DE DOKTER aan 'f woord
I
Kerken en padvinderij
moeten samenwerken
Tweede Goodwillcentrum
voor Leger op walletjes
«VI ij 114 TEM
Een ivoord voor vandaag
Amerikaans predikant legt
ambt neer uit protest
Uw Kunstgebit
Zending in Eritrea heeft
verpleegsters nodig
Ckefarine.4
De arts en cle
godsdienst
2
ANDERZIJDS
HET CHRISTENDOM
Prof. dr. D. J. Hoens heeft in
„Woord en dienst", hef veertien
daags orgaan voor het hervormde
kerkewerk, een artikel geschreven
over ,Jiet christendom en de we
reldgodsdiensten." Prof. Hoens
schreef dit artikel omdat zeer ve
le christenen in Nederland vooral
nu met andere godsdiensten ge
confronteerd worden. Prof. Hoens
schrijft:
Vergelijken we het hindoeïsme,
de islam en het christendom met el
kaar, zuiver op basis van de gods-
dienstwctenschappelijke methode,
dan blijken er essentiële verschil
len tussen hen te bestaan. Dat er
tussen het Brahman, het enige Zijn
dat werkelijk eeuwig en onveran
derlijk is. en het overeenkomstige
Absolute in het boeddhisme ener
zijds en Wisjnoe, de hoogste per
soonlijke god van miljoenen Hin
does, Allah en de Vader van Jezus
Christus anderzijds een enorm on
derscheid is, wordt algemeen er
kend.
Maar ook tussen Wisjnoe. Allah
en God onderling blijken bij nader
inzien grote verschillen te bestaan,
zodat hier niet slechts sprake is
van drie verschillende namen voor
éénzelfde wezen, doch van drie we
zenlijk andere figuren. Vergelijken
we de heilsvoorstellingen in de
genoemde godsdiensten dan treden
eveneens typische differenties aan
de dag.
De godsdiensthistoricus blijft hier
staan en spreekt geen oordeel uit
over de grotere of geringere waar
de van de ene religie ten opzichte
van de andere.
Als christen en als theoloog on
derwerpen we ons aan het bijbels
getuigenis aangaande Jezus Chris
tus als de Heiland der wereld. Zijn
komst in de wereld en in het leven
der mensen betekent een oordeel
over alle menselijk handelen en
denken. Hij ontmaskert ons men
sen, of we nu islamiet, boeddhist,
Hindoe of traditiechristen zijn, als
vijanden van God. Ook onze diep
ste religieuze gevoelens en gedach
ten moeten wij neerleggen bij het
kruis van Christus. Van het heil
dat wij mensen verwachten loopt
geen rechte lijn naar het heil van
Christus. Concreter gezegd van het
samenzijn met Wisjnoe in de
hoogste zaligheid, het Nirwana, het
vertoeven in het paradijs van Allah
en de zaligheid in de hemel bij God zijn en blijven.
loopt geen rechte lijn naar het Ko
ninkrijk van God.
Christus' komst is echter door
het oordeel heen ten diepste be
houd. Hij schenkt het nieuwe le
ven; daarbij maakt Hij echter ook
gebruik van elementen uit het ou
de leven. Dat deed God bij Paulus,
lat doet Hij ook bij Hindoes, boed
dhisten. moslims en ons.
Christus is de weg van de mens
tot God omdat Hij de weg van
God tot de mens is. Om alle mis
verstand te voorkomen: deze Chris
tus is geen ander dan Jezus, zoals
Hij uit de evangeliën ons tege
moet treedt.
Deze Heer nu zendt ons als zijn
getuigen in de wereld. Dat is een
hachelijke zaak. Het gevaar dreigt
immers dat wij Christus als onze
Christus in de wereld der religies
verkondigen tegenover hun god.
Christus moet echter niet hun Heer
worden omdat Hij tot ons geloofs-
bezit behoort, doch omdat Hij de
Heiland der wereld is. Christus
dient daarbij de Heer te blijven
tegenover wien wij allen, nietchris-
tenen en christenen als schuldige
mensen naast elkaar staan.
