LEXINGTON
Onzekerheid neemt toe
in Nieuw-Guinea
Drie maal
infiltrant
Tekort aan orkestmusici
vraagt maatregelen
Onderscheiding
geweigerd
Nieuwe opzet voor liet
Eurovisie-songfestival
Consumentenbond wil
vroeger vers brood
'&ra
Afgewende
ondergang
7
ZATERDAG 28 APRIL 196Ü
Optimisme maakt thans plaats
voor defaitisme
(Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen)
Hollandia, vrijdagmiddag
TTIER in Hollandia heeft de jongste verklaring van minister Luns in de
7" Eerste Kamer grote ongerustheid gewekt. Algemeen leeft de vrees,
dat t plan-Bunker ten slotte toch werkelijkheid zal worden. En het gevolg
van deze vrees is, dat nu ook het laatste greintje optimisme bij de Neder
landers langzaam aan het verdwijnen is. Er is sprake van defaitisme en
onzekerheid.
Ook het wantrouwen onder de Papoea's
tegenover de Nederlandse bedoelingen
neemt toe. Zij hebben wel de zekerheid,
dart de delegatie uit de Papoea-leden van
de Nieuw-Guinea Raad, die zich momen
teel in Nederland bevindt, zich beslist
zal verzetten tegen overdracht van Nw.-
Guinea aan Indonesië, maar zij begrijpen
niet waarom al die omzichtigheid en ge
heimzinnigheid noodzakelijk zijn.
De terugslag van de heersende onzeker,
heid, gevolg van het ontbreken van eer
positieve (dan wel negetieve) regerings
verklaring is overal mei baar. Zij heerst
bij het gouvernement, bij de strijdkrach
ten op de buiten-pogten en ook bij de
zakenlieden. Er wordt b-iv. momenteel
alleen nog maar tegen contante betaling
verkocht. Onderdelen van b.v. auto's zijn
moeilijk te verkrijgen. Spaarpenningen
worden opgenomen, kostbaarheden wor
den zoveel mogelijk, verscheept. In de
onroerende- en de tweedehands goederen
heeft zidh een sterke prijsval voorgedaan
Bij dat alles is door het tekort aan
personeel dn de ovedheidiiector een grote
aahterstand ontstaan. Nederlanders zo
wel als Indo-Europeanen vrezen, dat de
Papoea's wraak zuiden nemen, als Den
Haag de belofte van zelfbeschikking
niet nakomt.
De Nederlandse regering heeft Zttcfft
tegenover ongeveer honderd uit Neder
land uitgezonden ambtenaren garant ver
klaard voor hun eventuele repatriëring.
Andere ambtenaren hebben voor een
mogelijke terugtocht zelf gespaard.
Daarnaast zijn er enkele duizenden, die
menen, dat zij tussen wal en schip zijn
terechtgekomen venwege de onzekerheid,
die er bestaat omtrent 'hun nationaliteit.
Formeel zijn zij geen Nederlanders, maar
wel gevoelen zij zich -met de Nederlanders
lotsverbonden.
Resumerend moet worden gezegd, dat
hier in Hollandia algemeen het gevoel
bestaat, dat de crisis nu ras haar hoog
tepunt nadert. Het klinkt alles somber,
maar zo is op dit ogenblik de stemming
hier.
(Van onze speciale verslaggever
Link van Bruggen)
Een van de meest spectaculaire voor
beelden van de wijze, waarop ..Djakarta"
In de Xieuw-Guinea-kwestie optreedt. Is
deze geschiedenis toen aan de zuidkust
van Nleuw-Gulnea een groep Indonesiërs
Infiltreerde.
Tot de groep behoorde ook een ser
geant, die niet kon worden gegrepen. De
man zag kans onder te duiken bij fami
lie in Fak-Fak. Na daar geruime tijd te
hebben vertoefd wisten de familieleden
ervoor te zorgen dat de sergeant in een
an luchtgaten voorziene kist aan boord
rerd gebracht van een voor Singapore
bestemd schip van de KPJ4 De man
keerde terug naar Djakarta.
In december jj. was hij weer van de
partij, nu bij de invasiepoging door drie
Indonesische motortorpedoboten in de
Etnabaai. Hij behoorde tot de overleven
den van het vaartuig, dat door de Ne
derlandse marine in de grond werd ge-
Hij werd gevangen genomen en. met
anderen, later door bemiddeling van het
Internationale Rode Kruis teruggestuurd
(via Singapore) naar Djakarta. Opnieuw
werd hij uitgekozen voor een infiltratie,
op de Radja Ampat-eilanden, waar
een maand geleden aan land ging
Daar vond hij de dood: hij behoorde tot
de slachtoffers van de beschieting door
de Nederlanders.
