Een kanttekening
Opgewekt eeuwfeest vanj,^'-
hervormde predikanten Bond Vrije Ev. Gem.
SNELFIXi Rede over planologie
technische wetenschap
Barth kreeg
schok in VS
Een woord voor vandaag
Vlaamse protestanten op
Bijbeldag in Antwerpen
4-voudige werking...
extta geneeskracht!
Chefarine 4
Tussen schoolpoort en huisdeur
BOORDEVOLLE
HARTEN
s
NUCHTERE WOORDEN
«Het zal nodig zijn in de nog resterende periode van gunstige conjunctuur
een beleid te volgen, dat zich met nadruk richt op het verhinderen van een
overbesteding én op het beperken van een verdere kostenstijging." Dit is
een van de opmerkelijke en verrassende uitspraken van dr. M. W. Holtrop,
president van de Nederlandsche Bank in zijn vandaag verschenen jaarverslag
over 1961.
Het verslag van onze centrale bank ontleent zijn grote waarde niet aan de
vele gegevens over de werkzaamheden van de bank maar wel aan de zeer
uitgebreide inleiding, waarin onze economie op grondige en scherpe wijze
wordt geanalyseerd. Deze analyse krijgt extra waarde, doordat de president
over vele gegevens beschikt die voor de buitenwereld ontoegankelijk zijn.
Bovendien moeten wij bedenken, dat hij als leider van een staatsbank beslist
geen opvattingen zal verkondigen, welke tegen de inzichten en het beleid
van de regering zullen ingaan. Iets anders is, dat hij als monetair expert
zich zeker de vrijheid zal veroorloven de puntjes op de i te zetten.
En dat gebeurt dan ook op bijzondere wijze in dit sprankelende verslag.
Nemen wij eerst de revaluatie, welke door het bedrijfsleven soms op felle
wijze is aangevallen. Nuchter stelt de president, dat de gevolgen van de
herwaardering in overeenstemming zijn geweest met de opzet: onze kosten
waren in vergelijking met het buitenland te laag en daardoor was onze
export onevenredig groot; door de revaluatie werden met één slag de kosten
opgevoerd waardoor de vraag uit het buitenland zakte.
Dat dit voor de exporterende bedrijven pijnlijk is geweest, ligt voor de hand.
Hun arbeidskosten stegen met 5 pet. Veel erger was dat hun arbeidskosten
en dat geldt in doorsnee ook voor de andere ondernemingen boven
dien nog eens met 7\'-> pet. stegen door de „als een lawine over ons gekomen"
arbeidstijdverkorting. Een stijging van de arbeidskosten met 12V6 pet. is
uiteraard van wezenlijke invloed geweest op onze concurrentiepositie in de
export De stijging was in elk geval veel groter dan in de meeste andere
landen. Beide in 1961 losgekomen krachten hebben onze economie zoals
de president het letterlijk zegt in een gemakkelijk kwetsbare situatie ge
bracht.
De werkgevers en werknemers die thans met de loononderhandelingen bezig
zijn, wordt voorgehouden dat in redelijkheid niet verwacht kan worden,
dat de bij de loonberekening veronderstelde ontwikkeling van de produk-
tiviteit dit jaar inderdaad zal worden gerealiseerd. De ervaring leert name
lijk dat er in de late jaren van een hoogconjunctuur geen belangrijke pro-
duktiviteitsstijging meer bereikt wordt. De conclusie ligt voor de hand: ver
wacht moet worden, dat het bedrijfsleven dit jaar nog een verdere stijging
van de arbeidskosten moet verwerken. Dat wil dus zeggen, dat zijn con
currentiepositie nog slechter zal worden.
Na drie jaar van onafgebroken opgaande conjunctuur, dus van 1959 tot 1961,
komt het einde van de periode van expansie onverbiddelijk naderbij. Er
kan alleen niet voorspeld worden wanneer en op welke wijze dit einde
komt. Maar het is volgens dr. Holtrop wel hoog nodig zich thans voor te
bereiden op de periode van consolidatie, die met zekerheid op de periode
van expansie gaat volgen.
Merkwaardig is overigens dat de president het verlies van voldoende con
currentievermogen in de komende recessieperiode een groter gevaar acht
dan de overbesteding. Dit verhindert hem niet om de in de aanhef aange
haalde woorden uit te spreken. Wij moeten thans nu dit nog mogelijk is
de tijd benutten en verhinderen dat er een overbesteding komt maar ook
alles doen om een verdere kostenstijging te beperken.
