Studenten van V.U. over
communisme anno 1962
E
Een kanttekening
Congres werpt
vragen op
ZEISS
IKON
Waarde samensprekingen
op zichzelf erkend
Een woord voor vandaag
Weinig interesse voor
huidige problematiek
Protestanten moeten een
bureau vestigen in Rome
VjcjAtaHfyoJL
a
EMIGRANTEN OVERZEE
MOCHTEN er in dit welvarende maar steeds voller wordende land nog
Nederlanders rondlopen, die wensen te emigreren, zij kunnen lering
trekken uit de conclusies, die dr. N. H. Frijda trekt uit een onderzoek on
der 850 geëmigreerde landgenoten. De resultaten van het onderzoek zijn
neergelegd in het werkje „Emigranten overzee". Het is uitgegeven bij de
Staatsdrukkerij in Den Haag-
De emigranten, waarom het gaat, zijn al eens eerder het voorwerp van on
derzoek geweest. Men moet weten, dat het regeringscommissariaat voor de
emigratie er op uit is, zo veel mogelijk gegevens te krijgen, die van belang
zijn voor het welslagen of mislukken van de emigratie. Reeds hadden al
onderzoekingen plaats gehad naar de eigenschappen van aanstaande emi
granten, de omstandigheden, waarin zij in ons land leefden, de motieven
op grond waarvan zij wilden emigreren, enz. In het laatst verschenen werk
je kan men dus op wetenschappelijke wijze verzamelde gegevens aantref
fen over de lotgevallen van een groot aantal Nederlandse emigranten in
hun nieuwe vaderland.
In zijn conclusies schrijft dr. Frijda, dat bij 7*9 pet van de onderzochte
emigranten de tevredenheid met de emigratie zo gering is, dat zij zeggen,
spijt van de emigratie te hebben. Bij 18 a 24 pet is de onvoldaanheid groot
genoeg om hen te doen zeggen, dat zij niet geëmigreerd zouden zijn, als
ze hadden geweten, wat ze nu weten.
De factoren, die tot deze onvoldaanheid bijdragen, liggen op het gebied van
de verdiensten, het werk. de sociale aanpassing en de huisvesting. Degenen,
die spijt van de emigratie hebben, hebben aanzienlijk minder vaak dan de
anderen het idee, dat ze er financieel op zijn vooruitgegaan. Verder zijn
zij vaker ontevreden met hun werk en ook vaker werkloos geweest Zij
hebben minder contact met de bevolking en hun indruk van de bevolking
is, vooral door onaangename ervaringen in de werksfeer, minder gunstig.
Van de bij het onderzoek betrokken emigranten was binnen ongeveer vier
en een half jaar na het vertrek tien procent naar Nederland terugge
keerd en op 1 juli 1961 nog in ons land aanwezig. De reden voor de terug
keer lijkt niet in de economische sfeer te liggen. Economische teleurstel
lingen of moeilijkheden bij het werk lijken zelden een rol van betekenis
te spelen. Als achtergrond voor de terugkeer komen vooral moeilijkheden
in de aanpassing naar voren, in het bijzonder bij de vrouwen. Het leek
waarschijnlijk, zo schrijft Frijda, dat deze aanpassingsmoeilijkheden in de
eerste plaats op persoonlijke eigenschappen van de emigranten berusten.
Bij de aanpassing is vooral de taalbeheersing van belang. Vriendscbappe
lijke contacten en algemene voldoening hangen ermee samen. Kennis van
de taai blijkt echter ook meer praktische consequenties te hebben; zij gaat
althans gepaard met minder werkloosheid- De betekenis van de taalbe
heersing moge genoegzaam bekend zijn, het blijkt, dat veel emigranten de
aansporing om de taal van hun toekomstig vaderland te leren, toch nog ii
de Vind hebben geslagen, zo merkt prof. dr. Sj. Groenman naar aanleiding
van deze conclusie in zijn inleiding op het werkje van Frijda op. „Tot hun
schade zonder twijfel", zo voegt hij eraan toe.
Ook met toenemende leeftijd wordt de aanpassing moeilijker, zo is uit het
onderzoek gebleken- De geringe taalbeheersing van de ouderen speelt hier
in mee. De mening, er financieel op te zijn vooruitgegaan, neemt met toe
nemende leeftijd af.
