Jlieutue £rihsrl)c OTiminiil
Eindelijk rusten wapens in Algerije
Vrede bedreigd door
onverzoenlijke
OAS
Commentaar
Bekroning van het werk van De Gaulle
geestenbezweerder' openttempel'
TWIN!
Voornaamste inhoud
van Evian-akkoord
OVERGANGSPERIODE
NATIONALITEIT
SAHARA
pmklvezufm!
Drie kinderen
in vlammen
omgekomen
Bevel van Sukarno om
strijd voor te bereiden
CmTA")
Moskou erkent
Algerijnse
regering
teDurg
MAANDAG 19 MAART 1962
KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u.
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
Tweeënveertigste jaargang no. 12432
CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD
„Stantvastfcft is gfeetlcvea
myn hert ia ttgfyeaspotT
Twee kampioenen:
DE GAULLE
SJOUKJE
PAC. 1, 5, 7
Ni
ïeuws m
één oogopslag
Het Frans-Algerijnse
akkoord is gistermiddag in
Evian getekend. Vanmid
dag om twaalf uur is de
wapenstilstand van kracht
geworden. President De
Gaulle heeft gisteravond
voor radio en televisie
mededeling gedaan van
het bereikte resultaat, Ben
Khedda, de premier van
de voorlopige Algerijnse
regering, deed dit in Tu
nis. Ex-generaal Salan
heeft het geheime leger,
de O.A.S., opdracht gege
ven de 9trijd tegen 'de
vijand' voort te zetten tot
de overwinning. Ben Bel
la is vrijgelaten en zal via
Evian, samen met de Al
gerijnse delegatie, naar
Marokko vertrekken.
President Sukarno
heeft in een rede voor ra
dio Djakarta verklaard,
dat het geheime voorover
leg met de Nederlanders
alleen en uitsluitend ten
doel heeft de weg te effe
nen voor besprekingen
over een formele over
dracht van Nieuw-Guinea
aan Indonesië. Indien de
Nederlanders dit niet wil
len, zullen de onderhan
delaars naar Djakarta te
rugkeren. De militaire
voorbereidingen in Indo
nesië gaan zonder onder
breking door.
President Kennedy
heeft premier Chroesjtsjef
voorgesteld te komen tot
een uitgebreide Ameri
kaans-Russische samen
werking in de ruimte
vaart. Onder anderen
wordt gepleit voor het
uitvoeren van gemeen
schappelijke lanceringen
van kunstmanen ten be
hoeve van de meteorolo-
'gie.
Bij de in Argentinië
gehouden verkiezingen
voor het Congres en de
provinciale raden hebben
de aanhangers van de
verbannen ex-dictator Pe-
Irón in vrijwel alle delen
van het land grote stem
menwinsten behaald. O.m.
is het gouverneurschap
van de provincie Buenos
Aires in handen gekomen
van een Peronist.
In een voor afbraak be
stemde woning aan een
([zijstraatje van de Buiten-
watersloot te Delft zijn
zaterdagmiddag drie kin
deren in de vlammen om
gekomen. De ouders waren
op dat moment niet thuis.
Verondersteld wordt, dat
één van de kinderen met
J lucifers heeft gespeeld.
Sjoukje Dijkstra heeft
I zaterdag in Praag als eer-
ste Nederlandse in de ge-
sohiedenis van de schaats-
sport de wereldtitel in het
kunstrijden" behaald.
Z°'nzmm
HET IS ZOVER. In Algerije is vanmiddag om twaalf uur of
ficieel een wapenstilstand van kracht geworden, die gister
avond reeds in een bewogen rede van president De Gaulle was
aangekondigd.
Tegen het tijdstip, waarop het bestand van kracht
werd, was het met name in de hoofdstad Algiers
opvallend rustig. De Franse strijdkrachten waren
echter op alles voorbereid. Militaire patrouilles zijn
paraat en de ordetroepen werden vanochtend in de
kazernes in gereedheid gehouden om onmiddellijk
te kunnen ingrijpen. Ook Parijs wordt scherp be
waakt. .Overal in de binnenstad ziet men politie, in
kleine groepen, bewapend met tommyguns. Op de
daken van openbare gebouwen staat afweergeschut.
Vanmiddag zou het Franse kabinet bijeenkomen
om zijn fiat te geven aan het in Evian-les-Bains
bereikte akkoord. Morgenochtend komt <je Natio
nale Vergadering in buitengewone zitting bijeen.
De Gaulle zal dan een redevoering houden, die ge
volgd wordt door een verklaring van premier Debré
en een debat.