Het is inderdaad een feit dat onze monetaire autoriteiten de nodige krachten
in beweging zetten om de geldcirculatie in te dammen. Wij denken aan de
maatregelen die alleen al dit jaar genomen zijn: een emissie van f 300 mil
joen om een deel van het overvloedige geld te bevriezen; het Inwerking
stellen van de kredietrestrictieregeling door de Nederlandsche Bank die de
banken dwingt voorzichtiger te worden met de kredietverlening; de recente
verhoging van het disconto die het geld duurder maakt en eveneens krediet
afremming wil bereiken, al zal de psychologische invloed groter zijn dan de
praktische.
Het zwaarst te verteren brok zal dah ook de arbeidskostenstijging per een
heid produkt zijn. Hier botsen de sociale wenselijkheid en de sociaal-econo
mische realiteit. Het is te hopen dat bij de loononderhandelingen de over
wegingen van de president van de Nederlandsche Bank mede in overweging
zullen worden genomen.
Natuurlijk zou dit alles veel gemakkelijker worden, indien de produktivi-
telt weer behoorlijk zou oplopen. Het is maar een geluk dat de industriële
produktie in januari en februari weer in beweging is gekomen. Of dit proces
zich zal voortzetten, kunnen wij alleen maar hopen. Wij hebben hierboven
gezien dat de president van de Nederlandsche Bank hierover geen grote ver
wachtingen heeft.
Kraaienplaag
niet meer over
Utrecht
(Van i
verslaggevers)
Wanneer vroeger in de tweede
week na Pasen de zwart-gejaste
en hoog-gehoede hervormde do
minees de predikantenvergade
ring kwamen bijwonen, sprak
men in Utrecht over „de kraaien-
plaag". Een beetje sympathieker
klonk de aanduiding „het is weer
krentenbrood!" De dominees
waren dan de zwarte krenten in
de melige stad. Deze herinnering
haalde prof. dr. W. F. Dankbaar
te Groningen op, in de herden
kingsrede bij het honderdjarig
bestaan van de Nederlandse
Hervormde Predikantenvereni
ging, dinsdag in Utrecht ge
houden.
De ongeveer achthonderd dominees,
die de Domkerk te Utrecht vulden,
waren echter op een enkele uitzonde
ring na niet in het zwart gekleed. Al
leen de voorzitter, ds. J. R. Wolfensber-
Ssr en de praeses der synode, ds. P.
van den Hooff, droegen een jacquet.
Maar de laatstgenoemde zei toch in
zijn welkomstwoord, dat het een feest
in lichte kleuren was. Zoals aan heel
die eeuw van vergaderen een vrolijke
kant zat, daar het weerzien van elkaar
in die eeuw voor duizenden dominees
een verkwikking is geweest.
Weliswaar werd de eerste vergadering
gehouden in verband met de nood der
kerk. Ook nu zou men over de nood van
(Advertentie)
kalmeert de zenuwen
zonder slaap te verwekken!
Zesde diesviering T.H. Eindhoven
Lijm zonder klemmen met O
van Ceta-Bcver 1*1 1
de kerk kunnen spreken. Het is trou
wens de zaligheid der Hervormde kerk,
dat het kerk-zijn haar steeds bezighoudt.
De nood is nu van andere aard. Doch
men beleeft het vandaag als een ver
bondenheid met de mannen van 1862,
dat er ook heden over de kerk gespro
ken wordt.
Het niet-deelnemen van de vrijzinnige
predikanten aan deze feestvergadering
(er waren wel enkele vrijzinnige domi
nees. maar officieel heeft de Ver. van
Vrijz. Herv. baar medewerking inge
trokken!. kwam hierbij even ter spra
ke. Ds. Van den Hooff wilde echter
'geen onderzoek instellen naar een
eventueel in deze afwijzing schuilend
misverstand.
Prof. Dankbaar achtte het niet-mee-
doen der vrijzinnigen een betreurens
waardige stap terug; hij hoopte dat de
ze stap volgend jaar zou worden inge
haald. Sinds 1946 zijn de vergaderingen
steeds met medewerking van de vrij
zinnigen gehouden, al kwamen er niet
zoveel uit die modaliteit. Gelijk ook de
gereformeerde bondspredikanten er wei
nig gezien werden.
De poging om een hervormde predi
kantenvergadering in de brede zin des
woords te worden, is niet geslaagd. De
mogelijkheid dat het een oecumeni
sche vergadering wordt, lijkt niet uit
gesloten. hoewel men op dat punt
slechts schuchtere schreden heeft ge-
Basisformule
Intussen had de predikantenvereni
ging toch een samenbindend karakter.
Men vond er ethisch en confessioneel
bijeen. De gereformeerde groep, die er
aanvankelijk ook was, verdween met
de doleantie. Grondslag was dat men
voor het lidmaatschap onbekrompen en
ondubbelzinnig zijn instemming met de
belijdenis diende te betuigen. Bij die
basisformule heeft men zich veilig ge
voeld. Toen in 1947 in de werkorde en
later in de kerkorde die oude formule
verdisconteerd werd, is zij afgeschaft.
