DURÏEA Papoea nationalisme reeds vanaf het eerste uur REXENA Laatste hoop van de Europeanen vervloog FLN houdt aan\ Evian vast Opnieuw oppositieleiders uit Spanje verbannen India wil Migs gaan bouwen /ft een &oftfce Kij, I itvinders opgelet HEERLIJK MET AARDBEIEN tijdelijk 2 pakken voor NI 19$ De hoop van de Europese be volking van Algerije (ruim een miljoen) op een compromis met de (meer dan tien miljoen) mo hammedanen is vervlogen, nu de Algerijnse regering in balling schap (in Tunis) heeft laten we ten, dat z(j de mogelijkheid van extra garanties voor de Europe anen „categorisch" uitsluit. Aan deze mededeling werd veelbe tekenend toegevoegd, dat zeer ingrij pende hervormingen zullen worden (Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen) Het is waar: Eén van de beweegredenen van Nederland om )Or dt Nieuw-Guinea in 1949 niet bij de souvereiniteitsoverdracht in te sluiten, is het drijven van bepaalde, in Indonesië verblijvende minderheidsgroepen geweest dit gebiedsdeel tot tropisch stamland •n diensvan de Indo-Europeaan te maken. Het is echter niet het hele li ver^aa'- Juist op dit moment, nu, tot in het vaderland toe, stem- omdat' men opklinken dat het Papoea-nationalisme sinds twee jaar door Nederland bewust wordt aangeblazen, is het goed er op te wijzen -mdat hiji dat er van de aanvang af Papoea's zijn geweest, die zich fel tegen aansluiting bij Indonesië hebben gekeerd. Het zijn de mannen van het eerste uur, van het toen nog in embryonale toestand verkerende credo zelfbeschikking, van het prille begin van de politieke bewust- zijnswording. Verschillenden van hen staan ook thans nog in de voorste gelederen van hen, die zich tegen inlijving door Djakarta nk heeft met hantj cn tan(j verweren, taanden n voorarf Reeds in 1945 verklaarden de eerste gevangej Papoea's dat zij onder geen voorwaar- wilden gaan met de onafhanke- verkreeg ook ink ig had itle eiste gevangt antonrec lad de van de 50- bj de Haa olmaakt k sprak empe en o andere plaatsen de be- lijkheidsverklaring van de republiek volking over het politieke gebeuren in Djokjakarta, doch trouw aan het Ne- te lichten. De volgende reis van Jou- derlandse gezag wilden blijven. Dit ge beurde op 17 augustus in een vergade ring van leerlingen van de bestuurs- schoo) in Kota Nica bij Hollandia. Eén van de felste anti-Indonesische Papoea's uit die dagen w Seroeier Silas Papare, dip lijke acties tegen de Japanners grote >'an1 deze yoorhchtingsr diensten aan de Geallieerden had be- besloot zich bij Jouwe Toen in 1947 een Papoea-afge vaardigde moest worden gevonden Silas Papare. de conferentie in Malino werd Vooral Kais: door de toenmalige resident als een man. Marcus Kaisiepo. die als bestuurs- 'wel de ambtenaar op Supiori verbleef, bleek er. al enthousiasme over het doel deze voorlichtingsreis te zijn. Hij 'ij Jouwe aan te sluiten met als eerste doel een bezoek aan aste gele Van Eechoud op zettelijk gepas seerd, omdat hij volgens de laatste een tè grote haat jegens de Indone siërs koesterde. Frans Kaisiepo, een jongere broer het bekende i(J de f ind N.V ub ileum Jcwekeri re hield 1 larbij ooi acht kil schoon v| sprak j oorden. I Kempen geweest. J inhoud, iloemen. J s. 's^Avi acht do< N Raa Nieuw-Guinea- ladslid Markus Kaisiepo, ging naar Malino, waar hij o.m het voorstel deed Nieuw-Guinea voortaan West-Iri- an (warm land. oprijzend uit de beschouwde Papare door de Indonesiërs met valse argu menten was mis leid, en die als eer ste in aanmerking kwam om zich in de eigen nationale gelederen te scha- Op Seroei, bij Pa pare, heeft zich toen een langdurig en fel debat ont wikkeld, dat ein digde met de wel haast historische woorden van Pa pare: ..Broeders, in mijn hart voel ik dat jullie logica onweerstaanbaar is (Sdat™ Djakarta whf^Tv"'^8!.!