Uw probleem is het onze
Volgend jaar bouw van groot
Zonnehuis in Vlaardingen
Een woord voor vandaag
ZEISS
IKON
„Slechts" twintig procent
mensheid lijdt honger
Jubileumpredikatie vair"
prof. K. Dijk in Rijswijk
Herv. kerkelijk centrum in
Duisburg geopend
CHRYSAL
UWE
ANDERZIJDS
GOEDE WEG NAAR EENHEID
In de Gereformeerde Kerkbode
voor de classes Barendrecht en
Dordrecht heeft ds. JH. Meijer
van Oud-Beijerland enkele opmer
kingen gemaakt naar aanleiding
van het onlangs gehouden Her
vormd-Gereformeerd Congres in
Utrecht. Na gewezen te hebben op
het heimwee, het verlangen naar
eenheid, dat stellig uit de Heili
ge Geest is, schrijft deze predi
kant onder meer:
vraagd werd met de oproep
Hervormden en Gereformeerden.
..De achttien" waren immers te
ruggekomen op hun uitnodiging tot
dit congres ..voor allen, die in be
ginsel mei hun mening instem
men". Ze spraken nu van een
„misverstand, alsof alleen diege-
welkom rijn. die het in alles
met de 18 eens zijn", en zetten
nu de deuren open voor allen. ,.dle
door de verwachting
bewogen rijn
no
Lt d
der Kerk In de wereld"
klaarden uitdrukkelijk: „Het is niet
de bedoeling, kritiek op het optre
den der 18 hierdoor uit te slui-
ten". En ook: „De 18 beogen geen
hereniging, maar eenwording. Het
gaat niet om verloochening van in
het verleden door anderen geno
men geloofsbeslissingen. maar om
nieuwe geloofsbeslissingen met het
oog op de toekomst. Doel van alle
gemeenteleden moet zijn: één le
vende. getuigende, beüjdende Kerk
van Jerus Christus in dit land. Dit
is geen zaak van een dag. maar
van een misschien lang proces.
Daaraan wil het congres dienstbaar
zijn".
dus ook aanwezig,
die evenzeer verlangen naar
eenheid, maar toch zich afvragen,
of het op deze wijze moet. Men
leze in dit verband de beloofde en
nu verschenen toelichting op enige
uitspraken van de generale synode
van Apeldoorn 1961- M, onder de ti-
lel: „Verdeeldheid en Gemeen
schap". Laat me er één zin uit
mogen aanhalen, 't Staat op blz.
37: „Het is dan ook niet overbo
dig. hier met nadruk te zeggen, dat
de beoefening van elke vorm van
interkerkelijke gemeenschap een
degelijke kennis van zaken en een
scherp onderscheidingsvermogen
vraagt".
Ook dit onderscheidingsvermogen
is dus roeping! Nog eens: laten we
erkennen dat in Utrecht kerkge
schiedenis gemaakt is door een 4V4
duizend mensen. Het is een uiting
geweest van een bij velen levend
sterk verlangen naar eenheid, en
wie zal zich daarover niet verheu-
5en. Maar het synodaal vermaan
ringt ook aan op een scherp on
derscheiden.
T AAT Ik dit illustreren. In het
Pinkstemummer van een
Evangelisatieblad viel m'n oog op
wat ds. Okke Jager, die tijdens de
rampdagen van 1953 evenals ik pre
dikant was in Zeeland, eens vertel
de van een kat en een rat. „In het
opkomende water trachtten de twee
dieren hun leven te redden op een
drijvende bos stro. „Och", zeiden
de mensen aan de kant. „kijk toch
eens: door de nood zijn zelfs deze
aartsvijanden één!" Maar toen
de bos stro tegen de kant dreef,
zwom die rat al gauw naar de wal
en probeerde een goed heenkomen
te zoeken. Echter tevergeefs! De
kat. zo nat als hij was, sprong hem
achterna en beet de vriend-in-de
nood met enkele beten dood. Ware
eenheid wordt niet uit nood gebo
ren. Dan is 't maar tijdelijk. Wa
re eenheid kan alleen de Heilige
Geest geven, wanneer alle harten
vervuld worden van de waarheid,
waarin Hij leidt".
't zwaarst getroffen eiland Schou-
wen-Duiveland. Eén van „de acht
tien". de tegenwoordige Amster
damse studentenpredikant ds. Kui-
tert. die pas aan de Vrije Univer
siteit „cum laude" promoveerde,
was in 1953 predikant in Scharen-
dijke. Er ontstond toen nogal
Heilig Avondmaal in deze gemeen
te. ook dus van Hervormden en
Gereformeerden samen. Zelfs de
kerkelijke pers bemoeide zich er
mee. De nood was in dat rampge
bied zeer groot. Er kon slechts bij
eb vergaderd worden in de Chr.
school op het hoogste punt van het
dorp. Hier was reden, zoals ook de
synode van Apeldoorn nu uitsprak,
om in deze bijzondere omstandighe
den samen te vergaderen. Maar ook
meteen samen Avondmaal vieren?