Prof. Dankbaar was er achter geko
men, dat de woorden „onbekrompen en
ondubbelzinnig" ontleend zijn aan het
adres van Groen van Prinsterer c.s.
<de „zeven Haagse heren") in 1842 naar
de synode zond. Vermoedelijk heeft ds.
O. G. Heldring deze term twintig jaar
'later voor de predikantenvereniging
voorgesteld.
Aan de hand van de weinige archief
stukken, die de vereniging bezit, gaf
prof. Dankbaar een overzicht van het
geen honderd jaar vergaderen had op
geleverd. Hij kwam met een statis
tiek waaruit bleek dat de dogmatiek
de dominees kennelijk het meest inte
resseerde. Daarover was talloze malen
gerefereerd. Ook de ethiek en de wijs
begeerte kwamen wel aan de orde. De
predikkunde in een eeuw slechts zeven
maal! Maar. aldus prof. Dankbaar, wij
mogen gerust aannemen dat de vraag
„hoe moet er gepreekt worden?" op
de vergaderingen zeventig maal zeven
maal gesteld is.
De hoogleraar gaf een korte analyse
van de verschuivingen in kerkelijke en
theologische kring gedurende de perio
de 13621962. Gemakshalve sprak hij
over de periode der- grootvaders, der
zonen en der kleinzonen, waarbij hij
opmerkte dat rrien zelfs al over klein
dochters kan sprekén, iets waarvan de
grootvaders nimmer konden dromen.
De periode van de grootvaders stond
sterk in het teken van de afweer van
het modernisme. In het tijdperk der va-
Gevangenis ouderwets
Karl Barth heeft ontdekt dat Amerika
niet zo modern is, als het zelf wel
meent te zijn en dat Europa dit land
toch nog wel eens ver vooruit kan
zijn. Hij bezocht een Amerikaanse
gevangenis en kreeg daardoor vol
gens zijn zeggen een „vreselijke
schok".
De 70-jarige geleerde, die voor het
eerst een bezoek aan de Verenigde
Staten brengt, zei dat hij verzocht
had om toestemming een Ameri
kaanse gevangenis te bezoeken om
dat hij in zijn woonplaats Basel ge
regeld lezingen in een gevangenis
houdt.
Barth zei dat enkele veroordeelden in
de Amerikaanse gevangenissen niet
in cellen zaten, maar in kooien.
,Jfet waren kleine kooien voor twee
personen, maar zonder ook maar
enige privacy", zo zei hij. De ge
vangenis in Basel noemde Barth in
vergelijking hiermee „een paradijs".
„Waarom zwijgen de kerken?" zo
vroeg hij zich af, „Rooms-katholie-
ken, protestanten en anderen moe
ten hiertegen hun stem verheffen."
Barth wees erop dat het ongeveer drie
miljard dollar zal kosten om voor
8 of 10 dagen een expeditie op de
maan te laten verblijven. ..Wanneer
men uitgaat van een bedrag van
10.000 dollar per gevangene zou deze
drie miljard voldoende rijn om ge
vangenissen te bouwen voor bijna
het dubbele van de hele bevolking
van de V.S.," aldus de theoloog,
..waarom gebruikt men een deel van
deze drie miljard niet om betere
gevangenissen te bouwen?"
Zojuist is verschenen het ..Handboek
je 1962" van de Bond van Vrije Evan
gelische Gemeenten in Nederland. Dit
boekje, dat inmiddels al tot een boek
is uitgegroeid verschijnt om de tien
jaar. Het is meer dan een jaarboek
zoals sommige kerken uitgeven Het
bevat, behalve de gegevens van alle
plaatselijke gemeenten die bij de bond
zijn aangesloten een omschrijving van
wat in de Bond van deze gemeenten
geloofd en beleden wordt, het huishou
delijk reglement van de bond. gegevens
betreffende de Theologische School en
alle met de bond verbonden organisa-|
ties en comité's. Van iedere plaatselij
ke gemeente wordt een soms korte,
soms wat uitvoeriger historische schets
gegeven. Dit .Handboekje 1962" is ver-!
krijgbaar bij de boekhandel van dej
bond. Bloemheuvellaan 14 te Apel-!