De aanpassing, zo vervolgt dr- Frijda, lijkt zich vooral gedurende het eerste
jaar van het verblijf te voltrekken. Na die tijd zijn de meesten gestabili
seerd wat betreft werk en huisvesting. Er werd aanleiding gevonden voor
de veronderstelling, dat de algemene tevredenheid gedurende het eerste
jaar van het verblijf in het nieuwe vaderland daalt Na een jaar lijkt er
bij velen een dieptepunt te zijn. Dit zou een gevolg kunnen zijn van on
dervonden problemen in de aanpassing, en teleurstelling na te hoog ge
spannen verwachtingen. Na dat eerste jaar, als de eerste aanpassing vol
trokken is, lijkt het aantal tevredenen weer toe te nemen-
Tenslotte iets over de verschillen tussen de immigratielanden. In Australië
lijkt de algemene tevredenheid lager dan elders. Een betrekkelijk groot
aantal Australische immigranten heeft wel eens aan teruggaan gedacht of
voelt zich in zijn verwachtingen teleurgesteld. Emigranten in Canada heb
ben meer contact met de kerk dan elders. In Nieuw-Zeeland lijkt contact
met de bevolking gemakkelijker te zijn. In Zuid-Afrika is de voldoening be
trekkelijk hoog, vooral de naar verhouding hoge leeftijd van de emigran
ten daarheen in aanmerking genomen- Echter heeft meer dan de helft van
deze groep emigranten een matige of slechte indruk van de bevolking van
Zuid-Afrika.
WAAROM WIJ NIET?
In zijn artikel in het Gerefor-
meerd Weekblad spreekt dr. N. J.
Hommes er zijn teleurstelling over
uit dat in de uitnodiging voor
het hervormd-gereformeerd con
gres gezegd wordt dat dit congres
feitelijk alleen „voor allen die in
beginsel instemmen met de me
ning van de achttien" waarmee
dan bedoeld wordt „dat de ge
scheidenheid van de hervormde
en gereformeerde kerk niet langer
geduld kan worden" bestemd is.
Dr. Hommes schrijft:
Voor mij en voor vele gerefor
meerden, die om des gewetens wil
door de vorm der uitnodiging niet
aan het congres kunnen deelnemen,
zal het ..de dag. de roem der da-
Kn" zijn. wanneer dat eenmaal aan
ide zijden van het front met een
vrije en goede consciëntie zou kun
nen worden verklaard. Dan zou er
onder de gunste Gods in Nederland
op kerkelijk gebied inderdaad iets
groots verricht zijn!
Maar wat doen de organisatoren
van dit congres?
Zij maken zich schuldig in deze
uitnodiging aan een ongeoorloofde
en ongelukkige anticipatie. Zij be-
Sinnen met vooraf te poneren zon-
er enig bewijs, wat pas na ernsti
ge ontmoeting en kerkelijk gesprek,
uiteindelijk via de wettige kerkelij
ke vergaderingen, het innig verbei-
14). Ik voel mij diep teleurgesteld
en gekwetst om deze vorm van op
zet. die blijkbaar de vorm is niet
voor tweeërlei uitleg vatbaar met
opzet gekozen is en ik moet zeer
tot mijn spijt tot de organisatoren
mijn j'accuse richten om deze
m.i. ongeoorloofde en ongelukkige
uitnodiging en wel in deze zin:
U hebt met die éne uitdrukking
over de niet langer te dulden ge
scheidenheid, die u als i
paspoort wilt as
duizenden Gereformeeri
die voor u met willen onderdoen in
een zoeken naar eenheid onder
Christ-gelovigen. de weg naar dit
congres geblokkeerd.
Zij mogen niet op uw Congres
aanwezig zijn.
In hun pas staat niet het vereis
te visum instemming met de stel
ling van wat u onduldbaar noemt
en daarom geen entrée. Dit is
en dat bij een congres over een
heid een geestelijke discrimina
tie. die m.i. niet geduld kan en mag
worden.
U begint hier verkeerd er. ik zou
u willen verzoeken om erger te
voorkomen herstel deze fout iu
uw uitnodiging en nodig alien u.t
onder ons gereformeerden, die
verlangen met vele Hervormde
dankbare gehoorzaamheid aan de
H S. ootmoedig de vraag te onder-
•- wtÈf H<r"
in één «tal
gebracht kunnen worden.
