BON
HERENIGINGSDRANG
NOG LEVENDIG
Castella Schoonheidszeep
Koersval in New York
wekt bezorgdheid
Volks wagenstad" krijgt
Italiaanse wijk
Ollenhauer wil Adenauer
thans laten verdwiinen
Arheidsvrede in Spanje
op weg naar herstel?
7*i een doftfce hy,
Zakzonnewijzertjes
Explosie oorzaak
van vliegongeluk
De F.B.I. stelt een onderzoek in naar
ie ramp met een straalvliegtuig van de
Continental Airlines, dat dinsdag bij
Centerville neerstortte, wat 45 personen
het leven kostte.
Inmiddels wordt vernomen dat in Los
Angeles wordt onderzocht of er verband
bestaat tussen de diefstal van 350 sta
ven dynamiet en het neerstorten van het
vliegtuig.
De dynamiet werd enkele dagen voor
ie vliegtuigramp gestolen uit een op
slagplaats in de San Fernando Valley
bij Los Angeles.
Er zijn steeds meer aanwijzingen,
dat het vliegtuig verongelukt is door
een bomexplosie. Op de levens van een
aantal passagiers waren hoge verzeke
ringen afgesloten.
De raad voor de burgerluchtvaart
heeft verklaard, dat het vliegtuig van
binnen uit door een explosie van on
bekende oorsprong uiteengereten is. vijf
minuten nadat er nog radiocontact met
de machine was geweest en nadat en
kele onweersbuien gepasseerd waren.
Duits opinie-onderzoek
Optimisten en
pessimisten
(Van onze correspondent in Bonn)
Voor 40 procent der onder
vraagden in de Bondsrepubliek
en voor 34 procent der Berlijners
is de hereniging nog altijd het
belangrijkste Duitse pro
bleem"
ONDERZOEK
Dit heeft het D.I.V.O.-instituut voor
meningsonderzoek in Frankfurt vast
gesteld op grond van een enquête on
der een representatieve doorsnede van
de bevolking der Bondsrepubliek en
in Westberlijn.
De kansen op een oplossing van dit
Tijdelijk ter kennismaking 4 stukken
voor de prijs van 3
Nieuw 1929 in
het verschiet?
Wanneer zal het koerspeil op de
New Yorkse aandelenmarkt zijn
laagste punt bereikt hebben? Dit
is een vraag, die miljoenen aan
deelhouders en duizenden effecten
makelaars dag en nacht bezig
houdt. Het antwoord is van het
grootste belang voor de economie
in zijn geheel.
Door de grote koersdaling is de totale
reële waarde van alle op de New York
se effectenbeurs genoteerde aandelen
met 66 miljard dol-lar gedaald van 393
miljard dollar in november toen de
koersen een ongekend hoog peil bereik
ten tot 327 miljard dollar thans.
Door herhaalde verkoopgolven daalden
de koersen verleden week sterker dan
in enige andere week in de afgelopen 30
jaar het geval is geweest. Alleen ver
leden week verminderde de waarde van
alle officieel genoteerde aandelen met
23,7 miljard dollar. De beleggers pro
beerden grote pakketten aandelen af te
itoten. In totaal veranderden 22.988.850
aandelen van eigenaar.
Volgens de makelaars zijn de aandeel
houders bang zij koesteren argwaan
en tobben met een onbestemde vrees.
Ligt een nieuw 1929 het jaar van de
desastreuze koersval in het verschiet?
De meeste financiële deskundigen ge
lovigen van niet, maar sommigen menen
dat de kans wel aanwezig is.
„Er is absoluut geen vergelijking mo
gelijk," zegt Martin Gilbert, partner in
een grote effectenmakelarij. „Niemand
ziet het einde van de economische haus-
Wij beleven thans een tijdperk, dat
wij voldoende hulpmiddelen bezitten om
een herhaling van de gebeurtenissen in
1929 te voorkomen.
is een psychologische koersdaling,
gebaseerd op een politiek-zakelijk ge
schil (veroorzaakt door het feit, dat de
regering-Kennedy de staalindustrie ge
dwongen heeft een prijsverhoging on
gedaan te maken). Verder moet de
koersdaling geweten worden aan een
herberekening van de waarde, die aan
de aandelen toegekend moet worden."
Anderen zien in de onverwachte arg-
aan van het publiek ten aanzien van
de aandelenmarkt het gevaar van een
aantasting van de economie in zijn ge
heel.