Volgens de statistiek is het aantal
vrije evangelische gemeenten in de af
gelopen tien jaar toegenomen van 38
tot 43. Het aantal predikanten is gelijk
gebleven, namelijk 35, maar er zijn nu
vier zendingspredikanten tegen drie in
1951. Het aantal belijdende leden is in
die periode gestegen van 66-16 tot 8064,
dat is dus een groei van ruini 21 pro-
Benoemd tot onderwijzeres aan de
Koningin Wilhelminaschool te Papen-
drecht: W. Langejan te Oud-Beijerland;
Willem de Zwijgerschool te Haarlem:
J. Peschar te Ter Aar (tijd.).
In het Volg Mij van Jezus zit iets directs,, iets onmiddellijks,
iets wat geen uitstel gedogen kan. Het is een bevel voor het
zelfde ogenblik. Als een leerling van een schriftgeleerde tot
Hem komt en aan het volgen een voofwaarde verbindt
(„Here, sta mij toe eerst heen te gaan en mijn vader te be
graven") geeft Jezus dit antwoord: „Volg Mij en laat de
doden hun doden begraven" (Mattheus 8 22).
Wie Jezus wil volgen moet' op hetzelfde ogenblik kappen
met zijn verleden. Er zijn mensen voor wie dit een onover
komelijke moeilijkheid is. Mensen, die, als de leerling iian
de schriftgeleerde, wel Jezus zouden willen volgen als
ja, altijd als er eerst aan een voorwaarde te hunnen gunste
is voldaan. Heer', ik wil U volgen, maar eerst moet mijn zaak
een beetje tot bloei komen, eerst moet de zieke in mijn gezin
beter zijn, eerst moet ik een beetje voorspoed hebben.
Laat de doden hun doden begraven. Wie Jezus wil volgen
geeft zich zonder voorbehoud op genade of ongenade over
aan de Heer', Die toch uiteindelijk belooft: Wie Mij volgt
zal in duisternis niet wandelen.
Veel
ders (na 1900) kwam de reorganisatie
der kerk aan bod en sprak men over
sociale vragen. In die tijd valt ook de
opkomst der theologie van Karl Barth
(1925). Na 1945 is de oecumene en de
hernieuwde bezinning op kerk, ambt en
belijden meermalen ter tafel geweest.
Het geheel overziende meende prof.
Dankbaar dat de predikantenvereni
ging een belangrijke functie heeft ver
vuld. En hij eindigde met de betuiging:
„Wij kunnen genoeg geloof en humor
bewaren, dat wij geen afscheid vai
domineesland behoeven te nemen".
De domineespreek werd ditmaal
houden door de voorzitter, ds.
fensberger, over Johannes 5 :17 „Mijn
Vader werkt tot nu toe en Ik werk
ook". In dit woord zag ds. Wofensber-
ger een bron van inspiratie voor predi
kanten.
Op de middagvergadering in Tivoli re
fereerde prof. dr. H. Berkhof te Leiden
over „tweeërlei ecclesiologie",
hoofdonderwerp. Aan de avond van
dag volgde een feestmaaltijd, door de
vereniging aangeboden aan alle her
vormde predikanten. Dit was mogelijk
geworden door financiële steün v;
enige instanties buiten de vereniging.
Tijdens dit diner kon men genieten
van een klein „Secor Dabaret", een ca
baret waaraan leden en oud-leden van
het theologisch studentengezelschap „Se
cor Dabar" te Utrecht meewerkten.
Motto: „Onbekrompen en ondubbelzin
nig".
Woensdagmorgen volgde een exci
naar het hervormd seminarie „Hyde-
park" te Driebergen, waar de rector
dr. J. M. de Jong en de conrector dr.
A. A. Koolhaas korte inleidingen hiel
den over de betekenis van het semina
rie voor toekomstige dominees en voor
predikanten die reeds in de actieve
dienst staan.
Wereldraad wenst
topconferentie
De Commissie van de kerken voor
Internationale zaken dringt aan op een
topconferentie over het beëindigen van
proeven met kernwapens indien andere
middelen niet tot dat resultaat leiden.
De commissie, een orgaan van de We
reldraad van Kerken, deelde dit mee In
een gisteren gepubliceerde verklaring
In deze verklaring wordt gezegd dat
hoewel de commissie gewoonlijk voor
zichtig is als het gaat om het pleiten
voor een topconferentie, zij thans van
mening is dat er zoveel op het spel
staat, dat de mogelijkheid van een der
gelijke conferentie dient te worden na
gegaan. Alle betrokken regeringen die
nen bereid te zijn concessies te doen om
te komen tot een verdrag waarbij proe
de Technische Hogeschool in Eind
hoven, prof. dr. ir. A. A. Th. M.
van Trier heeft ter gelegenheid van
de zesde dies natalis van deze
school een rede gehouden over de
planologie van de technische we
tenschap. Prof. Van Trier besteed
de in deze rede aandacht aan de
verschillende vormen van gesple
tenheid die de ingenieur, de tech
nische wetenschap en de Techni
sche Hogeschool kenmerken.
