Afwassen over de grens II First impressions I iwiiAa voorkomt de griezelverhalen^ Het was leuk Ruimte voor ons.... ER IS WAT VAN MAKEN FAWmc ZATERDAG 16 JUNI 1962IEI,W1 H«t is, zo dachten wij, heel logisch dat juist in de eindexamentijd zoveel plannen worden ge maakt om in het buitenland te gaan werken. Natuurlijk, je moet iets gaan doen, maar er is nóg een grote factor. Niemand heeft zich ooit zó gebonden gevoeld als gedurende de voorbe reidingen en tijdens het examen. Daartegenover staat dan de vrijheid, de verlokkende vrijheid, die men in het buitenland hoopt te vinden. Geld om zo maar een nomadenleven te gaan leiden, is er slechts in zéér weinig gevallen. De enige oplossing lijkt dus om een baan in het buiten land te zoeken, met het te verdienen geld de onkosten te bestrijden, om zo ervaring in de omgang met mensen op te doen, een taal te leren en de vaak gevreesde sleur te ontlopen. Wij willen niemand het enthou siasme om weg te gaan ontnemen, maar wij hebben wél een paar opmerkingen die het optimisme zouden kunnen temperen. Namelijk: ook in het buitenland kan je leven een sleur worden, vooral als je werk doet waarvoor je je niet interesseert, i* werkgevers zouden wel eens lastiger dan je ouders kunnen zijn, mensen blijven in het buitenland gewoon mensen, ze zijn niet leuker of vervelender dan in je eigen omgeving, de veelgeroemde vrijheid zou ook wel eens een grapje kunnen lijken als je met je schoenen in je hand langs de kamer van je werkgever sluipt. Weet je dat allemaal allang? En ga je toch? Primal Veel geluk en goede reis. Lees wel voor je weggaat nog even onze pagina. Het zou anders jammer zijn van de moeite van Antoinette Winkelman (die haar posi tieve - Engelse bevindingen beschrijft), Caro Buurman (die uit eigen ervaring een hieraan tegenstrijdig relaas optekende) en Yolanda de Vries (die in een van de M.A.I.-bureaus ging informeren). Tell my what time you can arive and we will come and meet you citeerde ik sarcastisch de groene lettertjes op geparfu meerd rose, terwijl de verzame ling roestige ijzerwaren die nog net onder de naam „fiets" kon doorgaan, kreunend en protes terend de eindeloos schijnende hoogte opkroop. Schimmen van dwaas opkijkende koeien scho ven traag door de grijze mist voorbij. Ze loeiden iets naar me, maar ik kon het niet verstaan, het was ken nelijk Engels met een accent! Opeens dorst ik de weg te vragen aan een vette, bruine lobbes die' me over het hek hulpvol aanstaarde. „I beg your pardon?" antwoordde ze met nmpels in haar voorhoofd. Die domkop, ze verstond niet eens haar eigen taal! Mistroostig sjorde ik voor de zo veelste maal alle onwillige tassen, pakken, koffers en wat dies meer zij, vast en vervolgde nat en ont stemd de weg omhoog aan welks juistheid ik hevig begon te twijfe len. Af en toe boorden twee vurige ogen ziah door de vette brij maar raasden desillusionerend voorbij zon der enige notitie te nemen van een aioh traag voortbewegende hoeveel heid bagage. Waarna er weer niets anders was te horen dan het geluid van herkauwende koeien en het knarsen van een velg op de natte weg. ...we will come and meet you... heel vriendelijk!, just English!, maar natuurlijk had ik m'n boot gemist...! BUT NEVER MIND. Of was toch bij het weerzien het krijt van de Engelse kust grijzer dan de vorige keer geweest? Plotse ling maakte zich voorzichtig een witte peil los uit de grijze massa. De naam was van groene lettertjes op rose! Een jongetje met een nat te neus (het was een klein jongetje) en een kniebroek (het was een English jomgetjel!) bradht me naar het huis. Het was een mooi huis. Het was een groot huis. Het was een deftig huis. De klopper klonk hol en hard door derode gang. „Your beastly!!!!" nep toen het witte huis. De krabbel de verbaasd