* met deze naam onmiddellijk zijn propa- - - gandistische geschut voedde, hebben !*r »f' J nnpnW?n» heh ïha? Panoea ^an°1mmaalftVeri8enS latCr WCSt" waarin een goddêlnke boodschapper mij men en de bestuursassistent Rumajor rapoea van gemaaiti. heeft opgedragen Nieuw-Guinea zich te over het doel van hun bezoek vertel- 1/ laten aansluiten bij de republiek Indo- den, diepte de laatste uit een kast een neerpunr nesië". aantal resoluties op, waarin de Pa- De verkiezing van Kaisiepo boven Op de meeste andere plaatsen hadden poea's uit zijn district duidelijk stel- Papare die zichzelf ais een natio- Jouwe en Kaisiepo meer succes. Het ling tegen de Indonesische aanspraken nale figuur beschouwde is voor de begrip en de bijval, die zij overal on- maakten. Rumajor bleek zelf reeds laatste aanleiding geweest zich van dervonden. bewees dat de Papoea's al een campagne met het zelfde doel be de Nederlanders af te wenden. (Pa- wel degelijk nationale gevoelens koes- etndigd te hebben. De aanleiding hi< bezoek doorgevoerd, als Algerije na het refe rendum op 1 juli a s. onafhankelijk is geworden. Verwacht wordt, dat de in I paniek gebrachte Europeanen in de komende dagen en weken zullen trachten, een veilig heenkomen in1 Frankrijk te zoeken. Totdusver zijn er al 120.000 vertrokken. De Algerijnse nationalistische pre mier Ben Khedda. verklaarde gisteren voor zijn vertrek naar Cairo, dat een daadwerkelijke vrede slechts kan worden bereikt door een loyale uit voering van de akkoorden van Evian. En om een eind aan alle misverstand te maken zeide hij. dat het nieuwe Algerije op de volledige steun van zijn bondgenoten kan rekenen, als zijn onafhankelijkheid zou worden be dreigd. In Cairo vindt hij die bond genoten, de landen van het pact van Casablanca (waarvan o.a. Egypte en Ghana deel uitmaken) die daar zullen vergaderen. De OAS dreigt nu, van alles en nog wat te zullen vernietigen, zoals de oliebronnen in de Sahara, gaspijplei- dingen, fabrieken en dergelijke, maar 1 ook de huizen, die door vertrekkende Europeanen worden achtergelaten Winkels en kantoren sluiten hun dcu- ren en een rampsfeer hangt over de grote stgden, waar de meeste Euro peanen wonen. De moslems zijn uit hun armoedige wyken tevoorschijn i gekomen en verkopen koffers aan de Europeanen. In de Europese wijken van Algiers zijn al dagen lang geen koffers meer te koop. De grote vrees van de Europeanen is de vreugdegolf die zioh na 1 juli de dag van het referendum, dat over de toekomst van Algerije beslist van de Algerijnse bevolking mees ter zal maken. Men vreest emotionele explosies en bloedvergieten op grote schaal. Het gevoel van wanhoop onder de Europeanen is nog versterkt door een aantal ontvoeringen van Euro peanen door moslems. Geraamte gevonden onder oud huis Tijdens werkzaamheden in de bodem onder een der oude huizen in de binnen stad van Amersfoort stuitte men op on geveer een meter onder de vloer op een menselijk geraamte. Deskundigen van de Rijksdienst voor het Oudheidkundige Bodemonderzoek stelden aan de hand van de toestand waarin het gebit ver- i keerde vast, dat het overblijfselen betrof I van een gestorvene omstreeks het einde van de zestiende of het begin zeventien de eeuw. Gezien het feit dat de vondst gedaan werd in de omgeving van de plaats waar in die tijd de zogenaamde r.k. Schilkerk stond wordt aangenomen dat het gevondene de stoffelijke resten zijn van een rondreizende franciscaner of jezuieten priester, die in die tijd aan vervolging blootstonden. Voor VADERDAG kiest U natuurlijk de ILFORD SPORTSMAN met „alles in een" sneltransport, 2,8 lens en grote, goudgecoate lijnkaderzoeker. Met een jaar garantie. OPLOSSING VOOR HET AARDAPPEL TEKORT Koog a/d Zaan, Ig Juni Heel huisvrouwen hebben weinig last var aardappeltekort. Sinds jaar en dag ken ze ai lekkere maaltijden klaar, der dat daar een aardappel ILFORD brengt een serie SPORTSMAN camera's van 79.50 tot 130.