Met het beeld van de gespleten per
soonlijkheid wordt dikwijls de situatie
gekarakteriseerd waarin het technisch-
wetenschappelijk onderwijs zich bevindt
In het algemeen doelt men dan op de
moeilijkheden die voortvloeien uit de
meervoudige doelstellingen van dat
onderwijs. Enerzijds omvat deze de op
leiding van onderzoekers die aan de
wetenschappelijke kennis uitbreiding
moeten kunnen geven; anderzijds de op
leiding van wetenschappelijk gevormden
die de wetenschap operationeel han
teren op verschillende terreinen van
het leven.
Nieuwe gegevens
Bij de beschrijving van het werk van
een ingenieur zei prof. Van Trier dat
de basiskennis op het gebied
wis- en natuurwetenschappen v
universitaire fysicus of chemicus
voor de ingenieur in hoge mate identiek
is. Voorts is er veel overeenkomst in de
methoden die beide groepen hanteren.
Zuiver natuurwetenschappelijk onder
zoek, theoretisch of experimenteel, be
oogt nieuwe gegevens te achterhalen
over de natuur die ons omringt en deze
Segevens te ordenen. De ingenieur be
ient zich van zijn inzicht in de natuur
wetten en verricht natuurwetenschappe
lijk onderzoek wanneer zijn inzicht
tekort schiet, om zijn eigenlijke taak te
verrichten. Deze taak bestaat uit het
realiseren van de zaken die wij nuttig
of nodig achten. Zijn de doelstellingen
scherp gescheiden, in de praktijk komen
zij steeds minder gescheiden voor. Dit
heeft als praktisch gevolg dat, in de lan
den waar het technisch wetenschappe
lijk onderzoek buiten de universiteiten
is ontwikkeld, de instelling van de tech
nische faculteiten en studieverrichtingen
nan de universiteiten steeds veelvuldiger
voorkomt of wordt overwogen.
materiële
schappijwetenschappen, aldus prof. Van
Trier, kunnen in belangrijke mate bij
dragen tot de oplossing van vraagstuk
ken die zich hierbij voordoen.
Prof. Van Trier stelde de vraag of de
universiteiten en hogescholen er in sla
gen het eigen karakter van de tech
nische gestaltegeving in voldoende mate
tot uiting te laten komen. Na dc tweede
wereldoorlog is aanvankelijk zeer sterk
de nadruk gelegd op de natuurweten
schappelijke grondslagen van de tech
niek en in het algemeen was een ont
wikkeling in deze richting gewenst.
Tweede hervorming
Het schijnt dat zich thans een tweede
hervorming voltrekt, waarbij eon goede
basis van natuur- en maatschappij'
wetenschappen behouden blijft, maai
waarin deze basis bewust en duidelijk
dient als achtergrond vo
nisch ontwerpen en realiseren, dat in de
opleiding centraal wordt gesteld. In dit
verband besprak prof. Van Trier de
vraag of de veranderingen in de struc
tuur van de technische wetenschap
verantwoord of geboden zijn.
De huidige verdeling in afdelingen is
meer het resultaat van een historisch
groeiproces dan de vrucht
rationele klassificatie van de technische
wetenschap. In Frankrijk en de Ver
enigde Staten wordt met nieuwe
delingen geëxperimenteerd, waarbij
grote diversiteit van vakgebieden wordt
vervangen door een klassificatie
technische wetenschap, volgens
perkt aantal algemene disciplines. Deze
ontwikkeling in de planologie van de
technische wetenschap zal ongetwijfeld
grote gevolgen hebben voor het
nisch-wetenschappelijk onderwijs.
PROCO
crème - shampoo
t nieuwste! 't handigste!
milder schuim, schoner haar
Proco shampoo in tube geeft u snel
'n muts van schuim. Wollig schuim,
dat uw hoofd doet tintelen van
schoonheid. Proco is er met en:
zonder ei. Tube voor ca. 6 wassingen,
2? 65 ct.
T91S
belangstelling
ondanks 1 mei
(Van een medewerker)
Wie na de Koninginnedag, die
dit jaar met bijzondere luister
was omgeven, de volgende dag
België bezocht, is daar op de
eerste mei-dag getuige geweest
van een totaal andersoortig
festijn: de viering van ,,de dag
van de arbeid", waarbij vooral
de socialisten demonstratieve op
tochten hielden, die de straten
vulden en het verkeer tijdelijk
stillegden. Om het in kleuren tot
uitdrukking te brengen: is het bij
ons Oranje,- dat het volk ver
enigt, in het land onzer zuider
buren is het het rood, dat her
innert aan de verdeeldheid der
natie.