overeind en vroeg ver ontwaardigd of dit soms voor mij bedoeld was. „Ik heb nog niets ge daan!" riep ik terug in het rood. „Ik heb nog geen Chinees gebreken en geen inkt over de Pers gegooid, de baby niet geprikt en niet het hek open laten staan! Alles wat ik heb gedaan is de boot gemist!!" „Maak je niet druk," blafte nu het bruinharige geval dat me van m'n vermoeide voeten had gelicht en juist begon m'n gezicht te likken, „het was voor mij." „Oooohhh!" kwam er nu een hoog stemmetje uit het huis, „it's the Dutch girl." Waarop een beetje zwaarder stem metje concludeerde: „with her ffffietse!(kennelijk hadden al meer „Dutch girlls" de eerste veld slag met het beest geleverd en voor de eerste maal op de stoep voor de rode gang gestaan!) „Oh, I'm sorry for this, how do you do?" Hijgend onder het likkende boxer- beest gromde ik bij mezelf dat de toestand nogal wat te wensen over liet, doch voordat ik ook maar aan- stalte kon maken mijn mond te ope nen met het doel de zorgvuldig ge repeteerde eerste zinnetjes op te zeggen riep de stem uit het rood aanmoedigend: „Oooh, but you speak your English very well!!" En dit is nu één van die typisch Engelse trekjes waar je eerst aan moet wennen!!!! ANTOINETTE WINKELMAN Werken in het buitenland bijzonder aantrekkelijk als je na tenland gaan werken en men school geen zin hebt om direkt naar een kantoor te stappen, of je erzijn.^orSaÏTet Sïls uit te ml- getmk eens een poosje zelfstandig wilt zijn. Bijzonder aantrekkelijk, tot- ken wélke meisjes die een pas krij- dat oom Koos en tante Riet griezelverhalen gaan opdissen over gén gaan werken en welke er als hele organisaties die met geraffineerde advertenties en chloroform c£?adressen worde tientallen nichtjes van vriendinnen van kennissen van familieleden dje ze ^én of andere krant heb- zonder aan mijn hals alleen maar leven onder blauw en nooit meer passen in een laatje van de mensenkast leven drinken gevuld tot aan de wit albasten rand van roomkoppen wolken en dit is alles wat ik wil en flierefluiter zijn langs 's Heren wegen. i het ongeluk gestort hebben. ben, kunnen ze laten nagaan. Of ze wel een behoorlijke kamer krijgt En hoe overdreven die echtge- asme (de meisjes moeten niet den- met kasten(Hoe mevrouw bekend Dc op beurde verhalen ook zijn, ze krij- ken dat het gezinsleven in het bui- staat. En laten ze niet denken dat 1962 a gen er thuis de schrik van beet en tenland net zo hecht is als hier) en ze zo vroeg klaar zijn als hier, menj )Lormi als je met één of andere aanlokke- een „uit/wijkadres" in de buurt. Ook eet in het buitenland veel later. La- Na lij'ke advertentie zwaait die niet wordt bij plaatsing zoveel mogelijk ten ze niet hopen op gezelligheid of moeilijk te vinden zijn, want heerst een groot personeelstekort in het buitenland zeggen ze reso luut: „Nee" en voegen er aan toe: zelfs al z< zijn, dan nen wennen. rekening gehouden met het meisje HetSE M. die je met een kop rigen zelf, zo zal b.v. een artistiek meis- thee opwacht. Laten ze voopbereid ƒ271,3 je in een artistiek milieu worden zijn op een typisch Landhuizen-Enge-I inwon ondergebracht. De meest gevraagde land en mevrouwen in peignoirs, kosten het een vertrouwd adres landen zijn Engeland en Frankrijk, dje vanuit hun ochtendhumeur het worde jij daar toch niet kun- dan volgt Zwitserland, Duitsland, „meisje" bevelen geven. Fn laten De et België, de drie Scandinavische lan- ze njet denken dat de kante, en hier[ Voor zulke gevallen is er nu het den en hélemaal onderaan de lijst met open armen op ze '.A.I.