Ook als men weet. dat de Herv.
kerkeraad niet afhoudt van het Hei
lig Avondmaal? Men kwam er ook
daar slechts uit met deze formu
le. dat iedere kerkeraad alleen ver
antwoordelijk was voor de eigen ge
meenteleden. Dus geen onderlinge
verantwoordelijkheid. Maar is er
dan wel wezenlijke eenheid?
het
Utrechtse congres zeggen. Wie
scherp onderscheidt wrijft toch wel
even z"n ogen uit. als hij prof. De
Gaay Fortman zo hoort spreken
over de tucht: „Veel meer wint de
gedachte veld. dat tucht een zaak
i van pastoraal gesprek. Daarmee
hebben ook de Gereformeerde pre
dikanten het druk bij gemeentele
den. die vroeger gewoonweg afge
sneden zouden ziin. En oefent de
Hervormde Synode eigenlijk geen
tucht door haar getuigenissen,
richtlijnen en herderlijke brieven?
Maar is tucht dan tenslotte geen
afsnijding meer? Hoe voorzichtig en
pastoraal ook toegepast? En vraagt
ook wie afgesneden werd niet veel
tijd van wie waarlijk herder is?
ten goed praten, die onze
deren maakten in 't heetst van de
strijd. Maar het doet toch wel pijn,
als prof. De Gaay Fortman het
spreken over de vaderen karakteri
seert als een verfijnde vorm van
voorouderverering en 't heeft over
sacramentalisering van het Woord.
Temeer als niemand op 't congres
Ingaat op art. X, 6 van de Nieuwe
Kerkorde van de Ned. Herv. Kerk:
,,De Kerk weert al wat haar be
lijden weerspreekt". Daar ligt toch
het grote probleem!
En wat moeten onze kerkera
den nu met het voorstel van prof.
Berkhof: laten in iedere plaats ge
durende een jaar 12 Hervormden
verhuizen naar de Geref. Kerk, en
omgekeerd. En onder hen ook
ambtsdragers! Hoe kan een ambts
drager dit doen. of ook een belij
dend lid. instemmend met de belij
denis. al of niet bekrachtigd met
eigen handtekening? Dit betekent
toch een gewetensconflict?
Dit is, evenals het nu al aandrin
gen op gezamenlijke viering van het
Heilig Avondmaal, zoals dus in
Scharendijke in 1953, al weer een
vooruitgrijpen naar een nog onrijpe
vrucht, die pas rijp kan worden,
wanneer men luistert naar de
Geest, die in alle waarheid leidt en
zo de echte eenheid doet geboren
worden.
Ik moet nu al maar denken aan
wat m'n bovengenoemde vriend dr.
Kuitert tenslotte toch zeggen moest,
toen
der van elkaar verwijderd- dan
ooit".
Onze God beware kerkelijk Ne
derland voor zulk een teleurstel
ling.
Ter vervanging van Schiedam
Op de bruiloft te Kana wordt een domper gezet als bliilT*i
Hij rm
heeft iemand een kardinale fout gemaakt. Qf er te weinl
dat nog voor het feest ten einde is, de wijn is opgeraakt.
(Van een onzer redacteuren)
De chr. vereniging tot verple
ging van langdurig zieken „Het
Zonnehuis", tot voor kort nog van
bescheiden omvang, is bezig uit te
groeien tot een instituut van be
tekenis, hetgeen moge blijken uit
de grote projecten die het bestuur
reeds heeft aangepakt en nog zal
aanpakken, welke leningen met
een lange looptijd van niet minder
dan 26 miljoen gulden zullen ver
gen. De heer G. J. Schras, oud-
directeur van de Ned. Midden-
standsbank te Amsterdam en fi
nancieel adviseur van de vereni
ging, welke zaterdagmiddag in
Utrecht haar algemene vergade
ring hield, deelde dit in deze bij
eenkomst mede, toen hij daar een
causerie hield over de financiering
van al die plannen.
De voorzitter, de heer H. Harmeyer
uit Voorburg, had tevoren al een in
teressant overzicht gegeven van deze
activiteiten. Het Zonnehuis'in Beekber
gen heeft met de bouw van een nieuwe
vleugel en van ru.mten voor massage,
bezigheids- en arbeidstherapie, revalida
tie en recreatie een flinke uitbreiding
ondergaan. Sinds enkede weken maken
de patiënten er al gebruik van. Voorzien
zal nog worden .n een betere huisves
ting voor de zusters.
Dat laatste geldt ook voor Het Zon
nehuis te Doorn, waar overigens de
nieuwbouwplannen voorlopig nog wel
niet gerealiseerd kunnen worden. Ver
ontrustend is dit niet en als geluk bij
dit ..ongeluk" geldt dat dan des te be
ter de aandacht gehouden kan worden
bij de bouwactiviteiten elders in den
lande, waar nog genoeg aan de hand is.
Ruim. 200 patiënten
Zoals in Vlaardingen, waar een groot
Zonnehuis xal komen, dat niet minder
dan 216 patiënten gaat opnemen en het
Zonnehuis in Schiedam zal gaan ver
vangen. Verwacht mag worden dat de
bouw van dit grote complex begin vol
gend Jaar zal beginnen. De bouw zal
ongeveer 2,5 jaar in beslag nemen, zo
dat dit Zonnehuis er waarschijnlijk over
ruim drie jaar zal staan.
De bouw van een nieuw Zonnehuis te
Zuidhom, dat aan 136 patiënten plaats
zal bieden, vordert snel. Begin 1963
hoopt het bestuur dit eerste Zonnehuis,
van meet af aan als verpleeghuis
Wat tenslotte de plannen in Amstel-
ten betreft waar eveneens een nieuw
Zonnehuis zal verrijzen; in de volvoe
ring dezer plannen is enige vertraging
gekomen, omdat over het bouwterein
nog geen beslissing is gevallen.