- Met ingebouwde belichtingsmeter var. 172.5# tot de volautomatische SPORTSMASTER 295.- de legendarische fijnkorrelfilm voor de mooiste H foto's van Uw leven. Ihz+t ILFORD Totaal is nu tot 12 gestegen Naar van welingelichte zijde in Madrid wordt vernomen, is aan nog zes leden van de oppo sitie in Spanje het eiland Fuerte- ventura in de Kanarische archi pel als gedwongen verblijfplaats aangewezen. Alle zes namen zij vorige week deel aan het ,,Mün- chens congres". Het aantal oppo sitieleden dat naar de Kanarische eilander) is verbannen, is nu tot twaalf gestegen. Nicolaas Jouwe if deling pgebrach mermark erweg 14 paanden enschans Harwijk- neer, Sl< no'kw ïrtsenlaat 5, No MMO« Hp1" Woubru L va nli 28a, Lei Beetz, PI daan 14; Juliana ttc Singe De Papoea's ergerden zich bijzonder het is inmiddels 1948-49 geworden aan dc talrijke Indonesische woord voerders. die stelden niet aan de ver gadertafel plaats te willen nemen, ten zij van tevoren vaststond dat ook Nieuw-Guinea zou worden overgedra- «./''rI Ben De verontrusting over deze ont- wikkeling vond zijn belichaming hs; C S Houwen i. Oegstg lavenstr. 'M BOS >ude. B: •Sell, Ro H Vosset Breestr. •acht 66. straat 11 Landsm inse. Was C de Joi -. Bornefl 1. Korevi ïkstr. 6: ït. Mare ttenbacht van D Oegstge rehe. Crc edamstr. irdeinde n 22: F n 7A OegstS pare bevindt zich al sinds jaren in terden Djakarta, waar bij door de Indone siërs als een propagandistische pion wordt gebruikt). Van dr. Ratulangi, die wegens een nogal bloedige op stand in Menado op Seroei was ge ïnterneerd, leerde hij dat zijn haat tegen dc Indonesiërs ongegrond was. omdat hij In feite de ..Nederland knechten", de Ambonezen, haatte. Het keerpunt kwam, toen Papare eei ..hemelse openbaring" kreeg, wa hierop neerkwam dat een boodschap per uit het engelenrijk hem in eer droom zou verteld hebben dat Nieuw-Guinea zich bij de vrije en souvereine republiek Djokjakarta moest aansluiten. Een andere Papoea, die fel anti-In donesisch was en dit ook altijd is ge bleven, was Ariks uit Manokwari. Hij stond onder invloed van een groep even anti-Indonesische kolonisten, die hem op hun kosten een reis naar Dja karta lieten maken. Tijdens een audiën tie bij gouverneur-generaal Van Mook verklaarde hij ..namens de bevolking van Nieuw-Guinea" dat deze bij een eventuele souvereiniteitsoverdracht bui-, tengesloten wenste te blijven. De wei nige populariteit, die Ariks aanvanke lijk genoot hij werd immers als spreekbuis van de kolonisten van Ma- gezien sloeg in het tegen- toen hij dit soort verklaringen keer op keer in het openbaar herhaal- Sultan van Tudore !en zeer bijzondere ervaring deden in het dorp Wasior op. Toen Jouwe Kaisiepo daar in juni 1949 aankwa- Ergernis de sultan Tidore geweest, die in zijn toenma lige functie van lid van het parlement van Oost-Indonesië een oriëntatiereis langs de kusten van Nieuiv-Guinea had gemaakt. Hoewel hij de Papoea's in oro-Indonesische zin had trachten te oeinvloeden. was juist het tegenover gestelde gebeurd.... Het rapport over de reis van Jou we en Kaisiepo, zomede dat van soortgelijke missies, die Arfan in de Radja Ampat Archipel en Kawab in de Vogelkop hebben uitgevoerd, is uiteindelijk naar Nederland opgezon den. Het heeft daar gecirculeerd on der de leden van de