-bureau. Buiten een groot aan- Italië en Spanje. Naar de meeste wadhten omdat ze na NATUURLIJK komen, als je i het huitenland wilt. van heel Italië en Spanje. Naar de meeste wadhten omdat deze taken, (zoals de bemid- landen kan men slechts gaan als vüoedend Engels kunnen spreke: deling bij kamerverhuren voor jon- betaalde kracht, d.w.z. volle weik- geren etc.) verzorgt de instelling tijden, weinig vrije tijd, maar ook Voor stewardessen, of van de vereniging ter behartiging volledig loon. Naar Engeland en bij de WV willen, is het natuurlij!! van de belangen van jongeren, al Frankrijk kan men pok „au pair", een aanbeveling. Anderen winnen e men krijgt dan lichte huishoudelij- slechts voor zichzelf een flinke* poi ke werkzaamheden te verrichten tie zelfstandigheid en de breder met zakgeld als loon, een soort oud- kijk op de nationale eigenaardtgttu ste-docht e r-positie Laten de meisjes die het buitenland unit, van heel wat kanten de bezwaren.... al dan niet terecht. Ondanks alle negatieve op merkingen en meningen zullen en thousiastelingen zich niet laten weer houden proefondervindelijk te gaan vaststellen, dat er ook veel positieve kanten zijn voor hen, die er met de juiste instelling heengaan. Het is zeer zeker geen vakantiereisje ter wijl werkgevers in (en ik beperk me tot waar ik juist vandaan kom) En geland al evenmin filantropisch in gesteld zijn als ergens anders. /~\p rrn lupcmnnme, humorloxe, verregende xwerfvond door Kopenhagen besloot ik lenig naar Nederland Ie gaan. Hel uitgebreide afscheid van een maand geleden kwam mij nitermale belachelijk voor en ik besloot mijn plannen nooit meer mei xoveel mensen Ie bespreken. TK liep door de brede H. C. Andersenboulevard langs hel A verroe.te en verbleekte Tivoli in de richting van het Radhu.pladten. Het vierkante plein dat de eerste keer een vrolijke indruk maakte, kwam mij voor als een grote donkere lekkende kamer en de lichtreclame» al» felle slechtgekoxen wandversieringen. Ik voelde mij er niet op mijn gemak. Hier kwamen veel homosexuelen bijeen en op de scholen moesten de jongens ervoor gewaarschuwd worden dat tij op een andere manier geld moesten trachten te verdienen. Deie en andere wereldhavenachtige dingen itemden mij verdrietig maar ik wist dat dit gevoel op xelfbeklag gebaseerd was. r\P deie vrije avond voelde ik mij moe en xonder vechtlust. Morgen iou ik xelf» de afschuwelijke lichtbauwe dienet- meidrnjurk met de witte verpleegslersschort dragen, die mijn Deense werkgeefster uit haar linnenkast opgediept had om beaoeker* niet in het oniekere Ie laten wie ik was- Ik had geweigerd de jurk aan te trekken maar ik had er nu IK trapte in een plas. Mijn schoenen deden pijn aan mijn 1 voeten. Toch had ik lang door willen lopen als ik de tijd daarmee iou kunnen laten atilstaan. Morgenochtend, de gedachte stond mij «eer tegen, moeat ik weer om kwart over aes opstaan om vier verschillende ontbijtei van vijf personen klaar te maken. Ik van een slaapkamer binnendringen met ochtendkrant. De man «ou rochelend vette slaaphanden naar de krant grijpen. De stouw iou kreunen Daarna moest ik voor de kinderen gaan xorgen. Ze hielden niet van mij en buitten het feit dat ik geen Deens sprak uit. De ouders haden 's morgens te veel moeite met hun ochtendhumeur om voor tolk te willen spelen. TK moest wachten voor een voetgangersstoplicht. Aan de andere kant van de straat stond een man te wachten. Misschien had sijn vrouw wel een dienstmeisje nodig en hoefde je hij haar niet hard te werken. Het licht sprong op groen en wij xagen elkaar voor het laatst. Het heeft, dacht ik, toeh gern enkel nut om naar een andere baan te gaan xoeken. Do fut is er gewoon uit en in de ogen van de mensen blijf je toeh een dienstbode, daar helpt geen middelbare school opleiding of intelligentie a werk mij tegen de inl i dienblad i •«■helend wakker worden Bovendien ging het huishoudelijke De steed» terugkerende afwas bleek er, de mensen hoogmoediger en het vloeren naarder dan ik mij