■iifS
:qet geihie
Schorsing prof. P. Smits
verontrust vrijz. herv.
ontharing?
depilan
Steeds meer geestelijke
leiders trekken weg
Een ivoord voor vandaag
Studentenhuwelijk is metg
bevorderlijk voor studie
Vakantiespreiding is een
dwingende noodzaak
Va<ztang.e&S—
ANDERZIJDS
STADSZENDING
IN het maandblad van de Bond
van Gereformeerde Vrouwen
verenigingen „De Gereformeerde
Vrouw" schrijft mevrouw A. Die-
mel-Holshuysen in verhalende
trant over het grote gebrek aan
jeugdleiders en maatschappelijk
werkers:
'TIJDENS de bijeenkomsten van
de wereldraad van kcrtten in
New Delhi was er een moment, dat
het doodstil werd in de grote ruim
te. Een bekend Schots zendingsman
wendde zich tot de vertegenwoordi
gers van de jonge christengemeen
ten in Az:ë en Afrika met een nog
nooit eerder gedaan verzoek:
..pc vraag aan de jonge kerken
in Afrika en Azië of zij bereid zijn
zendelingen te sturen naar Europa
en Amerika om de miljoenen men
sen in deze werelddelen, die volko
men doof zijn voor het getuigenis
van onze kerken, tot God te bren
gen."
Op dezelfde avond, dat dit bericht
:n de dagbladen stond, moest ik
naar één van de grote jeugdhonken
in de hoofdstad. Het was een donke
re regenachtige avond. Niemand
ging er voor zijn plezier op uit.
Zelfs de brede vensterbank van de
tweedehands-meubelzaak op de
hoek van het pleintje, waar altijd
wel wat jongens en me.sjes sa
menhokken, ligt verlaten.
UIT de bovenmeesters van het
jeugdhonk valt licht naar bui
ten, Guitaalklanken klinken, waar
boven plotseling hard de stem van
een negerzanger uitgilt, als de jon
gens de pick-up op volle kracht zet
ten.
Beneden bij de achterdeur kijkt
een grote slungel ongelovig naar
een meisje, dat probeert hem de
toegang te versperren tot het huis.
„Mag ik er niet meer in?"
Handen als kolenschoppen ko
men uit de jaszakken te voorschijn.
Hij bekijkt ze: één duw en de weg
is vrij.
Dat weet bij en dat weet xij-
Toch zegt ze gedecideerd: „Neen
komt er drie weken niet in. Ik
eb je geschreven, dat je geschorst
bent. De manier, waarop iij eergis
teren achter de meisjes hebt aan
gezeten, nemen wij niet."
De jongen is zijn eerste verba
zing te boven. „Je hebt toch niks
te maken met wat er op straat ge
beurt. C^ï club heb ik niks uitge
haald."
De leidster weet, dat ze nu vooral
geen debat met Bennie moet begin
nen. Al pratend windt deze zwak
begaafde, zeer emotionele jongen
zich zodanig op dat alle remmen
losslaan.
„Daarover zullen we het na drie
weken wel eens hebben", zegt ze.
„Wie zo flink is. om meisjes lastig
te vallen, moet ook de gevolgen
maar incasseren".
Er komt iets van ontsteltenis in
de wonderlijke groenblauwe ogen
van Bennie; een dreunende vloek
en dan: „jullie weten dat ik ner
gens anders terecht kan. Waar mot
ik naar toe? Bij me ouwe vaar sit-
te. as ik de hele dag in dat rotweer
gejakkerd heb?"
K.'
houden. De jon-
In zijn milieu ga je zó achter
de meiden aan. Dat het op het
jeugdhonk anders toegaat is im
mers een eclatante overwinning op
de buurtgewoonten.
En dat tehuis van Bennie? Ja,
dat :s er naar. Een al wat oudere
man, die een paar centjes had. En
een jonge meid. die wel van de fa
briek af wou. Toen hals over kop
trouwen omdat Bennie op komst
was. Na een jaar had „moe"
schoon genoeg van „opa". Ze zocht
zich een appetijtelijker partner. Zo
dat „opa" als opvoeder moest op
treden. een funktie waarvoor de na
tuur hem bijzonder slecht had toe
gerust. De resultaten waren nave-
Jaren geleden op een voor Ben
nie goede dag is de jongen op een
jeugdhonk gekomen. In de grote
zaal mocht je spelen. Met blokken,
verf en papier en met taaie klei
waar je lelijke gebochelde apen
van maakte, wonderlijke gedroch
ten met hun kop tussen hun poten.
Je kon er ballen en heerlijk hard
smijten tegen de rinkelende af
scherming van de verwarming. Na
tuurlijk mocht dat niet.
Maar „grenzen leren kennen" is
voor de Bennie's een langdurige
oefening. In de pubertijd werd hij
nogal eens weggestuurd. Zijn drift
buien bleken gevaarlijk. Een kapot
te stoel is t« lijmen en een ruit kan
er weer ingezet worden, maar de
aan flarden gescheurde overall van
Jantje bracht diens ma tot een fu-
rieuse aanval op de jeugdleider die
„dat kreng" altijd voortrok.