Het zal duidelijk zijn dat we de
geciteerde uitspraken van Radha-
krishnan en Heiier, als godsdienst
historicus en als theoloog moeilijk
kunnen aanvaarden. Niet van onze
goede bedoelingen er inspanning
hangt het af of wij God bereiken,
doch van het aanvaarden van en het
leven met Jezus Christus als de Hei
land (tegen Radhakrishnan)
De religieuze mensheid is niet
een. evenmin als de politieke of cul
turele mensheid één is; en
wij zijn niet de tempel die ,.niet
met handen gemaakt is" of leden
van de éne Onzichtbare Kerk. Wij
zijn één in de schuld tegenover God
en eerst in de erkentenis van die
schuld en in het aanvaarden van
Jezus Christus als de Verzoener
gaan wij behoren tot de tempel en
worden wij leden van de éne On
zichtbare Kerk. Het zal hopelijk
even duidelijk zijn dat, naar onze
opvatting, het evangelie als een
opdracht aan de christenen is toe
vertrouwd en niet als een bezit en
dat daarom van een absoluutheid
van het christendom tegenover de
wereldreligies geen sprake kan
zijn. Alleen God zoals Hij zich in
Christus heeft geopenbaard, is ab
soluut. Hij is de enige Heer aan
wie alle mensen in alle godsdien
sten gehoorzaamheid verschuldigd
De zesde „Duty to God" confe
rentie, (internationale conferentie
van padvindersleiders), die op
Woudschoten bij Zeist is gehou
den, is zaterdag gesloten. Op
deze conferentie is veel gesproken
en gediscussieerd over de betrek
kingen tussen de padvinderij en
de kerken in alle deelnemende
landen. Ofschoon vele inlichtin
gen alleen betrekking hadden op
speciale situaties en landen mag
men toch wel zeggen dat alle in
lichtingen die verstrekt werden
door de woordvoerders van de
verschillende landen, zo waarde
vol waren dat men moet trachten
ze daar waar mogelijk, toe te
passen.
In de referaten die gehouden wer
den zijn zes punten die voor ons al
len van belang zijn, en die zeker de
moeite van het bestuderen waard zijn,
naar uoren gekomen.
Ten eerste dat bij de training van de
padvinder de verantwoordelijkheid al
tijd bij de leider ligt. De taak van de
predikant of geestelijke kan alleen
zijn, de leider bij zijn werk voor de
jongen te helpen.
Het tweede punt is dat alleen* door de
kerk. de padvinderij het christendom
in praktijk kan brengen en het tot een
levend geloof kan maken voor de
jongens. Het antwoord voor hen die
n beschuldigen dat wij de
an de kerk in willen nemen
hen die vinden dat in de
verhouding padvinderij-kerk, de pad-
dan ze zou
ize erkenning
WOLLEN POLO-PULirS
VELE VOORDELEN
sublieme wollen jersey
kwaliteit.
Ideaal voor ons klimaat.
blijft goed ln model.
dat wij zonder de kerken onze plicht
niet kunnen vervullen en het ook niet
Verder zijn er de zogenaamde neutrale
of open groepen. Dit betekent niet
dat deze groepen anders zouden zijn,
maar alleen dat deze groepen open
staan voor alle gezindten. Deze groe-
Sen hebben echter dezelfde leiding en
ulp nodig als andere.
Actief deelnemen
In sommige landen is het mogelijk dat
f ledikanten en andere geestelijken ac-
ief aan de padvinderij deelnemen en
zo hulp verlenen. De lezingen die voor
theologische studenten gehouden wor
den en de trainingscursussen voor
predikanten en geestelijken worden
dan ook warm aanbevolen door alle
padvindersleiders. In verband met de
vertegenwoordiging van de padvinde
rij zoeken wij naar een manier om
dergelijke methoden uit te breiden.
Wij roepen hiervoor speciaal de hulp
in van christenen, die actief aan het
kerkelijk leven deelnemen
vroeger ook lid van
zijn geweest.
In de wereld van vandaag zijn veel
verschillende menselijke dogma's.
Padvinders en christenen moeten hier
zeer kritisch tegenover staan en de
dogma's die niet christelijk zijn, ver
werpen.
Evenals de kerkean* is de ontwikkeling
van het persoonlijk geloof en gebed
van de jongen een deel van het werk
van de padvinderij. Indien een leider
de taak van de geestelijke en religi
euze training van zijn troep ontwijkt,
onthoudt hij de jongen het enige hou
vast wat hem later, indien hij in een
omgeving komt waar de christelijke
beginselen worden ontkend of gewei
gerd, staande kan houden.
De wijze leider zal ook altijd toegeven
dat hij de. verantwoordelijkheid voor
ontwikkeling van zijn padvinders deelt
met andere mensen ouders, onder
wijzers. leiders van jeugdverenigin
gen en in het bijzonder met de predi
kanten of andere geestelijken.