Tot dusverre is een groot gedeelte ver
loren gegaan van de papieren winsten,
die ontstonden toen de koersen omhoog
schoten. Indien de markt echter flauw
gestemd blijft kunnen verliezen ontstaan,
die terughoudendheid ten aanzien van
de aankoop van automobielen, huishoude
lijke artikelen en dergelijke veroorzaken.
Daarvan zou het zakenleven de nadelige
gevolgen ondervinden, terwijl de werk
gelegenheid zou afnemen.
Voorzichtig wassen Dan
niet borstelen
op vuile plekken.
Hoe kunt u zonder te
beschadigen
toch borstelen
„Dat zit zo".
verklapt het
op blz. 56.
U VERDIENT DIT HANDIGE
BOEK ALS U IEMAND OP
DEZE BON ZET.
(ln envelop of op kaart
geplakt verzenden
0 kunt noteren als nieuwe abonnee
Y.N.-lening lang
niet voltekend
Minder dan eenderde van het aantal
van 104 leden van de Verenigde Naties
heeft tot dusver gereageerd op het ver
secretaris-generaal Oe Thant
Er hebben 31 landen voor bijna 65,5
liljoen dollar aan obligaties gekocht of-
-el toezeggingen gedaan. Bovendien
zullen de V.S. voor 100 miljoen obliga
ties kopen. In totaal beloopt de lening
die de V.N. wil aangaan 200 miljoen.
Nederland heeft toegezegd i
2.020.000 dollar te zullen kopen. Geen
der landen van het communistische blok
heeft obligaties gekocht of zich tot
koop verplicht.
De lening heeft een looptijd van 25
jaar en een rentevoet van twee procent.
Het geld is bedoeld ter financiering van
de V.N.-operaties in Kongo en voor an
dere acties voor het bewaren van de
probleem, de kansen dus op een her
eniging, werden echter zeer pessimis
tisch beoordeeld. Maar 15 procent der
ondervraagden achtten de kansen op
herstel van Duitslands politieke- en
volkenkundige eenheid zeer goed of ten-
;te nog goed. Daarentegen achtten
irocent die kansen slecht of zeer
w pre
slecht.
MENINGEN
De optimisten: de Duitsers die uit
de verloren gegane Oostgebieden zijn
verdreven en een nostalgisch verlangen
terugkeer cultiveren, hoewel het
de vraag is. of zij werkelijk naar
Gleiwitz (thans Pools) zouden terug
gaan, als het ooit nog weer eens Duits
Ki worden.
De grootste pessimisten: de vluchtelin
gen uit de communistische Oostzone.
VERWARRING
Hieruit blijkt weer de gebruikelijke be
gripsverwarring onder de verdrevenen
en de vluchtelingen uit Oostduitsland.
Voor eerstgenoemden betekent hereni
ging de her-aansluiting van de voorma
lige Oostgebieden Pommeren, Silezië
en Oostpruisen, het land dus achter de
Oder-Neisselijn. Dit is de z.g. „tweede
hereniging", die vrijwel uitgesloten is,
ook indien de „eerste hereniging", de
samenvoeging van West- met Oostduits
land. ooit nog zou kunnen worden ver
wezenlijkt. Dat is de hereniging, waar
aan de Oostduitse vluchtelingen in de
eerste plaats denken. Deze zijn overi
gens ten aanzien van deze (eerste) her
eniging nog pessimistischer dan de oer-
Bondsrepublikeinen.
METHODEN
Over de methoden om de hereniging
te bereiken, lopen de meningen maar
weinig uiteen: 40 procent der onder
vraagden was voor onderhandelingen
met de communistische machthebbers
Pankof (Oostberlijn); 25 procent wil-
van dergelijke onderhandelingen niets
weten; 60 procent waren voor het aan
knopen van direkte betrekkingen tussen
en Pankof. Zij verwachten daar-
blijkbaar een uiteindelijk West
duits overwicht, dat tot hereniging, tot
nivellering van de politieke verschillen
i kunnen leiden. Een hereniging door
■sterking van de N.A.V.O. vond toe
stemming bij 35 procent der onder-
raagden, afwijzing bij 26 procent.
FENOMEEN
Vijf jaren geleden is een representa
tieve doorsnede der bevolking der Bonds
republiek en van Westberlijn over het
zelfde onderwerp ondervraagd. Ook toen
meenden 40 procent door onderhande
lingen met Pankof de hereniging (de
eerste, wel te verstaan) te kunnen be
reiken. Het idee ener hereniging door
versterking van de N.A.V.O. heeft in
de afgelopen vijf jaren aan supporters
gewonnen, vooral omdat hoe langer hoe
meer sociaaldemokraten het ondersteu
nen (destijds 18, thans 34 procent). De
voorstanders van de gedachte aan di
rekte onderhandelingen tussen Bonn en
Pankof daalden sinds 1957 onder de so
ciaaldemokraten van 49 tot 43 procent,
stegen echter bij de Christendemokra-
ten van 34 op 41 procent. Socialisten en
Christendemokraten denken hierover
dus op het ogenblik ongeveer gelijk.
