Groteske romantiek
OORLOG EN VERZET
EN POËTISCH REALISME
OP DE GRENS
VAN HET LEVEN
In memoriam J. ARispens
KINDERPLAATJES TE KUST EN TE KEUR
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 7 APRIL 1962
Het Is een gelukkig ver
schijnsel dit In een periode
als de onxe, waarin het actuele
met brutale opdringerigheid
onse aandacht opeist, er des
ondanks in toenemende mate
belangstelling blijkt te bestaan
▼oor het goede oude, voor ro
ver dat in de onverbiddelijk
selecterende reef van de tijd
als waardevolle materie is
overgebleven. Dat geldt ook
voor het boek. Vele „bestsel
lers", die men enige decennia
geleden „moest" kennen, rijn
nu vergeten. Maar het wérke
lijk waardevolle blijft actueel.
Het is de verdienste van de
fa. Winkler in München (in ons
land vertegenwoordigd door de
fa. W. P. van Stockum in Den
Haag), dat rij in een serie
keurig uitgevoerde dundrukuit-
gaven het goude oude uit de
Duitse literatuur (en uit de
Franse, Engelse, Russische in
vertalingen) weer op de markt
brengt. Uit derc ..Diinndruck-
Bibliothek der Weltliteratur"
werden ons drie nummers toe-
gesonden, twee delen van E.
T. A. Hoffmann 1) en één deel
van Marie von Ebner-Eschen-
bach. 2)
Hoffmann
Lied waaruit haar liefde
de poëzie en voor de mensen
dq)ijk blijkt:
Ein kleines Lied. wie geht's
Meesterstuk
de juistheid
De genoemde bundels bevatten v'?g; veen a'orisTne
de Fantasiestticke in Callots Ma-
nier (Jacques Callot was een
Frans schilder uit 't begin van
de 17de eeuw. die al het uitge
beelde wist te omgeven met de
glans van een zekere romantische
originaliteit). waaronder het
meesterstuk Der goldene Topf en
de twee romans Die Elhdere des
Teufels en Kater Murr. Er wordt
tekst Betoden .die door Mies rf"vérsiëent!
Dass man so lieb es haben kann
Was liegt darm? Erzahle'
opgenomen; ze tonen
heer omschrij- Es litgt darin aln wenlg Klang
ne is de laatste r.
schakel van een lange gedachten- E'n wem« Wohllaut und Gesang
keten" en zijn nog steeds alle Und eine ganze Seele.
overweging waard. Ik laat er
hier enkele volgen:
Overwin, maar triomfeer niet.
De ouderdom legt t
het beknopte filologische appa-
™bi'io.er,;S5n'"
«ÏÏL i. 3^ onsterfelijk woord. Het motiveert bte
studie Beschikt is. en door de de wereldheerschappij vsn de S
J. H. SCHOUTEN
1) E. T. A. Hoffmann: Fanta
ste und Nacbtstiicke. 823 bic.,
geb. 23.50.
E. T. A. Hoffmann: Die Elbdere
des Teufels. Lebensansichten des
Katers Murr. Geb. 23.50, 735
smaakvolle uitgave met de oude
illustraties verlucht, ook voor de
boekenliefhebber een waardevol
bezit uitmaakt.
Marie von Ebner-
Eschenbach
intermitteren-
Marie von Ebner-Eschen-
bach: Das Gemelndeklnd. Novel
len. Aphorlsmen. 993 bic. ƒ0.45.
Alle drie uitgaven van Winkler
Verlag Mlinchen. (Voor Neder-
Stockum. Den
T. A. Hoffmat
tenrijks-Hongaarse dubbele mo- Ung van nieuwsgierigheid
narchie van Franz Joseph II, wichtig doen.
wiens geboorte- en sterfjaar met
ganger aanwezig, die verwarring hare samenvallen. Ze^repre- Er zijn gevallen.