Het tweede Goodwillcentrum
van het Leger des Heils in de
Amsterdamse binnenstad is ge
reed. Op 14 april aanstaande zal
de secretaris van de sociale raad
te Amsterdam, dr. H. P. Cloeck,
de officiële opening verrichten.
Het nieuwe centrum, genaamd,
,,de Ruytenburgh" is een voor
malig voddenpakhuis aan de
Oude Zijds Achterburgwal (De
walletjes). De ingrijpende res
tauratie van het verwaarloosde
pand zou aanvankelijk voor de
afgelopen kerstdagen klaar zijn,
maar door o.a. personeelstekort
is dit niet gelukt.
Bij de officiële opening van ,,de
Ruytenburgh" zullen ook de territo
riaal commandant van het Leger des
Heils in Nederland, W. F. Palstra, en
de vrouwenmaatschappelijk secreta
resse luitenant-kolonel M. E. Crok
het woord voeren.
Het werk van het Leger des Heils
de oude binnenstad is sinds 1948
sterk gegroeid, waardoor ruimtege
brek ontstond. De aankoop, restaura
tie en inrichting van het voddenpak
huis werd op 200.000 geschat, een
bedrag dat ver buiten de mogelijk
heden van het Leger lag. Na de tele-
isie-uitzending op 19 februari 1959
Anders dan anderen" waarin majoor
A. M. Bosshardt over het werk van
het Leger in donker-Amsterdam ver-,
telde, ontving men van alle kanten
steun. Toen bovendien bleek dat op
subsidie van de overheid kon worden
gerekend, werd het pand aangekocht
1 in oude stijl gerestaureerd.
Als het tweede centrum in gebruik
genomen zal dat o.a. betekenen
dat een aantal evangelisatie-bijeen
komsten niet langer in een café-zaal
tje behoeven te worden gehouden. Er
zal gelegenheid zijn voor noodopna-
men van vrouwen en meisjes en er
komt plaats voor een bejaarden
sociëteit, de vrouwenbond en het
jeugdwerk. Vrijwel het gehele inte
rieur bestaat uit geschenken die het
Leger ontving na de televisie-uitzen
ding met majoor Bosshardt.
Na de openingsplechtigheid zal er
's avonds een bijeenkomst voor de
buurtbewoners zijn. Het nieuwe cen
trum ontleent zijn naam aan de fa
milie Van Ruytenburgh, die het pand
i de eerste helft van de zeventiende
euw in eigendom had.
Medische wereld wil
zendingsartsen
laten uitzenden
Staatssecr. Stubenrouch
Lich. vorming
onmisbaar bij
de opvoeding
„Lichamelijke vorming moet worden
gezien als een belangrijke en onmis
baar element in de opvoeding". Dit
verklaarde de staatssecretaris van on
derwijs, kunsten en wetenschappen,
drs. G. C. Stubenrouch, maandagmid
dag bij de opening van het internatio
nale congres in verband met het
100-jarig bestaan van de vereniging
van leraren en onderwijzers in de
lichamelijke opvoeding in Nederland,
in het Rijnhotel te Rotterdam.
Naar de mening van de staatssecre
taris is het inzicht dat de lichamelijke
opvoeding een eigen plaats verdient
in ons opvoedingssysteem belangrijker
dan het uiteenlopen van de ideeën over
details en het verschil in de gebruikte
methodes. Hij sprak zijn erkentelijk
heid uit aan het adres van de leden
van het comité die in stilte dit congres
hebben voorbereid. De keuze van de
discussie-onderwerpen vond hij uit
stekend. „Als we spreken over de
lichamelijke opvoeding van de jongere
kinderen, de schooljeugd en de op
groeiende jeugd, bestrijken we het
gehele vlak van de lichamelijke op
voeding zoals dat op de scholen wordt
onderwezen", aldus de staatssecretaris.
Naar zijn mening is de lichamelijke
opvoeding van de jongere kinderen in
het bijzonder van belang waar deze
voldoet aan het grote verlangen naar
de speciale oefeningen voor de kin
deren van die leeftijd. Lichamelijke
opvoeding voor de lagere schooljeugd
is nodig om de nadelen van een zit
tend leven on te heffen. Het kan hel
pen de jeugd een goede houding en
een juist gevoel voor lichaamsbewe
ging bU te brengen.
Kerkelijke figuren kand.
