ES
Rabbijnen wensen dood
van Eichmann niet
Doodstraf in
rechtspraak
van de joden
Een woord voor vandaag
Uniforme verkeersregels
voor Europa bepleit
Oostduitse kerk wijst
militaire eed af
Ru*£
Kerk in Japan is al te
westers georiënteerd
Vo.e.tang.e,£i
ANDERZIJDS
HET VASTEN EN DE VASTEN
In ,JDe Oud Katholiek", het
blad voor de Oud Katholieke Kerk
van Nederland, is een artikel ge
publiceerd o ver „Het vasten en
De vasten" naar aanleiding van
een ruim vijftig jaar geleden ver
schenen herderlijke brief, die han
delde over het vasten, en waarin
de oude vastenwetten niet meer
verplicht werden gesteld.
Als algemeen gebruik, ook in het
gewone dagelijkse leven kennen we
het vasten in dagen van rouw en
droefheid. In die zin kunnen velen
nog wel aanvoelen, dat de droef
heid om het lijden en sterven van
de Heer de Kerk doet vasten, voor
al in de Goede Week en met na
me gedurende de laatste drie da-
Maar in de vastentijd gaat het
niet slechts om een droefheid om
de Heer, maar ook om een droef
heid om ons zelf. om ons tekort
aan liefde en geloof. Er is verband
tussen het vasten enerzijds en boe
te en geestelijke vernieuwing an
derzijds. Het gaat om een vasten
als een element van boete en beke
ring. van concentratie en gebed, en
van hernieuwde trouw en inniger
gemeenschap met God en de naas
te.
Deze veelzijdige betekenis komen
wij ook in de Bijbel tegen. De voor
beelden er van worden ons in
de vastenliturgie gegeven, niet al
leen in de lezingen over de vasten
van Mozes, Elia en Jezus en over
de boete van Ninevé, maar ook in
de gebeden, die spreken van vas
ten als genezing, als versterking
van de inwendige mens en als weg
om gelijkvormig te worden aan Je
zus Christus.
Tevens haalt de Kerk in het be
gin van de vasten de bijbelwoorden
aan, waarin Jezus waarschuwt te-
5en een misbruik van het vasten
oor de schijnheiligen (Matth. 6)
en waarin de profeten oproepen tot
een scheuren van de harten en
niet van de klederen; tot een vas
ten die bekering tot God ten doel
heeft (Joël 2)tot een vasten,
waardoor de boeien van de godde
loosheid los gemaakt worden, hon-
gerigen ons brood krijgen, zwerve
lingen onderdak en naakten kle
ding ontvangen (Jesaja 58).
Voorts lezen we in het Nieuw
Testament, hoe Paulus vastte bij
de
zijn bekering,
van Antiochië biddend en vastend
nieuwe ambtsdragers kiest, wijdt
en uitzendt (Hand. 13 en 14). In de
ze geest vastte ook de vroeg chris
telijke Kerk in tijden van droef
heid en vervolging, bij boete en ge
bed, ter voorbereiding op grote
feesten en bij het nemen van be
slissingen.
Uit dit alles blijkt, dat de raak
punten van het vasten met het
geestelijke leven velen zijn. maar
tevens, dat elk vasten middel is.
geen doel.
Soms is het een middel om uit te
drukken, wat er innerlijk leeft
(droefheid, rouw), soms een mid
del. om het innerlijke leven opnieuw
te richten op het wezenlijke van
ons bestaan en de geestelijke wa
penrusting te vernieuwen.
Ruim vijftig jaar geleden ver
scheen de herderlijke brief voor de
vastentijd van 1911. waarin de Bis
schoppen bekend maakten, dat zij
de voorschriften over de wijze van
vasten ophieven, maar er aan toe
voegden, dat het allerminst hun be
doeling was de Vasten zelf, bepaal
de tijden van gemeenschappelijke
boete, af te schaffen. „De verplich
ting om te vasten, om boete te
doen blijft gehandhaafd, maar de
wijze van vasten wordt vrijgela-
In deze brief leggen de Bisschop
pen verband tussen boete en vas
ten en dat in het bijzonder in het
verband met de voorbereiding op
het hoogfeest van Pasen, als een
feest van vernieuwing en in ver
band met het overwegen van het
lijden en sterven van Christus, dat
ons beweegt tot droefheid
Heer én om ons zelf.
Deze herderlijke brief bracht de
kerk dus niet op een ander terrein,
maar wel werd de oude stafkaart
ingetrokken en moest ieder op
nieuw het terrein gaan verkennen
en in kaart brengen. Het probleem
van het vasten werd niet opgelost,
maar er werd ruimte geschapen
voor een nieuwe ontwikkeling. Het
mag ons dan ook niet verwonderen,
dat wij na vijftig jaar nog steeds
in het stadium van de terreinver
kenning en het zoeken verkeren.
