Jlicuuie CeiJisrl)c (iTmirnnl Papoealeiders geven strijd nog niet op Commentaar Tranen liepen musici over wangen Treinramp in Japan: zeker 163 doden Plan-Bunker in deze vorm onaanvaardbaar Krachtige actie in Algiers op handen? Groente blijft nog prijzig li Ha tl iS VRIJDAG 4 MEI 1962 KANTOREN: Steenstraat 3?. TELEFOON: alle afdelingen 31441. KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u. ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter. Familieberichten 0.13 per millimeter (Bij contract belangrijke korting). POSTREKENING: 58936. Drieënveertiggtc jaargang no. 12469 CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD „Stantvnsttrfi Is dbtblm» m§n bert ia ItgjjeaspatT LAATSTE ZATERDAG GRATIS KABOUTER bij 25,- aan tuingereedschap VLIELAND NIEUWE RIJN 50 Machinist goederentrein maakte fout DOOR een fout van een machinist, die zyn goederentrein op onjuiste wijze op een zijspoor heeft gerangeerd zijn twee Japanse forenzen- treinen in volle snelheid op de goederentrein ingereden. Hoewel het juiste aantal doden nog niet bekend is, staat wel vast dat 163 mensen het leven hebben verloren. In de onbeschrijfelijke chaos wordt nog steeds gezocht naar gewonden en in de ziekenhuizen liggen vele ernstige verminkten om wier leven verbeten wordt gevochten. Deze klacht, deze bede uit de 119e Psalm staat in het Hebreeuws en in het Nederlands geschreven op een van de plaatsen waar ons land deze vierde mei zijn doden gedenkt. Het is in de aula van de onlangs gereedgekomen Gedenkplaats i de Hollandse Schouwburg te Amsterdam. Daar heeft burge meester Van Hall op deze nationale gedenkdag de vlam ontstoken, die voortaan zal branden ter herinnering aan de Joden die in de oorlogsjaren werden weggevoerd. Links worden vader, moeder en kind verbeeld, rechts staan planten uit Israël in Israëlische aarde. Nieuws in één oogopslag Bij zijn vertrek naar New York heeft de heer Nic. Jouwe, vice-voorzitter van de Nw-Guinea Raad, verklaard geen enkel heil te zien in het plan-Bunker, waarin het voor de Pa poea's meest essentiële punt, n.l. dat van de soe vereiniteit, geheel ont breekt. De heer Jouwe toonde zich verbaasd over de tegenstellingen inzake Nieuw-Guinea onder de Nederlanders. Vanmorgen even na zes sen is de Waterman met ruim achthonderd militai ren aan boord uit Hoek van Holland naar Nieuw- Guinea vertrokken. Door dat een tros, waarmee een sleepboot had vastgemaakt, sprong, waren de sleep bootkapiteins verplicht het schip achterste voren bui tengaats te brengen. De reis zal achtendertig da gen duren. Aangenomen moet wor den, dat meer dan 160 per sonen gisteren het leven hebben verloren bij een treinramp in een voorstad van Tokio. Twee forensen treinen zijn ingereden op een goederentrein, die verkeerd op een zijspoor was gerangeerd. President De Gaulle heeft na afloop van een bespreking met premier Pompidou en de minister voor Algerijnse zaken, Joxe, verklaard dat de overeenkomsten van Evian ten koste van alles moe ten worden uitgevoerd. Nieuwe maatregelen wor den voorbereid om de OAS te vernietigen. In de looncommlssie van de Stichting van de Arbeid zijn werkgevers en werk nemers het eens geworden over een minimum com pensatie van de huurver hoging in de lonen van f 2.25 per week. Het advies gaat nu naar staatssecreta ris Roolvink. Aan het slot van de eer-te ronde van het debat over het ontwerp Mam moetwet heeft minister Ca ls op de Tweede Kamer een dringend beroep ge daan een zo nationale zaak als de vernieuwing van het voortgezet onderwijs