I
X13
Leidse
1500
universiteit kreeg
uit Londen
pond
Velen
door
in de war
welvaart
B 1
B. en W. van Barneveld
vrezen teenager-show
11
VRIJDAG 13 APRIL 1962
Dam-vruuq 232
(Eerste publicatie)
Tijdens een dam-trip van J. Scheijen
construeerde hij in samenwerking met
Th. Nieuwenhuys te Utrecht onder
staand meerslag-probleem. Het eindigt
op een bekend thema dat hier in
scherpe nèt iets te kort schiet. De
opgave luidt: wit speelt en wint.
IF 1
m
i i
a
SBH!
1 SL
1
ipgg mm mm
fft l S 9
8
wMl WM 'M
pa|
■S WtWt
29, 30, 35.
Wit: 18, 23, 31, 34,
43, 44.
10, 13, 17, 20, 21, 25,
I, 39, 40,
Schaak-vrauy 232
De schakers L. Schmid en Chris-
toffel hadden de volgende stelling
bereikt, wit: Kcl, Df3, Tdl en hl,
Lc4, Fd6, pi a2, b2, c2, f2, g2 en h2;
zwart: Ke7, De5, Ta8 en h8, Lc8, Pg8,
pi a7, c6, d7, e6, f5, g6 en h7. Wit aan
zet won door de volgende combinatie:
1. Lc4xe6, d7xe6 (Na 1De6: of
Ke6: volgt 2. Thel, Del: 3. Tel:f, Kd6:
4. Df4f of de zet Dc3 en ook Th8 gaat
nog verloren) 2. Df3xc6, Pg8—f6 (Op
2Tb8? volgt natuurlijk 3. Dc7f,
wat nog erger is dan wat in de partij
gebeurde.) 3. Dc6xa8. Het sterkst. Wit
won binnen veertien zetten de partij.
Bridge
De oplossing van het vorige tegen
spelprobleem is aldus:
Zuid aan slag moet een kleine
harten naspelen!
Oost moet in elk geval één slag in
harten verliezen. Deze speelwijze
geeft een extra kans om later troef
boer nog te maken, als Noord harten
boer heeft! Noord had inderdaad die
belangrijke kaart; ziehier de kaart-
verdëling na de 8ste slag:
CAV64
B
-
Bij het spelen van een kleine harten
heeft Oost geen keus. Hij moet nemen
met hartenheer en harten naspelen.
Noord wint nu met hartenboer, speelt
schoppen na en Zuids troefboer maakt
promotie!
Figuur-puzzel
Horizontaal woorden invullen die
betekenen: 1. boom, 2. nobele, 3.
canton in Zwitserland, 4. gezamenlijk
/erteer, 5. dolmakende giftplant, 6.
breedvoerig, 7. fabelachtig monster, 8.
boomloot, 9. bladerkroon, 10. houten
'at.
de
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Horizontaal:
praal-kast
oei-maar-er
ten-garage
t. pd-bar-harp
os-e.o.-Se-Lea
i. Uden-gl-tra
rot-eed-ion
regent-een
Isère-Elst
Verticaal:
1. potpourri
2. reeds-does
3. Ain-beet-ge
4. A.M.-ga-oneer
5. laars-gene
6. kar-held-te
7. ar-aal-Tiel
8. Segre-roes
9. trepaan-N.T.
Prof. Beel 60 jaar
De vice-president van de Raad van
State, minister van staart, prof. dr. L. J.
M. Beel, heeft gisteren zijn 60ste ver
jaardag bereikt. Zowel, van de zijde der
staatsraden als van die der ambtenaren
zijn hem geschenken in de vorm van boe
ken aangeboden.
Oud-premier en minister van staat, dr.
W. Drees heeft voor de microfoon van de
wereldomroep een gelukwens uitgespro
ken.
Voor fysisch
chemisch ondersoek
TTET Fleming Memorial Fund for Medical Research te Londen heeft de
rijksuniversiteit te Leiden een bedrag van 1500 geschonken ten be
hoeve van de afdeling fysische chemie, in het kader van het onderzoek
naar atherosclerose en coronairtrombose. Het is de eerste maal dat dit
fonds financiële steun verleent aan wetenschappelijke medische onderzoe
kingen, die huiten het gebied van de Common Wealth worden verricht.