IN zulke perioden probeerde Ben
nie het bij de Roomsen en bij „Ons
Huis", maar werd ten slotte om
zijn agressiviteit overal geweigerd.
En „opa" was beslist niet van
plan om naar het M.O.B. te gaan.
Al die meiden daar konden hem ge
stolen worden, hij was aan zijn rust
toe.
NMMiing iil
nie berouwvol en klein
wil? Natuurlijk de barmhartigheid
van hun Heer voor Bennie vertol
ken.
Inmiddels groeit Bennie op tot
een boom van een vent, die door
de invloed van de leiding en de om
gang in de groep zijn strijd op som
mige fronten wel voert, maar met
meisjes beslist niet te vertrouwen
is.
Toch, het hart van een leidster
is snel bewogen. Je koos dit vak
immers om jeugd in nood te hel
pen. Maar je moet om alle jeugd
m dit honk denken. Daarom moet
je soms schijnbaar hard zijn.
Daar komt bij dat er op dit mo
ment een schrijnend tekort aan lei
ding is. Het zit moeilijk met de vrij
willigers, maar niet minder met de
vaste krachten. Als je zelf dit vak
met heel je hart bent toegedaan,
zoals deze jonge vrouw, begrijp je
niet dat anderen er nogal eens te
genaan kijken.
Er zouden veel meer mannen in
dit werk moeten komen. Het vak
zijn in gereformeerde kring.
Nijenburgh en Jelburg lijden ou
der een tekort aan mannelijke leer
lingen.
Moeten we jonge Indonesiërs vra
gen om dit stuk zendingswerk in
Nederland ter hand te nemen? Of
een Bantoe beroepen om schapen
als Bennie, die in grote nood ver
keren te leiden tot de Goede Her
der? Wij leggen u deze vraag voor,
omdat wij van de gereformeerde
vrouwen hulp verwachten.
ALLEREERST van de moeders.
Wordt er in uw gezin wel eens
over het jeugtizorgwerk gesproken?
En dan zo, dat uw opgroeiende kin
deren er warm voor worden; zo,
dat ze merken, moeder zou het fijn
vinden als ik een werkkring on
der deze jeugd zou zoeken? Een op
leiding in die richting ging volgen?
Er is zowel voor jongens als
meisjes een goede toekomstmoge
lijkheid in het jeugdzorg, en maat
schappelijk gezinswerk.
Ook voor jonge mensen, die reeds
een werkkring kozen, maar zich
opleiding, mits men een middelba
re of daarmee gelijk te stellen
vooropleiding genoten heeft en van
zelfsprekend by de test geschikt ge
acht wordt
Toch is dit niet de enige wijze,
waarop de vrouwen een aandeel
kunnen hebben in dit werk. In het
volgende nummer van uw blad
hoop ik een rechtstreeks beroep te
doen op die zeer specifieke eigen
schap van vrouwen: het brengen
van gezelligheid en sfeer in een
omgeving waar dit zo hard nodij
is en waar aan anderen de
daartoe vaak ontbreekt."
Het besluit van het breed mo-
deramen van de generale synode
der Nederlands Hervormde Kerk
om aan prof. dr. P. Smits de be
voegdheden van emeritus predi
kant te ontnemen, heeft algemeen
ernstige verontrusting verwekt
over de mogelijke gevolgen van
dit besluit. Dit zei prof. A. Mul
der, voorzitter van de Vereniging
van Vrijzinnig Hervormden in
Nederland, in de gisteren in
Leeuwarden gehouden algemene
vergadering van de vereniging.
Deze verontrusting is vooral ge
wekt door de wijze van aanpak, zo
meende hij. Het besluit is voorge
steld als een maatregel van orde
maar zowel bij de rechter- als lin
kerzijde in de Hervormde kerk be
staat sterk de indruk dat de inhoud
van de publikaties van prof. Smits in
feite de aanleiding vormde. De maat
regel heeft een sterk gevoel van
rechtsonzekerheid gewekt, doordat
een tot dat moment vrijwel onbe
kend artikel der kerkorde werd ge
hanteerd als sluitstuk van hst tucht
recht.
Het vertrouwen van sommige lidmaten
in de kerk werd zodanig geschokt; dat
zij meenden te moeten bedanken voor
het lidmaatschap.
Prof. dr. P. A. H. de Boer deelde
voorts naar aanleiding van de maatregel
tegen prof. Smits aan het breed mode-
ramen mee, dat hij voorlopig van zijn
bevoegdheden als emeritus predikant
geen gebruik meer wenst te maken.
Bij de beantwoording van de vraag
wat er nu verder dient te gebeuren
merkte prof. Mulder op, dat er met alle
kracht naar gestreefd dient te worden
dat prof. Smits zijn volledige bevoegd
heden herkrijgt om in de Hervormde
Kerk de dienst des Woords te leiden.
Daarbij is haast geboden, want de tijd
werkt in ons nadeel, aluds prof. Mulder,
die van oordeel was dat het hier niet
gaat om een zaak van de vrijzinnige
hervormden maar een zaak van de ge
hele kerk. Die kerk moet in staat zijn
om spanningen als deze te verdragen en
te verwerken, inplaats van in een lief
deloze spanningloosheid te vluchten.