Nobelprijs voor vrede
Twee kerkelijke figuren van internatio
nale bekendheid zijn benoemd tot kandi
daten voor de Nobelprijs voor de vrede,
geschied door de Zweedse parie
de Noorse Nobeleommissie (overeenkom
stig de laatste wil van de Zweedse ge
leerde en uitvinder Alfred Nobel) geko
zen door het Noorse parlement en belast
met het toekennen van de vredesprijzen;
de Nobelprijzen voor fysica, chemie, fy
siologie, medicijnen of literatuur worden
toegekend door daartoe benoemde
Zweedse instanties.
Een van de kandidaten is de wereldbe
roemde zendingsman en evangelist Stan
ley Jones, de andere bisschop Rajah
Manikam van de Tamil Kerk in India.
Studiebeurzen voor
Ned. studenten
De Zwitserse regering heeft voor b_.
cursusjaar 1962/1963 twee studiebeurzen
ter beschikking gesteld van Nederlandse
studenten aan een Zwitserse universiteit
of hogeschool Deze beurzen zijn bestemd
voor studenten, die hun kandidaatsexa
men reeds hebben afgelegd.
Een aantal beurzen is door de Poolse
regering ter beschikking gesteld var
derlandse studenten, afgestudeerd er
tenschappelijke werkers voor verdere
studie in Polen. Ten behoeve van Neder
landse studenten heeft ook de Zweedse
regering studiebeurzen ter beschikking
gesteld. Deze worden verstrekt om stu
denten in de gelegenheid te stellen die
per in hun studie door te dringen en om
hen tevens in staat te stellen het land.
het volk de geestesgesteldheid en de na
tuur van Zweden en Zweedse gewoonten
en gebruiken te leren kennen
De commissie voor culturele betrek
kingen met het buitenland in Joegoslavië
heeft twee beurzen voor Nederlandse
studenten ter beschikking gesteld.
(Van
i kerkredact ie)
Rernp pin Qsiverk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Den Helder (vac. J. Borg
hard toez.); R. Dijkstra te Akker -
Murmerwoude; Apeldoorn-Het Loo
(wijkgem. C. West toez.): Ph. Loggers
te Leeuwarden; te Haren (Gr.) (vac.
H. Mondt): G. Pettinga te Lisse.
Aangenomen naar Capelle ad. IJssel
(vac. L. Blok. 3e pred.plaats'. A Kaste
lein te Hei- en Boeicop, die bedankte
>or Zwijndrecht (wijkgem. toez.).
Bedankt voor Hoogeveen: dr. C. Graaf
land te Woerden; voor Gouda (vac.
P. J. J. Monster): J. de Lange, director
van Geref. Zendingsbond, woonachtig te
Benoemd tot voorganger van de her
vormde evangelisatie te Oostvoome:
J. H. de Vree te Hoogmade.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Monnickendam: J. L. Bel,
kand. te Den Helder; te Mildam (bi,'
accl.l; E. P. Bosma, kand. te Amsterdam,
te Abcoude en te Capelle a. d. IJssel
(vac. Joh. Pasveer): G. de Vries te
Wilnis; te Vollenhoven-Kraggenburg G.
D. Hanemaaijer te Ternaard; te Heiloo:
D. Kloppenburg te Broek onder Akker-
woude.
GEREFORMEERDE KERKEN (VRIJG.)
CHRIST. GEREF. KERKEN
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Tweetal te Tholen: A. Hofman te Zeist
en Chr. van Dam te Rotterdam-C., waar
van eerstgenoemde beroepen is.
VRIJE'EV. GEMEENTEN
Beroepen te Zwolle (tevens
evangelische arbeid in het noorden)
W. E. van Petegem te Bussum.
Verpakking
van
20 tabletten
Gezins
verpakking
van
100 tabletten
waar Bayer achter staat.
De wet) is lang en martelend. Van de Joodse Raad naar Pi-
latus, van Pilatus naar Herodus en van Herodus terug naar
Pilatus. En dan eindelijk de uitspraak: er is niets door
Hem bedreven, dat de dood verdient" (Lucas 23 15).
Pilatus houdt hier nog voet bij stuk. Nog is hij de man, die
op de bres staat voor het rechtmaar straks zal hij een omme
zwaai maken.
De menigte, die zich haar prooi ziet ontglippen, begint te
schreeuwen, te razen en te tieren. En Pilatus wankelt, hij
weet niet meer wat te doen. Nog een keer zal hij proberen
zij het met een foefje Jezus te redden. Voor de laatste
maal zal hij op het gemoed van dat opgezweepte volk gaan
werken en als dat niet helpt, vooruit dan maar. Dan verder
geen gezeur aan zijn hoofd.
Pilatus staat voor de belangrijkste beslissing in zijn leven.