De eerdere subsidies werden verleend aan de universiteit van Oxford
(voor het elektronenmicroscopisch werk in de Sir William Dunn School
of Pathology), het Christian Medical College te Vellore, India (voor het
onderzoek over lepra) en aan de universiteit te Edinburgh (voor het on
derzoek van de bacteriologische afdeling over de parasiet-gastheercel
interactie en de intracellulaire
Het Fonds is opgericht ter nagedachtte-
nis van de Engelse geleerde Fleming, op
wiens naam de ontdekking van de peni
cilline staat, een ontdekking die reeds in
1928 plaatshad doch eerst op het eind van
de laatste oorlog ln toepassing werd ge
bracht, toen het bloedig handwerk van
georganiseerde mensenmoord. oorlog ge
naamd, bijzondere medische maatregelen
vereiste. De doelstellingen van het Fonds
zijn in de gehele wereld gelden in te
zamelen, teneinde fundamenteel medisch
wetenschappelijk onderzoek mogelijk te
maken.
Tot de problemen, waarmee de medi
sche wereld zich tegenwoordig vooral be
zighoudt, behoren de verscheidene bac
teriologische en virus-infecties, bepaalde
veranderingen die verharding van de
aderen en trombose in de kransslagade
ren (om het hart) teweegbrengen en
cel-veranderingen die leiden tot kanker.
Slechts door fundamenteel onderzoek zal
het mogelijk zijn deze zeer ernstige kwa
len met succes aan te pakken, en hier
voor is tijd en geld nodig. Een sprekend
voorbeeld van de langdurigheid van
dergelijke onderzoekingen is de ontdek
king van de penicilline die. zoals gezegd,
in 1928 plaatshad doch eerst twintig jaar
later in algemene zin ten goede van de
mensheid kwam.
Zoals bekend is in Leiden een team
reeds vijf jaren bezig met onderzoekingen
op het gebied van atherosclerose. niet te
verwarren met arteriosclerose.
Waar laatstgenoemde aandoening be
trekking heeft op de binnenste van de
drie slagaderwanden en in hert algemeen
aderverkalking wordt genoemd, heeft de
atherosclerose betrekking op de binnen
ste wand, waarop zich door tot nu toe
onbekende oorzaak vaak verdikkingen
afzetten (plaques). Door dergelijke ver
dikkingen kan de circulatie van het bloed
in een slagader wordt bemoeilijkt en in
dien tevens trombose optreedt, kan de
slagader zelfs geheel verstoppen, hetgeen
fatale gevolgen kan hebben, zoals hart-
infakt, beroerte e.d.
Doodsoorzaak
De met atherosclerose en trombose
samenhangende hart- en vaatziekten
vormen in de westelijke landen de
Krachtige
Kost voor het
Kind!
De rechtbank te Breda heeft gisteren
de 65-jarige Tilburger W. R. conform de
eis van de officier van justitie wegens
poging tot doodslag veroordeeld tot
twee jaar gevangenisstraf met aftrek
van voorarrest en onvoorwaardelijke,
terbeschikkingstelling van de regering.
De man had op 13 september getracht
na een ruzie zijn dochter met een pistool
te doden. Het wapen, dat hij al zestien
jaar niet had gebruikt, ging echter
niet af.
i parasitisme).
meest voorkomende doodsoorzaak. Men
vermoedt dat er een relatie bestaat
tussen deze ziekten en bepaalde voe-
dings- en andere leefgewoonten, doch
ondanks de vele onderzoekingen op dit
gebied weet men nog niet veel over de
chemische en fysisch-chemische proces
sen die bü atherosclerose een rol spe
len en over de samenhang tussen
atherosclerose en trombose. Het doel
van het Leidse onderzoek nu is juist
deze aspecten van het atherosclerose-
probleem te onderzoeken.
Met verfijnde fysisch-chemische ana
lysemethodes worden de chemische ver
anderingen die bij atherosclerose in de
menselijke arteriewand plaatshebben,
onderzocht. Het gaat hierbij o.m. om het
ontwarren van ingewikkelde mengsels,
soms in hoeveelheden van minder dan
het honderdduizendste deel van een
gram. Het laatste is de verklaring voor
het feit dat het onderzoek in een fysisch-
chemisch universiteitslaboratorium ge-
Het Leidse team mag als een van de
grootste ter wereld worden beschouwd.
Het staat onder leiding van prof. dr. C. J.