Gebrekkige opleiding wreekt zich
Schaak-vraaq 238
Deze gevaarlijk uitziende stelling
ontstond tijdens een partij Beni—
Soluch in een toernooi te Steyr. Toch
is winst voor wit, die beter staat, niet
zonder meer duidelijk. Met een aar
dige combinatie wist Beni de partij
^echter binnen drie zetten in zijn voor
deel te beslechten.
1
A4W Ai
A
A A
m e i
I
El
W ff P
mm i i
PI
|2|
Wit: Kf2, De2. Tbl en hl, Lf3 en g5.
pi a2, c2, c3, d4, e5, g2 en h2
Zwart: Ke8 Dd7, Tb8 en h8. Lf8,
Pa5. pi a6. b7, c7, e6. f7. g7 en h7.
Wit. aan zet, wint.
Dain-vraay 237
In het vraagstuk van J. H H.
Scheijen en J. C. Vink was dit de stand:
zwart: 1 6 8 9 10 17 18 22 25 26 27
wit: 11 24 28 31 33 36 38 40 41 47
43 47.
Dit is de oplossing van de opgaaf:
33—29, 26 x 39; 36—31, 22 x 42;
11 x 15, 27 x 36; 47 x 38, 36 x 47;
40—34, 39 x 19; 24—20. 47 x 20. 15 x 2.
Sen Canaléas.
Bridge
A 8 S 2, V 10, O A H V, A A V 10 8
Zuid is gever, Noord-Zuid kwetsbaar
en het bieden gaat;
Zuid 1 klaveren (conventie; min
stens 17 punten) - West pas - Noord
1 ruiten (06 punten) - Oost pas -
Aardrijliskunde-puxzel
1. rivier in Seberië 4- waterkering is
gemeente in N. Holland; 2. cirkelvor
mig voorwerp lidwoord is gemeente
in Drente; 3. devies boom is gemeen
te in Utrecht; 4. water in Utrecht -4-
landtong is gemeente in Utrecht: 5. vis
- voorzetsel is gemeente in Gelder
land: 6. wijzer van een kompas
afdeling van een gemeente is gemeente
in Z. Holland; 7. kasteel voegwoord
is gemeente in Friesland.
Bij juiste oplossing vormen de be
ginletters der plaatsnamen de naam
van een stad in Frankrijk.
OPLOSSING VORIGE PUZZLE
1 kanaal; 2. anders; 3. tremel; 4.
Aalten; 5. laster; 6, letter; 7. sedert;
8. Rennes; 9. lupine.
Versterking voorlichting
Ned. Nieuw-Guinea
Op 9 mei zal de heer Henri Albert
Hoogendoorn, hoofd van de afdeling
pers- en culturele zaken der Nederlandse
ambassade ie Bonn, rtaar Nederlands
Nieuw-Guinea vertrekken om tlRteUik
•an de gouverneur te worden toege
voegd als voorlichtingsadviseur, in ver
band met de toenemende belangstelling
voor Nieuw-Guinea.
r\AT er een ernstig tekort aan orkest-
*-* musici bestaat, weet leder,
slechts even te maken krijgt met he
kestwezen in ons land. Men kan dan ook
van een noodsituatie spreken. Elk orkest
zoekt naarstig naar bruikbare krachten,
maar bü een proefspel komt het helaas
te vaak voor. dat geen enkele kandidaat
geschikt blykt. Zo moet b.v. het Resi
dentie-Orkest zyn vacatures aanvullen
met buitenlandse krachten. Niet, omdat
deze zo veel beter zijn dan de Neder
landse, maar omdat het Residentie-Or
kest wel gedwongen wordt bulten de
landsgrenzen te zoeken. En zo is het ook
met de andere orkesten gesteld.