ook in nationale zin te be zien. Vooral over de op merkingen van dr. H. W. Tilanus tijdens de replie ken toonde de minister zich ernstig verstoord. Soebundrio in Moskou Nieuwe wapens uit Rusland De Indonesische minister van buiten landse zaken Soebandrio heeft heden te Moskou een bezoek gebracht aan zijn Russische ambtgenoot Gromyko en vol gens Tass.met hem een „lang, warm en vriendschappelijk onderhoud" gehad. Hij werd eveneens ontvangen door maar schalk Malinofski, minister van verdedi ging. Hierbij waren de Russische chef van de generale staf, maarschalk Zacha- rof. en de Indonesische saatssecretaris van verdediging, generaal-majoor Hida- jat. aanwezig. De besprekingen gingen over levering van „nieuwe types" vooral met het oog op Nieuw-Guinea. Uit niets viel volgens Ass. Press af te leiden dat er te Moskou geheim overleg zou zijn met vertegen woordigers van Nederland. Reeds spoedig na de botsing werd de toedracht van de ramp duidelijk. Een goederentrein die te vroeg aan dreigde te komen kreeg opdracht op een zij spoor te wachten tot de beide forenzen- treinen waren gepasseerd. Door nog onopgehelderde oorzaak heeft echter de machinist zich vergist in de seinen. De machinist van de eerste personen trein. die op het laatste moment zag. dat zijn baanvak versperd was, heeft wel pogingen in het werk gesteld te maar het resultaat was nihil. In volle vaart boorde de overvolle trein, feestgangers die de „dag van de grond wet hadden gevierd,, zich in de goede renwagons. Door de botsingkantelden verscheidene rijtuigen van de spoorbaan. Uit de verwrongen resten van de wagons die bleven staan trachtten totaal ver sufte mensen zidh te bevrijden, t zij liepen door de sahrik verlamd midden op de spoorbaan zonder acht te slaan op de aanstormende tweede trein, w van de bestuurder evenmin kans zag voor de ravage te stoppen. Direct na vreselijke ongeluk, het ernstigste ii geschiedenis van de Japanse spoorwegen, kwam het reddingswerk op gang. Vijf honderd spoorwegmannen gingen met snijbranders de enorme schroothoop te lijf en zeven ziekenhuizen en een tem pel werd inderhaast in orde gebracht om de gewonden op te vangen. Inmiddels heeft de politie de machi nist van de goederentrein in hechtenis genomen. Hij heeft toegegeven een fout langrijk punt de soevereiniteit over Nieuw-Guinea in zijn plan niet aanroert. Voor ons draait echter alles daarom. Dat is de kritiek die de heer N. Jonwe, vice-voorzitter van de Nieuw-Guinearaad, op het plan- Bunker heeft. De heer Jouwe heeft de afgelopen dagen samen met de heren Kaisiepo, Tanggahma, Torey en Womisiwor overleg gepleegd met de rege ring in Den Haag en is gisteravond naar New York vertrokken. Indonesië aldus de heer Jouwe vóór zijn vertrek beweert al twaalf jaar lang dat de soevereini teit rechtens is overgedragen. Wij echter zeggen op grond van artikel "TAE hoogste Franse autoriteiten in Algerije hebben nieuwe maat regelen genomen ter vergroting van de veiligheid in Algiers, waar de terreur van de OAS de laatste da gen bijzonder hard heeft toegeslagen. Hoge commissaris Fouchet, opper bevelhebber Fourquet en het hoofd van de politie hebben in het gebar ricadeerde regeringscentrum Rocher Noir bij Algiers de nieuwe stappeD voorbereid. Zij, die niet willen ge hoorzamen, zullen naar Frankrijk worden gezonden. De verslechtering van de toestand baart ook in Parijs zorgen. President De Gaulle heeft langdurige bespre kingen gevoerd met premier Pompi dou en Louis Joxe, de minister voor Algerijnse zaken. Later verklaarde