Dan zou op uw Congres iets groots
en moois verricht kunnen worden,
want dan zou heel de 19de eeuw
met haar kerkstrijd opnieuw in ce
schijnwerpers van het Woord Gods
terecht komen en het goud van de
waarachtige eenheid van de slakken
gereinigd kupnen worden, wat aller
minst betekent dat om ellendige
misverstanden direct af te snijden
dat het goud alleen maar bij de
Gereformeerden zou zijn en de slak
ken bij de Hervormden. Wij we
ten, Gode zij dank, in 1962 wel be
ter. Maar met uw conditie van be
ginselverklaring bedreigt ge direct
de eenheid, waarnaar ge zegt te
Door zó te starten in het stadion
der Eenheid, wekt ge de indruk een
Hervormd en Gereformeerd wil
doordrukken en dat in de zo moei
lijke en delicate zaak van de een
heid. Wat zoudt ge er van denken
om een vergelijking in politicis
te trekken indien in Utrecht een
congres zou worden georganiseerd
door leden uit de A.R.P. en de
C.H.U. onder de beginselverklaring:
,,de gescheidenheid van de A.R.
en de C H. kan niet langer geduld
worden" en dit congres alleen toe-
Sankelijk zou zijn voor wie instem-
en met deze verklaring?
Ik denk. dat de. vurigste verbei-
ders van het visioen van één Refor
matorische politieke partij, waartoe
ik gaarne wil behoren, toch een
dergelijke opzet en aanpak van de
ze mooie en urgente zaak zouden
afwijzen.
En dat. terwijl
in politieke activil
minder direct bij het hart
leven betrokken zijn dan. in de zaak
van de kerkgemeenschap.
Hier luistert het nog duizend
maal nauwer dan in een politieke
partij. Deze laatste om even
iets te noemen kent geen
..openbare belijdenis", de kerk
daarentegen weL
Maar als nu in politicis de een
heid tussen A.R. en C.H. stellig
niet bevorderd zou worden door
een congres, dat de huidige ge
scheidenheid zonder meer als niet
langer te dulden proclameerde en
deze proclamatie als conditie van
deelname zou stellen, hoeveel te
meer geldt dit alles bij de veel
dieper ingrijpende operatie van
een eventuele samensmelting van
Hervormde Kerk en Geref. Ker
ken!
Daarom zou ik u in alle ernst
willen bezweren, haalt een streep
door deze ongeoorloofde en onge
lukkige uitnodiging.
Herstelt, desnoods door een pu-
blikatie in de dagbladen, de ver
keerde vorm van invitatie, opdat
onder ons ook naar het congres
kunnen gaan. die om des gewe
tens wil uw verklaring inzake de
onduldbaarheid der gescheidenheid
alsnog niet kunnen ondertekenen.
Het Politiek Gezelschap van
het Studentencorps aan de Vrije
Universiteit dat dit jaar zijn
eerste lustrum viert organiseerde
dezer dagen een grondig voor
bereid congres.
De president van het Gezel
schap zei dat het noodzakelijk
was de groeiende belangstelling
van de studenten voor de politiek
tot vruchtbare resultaten te
leiden.
Prof. Kuijpers hield een inlei
dende rede over de verschillende
tihemata onder de titel Waar
maken we ons zo druk over?
De angst voor Duitsland als belang
rijke factor in de buitenlandse politiek
van de Sowjetunie ziet prof. Kuijpers
steeds minder in overeenstemming met
de werkelijkheid. Stalin liet voor de
tweede wereldoorlog een non-agressie
pact sluiten met Duitsland. Dit verras
te het Westen dat druk overleg pleegd
Door deze daad blijkt Stalin de tweede
wereldoorlog te hebben gestimuleerd,
nadat hij er zich van had trachten te
verzekeren dat het een oorlog zou wor
den tussen kapitalistische landen. Sta
lin was in 1939 helemaal niet bang voor
Hitier. Later is hij wel verrast, maar
toch als overwinnaar uit de oorlog ge-
In dit alles blijkt weinig van een vrees
voor Duitsland. Het communisme heeft
zich echter sinds 1956 van Stalin gedis-
tancieerd en wil in elk geval een der
gelijke gang van zaken niet meer vol
gen. Het is duidelijk dat wij onze op
vattingen door grondige studie moe
ten nuanceren ook al bijft <le andere
karet in het zwart-wit schema denken.
Prof. Alec Nove van de Londense
school voor economie en politieke
schap ging in op het communis
de economie. We zullen onze ei
sche structuren moeten durven doorbre
ken willen we een antwoord kunnen ge
ven op het communisme waar de mens
heid werkelijk van gediend is. De com
munistische planning gaat steeds ver
der. Steeds meer planmakers heeft men
nodig om het geheel te organiseren.