Prof. Mulder achtte het de opdracht van
de vereniging om het premoderamen te
doordringen van het feit dat het terug
geven van de emeritus bevoegdheden aan
prof. Smits niet in het belang van prof.
Smits en de vrijzinnig hervormden al
leen is, maar ook en vooral in het be
lang van de waarheid der kerk.
Berocpingswerh
NED. HERV. KERK
Beroepen te Vlaardlngen (a.s. vac.
wijkgemeente Grote Kerk 2) fcoez. L.
Kievit te Putten.
Beroepen te Schiedam (achtste predi
kantsplaats met opdracht voor het jeugd
werk» A. de Cocq te Beerta.
Bedankt voor Rotterdam-Hillegersberg
C. Graafland te Woerden.
GEREFORMEERDE KERKEN
Prof. Mulder liet weten dat cr be
paalde contacten zyn voorbereid om
tot een wczelijk herstel van communi
catie te komen. HU kon hierover ech
ter in dit stadium nog geen nadere
mededelingen doen. Slechts als open
lijk blykt dat het alle vrijzinnig her
vormden ernst is met hun verontrus
ting mag van de leiding der kerk ivor-
dtn vcr««ht d.t «ji or(wisiuriwhe plaatst H. C. Ended#*
maatregel, n ral treffen, die wallMit G Mees Ctv<,r te Wagentnïen
de spanning zullen verhogen, maar haar
Se zag in de wereld zullen versterken,
fet breedmoderamen stelt
het kerkelijk gesprek grenzen te wijzen,
een beleidslijn die er op gericht schijnt
te zijn dat deze grenzen dwars door de
vereniging van vryzinnig hervormden en
haar theologische bijdrage gaan lopen.
Daarmee stelt het zowel de solidariteit
van de vereniging met al haar leden, als
van de gehele kerk op het spel. Het
hoofdbestuur, aldus het jaarverslag, wil
vasthouden aan de solidaritëit in oeide
opzichten en protesteert tegen elke po
ging die dit onmogelijk dreigt te maken,
en de spanning tot het ondragelijke cp-
voert. Daarom heeft het hoofdbestuur
zich voorgenomen al het mogelijke te
'jen om deze vertrouwenscrisis te boven
t komen.
Zendingshogeschool
had goed jaar
Op de sluitingssamenkomst van het
academisch jaar op de zendingshoge
school te Oegstgeest gaf de rector prof.
dr. E. Jansen Schoonhoven een overzicht
'er het afgelopen jaar.
Door de grote mogelijkheden om zen
dingsarbeiders naar Afrika te zenden
moest de opleiding op korte termijn daar
aan worden aangepast. Vele theologen
meldden zich voor de zendingsarbeid, bij
het begin van het jaar studeerden er
aan de zendingshogeschool, thans
allen bestemd voor Afrika,
beide vier-maandelijkse cursussen
werden in totaal gevolgd door 43 perso
nen: 4 artsen, 6 verpleegsters, 12 onder
wijzers, 3 onderwijzeressen. 1 wika, 1
kinderverzorgster en 16 echtgenoten.
Van hen waren negen personen bestemd
voor Afrika, de rest ging naar Nieuw-
Guinea.
Naar kerkelijke afkomst was de ge
meenschap aan de zendingshogeschool
zeer gemengd. Er studeerden Hervorm
den van verschillende modaliteit, Gere
formeerden, Vrij Evangelischen,. leden
van de Geref. Gemeenten, een Remon
strant, Baptist, Doopsgezinde en een lid
de Pinkstergemeente.
Advertentie
Maar dan modern,
veilig, snel en mild
met de prettig geparfumeerde
Geen uitkering voor
Mekkagangers
Toen Islamitische Am b. neren in 1960
een bedevaart naar Mekka maakten
■werden hun gezinnen onderhouden met
ut kering en van het commissariaat van
Ambonezenzorg, district noord. staat
m het verslag van de Algemene Reken
kamer te lezen. Omdat naar de me
ning van de kamer het ondernemen van
bedevaartreizen eer. particuliere aange
legenheid is, werd aan de minister van
maatschappelijke werk gevraagd, waar
op het verstrekken van deze uitkeringen
■werd gebaseerd.
De minister antwoordde, dat zich
voor het eerst in 1960 twee Mekkagan
gers hadden aangemeld. Dit was zo'n
klein aantal, dat men meende de ach
terblijvende gezinnen bij wijze van uit
zondering wel een uitkering te kunnen
verstrekken. In 1961 meldden zich ech-
Probleem voor Nederlandse Joden
Romeins tempelt je
in Aardenburg
Bij opgravingen ontdekt
Bij de opgravingen, die door de Rijks
dienst voor het Oudheidkundig Bodem-
inderzoek le Aardcnburg in Zeemvs-
Vlaanderen worden ondernomen, is de
volledige natuurstenen fundering terug
gevonden van een gebouwtje uit de
tweede helft van de tweede eeuw, waar
van nagenoeg met zekerheid kan wor
den gezegd dat het hier gaat om een
Gallo-Ronieins tempeltje.