In Hoffmann's sprookjes b.v
Ernst Theodor Amadeus Hoff
mann (1776-1822) de derde
voornaam heeft hij zelf aangeno
men uit bewondering voor Mo
zart was één van de meest uni
versele kunstenaars der Duitse
romantiek: musicus, componist,
dirigent, tekenaar, schilder, dich-
tiVus^M^^Koh^rnThlrfiot'Si?^.?0'^ wordt Dresden beschreven met
als ambt.nï>rP i2n „f" bepaalde pleinen en straten, aan
DlichtscetroinvhPirt nn v?!n de andere kant wordt de student
Si „f3 P Z"° Anoelmus in een Blazen fles Be
slaan de woorden- ,overd he(
Aussezeichnet van w^rdt geh„uden dnor Lindt-
als Tondichter horsts dochter Serpentina, die ook
als Dichter
im Amt
als Maler.
senteert in menig opzicht het standig zijn laf zijn betekent,
oude Oostenrijk, zonder echter
ook maar enigszins het product De menser
van haar adellijke afstamming nen. geven
en milieu te zijn. Opvoeding van leven,
freules bestaat naar haar mening
„ouaiininuci- bet vermogen, dezelfde dwaas-
kind van de jongeling beden in verschillende talen te de enghartige.
Phosphorus en de vuurlelie, als "ggen. Ze is volkomen thuis in
een chemicus, die ingewikkelde _vaP. het
doet. Aan de
Der goldene Topf vinden
twee werelden: de wonderwereld
der poëzie en het nuchtere leven
van elke dag. De archivaris Lindt-
zowel „salamander-
kant ouderlijk zomerverblijf in Mora-
tussen boeren en dagloners
-ele dieren! Denken
De katten houden niemand
slechts aan haar prachtige ..Tier- welsprekend, die niet miauwen
novellen" maar ook in de hof- kan.
de familie We onderschatten datgene, wat
overschatten dat,
kring te Wenen,
de winter doorbrengt. Het
dadig, hoe deze vrouw.
groeid binnen de strenge tradi
ties van de Oostenrijkse adel, meer duidelijk herinnert,
de daar heersen- slecht opvoeder.
zich geheel
de vooroordelen heeft weten los
te maken. Hoe vlijmscherp is De mensen, die men niet tegen
-,15i_haar .beschrijving van de spreekt, zijn die.
als groene slang kan spelen
een vlierboom aan de oever van
de Elbe. Door geloof en liefde
verwerft Anselmus de schone
Hij leefde feitelijk in twee we- Serpentina- en de met toverkracht
relden, de nuchtere van elke dag begiftigde „Goldene Topf". Als ri'üit -----
(als ambtenaar) en de fantasti- d* lp?,er de wonderlijke kliiwen d b,l? -1 tje V meeste houdt, of die
sche. bovennatuurlijke: deze ver- Ya,n bonte allegorieën^ niet kan ÜL." adellijke gasten minst acht.
menging biedt onvermoede moge-
lijkheden. Uit de totems van de ÏSSS.jS^i."ï-..KS2"l..",.2: B'eschrevïn ïandeiijk "epei
in het rustieke leven van herder-
zich de heilige harmonie
CORSICA
IN
WINTERTIJD
Met grote eenstemmigheid
heeft de damesjury van de
Prix Femina de roman Le
Promontoire van Henri Tho
mas bekroond. Deze auteur
mag er niet over klagen ver
geten te worden. Van zijn te
ven voorafgaande romans en
novellen waren cr reeds twee.
waaraan een prijs ten deel
viel. In 1960 werd de Prix
Médicis toegekend aan zijn
roman John Perkins en oor
deelden vele critici, dat hij
een der hoofdprijien had ver
diend. Dat tekort is dan nu
ingehaald. Thomas (1912),
die veie jaren in de Angelsak
sische landen heeft gewoond,
als leraar in de Verenigde
Staten en tien jaar te Londen,
verbonden aan de B.B.C.,
heeft ook zes bundels gedich
ten op zijn naam staan, bene
vens vertalingen van Ernst
Jünger en Goethe. (Torquato
Tasso).