Vele jaren heeft een generatie nog
met de oude stafkaart in het hoofd
de vasten gevierd, maar langza
merhand raakt deze vergeten en
dat verklaart, dat niet alleen oude
ren. maar ook jongeren in deze
tijd om concrete richtlijnen voor
het vasten vragen.
De vraag is, of het vasten een
vraagstuk is voor velen door het
ontbreken van deze concrete richt
lijnen. Zitten wij niet veeleer ver
legen om een antwoord op de
vraag, wat de zin en het doel van
het vasten is? Want zolang de we
zenlijke betekenis niet wordt aan
gevoeld zullen wij geen vormen
vinden, die aan het vasten gestalte
Het blijkt, dat wij in dat zoeken
naar zin van het vasten niet alleen
staan. Enkele jaren geleden hebben
de rooms-katholieke Bisschoppen
het voorbeeld van onze Bisschop
pen gevolgd en de wijze van vas
ten vrij gelaten in de hoop dat een
nieuwe vorm gevonden kon wor-
den. daar de oude het doel miste.
Op het protestantse erf zagen enke
le publikaties het licht en maakte
het vasten een onderwerp van be
spreking uit op een synode. Ook
op dit punt blijkt de scheidslijn niet
zonder meer tussen katholieke en
reformatorische christenen te lo
pen en het waren ook protestantse
voorgangers en gemeenteleden
(weer in India), die vorig jaar be
sloten elke maand een dag te bid
den en te vasten voor de geestelij
ke vernieuwing van de Kerk.
Voor elke terreinverkenning in
deze is het echter van groot belang,
dat wij het woord „vasten" niet al
leen gaan verstaan in de zin
van ont-houding maar juist in de
eigenlijke betekenis van het vast
houden. Elk vasten heeft ten doel
om vaster met God en met elkan-
hoe de gemeente der verbonden te zijn in Christus
Jezus en met heel ons leven Hem
te volgen.
Als wij in deze richting gaan zoe
ken. zullen wij misschien tal van
traditionele vormen bij ons zelf ont
dekken. die aan die eis niet vol
doen. Op zich zelf behoeft dit nog
niet te betekenen, dat wij die daar
om moeten nalaten. Zij kunnen ons
juist als teken herinneren aan het
speciale karakter van de vasten
tijd.
Als wij in deze richting zoeken,
zullen wij ook gaan ontdekken, dat
de dingen die wij wél doen in de
vasten minstens even belangrijk
zijn als de dingen die we zullen
nalaten, en misschien is dit voor
de meesten onzer wel de enige weg
om tot een zinvolle vasten te ko-
men. Daarbij kan gedacht worden
aan het tijd nemen voor eredienst
en gebed, bijbellezing en stilte, in-
tensivering van het liturgische van
de geest van boete; het voornemen
om een bepaald boek te lezen en
een geldelijk offer te brengen, en
zovoort.
Want juist ln de tijd dat wij nog
het terrein opnieuw verkennen is
bepaalde gees
teshouding en niet zozeer het vas
ten in de zin van onthouding en
versterving. Want de zin daarvan
staat of valt met het antwoord op
de vraag of Christus zelf en de ge
meenschap met zijn sterven en
verrijzen het eigenlijke motief is
van ons vasten; of het de liefde
tot Christus is, die ons tot vasten
dringt.
Zullen de joden Eichmann, die
nu in hoger beroep terecht staat
werkelijk ter dood brengen? De
joden zelf zijn niet eensgezind. In
de afgelopen weken hebben heel
wat rabbijnen hun stem verheven
tegen de doodstraf, omdat er be
zwaren zijn die berusten op de
godsdienstige wetten in de joodse
rechtspraak.
Zo heeft Theodore Cohen uit New
York in de Israëlische pers een open
brief gepubliceerd gericht aan ,,de pre
sident en het volk van Israël", waarin
hij doelende op de toekomstige joodse
generaties zegt, dat „wanneer de pre
sident het doodvonnis wijzigt hij de
komende generaties van joden een on
schatbare erfenis zal nalaten: een besef
van morele en intellectuele superiori
teit". Verder schrijft hij: „Men kan
stellen, dat de houding van de volke
ren der aarde niet zal veranderen of
Eichmann wel of niet zal worden ge
hangen. De houding van de wereld is
haar zaak. Als joden dienen wij ons te
richten naar onze levensfilosofie. Laat
de wereld branden en moorden volgens
haar eigen verwarde opvattingen en
wetten. Het joodse volk, dat erfgenaam
is var. vijfduizend jaar beschaving, is
niet gehouden de fouten van zijn nabu-
Even stellig liet de in de joodse we
reld zeey belangrijke en invloedrijke dr.
