Bevordert een kerkelijke fusie liet
getuigendspreken van de kerk?
De gespleten synode van
Berlijn-Brandenburg
erKuu
Christelijke getuigenis ontbreekt niet
op wereldtentoonstelling
DEZE WEEK IN EEN WOELIGE WERELD
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 14 APRIL 1962
Vier visies
meteen tot
Hecht» de belangrijkste gebeurtenissen uit het leven
ven Christus worden door alle vier de evangelisten
verhaald en dat stempelt de intocht van de Heiland
belangrijke gebeurtenis. Maar de
Jeruzalem.
MA n iiEUS: ziet Christus als de vervuiler van de
verschillende profetieén de stad binnen trekken. De
Heiland doet dit niet door de nood gedreven: Hij
doet het ook niet omdat een onzichtbare kracht
Hem er toe dwingt: Hij doet al deze dingen niet
omdat ze geprofeteerd ztin, maar opdat ze vervuld
zullen worden Dat woordje opdat uit Mattheus 21:4
ia een opmerkelijk woord. Wij zijn geneigd ons bij
de geprofeteerde wil van God neer te leggen: Het
moet nu eenmaal zo gebeuren. Maar Christus gaat
uit eigen vrije wil de profetieën vervullen. Zo ont
moeten Gods soevereine raad en de vrije wil van
de mens elkaar. Gods wil gaat niet als een onweer
staanbare golf over Christus heen. maar is de wil
van de Heiland geworden in volmaakte eenheid.
MARCUS: Ogenschijnlijk lijkt het verhaal van Mar
cus als twee druppels water op dat van Mattheus.
Er is echter een verschil. Marcus rept niet over
een ezelin, hij spreekt alleen van een veulen. In
zijn vernaai valt de nadruk haast evenzeer op het
veulen als op de Berijder. Marcus denkt waarschijn
lijk aan een oud voorschrift uit de wet. De ezel
was een onrein dier. maar voor het veulen golden
bijzondere wetten. Deze waren gegeven onmiddellijk
na de uitttocht uit Egypte nog voor de doortocht
door de Rode Zee. Een eerste ezelsveulen moest
gelost" worden. Er moest een offer voor worden
Zending leed onder fusie zegt zendingshoogleraar
De kerken moeten één worden, Is de roep van onze tijd. En een van de be
langrijkste redenen, die naar voren gebracht worden, is dat de kracht van het
getuigenis daardoor versterkt zal worden. De wereld luistert niet naar de
boodschap van de kerk, omdat de kerk onderling verdeeld is zegt men. Als we
kerken bij elkaar kunnen brengen en kunnen doen samensmelten zal het evan
gelie krachtiger gepredikt kunnen worden. Dat althans is de gangbare mening.
Maar de Amerikaanse zendingshoogleraar, prof. dr. Harold Lindsell, van
Fuller Theological Seminary heeft statistisch aangetoond dat van deze redene
ring niets klopt Fusies van Amerikaanse kerken hebben tot nu toe alleen maar
kerken opgeleverd die percentsgewijs minder zendelingen hebben uitgezonden
dan de afzonderlijke kerken voorheen. Zijn conclusie is dan ook dat kerkelijke
fusies de zendingsdrang tot nu toe niet hebben gestimuleerd.
Verlosser.
LUCAS: In het derde evangelie valt de nadruk op de
mensen en in het bijzonder op de godsdienstige lei
ders. die helemaal niet zijn ingenomen met de in
tocht van de Heiland. Zij willen de mensen de
mond snoeren. Maar daar zien wij ook de bewogen
heid van Jezus, die weent over de stad en zegt:
..Och, of gij ook op deze dag verstondt wat tot uw
vrede dient; maar thans is het verborgen voor uw
ogen.," Christus is hier de verloochende Heiland.
JOHANNES: Ook in het laatste evangelie valt de aan
dacht op de mensen om Jezus, maar dit maal niet
op de godsdienstige leiders, die Christus verwerpen,
maar op de grote massa, die zo gemakkelijk te
beïnvloeden, maar die hier de verwachte Messias
begroet. De nadruk valt hier op de schare die Chris
tus tegemoet komt. die uit de verwachting leeft. Zij
waren er bij toen Christus Lazarus uit de doden op
wekte en dus krijgen we hier een blik op de Hei
land die sterker is dan de dood.