Met enige teleurstelling deelde de
oorzitter te Roermond mee. dat het
bestuur heeft moeten besluiten het Zui
delijk Zonnehuis, waar 25 patiënten wer
den verpleegd, op te heffen. Dit is
kort geleden gebeurd. Doorslaggevende
redenen die tot dit besluit leidden wa-
dat de opleiding van verplegend
personeel niet meer in dit Zonnehuis
kon geschieden: dat het Zonnehuis niet
voldeed dan door ziekenfondsen gestel
de normen, nu deze ziekenfondsen bij
dragen in de verpleegkosten zijn gaan
leveren; dat men van prot. chr. zijde
in het zuiden diligent is voor wat be
treft de verpleging van langdurig zie
ken in dit deel van Nederland. Het be
stuur is daar alleen maar blij om en
(O nodig gaarne adviseren.
Financiële uitbouw
heer Schras terug te komen hij stel
de, dat bij het aangaan van grote le
ningen weliswaar de overheid meestal
bereid wordt gevonden zulke leningen te
garanderen, maar dat voor die garan
ties toch ook en juist een steeds toe
nemende draagkracht van de vereni
ging nodig is. Met andere woorden:
het eigen vermogen van ongeveer 2,5
miljoen, ofschoon respectabel, dient te
worden vergroot, hetgeen alleen maar
TENAX
kf 267.-1
Onsterfelijkheid en opstanding, door
BOEKENHOEK Zending en missie ontmoetten elkaar
Exegetica.
sche studiën onder redactie r
W. H. Gispen, prof. dr. F. W. Grosheide
v-restamenti-
i prof. dr.
H. Gispen, prof. dr. F. W. Grosheide
i dr. H. Mulder. Uitgave Van Keulen
N.V.. Den Haag.
Twee raaal Apollo, brieven uit Grie
kenland. door Jan Engelman. Tweede
druk. In Ooievaar-serie Li'gave Bert
Bakker Daamen N.V., Den Haag.
Lees eens mee over aarde en ruimte,
over raketten en hoe die werken, over
vliegmachines en hoe zij vliegen, over
de dieren en waar zij wonen, over mi-
kioben, de kleinste levende wezens, over
zaadjes en hoe zij groeien, voor Neder
landse kinderen verteld door Leonard
de Vries en dr C. van Rijsinge. Met il
lustraties. Uitgaven Koninklijke Jitge-
verij Erven J. J. Tijl N V Zwolle.
Onroerend goed. verkrijging, bezit ei.
vervreemding van onroerend goed en
de fiscale gevolgen daarvan, door J. L.
F. Engelhard, notaris. Uitgave Neder-
landiche Uitgeversmaatschappij N.V..
S'udiekosten. van alles over school
geldregelingen van l.o. tot h.o. en zelf
studie. studiebeurzen. -verzekering,
•voorschotten en fiscale aftrekmogelijk
heden. door A. J. Woelders. inspecteur
Rijksbelastingen. Uitgave Nederland-
sche Uitgeversmaatschappij N.V.. Lei-
Gineke zoekt een baantje, door Lies-
beth Lems. Illustraties M. Bosch van
Drakestein. Mei-pocket. Uitgave W. D
Meinema N.V.. Delft.
Jef Farèl en dc onvindbare Arabier,
door G. H. van Maren. Illustraties Ben
Horsthuis. Mei-pocket. Uitgave W. D.
Meinema N.V.. Delft.
Adriatische kust door Bettina van
Krieken; Eifel, Ahr- en Moezeldal, door
J. L. van Elsacker; Zuid-En geland, door
L. Beekman; Joegoslavië, door H. van
der Leeuw In serie Kosmos-reisgidsen.
Uitgaven in samenwerking met de
N R.V. door N.V. Kosmos. Amsterdam.
De Openbaring van Johannes, door
ds. A. Ringnalda. Tweede druk. In Boe
ket-reeks. Uitgave J H. Kok N.V.. Kam
pen.
Norm en praktijk in de internationa
le samenleving, door prof. dr. G H J.
van der Molen. Afscheidscollege. Uitga
ve J. H. Kok N.V.,
In Wageningen is voor de
tweede maal de ..Agromisa-
week" gehouden; een bijeenkomst
die de bedoeling heeft missiona
rissen en zendelingen enigermate
wegwijs te maken in de proble
men van de landbouw. Deze
week is georganiseerd door een
comité van de rooms-katholieke
studentenvereniging en de protes
tante studentenvereniging S.S.R.,
waarbij de sociëteiten van deze
verenigingen als trefpunten dien
den.
Tijdens de Wageningse conferen
tie heeft men terdege het grote be
lang van een dergelijk contact in
gezien. Daarom zou het ook aanbe
veling verdienen een coördinerend
secretariaat voor zending en missie
op te richten, dat gegevens van het
zendingsveld kan verwerken en dat
adviezen kan geven in nauto con
tact met de landbouwhogeschool.
Onjuist
In het referaat van prof. J. H. L.
Joosten. hoogleraar in de economie voor
de niet-westerse gebieden In Wagenin
gen. kwam de opmerkelijke stelling naar
voren dat de uitspraak, dat tweederde
der wereldbevolking honger lijdt, on
juist Is. Men gaat namelijk van de ver
keerde veronderstelling uit dat de mens
In de tropen voor een adequate voeding
evenveel calorieën nodig heeft als een
Amerikaan uit de gematigde zóne.
langdurig zieken is opgezet en
n dus tenvolle de aan hun verple
ging te stellen eisen gerealiseerd kun
nen worden, te openen. Overwogen
wordt in een der paviljoens licht gees
telijk gestoorde bej?.arden op te nemen,
omdat het bestuur van mening is. dat
patiënten uit deze categorie nog wel
erg
i de vergeethoek verkeren.