Israel Brodie, opperrabbijn van het Brit
se Gemenebest zich uit. Hij zei niet te
geloven dat Eichmann terechtgesteld zal
worden, omdat volgens de leer de jus
titie liefde en vergeving moet laten
prevaleren. Het proces-Eichmann heeft
aan zijn doel beantwoord: het heeft de
wereld getoond waartoe onmenselijkheid
in staat is. Ook Habinjan, het blad van
de Portugees Israëlitische Gemeente in
Nederland, waarvan opperrabbijn E.
Rodrigues Pereira redacteur is, gaat
op de kwestie in. Het blad noomt het
merkwaardig, dat vele niet-joden zich
zo bezorgd maken over het leven van
Eichmann. hoewel zij zich destijds min
der bezorgd maakten over het lot van.
zijn slachtoffers. Het schijnt dat als"
misdaden maar erg genoeg zijn ge
weest en maar enige tijd geleden heb
ben plaatsgevonden men snel bereid is
te vergeven en te vergeten. Dit geldt
natuurlijk in de eerste plaats als men
(Van een onzer medewerkers)
Als het doodvonnis is uitgesproken is het hek van de darn.
De spanning heeft plaats gemaakt voor opluchting. Gelukkig,
de zitting is achter de rug en het doel is bereikt. De reactit
blijft niet uit. „Toen spuwden zij Hem in het aangezicht en
sloegen Hem in het gelaat en zeiden: Profeteer ons, Christus,
wie is het die U geslagen heeft?" (Mattheus 26 68). 2e
hebben lef gekregen. Natuurlijk is Hij de Christus niet, Hij
zou zich immers in dat geval deze vernedering nooit hebben
laten welgevallen?
Profeteer oni, Christus! Het is de kreet, die de moordenaar
aan het kruis straks zal uiten. „Red Uzelf indien Gij Gods
Zoon zijt". Het is de kreet van de mens, die eerst dan bereid
is te geloven als hij wonderen heeft mogen aanschouwen
Heer, ik zal geloven, dat Gij zijt de Christus; Gods Zoon,
als gij eerstHet is de kreet van het ongeloof.
(Advertentie)
UW HAAR
CORRECT
IN MODEL
niet zelf of zijn familieleden of vrien
den onder de slachtoffers kon worden
gerekend.
Bijbelwetten
In de bijbel en ln de na-bijbelse li
teratuur worden diverse overtredingen
genoemd, waarop de doodstraf stond.
Dat wil niet zeggen, dat die doodstraf
ook werkelijk voor al deze misdrijven
werd uitgevoerd. Een bekende uitspraak
'e Talmoed zegt, dat een rechtbank
;ens in de 70 jaar (met dit getal
wordt bedoeld eens ln een zeer lange
periode, bij mensenheugenis), een dood
straf ook werkelijk voltrekt, een
rechtbank van moordenaars is. Sommi-
abbljnen waren sterk tegen dc
doodstraf gekant. Er waren er die ver
klaarden dat zij nooit een doodvonnis
zouden hebben uitgesproken. Maar an
dere geleerden menen dat de doodstraf
afschrikwekkend werkt; zij geloven dat
het aantal moorden belangrijk zou toe-
;n, als men geen doodstraf zou uit
spreken en uitvoeren.
Het oude joodse recht onderscheidde
al moord met voorbedachte rade, zoals
wij dat noemen en een doodslag, een
gebeurtenis waarbij iemand het leven
verliest zonder dat de opzet of de wil
de dader om te doden, aanwezig
Mensen die per ongeluk iemand
doodden konden vluchten naar eer van
de zogenaamde vrijsteden. Als voor
beeld geldt hier het voorval waarbij
mensen aan het houthakken zijn; de
bijl vliegt een van hen uit de hand en
een ander wordt docr deze bijl dode
lijk getroffen. In dit geval is het dui
delijk dat hier van enige opzet om te
doden geen sprake was. Zo iemand kon
vluchten naar enkele nader aangeduide
steden; daar verbleef hij in een soort
ballingschap, zij het dan op joods
grondgebied, tot de dienstdoende hoge
priester uit die periode stierf. Dan was
zijn ballingschap voorbij en kon hij
weer naar zijn woonplaats terugkeren.
H AARCRÈME
Ds. W. S. Hugo v. Dalen
krijgt een Russisch
eredoctoraat
De geestelijke en theologische acade
mie aan het seminarium van Moskou
in Zagorsk heeft het plan opgevat een
eredoctoraat te geven aan de Neder
landse predikant ds. W. S. Hugo
Dalen, die de hervormde gemeente
Oostburg dient. Deze onderscheiding
wordt hem verleend, meldt „Kerk
nieuws", wegens rijn „broederschaps-
werk tussen de kerken van oost en
west" en de „vredesarbeid" van deze
predikant die bekend staat om zijn
communistische sympathieën. Ds P
van Dalen was de eerste Nederla
predikant die na de oorlog een bezoek
aan Rusland bracht. Hil hoopt deze zo
mer weer naar Moskou te gaan om zijn
eredoctoraat in ontvangst te nemen.