*'"000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000.
Prof. dr. Lindsell publiceerde
zijn studie in het toonaangevende
blad „Christianity Today." Hij
wijst er op dat het aantal zen
delingen uitgezonden door kerken
die bij de Oecumenische Raad
in de Verenigde Staten zijn aan
gesloten. percentsgewijs sterk is
teruggelopen. In 1956 was 43,5
procent van het aantal zendelin
gen aangesloten bij organisaties
die met de Oecumenische Raad
verbonden zijn. Twee jaar later
was dit percentage gedaald tot
41,5 procent, nog weer twee jaar
later tot 38 procent. Hot aantal
is nu 10.324. Maar van dit aan
tal behoren 1.385 zendelingen tot
de zevendedags-adventisten. Trek
ken we hen als zendelingen van
de christelijke kerk af, omdat
zij tot een sekte behoren, die nog
De beraadslagingen en be
sluiten van de provinciale sy
node van Berlijn-Brandenburg,
die tijdens een westelijke en
oostelijke regionale bijeenkomst
werd gehouden, hebben de
smartelijke scheuring duidelijk
Zending en genade
Zending en genade, door Kar!
Rshner 8. J. 1. Fundamentele
problemen van de sielsorg. 2.
Mensen ln de kerk. 3. Wereld-
taak en sacrament. Uitgave
Paul Brand, Hilversum.
Deze drie boeken zijn delen in
de reeks Pastorele Cahiers. Ze be
handelen alle drie praktische vra
gen op het terrein van de zielzorg.
Hoewel niet uitsluitend voor vak
mensen geschreven, zijn zo toch
ook waarlijk geen populaire lec
tuur. De grote roomskatholieke
theoloog die hier aan het woord is
boeit zozeer door zijn originali
teit en diepte, gepaard aan ..prak
tische" zm. dat ook protestanten
door lezing van zijn opstellen
zichzelf kunnen verrijken en hun
religieus denken zien geactiveerd.
Deze 'uitstekendei vertaling van
..Sendung und Gnade. Beitrage
zur Pastoral-Theologie" betekent
een verrijking van de Nederland
se theologische literatuur. Men
wil, zo wordt geconstateerd,
,.aan het christendom een aspect
ontdekken waardoor men het bij
allen acceptabel kan maken." Be
zinning op het eigene van geloof
en kerk in de wereld van nu, is
stellig nodig.
gemaakt, die ook voor de
Evangelische Kerk in Duits
land door het oprichten van de
muur op 13 augustus Is ont
staan.
Op deze twee bijeenkomsten
werd slechts één enkel overeen
stemmend besluit over dezelfde
zaak genomen. Het was het be
sluit om doorgangsbewijzen voor
familieleden in de eerste graad
te verstrekken, die het passeren
van de muur mogelijk maken.
Ieder, die de verhoudingen »n
Berlijn kent. weet dat dit ver
zoek niets zal opleveren.
Daar er een koeriersdienst tus
sen de beide bijeenkomsten be
stond, was men doorlopend op de
hoogte van hetgeen op de ande
re regionale synode gebeurde.
De synode in West-Berlijn heeft
zich uit consideratie voor de
kerk in het oosten niet uitgela
ten over de eed aan het vaandel
of over de dienstweigeraars, dit
in tegenstelling tot de synode in
Oost-Berlijn. De Oost-Berlijnse
svnodalen hebben onbevreesd be
sluiten genomen over deze twee
netelige vraagstukken.
In aansluiting op de Oostduitse
dienstplichtwet heeft de synode
het noodzakelijk geacht openlijk
te verklaren, dat zij wil opko
men voor de jonge christenen
die op grond van gewetensbe
zwaren niet in militaire dienst
willen treden.