de President tegenover enige leden van de Nationale Vergadering, dat de overeenkomsten van Evian les Bains ten koste van alles uitgevoerd moeten worden, daar de natie zelf deze heefi vastgesteld en goedgekeurd. De mohammedanen zijn gisteren niet aan het werk gegaan uit protest tegen de aanslagen van de OAS in het haven gebied, die tenminste 62 dod eneiste. De staking kan leiden tot een verdere verslechtering op de Franse groenten- markten, omdat er veel groenten naar Frankrijk worden geëxporteerd in deze tijd van het Jaar. Op zeven schepen ligt het werk stil^ In de Algerijnse wiik Belcourt hebben de mohammedanen een stenen barricade opgeworpen om het autoverkeer te bemoeilijken. De politie greep niet in. Versterkingen trekken nog steeds de stad binnen. Moslimleiders heb- hen intussen herhaald, dat het steeds moeilijker wordt, de Algerijnen in be dwang te houden door de voortdurende provocaties van de OAS. In Tunis heeft de Algerijnse regering in ballingschap geëist, dat er radicale maatregelen ge nomen zullen worden om de OAS te liquideren. Een woordvoerder citeerde een verklaring van generaal Katz, com mandant van de Franse troepen in Oran „Geef mij een bataljon van het FLN en ik zal de OAS in Oran uitroeien Nu moet hij nog lijdelijk toezien, dat jongelui met lange ladders er op uit trekken om de bordjes van straatnamen te verwisselen. Zij doen dit om de bij zonder impopulaire uit Frankrijk afkom stige gendarmes een loer te draalen. Padvinders bouwen met Pinksteren tentendorp Nabij het Drentse dorpje Anloo zal in één dag, namelijk op 8 juni,een dorp verrijzen, geschikt voor 1600 inwoners. Dat dorp zal beschikken over een eigen waterleiding, een restaurant en een cen trale keuken waar dagelijks ongeveer 800 maaltijden van vier a vijf gangen zullen worden bereid. In het dorp zullen werkzaam zijn twee artsen, een predikant en een kapelaan. Het zal wor den bevolkt door padvinders die ge durende de Pinksterdagen in dat kamp bij Anloo voor de drieëndertigste maal het noordelijk Pinksterkamp zullen hou den. Er zullen padvinders van alle ge in het Handvest der overdracht: Het is nóch rechtens nóch feitelijk het geval. Indien de Nederlandse regering het voorstel van de heer Bunker, zoals hel thans luidt ooit zou accepteren, komt de hele kwestie Nieuw-Guinea op een ge heel ander vlak te liggen, want dan zou Nederland volkomen machteloos staan Het plan zou dan tegemoet komen aan wat Indonesië zo vurig wenst: een de facto positie verkrijgen in Nieuw-Guinea En krijgen de Indonesiërs daar eenmaal vaste voet, dan maken zij van Nieuw- Guinea onmiddellijk een binnenlandse aangelegenheid, waarbij Nederland, maar vooral ook wij, Papoea's, geheel machte loos aan de kant staan. Ten tweede dringt zich de vraag od: wat voor soort bestuur zal dat worden, als Indonesië volgens het voorstel- Bunker het bestuur overneemt. Dan krijgen we en ik geef bij alles wat ik hier zeg de mening weer van mijn vier mede-delegatieleden (al was het dan geen delegatie in de eigenlijke zin) dan krijgen we Aziatische kolonialisten in de plaats van blanke kolonialisten. En daarin hebben wij, Papoea's, niet het minste vertrouwen. Zal Indonesië in Nieuw-Guinea dan het recht van vergaderen erkennen, het recht van vrije meningsuiting, het recht oppositie? Zullen leiders van een politieke oppositie ook daar dan niet in de ge vangenis worden gestopt, zal Indonesië de Nienw-Guinea-Raad erkennen? Zul len de democratische beginselen worden geëerbiedigd en bevorderd? Wie het In doneslsche