Hollandia gewoon uit bush gehakt
LEXINGTON
WEEK
VAN DE
FOTOGRAFIE
Onzichtbaar „atoommes"
doet zwaarste operatie
Uitzending op later uur
veiliger voor ouders
De verborgen schat
Jjh een Ky
9
Patiënt volledig
bij bewustzijn
In Zweden heeft men voor het
eerst met succes kankergezwellen
operatief verwijderd met het on
zichtbare „atoommes". Deze ope
raties zijn verricht in het Gustaf-
Werner-instituut van de universi
teit van Upsala, waar in 1959 de
eerste geslaagde hersenoperatie
met het ..atoommes" plaatsvond.
Het operatiemes is onzichtbaar en
doet geen pijn. De patiënt bemerkt
in feite niets van de operatie: het
is alsof hij onder een hoogtezon
ligt.
(Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen)
HOLLANDIA, april. Hollandia is met de parang uit de
bush gehakt. De kronkelende bergweg langs de kust met zijn ge
mene, haakse bochten en snel overschietende slangen is op z'n
hoogst zestig kilometer lang; sléchts hier en daar wordt hij ge
kruist door een zijweg, die doodloopt in de weelderige vegetatie
van de jungle met zijn smalle rand van pisangbomen en sagopalmen.
Zittend op het overdekte platje van
m'n kamer in het gouvernements
hotel zie ik de bomen als boerenkool
struiken tegen de heuvels kleven. In
de verte het Cycloopgebergte met zijn
nog onaangeroerde kobalt- en nikkel-
schatten. Nog verder, in de richting zich niet
in een partij binnengestormd je
weet net hoe hij is en heeft hem
de mantel uitgeveegd."
Ineke, Lineke, Mineke of Tineke
:e heeft nauwelijks geheimen meer.
Jan, Piet, Jaap of Kees hij kan
Wewak, de hooglanden
Australisch Nieuw-Guinea. Beneden auto
tenslotte de Humboldt Baai met zijn avonds
prauwvissers enkelen zelfs in het bracht
bezit van een buitenboordmotor!
of iemand heeft hem
wel ergens gezien. Men kent eikaars
auto-nummer. Men hoort wie
een bezoek heeft ge-
,Hé, zat jij gisteravond niet in de
Ztin eilandjes, zijn koraalriffen,'ziin Jachtclub? En zag ik je gistermiddag
paalwoningen en zijn haaien. De n.et in Meerzicht?" Veel keuze van
niet in Meerzicht?" Veel keuze
uitgaan is er niet. Banketbakkerij De
Boer staat nog op het lijstje met
saucijzenbroodjes en al!
Bellevue aan het Sentani Meer,het
zwembad bij het vliegveld en ten
Het is zeven uur 's morgens; de slotte Moonligth Bay aan de Pacific,
auto's met de witgebloesde ambtena- waar de branding 's avonds spranke-
kleur is verschietend als die van t
kameleon. Binnen een half uur zijn
er zeker wel tien verschillende tin-
Geïsoleerde plaats
Tegen de vreemdeling zegt men
Nieuw-Guinea vroeg worden begon
nen, want om twee uur 's middags
sluiten alle bureaus hun deuren.
Een krekel van doorzichtig blauw __o
en groen zit tegen de lichte schors onmiddellijk dat hij net aangekomen
van een eucalyptus aangeplakt. On- moet zijn, want men heeft zijn ge-
voorstelbaar fors is zijn stemgeluid zicht nooit eerder gezien. Blijkt die
en hij twinkeleert als een mezzo- vreemdeling een slechts even blij ven-
sopraan. Een helblond jongetje pas- de bezoeker te zijn, dan wil men hem
seert, een aktentas onder de arm. Be- de mataklap-makende, normale con-
neden aan de weg zal hij de slechts versatie misschien besparen. Is hij
1 daarentegen een man, die zijn car
rière in Nieuw-Guinea zoekt zelfs
nu zijn er nog wel enkele nieuwko
mers dan is hij binnen een week
overspoeld met namen en verhalen,
Hollandia ligt twintigduizend kilo- waarbij het intiemste detail niet ver-
meter van Amsterdam vandaan, bijna geten wordt.
aan het andere einde van de wereld. Hoe een gerucht wordt opgebouwd?