Dit fenomeen is ook elders in de West-
duitse politiek vast te stellen.
(Van onze correspondent in Bonn) pengaas is bedoeld om de Italianen
van de Wolfsburgse „kippetjesde
De Volkswagenstad Wolfsburg
krijgt de grootste gesloten Ita- vrouwen weg te houden. De fabriek
- - - 1 *lf echter zegt, dat de omheining
liaanse vestiging benoorden de
Brennerpas. Voor de Italiaanse
arbeiders van de Volkswagen
fabrieken wier aantal op het
ogenblik nog maar pas 1.300 be
draagt, doch die einde augustus
a.s. met zijn 4000-en zullen zijn,
wordt een speciale wijk gebouwd.
De fabriek importeert hiervoor pre
fabricated 2-verdiepingsflats met 16 ka
mers op elk der verdiepingen. In elke
kamer zullen 3 Italiaanse arbeiders
worden ondergebracht. Zij betalen daar
voor 1 mark per dag. Elke verdieping
heeft een waslokaal met warm en koud
water, een „boiler" voor 800 liter warm
water voor de grote was, een strijk-
kamer en een keuken waar de Italianen
hun nationale gerechten kunnen toebe
reiden. In een speciale cantine in de
wijk zullen zij artikelen als spaghetti,
macaroni, Parmesaanse kaas, tomaten
ketchup, olijfolie, uien en natuurlijk
niet te vergeten teentjes knoflook
goedkoop kunnen kopen.
EIGEN ARTS
De Italianen krijgen een eigen Ita
liaanse arts. Wijkhoofd is eveneens een
Italiaan, die wordt geholpen door een
Duitser. Alle verdiepingen krijgen twee
administrateurs, ook Italianen. Duitse
chef van het projekt is Ludwig Voll-
mann. Hil heeft ervaring: gedurende de
2e wereldoorlog was hij baas over de
buitenlandse „Fremdarbeiter" (dwang
arbeiders), die bij de V.W.-fabrieken
werkten. Onder hen waren 7.000 Italia-
De indruk, dat er een soort „Italia
nen-kamp" ontstaat heeft men helaas
niet kunnen vermijden. Om de „Sied-
lung" komt een hek met kippengaas.
Daarop enkele bordjes, waarop staat,
dat de wijk alleen toegankelijk is voor
Italianen. Enkele beweren, dat het kip-
(Van onze correspondent in Bonn)
„In de moeilijkste tijd harer
geschiedenis heeft de bondsrepu
bliek de zwakste en onzekerste
regering", verklaarde zaterdag
S.P.D.-voorzitter Eric-h Ollenhaur
op een massameeting (circa
50.000 mensen) op de Offenbach-
platz naast do Opera in Keulen.
De massameeting vormde een
onderdeel van het partijcongres
der S.P.D., dat behoort bij de
voorbereidingen tot de landdag
verkiezingen in Noordrijnland-
Westfalen op 8 juli.
Kritiek van Franco op priesters
Datum van Ingang
BETALING PER
WEEK/MAAND/KWARTAAL/GIRO
(Doorhalen wat niet van toepassing is)
Zelf was tk al abonnee. Voor het
aanbrengen van bovenstaande nieuwe
abonnee heb ik dus recht op
Schrijf hier uw eigen naam en adres
tiDat zil zo" 'n hoek
boordevol met ongelooflijk
handige wenken is niet
in de winkel te koop.
Het Spaanse staatshoofd, generaal
Franco, heeft gisteren in Madrid,
op een bijeenkomst van veteranen uit
de burgeroorlog, beweerd, dat com
munisten en liberalen tot staken heb
ben aangezet. Volgens hem waren
de stakers aangemoedigd van het
buitenland uit en door lekenorgani
saties van de R.K. kerk. Franco ont
kende dat de goede verstandhouding
tussen kerk en staat was verstoord,
al laakte hij het optreden van „eni
ge separatistische priesters" in
Noord-Spanje.
zijn echter enkele bisschoppen en vele
lagere geestelijken.