Hierdoor werd het systeem gaandeweg
kwetsbaarder en kon één kink in de ka
bel de hele reeks vertragen.
Daarpm streeft men de laatste drie
jaren meer naar een decentralisatie.
Toch is het Russische bureaucratische
apparaat nog niet zo omvangrijk als
dat van- Westerse landen. In een uitvoe
rig en gedetailleerd betoog bleek dat de
economische macht van het communis
me. evenals dat van het Westen trou
wens, mag worden overschat. De tradi-
Advertentie
tionele criteria gaan echter niet meer
op en er moet dus worden gezocht naar
nieuwe.
Kerk
Walter J. Kolarz, de auteur die zo
bekend is geworden vooral door zijn
boek Religion In the Soviet Union,
sprak woensdag over communisme en
kerk. Duidelijk voorop gesteld moest
worden dat elke beschouwing over
Rusland, die de godsdienst niet noemt,
onvolledig zal zijn. Het achteruitgaan
van de godsdienst is mede bepaald
door algemene factoren als verstede
lijking en industrialisatie, die ook in
het Westen een rol spelen. Het wekt
echter bij de theoretici van het com
munisme verbazing, dat de godsdienst,
In Rusland nog steeds blijft voortbe
staan en dat in de termen van het
derde partijprogram zelfs kan worden
aangenomen dat in 1980 in Rusland
verschillende godsdienstige instellin
gen nog steeds zullen bloeien. De kerk
vormt een intellectuele uitdaging aan
het communisme en haar Invloed ls
merkbaar ln de partij-
De liberalisatie tendens van de laat
ste jaren kan niet worden ontzegd aan
de godsdienstige gemeenschap. Het mag
worden onderstreept dat de godsdienst
in de USSR het enige middel is om
een krachtig Neen tegen het regime uit
te spreken. Daarbij mag men dan ook
wel onder ogen zien dat er gelovigen
zijn o.g.v. haat tegenover het commu
nisme als wel uit geloof in God.
Prof. dr. B. H. M. Vlekke heeft ge-
sproken over de Vreedzame Coëxisten
tie. Het begrip werd onderzocht op
haar betekenis en naar haar gebruik in
de geschiedenis. Het wil zeggen een
naast elkaar leven in vrede, met elkaar
leven in een of ander verband.
Niet nieuw
De vijf punten waarlangs men dit
tracht te verwezenlijken werden aan
getoond als niet nieuw en het hangt
er dus maar vanaf hoe deze zullen
worden uitgewerkt. In elk geval blijft
oorlog gerechtvaardigd waar de over
winning van het communisme op on
overkomelijke weerstanden stuit. De
verwerkelijking hangt nauw samen
met de vragen over oorlog en vrede
en men moet niet alles wat van Rus
sische zijde gezegd wordt bijvoor
baat bestempelen als bedrog. Laten
we onze eigen beginselen en idealen
waarmaken en het gesprek alleen
daar voeren waar het zin heeft. Het
deelnemen aan éen communistisch
propagandistisch jeugdfestival wees
spreker dan ook af.
Prof. dr. B. V. A. Röling gaf zijn vi
sie op de vreedzame coëxistentie en
wees op het afschuwlljkc alternatief van
een kernoorlog. Als oorlog een politiek
onbruikbaar middel ls geworden laten
we dan toch de consequenties daarvan
aanvaarden en ons inzetten voor alge-
Classis Geref. Kerken Rotterdam
Be zivaar tegen
..De Achttien
T\E classis Rotterdam van de
•L' Gereformeerde Kerken is
gisteren in buitengewone ver
gadering bijeen geweest en is tot
de volgende uitspraak gekomen:
,.De classis Rotterdam der Gerefor
meerde Kerken in buitengewone ver
gadering bijeen op vrijdag 18 mei
verheugt zich. dat er in de laatste ja
ren een sterke verontrusting ontwaakt
is, inzake de kerkelijke verdeeldheid,
en met onze Generale Synode staat
ze achter het streven naar eenheid op
grondslag van het ene apostolische
fundament van Christus' kerk.
Hoewel zij de waarde van sa:
sprekingen tussen hervormden en ge
reformeerden op zichzelf volmondig
erkent, heeft ze toch ernstig bezwaar
tegen de wijze waarop de uitnodiging
voor het congres van 26 mei is ge
steld. waaruit blijkt, dat dit congres
alleen wordt samengeroepen voor al
len, die in beginsel met de mening
Land. conferentie
.Kerk en vrede"
„Kerk en Vrede" houdt op 16 en 17
Juni haar jaarlijkse landelijke conferen
tie op Woudschoten.