Mariella (reeds
lang geslaagd)
mag eaxmen
UET EUROPEES PARLEMENT zal
vermoedelijk de volgende week,
als het weer in Straatsburg bijeen
komt, een resolutie aannemen, waar
in de regeringen van de zes E.E.G.-
landen wordt aanbevolen, samen te
werken aan de opstelling van een ge
meenschappelijke Europese wegen
verkeerswet.
Dc vervoerscommissie heeft aan het
parlement een ont'werp-uitspraak in de-
n voorgelegd. Zij was verontrust
het toenemend aantal slachtoffers,
dat het verkeer ieder jaar eist In
Duitsland. Italië en Frankrijk samen
stierven in 1960 ruim dertigduizend ver
keersslachtoffers.
Het Franse parlementslid J. Drouot-
L'Hermine (lib.). tevens kampioen-
boogschutter in Frankrijk, heeft,
doen
Een Italiaans meisje, de knappe 20-
jarige Mariella Gabriella Belgiorno,
heeft bewezen dat ze slimmer is dan
de leraren dachten. Zij diende na
het zakken voor haar eindexamen
middelbare school een klacht in te
gen de minister van onderwijs en
heeft gedaan gekregen dat de exa
menuitslag ongeldig is verklaard.
De Italiaanse Raad van State, een
ministratief lichaam dat klachten
tegen de regering behandelt, heeft
gisteren besloten dat het examen
onjuist is afgenomen en dat Ma
riella „onmiddellijk" een nieuto exa
men mag afleggen.
Mariella, een ambtenaarsdochter, had
aangevoerd dat de examinatoren de
spelregels pan de minister hadden
overtreden door het mondeling exa
men haastig af te nemen, zonder
haar de „redelijke t\jd" te gunnen
hetgeen de regels voorschrijven.
De Italiaanse pers noemt haar van
daag „de heldin van alle scholie
ren", hoexrel de uitspraak van de
raad weinig praktische betekenis
meer heeft.
Zij zakte in juli I960 voor haar exa
men. Zij doubleerde hef laatste
leerjaar, deed vorig jaar iceer exa
men en slaagde met lof. Zij studeert
aan de Universiteit pan Rome.
De uitspraak van de raad dat zij „on
middellijk" weer examen mag doen,
komt dus twee jaar te laat.
(Van
parlementsredactie)
lid
de
in
rapport opgesomd, wat zijns
Europees verband hieraan moet worden
Hij wijst erop, dat de Europese Con
ferentie van Ministers van Verkeer, een
periodiek contact van verkeersministers
uit de vijftien landen van de Raad van
Europa, al heel wat aanbevelingen heeft
gedaan om tot eenheid in verkeersregels
te raken. Maar over veel belangrijke
aangelegenheden kwam men niet tot
m oplossing.
Toch is het in verband met het toe
nemende internationaal verkeer van
groot belang, dat de verkeersregels in
de verschillende landen zo veel moge
lijk gelijk zijn. aldus de heer Drouot.
Hij herinnert eraan, dat de burgers van
de Europese landen waardering voor
het Europese eenheidsstreven zullen to
nen als juist op dit gebied iets tot stand
komt.
De verschillen zijn momenteel bijzon-
;r groot. De Franse rapporteur noemt
enkele voorbeelden. Sommige landen
kennen bepalingen, die andere er niet
op na houden. Een aantal bepalingen
verschilt van land tot land. Dit geldt
met name voor de snelheidsbeperkin
gen: de maximumsnelheid varieert van
6 tot 80 km per uur.
Reroepin laswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zijderveld (toez.): S. J.
Seinen, kand. te Utrecht; te Nederhe-
ert: R. W. Steur te Doornspijk.
Aangenomen naar Soesterberg tweede
pred. pi.: A. Vroegop, vic. te Soesterberg.
Bedankt voor Julianadorp-Callandsoog:
H. Kwakkelstein, vic. te Rotterdam.
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen naar Amsterdam (vac.
G. R. Visser): C. Thijs te Nieuw-Vennep.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Tweetal te Ridderkerk: A. F. Honkoop
De vervoerscommissie van het Euro
pees Parlement meent nu, dat de
bevelingen van de Europese Conferentie
van Ministers van Verkeer zo spoedig
mogelijk in de E.E.G.-Ianden van
kracht moet worden. Verder wordt de
E.E.G.-commissie uitgenodigd,
werkgroep in te stellen, die moet
ken aan de totstandkoming van
Europese verkeerswet, voorts regels
moet opstellen voor de afmetingen van
voertuigen en zal nagaan of voertui
gen ontstoord moeten zijn, veiligheids
gordels moeten hebben, enz.