Gisteren hebben zij echter op de kan
sels gezwegen over de staking, naai
men aanneemt op aandrang van Enri
que kardinaal Playray Deniel. de
primaat van Spanje, met wie Franco
zaterdag heeft geconfereerd.
De verwachting was, dat het aantal
stakers vandaag aanzienlijk zou terug
lopen, daar vele werkgevers de lonen
aanzienlijk hebben verhoogd en er bij
de overheid op hebben aangedrongen
de werknemers niet te verplichten nieu
we contracten te tekenen. Volgens de
huidige bepalingen zouden dc arbeiders
door ondertekening hun dienstjaren
Ollenhauer eiste het aftreden van
87-jarlge dr. Konrad Adenauer als
geringsleider. „Daarvoor moet
menselijk-fatsoenlijke, maar politiek
onvermijdelijke oplossing worden ge
vonden". aldus Ollenhauer. „Het gaat
hier niet om een krachtproef (tussen
en de christen-democraten) maar
ineenstorting van het vertrouwen
ons volk in de leiding, voor zover
die in handen van de bondskanselier
Aan het slot van de partijdag, die
de liberale Vrije democratische partij
de afgelopen week in Düsseldorf heeft
gehouden (ook al met het oog op de
Landdag-verkiezingen) had de F.D.P.-
chef dr. Erich Mende als zijn overtui
ging uitgesproken, dat dr. Adenauer
nog „in de loop van deze zittingsperio
de" (die tot september 1965 duurt) de
staatsteugels uit handen zal geven. Hij
waagde zich evenwel niet aan voor
spellingen omtrent een mogelijke da
tum. Bij de coalitie-onderhandelingen
oktober en november van het vori
ge jaar zou overeen zijn gekomen, dat
dr. Adenauer medio 1963 zijn functie
zal neerleggen.
De rond 350 sociaal-democraten uit
geheel West-Duitsland, die in Keulen
zijn, zullen vandaag de Berlijnse bur
gemeester Willy Brandt tot i
zitter der partij kiezen.
De Christen-democratische unie
houdt zijn partijdag begin volgende
week in Dortmund.
Drie miljard mensen
Volgens het statistisch jaarboek
de Verenigde Naties voor het jaar 1961,
woonden er midden 1960 rond 3 miljard
mensen op de wereld, ofwel 19 percent
meer dan in 1950. In 1960 telde de niet-
communistische wereld volgens he
jaarboek naar schatting 97 miljoen per
sonenauto's. De V.S. nemen h
percent voor hun rekening. Dit betekent
dat er op drie Amerikanen een perso
nenauto is. Europa en niet Azië is het
dichtst bevolkte werelddeel.
In Europa wonen op elke vierkante
kilometer 86 mensen cn in Azië 12. De
Britten bleken in 1960 de gretigste kran
tenlezers te zijn ge- -eest.
j d m handelaren weg te houden, die
ïn de onwetendheid der Italianen
..soruik zouden willen maken.
APART LOKET
Het doorsnee loon van de Italiaanse
arbeider, die enige tijd in het bedrijf
„meeloopt" en iets heeft geleerd, ligt
bij 600 mark per maand. Sinds begin
april bevindt zich in het postkantoor in
Wolfsburg een apart loket voor Italia
nen. Het wordt het meest gebruikt voor
geldzendingen naar huis. De fabriek
had aangeboden een deel van het loon
via banken naar Italië te transferen.
Maar dat willen de Italiaanse arbeiders
niet. Ze willen contant geld in handen
krijgen en het zelf wegbrengen
hoeveel liras ze sturen,
een der Wolfsburgse kerken wordt
des zondags een mis voor de Italianen
gecelebreerd. Er komt later nog
Italiaanse geestelijke, speciaal voc
arbeiders.
.amore" is in Wolfsburg tot dus-
nog geen probleem geweest. Hoe
dat wordt, wanneer het aantal Italia
nen tot 4.000 is gestegen, kan niemand
met zekerheid voorspellen.
Soevanna Phoema
dreigt - Pathet
Lao valt aan
De pro-communistische strijdkrach
ten van de Pathet Lao hebben gis
teren de rust aan het noordwestelij
ke front in Laos verbroken door een
post buiten de stad Houei Sai, waar
in zich regeringstroepen bevonden,
onder de voet te lopen. De regerings
troepen worden op het ogenblik nog
steeds teruggedrongen.
Inmiddels heeft de neutralistische
prins Soevanna Phoema, zonder privile
ges te hebben geëist op grond van de
communistische successen in Noordwest-
Laos, aangekondigd naar Frankrijk
zullen terugkeren als er niet voor
juni een coalitieregering in Laos tot
stand is gekomen.