Om
i de
Met kaarten en foto's. Uitgave L. J
Veen N.V.. Amsterdam.
Zeker is zeker, levensverzekering his
torttch. technisch, structureel. econo.T.r
much, Jundilch en .«aeul hclicht. Vl«r- omstr„ks 1500 cal ligt. Pro(. Joosten
In India is een voeding van 2200 cal.
,»r man per dag voldoende, terwijl het
gemiddelde verbruik van een Amerikaan
de druk. Uitgave Voorlichtingscommis
sie uit het Levensverzekeringtbedrijf.
Emmalaan 41. Utrecht.
Pinkstercollecte
van Geref. kerken
hoger dan in 1961
Voor zover thans al valt te bekijken,
hebben de zendingscollecten In de Ge
reformeerde kerken gemiddeld 15 pro
cent meer opgebracht dan die in 1981.
waardoor de omgaande lijn van de laatste
Jaren wordt voortgezet Voor Pinksteren
had men ln een zeer moderne folder een
appèl gedaan op de geestelijke welvaart
komt op grond van eigen berekeningen
tot een percentage van 10% dat reële
honger lijdt door natuurrampen e.d. en
10T- die een minderwaardige voedings
toestand heeft
Verscheidene keren kwam naar voren
dat grote indrukwekkende werken in de
ontwikkelingslanden veelal op grote te
leurstellingen uitlopen. Geleidelijke ont
wikkeling van onder af aan door onder
wijs en voorlichting heeft meer zin. daar
wordt overspoeld. Men is nogal eens ge
neigd landhervormingen te zien als
wondermiddel. Het blijkt echter dat de
onteigening van grootgrondbezit zonder
meer eerder tot achter- dan tot vooruit
gang aanleiding geeft. Wanneer de boe
ren bijvoorbeeld 50% van hun produkt
aan pacht betalen en 50% voor eigen
*- -u -- -- 1 dan
voorziening behouden, en ze hoeven
aan verbetering van de levensstandaard
is opgeroepen door onderwijs en voor
lichting en het stichten van winkels
waar ae boer zijn geld kan besteden,
men bereid even hard te blijven werken
als voorheen en heeft landhervorming
In eerste instantie is er in de ontwik
kelingslanden behoefte aan onderwijs er
voorlichting, meer dan aan geld. Missie
en zending hebben momenteel
ke kans op dit gebied.
Er ontstond duidelijk onrust onder be
paalde aanwezigen toen prof. Coolhaas
over geboorteregeling wilde gaan spre
ken. Hij behandelde namelijk het vraag
stuk van de steedse sneller expanderen
de wereldbevolking. In vele landen is
afremming van die groei een eerste ver
eiste en heeft deze ook alle aandacht
van de betreffende regeringen «Japan,
India). De grote vraag is echter: hoe?
Uit verschillende gesprekken bleek,
dat met name de aanwezige rooms-
katholieke geestelijken niet tegen ge
boortebeperking waren; dit zelfs onder
bepaalde omstandigheden een plicht
achtten; maar als middel slechts de pe
riodieke onthouding toe wilden laten.
Er waren'15 protestantse en 45 rooms-
katholieke deelnemers. Deze verhouding
is verklaarbaar als we in ogenschouw
nemen dat er in Nederland tien maal
zoveel mensen (8600) als in de zending
werkzaam zijn.
Herv. kerk vraagt
regeling voor
„dubbele" leden
Nu enkele leden van de Geref. Kerk
van Maastricht daarnaast ook toegetre
den zijn als lid van de Herv gemeente ter
plaatse, heeft de Herv. kerkeraad aan
de classicale vergadering van Maastricht
verzocht de nodige stappen te doen opdat
dit dubbel lidmaatschap in de kerkenorde
duidelijk gemaakt worde. Daarnaast
heeft de kerkeraad contact over deze
zaak opgenomen met de generale synode.
De Geref. kerkeraad heeft kerkvisita-
toren verzocht na onderzoek in deze zaak
hem van advies te willen dienen.
Tweede leergang in
past. psychologie
Met ingang van oktober 1962 is door de
Faculteit der Godgeleerdheid aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht een tweede
in dc pastorale psychologie voor
ten ingesteld, ten behoeve van
pastorale praktijk.
De colleges zjjn gericht op de proble
matiek in en rondom het pastoraat ln de
huidige gecompliceerde samenleving.
Onderwijsbenoemingen
Benoemd tot onderwijzeres aan de
ohr. nat. school te Leimuiden: C. E.
Kappner te Amsterdam en W. van
Vliet te Mijdrecht; aan de chr school
te Westzaan: D. Parlevliet te Veenen-
daal; aan de Oranje-Nassau-school te
Oss: A. Walinga te 's-Hertogenbosch;
nan de Groen van Prinsterer-school te
s-Gravenhage: R. Wijmenga te Voor
burg; aan de Wilhelmina-school te Doe-
tinchem; W. van den Brink te Doetin-
chem; aan de school met de Bijbel te
Zuidland; H. E. van der Lugt te
Utrecht; aan de tweemansschool te Zui-
derlegmeer: M. E. Gravesteijn te Am
sterdam aan de Herv. Diaconie-school
te Aagtekerke: F. de Grutter te Rijs
(Z.H.) aan de school met de bijbel te D
Dolder: G. A. Hetebrij te Vollehove;
chr. nat. school te Zoetermeer:
M. .0. de Ruyter de Wildt te 's-Grayen-
hage en W. J. Wijnmalen te Delft; aan
de Kon. Juliana-school te Zaandam; W.