Het thema is: ..Weerstanden tegen het
pacifisme" Sprekers zijn o.a. prof. dr.
J de Graaf. dr. Kr Stnjd. pater S
Jelama en de Bcrlijnse predikant Hem-
rich Grucber. die door zijn houding tij
den» het Hitler-regiem, zijn hulp aan de
Joden en verleden Jajjr door zijn getui
genis in het j
daóht uit de g
vestigd heeft.
Ledenvergadering ver.
volkshogescholen
De vereniging tot stichting van volks
hogescholen gevestigd te Bakkeveen.
houdt haar algemene ledenvergadering
op zaterdag 26 mei in de volkshoge
school ..'t Huis te Eerbeek" in Eerbeek
tGld.). Op deze vergadering zal een in
leiding worden gehouden door ds. M.
Gaaikema van de volkshogeschool
t Oldörp" ln Uithuizen over het
derwerp ..Wat willen wij met de
sisten in onze cursussen".
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Vlaardingen: (vac. P. Zij
tra): K. Ooms te Leerdam; te Hei t~
Boeicop: L. Doppenberg te Wilsum; St.
Philipsland: J. v. d. Schee te 's-Graven-
moer; te Heemstede: L. L. Blok te Huis-
sen (Betuwe).
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen naar Zuid-Beijerland: ds.
G. J. Grafe. die hulpdiensten verricht te
Breskens.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Gorinchem: M. Vlietstra
IJmuiren.
OUD GEREF. GEM. IN NED.
Bedankt voor Loenen aan de Vecht: E.
du Marchie van Voorthuysen te Leersum.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Barneveld: L. Rijksen te
Rotterdam-W.
school te Grontngei
de Chr. Uitgebreid
Leek Ier
en^ ieraar OP I
K. H.
A v o p
- Np): A
lOv iJ^Veerbeek
de Chr.
lo: R. Benèe te Amster
*oo! te Vrlezenveen:
s Sibculo.
van ..De Achttien" instemmen, name
lijk dat de gescheidenheid van de Her
vormde en Gereformeerde kerk niet
langer geduld kan worden.
De classis meent, dat hierdoor het
grote doel tot meer éénwording der
kerken niet op de juiste wijze gediend
wordt en daarom roept ze alle leden
der kerk op biddend te ijveren voor
de eenheid en zicih te onthouden van
activiteiten en formuleringen, die strij
dig zijn met de Synode-uitspraken ten
dezen en die tot ergenis en tegenac
ties aanleiding kunnen geven."
Advertentie
^Bab^huidje
rTBABYDERM o?Fe E-R zzeUt
hele ontwapening onder controle, al zal
men in deze een stuk van zijn souve-
relnlteit moeten prijsgeven aan een we
reldorganisatie.
Het militaire optreden moet zich wij
zigen tot het voeren van grootscheepse
hulpcampagnes waartoe wij door onze
overvloed in staat zijn en laten we
daarin zo min mogelijk gehinderd wor
den door politieke oogmerken of angst.
Als het een economische wedloop wordt
kunnen we gerust zijn als we een krach
tige constructieve sociale politiek voe
ren. Het is beslist niet nodig om con
formistisch te denken: de meningen
wel van Amerika als van onszelf n
ten we steeds durven toetsen aan
grondige kritiek.
Niet willen
Prof. G. Kuijpers vatte enkele din
gen samen door te memoreren dat het
communisme niet is te temmen door
geweld, dat het kan groeien op de ba
sis van honger en onvrijheid en dat we
het communisme niet willen. De Sowjet
unie is oprecht beangst voor een l
oorlog en we moeten de politiek
vreedzame samenleving reëel opvat
ten.
De President van het Politiek Gezel
schap. de heer J. N. Scholten, uitte
ln zijn slotwoord ernstige kritiek
het adres van de pers naar aanleiding
van reeds verschenen verslagen en de
tijdens het congres gebleken ondeskun
digheid van haar vertegenwoordigers.
Omdat deze kritiek zeer algemeen ge
houden ls achten wij het nodig ons
hiervan te distanciëren.
Ook het uitgebreide studiemateriaal
dat bij het congres aan de deelnemers
is verleend legt er de nadruk op dat
het geboden is gestelde en niet gestel
de vragen grondig te bestuderen. Uit de
aard der zaak kon dit congres niet vol
ledig zijn.