In Algiers en Oran zijn militaire rechtbanken in
gesteld, welker vonnissen onmiddellijk kunnen wor
den uitgevoerd.
In Algerije zijn in het afgelopen weekeinde weer
tenminste 63 personen omgekomen bij aanslagen.
VOLGENS een van Franse officiële zijde gepubliceerde mededeling
zijn de voornaamste punten van de Frans-Algerijnse overeen
komsten de volgende:
De zelfbeschikking zal tot uitdrukking worden gebracht door een algemene
en rechtstreekse stemming in Algerije, een bepaalde tijd na een staken
van het vuren en de instelling van een voorlopig bestuur. Er zal kunnen
worden gekozen tussen handhaving van de huidige status van Frans
departement, onafhankelijkheid door verbreking van de banden met
Frankrijk of onafhankelijkheid in samenwerking met Frankrijk.
De duur van de overgangsperiode wordt niet precies aangegeven en ook niet de
samenstelling van het voorlopig bestuur. Wel worden voorzien; maatregelen voor
terugkeer naar persoonlijke en openbare vrijheid na het staken van het vuren,
zoals amnestie, vrijlating van strijders en politieke gevangenen en instelling van
een „openbaar tribunaal". In de overgangsperiode zal de Franse soevereiniteit
worden uitgeoefend door een „hoge commissaris" met gezag over de Franse troe
pen, terwijl een „voorlopig bestuur" van twaalf leden zal optreden en tezamen
met de hoge commissaris voorbereidingen voor de zelfbeschikking zal treffen. Het
bestuur zal over een ordedienst beschikken.
Het referendum zal door commissies gecontroleerd worden. Ingeval de Algerijnen
samenwerking met Frankrijk verkiezen zullen dc Franse burgers drie jaar de tijd
krijgen om te beslissen of zij Algerijn willen worden met behoud van de Franse
nationaliteit ofwel als vreemdeling in Algerije willen blijven. Zij kunnen ook naar
Frankrijk teruggaan waar zij van speciale wetsbepalingen kunnen profiteren.
De Europeanen die in een „geassocieerd Algerije" de Algerijnse nationaliteit
verkiezen worden eigendomsrechten gegarandeerd, het gebruik van de
Franse taal in het openbare levenvrijheid van eredienst, huwelijks- en
erfrechtpolitieke rechten, toegang tot openbare functies en in het algemeen
waarborgen tegen elke discriminatie. Verder worden hun speciale waarbor-
gen'van vertegenwoordiging in de parlementen en betreffende de rechtspraak
gegeven.
Aan de Fransen die de status van vreemdeling biezen, worden eveneens
eerbiediging van bezittingen en verkregen recht, gelijkheid van burger
rechten, het gebruik van het Frans, vrijheid van eredienst en onderwijs ge
garandeerd.
Wat de economie betreft zal een „geassocieerd Algerije" in de frank-zone
blijven. Frankrijk zal zijn hulp aan Algerije voortzetten in de vorm van ver
lenging van het „Plan van Constantine".
Verder zijn voorzieningen getroffen voor culturele en technische samen
werking.
Wat de Sahara betreft worden de verkregen rechten van Frankrijk betreffende
de oliewinning gegarandeerd. Er zal worden samengewerkt bij de exploitatie en
Franse maatschappijen krijgen voorkeursrechten voor de exploitatie van olie.
Militaire voorzieningen: Frankrijk zal nog vijftien jaar kunnen beschikken
over de basiè Mers el Keblr, met mogelijkheid van hernieuwing, zal nog vijf jaar
zijn proefinstallaties In de Sahara kunnen houden, zal faciliteiten behouden op
verscheidene vliegvelden en zal nog drie jaar strijdkrachten in Algerije houden.
Het in te stellen voorlopig bestuur in
Algerije zal uit negen Mohammedanen
en drie Europeanen (van wie een voor
zitter en een vice-voorzitter) bestaan.
*V«T»b»kifabri«k J. Gruno-Nijktrb
Felle brand in Delft
In een voor de sloop bestemde wo
ning aan de Buitenwatersloot in Delft
zijn zaterdag drie kinderen in een
brand omgekomen. De ouders waren
niet thuis en vermoedelijk is door een
van de kinderen, de bijna vierjarige
Leo Jansse, met lucifers gespeeld. Dc
gehele woning brandde uit, de inboe
del ging verloren en behalve Leo von
den ook zijn zusjes Désirée (anderhalf
jaar) en Jolanda (negen maanden) de
dood in de vlammen. (Zie voor verslag
elders in dit nummer).
zullen vertegenwoordigen. Dit bestuur
zal zorg dragen voor die aanstelling
van Algerijnen op diverse posten,
De vrijlating van de gevangengenomen
strijders en politieke gevangenen zal
binnen twintig dagen na het staken van
het vuren geschieden.