Soevanna Phoema zei
spreking met de pro-communistische
Soevanoevong. Beiden nodigden de
rechtse premier Boen Oem uit, zo spoe
dig mogelijk en zonder voorafgaande
voorwaarden, besprekingen over een re
gering te gaan beginnen.
Soevanna Phoema zei dat hij zich
„niet langer bij de neus wilde laten
nemen door de taktiek van uitstel, die
de onderhandelaars van de koninklijke
regering toepassen".
In westelijke kringen heeft het ultima
tum van Soevanna Phoema enige onge
rustheid gewekt. Men is ervan over
tuigd dat hij de enige is die de lei-
der kan zijn van een coalitie in Laos.
sten zien hem ook als de
neutraal Laos zou kunnen
leiden.
President Kennedy's voornaamste ad-
,seur voor het Verre Oosten. Averell
Harriman. heeft te kennen gegeven dat
de Amerikaanse troepen in Thailand
zullen blijven totdat overeenstemming
ls bereikt over eeD nationale regering
Laos.
ommentaar
Spektakel
De televisie van de Vara stond za
terdagavond in het teken van het
„groot spektakel", met anderhalf uur
gewijd aan Tom Manders in zijn Do-
rus-show. waarbij meteen het feit
werd gevierd dat dit het 35ste pro
gramma in dit genre was. Hierdoor
werd het totale programma nogal
rommelig, maar voor de liefhebbers
van Saint Germain des Prés was het
lekker hapje. Het programma be-
vestigde nog eens onze mening, dat
Manders een eindeloze fantasie heeft
heel veel kan, maar niet altijd
gelukkig is in zijn vondsten.
De televisiekijkers zullen nu echter
het volgende seizoen gelegenheid
krijgen, hem ook in andere rollen dan
die van Doms te zien.
Spectaculair blijft ook altijd de quiz
„Willens en wetens", al zou het al
leen maar zijn om de frappante ken
nis die door sommige deelnemers
wordt tentoongespreid.
Doordat het optreden van het Haags
Studentencabaret van half acht naar
kwart voor elf was verschoven, was
tijdens de avond een zekere verwach
ting gevoed omtrent de inhoud, die
speciaal voor volwassenen moest zijn
bestemd. Sloeg dit nu alleen op de
gekheid over het zoveelste omstreden
beeldhouwwerk of ook op enkele on
nodige profanieën? Rinus Ferdinan-
dusse. die vooral zo handig met woord
jes weet te goochelen en in zijn con
ferentie aanmerkelijk vooruitgaat,
dient er bij zijn optreden voor de ca
mera's toch aan te denken, dat hij in
alle huiskamers komt en dat het dus
niet aangaat, een belangrijk deel van
zijn publiek in de hoogste gevoelens
te kwetsen. Een opmerking als bij
„de Mona Lisa" werd gemaakt is
volstrekt afwijsbaar, ook al gaat het
dan in het Engels. Er bestaan voor
zijn vindingrijke geest grapjes ge
noeg zonder profanie. En het zou hem
alleen maar hoger stellen, wanneer
hij hiermee, zoals bij een televisie
optreden terecht mag worden ver
wacht, rekening hield. Ook het paro-
dietje op een der liedjes uit „My fair
Lady" aan het slot van het program
had beter achterwege kunnen blij-
temeer, omdat het niet eens
geestig was en elk coupletje op het
zelfde neerkwam.
Door het lanceren van profanleën
neemt Ferdinandusse vele kijkers te
gen zich in en dat is jammer, want
het cabaretje met zoveel jeugdig élan
mag er overigens best zijn.
Communistische leiders
in Portugal opgepakt
De Portugese veiligheidspolitie heeft
aan de vooravond van dreigende anti-
Salazardemonstraties in Lissabon vijL
mannen en een vrouw gearresteerd, die
de leiders van de ondergrondse commu
nistische partij zouden zijn. Volgens de
politie was uit in beslag genomen docu
menten en propagandamateriaal geb'e-
ken dat de verboden communistische
partij te maken had met de studenten
stakingen in Portugal.
Het was zaterdag en zondag zeer
kalm in Lissabon aan de vooravond van
de verjaardag van de revolutie van
1926, die tenslotte Salazar aan de macht
bracht.
Tom Manders komt
zelf te voorschijn
Tom Manders. die zichzelf jarenlang
heeft verscholen achter de door hem
g.c.cie.-de iiguur van de zwerver Do-
rus, zal in het komende seizoen ook en
kele keren uit zijn vermomming krui-
zelf" te voorschijn komen.