F. Böttcher en js samengesteld uit twee
artsen, een biologe, twee biochemici en
drie fysico-chemici wat de academisch
gevormden betreft, en voorts uit een
tiental volledig opgeleide analisten en
acht laboranten.
Het Leidse onderzoek werd in 1955
aangevangen, mede dank zij de finan
ciële steun van ZWO. de Gezond
heidsorganisatie TNO. de National
Institutes of Health (USA), een vier-
Intussen nam de nieuwbenoemde lec
tor de studie van de archeologie van
Palestina ter hand, waartoe hij zich
theoretisch en praktisch bekwaamde in
het archeologisch instituut van de Uni
versiteit te Londen. Onder leiding van
de Britse archeologe dr. K. M. Kenyon
maakte hij enkele opgravingen in Jeri-
leidde hij een eigen Nederlandse opgra
ving te Deir Alia in Jordanië.
Sinds 1956 verzorgt dr. Franken, die
behalve zijn proefschrift verschillende
grotere en kleinere publikaties op het
gebied van de Palestijnse archeologie en
rapporten van zijn campagnes heeft ge-
publiceerd, het onderwijs in de Pales
tijnse oudheden aan de Universiteit.
tal produktschappen en enige indivi
duele Nederlandse bedrijven. De uni
versiteit zorgit voor de huisvesting,
een gedeelte van de outillage en de
algemene onkosten. Kostbare appara
ten en salarissen worden grotendeels
bekostigd uit de genoemde subsidies.
Wegens ruimtegebrek zijn de onder
zoekers voorlopig nog verdeeld over ver
schillende universitaire laboratoria (pa
thologische anatomie, interne geneeskun
de en biochemie), doch volgend jaar zal
het team de beschikking krijgen over
eigen laboratoriumruimte.
Daar zal ook de bibliotheek worden
ondergebracht, die zal worden aange
schaft met de door het Fleming Fund
beschikbaargestelde bedrag. Het Fonds
had namelijk de aanschaf van een biblio
theek voor deze medisch-chemische re
search aanbevolen, waarmee deze Britse
deskundigen wel zeer duidelijk laten
merken dat er vele jaren van intensief
onderzoek nodig zullen zijn om de pro
blemen rondom atherosclerose en trom
bose op te lossen. Trouwens, tijdens een
persconferentie deelde prof. Böttcher ons
mee dat vorig jaar alweer een tweede
vijfjarenplan voor dit onderzoek is op
gesteld. „Wellicht", zei hij, „zullen er
decennia mee heengaan, voor het onder
zoek op dit terrein geheel kan worden
afgesloten".
Zij tenslotte nog vermeld dat o.m. in
Amerika, Engeland en Scandinavië on
derzoekingen op diit terrein wórden ge
daan, doch dat alleen in Leiden een zo
diepgaand fundamentele research wordt
verricht als hierboven is omschreven.
Prof. Siertsema (Y.U.)
ook hoogleraar aan
Leidse universiteit
B(j K.B. is mej. dr. B. Siertsema, ge
woon hoogleraar in de algemene taal
wetenschap aan de Vrüe Universiteit i
Amsterdam, tevens benoemd tot buiten
gewoon hoogleraar in de Afrikaanse
taalkunde, in het büzonder met betrek
king tot de talen van West-Afrika.
Mejuffrouw Siertsema, die in 1917 te
Gramsbergen werd geboren, studeerde
Engelse taal- en letterkunde aan de Ge-
meentelüke Universiteit te Amsterdam in
de jaren 1936 tot 1942. Tot 1945 was zij
als lerares in het Engels verbonden aan
verschillende middelbare scholen, terwijl
zij bovendien tot 1953 werkzaam was
als opleidster voor de staatsexamens
L.O. en M.O. Engels.
In dit laatste jaar werd dr. Siertsema,
die zich gedurende haar studie in het
bijzonder ook had toegelegd op de alge
mene taalwetenschap en het Oud-Noors,
benoemd tot hoofdassistente van prof.
dr. A. J. B. N. Reichling te Amsterdam
bij wie zij in 1954 promoveerde op een
proefschrift getiteld: „A study of Glos-
sematics", een principiële kritiek op de
linguïstische ontwikkelingsgang van de
bekende Deense taalkundige Louis
Hjelmslev.
Korte tijd na haar bevordering tot doc
tor in de letteren werd zij als lector in
de fonetiek van het Engels, verbonden
aan de Universiteit van Ibadan in West-
Nigeria, alwaar zij werkzaam was tot
1960 toen zij benoemd werd tot gewoon
hoogleraar in. de algemene taalweten
schap aan de Vrije Universiteit.