Simpele feiten
De concrete feiten in zijn ro
man zijn simpel en weinig in
getal. De verteller in de ik
vorm is een nog vrij jonge
man. die na een veel belovende
middelbare studie in dood wa
ter is geraakt: hij vindt zijn
bestaan in vertaalwerk uit en
in het Engels. Na de zomer
met man en dochtertje aan de
Corsicaanse kust te hebben
doorgebracht is zijn vrouw,
toen de winter kwam. met het
kind naar haar ouders vertrok
ken. Hijzelf heeft het landelijk
hotelletje, waar de familie eerst
verblijf hield, verruild voor een
armelijke kamer aan het eind
van het dorp. Daar brengt hij
de winter door. Slechte
enkele voorvallen doorbreken
de effen baan der dagen als
de plotselinge dood van de
hotelhoudster en de begrafen
ontwarren, zegt Lindthorst tot biival weet te oogsten met de
hem: „Stil, stil. geëerde! Is de °PVoermg van een door haarzelf
wonderwereld met die van de zaligheid van Anselmus dan iets PSr
tastbare werkelijkheid ontstaan anders als het^leven^ in de poëzie,
humoristische of komische J~
We besluiten met
Marie von Ebner-Eschenbach
op 70-jarige leeftijd
ziekte van de stokoude pastoor.
Bij deze begrafenis plant de
geestelijke in een onverwacht
gebaar een kruis op een graf.
waar het nog ontbrak, het graf
van Diane, de een jaar tevoren
overleden zuster van de hotel
houdster. van wie het dorp
situaties, soms spookachtige
halen. Deze splitsing van de
persoonlijkheid brengt het motief
van de dubbelganger voort, dat
we zo vaak bij romantische
en andere dichters vinden: we
herinneren, slechts aan Chamisso's
Peter Schlemlhl, Oscar Wildes
The Picture of Dorian Gray. Hof-
m'annsthals Die Frau ohne Schat
ten en Werfels Spiegelmensch. Zo
is de vroegere kloosterbroeder
Mrdardus
alle -
Dualisme
Hoffmanns dualisme, het con
trast tussen burgerlijk beroep en
artistieke roeping, bepaalt zelfs
de uiterlijke structuur
werk. Zo geeft hij
Le bens
herderinnetjes gepoëti
seerd wordt uitgebeeld, maar die
tegelijk haar eigen personeel op
de onbillijkste en hardste manier
behandelt en door haar onnaden
kendheid en hoogmoed oneindig
veel kwaad aanricht.
In de ons toegezonden bundel
vinden we in de eerste plaats de
meesterlijke roman Daa Gemeln
deklnd. Pawel, de zoon van een
terechtgestelde moordenaar, wordt
**0**00**00000000**0000*0000000000***0**0
(5 DECEMBER 1889-27 MAART 1962)
m. piivi... imgnirnwriBuner Diugrapmc ars
ggjg>S» yi^rinu., 15. S-ïSSffiST ÏÏSitSï ffiSOTSWSJEC-S u"de verle 1 Moo,de
*.A A..-«daden .door een dubbele roman. Murr. de ge- ..pleegouders" op de gruwelijk- Nederlandse taal en letteren t-,. jji-vin:
uitbesteed, (zijn hij heen> dtaid>r yi maart j|.
verderfbrengende
elixir vervalt hij va
schanddaad in de andere ter
dood gebracht zal worden, wordt
een monnik, een andere Medar-
dus. gevangen genomen en ver
oordeeld. Zo is op beslissende
ogenblikken telkens een dubbel-
'eerde, maar bekrompen
heelde kater, schrijft zijn levens- op tot
herinneringen en gebruikt daar- mens,
voor de achterzijde van een ma- vloed
nuscript. waarin door een onbe- vriendelijkheid
i de R.H.B.S. te
ar wordt onder de in- lijk anders dan met een heel citeer als finale van een vers SONNET
zijn zuster, die door de persoonlijk accent geschreven „Vertroosting" deze diepe waar-
worden: heel veel jaren lang held:
dat ze zelfmoord had gepleegd.
Er zijn nog een mysterieuze
Antwerpse apotheker, de schrij
ver Delorme, die de verteller nutief gevoelsleven, hun broeie-
aan werk helpt. en enkele rige veten en verstopte gehei- I
dorpsfiguren als een buschauf- men. die soms plotseling open- I
S.rieid door de pope v.nwese de (,u^ herder en eJn ga(g_ tlreken
houdster. Zo brengt de ver- De verteller, een geestelijk I
teller de winter door in wankele, nerveuze intellectueel.
uiterst bekrompen orratan- wordt geleidelijk weggezogen uit.