»n toneelfiguur het
„eigen gezicht" zo
g onou r.d .e houacn en n... cmin
zijn „alias" overal bekend te zijn.
t voorrecht was s.ech.s weggelegd
>r enkele zeer grote clowns.
.n he. vo gende sc.zoen zal Tom Man
ders echter ofwel „in eigen persoon"
o. wel als Do rus regelma.ig blijven op
treden in televisieprodukties van de
VARA oo zatrrdaravond. Dit werd door
het hoofd van de tv-seetie van de
VARA. Piet te Nuyl. aan het einde
het programma
Prés
zowel muzikale comedies en operettes
als Dorus-shows. Op 13 oktober speelt
Manders als Dorus de hoofdrol in de co
rn d.e „Ce drie Vr jgeze.len"Harry
Boda en Johan Boskamp staan hem
d-.n terzi.de. Oo 10 november is Tom
Manders de vader van het Indiaanse
meisje in de operette Rosemary van
Frimml, op 8 december ziet men Do-
rus .n een groot Saint Germain des
Prés-programma evenals op 30 maart
1963; en verder soeelt Tom Manders op
2 februari de titelrol in „Professoer
Witkiel", op 2 maart dj vaderrol la de
operette „De dochter van de tamboer
majoor" (de dochter is dan Marijke
Franssen). op 27 april de hoofdrol van
de keiner in de muzikale comedie „Het
Cafétjc en tenslotte treedt Dorus
w-er oo in de titelrol van de or^rette
„De boemelbaron" van Walter Kollo,
op 25 mei 1963.
V erkiezin gsavond
°P
het scherm
Advertentie
HAARCREME
EEN PROOUKT VAN L'ORÈAL DE PARIS
I De Italiaanse acteur
Gino Cervi, die in een
aantal Don Camillo-
films de rol van Peppo-
ne, de communistische
burgemeester van Bas-
sa, speelde, heeft jich
kandidaat gesteld voor
de gemeenteraadsver
kiezingen die op 10 juni
in Rome worden gehou
den. Hij komt uit voor
de (rooms-katholieke)
christen-democraten.
I Voor het eerst sedert
twintig jaar is in deze
tijd van het jaar in de
dalen van de Beierse
Alpen sneeuw gevallen,
wel twee centimeter dik.
De jonge Russische
dichter Jeftoesjenko
heeft het opgenomen
voor de nieuwe westerse
dans, de twist. Hij
schreef in Londen gezien
te hebben dat jongelin
gen met baarden en
meisjes in nauwe broe
ken zich in allerlei
bochten wringen. „Dit
was nu niet zo'n heel
esthetisch gezicht. Maar
ik zag daar ook een ne
gerjongen en -meisje de
twist dansen. Zij deden
dat opvallend licht en
sierlijk en toonden daar
bij hun witte tanden in
het duister".
I Een 25-jarige Engelse
luitenant, die met geen
mogelijkheid ontslag kon
krijgen uit het leger,
heeft nu de oplossing ge
vonden: hij heeft zich
kandidaat gesteld voor
de tussentijdse parle
mentsverkiezing in West-
Middlesborough. Hij zal
echter verder niets aan
de verkiezingen, die 6
juni plaatsvinden, doen
en geen campagne voe
ren. Het deposito-bedrag
van 1500 gulden heeft hij
er voor over.
I De beroemde Ameri
kaanse dirigent en com
ponist Leonard Bernstein
is zaterdag weggelopen
uit een bekend restau
rant in Baltimore, nadat
men hem had meege
deeld dat een neger die
die tot het gezelschap
van Bernstein behoorde,
niet zou worden bediend.
I De Australische so
praan Joan Sutherland
heeft twee dingen ge
presteerd die zeldzaam
zijn in de wereld van de
opera: ze heeft haar gro
te aria in Meyerbeers
zelden opgevoerde opera
De Hugenoten te paard
gezongen en ie heeft de
in een vete verwikkelde
sopranen Maria Callas
en Renata Tebaldi in
hetzelfde theater samen
gebracht. La Callas en
Renata zaten ver uiteen
en zij feliciteerden Joan
niet gezamenlijk.