Men kan dus hier van een noodsituatie
spreken, die dringende maatregelen be
hoeft Het Contactorgaan van Nederland
se Symfonie-orkesten is zich over
dlles gaan beraden en uit het overleg
een plan geboren tot leniging van deze
tekorten. Om nu ons land als 't wan
te kammen gaat men een algemeen
proefspel op een centraal punt, n.l. Am
sterdam. houden voor ieder, die meent
geschikt te zijn voor een symfonie-
jrkest of die geschikt kan worden vooi
een dergelijk ensemble. Er is een be
oordelingscommissie gevormd onder lei-
ling van dr. C. L. Walther Boer, en daar
in hebben zitting dirigenten, directeuren
en musici uit de orkesten. Verder komen
er als waarnemers vertegenwoordigers
van O.. K. en W.. van het Rijksarbeids
bureau en het gewestelijk Arbeidsbureau
te Amsterdam, dat als centraal punt fun
geert voor bemiddeling van musici. Ook
directeuren van conservatoria en mu-
tieklycea worden uitgenodigd bij het
proefspel aanwezig te zijn. Deze auditie
ts bedoeld als voorselectie. Wie slaagt,
Ds. W. J. v. d. Linden
ambt neergelegd
Ds W. J. van der Linden, predikant
der Chr. geref. kerk van Deventer, heeft
zijn ambt neergelegd. Enige tijd geleden
was hij geschorst op vermoeden van ern
stige afwijkingen in zijn opvattingen ten
aanzien van Schrift en belijdenis. Hierin
heeft ds. Van der Linden, ondanks dat
de zaak nog in onderzoek was, aanlei
ding gezien zijn ambt neer te leggen. Zo
als bekend. Is ds. Van der Linden wat
zijn opvattingen betreft sterk geporteerd
voor ideeën die bijv. ook in de kringen
der Pinksterbeweging leven.
Ds. Van der Linden is 29 jaar. Drie
jaar geleden werd hij bevestigd als pre
dikant van Deventer, zijn eerste ge
meente.
Jaar geëist voor
verduistering
Tegen de 47-jarige apothekersknecht
dn H. heeft do officier van justitie
bij de rechtbank in Groningen gisteren
een jaar gevanKoinsstraf met aftrek ge
elst. waarvan drie maanden voorwaar
delijk.
De H. wordt verdacht van verduiste
ring uit dienstbetrekking. In de jaren
1957 tot 1962 verduisterde hij ruim
10.000 bij de apotheek, waar hij ln
dienst was.
wordt voorgedragen voor een proefspel
bij een van de orkesten. Meent me
een kandidaat geschiktheid voor orkest-
spel te ontdekken, dan kan men hem ad
viseren hoe tot het beheersen van he
orkestspel te komen door middel var
omscholing e.d.
Alle arbeidsbureaus in ons land zijn
ingeschakeld bij dit plan. Zij moeten
iedereen erbij halen, die zij geschikt ach
ten voor orkestspel. En men heeft m
ook de leeftijdsgrens voor het proefspel
alsook voor het aannemen bij een orkest
laten vervallen. Er wordt bij sollicitatie
ook niet gelet op diploma's, maar alleen
op e.v. geschiktheid, al moeten de kan
didaten wel hun muzikale antecedenten
inzenden. Het meldingsadres voor hei
centrale proefspel is het secretariaat van
het Contactorgaan van Ned. symfonie
orkesten, Jullanaplein 13. Den Bosch
Tot zover de feitelijke mededelingen.
Maar aan deze zaak zit nog veel meer
vast. Inderdaad is de nood hoog geste
gen. Bij een ruw onderzoek bleken
80 vacatures te z(jn. waaronder 67 v
strijkers, te bestaan. En dan ziin nog niet
eens alle orkesten bij het Contactorgaan
aangesloten, zoals het Opera-orkest, het
Ned. Kamerorkest, het Kunstmaandor-
kest Het juiste aantal vacatures zal dan
wel hoger liggen. Hier nu wreekt
zich het muziekonderwijsysteem in ons
land, dat zich veel te weinig bij de prak
tijd heeft aangepast. Gelukkig is men
dit nu eindelijk gaan inzien en een jaai
geleden is men begonnen het onderwijs
te moderniseren. Zo wordt nu aandacht
besteed aan de hogere eisen van he:
moderne orkestspel. Maar één Jaar if
niet voldoende om de tekorten te
dekken.
Een ander punt Is de enorm snelle aan-
as van het aantal orkesten in ons land.
aarvoor de „binnenlandse markt" on
toereikend is. De behoefte aan orkest
krachten is groter dan ons land kan
opleveren. Vandaar deze spanningen! Of
het bovenvermelde plan uit de nood zal
helpen, weten wij niet recht. Maar in
elk geval is men nu daadwerkelijk bezig
een oplossing te zoeken.