Hij moet kiezen öf voor het Koninkrijk, dat niet van deze
aarde is. öf voor de wereld. Hij moet kiezen tussen Gód en
de mens. Het is de beslissing, waarvoor een ieder van ons
wordt geplaatst. En Pilatus zal kiezen. Voor God, Die voor
hem zo onwerkelijk is, zo ver weg? Nee, Pilatus kiest voor
de mens. En hij kiest voor de mens om in zijn armzalig korte
leven van zijn rust verzekerd te zijn. Terwille van een kalm
bestaan, van een vreugde, die geen vreugde is, offert hij de
heerlijkheid, die eeuwig is, op. Pilatus houdt het oog gericht
op de aarde, niet op de hemel.
Dominee te veel
een manager
De Amerikaanse baptistenpre
dikant ds. Max Morris heeft zijn
ambt neergelegd net op het ogen
blik dat zijn gemeente een nieuw
kerkgebouw van meer dan drie
miljoen gulden gaat bouwen. Zijn
laatste officiële daad was het ste
ken van de eerste spade in de
grond. Het merkwaardige is dat
het ontslag eigenlijk te maken
heeft zij het dan indirect
met die activiteit. Ds. Morris
legde zijn ambt neer, omdat hij
meent dat een predikant te veel
uit zijn geestelijk werk wordt ge
haald en als klusjesman door de
gemeente wordt misbruikt.
Ds. Morris is 33 jaar oud en heeft
zijn grieven gespuid in de „Miami He
rald" van Florida, die zich venbaasde
over het besluit van deze predikant, die
in januari was gekozen als de .Jonge
nan van het jaar" om zijn bijzondere
ctiviteiten.
In de Miami Herald" schrijft de
predikant: „Mijn ontslag is een pro
est. Een protest tegen de „vorm"
'aarvan de hedendaagse predikant een
fgietsel moet zijn. Een protest tegen
de gedachte dat een predikant een ma
nager, een administrateur, een organi
satorisch genie, een biechtvader voor
honderden mensen die „hun tenen heb-
Pedro Paramo, door Juan Rulfo. Ver
taling J. M. Lechner. Uitgave De Tijd
stroom, Lochcm; Gids voor personeels
beleid, arbeidsvraagstukken, sociale
verzekering. Nummer van maart 1962.
Uitgave N.V. AE. E. Kluwer, Deventer:
Journal brut, door Ivo Michiels. Vierde
druk. Uitgave De Bezige Bij, Amster
dam; Jantje de schoenlapper en zijn
Weens kiendje, en De man met het Jan
Klaassenspel door Antoon Coolen.
Tweede druk. Nr. 75 in de Nimmer
Dralend-reeks. Uitgave N.V. Nijgh
Van Ditmar 's-Gravenhage-Rotterdam;
Kroniek van het ambacht. Nummer van
maart 1962. Uitgave Stichting Ara-
bachtspubliciteit, Badhuisweg 108. Sche-
veningen; Toetsnaald der chemie, door
ir. R. Feis en ir. B. H. Mensink. Uit
gave H. Stam N.V., Haarlem: De
waarde van een pauselijk concilie blij
kens een brief van Calvijn aan koning
Onlangs Is opgericht een stichting
„Mlnlsterium Medici Missionare", die
zich ten doel stelt zendingsartsen uit te
zenden naar de verschillende zendlngs-
velden, waar zij vooral hulp zullen moe
ten bieden als docent in medische vak
ken. De nienwe stichting is ontstaan door
een contact van mensen van de zoge
naamde Lucas-stlchting, de Christelijke
Vereniging van Natuur- en Geneeskun
digen, de Protestants Christelijke Artsen
Organisatie en de hervormde en gere
formeerde zending.
De nieuwe stichting wil zendingsartsen
uitzenden naar tropische gebieden. In
principe werd besloten dat de uitzen
ding als zodanig ten volle voor ver
antwoordelijkheid zou liggen van de
kerk waartoe de betrokken arts be
hoort. De stichting zal de uitzending
stimuleren en vooral ook uit medische
kringen de benodigde gelden bijeen
brengen. Daartoe zal de stichting zich
wenden tot artsen, tandartsen, apothe
kers, dierenartsen, christelijke zieken
huizen en anderen.