De Zwitserse parle
mentsleden krijgen geen
verhoging van hun sala
ris. De Zwitsers hebben
het voorstel om de ver
goeding van 54 gulden
per zitting te brengen op
83 gulden met 380.908.
stemmen tegen 177.024
stemmen verworpen. i
rwiil NCRV cn VARA zich woens
dagavond a.s. zullen beijveren om de
it lacen v?n dc die dag gehouden
gemeenteraadsverkiezingen en com-
m.n'.aar daarop voor de microfoon
te brengen, zal de NTS om 9 uur be
ginnen met de gebruikelijke berichten
a de camera's de ether in te zenden.
De heer J. J. van Mechelen zal de
uitzending weer presenteren. Tussen 11
en 12 uur zullen leiders van verschil
lende politieke partijen hun visie op de
uitslagen geven.
•n deel van deze uitzending zal op
ichtend van Hemelvaartsdag, tus-
9.30 en 11 uur, worden herhaald.
Daarna zullen, tussen 12 en 12.45 uur,
hoofdredacteuren van verschillende bla
den onder leiding van de lieer W. L.
Bnir*ma de verkiezing- uitaten be
spreken.
vanavond
HUverium I 402 m. VARA: 18 00 Nieuws en
commentaar, 18.20 Planoduo. 18.35 Olympiads
Tour door Nederland. 18.40 Jazzmuziek. 19.00
Parlementair overzicht. 19.15 Regeringsuit
zending: Herman Stok presenteert de Radlo-
zllvcrvloot. 1930 Zangrecltal 20 00 Nieuws.
20.05 De wilde vaart, licht programma. 20 45
Lichte orkestmuziek. 31.15 Geen nieuws uit
het moeras, klankbeeld. 21.40 Radio-Filhar
monisch orkest en soliste: vioolconcert. 22.25
Actualiteiten. 22 30 Nieuws. 22 40 De Ram
blers en zangsollsten. 23.05 Op de praatstoel.
23.25 Lichte grammofoonmuziek. 23 55-24.00
Nieuws.
19.16 Grar
19 50 Koor
klankbeeld. 21.40 Licht ensemble. 22.00 Par
lementair commentaar. 22 15 Metropole-or-
kest. koor cn solisten: amusementsmuziek.
22 40 Avond-
king. 23.06
arkestmuziek (gr 23 55-24.00 Nieuws.
y&Mc'cf
Toen allerlei oude culturen al vr(J
nauwkeurige zonnewijzers bezaten,
ging het in Rome (dat nog pas kort
ln opkomst was) met de tijdsaan
duiding nog vrU primitief toe. Moest
bet moment worden aangekondigd,
waarop het werk ln de senaat kon
worden gestaakt en de leden aan het
middagmaal konden gaan denken,
dan trad een deftige bediende van
de consul te voorschijn, wachtte het
moment af waarop de zon een be
paald punt voorbij bet spreekgestoel
te had bereikt, en kondigde het lang
verbelde tijdstip aan. Het kon natuur
lijk ook gebeuren dat de lucht be
wolkt was, en in dat geval moest
ieder maar op zijn maag vertrouwen.
Ongetwijfeld hebben afgezanten
van hoger ontwikkelde natlea des
tijds lelijk de draak
gestoken met deze
primitieve tijdaan-
kondiging onder
burgers die een ge
duchte militaire
macht vormden,
maar die in tech
nisch opzicht toch
nog maar weinig te
betekenen hadden.
Hóe weing benul de Romeinen des
tijds hadden van de betekenis van
zonnewijzen, toonde een zekere Mar
cus Valerius Messala, die in 263 v.
Chr. een zonnewijzer uit een Sicill-
aanse stad op een suil in Rome zette,
opdat dit Instrument de tij dom roe per
als maatstaf tou kunnen dienen. Vol
gens Pllnius heeft dit uurwerk 99
Jaar lang in Rome dienst gedaan,
hoewel het was Ingesteld op een tijd
ln een streek die 4)4 graad zuidelij
ker lag!
Maar tenslotte vonden ln Rome toch
ook de Griekse zonnewijzers Ingang,
waarbij echter niet voor elk exem
plaar nieuwe berekeningen werden
gemaakt, want toen de produktie
te groot werd stelden de geleerden
handige formules op die al naar
gelang de breedte van de plaats
konden worden toegepast. Hieruit
volgt dat men destijds ook ln staat
was plaatsbepalingen te verrichten
(en dat men dus wist dat de aarde
rond was). Uit latere berekeningen Is
gebleken, dat de fouten die de Ro
meinen daarbij maakten In vele ge
vallen uiterst gering waren.
Toen eenmaal de eerste stappen op
het moeilijke pad van de tjjdmeet-
kunde waren gezet, ging bet In Rome
in snel tempo voorwaarts. Niet alleen
de vervoerbare zonnewijzers deden
hun Intrede, maar zelfs de horloges!