Haar verblijf in Afrika heeft dr. Siert
sema in staat gesteld tot een intensieve
studie van enkele Afrikaanse talen welke
studie mede geleid heeft tot een aantal
publikaties. Het ligt in het voornemen
van professor Siertsema de beide pro
fessoraten te combineren.
Zo juist verschenen: de nieuwe
stalenboeken R D-behang, jaar
gang 1962. Wij sturen U een kleine
bloemlezing als U een briefkaartje
schrijft (met 30 ct. extra postzegels)
naar Rath Doodeheefver, Afdeling
D, Prinsengracht 730, Amsterdam.
HARTELIJK CENTRUM
Oranje-comité op achterste benen
Dr. Franken lector
in Leiden
By K.B. Is dr. H. J. Franken, weten-
schappelük hoofdambtenaar in de facul
teit der godgeleerdheid, benoemd tot
lector in de faculteit der godgeleerdheid
om onderwijs te geven in de oudheid
kunde van Palestina en naaste omge
ving.
Dr. H. J. Franken, die in 1917 is ge
boren, studeerde theologie aan de Ge
meentelijke Universiteit te Amsterdam.
Van 1942 tot 1945 was hij predikant te
Blokzijl. Na een jaar, zowel te Leiden
als aan de Zendingshogeschool te Oegst-
gecst gestudeerd te hebben, was hij tot
1951 werkzaam als predikant te Bali.
Teruggekeerd in Nederland zette hü zijn
studie te Leiden voort en werd in 1954
bevorderd tot doctor in de godgeleerd
heid op een proefschrift: „The mystical
with Jhwh in the Book of
„l)oor de eeuwen
trouw"
Morgen zal de stichting „Door de
eeuwen trouw" in het Gebouw voor Kun
sten en Wetenschappen in Den Haag een
grote meeting houden. Er zal worden
ïn I960 en ook volgende jarengesproken door de Tweede-Kamerleden:
T> ARNEVELD zal het dit jaar mis-
-"-*schien zonder oranjefeesten moe
ten doen op Koninginnedag. B. en W.
van Barneveld hebben volgens de
plaatselijke oranjevereniging de
plannen zo gedwarsboomd, dat het
bestuur heeft besloten een belangrijk
deel van de feesten af te gelasten.
Verder zal het bestuur kort na Ko
ninginnedag in een buitengewone le
denvergadering en bloc aftreden.
Het bestuur had het plan op Ko
ninginnedag een kermis te houden,
die „Oranje-speeltuin" zou heten. B.
en W. hebben dit verboden, omdat de
kermis eerder zou moeten worden op
gebouwd en op zondag in de buurt
van een kerk opgebouwd zou moeten
staan tot maandag 30 april. Het be
stuur van de oranje-vereniging heeft
dit besluit kunnen billijken.
B. en W. hebben een nieuw plan door
kruist door te weigeren de hal beschik-
F. H. van de Wetering (c.h.), mr. K. T.
M. van Rijckevorsel (kath. v.), H. J
Couzy (lib.) en mr. dr. J. Meulink (a.r.)
Voorts zullen ir. J. A. Manusama, leider
van de politieke missie van de Repu
bliek Zuid-Molukken, en Zacharias Sa-
wor, voorzitter van de Papoea-studenten
vereniging Kobe Oser, het woord voe
ren. De meeting begint om drie uur.
baar te stellen. Motief: slechte ervaringen
met dergelijke feesten in het verleden.
Kennelijk wordt hierbij gedoeld op
een rumoerige teenager-show die niet
door de oranjevereniging was georgani
seerd. zo is de mening van het bestuur
van de oranjevereniging.
Na een gisteravond gehouden spoed
zitting heeft dit bestuur een verklaring
afgelegd waarin wordt gezegd dat men
de houding van B. en W. inconsequent
vindt en het middagfeest, dat elk jaar
door drieduizend personen wordt be
zocht, uit protest zal afgelasten en in
dien mogelijk ook het resterende avond
programma. (De voorstelling door een
cabaretgezelschap)
Meta Bourgonjon in
Paasprogramma
Com mentaar»
Merkwaardig stuk
Op Tweede Paasdag zingt Meta Bour
gonjon om 11 uur 35. alt-mezzo, met
pianobegelieding van Hans Schouwman
zes Amerikaanse liederen. Voor deze
vertolking van hedendaagse comppsitles merkwaardige
koos zij liederen van Randall Thomp- fipl n ?pi
son. Samuel Barber, Ernst Bacon, Quin-
cy Porter. David Diamond en Virgil
Thompson.