De zetting is tro- Een Europeaan
Wij hebben ongeveer 15 gevallen
van baarmoederkanker behandeld
aldus een mededeling van prof. John
Naeslund, voormalig directeur van
het academisch ziekenhuis var
universiteit van Uppsala.
Het atoommes bestaat uit een
chrocyclotron-atoomsplitser die protonen
produceert. Deze protonen positief
geladen deeltjes van atoomkernen
schieten uit als een straal met
snelheid van ongeveer 160.000 km per
uur. De protonenstraal wordt gebruikt
als operatiemes.
De reusachtige atoomsplitser is
dergebracht in de kelder van het insti
tuut, 15 meter onder de grono. De pro
tonenstraal wordt door een 20 meter
lange horizontale buis naar de operatie
kamer geleid.
Telefonisch
De patiënt bevindt zich alleen in
die kamer. De operatie wordt door
atoomchirurgen uitgevoerd en' ge
volgd via een tv-installatie.
De patiënt is gedurende de ope
ratie volkomen bij bewustzijn en
staat in telefonische verbinding met
de doktoren.
Alle tot dusverre behandelde gevallen
zijn gevallen van vrouwen boven de 40
jaar. De protonenstraal wordt uit ver
schillende richtingen op het kankerge
zwel gericht. Als de straal het gezwel
treft, vermindert de snelheid en snijdt
er doorheen. Onaangetaste weefsels
de nabijheid van het gezwel worden
niet beschadigd.
Geen spoor
,Twee van de patiënten waren vrou-
n. die eerder zonder succes met ra
dium- en x-stralen waren behandeld. Er
werden gezwellen geopereerd, die tot in
het eigenlijke bekken waren uitgegroeid.
Als de patiënten later overleden door
andere oorzaken, konden we vaststellen
dat het gezwel volledig was weggesne
den. Bij sectie was zelfs met een mi
croscoop geen enkel spoor van kanker
te vinden", aldus prof. Naeslund.
Valse biljetten
onbrandbaar
jen theorie die in kringen van valse
munters al vele jaren opgeld doet, dat
slecht vervalste bankbiljetten minder
snel de aandacht van de politie trekken
goed vervalste, is in Lissabon niet
Hollandia ten slotte is, als zovele
Europese gemeenschappen in de
tropen, een plaats, waar men in de
letterlijke zin van het woord bij
elkaar over het onderdeurtje hangt.
De horretjes spreken daar, heel
Een eenvoudig monument mar
keert de plaats waar ruim vijf
tig jaar geleden Hollandia
ontstond.
takt dat iedereen terstond zag dat ze
3e man die de biljetten heeft vervaar-
;d, is nog niet gegrepen. Hij had zijn
ndlangers gezegd dat ze htm voorraad
>e®ten verbranden als er iets mis zou
gaan. De handlangers merkten al gauw
dat iedereen de biljetten wantrouwde,
maar 'toen ze ze wilden verbranden, bleek
dat de biljet/ten onbrandbaar waren.
Geruchten en roddel
pisch en exotisch
als de stenen van
een opvallende,
exclusieve ring.
Toch lykt Hol
landia Nederland
nabij te komen.
Het zou een dorp
in een vader
landse uithoek
kunnen zijn
een gat, waar
iedereen iedereen
kent, en waar
het, in een vaak
benepen atmos
feer, gonst van
geruchten en rod-
uit Ilaga, die Hol
landia bezocht,
meldde dat hem
ter ore gekomen
dat
zyn
del.
omgeving drie Pa
poea's aan long
ontsteking waren
overleden. Bij het
doorvertellen wer
den er al gauw vijf
Papoea's van ge
maakt. die succes
sievelijk met een
mes, met pijl en
boog èn met een
koppensnellersbijl
om het leven va-
gebracht Toen
„Wie is toch die lange man met het gouvernement bij het plaatselijk
die bril. die vanmorgen op justitie
rondliep? Iedereen deed nogal ser
viel tegen hem."
„Zeg. moet je horen, gisteravond
kwam Piet in z'n auto voorbijHij
had iemand naast zich zitten, een
blonde in een witte japon, als ik
bestuur in Ilaga navraag deed,
iedereen daar hogelijk verbaasd. Ook
de inmiddels teruggekeerde grondleg
ger van het verhaal, die er overigens
geen element van thuis kon brengen.