stelsel der gelelde democratie kent, weet tevoren reeds het antwoord, aldus de heer Jouwe. Geen enkel punt Bovendien zei hg, bevat het voorstel van de heer Bunker geen enkel punt dat zou kunnen dienen voor het aanknopen van een gesprek tussen Nederland ei donesië. De heer Jouwe vervolgde: Dit alles hebben wij aan de Nederlandse regering kenbaar gemaakt. Wij hebben haar daar nevens voorgesteld, dat Nederland de kwestie niet langer zal beschouwen als twistpunt tussen Indonesië en Nederland. Wij doen dit, een lering trekkend uit het lot, dat in de V.N. ten deel is gevallen aan het voorstel van minister Luns in de Algemene Vergadering. Een absolute meerderheid der vergadering van 53 lan den had haar instemming betuigd met de .3razzaville-resolutie", waarmede het reoht op zelfbeschikking ook voor de Papoea's werd erkend. Uit de daarna ge houden debatten over Nieuw-Guinea is wel gebleken, dat de kwestie Nieuw- Guinea niet een zaak meer is tussen Ne derland en Indonesië, doch een die zich afspeelt tussen het internationale forum en de Indonesische verlangens. Nu acht Nederland het echter wel een zaak tussen Nederland en Indone sië, ten eerste omdat Nieuw-Guinea deel heeft uitgemaakt van Nederlands-Indië en ten tweede ziet Nederland het als een verlengstuk van de R.T.C.-overeen- komsten van 1948. een onderdeel, dat alleen nog niet tot een oplossing is ge bracht Wij stellen tegenover de Nederlandse visie dat voorbeelden op internationaal terrein hebben aangetoond, dat het niet noodzakelijk is, dat onderdelen van voormalige koloniale gebieden moeten worden gevormd tot één staat: zo In dia-Pakistan en de verschillende staten, die zfjn gevormd uit het vroegere Frans Equatoriaal Afrika. Hierbij komt dan het etnologische verschil tussen Indo nesiërs en Papoea's. Verder: in 1828 werd het Nederlandse deel van Nieuw- Guinea zonder medeweten van de be volking toegevoegd aan het veel langer bestaan hebbende Nederlands-Indië. En geland deed ditzelfde met Birma, doch moest reeds in 1937 Birma weer af scheiden van Brits-Indië en maakte het tot een zelfstandige kroonkolonie. (Voor vervolg zie pag. 11) (Van onze sociaal-econ. redactie) De hoge prijzen die de consument op het ogenblik betaalt voor groente en fruit, zullen deze maand nog blijven aan houden. Deze verwachting heeft de voorzitter van het produktschap voor groenten en fruit, de heer J. van Arken. Hij zei gisteren op een persconferentie in Den Haag dat het koude weer ver tragend werkt op de oogst te hebben gemaakt door een rood sig naal over het hoofd te zien. Met zachte stem sprekend en de ogen strak op de vloer gericht verklaarde hij tegenover spoorwegfunctionarissen dat hy vijf honderd meter voor de plaats van de ramp een veilig signaal meende te zien. Onder tranen heeft de president van de Japanse spoorwegen, Sinji Sogo, be kendgemaakt dat de ramp te wijten is aan de zorgeloosheid van een spoor wegemployé. De spoorwegen zullen naar Japans gebruik aan de nabestaan den een condoleantiegeld van zeshon derd gulden betalen en aan de gewon den, wier aantal wordt geschat op 350, van f 150. In Tokio raakten velen by het ver nemen van de ramp in paniek. Vech tende mensen verdrongen zich voor de provisorische lgsten met namen van slachtoffers en op straat volgden ve len het voorbeeld van de president der spoorwegen, zij verzonken in gebed. Voorsorteren op tramrails toch niet correct De advocaat-generaal bij de Hoge Raad, mr. s' Jacobs nam dezer dagen con clusie in een zaak, waarin het gaat om de vraag