De gedachten aan een heiligdom wer
den nog versterkt door de vondst van
een bewerkt stuk zandsteen, ongetwij
feld een hoekfragment van een altaar-
Vlakbij werd een tweetal grote scha
len van Romeins aardewerk aangetrof
fen, alsmede enkele romeinse munten
o.a. met een beeltenis van Antoninus
Pius die leefde van 138 tot 161 na Chris
tus.
Onder het tempeltje zijn enige diepe
putten aanwezig. Deze zullen in de ko
mende weken aan een nauwkeurig on
derzoek onderworpen worden, aangezien
het niet is uitgesloten daar hierin nog
verdere vondsten zullen worden gedaan.
Wageningen.
Beroepen te Schoonrewoerd L. Herlaar.
;?didaat te Amsterdam.
Bedankt voor Gronirvgen-Noord (vac.
A. Broek) G. Meijster te Ede.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Tweetal te Ridderkerk C. Harinck,
kandidaat te Goes en W. Suyker, kandi
daat te Bergambacht, van wie eerstge
noemde is beroepen.
Beroepen te Waardenburg W. Cuyker,
kandidaat te Bergambacht.
Beroepen te Dordrecht en West-
kapelle kand. C. Harinck te Goes; te
Amsterdam-C. kand. W. Suyker te Berg
ambacht.
BAPTISTENGEMEENTEN
David Röell-zaal
in Rijksmuseum
De nieuwe aula in het Rijksmuseum te
Amsterdam, gelegen op de bovenverdie
ping van de vandaag officieel in gebruik
gekomen nieuwbouw op de westelijke
binnenplaats heeft de naam gekregen
van David Röell-zaal. Dit deelde de
hoofddirecteur van het Rijksmuseum, dr.
A. F. E. van Schendel, vanochtend in
zijn toespraak mede. De museumdirectie
heeft op deze wijze de nagedachtenis wil
len eren van de oud-hoofddirecteur jhr.
dr. D. C. Röell die indertijd het plan
heeft gemaakt voor het optrekken van
een'nieuw gebouw binnen het oude ge
bouw op de westelijke binnenplaats.
Staatssecretaris mr. Y. Scholten heeft
vanmorgen het complex van dertig nieu
we zalen geopend.
Cum laude voor
ds Rothuizen
De promotie van ds. G. Th. Rothui
zen. gereformeerd studentenpredikant te
leiden, waarover wy gisteren reeds
schreven, geschiedde cum laude. De
rector-magnificus der Vrije Universitit,
prof. dr. H. Smitskamp noemde het
proefschrift een gedgen studie die een
waardevolle bijdrage is voor de theolo
gische wetenschap.
Ik heb de goede strijd gestreden, ik heb mijn loop ten eind a
gebracht, ik heb het geloof behouden. En dan laat Pauhia
volgen: „Voorts ligt voor mij gereed de krans der rec/it-|
vaardigheid, welke te dien dage de Here, de rechtvaardige
rechter, mij zal geven, doch niet alleen mij, maar ook allen,
die Zijn verschijning hebben liefgehad" (2 Timotheus 4 8).
De krans der rechtvaardigheid. De prijs voor de overwinnaar
die de strijd tegen alle machten, alle belagers in en om heir
heeft aangebonden en moe van het vechten wacht op de
komende heerlijkheid. Alles kwijt, alles verloren, maar één P®
ding behouden: het geloof. Gevochten tot bloedens toe, maaij
triumfator. Triumfator in God.
De mens heeft te kiezen. Of de strijd opgeven, zich late
overheersen door de boze machten, de duivel plaats geven,
öf doorzetten, lijden om Zijns Naams wille. Of het oog ge
richt houden op wat deze wereld aan voordelen biedt öj
staren naar de toekomst. Of leven ten doden of leven te«
leven. De mens heeft te kiezen.
De keus is ook voor ons, voor u en mij. Wat doen we? Wat
zullen we straks kunnen zeggen zo we nog mogen weten dat
het tijdstip van ons verscheiden voor de deur staat? De strijcj
is zwaar, maar de uitkomst het vechten waard. De krans dei
rechtvaardigheid voor allen, die Zijn verschijning heb bert»"0™
liefgehad. Vaardg:
r. Gere
1LeJedwe£
Visie aan Duitse universiteit: Fj^
In tegenstelling met andere
Westeuropese landen zijn er in
West-Duitsland weinig getrouwde
studenten. Dat ligt gedeeltelijk
aan het feit dat het studenten
huwelijk maatschappelijk niet in
bijzonder hoog aanzien staat,
maar dan kan men zich toch
ook afvragen of de maatschappij
het recht heeft de student de
keuze te laten tussen een vol
komen ascese en een twijfelach
tige moraal. Over deze situatie
is nagedacht op een studiedag
van de Academie Bad Boll in
Duitsland.