Is het allemaal wonder?
Hollandia is een, ook van Neder-
■t goed gezien heb. Het leek Joyce land geisoleerde plaats ruIg
en onherbergzaam land met een
„Weet je 't al? Ze zeggen dat moordend klimaat, waar de verbin-
Jan z'n vrouw en kinderen naar dingen (vliegtuig, boot) nog veel te
Nederland wil sturen, maar hij wensen overlaten.
houdt het nog voor iedereen ge-
heim." Hollandia is een ambtenarenstad,
waar het door de overwinning op de
,Jaap heeft het Kees gisteravond muskiet weliswaar redelijk comfor-
goed gezégd. Hij had gehoord dat tabel wonen is, maar waar een „spas-
Kees hem een klaploper had ge- tische bureaucratie" regeert (de
noemd. Hij is toen zo maar midden woorden zyn van een arts in de
Televisie en de Oostduitsers
Radio Vrij Berlijn is van plan
om de televisie-uitzendingen van
de persconferentie van president
Kennedy op een iets later tijdstip
te gaan uitzenden dan tot nu toe.
Tegenwoordig is de uitzending om
ongeveer negen uur 's avonds.
Het probleem is dat de Oostduitse
kinderen nu ook kijken, en zoals
bekend, sporen de communisti
sche autoriteiten de kinderen aan
te vertellen waar hun ouders ge
woonlijk naar kijken. Als er een
kans is dat de kinderen moeten
zeggen: „Naar de persconferen
tie van Kennedy", dan zou dit de
Oostduitsers in grote moeilijkhe
den kunnen brengen.
President Kennedy geeft zijn perscon
ferenties niet in het Duits, maar men
zou het de Berlijnse t.v.-kijkers niet
kwalijk kunnen nemen als ze
"ken. De uitzending is namelijk binnen
de 24 uur na de conferentie, verfilmd
en met de tekst in het Duits nagespro
ken. Vele Duitsers vinden het iets mach
tigs dat de techniek in staat is zo gauw
een programma uit de V.S. uit te
den. Er komt dan ook heel wat comi
taar op, meer dan op de persconferen
ties van kanselier Adenauer.
Naar bed
Jeeps, scooters, auto's zon
der deze voertuigen zou het
slecht wonen zijn' in deze uit
gestrekte hoofdstad van
Nieuw-Guinea.
De Oostduitsers zullen ongetwijfeld
meer gaan kijken als de uitzending la
ter gesteld wordt en de kinderen al
naar bed zijn. De volgende morgen
wordt de uitzending herhaald voor de
huisvrouwen, maar dan op een tijdstip
dat de kinderen naar school zijn.
Hoofdredacteur Menzël van de nieuws
dienst van radio Vrij Berlijn verklaarde
dat hij zelden wat uit de conferentie
schrapt, of het moet wel een opmer
king met een specifiek binnenlands <A-
merikaans) karakter zijn. Maar zelfs
als het over een plaatselijke kwestie
gaat is het nuttig de antwoorden van
Kennedy te horen. ..Het is", aldus Men-
zel. ..zowel voor Oost- als voor West
duitsers een les in democratie".
Duur
Het oversturen van de film gebeurt
per vliegtuig. Soms is het zo dat de
toestellen wel drie kwartier wachten om
de film nog mee te kunnen nemen. De
gesproken tekst wordt per speciale lijn
doorgetelexed naar Vrij-Berlijn, waar
een vertaler onmiddellijk aan het werk
gaat.
Het volgende werk Is de vertaling te
laten naspreken door stemmen die de
verschillende sprekers op de conferentie
voorstellen. De woorden van Kennedy
worden in de regel gesproken door een
nieuwslezer. Elke conferentie kost ra
dio Vrij Berlijn 10.000 tot 12.000 mark.
Ruimtecabine VS
in '64 op Mars
De Verenigde Staten hopen in 1964
sen onbemande ruimtecabine op Mars
e laten landen, die op deze planeet
met televisiecamera's, microscopen en
andere instrumenten een onderzoek zal
instellen naar de aanwezigheid van le
vende organismen. Dit heeft Edgar
Cortright, een functionaris van het
Amerikaanse bureau voor lucht- en
ruimtevaart, verklaard in een rede ter
gelegenheid van de opening van een
het vreedzame gebruik
Seattle wordt ge-
conferentie
van de ruimte, die
houden.