Bcuman te Zaandam; aan de Jc van
Heem&kerlcsrfiooT te Dordredht: S. Ver
meulen te Dordrecht; aan dc school met
de bijbel te Gorinchem: N. A. v. d.
Horn te Monster: aan de chr. nat. sch
te Helmond: T. van Lierop te Eindho-
de Pr. Juliana-school te Vor-
den: R. Wijnand te Doetinchem: aan de
R. Venema-school te Amstelveen: E. J.
Enk te Aalsmeer; aan de Petra-
school te Rotterdam Schiebroek (tijd.):
C. van der Linde te Rotterdam: aan de
ohr. nat. school te Ede-oost: H. van den
Berg te Ede; aan de geref. school te
Zuidrwokie: A. Dijkstra te Eizinga; aan
de school met de bijbel te Hoek van
Holland: A. D. van Dijk te 's-Graven-
zande; aan de c.v.o.-school te Stedum:
N. Dijk te Bumm <Fr.); aan de school
met de bijbel te Nijkeitkerveen: E. S. C.
Buys te Katwij-k aan Zee; aan de Oran
je-school te Arnhem: J. A. H. ter Haar
te Vorden: aan de dhr. school te Rot
terdam; M. van Vliet te Rotterdam;
aan de chr. nat. school te Castrioum-
Bakkum: E. Spits te Zaandam; aan de
chr. nat. school te Noorden: N. van Elk
te Woerden; aan de chr. school te Zaan
dam: G. Hageman te Amsterdam; aan
de ohr. school te Zaandam: G. Hage
man te Amsterdam; aan de Groen van
Prinstererschool te Maarssen: A. Bier
steker te Den Haag; aan de Talma-
school te 's-Gravenhage: mevr. J. H.
Sizoo-Spruijt te 's-Gravenhage; aan de
chr. blo-school te Veenendaal: R. G. v
Drumpt te Maartensdijk en aan de blo-
school te Culemborg; F. Dijkstra te
Haarlem.
I
kan als de offervaardigheid in prot
Nederland voor de Zonnehuizen blijft
groeien.
In dat opzicht konden verheugende
cijfers over het recente verleden wor- I
den genoemd. Verleden jaar leverden i
allerle, kleine bijdragen toch maar
liefst drie ton op. terwijl een financiële 1
actie bij de kerken tot nu toe in een 1
bedrag van 10.000 resulteerde.
Aan het begin van de vergadering
werd staande wijlen de oud-voorzitter
en ere-voorzitter van de vereniging, i
dokter J. D. Meerwaldt sr. herdacht, j
die verleden jaar is overleden.
Bij de bestuursverkiezing werd dok
ter R. A. Hoogland, uit Utrecht, her- I
kozen. De twee hoofdbestuursleden uit
het Zuiden traden af, wegens opheffing i
van Het Zonnehuis aldaar. Het waren de
heren K. J. Ekens en ir. A. J. Rijken,
beiden uit Roermond.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Katwijk aan Zee (zevende
pred. pi.): J. H. Cirkel te Huizen (N.H.).
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen naar Leeuwarden: G
Hengeveld te Schoonebeek. die bedankte
voor s-Gravenhage-West (wijkgem. V.).
Beroepen te Noordwijk aan Zee «vac.
Th. Ferwerda): H. A van Bottenburg
te Schoondijke CL. VI.).
Bedankt voor Rotterdam-C (vac.-F.
Vroon): C. Klapwijk te Apeldoornvoor
Geldermalser.G. de Zeeuw te Ezinge
(Gr.).
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te 's-Gravenhage-Rijswijk:
K. J. Velema te Hoogevi
Bedankt
Bruijne te Rotterdam-C.
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal te Dordrecht: C. Harinck
kand. te Goes en W. Suyker kand. te
Bergambacht.
Het aantal slachtoffers bij de trein
ramp bij Turijn, waar een personen- en
een goederentrein in botsing kwamen,
is niet tien doden, maar een dode en
vijftien gewonden.
Arbeiders en Spaanse studenten heb
ben gisteren in Hamburg en Wiesbaden
betoogt tegen het bewind van Franco. In
Hamburg betoogden rond 300 man, in
Wiesbaden 250.
wijn ingeslagen of er is niet nauwlettend op toegezien, di
er met mate werd geschonken. Maar goed, hoe het zij, (j
wijn is op.
De geschiedenis is bekend. Jezus moet uitkomst brengen. Zij
moeder zegt: Zij hebben geen wijn. Dat is ook het beeld 1
het leven van vele mensen. Als het niet meer gaat, als mt
is vastgelopen, als de wijn van het leven op is, moet Jezus
hulp komen. O Here, help ons, de wijn is op.
Er komt wijn. Jezus zegt: Vult de vaten met water. En 'ppri
het wonder: de leider van het feest roept de bruidegom
als er goe
»dc wijn ti Cl
zegt: ,Jedereen zet eerst de goede wijn op
gedronken is de mindere: gij echter hebt de
dit ogenblik bewaard" (Johannes 2 10).