of voorsorteren op de tram rails is toegestaan of niet. De Amster damse rijschoolhouder T. heeft zich la ten verbaliseren terwijl hij, op het Leld- seplein voorsorterende, zich op de tram rails bevond. Het betreft hier een proef proces. Wegens overtreding van art. 25 van het wegenverkeersreglement is hg door de rechtbank te Amsterdam ver oordeeld tot een geldboete. Mr. s' Jacob zeide voorrang te geven aan art. 25 boven art. 28 (plicht tot voorsorteren), zulks op grond van d* uitzonderingsposities die de verkeerswet gever aan de tram in het verkeer heeft gegeven. Deze uitzonderingspositie vindt ln de eerste plaats haar grond in de omstandigheid, dat de tram nu een maal haar baan niet kan verlaten. Voot- al in smalle straten zal dit wel aanlei ding geven tot een zekere belemmering van het autoverkeer, zeide mr. s' Jacob. Hiertegenover liet hij wegen, dat er meer auto's op de weg zijn dan trams zodat de tram langer op auto's zal moeten wachten dan andersom. De advocaat-generaal concludeerde tot verwerping van het beroep. Tot burgemeester van Maasdam ls benoemd, mr. M. G. M. van Marwijk Kooy te Dordrecht. De heer Van Mar wijk Kooy is Nederlands hervormd, en lid van de C.H.U. yANAVOND is er klokgelui en stilte. Dan denken we aan de jaren van oorlog en bezetting. Dan gedenken we hen die weerloos ln de dood zijn gedreven of die welbewust bereid bleken voor de vrij heid van ons volk het kostbaarste te ge ven. Het zullen gedachten zijn vol van weemoed. Het zijn de gedachten van een vader cn moeder, die nog eens het beeld oproepen van hun kind. een kind het beeld van zijn vader of moeder, een vrouw haar man, haar verloofde, een vriend zijn vriend. De gedachten zijn vele cn het ls naar velen dat zij uitgaan. Maar zij zijn samengebundeld ln ons volk. het ls een nationaal gedenken. Wij mogen dat gedenken doen In vrijheid. Want daarop is het dat al dat lijden en strijden is uitgelopen. De vrijheid werd verworven. Maar dan is het wel teven* duidelijk geworden, wat de vrijheid ons behoort waard te zijn. Zij is duur gekocht Als mogelijkheid tot ontplooiing van on* menszijn Ls zij bevochten moeten worden. Het is goed. zich dit bewust te zijn. vrij heid moet verworven worden. Ls iets dat werkelijkheid moet worden gemaakt. L* ook iets dat verloren kan gaan. Men kan er zich al te gemakkelijk aan gewennen, om haar vervolgens achteloos op het spel te zetten. Voor onze vrijheid, voor onze mogelijk heid om inhoud te geven aan ons mens zijn, zijn de hoogste offers gebracht. Dit willen wij ons vanavond voor de geest halen. Ook. om ons dan de verantwoor delijkheid bewust te zijn die daaruit voortvloeit. Het is een avond van gedenken. WIJ mo gen dat niet verveeld veronachtzamen. We leven snel en de herinneringen vervagen maar al te spoedig. Wat weten we er nog van? Wat hebben we ervan verteld aan onze kinderen? En toch moeten ook zij weten, door welke diepten mens cn volk kunnen gaan. Niet alle jaren zijn jaren van vrijheid en voorspoed. Het kan ook anders toegaan. Nee, terugdenken ls een plicht, een plicht van dankbaarheid en van weemoed. Het is een bezinning op het eigen menselijk bestaan, dat in de verworven ruimte tot leven nu ook inhoud kan krijgen. Wat in die donkere jaren is geschied, ls dat tevergeefs geweest? Aan ons allen vanavond een, desnoods zwijgend gegeven, antwoord. Als de klokken luiden cn de stilte valt. LOPERS Grote sortering BULTHUIS BOTERMARKT 23 (MTA) N.V. ORGACHEMIA - BOXTEL „17 zei toch, dat ik een paar t vrienden mocht meebrengen, T\E