De vastberadenheid van de sy
node komt nog duidelijker naar
voren in de stellingname tegen
de militaire eed. De christen kan.
zo staat in de verklaring, de
eed op het vaandel, die van de
soldaten van het „nationale le
ger" geëist wordt,* alleen afleggen
wanneer aan deze geen wereld
beschouwelijke en de klassen
strijd beamende uitleg wordt ge-
Eensgezind en onder bijval
van de synode heeft de regionale
bijeenkomst in Oost-Berlijn de te
rugkeer van praese» dr. Scharf
naar Oost-Berlijn bepleit. Dr.
Scharf werd op 31 augustus de
terugkeer tot de oostsector ge
weigerd. „Wij zijn in een positie
der onmaChtigen, die nog slechts
kunnen vragen". Deze uitlating
van de rapporteurs over dit be
sluit van de synode bewijst de
defensieve positie, waartoe de
kerk gedwongerv is.
Bisschopsfunctie
Een ander vraagstuk van gro
te betekenis is de kwestie rond
bisschop Dibelius. Bisschop Di
belius had voor 13 augustus
reeds verklaard, dat hij op de
volgende bijeenkomst van de sy
node zijn functie in jongere han
den zou leggen, zeer waarschijn
lijk in die van praeses Scharf.
Naar aanleiding van de gebeur
tenissen na 13 augustus heeft
bisschop Dibelius gemeend zijn
"beslissing te moeten intrekken.
Dit besluit heeft heel wat onbe
grip ontmoet vooral in de ooste
lijke sector. De bijeenkomst in
Berlijn heeft echter geen plaats
vervangend bisschop aangewezen,
er waren zelfs stemmen voor het
afschaffen van de bisschopsfunc
tie van Berlijn-Brandenburg. De
ze functie is slechts een fictie.
Het is nog maar een symbool
het zinnebeeld van een eenheid
die echter een niet langer tot
handelen bekwame eenheid is.
lang niet algemeen als kerk wordt
erkend, dan blijven er dus maar
8.939 zendelingen over binnen de
oecumenische beweging, nog lang
niet een derde van de zendelingen
die vanuit de Verenigde Staten
naar de zendingsvelden getrokken
zijn. Prof. Lindsell concludeert:
..Als we al een conclusie kunnen
trekken, dan is het wel dat de
zendingskracht van de oecume
nische beweging in Noord-Ameri-
ka percentagegewijs gerekend na
naar het aantal uitgezonden zen
delingen veel zwakker is dan vijf
tig jaar geleden.
Achteruitgang
Maar de schrijver heeft ook
de getallen gepubliceerd, die be
trekking hebben op kerken die
zich onderling verenigd hebben.
De bekendste Noordamerikaan-
se fusie 'is Wel de fusie die de
Verenigde Kerk van Canada tot
vrucht had. Ju 1925 sloten de
methodisten, de presbyterianen
en de congregationalisten zich
aaneen. De fusie was niet com
pleet, want in plaats van dat
een kerk de vrucht van deze fu
sie van drie kerken was bleven
er groepen achter, die beslist
niet met de fusie mee wilden
gaan.
Toen vorig jaar de president
van de algemene vergadering van
deze kerk aftrad, sprak hij als
zijn mening uit dat de zendings
kracht van deze kerk aanzienlijk
is verzwakt en dat de kerk behoef
te heeft aan een vernieuwing van
haar zendingsvisie. Bovendien
heeft de kerk een ernstig tekort
aan predikanten. Na de fusie in
1925 was er een overschot aan
predikanten, maar nu is er een
zo ernstig tekort dat van een
predikantennood gesproken kan
worden. Van groei is geen sprake.
De kerk is in haar groei verre
achtergebleven bij ae normale
bevolkingsaanwas.
Volgens prof. Lindsell daalde
het aantal zendelingen jaarlijks.
Van de 452 zendelingen ln 1936.
waren er ln 1960 nog maar 245
over. Daar staat tegenover dat
het totale aantal zendelingen in
Noord-Amerlka van 1936, name
lijk 11.289, In 1960 gestegen was
tot 27.219. Het totaal aantal zen
delingen groeide ln die periode
dus met 250 procent, maar het
aantal van de verenigde kerk
daalde tot bijna de helft. Opmer
kelijk Is dat het aantal zendelin
gen van dat gedeelte van de Pres
byteriaanse Kerk, dat niet aan
de fusie deelnsm, wel Is gestegen
namelijk van 60 In 1936 tot 83 In
1960, dus een grogl van bijna
veertig procent.