Ook wordt gepleit voor een betere
voorlichting ter bestrijding van ver
keersongelukken Gedacht wordt in dit
verband aan een brochure in meerdere
talen, die zou kunnen worden uitgereikt
aan de automobilisten, wanneer zij de
grens passeren. Deze brochure zo'
belangrijkste verkeersregels van
land van binnenkomst moeten bevatten.
alsmede de straffen, waaraan overtre
ders bloot staan.
Tenslotte wordt de wens uitgespro
ken, dat de E.E.G.-Commissie en de
regeringen van de zes E.E.G.-landen
hun actie tot modernisering van de
verkeerswegen intensiveren, aangezien
■n nauw verband bestaat tussen de
toestand van het wegennet en de veilig
heid op de weg.
Centrum.
Bedankt
Zeist.
Vergunst te Rotterdam-
Zaandam: A. Hofman te
BOEKENHOEK
Boekerij N.V., Baarn.
De tovenaar, door W. Somerset Maug
ham. Vertaling J. L. van Tijn. Uitgave
Servire, Den Haag.
heeft liefgehad, door
N. Baas. Tweede druk. Uitgave J. N.
Voorhoeve. Den Haag
Het gebed, door prof. dr. O. Halles-
by. Vertaling E Voorhoeve-Van Oordt.
Tiende druk. Uitgave J. N. Voorhoeve,
Den Haag.
Helikopter Bell A7-D vermist, door
laas van der Geest. Illustraties G.
Gremmen. In ATO-reeks. Uitgave G. F.
Callenbach N.V.. Nijkerk.
De functie van accountant en haar
weersoiegeling in de beroepsvoorschrif
ten, door prof. L. van Kampen Jr. Uit
gave Uitgeversmij v.h. G. Delwel.
's-Gravenhage.
Erasmus, door dr. A Vloemans. Als
Phoenix-pocket. Uitgave W. de Haan
N.V., Zeist.
De kunst van China, door Mario Pro-
dan. Vertaling E. A. Bunge. Phoenix-
pocket. Uitgave W. de Haan NV. Zeist.
Verborgenheden uit het oude Delft,
een stille en rijke stad. door dr. Anne
Berendsen Phoenix-pocket Uitgave W.
de Haan N V.. Delft.
Sterrenkunde voor iedereen. grondbe
grippen. waarnemingen, fotografie, bou
wen van eenvoudige sterrenki'kers. door
J. C. Alders. Met foto's en tekeningen.
In serie We'en en kunnen. Uitgave N.V.
Kosmos. Amsterdam.
tief mens. die eerbied voor het leven
boven alles stelde, ook het leven van de
beklaagde. De getuigen moesten ook
werkelijk getuige van de moord zijn ge-i
weest: de „stille getuigen", als vinger
afdrukken, voorwerpen van de moorde
naar etc, die thans in processen van
de grootste betekenis worden geacht,
kende het klassieke joodse recht in
halsmisdrijven niet. Ook moesten de ge
tuigen de overtreder vóór het begaan
van zijn misdrijf hebben gewaarschuwd,
dat zijn voorgenomen daad verboden
was en bestraft zou worden. Was dit
achterwege gebleven, dan kon de aardse
rechter niet straffen. Ook daarom
reeds werd een lijfstraf zelden toege-
Bedacht moet worden dat de perio
de waarin joodse rechtbanken werke
lijk recht konden spreken of uitvoeren
vrij kort is geweest Tijdens de Ro-
me:nse overheersing, toen Jezus
Christus ter dood werd gebracht, gold
uitsluitend het romeinse recht. Daar
om moest Christus ook voor Pilatus
gesleept worden. A aar juist deze fei
ten pleiten het Sanhedrin en het ge
hele joodse volk niet vrij. Duidelijk is
dat het Sanhedrin in geen enkel op
zicht zich aan eigen regels heeft ge
houden. De joden kunnen dan ook de
schuld niet afschuiven op de Romei
nen, de heidenen. Jood en heiden wa
ren schuldig aan de dood van Christus.
Beiden eisten de dood, maar beiden
veroorzaakten ook de dood door hun
schuld. Christus kwam
De spanning tussen kerk en
staat in Oost-Duitsland neemt
toe. Voor het eerst in de na
oorlogse geschiedenis heeft een
synode zich pertinent uitgespro
ken tegen een eed die van iedere
soldaat in het Oostduitse leger
wordt geëist. Volgens de synode
van Berlijn-Brandenburg is deze
eed niet in overeenstemming
met het christelijk geweten. De
synode heeft dan ook uitgespro
ken dat de staat niet het recht
heeft om een dergelijke eed te
eisen van de jonge dienstplich
tigen.
De letterlijke tekst van deze eed,
die iedere soldaat moet afleggen luidt:
„Ik zweer de Duitse Democratische
Republiek, mijn vaderland, altijd
zondaren te sterven en op te trouw te dienen en haar op bevel
de arbeiders- en boerenregering tegen
volmaakte pasvorm - uiterst sterk
iyions naar maat ^us voordelig door lange levensduur
Uitspraak
De joodse wijsgeer Rasji vermeldt,
dat overal in Israel wegwijzers de rich
ting aangaven naar deze vrijsteden.