IAL' ITALIAANSE auteur Paoïa Lev 1
Ueejt voor zijn stuk „Rendez-vous
met Grazia", dat gisteren door de VARA
op het TV-scherm werd gebracht, een
irtn gekozenDoor mid-
goed gespeelde hoofd
figuur Pietro (Cor van Rijn) laat hij
Matteo. (knap gespeeld door Henk Van
Woensdagavond zendt de VARA het Ulsen) heel lang op de tweesprong
concert uit dat zaterdagmiddag in het staan: er zijn voor deze ingenieur Mat-
Concertgebouw werd gegeven, door het teo twee alternatieven, of hij gaat links
Radio Filharmonisch Orkest, het Groot af, dan zal hij vermoord worden (maar
Omroepkoor c
i viertal solisten.
Haydiis Scliöpfung
in stereofonie
is dat zeker?) of hij gaat rechts af t
dan zal de man van zijn geliefde de
dood vitiden (maar is ook dat wel ze
ker?) Pietro laat Matteo alle mogelijk
heden zien, die zowel de ene als de an
dere beslissing kan hebben voor de toe
komst, maarhij toont daarbij aan, dat
in het hart van Matteo altijd de twijfel
Op Paasmaandagmiddag om twee uur zal bWven aan de Uefde van Grazia
zullen de AVRO en de NCRV over twee flint
zenders in stereofonie uit Haydn's mees- 1 E f vrouw werd
terwerk „Die Schöpfung" uitvoeren. doo,r Audrca Domburg prachtig ge-
Het wordt gespeeld door het Groot Om- slal,e gegeven en vooral samen met
roepkoor. het Radio Filharmonisch Or- Henk van Ulsen, maar ook in de andere
kesL Bovendien werken de solistenscènes, kwam zij tot een boeiende hoog-
Elisabeth Grümmer. sopraan, Richard te in haar spel.
Holm, tenor en Heinz Rehfuss. bas. mee. Matteo kiest uiteindelijk voor de „ze-
De uitvoering, die onder leiding staat kerheid" en hij gaat de weg, die hem in
de dood zal jagen.
„Rendez-vous met Grazia" was een
stuk met Pirandello-tendenzen, dat on
der regie van Kees van Iersel knap op
het scherm werd gebracht.
Tania lieeft
„problemen"
Pier Tania, die de laatste maanden
bijzonder produktief is geweest met de
samenstelling van documentaires, heeft
alweer een nieuw programma voor-
TV brengt Paasdagen
waterpolo en Martha
Zondag 22 april neemt de NTS van
i het noorden
Expositie
(Van een onzer redacteuren)
TTET gaat ons in het algemeen
voor de wind. De persoonlijke
welvaart neemt steeds toe en zal in
de toekomst nog groter worden.
Maar onze omgeving, de wereld,
waarin we leven, profiteert in veel
mindere mate van deze welvaart.
Het is zelfs zo, dat die ga-oeiende wel
vaart begeleid wordt door een groot
aantal hinderlijke bijverschijnselen. In
de westelijke wereld wordt het voller.
bereid en voltooid. Ditmaal heeft hij 16.40 tol 18.35 rechtstreeks
zyn inspiratie gevonden in de aspecten Noordduitse Televisie een opvoering
van de Nederlandse probleemgebie- over van do opera „Martha" of „Der
den. In het bijzonder belicht hij in deze Markt zu Richmond". Aan deze roman-
uitzending de sociale veranderingen op tisch-komischc opera, die op een tekst
ajgjjgjjT-4 uj-j—van w Friedrich naar het ballet >Lady
Harriet" van Saint-Georges door Frie-
derich van Flotow werd gecomponeerd,
werken o.a. mee de solisten Barbara
Tross, Sonja Schoner, Wilhelm Walter
Dicks en Donald Grobe. De muzikale
leiding is in handen van Walter Martin.