Te kleine groei
De grootste fusie van deze eeuw
vond *in de Verenigde Staten
plaats tussen de Congregationalis-
tische Gemeenten en de zogenaam
de Christelijke Gemeenten. Dat was
n 1936. Beide kerken hadden na
de fusie in 1936 samen 495 zende
lingen. Hun aantal was in 1960
gedaald tot 364 en dat terwijl
het totaal aantal zendelingen is
gestegen met 250 procent. In 1934
vond een fusie plaats tussen Evan
gelische (of een groep van Lu
therse kerken) en de Reformed
Church van de Verenigde Sta
ten. Samen vormden zij de Evan-
Selical and Reformed Church. In
eze kerk steeg het aantal zen
delingen van 116 in 1936 tot 153
in 1960. Dat is dus een groei
van ongeveer dertig procent. De
ze groei zou met dankbaarheid
vermeld kunnen worden als niet
de totale groei 250 procent be
droeg en dus ook deze kerk ver
is achter gebleven in haar zen
dingsvisie en zendingskracht bij
het Noordamerikaanse gemiddel
de
Dan is daar een naoorlogs voor
beeld van fusie. In 1946 verenig,
de een andere Evangelical Church
zich met de United Brethern
Church (Hernhutters) tot de Evan
gelical United Brethern Church.
In 1936 telden de beide kerken af
zonderlijk 101 zendelingen. In 1960
was het totaal van de gefusio
neerde kerk 143, dus een groei van
slechts 40 procent.
In 1939 verenigden zich de Me
thodist Episcopal Church, de Me
thodist Episcopal Chrurch South en
de Methodist Protestant Church.
Het aantal zendelingen van deze
t()e met 2Q procent
Wel groei
Daar staan andere kerken te
genover, die geen fusie zijn aan
gegaan, maar wel hun zendings
staf hebben zien groeien. De Her
vormde Kerk bijvoorbeeld had In
1936 140 en nu 173 zendelingen.
De staf van de zuidelijke bap
tisten groeide van 405 tot 1377,
het aantal zendelingen van de
Vrije Methodisten van 81 tot 161,
van de Christian and Missionary
Alliance van 447 tot 824 van de
Church of the Nazarene van 88
<ot 400.
De sterkste groei vertonen
evenwel de geloofszendingen
Hun zendelingen zijn voorname
lijk afkomstig uit volkomen on
afhankelijke plaatselijke gemeen
ten, die als „bijbel-getrouwe"
kerken bekend willen staan. Zo
jroeide de onafhankelijke Evan
gelical Alliance Mission van 95
tot 807 zendelingen, de Unevan-
gelized Tribes Mission, die zich
specialiseert in junglestreken
van 48 tot 211, de Oriental Mis
sionary Society van 38 tot 198.
De grootste groei vertoonde de
Wycliffe Bible Translaterr, een
geloofsorganisatie die zich voor
al toelegt op de vertaling van de
bijbel in stamtalen. Deze orga
nisatie werd pas na de oorlog
opgericht en telt nu 1000 zende
lingen.
Conclusies
Prof. Lindsell komt tot de vol
gende conclusie: „Kerkelijke fu
sies hebben tot nu toe geen enkele
groei laten zien gerekend naar
het aantal zendelingen. Het heeft
er eerder van weg dat kerken die
zich onderling verenigden achter
uit gingen op dit punt. De twee
de conclusie is dat een werkelijke
vergrote zendingsdrang vooral ge
zien kan worden in de geloofs
zendingen of bij de kleinere en
theologisch meer orthodoxe ker
ken.