Nederlandse de legatie naar de Ronde Tafel Confe rentie en is tenslotte mede aanlei ding geweest dat Jouwe en Ariks in 1949 als ..waarnemers" naar Neder land vertrokken. Overal hebbei zen toen htin smeekbede laten horen: „Lever ons niet uit aan Indonesië! Uiteindelijk zijn zij het geweest, die de Nederlandse regering gesterkt hebben in het besluit Nieuw-Guinea op dat tijdstip niet aan Indonesië over te dragen. Marcus Kaisiepo SS-er: „Befehl" kon wèl worden geweigerd Albert Hartel. een voormalige SS. officier, heeft gisteren als getuige ir het proces tegen zes voormalige SS officieren in Berlijn verklaard dat hi. Engeland en de V.S. hebben geïnfor- leerd of India van plan is Sowjetrus- sische Mig-straaljagers te kopen, aldus heeft premier Nehroe in het parlement gezegd. Naar verluidt zou de Britse regering kortelings Nehroe in een nota hebben gewaarschuwd dat, aangezien de Indische strijdkrachten in aanzienlijke mate met Britse wapens en vliegtuigen zijn uit gerust. eventuele aankoop van Migs zou kunnen leiden tot het uitlekken van geheime bijzonderheden omtrent de Britse uitrusting naar de Sowjets. Nehroe zei thans dat het niet ging om aankoop van moderne vliegtuigen maar om het produceren daarvan in India Omtrent de Sowjetrussische Migs was nog geen besluit genomen. Deze Migs leken echter wel aantrekkelijk gezien de lage prijs en de mogelijkheid van pro- duktie ervan in India. Zij waren be trekkelijk eenvoudig van constructie en geschikt voor gebruik in slechte weers omstandigheden. Het is echt niet nodig, veel geld uit te geven voor aardappelen. Voor 33 cent koopt u een pak Honig macaroni, genoeg om drie grote mensen een stevige maal tijd voor te zetten. Macaroni is voed zaam! Dat weet men heel goed in al die landen waar macaroni altijd de hoofd schotel vormt. Het koken van Honig macaroni is ge makkelijk. Op elk pak staan duidelijke recepten. U heeft keus uit diverse soor ten: o.a. Honig ellcboogjes macaroni, gaai- in 15 minuten, en Honig vlugkokende in de helft van de tijd gaar morgens eens hoe het Inmiddels is in Madrid bij een kan toor van het nationaal instituut voor arbeiderspensioenen gisteren weer een bom ontploft. De man, die de JR- bom b>J zich 'n lijn tas droeg, ver te pas loor daarbij het leven. Twee anderen werden gewond. Wanneer de mar zijn gevallen, aldus de autoriteiten HeM de derde bomaanslag in Cil Robles, de leider van de Spaanse christen-democraten heeft in een inter view voor het Franse dagblad Figaro gezegd, dat de beste oplossing voor Spanje een monarchie zou zijn, die mei de regels van de democratie rekening houdt. RoWes is een van de deelne mers aan het „Münchens congres" ge weest, die buitenlandse ballingschap verkoos boven een gedwongen verblijf op de Kanarische eilanden. Hij verblijft thans in Parijs. LEGER De ontwikkeling in Spanje hangt voi- geweigerd had mee te doen aan de ..definitieve oplossing van het Joodse probleem" en dat zijn afdeling toen was overgenomen door Eichmann, die vorige maand in Israël is terechtgesteld. Hartel zei dat het mogelijk was de bevelen van de hoogste S.S.-man, Rein- hardt Heydrich, niet op te volgen indien men een voldoende hoge post had. Hij weersprak hiermee beweringen der ver dachten die terecht staan op beschuldi ging van het vermoorden van of mede plichtigheid aan ,de moord op 11.000 Joden en Russen tijdens de tweede wereldoorlog. De getuige verklaarde dat hij. nadat hij in Berlijn geweigerd had Heydrichs bevelen uit te voeren, met speciale taken naar de Sowjetunie was gestuurd. figuur van Nicolaas Jouwe, toender-, tijd werkzaam bij de afdeling bevol kingsvoorlichting van het gouverne ment te Hollandia en