instroming van koude polaire lucht van de Noordzee is tot stilstand ge komen en de veranderingen in de lucht drukverdeling zijn zodanig, dat we de komende dagen geleidelijk wat zachter weer kunnen verwachten. Op de Oceaan ligt namelijk een omvangrijke depressie, aan de zuidwestflank waarvan subtropi sche lucht in de richting van Frankrijk en zuid-Engeland wordt gestuwd. De begrenzing van deze lucht bevond zich vrijdagochtend boven België. Het ziet er naar uit dat deze lucht het komende et maal ook over ons land uitvloeit. Daarbij zal door de grote vochtigheid over het algemeen veel bewolking worden mee gevoerd, terwijl de regenkansen toene- De Bilt verwacht tot zaterdagavond: Veranderlijke bewolking, maar geen r_ gen van betekenis Weinig wind en leta zachter (Opgemaakt 11.15 uur). Zaterdag: zon op 5.04, onder 20.1 maan op 6.19. onder 21.45 uur. i: eerste kwartier. Hoogwater Schevenlngen 5 mei: 3.47 v.m, 16.10 nan. HET WEER EV EUROPA Rapporten hedenmorgen zeven uur had de zgn toernee •'oor Japan terug gekeerd. Hoeveel nieuwe lau weren het orkest op deze bui tenlandse tournee heeft ge oogst, onderstreepten na de aan komst de op een bandrecorder mlddeld vastgelegde stemmen van do Amerikaanse criticus Turcultt van de Nederlandse ambas- In totaal beeft het orkest het overal ontmoette, geïnspl- zichtbaar gereflecteerd gezien vooral getroffen door de ont- In Japan In 7 steden 15 con- reerd. zodat er büna niets ml» als in Japan" vangst, die het orkest op het station van Koriyama ten deel claal toestel van de K.L.M. van certen gegeven, waarbU gemld- ging. toehoor- Dit enthousiasme •wachtingen van de musici verre overtroffen, omdat de toegangsprtyzen (ge- Jddeld 20 gulden) hoog waren De dirigenten Eugen Jochum Bernard Haitlnk waren op getogen over het Japanse pu i Japan" De Japanners wisten geen ophouden. Na ieder con- viel. Daar stonden schoolklnde- cert deed zlcb het probleem ren gereed, die niets minder - - voor hoe men het publiek de dan bet oer-Hollandse, oud-va lk schaam mc niet te zeggen zaal uit kon krUgen. Er wer- derlandse. onverslaanbare „Plet dat velen van ons de tranen den allerlei dwangmiddelen Heln"-lied zongen. Dat gebeurde met een accent. r de wangen hebben gerold, toegepast, zoals het uitdraaien zo mooi was het. En wat de Japanners aangaat, men zegt ben we de volksliederen lk hier altijd dat die geen emotie» haast zeggen misbruikt sadeur In Japan, de heer N. bliek; het hele orkest was loor kennen, maar zelden heb ik het A. J. de Voogd. de intense belangstelling dia geluk op iemands gezicht zo Wethouder De Roos wat aldus de heer De Roos. bet licht en „tenslotte heb- maar dat deed toch nauwe'ijk» onder voor het accent, waarmee de lieverdjes van de Jordaan jweg te krijgen". bet lied ten gehore brengen. sutloa Weers. cesteldh 3 5 Sc »S Temper. D. Helder Ypenburg Vil!» gh. bow zw bew •vlnd«tu 9 6 10 4 13 6 0 telde De Bilt gh bew Ww 8 9 0.1 11 4 0 Elndh. Zd.-Limb zw! bew zw bew wlndat 2 14 4 0 15 4 0.1 Helsinki Stockh. h. bew. mist nno 4 1 8-10 9-10 Kopcnh h bew. n£° 2 io a o 9 4 0 Londen zw bew wlndsti 17 7 0 Brussel Luxemb zw. bew wlndsti: 13 8 0 Parijs Bordeaux gh bew w 3 ie io 0.3 Grenoble Nice wjn dstll 21 10 S Beril) n Frank/un MUnchcn regenb. 1 bcW 5 2 3 9 5 1 16 1 0 15 5 0 Gcnéve recen ww* 3 2 18 7 0.1 20 9 2 20 0 0.1 Innsbruck Belgrado h bew windstl 10 5 0 Athene Tome onweer wlndsti. 20 12 0 Madrid* gh bew 2 19 13 1 22 12 0 r.Umboo mist wirasu. windstil 22 10 0 20 IX 0

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 1