Reeds is de Lutherse arts dr. S. Franken
naar India vertrokken en volgens
bericht in het zojuist verschenen n
mer van „Geloof en Wetenschap" stelt
de stichting nu pogingen in het werk
om op korte termijn dr. A. H. Klokke
uit te zenden naar het Christ. Medical
College en Hospital in Loedhiana.
waar de eerstgenoemde arts reeds
(Advertentie)
xlt de gehele dag
stevig op zijn plaats I
Thans is hef niet meer nodig, da» Uw kunst
gebit bij het spreken, eten, lochen of niezen
losschiet of verschuift. Een weinig Dentofix-
poeder op de gebitsplaot en deze onge
makken bestoon voor U niet meerj Dento-
fix geeft U een ongekend gevoel von zeker
heid en welbehagen. Aangenaam en hygië
nisch in het gebruik. Tevredenheid gegaron-
deerd. Verkrijgboor in discrete, neutrale
plostic flacons, prijs f. 2,35, bij apotheken
opgroeiende jeugd moet gericht zjjn
op het onderhouden en verdiepen van
He f 'hr-id (houding en beweging), op.
verhoging vin dg individuele be- ?OOT het
Priester schuldig aan
huisvredebreuk
De rechtbank in Maastricht heeft de
35-jarige priester F. van der Z. schuldig
bevonden aan huisvredebreuk en verzet
tegen de politie en hem conform de eis
veroordeeld tot een voorwaardelijke ge
vangenisstraf van een maand met een
proeftijd van drie Jaar. De geestelijke
-- 8 september
giimii)*r*n v«r> d» Wooster van de sociëteit der Afriksai
b.l.np. "ngV^ d. verichillende hiiw'^Sf 3»,
-r - - —I miuiM in A ■Iha-le.Unld.a-a verwij-
- I aera. ornaat nij weigerde geld
spelen en sporten, hetgeen belangrijkven aan een herhaald bevel
is uit sociaal oogpunt", zo besloot de waarnemend overste van het klooster
£)e lichamelijke opvoeding van da1 staatssecretaris. om het gabouw te verlaten.
Vormingscursus over
Karl Barth
Op het vormingscentrum Oud-Poel
geest te Oegstgeest wordt op 12 er
as. een weekend belegd, gewijd
grote theoloog Karl Barth. Ditmaal zullen
de gedachten, die Karl Barth over de
oecumene heeft, besproken worden. Prof
dr. G C van Nifbrik zal op zaterdag twee
inleidingen houden, terwijl dr. W. Nijen-
Er bestaat op de zendingsposten
van de Orthodox Presbyteriaanse
Kerk in Eritrea in Oost-Afrika
een groot tekort aan medische
krachten en vooral aan verpleeg
sters. Het zendingsci mité van
deze kerk heeft zich hierover in
een schrijven tot de Reform
Church van Australië gericht. In
dit schrijven vraagt zij de Reform
Church of deze hen wil helpen
bij het zoeken naar verpleegsters.
Vier jaar geleden is de zending van
de Orthodox Presbyteriaanse Kerk in
Eritrea begonnen met de medische zen
ding. echter zonder de hulp van vakbe
kwame krachten. Een dokter en
pleegsters zijn daar hard nodig, r
tot nu toe kon in deze behoefte niet
worden voorzien. Het is nu echter vrij
wel zeker dat er in 1963 een dokter zal
komen. Hierdoor wordt het gebrek aan
verpleegsters nog nijpender. Als het
mogelijk is zullen nog voor 1963 ver
pleegsters in Eritrea werkzaam moeten
zijn. Het comité heeft een oproep opge-
0brede schou-
lodig hebben om uit te kunnen hui-
en een soort van klachtendienst
mensen die niet met alkaar kun-
opschieten, moet zijn. Het is een
protest tegen het „synodale" program
dat de predikant van de ene sa
menkomst naar de andere doet hollen
het bijwonen van vergaderingen,
conferenties en commissie-samenkom
sten en hem alleen de zaterdagavond
vrij laat om zijn preken voor te berei
den.
In deze trant gaat de predikant nog
een paar alinea's door en vervolgt
dan: „De hedendaagse kerken schep
pen een soort van kerkelijk „Franken-
stein-monster" dat op een zekere dag
zijn schepper zal opeten. Geen mens,
die dit gedwongen programma volgt,
dat al zijn tijd opeist, is in staat met
een levende boodschap van God in de
kansel te verschijnen. Als onze ker
ken vol zijn van „onvolwassen kerk-
l ankvulling" en geestelijke pigmee-
en" dan kan dat heel goed veroor
zaakt zijn door het feit dat zij jaren
lang hebben moeten leven op een gees
telijk dieet van preken die haastig
in elkaar zijn gezet in de laatste 30
minuten voor de preek."