Volgens Cortright zal de ruimtecabi-
een Mariner-B. ongeveer gelijk zijn
m de Ranger-4. welke vorige maand
op de maan terecht kwam. De Mari
ner-B zal echter aanzienlijk zwaarder
Wanneer de cabine op Mars landt
il een telescopische camera naar bui-1
ten worden geschoven, die eventueel
aanwezige levensvormen van dichtbij
cal kunnen waarnemen.
rfTL,
s jMÊtml_ 1
LEXINGTON 1
FROM AMERICA'S BEST TOBACCOS
In de buunt van Christmas Island in de
Stelle Oceaan hebben de Amerikanen gis-
de midden-
20.000
miljoen ton tnt. De bom is uift een
894) Laten we eens veronderstel
len, dat zich tussen uw oude familie
papieren een dokument bevindt dat
het testament van een 17 de eeuwse
zeerover blijkt te z(jn. Hoe het stuk
tussen de folianten van uw achtens
waardige familie is geraakt, gaat ons
geen steek aan. Het voornaamste is,
dat de oude zeerob u. tot eigenaar
benoemt van een geweldige schat die
hU ln vele jaren van noeste zeeroverij
heeft bijeengegaard en die hij, even
voor zijn dood, netjes in een zee
manskist verpakt,
in de grond heeft
gestopt. Na zich op
deze wijze bevei
ligd te hebben te
gen aanslagen in de
vermogensbelasting,
heeft de oude ro
ver zich voor altijd
ter ruste gelegd en
enkele van zijn tra
wanten hebben hem kundig begraven.
Op zijn graf hebben zij de b&zaans-
mast van zyn laatste schip geplant,
opdat een ieder eens en voor altijd
zoo weten, waar de rustplaats van
deze geduchte rover zich bevindt.
Geen sterveling kan dan ook aan die
plek voorbij gaan, zonder met angst
zijn portefeuille te omklemmen.
Maar goed, laten we de overledene
niet langer belasteren. Zijn testament
bevindt zich veilig ln uw handen en
nu gaat het er maar om de waarde
volle zeemanskist te vinden. Geluk
kig heeft de erflater U niet ln het
onzekere gelaten omtrent de plaats,
waar de kist is verstopt. Vanaf de
mast op zijn graf zo staat in het
dokument gaat u zuidwaarts naar
een naburige eikeboom. waarbij u
onder het voortgaan nauwkeurig acht
dient te geven op het aantal passen
dat n aflegt. Bij de eik aangekomen
maakt u een rechte hoek naar links.
TOCH IS
HET ZO!
evenveel passen nemend als u zojuist
heeft geteld. Is dit geschied, dan slaat
u op deze plaats een paaltje ln de
grond. Daarna gaat u terug naar de
mast op het graf en u begeeft u
uw passend tellend naar een na
bije beukeboom, waar u een rechte
hoek naar rechts maakt en de zo
even gemaakte passen aftelt. Op die
plek slaat u eveneens een paaltje in
de grond. Nu bent u klaar, want pre
cies op de helft van de lijn die de
beide paaltjes verbindt, bevindt zich
de plaats waar de
schat begraven ligt.
U behoeft de spade
maar in de grond te
steken en u bent
miljonair. Makkelij
ker kan het al niet!
Vóór we ons ech-
ter verheugen ln uw
plotselinge welstand,
moeten we nog
iets onplezierigs vertellen. In de
loop der eeuwen ls de mast op het
zeeroversgraf n.L ten offer gevallen
aan de verwering. Zwammen en In-
sekten hebben driehonderd jaar lang
hun krachten op het hout beproefd,
zodat er geen splinter, geen spoor
zelfs meer van te bekennen is. Zo
doende Is ook de plek waar uw be
gunstiger begraven ligt onbekend.
Alleen de beuk en de eik staan er
nog als de bejaarde getuigen van de
testamentaire beschikking.