India
Maar dit geldt niet slechts
voor kerken in de Verenigde Sta
ten. Prof. dr. Lindsell besluit zijn
artikel met een alinea gewijd aan
de Verenigde Kerk van Zuid-In-
dia. In zijn boek „Hoe de kerken
groeien" komt Donald t Mc. Ga-
vran tot de teleurstellende con
clusie dat deze kerk niet aan
haar verwachtingen voldaan heeft.
De fusie heeft nauwelijks enige
Invloed gehad op de groei van
deze kerk. Er Is zelfs geen enke
le reden waarom de plaatselijke
kerken niet sneller zouden zijn
gegroeid als de fusie niet had
plaats gevonden.
Daarom schrijft prof. dr. Lind
sell: ,£r mogen dwingende re
denen zijn waarom we moeten
aandringen op hereniging van
kerken, maar we mogen niet
zeggen dat door een fusie het
getuigend elan van de kerk gro
ter wordt." Maar hij voegt er
aan toe: „Maar men mag ook
niet de conclusie trekken dat we
de huidige gescheidenheid maar
moeten bewaren om zo sneller
onze zendingsopdracht te ver
vullen, want ook het verscheurde
christendom heeft zijn taak van
wereldevangelisatie niet verwe
zenlijkt."
"en langzaam heeft zich in de tijd
een andre maat ontpopt,
er is alleen het grote hart
dat klopt en klopt en klopt,
er is alleen het grote hart
dat eenmaal bloedend leed
en tot de dood heeft doorgeklopt
voor wie het lijden deed,
er is alleen het grote hart,
een snoer hangt in de tijd,
o zie en hoor, uit klop aan klop
gesmede zekerheid.
NEL VEERMAN.
Toen in de vorige eeuw in
Chicago de wereldtentoonstel
ling gehouden werd greep de
beroemde evangelist Dwight L.
Moody zijn kans. Als op 21
april de poorten van de wereld
tentoonstelling in de Amerikaan
se stad Seattle opengaan, zal
ook Billy Graham daar niet ont
breken. Hij hoopt ook te spre
ken in een enorme samenkomst
die op 1 juli gehouden zal wor
den op het tentoonstellingster
rein. De allergrootste samen
komst zal naar alle waarschijn
lijkheid echter gehouden wor
den op eerste paasdag. Dan
hoopt men op het tentoonstel
lingsterrein 100.000 mensen bij
een te brengen voor een paas-
jubel. Daar zal spreken dr.
Louis Evans, predikant van een
bekende presbyteriaanse kerl.
in Hollywood. Cliff Barrows, de
zangleider van Billy Graham,
zal daar een massakoor ge
vormd door kerkkoren uf de
stad Seattle leiden.
Maar er zal ook een dagelijkse
lis zijn. Evenals op de
i Brussel er twee prote
stantse paviljoens waren, een als
een soort oecumenische kerk en
de ander als een getuigenis van
de bijbelverspreiding, zullen er
twee paviljoens worden opge
bouwd, die ongetwijfeld de aan
dacht zullen trekken. Het ene is
het „Christian Witness Pavilion"'
(Christelijk Getuigenis Paviljoen)
het tweede is het „Sermons from
Science Pavilion" (Preken uit de
wetenschap-paviljoen).
In het eerste paviljoen kunnen
kinderen iedere dag twee uur te
recht in een kinderklas. waar zij
verhalen uit de bijbel horen, en
zelf allerlei dingen kunnen ma
ken. Dit paviljoen zal een sterk
evangeliserend en getuigend ka
rakter dragen, ook voor volwasse-
Wetenschap
Op
doctorstitel
getuigenis
andere wijze.
Science" is een id
dikant, die naast
in theologie er ook een in de wis-
en natuurkunde heeft. Dr. Irwin
Moon gebruikte in zijn kerk alle
mogelijke technische hulpmidde
len om bepaalde bijbelse waarhe
den te illustreren. Hij kreeg hier
mee vooral bekendheid, toen hij
bp eigen kosten een stand huurde
in een tentoonstelling die in 1941
in San Francisco werd gehouden.
De tentoonstelling werd bezocht
door de president van het Moody
Het gevolg was dat er een onder
afdeling van het Moody Bible In
stituut in Chigaco (waar elfhon
derd studenten worden opgeleid
tot predikant en zendeling) werd
gevormd die probeert de weten
schap in te schakelen bij de ver
kondiging van het evangelie.