♦vereldmerk - from america s BEST tobaccos
Akkoord inzake
schooltelevisie
Het georganiseerd onderwijs en de
Nederlandse televisie stichting <NTS)
hebben overeenstemming bereikt ten
aanzien van de wijze waarop m ons
land de schooltelevisie-uitzendingen zul
len worden gegeven. Door de onderwijs
organisaties zal worden opgericht de
stichting Nederlandse onderwijstelevisie,
waarin de verschillende onderwijsrichtin-
gen zullen zijn vertegenwoordigd Deze
stichting zal samen met de NTS en de
daarin samenwerkende omroeporganisa
ties de verantwoordelijkheid voor de uit
zendingen dragen. Een in te stellen con
tactcommissie Schooltelevisie zal met
het algemeen beleid ten aanzien van de
schooltelevisie-uitzendingen worden be
last. terwijl voor de inhoud en vorm
geving van de programma's (voorlopig
experimentele) uitzendingen zullen aan
vangen, is nog geen beslissing genomen.
Een besluit daarover is mede afhankelijk
van nader overleg dat thans moert worden
gevoerd met het ministerie van onder
wijs. kunsten en wetenschappen.
De heer Fred Ploum te Kerkrade, af
delingschef bij de Dominiale mijn en
bekend figuur in het organisatieleven
Kerkrade en Limburg, heeft gewei
gerd een koninklijke onderscheiding in
ontvangt te nemen. Aan hem werd ver
leend de ere-medaille in goud verbon
den aan de orde van Oranje Nassau.
De reden van zijn weigering heeft de
heer Ploum niet bekendgemaakt.
Nordvisielanden presenteren
De Nederlandse consumentenbond
heeft de leden van de Tweede Ka
mer in een brieg verzocht het bij de
Kamer ingediende wetsontwerp tot
wijziging van de arbeidswet 1919
voor wat betreft de zogenaamde
broodbakkerijparagraaf zodanig te
amenderen, dat invoering van ploe-
genarbeid -in het bakkersbedrijf niet
meer aan beperkingen onderhevig
zal zijn en dat alsnog een vervroe
ging van het verkoopuur van vers
brood mogelijk wordt
graag op een vroeger tijdstip bezorgd
willen hebben cn in ieder geval voor
half één 's middags, zodat de bezor
gers meer tijd krijgen om hun wijk
te bedienen.
Ongetwijfeld zal daardoor ook een
efficiëntere bezorging, vooral doo reen
betere indeling van de bezorgwijken en
een hogere omzet per bezorger, mogelijk
De hieruit verkregen besparingen en
die. welke voortvloeien uit de Invoering
van het ploegenstelsel, zullen naar de
mening van de bond stellig ook aan de
consument ten goede komen en tot ver
laging van de broodprijs, althans tot
matiging van de zich helaas telkens open
barende opwaartse druk op deze prijs
kunnen leiden.
Wel wordt er jaarlijks ln vele
talen gemopperd over de vorm,
waarin het Eurovisie-Songfestival
wordt gegoten, over de altijd weer
teleurstellende presentatie, en over
de jurybeoordeling, maar tot nu
toe is het daar altijd bij gebleven.
De Scandinavische landen heb
ben nu echter een voorstel gedaan
bij de Europese Radio Unie. dat
een mogelijkheid tot wijziging van
het gehele programma inhoudt.
Het is een wél-overdacht plan, dat
rekening houdt met de verschillende
bezwaren die aan het evenement in zijn
huidige vorm kleven. Dat zijn bijv. de
moeilijkheden en de hoge kosten, die
gepaard gaan aan het logeren van de
deelnemers, gastdirigenten en commen
tatoren, die in steeds groter aantal naar
het ontvangende land -komen; de haas-
l tige repetities ter plaatse, de eentonige
presentatie en de beoordeling door le- 1-1
ken-jury, waardoor verdienstelijke lied
jes toch slecht of in het geheel niet
met punten gehonoreerd kunnen
worden.
Dit alles zou ondervangen kunnen
worden, aldus het plan van de Nordvl-
sielanden. door elk land zijn bijdrage
zelf In passende entourage te laten
verzorgen cn er een film van te ma
ken. Voorts zouden bevoegde juryleden
tot taak moeten hebben elk liedje een
volgens hen verdiend aantal puuten U
geven.