Omdat 1 mei een vrije dag
België trekken velen naar Nederland
om er van de pracht der bollenvel
den te genieten. Maar 1 mei is vooi
de over vele kerken en vaak kleine
groepen verdeelde Vlaamse protes
tanten dc B ij b e 1 d a g, die dank
zij de onverdroten arbeid van een
zeer actief interkerkelijk comité-van
voorbereiding dit jaar voor de 17de
keer is gehouden, ditmaal in „Majes
tic''' aan de Carnotstraat.
Welk een verkwikking voor wie op
eenzame posten leven om eens in gro
ter en bezield verband samen te komen.
Ook uit Nederland is er steeds veel be
langstelling voor deze dag, waaraan de
activiteit van Protestants Nederland
niet vreemd is.
Muzikale medewerking werd op ver
dienstelijke wijze verleend door mu
ziekkorpsen van het Leger des Heils
uit Amsterdam en Rotterdam, alsmede
door het koor van de Ohr. kweekschool
uit Utrecht.
In de morgenvergadering, die reeds
behoorlijk bezocht was, werd met gro
te aandacht geluisterd naar de toespra
ken, recht op het hart gericht, van ds.
J. OverduLve (Hasselt over „Levens
lust" en dr. O. Vansteenberghe (Brus
sel) over „Stervensmoed". Beide zijn
het voorrecht
Christus.
kruis) en 2) de toerusting tot een leven
van dienst aan God en strijd tegen we
reld en zonde.
Op deze toerusting, de Pinksterver-
vulling met een onderscheidenheid van
genadegaven (wijsheid, kennis, gaven
•an genezing, tongentaai, onderschei-
l'ing der geesten) legde spreker de na-
Iruk. God wil ons gebruiken in Zijn
dienst.
Daartoe verleent de H. Geest kracht,
waardoor zwakken sterk worden en we
ten: God gaat met ons mee; Hij houdt
vast. Hij doet ons op de juiste wij-
n de wereld staan. Hij verleent wijs
heid. De beste en hoogste genadegave
„aar Paulus' woord de liefde (1 Oor.
13). De liefde doet ons de naaste anders
bant het egoïsme uit ons leven,
leert ons dienen: verlost ons van onze
complexen en krampen.
Waarschuwing
Zo stelt de H. Geest ons open voor
God. Op die genadegaven zal in de pre
diking en in ons leven meer het zoek
licht dienen te vallen. Het is stellig on
juist als beweerd wordt, dat de H. Geest
geweken is, maar de apostel waar
schuwt in ernst tegen een bedroeven,
iri blussen van de Geest. Genadega-
kunnen immers veronachtzaamd
worden: we denken wel eens teveel, dat
e het zelf kunnen of niet kunnen.
De gaven moeten gebruikt worden;
i zij een oefening des geloofs.
Helaas was het niet mogelijk op de
vele schriftelijk gestolde vragen diep
in. te gaan. Prof. Bavinck maakte in de
korte tijd, die hem restte, enkele kern
achtige opmerkingen over gebedsgene
zing, spreken in tongen, handoplegging,
doop met de H. Geest (dc toerusting)
en verklaarde, dat al schijnt het onge
loof een grote macht, de toekomst toch
is van Christus en Zijn komend konink
rijk.
In de avondvergadering, die het ka-
raktér van een massale evangelisatie
samenkomst droe*. sprak dr. G. Hart-
dorff (Amsterdam, voorheen Antwer-
Het bestuur van de Oostenrijkse pro
vincie Vorarlberg heeft verboden dat de
twist in openbare aangelegenheden en
dansscholen wordt gedanst omdat zij on
zedelijk zou zijn.
i wie leeft uit het heil
Vier middelen In één tablet werken krachtiger
zonder de maag van streek ie maken f
Tegen pijn en griep wordt meer en
meer een combinatie gebruikt van
Achterwege geneesmiddelen, die eikaars wer-
gS behandelde prof. dr. j. king ondersteunen. Eén bestanddeel
(Amsterdam) dc In qnze
actuele vraag: „Hoe werkt I van Cnefarine „4" zorgt ervoor dat
niettegenstaande de krachtige
haar verwijten, het werk van de Geest j werking - OOk een gevoelige maag
Gods te weinig centraal gesteld, zodat
krachten en wonderen al te zeer achter
wege blijven.