Het voorlopig bestuur zal binnen drie
weken verkiezingen organiseren voor de
instelling van een Algerijnse nationale
vergadering waaraan het zijn gezag zal
overdragen.
DE GAULLE:
Gezond verstand
heeft gewonnen
President De Gaulle heeft het Franse
volk gisteravond meegedeeld, dat in Al
gerije tot een staken van het voren it
besloten en hij heeft de Fransen opge
roepen de getroffen overeenkomst zon
der voorbehoud goed te keuren.
Met nadruk sprekend en kennelijk vol
daan, dat zijn pogingen om in Algerije de
vrede te herstellen na vier jaren waren
geslaagd, zei De Gaulle in zijn radio- en
tv-toespraak, dat nu voor een onaf
hankelijk Algerije, nauw verbonden met
Frankrijk, de weg open lag naar de be
schaving.
Het was Frankrijks nationale belang
geweest, aldus De Gaulle, om de Alge
rijnen zelf het heft in handen te geven.
Hij vroeg de Europeanen in Algerije
een miljoen tegen negen miljoen mos
lims om in het land te blijven en met
de nieuwe Algerijnse staat samen te wer
ken als deze was gevormd.
Nadat hij het Franse leger lof had toe
gezwaaid voor het heldhaftige optreden
en de „glorieuze verliezen", zei hij dat
het uiteindelijke succes te danken was
aan de republiek zelf omdat deze haar
instellingen had hervormd zodat stabili
teit en macht in de plaats konden ko
men voor de crises uit het verleden.
Het leger, aldus de president, had
trouw zijn plicht gedaan, ondanks de po
gingen tot ondermijning van het gezag
door enige afgedwaalde bevelhebbers en
het drijven van misdadige avonturiers.
Het gezonde verstand had tenslotte het
pleit gewonnen ondanks „de woede van
sommigen, de verblindheid van anderen
de onrust van velen". De Gaulle sprak
jr de „drie waarheden" die tot de be
slissing hadden geleid. Ten eerste het
Franse nationale belang dat Algerije
zichzelf bestuurt. Ten tweede de grote
behoeften en verlangens van het Alge
rijnse volk, die Algerije dwongen tot een
samengaan met Frankrijk en ten derde
dat er „boven de gevechten, de terreur
alle verschillen in ras. levenswijze en
godsdienst „zoveel banden waren gegroeid
tussen Algerije en Frankrijk, dat de bei
de volkeren nog steeds een speciale fun
damentele aantrekkingskracht op elkaar
uitoefenen.
De president was kennelijk diep be
wogen. Toen hij eindigde met de woor
den. „Leve Frankrijk, leve de republiek"
begaf zijn stem het bijna.
Mammoetwet morgen
niet in de Kamer
De behandeling van het wetsontwerp
tot regeling van het voortgezet onder
wijs, de „mamoewet", die morgen als
eerste punt in de Tweede Kamer aan
de orde zou komen is voorlopig een
dag uitgesteld, wegens een lichte on
gesteldheid van minister Cals.
Bij Gstaad in Zwitserland zijn gis
teren twaalf skiërs onder een lawine be
dolven. Tien wisten zichzelf te bevrij
den, de elfde overleed en de twaalfde
werd later bewusteloos uit de sneeuw
gehaald.
Om op de hoogste trap van het erepodium te mogen staant heeft Sjoukje
Dijkstra vele jaren van intensief en serieus trainen achter de rug. Het
begon in de Höutrusthal te Den Haag; het eindigde in het prachtige
stadion van Praag. Het doel werd daar bereikthet wereldkampioen
schap behaald. Rechts van Sjoukje, Regina Heitzer en links Wendy
Griner.
Ondanks gesprek in Amerika
A LS de Nederlanders weigeren officieel met ons te onderhandelen over
de overdracht van westelijk Nieuw-Guinea, zullen wij dit gebied in
de loop van dit jaar bevrijden heeft president Sukarno gisteren voor
radio-Djakarta verklaard. Hij zei verder, dat Indonesië heeft besloten
westelijk Nieuw-Guinea te bevrijden, zo mogelijk met diplomatieke mid
delen, echter op voorwaarde dat Nederland zich in beginsel bereid ver
klaart het omstreden gebied aan Indonesië over te dragen.