Twee hoogleraren, dr. Metzger
en dr. Affemann betoogden dat het
de voorkeur verdient niet tijdens
de studietijd te trouwen. Aan het
studentenhuwelijk zijn wezenlijke
bezwaren verbonden, waarvan de
sterkst sprekende is een econo
mische afhankelijkheid en, wanneer
er kinderen geboren worden, eer
tekort aan aandacht voor de ont
wikkeling van het kind.
In het beste geval ontfermen ouders
of grootouders zich over de baby, doch
indien deze „mogelijkheden" niet aan
wezig zijn, moet een soort baby-centra-
Ie overdag vaak uitkomst bieden, het
geen al evenmin bevorderlijk is
de ontwikkeling van het kind. Bijzonder
bezwaarlijk achtten de inleiders he|
huwelijk voor de vrouwelijke studentjjouwte
die zich noch aan haar studie, noch aaïL w
haar man, noch aan haar kind
wijden. Komt het echter toch tot
studentenhuwelijk dan is een eei
voorwaarde een eigen woning. Ideaal
dan dat de vrouw haar studie opBtadhui
geeft en tracht een werkkring te ver,Antoni
werven die haar dagelijks niet te langhand
ben het huishouden onttrekt.
Behalve opvoedkundigen zijn ook f
chologen niet enthousiast over het
dentenhuwelijk, daar ook de mannelijk
ke partner tekort schiet in aandaelf
voor zijn vrouw en in concentratie i
de studie. Bovendien zullen
zulke financiële noodsprongen gemaakj
moeten worden, dat zijn gevoel
eigenwaarde er onder lijdt. Dat er
grote spanning kan ontstaan als
huwelijk op economische bezwaren stul
is duidelijk, maar er moet een sociaf-
milieu zijn te creëren aldus prof.
feman, dat de spanning tot
mum reduceert.
uitzonderingen betrof, niet juist bleek
te zijn. Er is met ingang van 1 Januari
jl. ccn nieuwe regeling gekomen. De
steunmaatregel heef', het rijk in 1960
en ïröl 14.000 gekost.
Een andere opmerking uit het
slag van de Rekenkamer heeft betrek
king op de mildheid van minister Vis
ser. Een leverancier van vliegtuigen
zou. wegens te late levering, een in het
contract vastgelegde boete van ruim
39.000 gulden moeten betalen. De
r.;ster meende, dat men in dit geval
met goede redenen genade voor recht
kon laten gelden en verzocht de kamer,
ermee in te stemmen, dat de boete
werd teruggegeven. Dit was de kamer
toch wel 'e gortig. Zij antwoordde, dat
de billijkheid in voldoende mate zou
worden betracht als de helft van de
boete werd terugbetaald. Zulks is ge
beurd.
Capitulatiemuseum
wordt opgeheven
Het college van B en W. van Wa
geningen heeft besloten de exploitatie
van het cap;tulatiemuseum in „De we
reld tc staken. Het bezoek bleef de
laatste jaren ver beneden de verwach
tingen. Het is nog niet bekend wat
gaat gebeuren mot de inventaris s
het museum. Het hoofdbestanddeel
hiervan bestaat uit de tafel en de stoe
len. welke de generaals Foulkes en
Blaskowics met hun staven en prins
Bernhard gebruikten toen de laatste
Duitse strijdkrachten in ons land capi
tuleerden. Verder z:in er de pen waar
mee generaal Foulkes de eapitulatie
van de Duitsers bezegelde en een aan
tal oorlogsherinneringen en foto's van
deze voor onze bevrijding in 1945
slissende ontmoeting.
(Van onze medewerker)
Vijf en vijftig gemeenten telt
het Nederlands Israëlitisch
Kerkgenootschap. Een zeer ge
ring deel daarvan heeft genoeg
leden om er een eigen voorganger
op na te kunnen houden. Ze zijn
af te tellen op de vingers van
beide handen. Jaren geleden
reeds heeft het Nederlands Isra
ëlitisch Kerkgenootschap een re
organisatie doorgevoerd in het
aantal opperrabbinale zetels,
Tot enkele jaren na de oorlog
gold de vooroorlogse stelregel, dat
Nederland twaalf opperrabinale pos
ten kende: in iedere provincie een,
plus Amsterdam. Het zijn er thans
nog maar vier. De drie grootste
Joodse gemeenten. Amsterdam, I
Rotterdam en Den Haag en overig
Nederland. Amsterdam, waar een
Joodse gemeenschap woont van
omstreeks 13.000 zielen, behoort
naast de fungerende opperrabijn
twee rabbijnen fe hebben. Den
Haag en Rotterdam behalve de op
perrabijn een eigen voorzanger en
de opperrabijn van overig Neder
land, waarin de meeste overige ge
meenten liggen, talrijke voorgan
gers.