God is liefde. Deze drie woorden, gebrand of gesneden in
een houten bord, hebben altijd, maar vroeger meer dan nu,
aan de muren van tal van huiskamers gehangen. God w
liefde. Vertroostende woorden. Woorden, die miljoenen de
kracht hebben gegeven om verder te gaan, de dagelijkse
strijd tegen de moeilijkheden van het leven voort te zetten,
blijmoedig tot het einde. Ook woorden, die door miljoenen
zijn verfoeid en gehaat en verwenst. God liefde? Ach kom!
Wat zegt ge: heeft God de ivereld lief, heeft Hij ons lief?
Is dat liefde als de hele wereld in angst en zorgen verkeert,
als de mensheid naar middelen zoekt om de mensheid te
verdelgen? Is dat liefde als Hij weigert in te grijpen? Toe
nou!
Ja, God is liefde, en God heeft de wereld lief. En hoe lief
dan wel! „Want alzo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij
Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat een ieder, die
in Hem gelooft niet verloren ga, maar eeuwig leven hebbe"
(Johannes 3 16). Zo lief. Zijn eniggeboren Zoon gegeven.
Onbegrijpelijk voor hen, die Hem niet kennen. Een redding
voor hen, die in Hem mogen geloven.
Klacht over „gereformeerde gezindte"
(Van onze kerkredacteur)
De tijden veranderen snel. Hoe
kort is het nog maar geleden dat
het woord „gereformeerde ge
zindte" niet van de lucht was.
En nu hoort men het zelden
meer. De twee grootste kerken
van ons land de Hervormde Kerk
en de Gereformeerde kerken heb
ben elkaar in principe ontdekt.
De voeten hebben elkaar onder
de tafel gevonden, hoewel de
hoofden nog steeds koel worden
gehouden. De vraag die gesteld
kan worden is of deze nieuwe hou
ding van vooral de Gereformeer
de Kerken ten opzichte van de
„gereformeerde gezindte" een tij
delijke is, of dat er sprake is van
volmaakte pasvorm - uiterst steik'
iyions naar m«at ^us vo°fdeligdoor lange levensduur
(Van onze kerkredacteur)
Zoals wij reeds gemeld hebben
werd begin mei het „Internatio
naal protestants werkverband
t.a.v. de verhouding tussen Ro
me en Reformatie" gevormd. Dit
geschiedde tijdens een bijeen
komst die uitging van het Kon-
fessionskundliche Institut te
Bensheim in Duitsland, het Ned.
Prot. Convent te Utrecht en de
Schweizerische Protestantische
Volksbund te Zürich. Uit elf lan
den waren gedelegeerden geko
men om de verhouding tot Rome
te bespreken. De belangrijkste
conclusie is wel dat protestanten
eigenlijk een bureau moeten
stichten in Rome.
Dc vergadering kwam behalve tot het
besluit om het internationale werkver
band te stichten ook tot de volgende be
sluiten, blijkt uit het jongste
van „De Protestant".
slechts de RK. Kerk aangaat, actieve
aandacht der protestantse kerken, zo
wel met het oog op de wijze waarop
het concilie wordt voorbereid en
legd door de hiërarchie als met
oog op de wensen, de verwachtingen
en de voorstellen tot hervorming die
naar voren worden gebracht van ver
schillende kanten der r.k. christenheid.
Het is dringend nodig dat te Rome een
door heel het protestantisme gedragen
se persvertegenwoordiger van dienst
JDe in toenemende mate, plaatsvin
dende gesprekken van 'gemeente
leden en pï-edikanten met leken en
geestelijken der R.K. Kerk nopen tot
protestantse bezinning. Deze vereist
zowel grondige kennis van het huidige
rooms-katholicisme als van actueel en
verstaanbaar belijden van en getuigen
voor de in de Heilige Schrift gegronde
reformatorische waarheid.
huwelijken maakt betere theologi
sche, pastorale en praktische informa
tie nodig om de r.k. leer aangaande
het huwelijk, alsmede over de refor
matorische beschouwingen hierom
trent. De zielzorg t.a.v. de bestaande
gemengde huwelijken moet intensiever
worden aangevat niet omwille van
de Kerk, maar omwille van de mensen
zelf.