digheden. bij de ketel war- zijn eigen bestaan en opgeslorpt
me wijn mijmerend over door het dorpsleven. Sinds hij I
zijn leven. Tegen zijn leven. ..la cafetière des morts" de kan 1
Tegen het voorjaar komt Polan- niet koffie voor do dodenwake
ge hem halen en brengt de tij- heeft gedragen is zijn persoon- I
ding van een belangrijke op- lijkheid verschrompeld en brok- I
dracht, die hem lang zal vast- kelt zijn wilskracht af. Hij kan
houden. Maar ze verdrinkt, bij niet weigeren als men beslag op I
1 het zwemmen en de jonge man hem tracht te leggen; hij sjouwt
I besluit het dorp en het eiland als een strandjutter om aange- I
met te verlaten en zijn tweeja- spoeld hout te sprokkelen
ng dochtertje bij zich te ne- trekt met de hei
Imen. Daarmee snijdt hij de jn. Zijn
banden met zijn vroeger leven ]0ost hij.
door en knoopt aan bij het be- Alleen'dit doet hij getrouw: I
staan der cultuurloze dorpsbe- hij noteer< als in een dagboek
I woners. zonden datering wat hem over
komt en wat hij innerlijk door i
leeft en mijmert er over. Hij I
I Er is een geheim, dat door geeft zich wel rekenschap van 1
het verhaal heentrekt. Het bp- zijn degradatie en verzekert: „Je
treft de dood van Diane. Ze n'existe plus" mijn persoonlijk I
I werd door een ongeneeslijke heid lost. zich op in de gemeen- I
blindheid bedreigd en zou uit schapsziel. Maar hij vindt niet
wanhoop zelfmoord hebben ge- de kracht zich te onttrekken aan I
pleegd. Vandaar de weigering de bezwering. Vandaar zijn dwa-
dichter, de twijfel tot de vertwijfe
ling toe gekend heeft en in zijn
verzenbundel „voetsporen" 1959»
een sonnet publiceerde dat zijn te
rugkeer op indringend
Een geheim
i chris- ze besluit af te zien
i het i
Toen ik t
i ik
was verteld. Nu heeft de drukker innerlijk veranderd
de gedeelten van die biografie
vermengd met de levensoverpein
zingen van de geleerde kater.
Het spreekt vanzelf, dat beide
geschiedenissen voortdurend in
elkaar grijpen, die van de geniale
Kreisler en van de fe^
kind was, wai
maar als een kind op argeloze
wijs:
God sprak mij toe in 't ruisen
van een boom,
de hemel gaf mü, als Elia. spijs.
Toen kwam als het ontwaken
droom
de twijfel ei
gaf 'k stap
stap iets van de
illusie prijs
k kon niet bidden meer „dat
Uw rijk koom!"
Medardtu ziet zijn dubbel gar
te voorschijn komen (uit: Elixi
des Teufels)
tiji moeder, als die uit'd" elka.ra publlca-
gevangenis terug komt ties fevolfd. Voor me
Van haar Dort- und Schloasge- het laatste schrijven, geda- Rispens was evenals zijn tijdge-
schichten werden o.m. de mees- teerd 26 februari, waarin hij noten Willem de Mérode en Hen-
terlijke „Tiergeschichte" Kram- me bedankt voorde verzenbun- drik Knelder. uit een gerefor-
irttn,ionov;«7eT,-j' b*mb,lU opgenomen en de novel- del „De laatste ronde": „Laat meerd-kerkelijk milieu en even-
kunstenaar Kreisler en van de ]e van de twee zonderlinge Frei- mii te ziiner tlid eens weten als laatstgenoemde (pseudoniem,
sclfvarrekorde kater. Uit de ver- herre„ von Gemperleta. om slechts 31, 1, S.l i.tvan,,. It" Wi,lcm H"sels> z»°" van. 'en
binding van beide standpunten enige van de bekendste te noe- H «"ïndei ontvangen is reformeerd predikant. Wij, jonge-
ontstaat de humor. De kater, men. Wanneer ik in de titel haar n vermoeden dat hij ren stonden sterk onder invloed
trots op alles wat hij heeft aange- werk als poëtisch realisme heb to v,ak voor *'n(ïstreep ge- van de ii(je tachtigers", er zat