ZU werkten weliswaar niet met een
veer. maar met een zonnestraal die
door een kegelvormig gat moest val
len. Die lichtstraal viel op een ver
stelbaar wijzertje dat naar gelang
de lopende maand
Ieen verschillen
de stand. Naarma
te dit lichtpuntje
ilch verder of dich
ter bU dit wijzertje
bevond, konden de
uren worden af ge
ilet Is duidelijk
dat dergelijke hor
loges, of zakzonnewijzertjes, die op
de zonnestand konden worden afge
lezen. uitsluitend bruikbaar waren op
plaatsen met dezelfde breedte. Het
horloge was dus alleen plaatselijk
bruikbaar. Wel echter was het moge
lijk de vóór- en achterkant van dit
uurwerk voor twee verschillende
plaatsen te bestemmen. Zo Is een hor
loge uit die tijd bekend, waarop aan
de ene kant de plaatselijke tijd voor
Rome, aan de andere kant de tijd voor
Ravenna kon worden afgelezen.
Onze horloges sijn aanzienlijk
nauw-keurlger. Weet u dat een niet
geringe bijdrage daarvoor In onze tijd
wordt geleverd door het feit dat de
kleine horlogeveertjes anti-magne
tisch zjjn?
Daarover een volgende keer.
VPRO: 7 50 Dagopening AVRO: 8.00
Nieuws. 8 15 Programma overzicht. Aanslui
tend: Rechtdoor naar school en kantoor
(gr 9 00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10
De groenteman. 9 15 Kamerorkest (gr.) 9 36
Waterstanden. 9 40 Morgenwijding. 9 55 Boek
bespreking. 10 00 Arbeidsvitaminen (gr.) 10.50
Voor de kl-uters 11.00 Radio Volks irov ersi-
telt: De schilder J B Jongkind, door mevr.
V. Bakker Hefting. 11.30 Voor de zieken. 12.00
Hammondorg::spel en zang. 12.20 Regerings
uitzending: Voor de landbouw. 13 30 Mede
delingen t.b.v, land- en tuinbouw. 12.33 Lich
te muziek en zang 13 00 Nieuws. 13 15 Me
dedelingen. actualiteiten en gTammofoonmu-
ziek. 13 25 Beursberichten. 13.30 Lichte or
kestmuziek 14 00 Oude kamermuziek. 14.40
Schoolradio. 15 00 Met naald en schaar. 1530
Viool en plano. 16 00 Lichte orkestmuziek
«gr 16 30 Voor de Jeugd 17 30 Orgel en
zang: lichte muziek. 17.55 New York caüii*.
HUversu
KRO:
7 15 Klassieke granM
de Jeugd. 7.45 Morgengebed en overweging.
9 00 Nieuws 8.15 Pluk de dag (gr.) 8.50
Voor de vrouw. 9 40 Schoolradio. 10.00 Voor
de kleuters. 10.15 Lichtbaken, lezing. 10.25
Orkestmuziek (gr.) 1100 Voor de vrouw.
11.30 Muziek houdt fit (gr 1130 Volaan
vooruit, lezing. 12.00 Middagklok - Noodklok.
12.04 Walsmuziek (gr.) 12 30 Mededelingen
- -lieuw
1330 Gevarieerde i
zangsollsten. 18 45 Pla»
ZolUn Kodély 1. H4ry J6nos Suite,
ipel. Het sprookje begint. Weens speel-
neder aag van Napo-
.1 van het Keizerlijke
Symphonie Orkest van Radio Berlijn
Ferenc Frlcsay. 2. Dansen uit Galants.
HMkMlidJo Ber'ijnhém
leon. Tussenspel. Into
o.l.v
Symphonie Orki
Ferenc Frlcsay. n
tretten op. 3 AndL
viool. Symphonie Orkest
o l.v Ferenc Frlcsay 2. Concert
Allegro non troppo An
7"'hor Varga. viool. Phil-
an Berlijn o.l.v. rerenc
3. Allegretto Andante religie A"egro*vlva-
.1' pl,no Symohonle oAest van
Berlijn O.Lv. Ferenc Frlcsay.
i Bartók l Twee por-
Presto. Rudolf Schuk.
Radio Berlijn
viool
qulllo Al.'egro
i Orkest -
NTS: 20 00 Journaal en weeroverzicht.
NCRV: 20 20 Memo. 20 30 Vader weet het be
ter. film 20 55 Pianospel en zang. 21.20 V for
Victory, documentaire over de tweede wereld-