Steeds meer Joodse geestelijke lei
ders verlaten echter ons land. zonder
dat er veel uitzicht is op hun opvol
ging. Opnieuw heeft een van hen. na
dat hij binnen een jaar door vijf an
deren was voorgegaan, zijn vertrek aan
gekondigd. Verleden Jaar kondigde rab
bijn Ch. Cohen, een der twee rabbijnen
die te Amsterdam opperrabijn A. Schus
ter assisteren, aan naar Israël te zul
len terugkeren. Hoewel sedertdien talrij
ke pogingen in het buitenland in
Nederland studeren sedert de bevrijding
geen «oodsc jongens meer voor rabbijn
aan het Nederlands Israëlitisch Semina
rium z:jn ondernomen, die geen van
alle resultaat opleverden, heeft thans
de tweede rabbijn, de heer B. Pels, zijn
ontslag aangeboden, daar hij tot rabbijn
in Luzern is benoemd. Was voor de
Joodse gemeenschap te Amsterdam het
vertrek van de heer Cohen, een groot
Joods geleerde, een belangrijke tegen
slag. het vertrek van de heer Pels. die
in de vijf jaar dat hij. afkomstig uit
Londen in Amsterdam werkzaam was.
grote sympathie onder de Joodse jeugd I minderen,
verwierf, is catastrofaal, daarbij ziekte ge„>eest
Friese promoveert
in Leuven
wel Den Haag, in grootte de tweede
Joodse gemeente van het land. woon
plaats van een opperrabijn behoort te
zijn, is deze sedert enkele jaren va-
kant. Het zwaarst getroffen zijn echter
de Joodse gemeenten in overig Neder
land.
GEEN TOEKOMST n F
I De levendige discussie, in het Frans.
In de tijd van enkele maanden heb-Latijn en Nederlands, die bij de verde-
ben de voorgangers van Eindhoven, diging van haar proefschrift „De rechts-
Groningen, Enschede en Deventer hun persoon in het Justiniaanse wetgeving"
ontslag aangeboden, van wie inmiddels werd gevoerd^ werd door de rector mag-
enlge zijn vertrokken of zullen
A.N.W.B.-voorzitter Zimmerman
Ook andere
problemen
aangesneden
Wel voor
in DuiPl. Hol
ider gttiden
De secretaris van de bond
se studenten Het echter een
luid horen. Volgens hem bevorderStatior
een studentenhuwelijk zelfs de geekiden
telijke ontwikkeling van belde par
ners. De studenten zijn bovendii
van mening dat de maatschappij
taak heeft in materieel opzicht bij
springen.
fchwieri
Dr. Sanders werd Ur^Net
hood er aar aan V.IW"
- "O Cursus
Dr. C. Sanders te -Oegstgeest ls kitreikin
>emd tot hflftp.pmar aan de Vrije Tw
noemd tot hoog!
versltelt të
der letteren
versltelt 'të Amsterdam in de facul^"^
In zijn openingsrede tot de jaar
vergadering van de A.N.W.B. in het
Scheveningse Palacehotel herdacht de
waarnemend voorzitter van de Kon.
Toeristenbond de heer P. F. Zlm-
mermann het feit dat de stichter,
promotor en eerste voorzitter van de
bond, wijlen Edo Bergsma, op 6 juni
iario» mni mr k honderd jaar geleden geboren werd.
Sneek fs8I«T week als ieSe S H>» h««Ucl.t ienl,rhet "rites van
in de geschiedenis van de Leuvense uni- wegenwacht Jacob van Milligen uit
versiteit gepromoveerd tot de juris ca- Otterloo. die enige weken geleden
doctor in het kerkelijk recht. slachtoffer van zijn plicht werd.
Hartelijke woorden wijdde de heer
Zimmermann ook aan de plotseling
overleden voorzitter van de Bond, mr.
buiten beschou-
mee, dat eind
1962 een nieuw Technostation
Technohal van het hoofdkantoor in ge
bruik komen. Hierdoor worden zowel de
verkeersveiligheid als de financiële be
langen van de leden behartigd, aldus de
heer Zimmerman.
Hij deelde voorts mee, dat met vele
gemeenten besprekingen gaande zijn
voor het plaatsen van verlichte wegwij-
op doorgaande routes, o.a. met Rot
terdam, Groningen, Voorburg, Geleen,
Den Haag en Hilversum. Utrecht wenst
lichtbakken aan het viaduct, Rotterdam
in de Maastunnel. Na Curacao en Suri
name heeft Aruba thans ook om weg
wijzers gevraagd.
Verheugd
trekken. Zij gaan been, omdat zij el
ders, zoals de voorganger van En
schede, in het buiteland zijn beroe
pen. of omdat zij zich tn Israël gaan
vestigen, daar zij in Joods opzicht in
Nederland geen toekomst meer aanwe
zig achten. De kans dat zij worden
opgevolgd is echter zeer gering. Het
geestelijk klimaat van de Joodse ge
meenschap in Nederland blijkt niet
meer aantrekkelijk te zijn voor gees
telijke leiders.