Op Tweede Paasdag begint om drie
uur een tot half vier durende recht
streekse reportage uit het zwembad De
Hommel le Utrecht, waar de water-
polowedstryd Nederland-Rusland wordt
gespeeld. Commentaar leveren Piet
Duinker en Piet Mulder.
m Bouwcentrum
92
„Hoe kan je dit alles weten?" fluisterde Vyland.
„Omdat ik als tweede machinist op de Temptress
zat." Ik negeerde Vyland en het onwillekeurig bal
len van zijn vuisten. „Jij en de generaal dachten
me aan boord van dat bergingsvaaxtuig uit Havana
gezien te hebben, maar dat was niet zo hoewel ik
inderdaad voor die firma heb gewerkt. Vijf weken
was ik op de Temptress. Daarna verfde ik mijn
haar in deze fraaie tint, liet me door een plastisch
chirurg het litteken aanmeten en wendde een mank
been voor. Toch had je wat beter moeten opletten,
Vyland. Je had eigenlijk een beetje met me moe
ten aanpappen. Je wist dus waar de schat was,
maar kon hem niet aan de oppervlakte krijgen.
Iedereen die met duikerklokken en de verdere in
gewikkelde uitrusting voor een dergelijke berging
aan het werk zou gaan, stak natuurlijk zelf zijn
hoofd in de strop. Toen kwam er weer iemand op
een schitterend denkbeeld. Ik verwed er alles om
dat het ditmaal je overleden vriend Bryson was,
de ingenieur. Hij had gelezen over in West-Indië
ondernomen proeven met een bathyscaaf en be
dacht dat hij er met behulp van de boortoren wel
gebruik van zou kunnen maken.
De lucht in de gondel leek nu bijna weer geheel
liver, hoewel het er toch nog veel te benauwd en
warm was om je behaaglijk te voelen. Zuurstof
was er echter genoeg en ademen vormde geen
probleem meer. Elke seconde kregen Royale en
Vyland meer hun moed terug.
„Iedereen had dus prachtige denkbeelden", ver
volgde ik, „maar dat van Jablonsky spande de
kroon en deed jullie de das om. Het leek Jablonsky
namelijk -bijzonder vriendelijk en hulpvaardig als
we jullie aan de bathyscaaf voor het karwei kon
den helpen."
Vyland gromde gemeen, keek even naar Royale
1 dan naar mij.
„Je bedoelt begon hij.
„Het was allemaal versierd", zei ik moe. „Ik be
leefde aan dit alles geen vreugde meer. „Oor
spronkelijk namen de Franse en Engelse marine
die proeven in de Golf du Lion, maai' men ver
klaarde zich bereid ze hier voort te zetten. We
zorgden voor zoveel mogelijk publiciteit waarbij
steeds weer de voordelen van de bathyscaaf naar
voren werden gebracht zodat ten slotte zelfs de
grootste stommerd zou begrijpen hoe uitstekend
geschikt zo'n duiktoestel was voor het heimelijk
bergen van een schat onder water. We vermoed
door
Alistair
MacLean
den dat het verschijnen van de Temptress slechts
een kwestie van tijd was en kregen gelijk. We
meerden de bathyscaaf op een eenzaam plekje.
Eerst echter had ik hem zó onklaar gemaakt dat
alleen de ingenieur die hem monteerde en ik hem
weer in orde zouden kunnen krijgen. Je moest dus
iemand zien te vinden, Vyland, die de bathyscaaf
kon repareren en was het geen gelukkig toeval dat
ik net op tijd kwam opdagen? Ik vraag me tussen
twee haakjes af wat de boormeester zal zeggen
als hij ontdekt dat hij bijna drie maanden lang
drie kilometer van de door de geologen opgegeven
plaats heeft geboord. Ik neem aan dat jij en Bry
son de gekarteerde punten op de kaart netjes ver
anderd hebben om kilometers van de olielagen
vandaan zo dicht mogelijk bij de schat te liggen.
Zoals de zaak op het ogenblik is, kunnen ze boren
tot ze m de Indische Oceaan uitkomen zonder een
druppel olie te vinden."
„Je komt hier niet mee weg," zei Vyland woe
dend. „Je zal
„Schei maar uit", onderbrak ik hem minachtend.
„Mond houden of ik zal ergens een of andere knop
omdraaien en laat jullie op handen en knieën over
de vloer kruipen en om jullie levens smeken zoals
jullie dat nog geen vijf minuten terug ook deden."
Ze hadden me op staande voet kunnen doden.