Door het instellen van deze vrijsteden,
*rijksteden voor vluchtelingen, werd
voorkomen, dat deze families elkaar
uitmoordden, dat bloedwraak op dood
slag volgde. Een doodstraf kon slechts
worden uitgesproken door een recht
bank bestaande uit 23 leden. Ook kan
didaat-leden konden het woord krijgen,
maar slechts als zij iets ten gunste van
de beklaagde wilden zeggen.
Als alle 23 leden van de rechtbank het
schuldig; uitspraken, kon dc beklaag
de niet ter dood worden veroordeeld:
men meende dat minstens twee men
sen zich te zijnen -unste hadden moe
ten uitspreken. De doodstraf kon
slechts worden uitgesproken met een
meerderheid van twee stemmen. Wera
vrijspraak geëist dan was een meer
derheid van een enkele stem reeds
voldoende.
Een moord op bevel, het excuus dat
x bij alle processen tegen oorlogsmis
dadigers opgang doet, wijst het jodendom
ten sterkste af. Men moet zich liever
zelf laten doden dan een ander onschul
dig doden. Ook onder bedreiging met de
dood mocht men zelf geen dood veroor
zaken. Ook als het vonnis van de recht
bank met een meerderheid van min
stens twee luidde, dat de beklaagde ter
dood moest worden gebracht, dan was
tot het laatste ogenblik nog een herzie
ning van het vonnis mogelijk en wel
steeds als iemand plotseling nog iets
ten gunste van de beklaagde naar voren
wilde brengen. Het omgekeerde was
niet het geval: was iemand vrijgespro
ken met meerderheid van stemmen en
bleek na de vrijspraak dat hij toch
schuldig was, dan kon het proces niet
worden heropend.
Getuigen
Niet iedereen echter werd waardig
geacht als getuige tegen de beklaagde
op te treden. De getuige moest bekend
staan als een eerlijk, nuchter en objec-
Artvert entte
handen
PU ROL
Felle klacht in „Christian Century
(Van onze kerkredacteur)
In een nieuwe serie van het
blad „Christian Century" ge
titeld „Battlelines of Christen
dom" (Frontlijn van het christen-,
dom) schrijft de Amerikaan
William P. Woodward over het
zendingswerk in Japan. Hij is
directeur van het studieprogram
ma van Tokio's internationaal
instituut voor de studie van gods
diensten. Zijn beschrijving van de
Japanse situatie is somber en als
hij een nieuwe weg voor het
zendingswerk wil wijzen, doet hij
een felle aanval op evangelisatie
methoden die tijdens het 100-jarig
bestaan van de Japanse kerk zijn
toegepast.
Woodward ziet drie obstakels voor het
zendingswerk. In de eerste plaats wel
het feit dat de Japanner zo sterk rela
tivistisch en syncretistisch denkt. Het
tweede obstakel voor het werk is het
westerse karakter van de kerk. Hoewel
de wieg van de kerk op Aziatische bo
dem stond, ziet de Japanner haar als
een westerse kerk. In de derde plaats
wordt het zendingswerk gehinderd door
het negatieve getuigenis dat het westen
in het gewone leven uitdraagt. Japan
ners komen noch in hun eigen land.
noch in het buitenland in aanraking met
een christendom dat werkelijk aantrek
kingskracht heeft.
Woodward wijst dan een viervoudige
weg om uit deze impasse te komen.
De westerse christenen worden in de
eers'e plaats door hem opgeroepen
de Japanse godsdienst en cultuur beter
te leren verstaan. Japanse kerkelijke
leiders moeten worden aangemoedigd
om htm eigen cultuur beter te doorgron
den en zo te komen tot een eigen kerke
lijk programma. De kerk moet zich aan
passen aan de Japanse mentaliteit.
Woodward wil het doel van het
dingswerk niet veranderen, maar
de strategie.
Volgens de schrijver moeten de bui
tenlandse zendingsorganisaties niet
langer steun verlenen aan evangelisa
tiecampagnes, die de valse indruk
wekken dat het christendom een wes
terse in plaats van een universele
godsdienst is. „In het' bijzonder moet
een eind gemaakt worden aan de
door het buitenland georganiseerde
kruistochten, die opgezet worden door
buitenlanders en waarin buitenlandse
vangelisten spreken. Woodward
denkt kennelijk aan de campagne van
Bob Pierce, de samenkomsten van
Billy Graham en waarschijnlijk even
eens aax de grote actie van twee jaar
geleden waaraan b.v. Stanley Jones
medewerkte. „liet evangelisatie
werk," vervolgt hij,, „is de opdracht
van de Japanse christenen".