De nieuwe afdeling heeft zilh
later gesplitst in twee delen. De
eerste is Sermons from Scien
ce". Een jong predikant-inge
nieur. dr. G Speake. trekt met
tonnen materiaal het land rond
om in bijeenkomsten allerlei proe
ven te laten zien. Hij brengt een
buitengewoon interessante natuur
kunde les, waarin hij allerlei na
tuurkunde wetten illustreert en
laat zien dat er in de natuur een
opmerkelijke regelmaat is. die
niet het gevolg van toeval kan
zijn. Dagelijks zal hij enkele sa
menkomsten tijdens de wereldten
toonstelling verzorgen.
Daarnaast stichtte dr. Moon een
eigen filmstudio, waarin allerlei
bijzonderheden van de wereld om
ons heen. die lang niet algemeen
bekend zijn, en uit de macrocos-
mos en de microcosmos op het
doek verschijnen. Hij bracht o.a.
de eerste kleurenfilm uit waarop
men bloemen kan zien ontluiken.
Ook deze films zullen op de we
reldtentoonstelling worden ver-
De Gaulle begon aan nieuwe fase Het Europa
der vaderlanden Moeilijkheden voor Adenauer
IN Frankrijk Is dete week een
1 tijdperk afgesloten. Deze af
sluiting werd gesymboliseerd
door het aftreden van Michel
Debré ala premier en de benoe
ming Aan de bankier Georges
Pompidou tot chef van De Gaul
le's kabinet luidt een nieuwe
periode in. die naar alle waar
schijnlijkheid zal worden geken
merkt door een nog persoonlij
ker en nog krachtiger optreden
van de Franse president. D'\ al-
lea la het gevolg van de uitslag
van het referendum, waarin een
grote meerderheid van het Fran
se volk rich ultaprak voor
het ln Evlan les Bains bereikte
Frans-Algerijn»? akkoord. Voor
dat deze volksraadpleging werd
gehouden, werd algemeen aan
genomen dat de Natlona'e ver
gadering sou worden ontbonden,
dat nieuwe verkiezingen zouden
worden gehouden en dat de
grondwet zodanig zou worden
gewijzigd, dat slj wat de fonc-
II' van de president betreft, aan
de veranderde omstandigheden
rou zijn aangepast. Het tegen
deel zal het geval zijn,
Nu de Algerijnse affaire bijna
xi)n beslag heeft gekregen
al kan df OAS nog veel vertra
ging veroorzaken gaan voor
namelijk politieke, economische,
sociale cn andere problemen de
aandacht vragen. Dc Gaulle
vreet, dat hij bij de politieke
partijen veel weerstand zal ont
moeten. Hij heeft er dus geen
behoefte aan. de politici door
middel van nieuwe verkiezingen
een grotere invloed op het re
geringsbeleid te geven, nu dui
delijk ia, dat de oppositiepartij-
hang kunnen beschikken. Alleen
bij een referendum kan De Gaul
le rekenen op de steun van een
meerderheid van he< Franse-
volk. Het ziet er dan ook naar
uit. dat de president voortaan
van referendum tot referen
dum zal voortgaan met rege
ren En de Nationale vergade
ring zal slechts de rol van toe
schouwer mogen vervullen.
Strohalm
Dat De Gaulle bij het referer»
dum een vertrouwensvotum zou
krijten, werd door niemand be
twijfeld De Europese bevolkings-
froep in Algerije, die tot het
aatste toe bleef hopen, dat dc
uitslag in het nadeel van Dc
Gaulle zou uitvallen, deed dit
tegen beter weten in. Toch heeft
zij de uitslag als een genade
slag ervaren, omdat de laatste
strohalm waaraan ze zich had
vastgeklampt, was afgeknapt.
Onder de Europeanen in Alge
rije heerst nu een sfeer van
verslagenheid De aanhangers
van de O A S, denken er nog niet
aan. hun moordaanslagen stop
te zetten, ook niet nu hun po
gingen om in Frankrijk zelf
een burgeroorlog te ontketenen
als gevolg van de bemoedigen
de activiteiten van de Franse
politie zijn verijdeld.