Mogelijk wordt dat mede veroorzaakt
door de unieke positie van het Neder
lands Israëlitisch Kerkgenootschap. El
ders groeperen de Joodse gemeenten
zich om een synagoge, die een rabbijn
benoemt. Deze gemeente is dan zeer
orthodox of zeer liberaal, met alle scha
keringen daartussen. Historisch is het
in Nederland echter zo gegroeid, dat in
het Nederlands Israëlitisch Kerkgenoot- I
schap allen, van uiterst rechts tot zeer
vr.jzinnig samengaan. Een te benoemen
rabbijn of voorganger uit het buiten
land. waar een dergelijke signatuur on
bekend is, dient niet alleen bereid te
zijn, maar ook de levensopvattingen en
karaktereigenschappen tc bezitten die
het mogelijk maken aanvaardbaar te
zijn en succesvol te kunnen werken zo
wel bij zeer orthodoxen als bij zeer li
beralen. Het vertrek van zovele Joodse
geestelijke leiders houdt intussen tal
van gevaren in. vooraj op het gebied
van de Joodse jeugd. Len van de ern
stigste gevaren die de Joodse gemeen
schap van Nederland bedreigen, vooral
in de kleinere Joodse gemeenten is de
assimilatie. Aangenomen wordt, dat de
ze assimilatie geen vat krijgt waar een
grote dosis Joodse kennis aanwezig is.
nificus mgr. H. van Waayerubergh bijge
woond om het bijzondere karakter van
deze uitzonderlijke promotie te onder
strepen.
Voor de rechtenfaculteit van de Gro
ningse universiteit waar mej. Hanen-
burg haar meestertitel in het Nederland
se burgerlijk recht behaalde woonde
prol P. Gerbenzon de promotie by.
De Griekse regering heeft besloten
■het kamp voor verbannenen op het rots
eiland Ayios Efstratios in de Egeïsche
Zee te sluiten en 190 gedeporteerden, die
twee jaar op het eiland hebben door
gebracht, vrij te laten.
Zimmermann opnieuw op de noodzaak
van vakantiespreiding. Voorts keerde
hij zich weer tegen verontreiniging met
papier en andere materialen van strand,
bos, heide en wegen. Ook de verontrei
niging van de binnenwateren wordt
steeds zorgelijker. Te veel gemeenten
en industrieën lozen afvalwater op wa
teren, die eens de trots van ons land
vormden, zoals de Utrechtse Vecht en
de Regge. Zij staan thans in de kwalij
ke geur van open riolen.
In een overzicht van de A.N.W.B.-
diensten zei spreker dat de Bond iedere
twee en driekwart minuut een lid uit de
nood helpt. Daarbij zijn de 40.000 auto-
wijsbegeerte met k-„öc
leeropdracht de theoretische psycliolaag.s
gle en de geschiedenis van de psych"<rei,ur
logle. "ertrek
Hij werd geboren op 5 januari 1921 Garen:
Rijswijk (Z.H.K behaalde te Amstifek ex
dam het diploma h.b.s.-B. en strecht* 6
deerde aan de V.U. aanvankelijke w~
en natuurkunde (tot het kandidaatse:
men); daarna begon dr. Sanders
studie in de psychologie. Ondertussfc£tlval
was hij werkzaam bij het laboratoriul
toegepaste psychologie van t
V.U. en daarna werkte hij bij de Rijfcstival
Psychologische Dienst te Leiden (sedoi),,
1950)enkele jaren later werd hij hij1
tot directeur benoemd. In 1954 prom
veerde dr. Sanders te Leiden op h,
proefschrift „De rangeertest". Sinds f
oktober 1962 was dr. Sanders
schappelijk hoofdambtenaar A bij
V.U..
Tijdens zijn Leidse periode schrei ea
dr. Sanders in samenwerking met zq
mede-directeur dr. F. J. E. HogewoJ
het boek „Hoe ontmoet ik mijn med
mens?". In zijn woonplaats Oegstgeej Schou
ot nu toe ouderling w -
De A.N.W.B. is verheugd over het
slagen van de proeven met maxi
mumsnelheden tijdens de Pinkster
dagen (100 km op Rijksweg 12, 80
km op de Zuiderzeestraatweg). De
Bond blijft verder pleiten voor diffe
rentiatie bij een volgende proef.
De gunstige uitkomsten bij het ver
keersplein Oude Rijn met een zinvol
stelsel van dalende maximumsnel
heden wettigt snelle invoering van
dit systeem ook op andere roton
des of aansluitingen van wegen.
Verheugd is de Bond ook over hel
toenemende gebruik van veiligheidsgor
dels en de erkenning van schade-assu
radeuren, dat de W.A.-dekking voor mo
torrijtuigen van 100.000 tot 200.000 ii
sociaal en financieel opzicht te laag is.
Ook over de aangekondigde maatregelen
voor bromfietsers is de Bond content.
Het aangekondigde 15-jarenplan
1200 kilometer autowegen wordt thans
door de Bond, gezien de snelle toene
ming van het verkeer, benauwend ge
acht.
Twee miljoen voorrs,™
„Tien maal Tien" fs,*"
De jeugdactie „Tien maal Tien".
ter bestrijding van de honger in Afril
werd gevoerd, heeft twee miljoen g
den opgebr&chr. In overleg met de 1
..:u ,ie F.A.O zal het geld wor<L
het erfgewassenproject I
~feiKld- puistjesf»
/^**y PUROL-POEDEfcn,
MIJN verjaardag verrasten de kinderen
ij met een flesje haarlotion. Het spul had
een betorerev.de naam: zoet geheim. Hoewel het
in ons eigen goede land gemaakt wordt, stond
alles er in het Frans op. Dat maakt het geheim
nog zoeter, dachten de fabrikanten zeker. Hoe
dan ook. ik Kende de dubieuze lucht en nam
mij voor het le ruilen. Door het gebaar van de
kinders was ik natuurlijk getroffen, maar mijn
dankbaarheid ging beslist niet zover, dat ik naar
zoete geheimen riekend door het leven wilde.