In de derde plaats is zijn wens dat
het getuigenis van de christen-,,leken"
versterkt wordt. Het aantal zendelin-
in Japan moet naar zijn mening
niet worden vergroot. Daarentegen moe
ten de buitenlandse christenen die in
Japan gaan werken actief gemaakt
worden.
Maar de beste wijze om de kerk van
Japan te helpen is naar het inzicht van
de schrijver dc poging om het christen-
zijn in eigen land weer nieuwe diepgang
te geven. De Japanners die naar het
buitenland gaan moeten voelen dat zij
in het christelijk milieu worden aan
vaard en opgevangen. De kerken, hui
zen en harten moeten in het westen
opengaan voor deze vreemdelingen uil
het oosten.
Op Westerveld heeft gisteren in stilte
de crematie plaats gehad van het stof
felijk overschot van professor H. J. van
Veen, die woensdag op 82-jarige leeftijd
is overleden. Prof. Van Veen was oud-
hoogleraar ui de zuivere en toegepaste
wiskunde en mechanica aan de Techni
sche Hogeschool te Delft. In 1949 had hij
ontslag genomen als hoogleraar, in
band met het bereiken van de leeftijds
grens. Hij is 30 jaar aan de Technische
Hogeschool verbonden geweest. Van de
hand van prof. Van Vee-n zijn verschei
dene publikaties o.a. studieboeken
schenen.
iedere vijand te beschermen. Ik zwet
de zijde van het Sowjetleger
legers van de met ons verbonden so
listische landen als soldaat van he
nationale volksleger altijd bereid
zijn het socialisme tegen alle vijanda
te verdedigen en mijn leven voor di
overwinning in te zetten. Ik zweer
eerlijk, dapper, gedisciplineerd
waakzaam soldaat te zijn, de v
taire leiding absolute gehoorzaamhei
te schenken, de bevelen getrouw op
volgen en de militaire en staats-ge
heimen immer te bewaren. Ik zweer
de militaire kennis te zullen verwei
ven, de militaire voorschriften te ztil
len uitvoeren en de eer van de repu
bliek en van het nationale volkslege
hoog te houden. Zou ik ooit deze fees
telijke vlaggeeed breken, dan moge
de zware straffen van de wet van on
ze republiek en de verachting van he
werkende volk mij treffen."
Weerwoord
In het weerwoord \'an de synod
wordt opgemerkt aat de christen
dergelijke eed ernstig neemt en niet ge
dachtenloos kan opzeggen. Daar komt b:
dat deze vlaggeëed een zeer beslist
ideologische achtergrond heeft. Volger:
de communistische geschriften
vaderland niet het land waar m
boren is, maar de socialistische
schappij die het marxisme-leninisme to
basis heeft. Voor het socialistisch patrio
tisme zijn „de diepe liefde tot het
kende volk en de brandende haat'
gen de innerlijke en uiterlijke vijanda
van deze maatschappijleer onlosmakeliji
met elkaar verbonden.
Daar komt bij dat het de opdracht
de georganiseerde strijdkrachten is i
socialistische landen om „voor het com
muiisme en tegen het kapitalisme ti
strijden tegen de klassetegenstanden
tegen alle verdedigers van het kapiti
lisme, tegen alle vijanden van het
cialisme en de vrede overal en al...
weer met woord en daad te verdedige
ook, als het nodig is, met de wapei
in de hand," aldus een communistisi
geschrift.
Waarheid
Maar dan vervolgt het antWöord va
dc synode: „De christen kan gebonde
aan het Woord van God deze klasse
strijdideologlc niet als de laatste s
heid erkennen en onderschrijven,
kan in navolging van zijn Heer Jer
Christus, die de liefde tot de vijand g
boden heeft en ook aan het kruis hee
bewezen, g-een „brandende haat koesl»
ren" tegen alle vijanden.
Hij kan zich niet volledig inzette
voor de overwinnmg van het socialism!
op de wijze waarop de officiële stukke
van de communistische partij dit eisea
Hij kan ook geen „absolute gehoorzaam
heid" beloven, tenrij aan dit begrip be
Daalde grenzen worden gesteld zoals to
n" toe altijd in de militaire rechtsspraak
normen van het volkerenrecht golden
Onaanvaardbaar
kan uitspreken als niet
hem verlangd wordt, dat hij zich
voor de klassestrijd en de levensbo
schouwelijke uitleg niet de inhoud be
paalt. Want zoals zij nu moet worde:
uitgesproken is zij o- verenigbaar
het christelijke geweten.
De conclusie van de synode is dat di
staat, die zowel christenen als nie)
christenen omvat, niet het recht heel
een dergelijke eed van haar burgers 1»
eisen. Want zo als de zaken nu stau
kunnen christenen niet langer overtuig
de christenen zijn als zü deze eed ge
dwongen worden uit te spreken.