De mens, die uit de nood van zijn leven tot Jezus gaat, 4,ouwt
mens, die met een gebroken hart stamelt: Here, geeft gij uiekwec
komst, ervaart, dat de goede wijn dan pas komende is. M\
Jezus gaat het in het leven nooit minder, altijd beter. jg óve
Vijftig jaar na bevestiging
In de gereformeerde kerk aan de h'J op 23 juni 1912 door prof. Kuipi Ned.
Laan Hofrust te Rijswijk heeft in het ambt werd bevesti«d- Uit
prof. dr. K. Dijk gistermorgen
herdacht dat hij precies vijftig
jaar geleden in deze kerk in het
proarr^c1 a ge ~Zu lddeJambt werd bevestigd door prof.
dr. H. H. Kuiper als predikant in
de gereformeerde kerken.
Prof. Dijk die gisteren tevens
zijn 77ste verjaardag vierde, heeft
in de kerk van Rijswijk vier jaar
gediend waarna hij in 1916 naar
Den Haag vertrok. In verband met
zijn benoeming tot hoogleraar aan
de theologische hogeschool te
Kampen werd hem in 1936 emeri
taat verleend.
De jubilerende hoogleraar haalde voor
het begin van de dienst enkele herinne
ringen op. Prof. Dijk memoreerde dat
tjarf
voorts gaf de hec A. Sanders, die
jarenlang als evangelist in Duisburg-
Ruhrort heeft gewerkt van zijn be
langstelling blijk.
Ds. Schot, die de dienst leidde, had
tot tekst „Maar Jezus zeide (tot hen):
Niemand, die de hand aan de ploeg
slaat en ziet naar hetgeen achter hem
ligt, is geschikt voor het Koninkrijk
Gods" (Lucas 9 62). In zijn predikatie
•legde hij er o.m. de nadruk op, dat e«<
nu het langverbeide centrum in ge-
£2" bru!k kan. wor.den. gnomen, seen ge.
Van een onzer redacteuren
Onder grote belangstelling zowel van
Duitse als van Nederlandse zijde is
zondagmiddag in Duisburg-Ruhrort
het nieuwe centrum van de Neder
landse Hervormde Gemeente aldaar
geopend. Dit centrum, ondergebracht
in een kerkgebouw van de Deutsch
Evangelische Gemeinde aan de Dr.
Hammacherstrasse bestaat uit een
ruime kerkzaal en een .geriefelijke
recreatie-ruimte, waarin een biblio-
jalir gelëden kreeg de' Hervormde
(schippers(predikant ds. T. Schot deze
kerk van de Deutsch Evangelische Ge
meinde aangeboden onder wel zeer
bijzondere voorwaarden. Voor de tijd
van tien jaar mag hij haar gebruiken
zonder huur er voor te betalen. En
zelfs het verbruik van de electriciteit
nemen de Duitsers voor hun rekening.
In enkele maanden is dit kerkge
bouw voor het nieuwe doel geschikt
gemaakt, mede dank zy het onver
moeid werken van ds. Schot en de
heer F. C. Nyhoff, een lid van de
kerkeraad, die beiden bijna dag en
nacht in touw zijn geweest om het in
gereedheid te brengen. Volgens het
schema zou het centrum eerst in sep
tember a.s. in gebruik kunnen worden
genomen, maar het gelukte op dit
schema voor te komen en zo was het
zondag reeds een feestelijke dag voor
de Hervormde Gemeente in Duisburg-
Ruhrort.
De plechtigheid van de ingebruik
neming werd door tal van Nederlandse
kerkelijke autoriteiten bijgewoond. De
Rotterdamse emeritus-predikant ds. W.
A. Zeydner was aanwezig namens de
Hervormde synode, de raad voor de
varende gemeente der Ned. Herv.
Kerk was ojti. vertegenwoordigd door
de voorzitter dr. L. J. Cazemier en
leergang ii
predikante
Naast theoretische voorlichting, discussie
en demonstratie zal men ook in ge
spreksgroepen bezig zijn met gespreks
analyses. Ook aan de sociologische
veel minder. ;en van het pastoraat zal aandacht
sterke behoefte den geschonken.
SNIJBLOEMEN VOEDSEL
GEEN WATER HEER TE VERVERSEN
I 10 ct. p. pakje voor I I. water
ZET BLOEMEN NOOIT
IN KAAL WATER
voel van lauwheid of zelfvoldaanheid
over de gemeente mag komen. Er be
staat verantwoordelijkheid, zowel van
de zijde van de predikant als van de
z(jde van de gemeente.
Van Nederlandse èn van Duitse zijde
werden korte toespraken gehouden,
waarbij ds. Zeydner de gelukwensen
overbracht van de synode onder aan
bieding van een kanselbijbel. In de loop
van deze week hopen wij nader op dit
kerkelijk centrum in Duisburg-Ruhrort
terug te komen.
Zending bezorgd
over N.-Guinea
De 12 kerken, die de classis Harden-
berg van de Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt vormen hebben in een schrijven
aan de ministerraad hun diepe bezorgd
heid uitgesproken over de toekomst van
het zendingswerk in het Boven-Digoel-
gebied op Nieuw-Guinea, „waar het ge
vaar bestaat, dat. Nederlands Nieuw-
Guinea aan de soevereiniteit van de Ne
derlandse regering wordt onttrokken".