Hiermede speelt de Nordvisle In de
kaait van de federatie van de Europese
tv-pers. die haar voorstel betreffende
de beoordeling voor de tweede maal
aan de ERU zal aanbieden.
Dit voorstel houdt ln de anonieme
lekenjurys te vervangen door een des
kundige uit elk deelnemend land. die
verplicht is elk liedje een waarde
cijfer te geven voor inhoud en presen
tatie (zoals dit bijv. bij kunslrijdcn op
de schaats ook gaat), maar het liedje
van eigen land niet mag beoordelen. Op
deze wijze zouden ook alle deelnemers
punten behalen en krijgt men niet meer
Engelse Cup Final
op televisie
Op zaterdag 5 mei a.s. neemt de NTS
lussen kwart voor drie en kwart voor
vijf een directe reportage over van de
finale om de Engelse voetbalbeker, die
dan in het Londense Wembley Stadion
wordt gespeeld tussen Burnley en Tot
tenham Hotspur. Commentaar voor Ne
derland geeft Aad van Leeuwen-
de narigheid dat een of meer liedjes
eenvoudig buiten de beoordeling vallen.
Een gezond standpunt, dat veel te
leurstellingen kan voorkomen.
TV.-reportage voor
maandag vervroegd
Aangezien de „rijdende receptie" van
de vorstelijke familie maandag a.s. let»
eerder begint, zal de minister-presi
dent prof. de Quay ïUn toespraak In
het nationale televisieprogramma vUf
minuten eerder houden.
De uitzending begint dus om kwart
voor drie.
's Avonds begint om kwart voor 8
een kwartier reportage uit het Amstel-
hotcl ln Amsterdam, waarbij de came-
gericht zullen zijn ep de konlnk-
H.N2™iik«heei' hetT«'T!tC' om'rcnt lijke Basten die daar aankbmen om deel
Jjlrd™ieJ??daa'> le nemen aan het staatsiebanket
ook wel een nadeel. Men mag dan ont
komen aan de starheid van telkens één
vocalist(e) op hetzelfde podium, maar
het afdraaien van pakweg zestien filmp
jes achter elkaar doet de uitzending
wel aan levendigheid inboeten.
Toch zal het er op de duur wel van
moeten komen, temeer omdat de artistie
ke waarde van het Songfestival niet zo
groot Is. dat het de kosten en de ge
weldige organisatie voor het ontvangen
de land goedmaakt.
1&xcicc/
Hierdoor vervalt de vertoning van
het agrarisch nieuws; dit wordt nu op
dinsdag 8 mei uitgezonden.
Programma voor maandag
Hilversum I, 402 m: NATIONAAL PRO
GRAMMA: 7.00 Gelukwens namens de
omroep 7.07 N'ws 7 20 Scml-klaos mux
rri 8 00 Gelukwens namens de omroep
Het witte
groen, voordr lil.00IQ 00 Na aan het hart:
muziekprogr met comm IQ 00 Viool en
plano IQ 30 Meded t.b.v. land- en tiuinh
12.33 Omroepkoor IQ45 Radno-Kamerork
door Promert ortt;
jongenskoor en sol
si eentjes, klainkbcold
14.0
19.00 Nws 19.10 S
wedstr Nederland: De Dam
Strljkkw 15.00 Oranje
Amsterdam 14 30
22.30
22 30 Nw
ui Meester
24Q0 Kwu.
19.28 Wli
ln nvuzlekJ-iteratuurkennls 19 45 Licht bi
ken. lezing 19 55 Populaire klassieken:
Radiophilli 'ork en sol 20.50 En mi mijn
geval, vragenbeamtw 31.00 Tierelantijnen,
progr 22.00 Kopstukken, licht progr Hilversum I, 492
Bernhard klanktoe.
05 Een gouden band bindt Vorst
Hilversum II, 29* m: 19.00 Artistieke
«taalkaart VPRO 10.30 Bi'belse miniatu
ren, lezing 19 45 Oude muz ign 19 55
Deze week, praatje VARA: 2000 Nws
20.05 Smaken verschillen, amusprogr 31,10
Uitslag Waar of niet Waaruitz 21.15 Oude
cn nieuwe dansen 31 50 Social comm 32.05
Man tol de 6tad. cabaret-fantasie 22 30
Nws 22 40 Vissen in troebel water, hoonsp
23 10 Zigeunerork cn zaogsol 23 40 Lichte
gram mofoonmuz 23.55—24.00 Nws.
het huldebetoon 17.00 Radda Ffflh ork
19.00 Nws 18,'1-5 Maar dan alleen
gesprek 1-8.30 Oporaconc (gr).
tn. 19.30 Gij Juliana en
ld over de verloving cn
H.-M. de Koningin en
Jaar geleden 30.00 Nws
^1band blncK Vors
fragmenten uit toneelstukken
verbindende mm 21.35 Strijkork 22.00 Ge-
var fcestprogr ln het Concertgebouw 33.00
Nws 23.:5 Act uit de feestende hoofdstad
23-30 Londens symfonle-ork (gr) 23.50 Dag.
sluiting 23 55—24.00 Nws.