Omdat spreker meende, dat wij in
deze niet helemaal een zuiver geweten
hebben, achtte hij het juist ons op de
vraag naar het werk des Geestes zich
dieper te bezinnen. Prof. Bavinck toon
de uit de H. Schrift aan, dat in het
werk van de H. Geest onderscheiden
kan worden: 1) de toeleldlng tot Chris
tus (Hij neemt ons bij de hand
tuigt
niet van streek raakt,
zonde en leidt ons tot het
Glazen buisje 20 tabletten f 0.80
Handige stripverpakking 40 tabletten f 1.60
Voordelige liacon 100 taoleiien f 3.60
tech-
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar s-Gravenhage
(wijkgem. 20): A. van Es te Hengelo (O)
het beroep van de prov. kerkvergade
ring van Geld., herv. kapel te Lunteren:
H. P. Swerts te Rijk (Haarlemmer-
meen; naar De Lier. J. H. D. Louwese
te Dalfsen.
Bedankt voor 's Heerenhoek-Nieuw-
dorp:: W S Duvekot te Zonnemaire.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Vianen. te Zuidwolde
(Dr.) en te Vinkenveen: G. van de Maa-
ten te Doornspijk: te Klazienaveen: D.
Barten te Appelscha; te Vrouwenpolder:
A. van Zuijlen. kand- te Rotterdam; te
Schoonrewoerd: C. Warner, Kand. te
Amsterdam.
Aangenomen naar Schildwolde: S. G.
Bloem te Sappermeer: naar Dokkum; A.
van Asselt te Oostwold; naar Utrecht-Z.
(vac. K. van Reeven): R. Siertsema te
Aalten; naar Heerjansdam: P. Homburg
te Vlissingen.
Bedankt voor Hoogvliet (3e pred.
plaats): R. Akkerman te Diever (Dr)
CHRIST. GEREF. KERKEN
0 Beroepen tc Broek op Langendljk: D.
de maatschappijwetenschap- H Biesma te Lisse; te Zutphen: J. M.
harmonisch geheel te voe- Visser te Dokkum.
Eindfase
Prof. Van Trier stelde vast dat
over het algemeen van mening u
de maatschappijwetenschappen in de
ingenieursopleiding moeten worden op
genomen. Dit standpunt wordt gesteund
door vele ingenieurs die in het bedrijfs
leven en in overheidsdienst werkzaam
zijn. Het is echter niet eenvoudig om ir
de ingenieursopleiding de natuurweten
schappen p j| jj 4
pen tot
pens worden verboden technische ontwikkeling.
alle partijen de verzeke-
EV. LUTEL KERK
Bedankt voor Amsterdam 'wijk X)
S. G. van der Haagen te Schiedam.
-realiseerbaarheid is aangetoond.
I staltc wordt gegeven. Dit veronderstelt1 brie te Noordbergum.
rOT TWEEMAAL toe was ik op
een. zaterdagmiddag als ik
naar een vriendin in het naburige
dorp fietste, Margriet en haar va
der tegengekomen, een keer te voet
en de andere maal ook op de fiets.
Ze gingen dan riLstig en zwijgend
naast elkaar en het kind wuifde
me in vrolijk herkennen goede dag.
Ik dacht: die man is een goeie pro
pagandist voor de tegenwoordig zo
druk besproken zinvolle vrijetijds
besteding: meer vaders moesten zo
af en toe eens met hun kinderen de
vrije natuur ingaan. Want Margriet
vertelde me later dat pa zijn ex
cursie niet tot het nabije forensen
dorp beperkte, hij vond een tocht
je van een paar kilometers de moei
te niet waard, zijn hart trok naar
de wijde polders. Op sommige da
gen kon het niet ver genoeg zijn en
zij kon er, om de waarheid te zeg
gen, echt niet altijd het genoegen
van inzien. Ze had maar een
schriel stel benen, ze was ook een
klein beetje astmatisch, maar je
pa is je pa en het werd altijd als
een bijzondere uitverkiezing voor
gesteld.
Op sommige dagen... De juiste
motieven ervan, de psychologische
betekenis, ben ik pas veel later aan
de weet gekomen.
Het was een behoorlijk gesitueerd
middenstandsgezin, dat ouderlijk
huis van Margriet. De vader was
een van zijn stand bewuste, pijnlijk
stipte kaartsysteemman ten stadhui-
ze. afdeling bevolking, die er thuis
een postzegelverzameling op nahield
waarvoor ik aan zijn dochtertje nu
en dan wat exemplaren meegaf. Uit
wat zij over die hobby van hem
vertelde kon ik gemakkelijk genoeg
opmaken dat „Nauwkeurigheid" met
een hoofdletter in zijn vaandel ge
schreven stond. ,.Pa doet alles even
precies", zei ze. „en dat eist hij van
ook,
i mijn moeder
de kinderen,
i heden, af en t
goed als
goed. maar
selijk streng'
Nu viel het zo uit dat ik op een
dag de echtgenote van deze autori
taire ambtenaar leerde kennen als
een vriendelijk, niet al te zwaar op
dc hands vrouwtje. Ze kwam eens
even met me praten naar aanleiding
van een briefje dat ik Margriet voor
„thuis" had meegegeven over een
taak die ondertekend moest worden
door de vader. „Ik ben maar zo vrij
geweest om het in zijn plaats te
aard heeft", antwoordde mt
ze is zachter, ik ben wel
opstandig, ik zorg goed_
gezin
omoeten me niet met
cadaverdiscipline aan boord komen,
dan pleeg ik lijdelijk verzet... En la
ter voel ik me gewoon ziek van el-
Wanneer een moeder zo tegen je
praat, moet Je al heel d<?m zijn om
;r geen voor de hand liggende ge
volgtrekkingen uit te maken. Cada
verdiscipline... Er welde zo iets als
medelijden In me op, die twee. de
moeder en het kind, waren behept
doen", zei ze verontschuldigend. ,.Ik
hoop dat u daar genoegen mee wilt
nemen". Of hij dan afwezig was,
of misschien ziek? informeerde ik,
want ik wilde toch ook tonen dat ik
geen loopje nam met de voorschrif
ten. Moest ik soms mijn ambt niet
hoog houden?