leerd. „dweept'' met geestelijke aangeduid, dan wil dat niet zeg- bomen was. nok onder de protestants-christe-
goederen. waardeert echter, als gen, dat ze bij de richting zou Hjke auteurs, poëten en prozais-
het moet, boven alles een ha- behoren, die in de literatuurge- „Maar ik tracht moed te hou- ten. iets in de lucht van „een
ringkop. De contrasten, die er be- schiedenis als zodanig bekend den". Bladerend in een van zijn nieuwe lente en een nieuw ge
staan tussen de wereld van de staat, maar alleen, dat ook over laatste verzenbundels met de veel- luid". In de loop dèr jaren, naar-
kunstenaar en die van de burger, haar realistische beschrijvingen zeggende titel: Ora pro nobis trof mate hij zich vooral wijsgerig 'k ben weergekeerd
wo,,r- de sluier van de poëzie is ge- me nü vooral een kort vers, waar- verdiepte, raakte hij nooit geheel
legd. Haar tijdgenoten uit de na- hij zich ziet als los van de gemeenschap die m
turzlistische school beschreven de „Ons Tijdschrift daarna „Op-
mens als product van erfelijkheid DE PELGRIM waartse wegen de pretentie koes- Ik ken de wereld,
en milieu: zij laat in de ver- terden een chnstelijk-literaire
waarloosde Pawel zien. hoe het Vlamde eenmaal nog door mijn koers te varen: een zware opgaaf
slechte in de mens door opoffe- w matte leden altijd en overal. maar h j
rende liefde overwonnen kan wor- De bezieling Gods. werd meer en meer een randfi-
den. Als adellijke vrouw voelde SloeB ook als een. Mote. pisr: een eclecticus II dje door-
zii een sterke verantwoordelijk- m 1 verled«n- kropen was o.m. in Kierkegaard
- heid ^mor so^aa^ achteruitaestel- Water uit de rots. en Nietzsche, de voorboden van
het groteske ^^iU He kinHerte^ werke- het hedendaags existentialisme:
de.n- terW^eJ®Hik M^ooSSoL Maar genoeg ik heb mijn itrijd hèèl belan«rijk is „De Geest over
vi?,Hlr.n gestreden, de wateren, literaire en wijsgeri-
grote invloed uitgeoefend op sDecVaal*voor de armsten Eén En- blee' mi)n verwachting ge essays" 2). waarin hij „over
Osmr wilrtp nn De Mus- onvoldaan, de openbaring van het rbr.sten-
kfnderfoze heeftd^emeeste 'kinde- °®re lat* ure zij mii vrede- dom" ergens zegt: „Christus den', omdat
kinderloze heert de meeste tunae Eer heen mQet gaan hecft ml9tchlen het meest SOUve-
Ag* rein en onvoorwaardelijk de wer- PSALM
Aforismen 'k Schouw van hier. de rots van kelijkheid van het Godsrijk
't eenzaam heden, openbaard". Is het wonder
Gelukkig zijn in de genoemde op mijn machteloze staf mijn deze ontzaglijk belezen essayist,
bundel meer dan 500 van haar hand, misschien
teressante werk, dat hem wacht-
Maar de priester van de grieks- te. in het dorp Loemia^te blijven
orthodoxe gemeenschap weet en de zorg voor zijn dochtertje
I beter: de apotheker heeft haar, toe te vertrouwen aan één der
op haar dringend verzoek welis- boerenvrouwen,
waar, doodgeschoten aan de rot- In Le Promontoire heeft Tho-
Isige kust bij de kaap (le Pro- mas een boek gegeven, dat de
montoire). Er is dus een indi- lezer vasthoudt door het spel
recte zelfmoord en een moord, van irrationele elementen, die
it een droom °ie °P euthanasie berust. Meer- een zwakke pcrsoonlijflcheid als
vorderde de re" bennen het geheim; al- hun prooi meevoeren uit zijn ei-
len bedekken het. Niemand valt ROn leven, dat. uitgehold, ineen-
de apotheker lastig.