thans Nieuw- Guinea-Raadslid. Herhaaldelijk diende hij verzoeken bij resident Van Eechoud in om van zijn kant duidelijk de stem van dfe Papoea's te laten spreken. De laatste voelde er echter weinig voor, icuiu m omdat men Jouwe in zijn positie van irlënT Ai gouvernementsambtenaar toch als de Nederlan- Toen voor de zoveelste maal een I „aanslultingsverklaring" door de In donesiërs werd afgelegd dit keer bij monde van Mohammed Roem cn i de sultan van Pontianak heeft Jou- j we geen toestemming meer gevraagd, i Hij ging eenvoudig. Vier dagen bleef j hij weg. Bij terugkeer bleek dat hij I alle dorpshoofden, adathoofden en on derwijzers van de dorpen aan het Sentanimcer. zomede aan de Jautcfa- en de Humboldtbaai. bijeengeroepen had. teneinde hun duidelijk te maken i voor welke keuze de Papoea's wer den gesteld. Het antwoord was een duidelijk „Neen" op de eisen van Dja karta. Het werd vastgelegd in tal van resoluties, die door vele vooraan- ■taande Papoea's ondertekend «i- I Geleerden van een Rus sisch expeditieschip heb ben 5.120 meter als de grootste diepte van de Middellandse Zee geme ten. Zeven jaar geleden mat een Franse geleerde 4.619 meter als grootste dieptepunt. I De achttienjarige Kay Price uit de Australische plaats Adelaide heeft 53 uur achtereen in een etalage zitten typen, hei geen volgens haar een wereldrecord betekent. Het vorige record 51 uur werd in april j.l. door een typiste in Syd ney gevestigd. West-Duitsland telt thans 9.795 miljonairs, twee maal zoveel als vijf jaar geleden. Dit heeft de staatssecretaris van eco nomische zaken, dr. Hettlage, gisteren in ant woord op een vraag in het parlement te Bonn verklaard. Alle nieuwe gebouwen in de Bondsrepubliek zul len moeten worden voor zien van een schuilkel der, als tenminste een daartoe strekkend wets ontwerp wordt aanvaard. Dc kosten van deze schuilkelders worden ge raamd op 270 gulden per Twee Britse studenten. Jim Wood en Ron Brooks, zijn gisteren met een tweepersoons water fiets Het Kanaal over gestoken van Dover naar kaap Gris Nez. Op vijf minuten na deden zij tien uur over de tocht. Een boot begeleidde hen bij deze hachelijke onder neming. Twee inwoners van New York hebben eveneens een tocht over het wa ter gemaakt en wel per kano van hun woonplaats naar Washington. Ze hadden twaalf dagen no dig om deze 400 kilome ter af te leggen. Met deze kanovaart wilden ze protesteren tegen de hervatting van de Ame rikaanse kernproeven. Het Pentagon ontving de heren, die daar aan de voorlichtingsambtenaar een kopie overhandigden Een Afrikaanse aap heeft de Romeinse brandweer, politie en dierenbescher ming gisteren voor aap laten staan. Het dier ont snapte gistermorgen uit een dierenwinkel en klom in een boom. Met lad ders trachtte men de aap eruit te halen, maar tel kens als de ladder in de buurt kwam verwisselde de aap van tak. Twee jongetjes brachten ten slotte uitkomst. Ze klom men in de boom en haal den de aap zonder enige moeite naar beneden tot verbazing van de over heidsdienaren en de toe schouwers. Uit de teleurgestelde verzuchting van man of jongen, die beweert dat alles eigenlijk aJ is uitgevonden, spreekt een zekere dadcndruig die gedrukt wordt door het besef, dat hij niet in vervuiling kan gaan. Waar mee we echter niet willen beweren dat degecn die de verzuchting slaakt gelijk heeft. Dat aan de hunkering „iets uit tc vinden" niet kan wor den voldaan, moet geweten worden aan gebrek aan capaciteiten, onkun de om alles wat om verbetering schreeuwt te overzien, maar niet aan het feit dat onze materiële be schaving voltooid zou zijn. Vrijwel elk ding dat als nieuwtje in onze samenleving verschijnt roept