De kerken verzoeken de regering drin
gend. de ongehinderde voortgang van
de vrije evangelieprediking onder de
Papoea's te doen prevaleren boven de
beleidsoverwegingen, „opdat de in Chris
tus' naam verrichte arbeid op Neder
lands Nieuw-Guinea geen ontijdig einde
bevestigd. Uit deiomeh
tijd zijn nog maar enkele gemeentel
den in leven die door prof. Dijk dan
baar werden herdacht. „Ik mocht kor Pi
men in een kring waarvan men mij n*.
veel goeds had verteld, doch in defen H
kleine gemeente brandde de liefde t pira:
God in alle hartenzo zei hij. De e- -
ste jaren in Rijswijk en Den Haag 1
den op hem een stempel gezet
worsteling voor de kerk van
Christus vol te houden. „Later
mijn leven een tijd van late lente
volle zomer". Alle kerken hebben h
zoveel vertrouwen geschonken, dat
er verlegen onder geworden is.
zijn voor mij en mijn gezin feestja
geweest", zo zei hij.
Dankbaar gedacht hij zijn hoogïoot A
raarschap. waardoor hij tal van jongeflenkin
tot de praktische dienst des Heren heqi voor
mogen opleiden. „In de laatste 25 jar^n Bu
ben ik ondanks alle beproevingen to^g be
weer gevoerd tot het licht. Ik heb -
tijd begeerd predikant te mogen
van de vrije genade Gods, van
overweldigend welbehagen zoals dit
geopenbaard in Jezus Christus"._
Bij zijn intrede in de kerk
wijk had ds. Dijk gepreekt ov
68 vers 19. bij zijn 40-jarig ambts.
leüm deed hij dit over psalm 68
20 en 21. Thans sprak hij over ver.
van dezelfde psalm: Geducht zijt Gij|
God uit Uw heiligdom. Hij, Israels C
verleent sterkte en volheid van k
aan Zijn Volk. Geprezen zij God.
Prof. Dijk zag twee redenen om u?
te loven, namelijk om de openbarii
van Zijn heerlijkheid en om de openh,
ring van Zijn genade. Prof. Dijk i
dat God waard is om aanbeden te w< >ebom
den. God regeert zo. dat hij zijn
met de mens bereikt. Terugziende
zijn vijftig jaren van arbeid zei
Dijk dat het jaren zijn geweest van
ambtstekortkomingen, maar ik weet:
deur is open. ik zie de poort wijd op
staan. Het licht der genade valt
die vijftig jaren en ik roem de
Als u weet dat Gods paleis
staat dan wordt het blij in het halations]
Dan kan ik gedenken wat Hij deed alie Vo!
zijn kerk, aan mij en aan u. Als ik iaardgi
wat God in de kerken heeft gedaan Gere
dp afgelopen vijftig jaren, dan zie ei de
eén volheid van kracht. Als ik m^eg^e.
eigen leven naga. dan heb ik maar spart
woord: Gij gaf mij een volheid v." K%.
kracht door Hem die nog
meente door de Heilige Geest
krachten geeft. Prof. Dijk
niet over de toekomst spreken,
zei hij. God zal voor zijn kerk 2
met al de vragen die er zijn. Er
jongere gemeente die bereid
de strijd voort te zetten. Ik sterf,
God zal met u zijn. God zal u de kra
niet onthouden. Hij zal uw God
an geslacht tot geslacht.
Na de preek werd prof. Dijk dank j^eopeiK
bracht voor al hetgeen hij heeft gedaitheek
de kerken van Rijswijk en D46. Aipc
Haag. In zijn dankwoord zei prof. Diig te L
dat als hij achterom zag, hij liever f
leen predikant was gebleven. Na t
dienst drukten velen hem en zijn ecasino
genote de hand. Prof. Dijk die de las (18 j.
ste jaren in Driebergen woont, zal ifo (2.
Gereformeerde kerken nog blijven diTt,^».
het woord- I net
i de bediening
Openbaar onderwijl
vreest verzuiling S
poir-m
De Nederlandse Ouderraad
openbaar lager onderwijs heeft
Haag de jaarvergadering gehouden. 0
voorzitter, mr. D. Schuitemaker, naf
in zijn openingswoord stelling tegen d
aandrang tot verzuiling van het opefp
baar onderwijs, terwijl de geestelijl I QP
achtergrond van het openbaar onde'
wijs in de jaren na 1920 belangrijk v«»-
diept en geïntensiveerd is.
Mr. Schuitemaker wees de mogelij|J
heid tot het verkrijgen van enige publiel
rechtelijke organisatie op onderwijsgt f.
bied af. waartoe naar zijn mening l
instelling van maatschappelijke organ(
aanleiding had kunnen geven.
'mBok
vy, Fr
Ci'gg.
:kel, K
Vraag: Twee jaar geleden heb ik
een huis laten bouwen met rijkssub
sidie met de bedoeling het zelf te
gaan bewonen. Daar dit echter toen
nog niet mogelijk was. heb ik het ver
huurd. Nu komt de woning eerstdaags
leeg. Be kan er nog niet zelf gaan
wonen, daar ik nog bij de zaak moet
blijven. Zou ik deze woning nu voor
een half jaar gemeubileerd mogen
verhuren?
Antwoord: U mag uw woning na
tuurlijk wel weer verhuren, als de
huurder een woonvergunning van de
gemeente krijgt. Maar als u b.v. over
een half jaar over het huis wilt be
schikken. moet u toch voorzichtig zijn.