i De protestantse kerken moeten zich
bewust zijn van hun verantwoorde
lijkheid tegenover hen, die niet meer
tot de R.K. Kerk willen behoren. De
gemeenten en de gemeenteleden moe
ten beter worden voorbereid op de
taak tot het .afleggen van een evange
lisch getuigenis tegenover ex-rooms-
katholieken en op het ontvangen van
hen, die tot het protestantisme over
gaan. opdat laatstgenoemden in de
protestantse kerk, waartoe zij gaan be
horen een nieuw geestelijk tehuis vin-
Ook hebben de kerken de taak over
eenstemming te vinden over de wijze,
waarop aan ex-priesters de gelegen
heid kan worden geboden predikant te
worden. Een inwerktijd in een gemeen
te en een tijd van studie met financiële
hulp der kerken zijn gewenst. Ook
moeten de kerken die ex-priesters
helpen, die een andere werkkring kie-
een uiteengaan binnen de gere
formeerde gezindte.
Prof. dr. G. Brillenburg Wurth is in
het ..Gereformeerd Weekblad" ingegaan
op deze vraag, omdat hij in de zus
terkerken in Zuid-Amerika en Amerika
stemmen op heeft horen gaan va
bazing „omdat veler oecumenische
sympathie niet meer als vroeger
eerste plaats uitgaat naar groepen als
christelijke gereformeerden of de gere
formeerden in de Hervormde Kerk
wat men in het verleden wel als de re
presentanten der „gereformeerde ge
zindte" aanduidde maar veel meer
richting van de zogenaamde „midden
in de richting der Hervormde Kerk
dan gewoonlijk juist meestal in
orthodoxie."
Prof. Brillenburg wijst er dan op da:
de grote problematiek van onze dagen
betrekking heeft op het secularisatie
probleem dat twee aspecten laat zien,
namelijk een positieve en een negatieve
kant. „Dat is een probleem dat in
Kuypers dagen lang nog niet in die
mate aan de orde was. Dat is het
vraagstuk, waarmee onze generatie te
worstelen heeft."
Worstelen
De schrijver vervolgt dan: „Hier
hebben wij met een problematiek te
doen, zo boeiend, maar ook zo moeilijk
dat het geen wonder is, dat wij op dit
punt niet maar zo elkaar vinden. En
wat is nu ons bezwaar tegen de zgn
„gereformeerde gezindte?" Dit, dat
men daar, oen klein aantal uitzonde
ringen daargelaten, van dit soort vra
gen, waarbij de hoogste geestelijke be
langen van Christus' kerk op het spel
staan zo heel weinig notie heeft en zich
naar het schijnt daarvoor ook in het al
lerminst interesseert, terwijl wij
bij alle zeer, zeer ernstige geestelijke
en theologische bezwaren die wij tegen
dc zogenaamde midden-ort.h pdoxie".
hebben en die hebben wij nooit on
der stoelen of banken gestoken daaf
tal van figuren vinden,die met ft.
grootst "mógelijkeernst en diepe- int
dringendheid met de doordenking-va»
die" allerbelangrijkste vragen bezit
zijn. Dat zovelen in onze kring era
blad als Wending steeds geïnteresseerd
lezen is maar niet omdat ze in hut
hart voor „de doorbraak" gekozen heb
ben en evenmin omdat ze zich aan hut
geestelijke „standing" verplicht achten
„Wending" lezer te zijn. Maar da!
is omdat daar voortdurend of m«
het met de oplossingen eens is of
niet met grote ernst met die bran
dende vragen geworsteld wordt.
Diensten in hervormd
kerkje te Blauwkapel
De .drive-in diensten, die door de
vrienden van Blauwkapel georganiseerd
worden in het Ned. Hervormde kerkje
in Blauwkapel aan de weg Utrecht-Hil-
versum op elke zondagmorgen geduren
de het zomerseizoen om 10 en 11 uur,
zullen ook op hemelvaartsdag 31 mei
plaats hebben. Verder zal er op tweede
pinksterdag 's morgens een extra vroeg
dienst zijn, die rechtstreeks door het
Ikor wordt uitgezonden.
Advertentie
'TOEN ik gisterochtend een stofdoek uitklopte
zag ik. dat mijn buurman vergeet-mij-nietjes
plukte. Mijn vrouwelijke nieuwsgierigheid werd
fel geprikkeld. Waarom plukte hij op dit uur van
de dag bloemen, alsof er geen brood was, dat
hij verdienen moest? Bovendien was zijn uiterlijk
in strijd met de opgepoetste Willem, zoals wij
hem in de buurt kennen. Als zijn vrouw met de
tweejarige baby op haar arm hem 's morgens
uitzwaait, verdwijnt er altijd een heer, verzorgd
de puntjes.
keek kouwelijk en geen wonder: de wind was
guur. Zijn regenjas bolde open en liet een blauw
gestreepte pyjama zien. Hij zag me gelukkig niet,
zodat ik heel lang kon blijven kloppen. Toen hij
uitgeplukt was en me ontdekte, zwaaide ik hem
opgewekt met de stofdoek een goede morgen toe.