Ze hadden me met de tranen van plezier over hun
eigen wangen rollend schreeuwend en gillend van
ellende kunnen zien sterven. Niemand had nog
ooit op deze manier tegen hen gesproken. Toch
wisten ze niet wat ze moesten zeggen of doen, want
hun levens lagen nog steeds in mijn handen. Lang
bleef het stil. Dan leunde Vyland terug in zi
stoel en glimlachte. Zijn hersens werkten weer.
„Ik veronderstel, Talbot, dat je van plan bent
ons aan de autoriteiten over te leveren. Is het niet
zo?" Hij wachtte op een antwoord, maar kreeg
het niet. „Mocht het inderdaad zo zijn", vervolgde
hij, „dan zou ik het plan maar gauw uit mijn
hoofd zetten. Voor zo'n knap detective als jij, Tal
bot, heb je één ding toch lelijk verkeerd bekeken.
Ik weet zeker dat je niet verantwoordelijk wilt
zijn voor de dood van twee onschuldige mens*
Of wel, Talbot?"
„Waar heb je het over?" vroeg ik langzaam.
„Ik heb het over de generaal." Vlug keek hij
even naar Royale. Ditmaal lag er geen angst meer
in zijn blik, maar wel triomf. „Generaal Blair
Ruthven. De generaal, zijn vrouw en zijn jongste
dochter. Weet je nu waar ik het over heb?"
„Wat heeft de vrouw van de generaal te maken
met
„Ik heb nota bene nog even gedacht dat je ons
te pakken had!" Zijn opluchting was haast voel
baar. „Dom, Talbot, dom! Heb je er nooit aan ge
dacht hoe we de generaal tot samenwerking kon
den bewegen, waarom een man als hij ons het
gebruik liet van zijn jacht, zijn boortoren en alles
wat we maar wensten?"
„Wel.eh ik dacht
„En jij maar denken", grinnikte Vyland. „Grote
stommerd die je bent! Generaal Ruthven moest
ons wel helpen of hij wilde of niet! Hij hielp
ons omdat hij wist dat de levens van zijn vrouw
en jongste dochter ervan afhingen."
„Zijn vrouw en jongste dochter? Maar maar
de generaal en zijn vrouw tyaren toch gescheiden?
Ik heb dat met mijn eigen ogen gelezen en
„Natuurlijk heb je dat met je eigen ogen ge
lezen." Vyland was zijn vroegere angst helemaal
vergeten en zijn stem klonk bijna joviaal. „Een
paar honderdmiljoen anderen lazen het ook. Daar
zorgde de generaal wel voor. Het zou erg jammer
voor hem geweest zijn als het verhaaltje niet ver
spreid was geworden. Zijn vrouw en dochter zijn
gijzelaarsters, Talbot. We hebben ze op een vei
lige plaats en daar blijven ze tot we hier klaar
zijn. Of ergens anders."
„Heb heb je ze ontvoerd?"
„Eindelijk gaat hem een licht op", glimlachte
Vyland. „Natuurlijk hebben we ze ontvoerd."
„Jij en Royale?"
(Wordt vervolgd)
drukker en om maar wat te n__
men vuiler. We raken, hoewel we
veel meer kunnen besteden en kun
nen doen. im de knoop.
Deze gedachten liggen ten grond
slag aan een belangwekkende exposi
tie, die van I juni tot en met 1 sep
tember ln het Bouwcentrum te Rotter
dam zal zün te bezichtigen. Deze j
tentoonstelling, waarbü de organisa-
toren gebruik zullen maken van i
media die maar z-ön te bedenken,
„Kopen en knopen" genoemd. Onder
kopen moet men dan verstaan de
bestedingen in verband met de toe
nemende welvaart. En de knopen, die
men door middel van deze expositie
probeert te ontwarren, hebben direct
betrekking op de vraag, hoe men on
ze omgeving, die steeds minder leef
baar wordt, aan de materiële welvaart
kan aanpassen.