bad voorgesteld. TK schrok even op. daar tussen de voorbijgangers xag ik A twee bekende gexichten. Dexe meisjes mocht ik gaan groeten en ik xette mij al schrap- Hello Ulla, Hello Eva, how are you? Het gaat natuurlijk uitstekend met hen. Ja, xe hebben in de stad gegeten, bet was lekker. Bye, bye. Ze hadden mij best mee kunnen vragen, dacht ik, en liep door. IJET was al vrij laat geworden, maar ik besloot ook nog 1 te gaan eten. In het restaurant was het warm. Deense dames rookten Deense sigaartjes. Dit was, mèt de bruine melkflessen het meest opmrekelijke wat ik ontdekt had. Veel was dat «lus ook al niet. De levenswijxe van de Denen was Nederlands aandoend, gewoon en vermocht mjj niet meer te boeien. Ik bleef lang aan mijn tafeltje xitten. De dwaze verwachting dat iemand een vriendelijk praatje met mij zou beginnen hield mij daar hoewel ik er ook iets achter zou zoeken als het werkelijk gebeurde. Ik rekende af en ging naar buiten. DUITEN kreeg ik even een gevoel van vrijheid. Dit ver- dween onmiddellijk weer. Ik dacht aan de dagen, die nog maden komen en aan de moed die ik moest verzamelen om aan een saaie werkdag van twaalf uur te beginnen. Dagen, waarop ik aan boenen, strijken, vaten wassen en stof afnemen denken moest. Ik zou mij weer ergeren. Waarom mocht ik mij niet in de badkamer wassen, maar moest ik naar een fonteintje in dc kelder? Waarom werd mij nooit gevraagd of ik even in de huiskamer kwam zitten? Waarom moest het jongste kind uit gerekend onder het eten op zijn potje? Waarom stond er na mijn vrije tijd een nachtmerrie ahn vaten op mij te wachten? Waarom verdiende ik veel te weinig? TK liep mijzelf aldus te beklagen. Toch was bet mijn eigen schuld geweest. Ik had tè weinig geïnformeerd over het land waar ik naar toe zou gaan en ik had klakkeloos ge accepteerd wat er in de brieven stond. Zou ik naar huis terug gaan? Ik wist het nog niet. Ze hadden de mislukking al voorspeld en hoewel ik het als louter toeval beschouwde dat het uitgekomen was, toch mankte het de keuze moeilijk. Onbekende grootheden hielden het allemaal wèl vol En jij...? TK liep naar het station. Daar kon ik een verse Nederlandse krant kopen, om in de trein te lezen. Dat vond ik toen leuk maar een Deense krant in een Hollandse trein zou hetzelfde effect gehad hebben zolang ik mijn mond dichthield. TK liet mij door de spoorwegbeambten naar de trein loodsen. Ik geloofde het allemaal wel. Later bleek hoe deze bonding zirh wTeekte. Op een station in een stadsdeel, ver van de plaats die ik die avond nog hoopte te bereiken, heb ik lang op de goede trein zitten waehten. Buiten de overkapping vielen de laatste druppels die mijn emmertje deden overlopen... CARO BUURMAN De eerste weken zijn misschien wel eens wat moeilijk. Onvoldoende taalkennis, al het „vreemde" ineens, etc. maar in de eerste plaats omdat je als „mothers Help" of „au-pair" (ander werk is er voor meisjes in Engeland praktisch niet te krijgen) je houding moet zoeken primo t.o.v. de kinderen, secvndo t.o.v. de ouders. De opvoedingsmethoden van de con servatieve Engelsen zijn vaak volko men in strijd met eigen opvattingen en methodiek. De moeilijkheid is dus om in de richting van de ouders toch naar eigen inzichten te handelen, zonder conflicten te veroorzaken, doch prestige te behouden t.o.v. de kinderen. Verder het feit dat „tijd", te we ten vrije tijd, niet meer in je eigen maar in het agenda van de desbe treffende familie is ingedeeld. Dit is een onherroepelijke consequentie. Na tuurlijk heeft men wel vrije dagen en uren, en ook zijn veel families zeer soepel en kan men naar weder zijds genoegen arrangeren. Doch er gens blijft men altijd gebonden. En dit dan is (althans voor mij) een zeer zwaarwegend negatief punt te genover alle positieve. Doch