De Indonesische afgevaardigden bü de
geheime besprekingen in Washington
hebben dan ook de taak eerst zekerheid
erkrügen of het overleg wel ten doel
heeft de weg voor de formele regeling
van de overdracht te effenen. „Als dit
niet 't geval is, moeten zij weer naar huis
komen", aldus Sukarno. In dit verband
verklaarde hij ook, dat het niet juist is
het geheime overleg voor te stellen als
„verkenning". H(j beschuldigde er
passant de Nederlanders van het fun
damentele beginsel van het geheime ge
sprek te hebben „vedraaid".
Over zijn bevel van 19 december „tot
bevrijding van het gebied merkte hij op,
dat dit niet zal worden ingetrokken, maar
dat het met nog meer kracht ten uitvoer
zal worden gelegd.
Voor vervolg zie pagina 4
FEN ZUCHT IS GEGAAN door de we-
reld, nu bekend is geworden dat tus
sen Frankrijk en Algerije het zo lang ver
beide bestand is bereikt. Zeven jaren
heeft de oorlog geduurd, jaren die. ieder
voor zich, stromen van leed en van bloed
hebben gekost. Menselijke onmacht in het
vinden van de ander was opnieuw dui
delijk gebleken. Sterk genoeg was men
om de tegenstander te bekampen, niet
sterk genoeg om een vrede te sluiten. Voor
dit laatste is dan ook meer vereist dan
voor de strijd. Het heeft moeten duren
tot zowel Frankrijk als Algerije de man
nen hadden gekregen die tot meer dan de
oorlog, die tot de vrede in staat waren.
De volvoering van het bestand zal nog
problemen geven. Er zijn onder de Fran
sen talloze vveerbarstigen, die zich niet
wensen te schikken. Zullen zij door het
bestand tot nieuwe wanhoopsdaden wor
den verleid? Of zullen zij na het bereiken
van dit resultaat toch het doelloze van
verder verzet erkennen? Helaas hebben
velen zich met hun bloedvergieten zo diep
in de schuld gestoken, dat een terugkeer
bij uitstek moeilijk is geworden. Aan het
bestand zelf zal het nauwelijks afbreuk
meer kunnen doen. Wie elkaar onder om
standigheden als de onderhavige hebben
gevonden, laten elkaar niet meer los.
Het resultaat van de moeizame besprekin
gen bevat voldoende garanties voor een
nauw samengaan, ook voor de komende
tijd, tussen beide landen. De volken zul
len op elkaar aangewezen blijven. Er is
voortaan wederzijdse zelfstandigheid, en
dit zal op onderscheidencn, daarvoor bij
zonder in aanmerking komende gebieden
duidelijk gaan blijken. Maar er blijft tege
lijk een in vrijheid aangegane verbonden
heid. Algerije blijft profiteren van de
Franse economie en vooral ook van de
Franse cultuur.
Hoe zich dit alles ontwikkelen gaat, zal
de naaste toekomst gaan leren. De wereld
kan er zich over verheugen, dat een pro
bleem. dat niet alleen de beide het naast
erbij betrokken volken jarenlang heeft
beziggehouden, is opgelost. Dat is belang
rijk, niet maar voor Frankrijk en Algerije.
Het kon in het bijzonder de vrije wereld
niet onverschillig zijn, dat in het conflict
de handen van Frankrijk zozeer waren
geboeid. Men zal zich nu afvragen, op
welke wijze De Gaulle thans zijn aan
dacht gaat richten op vraagstukken van
andere orde. Zal hij na dit duidelijke re
sultaat inschikkelijker worden? De ver
wachtingen zijn anders.
Nederland mag zich door wat hier werd
bereikt versterkt gevoelen in zijn teleur
stelling, dat een overeenkomst als deze
destijds niet mogelijk is gebleken tussen
Indonesië en ons. Maar de omstandigheden
waren, naar personen en naar zaken, ook
wel geheel anders.
Premier Chroesjtsjef heeft bekend ge
maakt, dat zijn regering de voorlopige
Algerijnse regering de jure erkent. De
Russische premier gaf verder „zijn be
reidheid te kennen diplomatieke betrek
kingen met deze regering aan te kno
pen". Chroesjtsjef legde deze verklaring
af in een telegram, dait door radio
Moskou werd voorgelezen, twee uur
voor dat het bestand in Algerije van
kracht zou worden. Het telegram werd
gezonden aan die voorzitter van de voor
lopige Algerijnse regering, Ben Khedda.
ipEN hogedrukgebied dat zich zaterdag
op het zuidelijk deel van de Noord
zee bevond heeft zich langzaam verder
in noordwestelijke richting verplaatst
en lag maandagmorgen tussen Schotland
en IJsland. Aan de oostflank ervan blij
ven noordelijke winden koude lucht uit
Scandinavië aanvoeren waarbij zich
zwakke storin,gsgebieden langs de Noorse
kust naar het zuiden verplaatsen. Deze
zullen ook in ons land meer bewolking
veroorzaken, waarbij de kans op buitjes
weer groter wordt. De invloed van
oceaandepressiesstrekt zich niet verder
uit dan tot over Spanje, Portugal en
het westelijk deel van de Middellandse
Zee.