Sfeer
tort Dc invloed van verscheide
ne Angelsaksische schrijvers is
hier onmiskenbaar.
worden op geniale wijze
spiegeld in de memoires van ae
kater. Kater Murr is familielid
van de gelaarsde kat, die in
Tiecks literaire komedie Der ge-
stlefelte Kater optreedt en voor
vader van Scheffels Hiddigeigei,
die zulk een grote rol speelt in
het epos Der Trompeter von
Siicklngen en van Gottfried Kel
lers Spiegel das Kitchen,
zijn uitbeelding van het gn
en Blïe.elige, van de n|5l>tzijden
het leven, heeft Hoffmann _evoel had
BtolB irtvloAfl uilopnpfpnrl nn OerilJK ge\oei n»Q
Panorama der wereld
Poe, Oscar Wilde, op De Mus
set. Balzac en anderen; in zijn
realistische beschrijving van het
fantastische is hij een voorloper
van Kafka en heeft hij tal van
verschijnselen beschreven, die
later wetenschappelijk onderzocht
zijn door de dieptepsychologie.
Nu ben ik oud en boordevol
laar wat ik
eens verliet
ertrouwde
kust gestrande,
'k ken mijn
schuld en smart,
'k blikte in de diepten van een
mensenhart
en strek naar God als eertijds
weer mijn handen.
De individualist, de man van
aristocratisch fijne levenshouding,
kende het onstilbaar en verborgen
verlangen naar de anderen, naar
de duizenden, die, zoals Perk
i^. „zichzelf niet
De feiten bepalen echter niet
I het karakter van het boek. Dat
I wordt gevormd door moeilijk de
finieerbare elementen. Thomas
I brengt ons niet op het Corsica
van de azuren hemel, de weelde-
rige plantengroei en de vloed-
I golf van blijde zomergasten.
1 maar onder dreigende winter-
luchten, bij een zwartgetinte
I zee, jachtende wolkgevaarten en
geheimzinnige grotten.
I Eenzelfde occulte sfeer ligt om
de dorpsbewoners met hun pri-
P.S. In het artikel over La I
Pltlc de Dleu van Jean Cau
(lX-3-'62) eist een zin correctie. I
Men leze: „Messcherp zijn de
persoonsdoorllchtlngen. warm
bloedig de brokken beschrij- i
ving In de opgehaalde hertnne- I
d. P.
wilden.
God niet is kan geen ge-
meensehap wezen,
dit laatste dan nooit b«b wat gemeenschap is
beseft.
alü in een kleine dorpskerk van
Boek over
III - Afrika - Amerika - Aus
tralië. Een geografische ver
kenning onder redactie van A.
C. de Vooys, hoogleraar aan de
Rijksuniversiteit Utrecht, en R.
Tamsma, lector aan de Ned.
Econom. Hogeschool Rotterdam.
Uitgave J. J. Romen A Zonen,
Roermond en Maaseik.
Het is nog niet zo lang geleden,
dat de Nederlandse jeugd met liedjes". 422301 PE^
teleurstelling hoorde dat Pi po de
•lown zijn televisiecarrière ging
beëindigen. Kinderen zijn echter JjiTook het "uitvoerende" kinder
hij Philips
daar kennelijk van uitge
gaan toen men het Plpo-lled en zorgt.^
„Het geheim van Pipo" op een
grammofoonplaatje (318407 PF(
samenbracht. Het overigens bij
zonder leuke plaatje, werd dan
andere plaatje,
dat het wat min-
'nnHhr"hoe*i'è der gecultiveer-
oudlg hoesje
van beide geleerden wordt eerst
het werelddeel Afrika, vervolgens
Zuid-, Midden- en Noord-Amerika,
en ten slotte Australië. Nieuw-
Zeeland en de gebieden In de om
geving behandeld. Deel I, reeds ook in een
eerder verschenen en eveneens gestoken, dat echter wel
vijfhonderd bladzijden groot, r,cn v*n dc tekst van Wim
heeft Europa tot onderwerp: deel £„dï
--ia j i j w, Wltschge), Mammaloe (Christel -
UndCD m het WÉ' Adelaar, en het koor Zingende
relddeel Azie. jeugd, die met begeleiding van
Bij de lijst van recente litera- het orkest van Job Cleber op dc
tuur die de laatste bladzijden van pittige muziek van Joop Reynolds ,ïl,Twl,BWi
dit laatste deel beslaat, plaatsen ,inir,n Fontana plaatj
de schrijvers als kanttekening dat
deze is bedoeld ten behoeve van Een ander „bestsellertje" van
h,„. di, von top.;lde Undppof phili k a, iQ cenvoudlg,
Dikkertje Dap en andere kinder- ftn/ia hoLe>nAt>n ü*dj«s op Luister, kleutertje",
ledjes". 422301 PE>. Vooral het WUae OeKCnacn lPhüjps 422596 NÈ>. die De
eerste ziet er aantrekkelijk uit Behalve al dit nieuws, zijn cr Schellebellen" onder leiding van
en brengt grappige liedjes, op ook heel wat oude bekende lied- Paula van Alphen, met begelei-
muziek vari Henk van der Velde, jes op plaatjes verschenen. Voor- ding van Harry Banninks orkest
al Philips brengt hier veel van. vol geestdrift zingen. Het al
koor leidt, terwijl het orkest van Teddy en Henk Scholten zingen bumpje is zeer geslaagd.