II, 298 m: NATIONAAL PRO-
vanavond
-oep 8 07 Nws
20 Vrolijke oahtendklanken (gr) 9.00 V d
eken 9.38 Instrumentaal kwartet: lichte
10.00 RK-uitz: Tot God wilt u bcge-
TrlevislrVARA 15-00 Het komt tn «Je
bus 15 25 Het leven is vol verrassingen,
tv-feuill 15.50 Balletprogr 16.05 Film 16 30
Hoger cn encUer, progr over de ontwikke
ling van de straal luchtvaart 16 50 Teken,
film K7.00—17.35 Voor de kindeen 19 30
Top of Flop. NTS: 20 00 Jtrurn cn wotr.
overz VARA: Saint Germain des Pres
gevor progr 31 00 Politiefilm 3145 Willens
en wetens, quiz 2-1.35 Achter het nws.
cn tuinbouw
IVPI - 13.15 Thea-
zangsolist 13.46 Pianospel
MÉÉaMHil 'ctenkrb
de Dar
ensemble 15. Ou
Oranjv in het zilver reportages van
het huldebetoon 17 00 Pianoduo en zang-
solisten: lichte mui 17 30 Lichte muz 18.00
Nws 18-15 Maar dan alleen allen samen,
gesprek 18.30 Walsork 18.50 Openbaar
Programma voor zondag
dansen 20.50 Ons beeld
Prins praatje 2105 Voc
Hoogmis 8,30 Plechtige Ho
8 25 Inleiding
-gmts NCRV:
•es tel ij ke lied
u nuuziejt van ac zondag 10 15
>p de kcTkdlenet 10.30 Herv
i Vragenbeamtw M.45 De Kerk
- peiv, lezing NCRV:
3 55—24 00 Nws.
Dingena Korevaar durft die bewering niet voet-
toots voor waarheid aannemen. Mijntje moet
oorzichtig zijn met wat ze daar zegt. Je moet je
evennaaste niet zo maar beschuldigen.
„Je evennaaste!" Mijntje snuift verachtelijk.
Ziilke schooiers zulke ondankbare schooiers!
Dat bezorgt haar een terechtwijzing van de boer.
et waren rare kerels, dat kan wezen maar
n christenmens mag maar niet dadelijk een
ander beschuldigen en veroordelen.
„Een ander christenmens, bedoelt de boer?"
vraagt Mijntje. Ze vindt lui die zich met duivels
kunsten ophouden, helemaal geen „andere chris
tenmensen". Dat zegt ze niet, maar je kunt het
horen uit de toon van haar vragen.
De boerin laat het beslag van de pollepel in de
koekepan lopen het sist. Ze zet de pan te vuur
en wijdt zich weer aan het bakken. Ze geeft geen
antwoord op wat de boenmeid onuitgesproken be
weert. De boer weet niet, of hij Mijntje al dan
gelijk moet geven.
■t is in de stal van Gijs Korevaar bij dat ene
dode beest niet gebleven. En de ziekte is niet tot
ne stal beperkt gebleven. Op haast alle boer
derijen in Blokland en in de omgeving van Blok-
ïd is vee aangetast: in Hoornaar, in SI ingeland,
Noordeloos, in Goudriaan, door de hele Waard
heerst de veepest. De boeren staan machteloos. Ze
wenden de oude middelen aan, van vader op zoon
overgeleverd: die helpen geen zier.
Vilders komen de dorpen en de hoeven langs
Ze vragen, of er dode beesten zijn en willen dan
de huiden kopen.
,.In Gorkum heerst de pokziekte", vertelt een
vilder uit die stad bij Gijs Korevaar op de boer
derij. Hij heeft daar een paar dooie koeien ge
kocht. Voor een habbekrats
„Erg?" vraagt Gijs. Het is nu al weer een week
of twee geleden, dat hij in „De vergulde hooy-
agen" met meester Borman zat te praten.