De Bilt verwacht tot morgenavond: HET WEER IN EUROPA
Opklaringen maar ook nn en dan wol-
ken velden en hier en daar een bultje. Rapporten hedenmorgen zeven uur
Weinig wind. Weinig verandering in
temperatuur. (Opgemaakt 11.16 uur).
Tendens langzaam dalend
HOOGWATER SOHEVENINGEN
20 maart: 3.03 vjn.; 15.14 mm.
op 6.45, onder 18.52 v
maan op 18.00, onder 6.46 uur.
21 maart volle maan.
JN een sombere, vervallen werd gegijzeld omdat hij zich rokers voorgaan, omdat de be- lidmaten van Grootveltstempel fabrikanten hypnotiseren naar
do T /l® ^getrokken van het zoekende nlcottnisten het pro- konden het rommelige inte- «ijn mening dc rokers mei hun
de Kort® Leidsedwarsstraat in bevel van de president van de bleem van het roken moeten rieur bezichtigen, de voorhof, affiches op dezelfde wilze als
d^ meter OPvan0'hftXld°se' T mbeI«Yen- moet veel gerook, het middenderi en een altaar! bU de%Ziï£2ï voïen
ïufin i H^r nafflches met het worden, enorm veel, zoveel, dal Langs de plankenwanden zijn medicijnmannen,
plein-vennaakcentrum, heeft woord „kanker te staken. het verderfelijke er walgelijk besmeurde sigarettenaffiches Als een ritus en hH wil deze
de 29-jange ex-glazenwasser „In de gevangenis ben ik een uitkomt." Tijdens de tempel- aangebracht; er staan asbakken eigenschap daarom ritueel be-
ftobert Jasper Grootvelt zater- nog feller tegenstander van ro- dienst zal de geestenbezwcer- vol peukjes en bü het altaar strüden: met Afrikaanse mn-
lagavond zpn tempel Ingewud. ken geworden", zei de ln een der aan zün bezoekers krytjes hangt ook de dagvaarding ziek de eredienst ln een ver
noemende geestenbe witte kiel gehulde geestenbe- uitdelen, waarmee ze ln de voof het kort geding^! bran UlïkenSe "S
krutatneht tLen Jf" twcerd" faterda*avond *jj«» <ud slgarettenaffiches kunnen den kaarsen rondom het altaar. »1 hoestend en proestend. ,Ik
kruistocht tegen het roken tempel. HU rukte wat aan zün gaan besmeuren „En ook kom waarop een hamer, een trom- wil een nationale anti-rook
begon, wi vanuit deze tem- wonderlüke hoofddeksel, een Ik met een eigen sigaretten- mei vol spükers. doosjes luel- campagne die ovenüïï in 2
pel de nicotinlsten waarschuwen soort soldatenkeple versierd merk. Ik noem het „Anthonle fers en andere wonderlüke at- Benelux en In Engeland want
tegen de verderfelijke gewoon- met Goudse püp, en deelde mee. van Leeuwenhoek" en het zün tributen rommelig Uggen uit- de tyd Ls er nu rün voor" zo
nrtü ?at actle met nJ°* JP-o- «tukjes zuivere teerdraad. zo gestald. Op de achtergrond meent anti-nlcotlnlst Grootvelt
hH I r h verliet ter felheid gaat voortzetten, zwart mogelük." In de tempel klonk mystieke Afrikaanse mu- die met een sigaret tussen zHn
hU he Amsterdamse huls van Elke avond wordt er een ere- werd zaterdagavond een soort ziek. „Dat hoort erbü". vindt Uppen de eersteALSsTtmT-
bewarlng, waar hü zestig dagen dienst gehouden. Ik zal alle Instuif gehouden. De assistent- Grootvelt, want de sigaretten- dagavond begroette.
D. Heidei
Eelde
Du Bilt
Twente
Eindh
Zd .Limb
Helsinki
Stockh
Oslo
Grenoble
Nice
BerüjD
München
ZQricb
Geneve