werd giftig als
wou eerlijk zijn, ze
liegen. Haar man
briefje onder
het komt toch
Margriet van ons is immers geen
onhandelbaar kind? Dat was ze ze
ker niet, integendeel, maar een por
tie strafwerk verdient elk kind wel
eens. Ze werkt niet altijd accuraat
genoeg, ze maakt er zich nogal eens
met een Jantje van Leiden van af.
„Ik ben bang dat ze een beetje mijn
met een angstcomplex voor de huis
dictator. Wat doe je eraan? Een juf
kan zich moeilijk mengen in interne
gezinsaangelegenheden. Ik begon
maar met royaal toe te staan dat
eventuele volgende briefjes door me
vrouw worden ondertekend. Het zou
pverigens niet zo heel vaak voorko
men. voorspelde ik optimistisch, want
in een vertederd hart is gewoonlijk
voor pessimisme geen plaats.
Maar hoor nu. hoe ik mij vergiste.
Amper vier weken later werd ik
al weer met Jantje van Leiden ge
confronteerd: de lieve Margriet be
stond het zowaar, niet meer dan een
derde van haar huiswerk in te leve
ren, de rest had ze niet af kunnen
Krijgen. Op het matje, Zonder par
don...
Ze stond voor me, hijgerig door
een lichte aanval van haar astma.
Schuldbewust erkende ze dat ik een
dergelijk verzuim niet kon accepte
ren. Ik vond dat een beetje op haar
gemoed werken .wel op zijn plaats
was. „Margriet", zei ik daarom,
„we zijn elkaar een paar keer te
gengekomen op een zaterdagmiddag,
.veet je nog, toen je met je vader
wandelde of fietste. Dat vond ik
toen zo leuk, jij gezellig met je va
der de natuur in. En zo gezond voor
jullie allebei". Ze sloeg even haar
Dgen op alsof ze wat wou gaan zeg
gen, maar ik vervolgde: „Toch moet
natuurlijk je schoolwerk in de eer
ste plaats komen, dat mag er niet
ander lijden. Prettige dingen krij
gen pas daarna een beurt..." Haar
gezicht veranderde radicaal. „Nou",
zei zc. „ik wilde het eerst voor me
nouden want ik schaam me er wel
voor, maar weet u hoe het op die
wandelingen met mijn vader soms
gaat? Hij heeft dan pas ruzie met
mijn moeder gemaakt en bokt te
gen haar en dan is ze toch zo ver
drietig. Hij zegt: Margriet, nu mag
lij me' me mee, een lekker eind wan
delen, de polder in. Maar ik zou veel
ïever mijn moeder een beetje troos-
:en. Wat is er nu aan om met een
vadei erop uit te gaan die de bokke-
pruik op heeft! Altijd heb ik het ge
joel dat moeder me ervan verdenkt
net met vader eens te zijn. Zij
moest eens weten. Heus. juf. ik doe
net tegen mijn zin en omdat ik echt
medelijden met mijn moeder heb.
probeer ik dan onderweg nog om het
lussen die twee goed tc maken. Va
der. zeg ik. als we nou straks thuis
komen, wees dan weer goed. We vin
den het allemaal zo naar als het
„mis" is... Nou, juffrouw, meestal
Helpt het niet veel, maar ik moet
Het toch proberen hè..."
„Je mag dat werk op school in or
de maken, hoor en je krijgt er geen
ariefje voor," beloofde ik en ik kon
r-niet laten om even haar magere wan
getje te aaien.
„Wilt u het alstublieft aan niemand
vertellen?" vroeg ze.
„Nooit of te nimmer", antwoord
de ik. En dat meende ik van harte.
IIAIJA SELVA