Jos Cleber de begeleiding ver- met hun dochtertje Renée niet Het Bloktiutkoor van Paula Alp
feilloos. maar wel verbazend gc- hen kan men met het orkest van
Wij hoorden de
Bijbelwoorden
en nooit hebben mij woorden zo
ontroerd
als toen: zij schenen me een
onzicht'bre koorde,
die allen luist'renden hield saam-
gesnoerd.
Nog hoor ik de echo soms door
1. fewe,ven hoofdstukken
alle banden heb
Nu 'k mij
nu ben ik opgesloten
toen ik gebonden wa
VIA NAALD
IN HAAJ
willen maken dan binnen het ka-
der van drie meal vijfhonderd scheen in de serie ..Muzikale van
bladzijden moBelijk is. De ware speeltuin". Het brenst de bekende Gcr
politieke en geografische aardver- Barend-Blufliedjes van Benny Vre- dichter
«chuivingen. die zich op het Afri- den „en de meisjes" (314022 RF)
- Helaas bleven de woorden onver
meld. wat ook geldt voor twee
continent voordoen, heb
ben overigens begrijpelijke moei
lijkheden veroorzaakt ten aan-
zien van de opdracht een analy
se van de situatie bij verschijnen
te geven.
Biersma horen op de plaat
met tien liedjes van Jules de
Corte (Decca LQ 60420". Dc tekst
dichter die zich met z'n kin
derliedjes op hetzelfde plan als
Annie Schmidt en Han Hoekstra
'heeft geplaatst laat zich op de-
forse plaat zelf ook horen. De
liedjes zijn afgestemd op klein
tjes. maar ieder die iets van kin
deren begrijpt geniet er van. Echt
iets om ook eens te draaien als
de kinderen naar bed zijn. Alles
komt van Philips. Fontana brenft waarvan 5»MW''de*'teik<f<>n «iwjiMK»™». o°B-
ook ..Het jonsetje Enk en ande- „„fc staal vermeld hoe dc al wat - .'f™
"Ti?- versje. Bespeeld kunnen worden, nog maar op aeo vn, willekeur!.
°e Voor energieke moeders ideaal Je-keui gebaseerd - dat voor
Lo vooral als ze een kleuterfeestje kinderen verschijnt. Opmerkelijk
moeten leiden. „Zingende jeugd" is het daarbij, dat de oude lied
van Hans de Jong zingt de lied- jes „de tands des tijds" heel wat
jes. Jan Corduwener begeleidt ze te knabbelen geven, of anders
met z'n orkest.
spontaan zingen
de koor „Zin-
jeugd"
laat horen, onder
leiding van Hans
de Jong. De componist leidt liedjes vindt
het orkest. Het eerste is een speel ze maar
2). Jack Bul-
terman leidt
hierbij het
kest. De num
mers der plaat
jes zyn 422579
NE en 411612
NE.
Hele oude
len op „Zing en
(Philips
mijzelven,
ik wijd.
O diep geheim van het verbond
der zielen
eeuwig mysterie van
d'opzichtb're kerk:
k was machtig, toen 'k met
anderen kon knielen,
toen ik gedragen werd.
toen was ik sterk.