de belangrijkste beweegreden die de internationale invasies ran foreigners naar het United Kingdom trekt, zijn de Engelsen zelf. De En gelsen met hun typische karakter trekjes, hun interessante tradities en gebruiken. De Engelsman met zijn uniforme „bowler-hat and umbrella" die zich zichtbaar de empire-builder voelt, waar wij nuchtere Nederlan ders eerst wel wat sceptisch tegen over staan, maar die 's zondags in het versleten sportcolbert met leren ellebogen zo heel anders blijkt te zijn dan barre, boze tongen wel be- En zo zijn er talloze voorbeelden die de veelbesproken eilandbewoners zo special British" maakt en hen onderscheidt van de misschien wat ruimer en luchthartiger denkende Continenters. Hoe dan ook, men moet dus wat het zwaarst is het zwaarst laten wegen en de negatieve kanten die er dus ongetwijfeld wel zijn, ac cepteren met de instelling: Aanpas- Wanneer men zich dit goed heeft gerealiseerd voordat men het reisje maken gaat, hetzij naar Engeland (waar men om ,J)utch-girls" zit te huilen) hetzij naar-waar-dan-ook, plus de nodige hoeveelheid „turf-in-je-ran- sel" om te handelen als bij nader in zien niet wordt gewerkt volgens de overeenkomst, dan zijn er veel, heel veel dingen te leren, ervaringen op te doen, interessante dingen te zien, horen, beleven etc., veel vrienden te maken en ook eens andere mensen vanuit een nieuw en juister standpunf te leren zien, kennen en ongetwijfeld: te waarderen! Kortom: er is iets van te maken! ANTOINETTE WINKELMAN ««ooeoeooooaeoo sinds de laatste wereldoorlog (toen de rage van werken in het buiten land ontstond, nadat de grenzen zo lang gesloten waren geweest) het plaatsen van Hollandse meisjes als hulp in de huishouding in diverse Europese landen. Ruim 2000 meisjes maken per jaar van het M.A.I. ge bruik, om een vertrouwd adres te vinden. Het zijn voor het grootste deel meisjes uit de stad, meest mid delbare scholieren, die hun talen nog wat willen bijspijkeren, alvo- rens een definitieve baan te aan- vvel om er altijd bij te vaarden. De nunimum leeftijd, hebben is deze jurk uit den bij. YOLANDA DE VRIES Misschien niet gil lend origineel maar Notre boutique waarvoor het MAI bemiddelt, achttien jaar, de minimum duur van de werktijd een half jaar. Kor ter is meestal niet mogelijk, ook het meestal voor zo'n niet als vakantiewerk, omdat men dhemisier, waarbij een onze ruimte-boutique. Een leuke streep doet wit kraagje fris ken een ander gezicht, alhoewel accent vormt. Het bes- men, omdat er zo'n vraag is naar te kan je VOOT die vakantiebaantje», ook hierin pro- kraag piqué nemen beert de belangen van de jongeren te behartigen. omdat die gemakkelijk Wie naar het MAI stapt, krijgt te wassen is. De acht voor een luttel bedrag een adres, knopen op de jurk (vier dat gecontroleerd is door één van op ^et bovenstuk, vier de vertrouwenspersonen (dommee etc.) in het betreffende land. inlidh- °P d? rok) zijn ook met tingen over de lonen, verzekeringen pique overtrokken. Wat en werktijden (die soms lelijk kun- je ook opgevallen zal nen tegenvallen) eventueel te vol- zijn dat de naden gen cursussen in de taal en de te - behalen diploma's, een koude dou- ae che over een al te groot enthousi- rok in het verlengde van de fi guurnaden vallen. Zo doende kan je de mid4 denbaan van de rokonmelde glad houden en da— achter- en zijkant wijd^^^ aanrimpelen. Staa^^^^ niet zo bol van voren. De ingezette moii-; wen vallen net boven LEERI e elleboog met een w p omgeslagen rand. Ten- E slotte een ceintuur van dezelfde streep en voi- la tout. (De benodigd heden voor dit model zijn 4.60 m stof van 90 cm breed, aan wit pi- qué koop je 60 cm vanj Nader( 90 cm breed, zo geeft kunt i Magda Stemerdink de het ps notre boutique nog even door). De bundel: „Mengeling' Met