„Het wordt erger", zegt de vilder. Jacob Erke-
lcns heet hij; uit de Kwekelstraat. „De chirurgijns
hebben het druk."
door H TE MERWE
Zelf draagt hij aan een koord om de hals een
holle hazelnoot met kwikzilver gevuld. Probaat
middel tegen de pest en de pokken, heeft men hem
verzekerd.
„Geloof je dat?" vraagt Dingena.
„Och", weifelt de vilder, „ik denk maar zó:
kwaad kan het in geen geval."
Dat is de boerin niet met hem eens. Het mag
dan volgens hem geen kwaad kunnen, zij gelooft
dat. het kwaad is, zo'n tovermiddel.
Jacob Erkelens schokschoudert: de boerin moest
eens weten, hoeveel lui zo'n ding dragen. Of een
penning.
„Een penning", herhaalt de boerin smalend.
„Jawel, een penning. Met een paaps beeld er op
Maria of een heilige. Zie je wel?"
Maar Erkelens beweert, dat dat een heel onder
scheid maakt. Wat hij draagt is een geneesmiddel,
dat weet iedereen. Die penningen, ja, die vindt
hij ook bijgeloof. Hij zal tenminste nooit zo'n sca
pulier om zijn nek hangen.
„Ik laat liever de meester komen", zegt de boer.
„En nog liever heb ik hem niet nijdig."
Nou. dat is te begrijpen. En het is te hopen, dat
de pokken hier niet komen. Dat ze ook in de stad
maar gauw verdwijnen. Al is daar, naar ze zeg
gen, niet veel vermoeden op.
Ze zijn het met elkaar eens, de boer en de boerin
en de vilder, dat het kwaaie tijden zijn. Ziekte
onder de mensen en het vee, een kwakkelwinter
en een kletsnatte januarimaand waar moet dat
naar toe'
„Om dan nog niet eens te spreken over de ko
mende oorlog", zegt Erkelens.
„De komende oorlog" zegt hij, alsof hij er van
overtuigd is, dat oorlog vast en zeker komt. Gijs
Korevaar hoort het toen in „De vergulde hooy-
wagen" hadden de mannen het over oorlogsge
ruchten. Is de kans op vechten dan zo loege-
Ja, wat zal Erkelens daar op zeggen? Hij weet
vanzelf ook niet, wat de koeriers van de Staten
aan de burgemeesters en de vroedschap komen
boodschappen. Al is het een feit, dat de laatste
weken wel drie keer een koerier in Gorkum is
geweest Maar heeft de boer niet gehoord van
Baltus Muys, die man uit Goudriaan?
Gijs Korevaar kijkt van die vraag op Wat be
doelt Erkelens? Gijs kent Muys natuurlijk wel
Goudriaan is niet ver weg en Muys heeft een
goede maand geleden nog in Blokland gewerkt.
Glazen ingezet in de kerk. Een eigenaardige kerel,
dat is waar. iemand, die thuis is in de Schrift en
daar graag over praat. Op een andere manier dan
de dominee dat is óók waar. Hij heeft meestal
een eigen uitleg van allerlei moeilijke teksten
Maai* daar heeft Korevaar niet bepaald veel aan
dacht aan geschonken. Hij heeft genoeg zorgen
aan zijn kop over zijn boerderij en zijn vee. En
hij houdt niet van diepzinnig gepraat, waar geen
mens veel van begrijpt.
„Verkeerd", zegt Jacob, „glad verkeerd. Wat
Baltus Muys verkondigt, is voor iedereen te be
grijpen?"
„Heb jij dan met hem gesproken? Begrijp jij
hem dan?"
Nee. gesproken met Muys zoals de boer dat be
doelt, heeft Erkelens niet. Gehoord heeft hij Muys
wel. Laatst op een maandagmarkt in Gorkum.
Daar was de glazenmaker zo maar begonnen te
spreken Te profeteren eigenlijk.