Aesthetisch is dit zeker niet zijn
Bij de Arbeiderspers is Den Johannes Post, Titus Bransma
Vaderland Getrouwe verschenen: fn K""» Vorrink. die qua levens-
beschouwing niet in het zelfde
boek o\er oorlog en s s1 rHatje woonden, doch elk voor
samengesteld door Mathleu zich de zelfde strijd voerden
Smedts en geschreven door men- „Johannes (Post - red.) was
sen, die beleefd hebben wal ze een bezield leider", leest het be-
aan de geschiedenis toevertrouw- treffende hoofdstuk. „Een nuch-
Doordat de afzonderlijke tere man met een warm hart.
ilen zijn van die ervan overtuigd was dat hun
een inleiding, door het toevoegen strijd de strijd der gerechtigheid
van enkele bladzijden ook. die was. Hij belegde bijeenkomsten
een overzicht geven van gebeur- voor zijn KP'ers, waar hij her een
tenlssen in en figuren van de hart onder de riem stak en graag
oorlogsjaren, is het boek meer over het naoorlogse Nederland
geworden dan een verzameling praatte. En hij genoot vele cr>n-
mln of meer van elkaar los staan- tacten met mensen, die zijn poli-
de herinneringen. Er zH een lijn tieke tegenstanders waren Uren
ln. een lijn, die. zij 't niet hele- 7at hij met Gerben Wagenaar te
maal chronologisch. van mei overleggen en op een keer zei hij
1940 tot mei 1945 voert. tegeri Tineke. zijn koerierster:
Door de --!• I- u.od.. „.o d«' ni" h'frlijk? D.t kan i~
tweede 422538 NE) in het albumpje
494302 EE), kostelij
ke liedjes, gezongen door
Merels", onder leiding van
de Werf, met begeleiding van
van Leeuwens orkest. Naar
componist moet men
raden, maar het albumpje waar-
het plaatje is gestoken,
de eenzaamheid
tijn: „Hieraan wil ik denken en
mijn ziel in mij uitstorten: hoe
ik optrok in de dichte drom. voor
hen uit schreed naar Gods huis.'1
Zalig die het waarachtig heim-
zij komen zeker
goede kouze sluitend naar
gedaan. Smedts. thans hoofdre- destijd zouden
Vrij Nederland, be-
een v.erdiee oen ''Benover «Ika
de
kennen
d acteur
schikt over een vaardige
Wegens illegaal werk werd hij
1941 uitgewezen uit Berlijn, tc
hij daar gedurende enkele
den als journalist werkte,
jaar later werd hij gearresteerd,
WAPENAAR nóg «en jaar later ter dood
nena. In vre
ze onverzoenlijk
zijn. Ik de anti
lij de commu-
Een
IIICIU. »Ol Wik gciui YWl rVktr r
luxueuzer verpakte plaatjes, met f0*"
liedjes var> Annie M. G. Schmidt da* "et koor flink af„,j.
(getiteld „Versjes van Annie M. tekst, maar het result!
G. Schmidt", (494301 EE en elk geval ontwapenend.
1 dan z
1 de
Geslaagd
niet minder aardig, zijn de
gezegd: de oudjes doen het nog
best. Gelijk zij echter toegegeven
dat er ook thans tekstdichters
zijn, die de jeugd veel plezier
weten te bereiden.
T. M.
„Ik kies het goede, waar ik
het ook vind".
ln 1950 bij Kok. Kampen, ver
schenen. Algemeen bekend en
veel gebruikt is: Richtingen en
Figuren in De Nederlandse let
terkunde na 1880. Uitgave:
Kok, Kampen.
Het leeuwendeel van het boek
heeft Mathieu Smedts voor zijn
rekening genomen. Velen, onder
wie H. M. van Randwijk. Fons
Hermans, Lydia Winkel. Jef Last.
en dr. M. van Blankenstein, droe-
15" jf" Irn toe bij Den Vaderland
»ii -t nain iois bmedts. Getrouwe tot een eresaluut te
IU t pa, In !M.,. makan aa„ d, tallogan dlc
Over drie grote verzetsfiguren de donkerste dagen van Neér-
wordt in Den Vaderland Getrou- lands geschiedenis pal stonden
we uitvoerig verhaald. Het zijn voor recht cn vrijheid.
oordeeld. Dat de Duitsers het von
nis niet uitvoerden, was te dan-
kan aan hun vaak wonderlijke
grillen. De Russen werden
k