mogelijkheden tot nieuwe uitvindin gen wakker. Op hetzelfde moment dat dc eerste auto werd geboren, ont plooide zich een heel terrein mogelijkheden niet die De ona/hankcllj- ke wielophanging, differehtlëel, rem- trommels, hydraulische remsyste- men, koppellngssystemen, over brengingsmechanismen, kortom, honderdtallen onderwerpen waarop de uitvinder zijn vernuft kon be proeven, openbaarden zich alléén al door het verschijnen van de ver brandingsmotor. Om nog maar niet eens te spreken van de duizenden vindingen en verbeteringen die in de motoren zelf konden worden ver- Wordt het terrein waarop de ge gadigden hun scheppingskracht en verbeteringsdrang kunnen ontplooi en dus hoe langer hoe uitgebreider, het is een feit dat van de toekom stige uitvinders In bet algemeen meer deskundigheid zal «orden ver eist eer zij aan het eigenlijke uit vinders bed rijf zijn toegekomen. Wan neer iemand een verbetering wil aanbrengen in een homokinetische koppeling, zal hij om te beginnen toch dienen te weten wit dat voor een ding is en hoe het precies werkt, wat de nadelen er van zijn en welke voordelen zij biedt. (Van mij is geen concurrentie te duchten, want ik weet bet gelukkig ook niet). Maar terzake. Het uitvinden wordt dus wel wat moeilijker, maar dat Is het eigenlijk altijd gen-eest. Velen van ons denken dat zij In de Steen tijd het wiel wel even hadden kun nen uitvinden en dat het daarom jammer is dat anderen hen zijn vóór geweest. Maar als zij werke lijk zulke geniale capaciteiten bezit ten, ligt er momenteel, zonder des kundigheid toch ook nog een heel terrein braak. U kent de kroonkur- ken. waarmoe allerlei flesjes limo nade zijn afgesloten en die uttsiul- openers te verwijde- ren zfjn? Welnu, er valt een vermogen te verdie nen voor degeen die er in slaagt een even goede sluiting op de fles aan te bren gen die met de hand verwijderd kan wor den. mits de vinding niet duurder is dan de tegenwooordlge afsluiting. En voor een kous waarin geen gaten vallen, bestaat overigens grote belang stelling evenals voor een rem die geen slijtage veroorzaakt. Dit zijn slechts enkele van duizenden problemen die om een oplossing vragen en waar voor wellicht goen speciale vakken nis noodzakelijk is, doch uitsluitend een geniale inval. Precies als met het wiel uit de Steentijd. En hier is nog een probleem om het vernuft op te scherpen: we hebben 10 stapeltjes van 10 munten, die teder 10 gram wegen. Eén van de stapeltjes bevat echter 10 mun ten die vals zijn en waarvan bet ge wicht 12 gram per munt Is. Ge vraagd wordt het valse stapeltje aan te wijzen door slechts éénmaal te TOCH IS HET ZO! gens Robles af van dc houding van hel leger. Dit staat nog altijd aan de tUde van generaal Franco, zo zei hij. Het is niet mogelijk, aldus Robles, een beeld le vormen van de werkelijke kracht van de verschillende oppositionele stromin gen In Spanje. Hij gelooft echter dat de christen-democraten op de steun van velen kunnen rekenen. Helaas, zo zei hij. is iedere politieke beweging in Spanje op het ogenblik on dergronds. Dit is een voordeel voor ui terst Links. De meer gematigde politie ke elementen worden hierdoor echter benadeeld. Gevraagd naar dc houding van de Spaanse clerus, verklaarde Robles dat deze volgens hem en in het bijzonder dc jonge priesters sympathie heeft voor een politiek, die door de leerstel lingen van de Kerk is geïnspireerd en die zich er op toelegt vrede en recht vaardigheid in de toekomst te verzeke- Robles merkte ten slotte op. dat hij geen snelle evolutie in de politieke toe stand in Spanje verwacht (Ingezonden mededeling de custard van

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 5