(Advertentie)
Vannacht kon ik niet slapen. In mijn geest
spookten alle plichten en taken die, door steeds
weer andere werkzaamheden verdrongen onaf
gewerkt blijven liggen. Eigenlijk moest ik nu
opstaan en een duidelijk overzicht maken, dat
zal me rust geven, dacht ik. Maar ik bleef na
tuurlijk liggen en alle dingen, die ik al ettelijke
keren overdacht had, spoelden weer over me
heen. Ik kon niet meer denken zoals ik zelf wil
de, mijn gedachten werden eigenmachtige spoken,
die het in slaapvaUen beletten.
Ik probeerde ernstig me op iets anders te con
centreren. maar he lukte niet. Als zfleidingsma-
noeuvre begon ik de tafel van zeven op te zeg
gen, Daar moet ik altijd erg bij denken, want re
kenen is mijn fort niet, bovendien wordt het bij
13x7 echt moeilijk, vind ik. Maar ik kwam niet
verder dan 8x7. Toen hoorde ik naast mij: „Waar
om slaap jij niet?"
In deze spookachtige nacht verbaasde ik me
nergens over, ook niet toen ik een kabouterach
tig figuurtje op de rand van nijn nachtkastje
zag zitten.
,,'s Nachts als de grote mensen slapen
rompie de pompte de rompompoen
komen de kleine kleine dwergen
kijken of er wat is te doen",
zong ik zachtjes. „Dag kabouter, ik kan niet
slapen, omdat ik er steeds aan moet denken dat
ik het zo ijselijk druk heb. Maar ik begrijp dat
je me komt helpen, dat is heerlijk".
,Je gelooft toch niet in sprookjes wel? Ik
kom je helemaal niet helpen Ik kom je op je
donder geven".
„Zeg. alles gned en wel .naai er rek -
ninp mee, dat alles uiat je zegt in een christe
lijke kran. kom., aus kuis je taal, wil je?"
„Mij een biet, bijna iedereen moet op z'n do.,
z'n fa... op z'n ziel hebben". Het was roerend
hoe hij zijn best deed zich netjes uit te drukken.
„In één of andere mensenkrant las ik een ver
haal van een zekere professor DiepenDie
pen...., nou weet ik veel Diependinges. Hij schreef,
en
dat de mensen het tegenwoordig ro druk hebben
dat ze niet eens meer de tijd hebben "m gezellig
met elkaar te eten. Jullie mensen hebben alle
maal zo waanzinnig veel te doen, het wordt ge
woon bespottelijk. Dat vergader', dat confereert
en dat jakkert maar. De wereld gaat aan vlijt ten
onder. De mannen werken zich naar een hart
aanval toe en de vrouwen krijgen allemaal een
klap van de molen.
Jij ook, let maar op. Jullie zijn getikt, jullie
draven de btoemige kant van het teven langs zon
der ervan te genieten. En waarom? Omdat jullie
denken met je briljante geest onmisbaar te zijn.
Laat me niet lachen, de waanzin."
Nu werd .k toch nijdig op dat eigengereide man
netje en vroeg hoog: ..Heb .'e weieens gehoori
van verantwoordelijkheden? Van dingen, die of
je weg geplaatst z.'n? Je kunt je toch niet over
al aan onttrekken?"
„Mens, hou op, met jou is niet te praten.
weg. Je bent gewaarschuwd. Maar dit wil i*
nog zeggen: julli- vergelen te zwieberen".
Vandaag denk ik nog eens wat na ovei -
nachtelijk gesprek. Zo'n kabouter heeft natuur
lijk onvoldoende grijze cellen in zijn 'ioofd o*
te kunnen oordelen over onze mensenmaatschap
pij. We hebben het nu eenmaal druk, maar i*
geloof wel, dat we te krampachtig worden. W(
moeten dit, we moeten dat, we moeten zus e"
we moeten zo en dat allemaal met agenda'!
de hand en een frons tussen de ogen.
Maar wat bedoelde hij met zwieberen? Het staal
in geen enkel woordenboek. Zwieberen. prettia
woord eigenlijk, er zit zwier in. Misschien hee".
zwieberen iets te maken met levenskunst. Ik ge
loof. dat ik het begin te begrijpen. Zwieberer.
is schuim kloppen door je plichten, zodat alles
met meer zo loodzwaar is. Zwieberen is glimla
chen. Via Adam hebben we nog steeds de opdracht
in het zweet van ons aanschijn te werken, maar
moeten we ook niet proberen de aarde bewoon
baar te maken? Met alleen maar achtige-kramp-
achtige-frons-mensen wordt de wereld van ge
wapend beton. Hard. koud en grijs zonder goed'
dingen, zonder vriendschap en geluk. Als we ni('
zwieberen wordt het leven een efficiënte fabriek
Wij als christenen, op de vaste arond ro"
ons behoud moesten beter weten. We zouden
de beste zwieberaar; van de wereld kunnen zijk
MINK VAN RIJSDIJK