(Wordt vervolgd)
15 TELEVISIE
NIATIOINIAAL PROGRAMMA: 14-50 Toe
spraak 14.55 Koninklijke receptie (tot
16 30) 19.30 Over 25 jaar, amus progr 21.15
Vuurwerk, reportage uit Amsterdam 21 -30
Allen sumcn. filmdocumcntairc 22 00 Dil
recte reportage uit Amsterdam 8.30 Jour
naal en weeroverz 23.00±23.15 Volks
bal In het RAI-gebouw
Programma voor dinsdag
VARA: 7.00 Toe
piano 14 50 Omroepkoor 15 05 Fluit en
klavecimbel 16.30 Muzikale aspecten. m-jz
lezing 16.00 Sport 16 30 Het Heilig Boek
in de Kerk. overdenking. CONVENT VAN spraak
KERKEN: |7O0Geref Kerkd NCRV: 18 30 IJ"™ 8.00 Hcrtial
KeTióo1*^n^ 'Ti0N£orl'een ^TorgfhJ^OO V d vrouw' 0.35 Wat
geoplnde deur to ^h^efl KRO" 9 W_ *cd ko?°rork._10 «Léf**? .J»1.™!*"
19.45 Nws 20 00 Hot meisje cn de kroon,
hoorspel 20 45 Metropole ork en sol 21 15
Koning Willem I, geeprek over een bin
nenkort te verschijnen boek 21 35 Kamer.
SS.*. i£L,.a2*?>inIÉ\ d,C 1300 Nw» 13.13 Melodie*n-expres; jichto
licht progr 2^-20 22.5 muz en zong 13.45 Gesproken portret 14 Oo
nermuz. AVRO: 14.40 Schoolradio
IA: 15 00 Radlokamerork 18 10 Voor-
:ht 16 30 Hammond or geltpel 17.00 V d
:d 17 30 Lichte ork muz en zangaolls-
1800 Nws cn comm :8.30 Metropole-
en zangsollst 18 15 Anthropoll». hymne
arbeiders! lederen 12.30 Meded
23 46 Koorzang
Limburgs symf ork dra
pootdul ven ber ichi e n
Koperensemble 822?
135 Weer of geen -
oude
AVRO :Q 00 Licht ork met zangsol 12.30 gengcbê^T
Sportber 12 32 Piano cn orgetsp: Verzoek- Moderne
progr 13 00 Nw» 13 07 De toestand tn dl
grammof oonrm
iep-orkest, -koor.
13.20 Programma voor alle weggebruiker».
Knrpperlicht 14 00 Nationaal Jeugdork en
aoli«t 1 d pauze 14 4514.55 Boekbespr>
15 35 Hockeywedstrijd Ned—Duitcl 1? 50
Prom-ork en klein koor 16 35 Sportrevue
VARA- I7O0 Strijk en zet. gevar progr
17.30 Voor de Jeugd 17 50 Nws, sportuit.il
■MÉMfTRO: 16 30
l: 10 00 V d
Dame/heer
AVRO: 20.00 Nw* 20.05 The;
'.angsol 20.45 Pler-Pcrikelcn
5 Licht ork 21 45 In
wetensch. klankb 22.00 RIJkd<
rweglng 8Ö0 Nw* 8.15
._r) 8 25 Inleiding hoog-
8.3o Plechtige hoogmis 9.30 Gam
IgigaMrtr --,00 V d kinderen
(gr) lt 00
0.15 Lichtbaken 10.28 Kli
11.30 Muziek houdt fit
zing 12 00 Mid-
180 Volaan HH
agk'ik.noodklok Dansork
•n 12 30 Meded ten behoeve van land
n tuinbouw 12.33 Llchle muz (gr) 12.9»
let ]3 00 Nws 13 15 Platcnnleuws 13*
ses vedettes (gr) 13.58 Elm
Venedlg^
fherh
18 00
krana 1700 V d jeugd :7 4«i Beurster 1
Regerlngsultz: De huishoudelijke
*^7? voorlichting, door ~*^--
tfdellng lndivldue»
van het Ministerie van MaaNehappeUlk
Werk '8 00 V d 1eu«d 8» Lichte gram
vat. '3 37 Concoursmuz 1W2
beeld 20 40 De Etrusktsche TBLBWttE
NTS 19.30 Internt. Agrarisch nieuw*
'00 Journ 20.20 Uitzending politieke
voetb 2300 Int
Expres 23 55—24 00 Nws
Televisie: NTS 19.30 W«
het NTS-journ 20 00 Sport in beeld.
20 30 Woord cn bee)
Vaas. eenakter 2120 Amsterd Kunsun
ork en sol: Populalr-klass cooc 22.05 tv-
film 22.30 Fragmenten uit toespraak vaat
Romano Guard*» bij de uitreik*»* van
«ie Erasmusprijs te Brusaal,
visie o|
andervr