Al distanclëren de Europeanen
zich niet van de O.A.S.. sU voe
len zich nog steeds solidair met
deze organisatie, hun houding is
passief en het Is de vraag, of
een oproep van de O.A.S. om in
opstand te komen, onder de hui
dige omstandigheden werkelijk
met succes zou worden be
kroond.
Vertrouwen
De Gaulle beschouwt het re
sultaat van het referendum van
zondag jl. echter niet slechts als
ccn goedkeuring van het tussen
Fransen en Algerijnen gesloten
akkoord van Evian les Bains.
Hij legt het uit als een vertrou
wensvotum voor hem persoon
lijk en hij gaat het gebruiken
als de basis voor zijn toekomsti
ge optreden om de positie van
Frankrijk in internationaal op
zicht fe verstevigen. Zijn san-
dacht wordt daarbij vooral be
paald tot het Europa van de Zes.
waarin Frankrijk reed* een do
minerende positie inneemt. Van
groot belang is zijn voorstel to»
het vormen van een „Europa
der vaderlandenwaarvan de
New York Herald Tribune dezer
dagen .schreef, dat men er niet
op moet rekenen dat aan de
praktische toepassing daarvan
kan worden voorbijgegaan, als
het eenmaal door Frankrijks
partners is aanvaard.
„Met het sluiten van een be
stand. zo al niet de vrede, in
Algerije wijdt De Gaulle zijn
aandacht aan zijn eigen particu
liere ontwerp voor de toekomst
van Europa. Zijn bezoek aan
Turijn, waar hij de Italiaanse
premier Fanfant ontmoette,
duidt op zijn vastbeslotenheid,
zijn streven in die richting zelf
ter hand te nemen. Zijn part
ners In West-Europa hebben
beleefd tegengestribbeld. maar
het ls de vraag of het veel zal
Vervelend
Het blad schrijft dat de voor
naamste moeilijkheid van De
Gaulles opvatting bestaat uit
het feit. dat zij in strijd is met
de huidige Europese associaties.
Het is een vervelend verzuim,
aldus dc New York Herald Tri
bune. dat de Fransen in hun ont-
werp-verdrag de betrekkingen
van het nieuwe Europa met de
Navo niet omschrijven. Ook
wordt er geen rekening gehou
den met Engeland, dat nu pogin
gen doet met de gemeenschap
pelijke markt tot overeenstem
ming te komen, hetgeen een
tweede en nog vervelender ver-
Het Europa der vaderlanden
Is wellicht nodig om de ouder
wetse opvattingen van De Gaul
le over het Franse prestige te
bevredigen en zou na aanvaar
ding als praktische maatregel
vergeten kunnen worden. Maar
het zou voor Frankrijk* bondge
noten niet verstandig zijn. al te
zeer op deze mogelijkheid te re
kenen. zo schrijft het blad. Dat
doet men dan ook bepaald niet
In Nederland en Belgle. ook a'
Eroberen de Duitsers en sinds
ort ook de Italianen deze Be-
neluxpartners tot andere gedach
ten te brengen.
Engeland
Gezien in het licht van De
Gaulle's plannen. Frankrijk tot
de erkende woordvjferder van
West-Europa te maken, is. het
nog steeds de vraag, of ef een
reële mogelijkheid bestaat, dat
Engeland tot de gemeenschap
der Zes en tot een te vormen
politieke unie zal toetreden. De
Britten hebben wel in principe
besloten tot toetreding, maar
het hangt van de voorwaarden
af. waaronder dit moet gebeuren,
of dit principebesluit ooit zal
worden uitgevoerd. Formeel
heeft Frankrijk geen enkel be
zwaar tegen een Britse toetre
ding laten horen. Maar bij het
bepalen van de voorwaarden be
schikt het over voldoende mo
gelijkheden om te voorkomen,
dat ^Engeland lid van de E.E.G.