Op het moment, dat hij terug wilde groeten, sloeg
met een klap zijn voordeur dicht.
Zonder dat hij het zich bewust was. heeft toen
de goede Willem een onvergetelijke indruk op me
gemaakt. Een ongewassen, ongeschoren, onge
kamde man in pyjama, schamel bedekt door een
regenjas, een rode neus van de kou. bosje ver
geet-mij-nietjes in zijn hand, die de deur niet in
kan, is iets kostelijks. Iets om onder een glazen
stolp op je schoorsteen te zetten. ,Jk kan niet
naar binnen", zei hij overbodig.
Ik heb hem niet onder een stolp, maar gewoon
op een stoel gezet. Hij knoopte zijn regenjas tot
onder zijn kin heel decent dicht, zodat er geen
spiertje blauw gestreept meer te zien was. Als
een preuts meisje plukte hij daarna aan zijn
zoom: maar regenjassen zijn gewoonlijk niet elas
tisch, zodat zijn pyjamapijpen vrolijk zichtbaar
I bleven.
Zijn verhaal was roerend. Hij had een snipper
dag en nu zou zijn vrouw eens lekker uitslapen.
Hij zou voor het kind zorgen. Het kind?" vroeg
ik en raakte een beetje van streek. „Het kind??
Daantje? En waar is hij nu?" „Die zit op de
po, in de huiskamer."
Vanwege de stamhouder moest er dus hande
lend opgetreden worden. ,Als jij nu hierop belt
en ik bel hard aan de voordeur, wordt ze toch
wel wakker: bovendien zal Daan dan zo hard
mee gaan gillen, dat verder slapen niet lukt."
„Ze wordt niet wakker, maak je geen illusies,
ze heeft iets in haar oren gestopt om geen bak
ker of melkboer te horen." Toen ben ik voorzich
tig door de ramen gaan gluren om te zien hoe
Daan het maakte. Hij troonde nogal verveeld op
het daartoe bestemde meubel. We zijn maar kof
fie gaan drinken. Je moet toch wat, niet waar?
Maar Daantje bleef een zorg. zodat ik na de
koffie weer voor gluurder ging spelen. Wel. de
boot was aan, want hij liep huilend en bloot-gebild
door.de kamer. Toen hebben we eindeloos de te
lefoon over laten gaan. een lucifer tussen de be'.
gestoken, de brievenbus laten klepperen en e
hard oehoe door gegild, we hebben steentjes tt-
gen haar raam gegooid, allemaal zonder resul
taat. Tussen deze acties door hebben we vi
ramen leuk staan doen tegen Daantje: „Daantje,
toereloereloere. waar is je boze bolletje, pappc
komt zo hoor". Maar het kind zag er —terecht
de pret niet van in en bleef even hardnekkif
huilen als zijn moeder slapen.
Het begon mij te vervelen. „Hoor eens. besti
Willem, als jij nu niet heel gauw een baksteen
door je keukenruit gooit, dan trek ik mijn handen
van je af."
„Een man kan toch zijn eigen ruiten niet in
gooien?" rond hij dubbelzinnig. „Zou jij het mis
schien willen doen?"
Toen heb ik alle stenen, die ik mijn hele leven
al had willen gooien in één dikke klinker tnel
wellust door zijn ruit gekeild. Heerlijk. Achte'
elkaar kropen we naar binnen. Dc bel en Daan
tje loeiden ons een hartelijk welkom toe. Boven
dit kabaal uit hoorde ik „Willem, Willemver
zijn vrouw, die slaapdronken de trap af kwam-
Het huis was snikheet want de verwarmini
die de vergeet-mij-nietjes-plukker even had open
gezet, was inmiddels flink doorgetrokken.
chaos van glas was groot, de chaos van Daan
niet minder. Het verbaasde me niet.
Het enige wat mij verbaasde was haar hard
groen geblokte pyjama.
Want zelfs in het aarde-donker, met watten
mijn oren en een slaapmiddel achter dc kiezen,
zou ik nooit groen-geblokt kunnen slapen naosl
een felblauw-gestreepte man.
Mink van Rijsdijl<