Grote plukken van mijn huishoudgeld verdwij
nen regelmatig bij mijn drogist, zodat ik geen
enkele moeilijkheid bij mijn ruilplan vermoedde.
Achter de drogistentoonbank, die vol verleide
lijkheden lag. stond volgens weer andere maat
staven ook iets heel verleidelijks. Een vrou
welijk wezen, met vuurrood haar, waar kwistig
witte konijnenstaartjes in aangebracht waren. Met
paars op en veel zwarte strepen langs haar ogen
probeert ze een Cleopatra-achtige indruk te
maken. Al met al is de camouflage niet voldoen
de om een paar oliedomme ogen te verdonkere-
voorgangers te ver- j manen. Verder teemt ze, niet een beetje, nee ze
er zelfs reeds spraketeemt ijselijk. Ik vind haar niet aardig.
- .cccoi ongeacht de taaimoeilijk- j Toen ik watten, aspirine en tandpasta had
de als enige overgebleven opperra- j fiecjeri en andere problemen die hier- gekocht deed ik mijn ruilverzoek. Met een ver
«SdHte iêldta/m£j!aan klevenrabbijnen die uit Alge- reeld gebaar nam ze het flesje aan en mij verder
heeft Hiervoor uil dan een beroep moe- zijn gevlucht te pogen naar Ne- negerend lijsde ze koeltjes tegen haar baas: „Ze
ten worden gedaan op de" reeds over- j derland te krijgen. Vooralsnog zijnwil het ruilen
bezette opperrabijnen van elders. Hoe-1 dat suggesties gebleven.
die groeide tijdens de dialoog achter de toon
bank. „Wil ze het ruilen? Er zit geen doosje meer
om". Zij: „Nee hè?" Hij hield het flesje omhoog,
kneep één oog dicht en bekeek de inhoud nauw
keurig. De conclusie ivas vernietigend: „Er is uit
gebruikt". Zij: „O jaaaa?" Hij: „Ja", en hij con-
NOODOPLOSSING
Maar met het vertrek van de Jood
se leiders vermindert het aantal van
degenen die deze kennis kunnen door
geven. Teneinde het aantal vakatures
rabbijnen
n I wil net ruilen
I Ik voelde een prikkerige ergernis opkomen,
centreerde zich weer intensief op het uitwegen
van zakjes knoopjesdrop. Het curieuze van dit
gesprek was, dat ze mij helemaal buitenspel lieten
staan alsof ik nergens bij betrokken was.
Natuurlijk bestaat de mogelijkheid, dat de kin
deren eerst het doosje eraf gehaald hebben en
elkaar daarna uitgebreid met zoet geheim heb
ben besprenkeld. Ze zijn zelfs in staat het ge
gapte vocht met gewoon kraanwater weer aan
i Torre
ier i
[racht,
leek es
Lakei
te vullen, hoewelNu goed. ik wil niet ki t0°r. S
derachtig zijnhet kan. Bovendien begon ik zi Den
het onredelijke van een dergelijke ruiling u l-: Zar
een beetje te zien. Maar het ging mij vooral o Den
de manier, waarop het juffie zei: ,,'t Ken nie gpallet
ruild, er is uit en de doos is weg". Ze deed
ik een afgeknabbelde gele lollie wilde ruilen vc ?hnh.
een verse rode. Ik voelde me zo vernederd, d Den
ik haar met plezier een mep op haar rode hoe "ara 1
kon geven. Wlchar
„Wie zichzelf overwint", dacht ik en trok m
gezicht in de meest koele plooi, sloeg niet, ma
betaalde mijn inkopen. Toen vroeg ik stug: „Wa Cas"
staat hier een prullemand?" '®n8; 1
Een lange nagel wees naar de hoek. Waart 18 Ja
en zonder commentaar heb ik het flesje w('aar'
gegooid. jk, id°
Als u ooit een meisje ziet met rood haar t *ust 11
konijnenstaartjes, paarse oogleden, die koolzw* Luxc
zijn afgebiesd, dan is het mijn drogisten-Cleop 'a'le
tra. Als ze teemt tenminste. Ze moet besliRex
temen, anders is ze het niet. Verder zal ze tl boven
naar ,£oet geheim" geuren. Ik zie haar er 'i*®n alt
voor aan, dat ze het in de prullemand heeft laf Stud
liggen'n de
Dat hele kind zal me overigens een zorg ri' Tria
Wat mij een beetje hindert is. dat mijn vergul Jack
gaper zondag weer tegenover mij in de kerk t i
Weliswaar als vergulde slaper, want de man
ieder zondag doodmoe. Van alle knoopjesdrt
en ruilende klanten, denk ik. °u
MINK VAN RIJSDU1 Mus
aonste
1 oktc