„Dag in dag uit worden de eisen
zwaarder. De predikant moet gelijken
op het beeld dat de gemeente van hem
heeft geschapen. De gemeenteleden zijn
door een subtiele hersenspoeling er toe
gebracht om te geloven dat de stand
van het geestelijk leven van de predi
kant ai te lezen is uit de statistiek van
het aantal samenkomsten die hij heeft
bijgewoond of geleid."
Volgens ds. Morris heeft de eerste ge
meente van Jeruzalem ook eens dit
probleem onder ogen rs^-'fen zien. De
apostelen kwamen tot de ontdekking
dat zij de „tafels bedienden" en hun
geestelijke opdracht verwaarloosden. Zij
zeiden toen: „Het bevredigt niet, dat
wij met veronachtzaming van hei Woord
Gods de tafels bedienen". Zo denkt ds.
Morris er ook over, maar ln plaats van
mensen aan te stellen zoals de aposte
len deden, nam hij uit protest zijn ont
slag.
(Advertentie)
steld waarin zij verpleegsters verzoekt
zich aan te melden. De Reform Church
Australië heeft toegezegd dat zij de-
oproep ook aan de verpleegsters in
hun kerk zal doen toekomen.
De oproep van het zendingscomité
luidt als volgt. „Verpleegsters. Is deze
oproep van het zendingscomité
roep van de Heer voor U? Er is geen
twijfel mbgelijk, God roept u. Hij roept
u. verpleegsters, door middel van zijn
gelovige, dappere kerk, die zeer na ver
want is aan de Christian Reform
Church van Amerika.
Verpleegsters, wat zal uw antwoord
op de oproep zijn? Indien u antwoordt:
„Ik wil gaan", schrijf dan onmiddellijk
en alle inlichtingen die u nodig zult
hebben, zullen u toegezonden worden.
Indien u nog niet onmiddellijk kunt be
slissen maar wel geïnteresseerd bent
moet u ook onmiddellijk schrijven. De
inlichtingen die u verstrekt zullen wor
den zullen uw beslissing misschien
gunstig beïnvloeden. Wijs deze oproep
echter niet onmiddellijk af. Dit is
oproep om de Heer te dienen op
specifieke dn speciale wijze. Deze op
roep stelt u in staat om de Afrikaners
4 beroemde middelen
doen wonderen!
Een der middelen zorgt ervoor
dat de maag niet van streek raektl
Vier geneesmiddelen in één tablet
verenigd ondersteunen eikaars
werking en doen wonderen. Chefa-
rine „4" werkt niet alleen beter bij
bestrijding van pijn en griep, maar
bovendien veiliger, want één der
bestanddelen dient om de maag te
beschermen.
Glazen buisje 20 tabletten 0.80
idige stripverpakking 40 tabletten f 1.60
Voordelige flacon 100 tabletten f 3.6#
„Vragen op medisch gebied zenden aan de redactie van one
blad met linksboven op de envelope „Medische rubriek".
Antwoord op vragen van algemeen belang wordt wekelijks
In deze rnbrlek gegeven, vragen waarvan do beantwoording
niet langs dezo weg gewenst Is, geschiedt per brief.'*
DE GODSDIENST heeft voor de arts twee be
langrijke aspecten. Is de arts zelf gelovig,
dan zal hij steunend op wat hij erkent als
goddelijke openbaring erin zien de zuivere
bron van het geweten, waaruit het vermogen
voortkomt goed en kwaad van elkaar te onder
scheiden. De godsdienst is voor hem dus een
leidraad.
Het andere aspect voor de arts ligt bij de patiënt.
Wanneer de patiënt gelovig ls. en de arts eveneens
of niet, dan vloeien ook hieruit consequenties voort.
De arts zal dit ln het oog houden, omdat hij anders
tegenover vele van zijn patiënten tekort zal schie
ten. Het kan voorkomen, dat de uitingen van de
patiënt hem vreemd voorkomen, omdat hij de sym
boliek niet kent, het kan ook zijn dat de patiënt
hem overdreven voorkomt of juist oppervlakkig te-
;enover zijn of haar godsdienst. Een juiste beoor-
eling is vaak zeer moeilijk, vooral als de patiënt
en ander geloof belijdt dan de arts. De arts zal
an moeten oppassen de patiënt niet te krenken,
omdat hierdoor de zo noodzakelijke verhouding pa
tiënt-arts kan worden beschadigd. De genezing van
en ziekte of kwaal hangt nu eenmaal in vele ge-
allen ook af van de gezonde verhouding tussen de
patiënt en de arts. Eerlijke gesprekken kunnen de
relatie verbeteren. De arts zal, wanneer er geschil
punten dreigen, mild begrijpend daar tegenover
staan.