Wij voorzien anders de mogelijkheid,
dat de huurder zich straks zal beroe
pen op buurbescherming (welk be
roep mogelijk is, zélfs als dit bij con
tract zou zijn uitgesloten). U moet
daarom dit beroep niet bij contract
uitsluiten, maar de huur voor bepaal
de tijd aangaan, onder vermelding van
de reden. b.v. een verklaring van de
huurder, dat hij bekend is met de
omstandigheid, dat de verhuurder te
gen genoemde datum de woning nodig
heeft voor dringend noodzakelijk
eigen gebruik en dat de beëindiging
van de huur geschiedt zonder opzeg
huurder kan desondanks toch
roep doen op buurbescherming. maar
zal het dan bij een proces moeilijker
krijgen. De beste, waarborg is natuur
lijk de juiste huurder uit te kiezen,
van wie u weet. dat hij de woning
slechts tot dat tijdstip nodig beeft.
de juiste betekenis leggen, af en toe. Dan groeit dit niet
van de Franse organisatie O.A.S.
Antwoord: De juiste betekenis is
Organisation de l'Armée secrète. di'
wil zeggen: organisatie van het gehei-
dicht. Desnoods kan de teems daarin
Vraag: Graag wil ik weten
schrijver is van de regels: „Eer.
leger. De afkorting O.A.S. komt der is de sterkste kracht, waarop de
jeugd kan bouwen" en inzake de
der: „Het enigste kwaad, dat zij mij
doet. is te sterven en mij te verlaten".
Antwoord: Tot onze spijt weten wij
radiopreek las de pre- het antwoord niet. Misschien kan een
heel ander verband VI
lijk: Organisatie van Amerikaanse
Staten. Dit geeft echter weinig kans op
verwarrmgnj
dikant eerst enkele verzen uit het Oude
Testament en vervolgens uit het epis
tel Johannes. Is deze benaming van
epistel nog een veel voorkomend ge-
Antwoord: Het woord epistel is af
komstig van het Griekse epistolè of
brief, een term, drie in de roomskatho-
lieke eredienst gebruikt wordt maar
tegenwoordig ook veel bij protestanten
in gebruik komt. In de r.k.-eredienst
is het epistel voorlezing uit een van
de brieven in het Nieuwe Testament.
Dit is een vast onderdeel van de mis
viering. De betrokken predikant doel
de hier kennelijk op een van de drie
brieven van de apostel Johannes.
Vraag: Hoe spreekt men een tandarts
aan als men hem bezoekt, als dokter
of als mijnheer?
Antwoord: Bij een bezoek aan een
roep. niet op zijn academische titel.
Deze laatste is, als hij niet gepromo
veerd is, drs. «doctorandus) en als hij
gepromoveerd is dr. (doctor).
Reactie van lezer: Een dichtge
groeid melkzeefteemsje kan men eens
in een oplossing van water eo azijn
Brieven, die met voorzien zijn
van naam en adres, kunnen niet
beantwoord worden. Geheimhou
ding verzekerd. Vragen, die niet
onderling met elkaar verband t
houden, moeten in afzonderlijke |ikker°
brieven worden gesteld.
lezer helpen.
Vraag: Mijn man werkt tijdelijk el
ders en vindt in zijn kosthuis af en
toe beestjes. Ik kan ze niet thuis
brengen. De onderkant is wit. Ze zit
ten onder in een kast en in een bed-
desprei. In de kast en de kamer ligt
vaste vloerbedekking, matting. Het in
gesloten beestje vond ik in dc tas die op
de kast staat. De bovenkant is dwars ge
streept. Aan weerszijden zijn min of
hiervan doden de larven. Kamfer
naphtaline helpen niet. Gun ze g«
ru£t, dus veel luchten en kloppen.
wollige pootjes. Ik denk, dat de nissen, i
(veld,
Lan
der M.
Gerai
Reactie van lezer: Men kan^niet i oentje
eten, vooral als men erop If P0"1
met welke verschillende vragen u
maken heeft. In de beantwoording
een plaat, die men wil vernis
maakt u een zeer storende fout.
schrijft: Plaatwerk, dat
schilderij 1
wil vernisse
ve men 1
ve
moet het eerst plal n Vl<
ken op karton of hout. Dit laatste
juist, maar als men een plaat zó gal ming,
hospita te weinig stofzuigt.
Antwoord: We vermoeden hier te
doen te hebben met de larve van een
torretje, nauw verwant aan het bont- worden. Schilderij vernis is een oliehoi
torretje (atagenus pellio). Deze larve dende vloeistof
leef in dode dieren, b.v. muizen e.d.,
in huiden en vachten en in kleren enz.
Zij zijn in huis vrij zeldzaam en de
ontwikkeling gaat zeer langzaam. Be
strijding: Allereerst inspecteren van
kleren, bont, mantels, vaste en losse
tapijten, vachten enz. Veel luchten,
zuigen en kloppen. Kleren en bontman
tels bewaren in motvrije zakken, kas
ten of kisten. Spuiten of stuiven met
huishoudinsecticiden. In kisten, koffers
kasten wat paradichloo benzol «500
Vriej
papier zuigt het in het papier i
wordt vlekkig. Men moet dus de o[»an de
geplakte plaat eerst afdekken met eefewezen
laagje water, waarin gelatine i
gram per kubieke meter). De dampen dankbaarj.
Schrijf dus gauw aan de vrager, al ^*uns1
ders mislukt alles. Ook het opplakke tkclijk
is niet zo eenvoudig, daar er licht bijlen
ntstaan. (Wij zijn deze lezer i
nt. N
Kaï
Jaegi