En het gevaar is niet denk
beeldig, dat de Duitsers en Ita
lianen, zich baserend op een
door Engelands toetreding ver
sterkte E.E.G., het De Gaulle
thans te veel naar de zin ma
ken om hem gunstig te stemmen
ten aanzien van de Britse toe
naderingspogingen. Dit neemt
echter niet weg. dat het Frank
rijk van De Gaulle geen belang
heeft bij een Britse toetreding,
tenzij de Britten zich aan de
leiding van Frankrijk zouden
onderwerpen. Hetgeen niet mag
worden verwacht.
Adenauer
West-Duitsland kan bij dit al-
ies een belangrijke rol spelen
Onder Adenauer moet worden
ver /acht, dat de Bondsrepu
bliek zoveel mogelijk aan de
wensen van De Gaulle tegemoet
zal komen. orqdat voor de oude
bondskanselier de verbonden
heid tussen Frankrijk en West-
Duitsland nu eenmaal de basis
is. waarop de Europese samen
werking rust. Wordt die basis
vegg- omen. dan zal Frankrijk
niet alleen zijn eigen weg gaan,
zo vreest Adenauer, maar zal
ook de positie van West-Duits
land een heel ander karakter
k. gen. Wanneer Frankrijk zich
nog meer zou gaan Isoleren
zou zulks een funeste uitwerking
op het Navotoondgenootschap
kunnen hebben en de pijlers,
waarop de internationale positie
van de Bondsrepubliek rust,
zouden worden ondermijnd en
al het werk. dat Adenauer in
het belang van zijn land en van
Europa heeft gedaan, zou tever
geefs zijn verricht.
Het U echter de vraag, of In
deze houding geen verandering
tal komen, als Adenauer's in
vloed op de Westdultse politiek
zal zijn verdwenen, hetgeen bin
nen afzienbare tijd het geval
zal zijn.
De F.D.P.
Adenauer heeft voor onbepaal
de tijd het kanselierschap aan
vaard. toen de Vrije democra.
ten na de verkiezingen van vo
rig jaar aanvankelijk hadden
geweigerd, hem als kanselier te
aanvaarden. Het is duidelijk
dat Adenauer staat of valt met
de steun, die de Vrije democra
ten aan de regeringspolitiek
wensen te geven of te onthou
den En het is in de afgelopen
week al tot een openlijke breuk
tussen christendemocraten en
vrije democraten gekomen over
het woningbouwvraagstuk, een
breuk, die des te duidelijker
aan het licht zal komen, naar
mate de behandeling in het par
lement zal vorderen.
Men vraagt zich thans. af. mt
het verzet van de Vrije demo
craten in deze op zichzelf be
langrijke. maar In het grote ge
heel van de Westdultse politiek
toch niet zo geruchtmakende
zaak te betekenen heeft. Er zijn
reeds waarnemers, die een de
finitieve verwijdering tussen
CDU en FDP ln het verschiet
zien liggen. En afgaande op de
uitlatingen van verschillende
FDP-lelders Is er Inderdaad re
den om aan te nemen, dat de
samenwerking tussen belde par
tijen op de huidige voet al
thans niet lang meer zal voort-
Hoc lang
Het ligt voor de hand. dat
Adenauer niet jou terugkeren
als bondskanselier, wanneer het
tot onderhandelingen over een
o ouwe coalitie zou moeten ko-
F,'n nieuw gezicht In Frank
rijk: Georges Pompidou, die
Debré als premier zal opvolgen.
men. En er bestaat ook een
grote kans. dat zijn opvolger an
ders over de politieke en econo
mische samenwerking in Europa
denkt dan „der Alte". Van be
lang is de vraag, hoe lang de
Vrije democraten nog wachten
met het opzeggen van hun steun
aan Adenauer en hoe lang het
nog zal duren, voordat er defi
nitieve besluiten worden geno
men met betrekking tot de po
litieke toekomst van Europa.
De Gaulle zal nu wel met gr®
te voortvarendheid te werk gaan
en het zijn Europese psrtners
In de komende weken bijzonder
lastig gaan maken. En het xal
moeilijk zijn. hem blijvend t*