de bekende bloemlezing uit de moderne buitenlandse poëzie: „19001950" (samengesteld door Sybren Polet) nog in onze herinne ring hebben we een nieuwe verzameling van buitenlandse poëzie ge lezen, die bij de uitgeverij Spaamestad onder de (voorbehoud vra gende?) titel „Mengeling" is verschenen. Niet alleen gedichten zijn echter verzameld, ook aan het proza is aan dacht geschonken. Het grote ver schil met Polets bundel is evenwel dat ..Mengeling" samengesteld is uit het werk van onbekende Europese jongeren. Het werk van deze jonge ren wordt in de inleiding geken schetst als ..slechts bescheiden po gingen. die niet de vergelijking kun nen doorstaan met wat u van de he dendaagse schrijvers gewend bent". Hoe oud zijn deze jongeren en wat zijn hun verdere antecedenten...? We hebben er tevergeefs naar ge zocht! Weten de samenstellers niet. dat er in de wereldliteratuur voor beelden te over zijn van jongeren (achttien en negentien jaar) die ge niaal werk geschreven hebben, waar om dan over bescheiden pogingen spreken? „Mengeling" heeft als onder-titel ..Een bundel proza en poëzie van jongeren uit de landen van het vrije Europa" meegekregen. Zo'n titel heeft de pretentie een verzameling van proza en poëzie te zijn, waarbij ..enige" plaats is ingeruimd voor werk dat aandacht schenkt aan die vrijheid. Slechts enkele gedichten als: „Een kind vocht tegen een tank" van Jos Hagers, „Les Uns et les Autres" van de Luxemburger Paul Albert en het korte verhaal „Zwischenfall" van Dieter Krause doelen op aanvaardbare wijze op deze vrijheid. Het gehalte van het werk doet niet stééds denken aan „eventuele toekomstige grootheden" (voor woord). Er is nog vaak te weinig eigens; vooral in de poëzie-afdeling steken de Epigoontjes hun weerbar stige kopjes op een irriterende ma in de verhalen zit meer stijl; toch zijn ook daar de invloeden soms ver rassend duidelijk aan te tonen. Han Meyer schrijft b.v. in zijn ver haal ..Langs de weg" in een stijl, die sterk doet denken aan Cees Noo- teboom. Ook de stof van zijn ver haal wijst naar deze schrijver. De ik-figuur is liftende door Europa. Telkens ontmoet hij een klein pezir kereltje Jean Louis. (De personifica tie van het dreigende ongeluk.) De ze J. Louis jaagt hem op. Tenslotte ontstaat er een vechtpartij. "~1 hoogtepunt van het verhaal. Cees Nooteboom schrijft in lip en de anderen" over een jongen die liftende is door Europa. Telkens komt hij op het spoor van een Chi nees meisje, dat hij aan het zoeken is. (De personificatie van het bijna ongrijpbare geluk.) Tenslotte vindt hij het meisje in Zweden. In het tweede verhaal ..De Ont moeting" dat van Han Meyer is op genomen is er weer dezelfde sfeer zoals we die kennen van Noote boom. Zelfs bepaalde, zeer persoon lijke gedachteconstructies zijn iden tiek b.v. bij Meyer „Ik had haar nooit gezien. Ik kon het me tenmin ste niet meer herinneren". Deze nifestatie van de onzekerheid vinden we terug bij Nootebooms ..Philip de andere". Op pagina 42 staat: ..Ken je de Mistral? vroeg hij. maar lk had er nooit van gehoord, ln leder geval herinnerde lk dk het niet meer". Of het boekje het aanschaffen waard is? Om kennis te nemen het literaire werk van studerende jongeren in Nederland hebben o.i. reeds genoeg aan de jaarlijkse schoolbladenblocmlezing ..Een 10 voor de tieners". De buitenlandse bijdragen zijn interessanter, vooral ook omdat de originele versie in de vreemde taal naast de vaak goede vertalingen is opgenomen. Boven dien zijn de bijdragen van enkele vooraanstaande Nederlandse schrij vers (G. K. van t Reve. Ellen War mond. e.a.). die met het idee sympa- 'iseerden, reden genoeg het boekje aan te schaffen. CEES VAN DOP IEER 'LEE Ju. te a l%c1 Gebod

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 18