Een dlepergaand gesprek zal voor de patiënt in
vele gevallen een beter medicijn zijn dan de stoffe
lijke medicamenten. Voor verschillende gelovige
artsen is er op deze manier een mogelijkheid tot
„getuigen", als men dat wil en kan. Hiermee is niet
gezegd, dat een arts zich op het terrein van een
geestelijke mag begeven. Maar hij kan ln enkele
gevallen wel eens ae weg banen voor een geeste
lijke.
Het is, vooral in ons land met zijn grote verschei
denheid van levensbeschouwingen, niet mogelijk
een vaste gedragslijn aan te geven. Verschillende
kerkelijke groeperingen zitten aan bepaalde wetten
Wat de voeding betreft: alleen
van dieren, die herkauwers zijn en gespleten hoe
ven hebben, alleen nadat zij ritueel gekeurd zijn.
Menging van vlees en melk is verboden, terwijl er
tussen het gebruik van vlees en melkspijzen min
stens een uur moet liggen. Bij de Joodse zowel als
bij de r.k. patiënten zal de arts rekening moeten
houden met de vastendagen. R.k. patiënten, die le-
vensgeva'arlijk ziek zijn. moeten bediend worden,
hetgeen voor een arts soms een moeilijke beslissing
kan zijn. De toediening van de sacramenten der
stervenden kan de patiënt immers het hopeloze van
zijn toestand doen inzien. Wanneer dit met de no
dige tact gebeurt, geeft het de patiënt ln de meeste
gevallen echter innerlijke rust. Wat de doop betreft
zal de arts de doopformule moeten uitspreken, wan
neer de pasgeboren baby in onmiddellijk levensge
vaar verkeert of juist is overleden. Trouwens ook
bij onrijp geboren vruchten zal de arts rituele han
delingen moeten verrichten of eventueel voor een
plaatsvervanger moeten zorgdragen. Wanneer een
zwangere overlijdt, verlangt de R.K. kerk. dat er
onmiddellijk een keizersnede geschiedt. wanneer
men althans zeker kan zijn dat de vrucht nog in
leven is.
Moeilijk is het voor de arts, dat de r.k. leer, in
dien bij een bevalling het leven van de moeder al
leen te redden is door opoffering van het kind. het
direct doden van de vrucht verbiedt. Het dodeh
mag niet het middel zijn om het leven van de moe-
toegestaan vlees der te redden. Gelukkig komen dergelijke gevallen,
dank zij de vooruitgang der medische wetenschap,
slechts uiterst zelden voor.
Wil de arts in staat zijn rekening te houden met
de opvattingen van protestantse patiënten, dan
moet men begrip hebben voor het feit, dat we hier
niet te doen hebben met absolute uitspraken, die
van boven af worden gedaan. Elke protestant zal
voor zich zelf moeten beslissen, met andere woor
den: „Men moet in zijn eigen geweten overtuigd
zijn". Dit lijkt misschien gemakkelijk in de verhou
ding arts-patiënt, maar het is het bepaald niet al
tijd!
En zo zijn er nog vele problemen, die een goede,
eerlijke verstandhouding tussen de patiënt en de
arts kunnen bemoeilijken. Denken wij b.v. aan de
abortus provocatus, waartegen alle religies gekant
zijn; aan de anti-conceptionele praktijken, waar
over de meningen uiteenlopen, evenals over de pe
riodieke onthouding en de kunstmatige inseminatie.
In ons land waarborgen de medisch-ethische inzich
ten van de artsen gelukkig een grote mate van ze
kerheid. zodat er zelden conflicten komen met de
religieuze opvattingen van de patiënt.
De arts zal steeds de uitgesproken opvatting of
overtuiging van zijn patiënt respecteren, ook al
meent hij dat deze ongemotiveerd is. Hij kan wel
trachten zijn patiënt of zijn familie te overtuigen,
wanneer dit medisch beter is, maar hij mag de pa
tiënt niet zijn mening opdringen.
Door al deze problemen ko t naar voren, de
■venselilkheid of een Datiënt een huisarts, die ge
lijkgericht is. moet kiezen. Gelukkig speelt dit in
Nederland niet zo'n grote rol, hetgeen ook onnodig
is. wanneer de arts zich in dienst stelt van zijn
patiënten, en de patiënten weten, dat hun cvertui-
ging te allen tijde z*' worden gerespecteerd.