Voelt u zich beetgenomen, nu de
sleutel tot het vinden van de schat
u onthouden wordt? Wanhoop niet,
want n kunt de schat uit de talloos
Vele plaatsen waar zU zou kunnen
liggen, precies aanwijzen met behulp
van die twee bomen, de elk en de
beuk. Onbegrijpelijk, hè? Toch Is het
Daarover
Kernbom kan per
ongeluk afgaan
De Amerikaanse commissie voor atoom
energie heeft gisteren gezegd dait de mo
gelijkheid bestaat dat de gebruikelijke
ontsbekingsappairafcuur van een kernbom,
waarbij van sterk' onploffbaar materiaal
gemaakt, per ongeluk ef-
oe zijn er echter bij zulke
sen aboomaplitsingsproduk-
De commissie schrijft in een 700 blad-
tijden tellend boek „De uitwerking van
kernwapens", dat tijdens het langer dan
16 jaar omgaan met kernwapens, het ge
deelte met de splijtstof nooit oorzaak van
een ongeluk is geweest. De kernwapens
zijn met zorg zodanig ontworpen dat zij
slechts ontploffen wanneer zij daartoe
mot opzet worden geladen en ontstoken.
„Desondanks bestaat altijd de mogelijk
heid dat door ongelukkige omstandighe
den onverwachts een ontploffing plaats
vindt".
Van T2 tfm tt mei
waarin uw fotohandelaar
voor tal van verrassingen
zorgt. U hoort er meer van!
In de grootste inrichting
voor geesteszieken in
Engeland is ruzie ont
staan tussen het perso
neel over de kwaliteit
van spaghetti bolog-
naise en de goede En
gelse traditionele run
derlap. Tweehonderd
meisjes uit Frankrijk,
Italië en Spanje en een
even groot aantal En
gelse mannen zijn het
niet eens over het eten.
Het Engelse eten dat in
de personeelskantine
wordt geserveerd, is
voor de meisjes van het
vasteland smakeloos en
onaantrekkelijk. De Brit
se verplegers daaren
tegen zeggen: ,,Wij wil
len niet van dat malle
buitenlandse eten. Geef
ons worst en gehakt en
op zondag gebraden
runderlappen".
Dc bandiet schoot, zijn
kogel drong in Iwans
dij, baande zich een
weg door diens bloed
vaten, kwam in zijn hart
tot stilstand en maakte
van Iwan een stukje
medische geschiedenis.
De chirurgen zochten
de kogel natuurlijk in
Iwans dij. Ze vonden
hem niet, toch moest de
kogel zich in Iwans
lichaam bevinden. Uit
eindelijk ontdekte men
de kogel in zijn hart.
Daar zat het ding nu
al 14 dagen. Iwan is na
de operatie weer her
stellende.
I Driehonderd gewapende
mannen trekken door
de bergen van een noor
delijke Spaanse provin
cie op zoek naar een
wild dier vermoede
lijk een leeuw die
reeds 23 schapen heeft
opgepeuzeld. Het beest
is ontsnapt uit een van
de drie circussen die
onlangs een toernee door
Noord-Spanjs hebben
gemaakt. Geen van de
circussen heeft evenwel
aangifte gedaan van de
vermissing van een
wild dier.
i Gistermorgen om elf
uur is de oude televisie-
mast in IJsselstein
neergehaald. De tuien
van de 220 meter hoge
mast werden aan een
kant doorgebrand, daar
na werd hij door de
andere tuien omgetrok
ken. Op de plaats van
deze oude mast zal een
nieuwe van 80 meter
worden gebouwd als
steunzender van de zen
ders Hilversum 1 en 2.
Vier functionarissen van
de Bulgaarse voetbal
bond hebben gisteren
een besloten trainings
oefening van het En
gelse elftal voor het
toernooi in Chili bijge
woond. Toen coach Win
ter bottom na anderhalf
uur de vreemdelingen
langs de kant opmerkte
ging hij naar ze toe. Hij
stelde zich voor en vroeg
wie zij waren. Zij stel
den zich voor als Bul
garen en vertelden de
verbaasde Winterbot-
tom dat zij door een
functionaris van de En
gelse voetbalbond wa
ren uitgenodigd. Voor
Winterbottom was de
lol er toen af en hij
maakte een einde aan
het oefenpartijtje.
Het werk en het verkeer
zijn gistermorgen om elf
uur in geheel België
voor vUf minuten stil
gezet om het einde van
de tweede wereldoorlog
in Europa te gedenken.
De politie moest later
in actie komen tegen
Jonge betogers die het
verkeer wilden dwingen
te stoppen om een mi
nuut stilte in acht te
nemen „voor de vrede
en tegen de oorlog".