De initlatiefinemens van deze expo
sitie zeggen zelfs, dat zij nadrukkelijk
de bel willen laten klinken voor de
laatste rooide in de strijd om de bewoon
baarheid van de propvolle wereld, waar-
In we leven. Een wereld, zo wordt ge-
steld, waarin de nimmer gekende wel-
vaant een auto per gezin voorschrijft,
maar waar de ruimte ontbreekt om er
te kunnen rijden. We kopen, aldus bet
probleem, onszelf in de knoop. Aan bp-
zirttingen worden we rijker. Maar armer
en armer wordt onze omgeving, omdat
ze steeds slechter zal zqn aangepast aan
de eisen, die ons pasverworven bezit aan
onze omgeving stelt-
Deze ambitieuze expositie zal zich dan
vooral concentreren op het „koopcen
trum". Onder zo'n centrum moet niet
een min of meer uitgebreid winkelcen
trum worden verstaan, maar veel meer
een compleet diensben verlenend complex j
te midden van een nieuwgebouwde of1
gesaneerde woonomgeving.
In dit centrum moet men kunnen win
kelen, parkeren, laden en lossen, sport
en spel bedrijven, naar de bioscoop gaan
of desnoods helemaal niets doen.
Een onderwerp, waar „Kopen en Kno
pen" speciaal aandacht aan besteedt, is
de distributie. Deze moet veel sneller
verlopen ovenals dit al met de produc
tie het gevail is. Dus moet de verkoop
worden geautomatiseerd. Dit is dan het
toekomstbeeld: in uw winkel draak u
op een soort kiessdhyf een nummer, dat j
correspondeert met 'het door u gewenste
artikel, dart u even later geheel automa- i
tisoh bereikt. Er is geen verkoopster of i
verkoper meer te bekennen.
Een consequentie?
Niet alleen het produkt, dat met dc
hand wordt gemaakt, maar ook dat uit
de hand wordt verkocht zal op den duur y
1-uxe worden en veel geld kosten.
vanavond
lilversum I, 402 ni. 19.00 Nws 19.10 Act
25 Boekbespr v d jeugd 19.30 Politieke
log 19.40 Vcrz progr v d militairen 20.30
i jongeren 20.50 Lichte gram 21.30 Cevar
)Rr 22.20 Ombekend 22-30 Nws 22.-10
ders en kinderen lezing 22.50 Amateurs.
23.10 Lichte gram 23.5521.00 Nws.
lilversum 11, 298 m. 19-00 V d kinderen
10 Jazzmuz VPRO: 1930 Uit de kunst,
nstkroniek C0.00 Nws 20 05 Recht op een
en rechtspraak, lezing 20.20 Literair
>gr 20.30 Voordracht van gedichten 20.45
ekbcspr 20.50 Wereld ln beweging, ge
ek. VARA21,00 De gouden stemman
a deze eeuw (gr) 22.00 Vocaal-lnstru-
ntaal ensemble: lichte muz 22 15 Bui-
11 weekoverzicht 22.30 Nws. VPRO: 22.40
s huwelijk, gesprek. VARA:
fcldMsï#
vanavond
NTS: 20.00 Journ en weeroverzicht 20.20
22.50 KRO: ln samenwerking met ae
Duitse en Oostenrijkse televisie: Der Bet.
tclstudent. operette ln drie bedrciwcn.
Programma voor morgen
'eglng 3.00 Nws 8.18 Lichte
12.33 Licht!
13.15 PI
13.50 Grai
Platcnnleuws 13 25
d teenagers (verz progr) 14.10
:4.30 V d jeugd 15 30 Melo.
ade 16.10 Als
dag -
gis-
kbceld 16.40 Dc Springplank
17.0 Sport/praatje 17.10 Gitaarspel 17.30
Boekbespr 17.40 Nieuwe klass gram met
comm 18.90 Kunstkroniek 18 30 Jazzmuziek
18.50 Praatje voor politieke voetgangers.
Hilversum IX. 298 m. VARA: 7.00 Nws
7 10 Ochtendgym 7.23 Lichte gram 6.00
Nws en postdulvcnber 8 19 Muzikale och.
'endpost (_gr)_ 835 yan de voorpagina,
raatje 8.40 Gr;
Tips
va kar
8.50 Wegwijs, tips
10 Kerkorgelconc
ork VPRO: 10-00 Samci
Morgenwijding. VARA:
d'l-Óeckman-5!
9.00 Gym v d
(gr) 9.4o Harmonie.
lezing 10.03
'cnbcv 1231 Orgelspel en trompe1
rws 13 15 VARA-VarJa 13.20 Lichte
3.35 Tussen mens en nevelvlek,
'0 V d jeugd
te gram 18.30 Licht cr
TBLEVISUE
NTSEurovisie: 15 20—17.00 Rugby wed
frant: "ik-U-.Und te ParljiTAVRO
