Stichting oprichten voor
volksgezondheid
tO-**
Sla-recept
Een kanttekening
Stichting voor
de Landbouw
is voorbeeld
Zweeds verzet tegen
vrouw in het ambt
Een woord voor vandaag
Twee miljoen bloedgiften
aan Rode Kruis
In Engeland verdwenen 143
geestelijken spoorloos
hl
2
ENGELAND IN WAT BETEREN DOEN
EIND vorige week beeft de Engelse regering het disconto van de Engelse
circulatiebank met een H verlaagd tot 5H Deze verlaging weer
spiegelt de verbeterde monetaire en economische situatie van het Engeland
van vandaag, maar tegelijkertijd ook het teruggekeerde vertrouwen in het
Engelse pond.
In de zomer van vorig jaar was het met Engelands monetaire positie zo slecht
gesteld, dat drastische maatregelen moesten worden genomen: o.m. belasting
verhoging, een verhoging van het bankdisconto van 5 tot 7 alsmede een
verzoek om krediet aan het Internationale Monetaire Fonds van 535
miljoen.
Die hoge rente deed het geld van vele kanten toestromen, waardoor de goud
en deviezenreserves op een redelijk peil kwamen en er voor het pond weer
een vastere stemming ontstond. Hierdoor kon het bankdisconto tweemaal met
een Vi verlaagd worden terwijl ook tweemaal op het verleende krediet
kon worden afgelost.
Deze keer is de Engelse regering nog een stap verder gegaan: niet alleen ver
laagde zij het disconto tot 5Vi maar zij lost voor de derde maal een bedrag
af; ditmaal 75 miljoen, waardoor er in totaal 225 miljoen is terug betaald.
Ook wij hebben dit gemerkt. Op 5 maart jl. zo bleek uit de weekstaat van
de Nederlandsche Bank is een deel van het geld dat Engeland terugbe
taalde en dat vorig jaar door Nederland beschikbaar was gesteld, aan de
Nederlandsche Bank overgedragen. Hierdoor kon onze deviezenreserve weer
met 130 miljoen stijgen tot 6057 miljoen.
Dit herstel was eigenlijk ook wel nodig, want in de weken ervoor heeft onze
officiële deviezenreserve menige aderlating ondergaan: van 5 tot 27 februari
vloeide er 178 miljoen aan deviezen weg.
De voornaamste schuldige als wij dit zo mogen noemen is het bank
wezen. De banken konden in het buitenland een aantrekkelijker rente maken
dan in eigen land; zij vragen bijgevolg bij de Nederlandsche Bank buitenlands
geld op, vooral ponden en dollars, en beleggen die in het buitenland, waar
onder Londen.
Dat voortdurend wegtrekken van geld ging in het begin heel makkelijk, maar
geleidelijk aan werd de voorraad aan direct beschikbaar geld toch kleiner, met
het gevolg dat de rente voor daggeld achter elkaar enkele malen moest wor
den verhoogd. Op 26 februari van tot 1 op 28 februari van 1 tot
1H en op 12 maart afgelopen maandag van 1M tot 1*4
Was de hoge rente in Engeland een prikkel om daar geld te beleggen, de
verlaging met een M maakt het voordeel natuurlijk kleiner. De marge
tussen de rente die in Londen en die in eigen land kan worden gemaakt is
minder aantrekkelijk geworden. Er is dus een gerede kans, dat de geldstroom,
die zich naar het buitenland bewoog, wat geringer zal worden.
Wij moeten hier vooral niet de conclusie uit trekken, dat die naar het buiten
land vloeiende stroom gelds een gevaar voor onze economie opleverde. De
leiding van de Nederlandsche Bank zag dit zelfs wel gaarne. Hoe meer geld
er naar het buitenland ging, hoe kleiner werden bepaalde inflatoire krachten
in eigen land. Buitenlands geld dat de banken aan de Nederlandsche Bank
afdragen, vergroot onze circulatie, omdat de circulatiebank hiervoor in eniger
lei vorm guldens verstrekt.
Om de prikkel tot uitzetting van geld in het buitenland te laten bestaan, heeft
de Nederlandsche Bank het disconto dan ook op 3^ gehandhaafd, hoewel
een stijgend disconto in het buitenland een aanleiding zou kunnen zijn om
ook hier dat voorbeeld te volgen. Een in verhouding tot het buitenland laag
renteniveau stimuleert namelijk de ondernemers om gemakkelijker te in
vesteren en dit zweept de hausse verder op. Een verhoging van het eigen
renteniveau vermindert echter de kans op uitzetting van bankgeld in het
buitenland, waardoor er meer deviezen naar de centrale banken stromen en
de geldcirculatie dus stijgt.
De bedragen die de banken in het buitenland uitzetten, lopen in de papieren.
Eind januari 1960 hadden de 32 belangrijke handelsbanken tezamen 1734
miljoen op korte termijn uitgezet; eind februari 1961 was dit opgelopen tot
1930 miljoen maar door de revaluatie in maart 1961 komt de klad er in: de
banken krijgen door de herwaardering minder guldens terug dan zij voordien
hadden uitgezet. Eind juli was bet saldo gezakt tot 1331 miljoen welk niveau
sedertdien weinig meer is veranderd: eind januari jl. was het nl. 1355 mil
joen. In februari zal het echter wel zijn gestegen.
Oplettende lezers zullen natuurlijk opmerken, dat dit in het buitenland zit
tende geld toch eigenlijk ook tot onze deviezenreserve behoort. Inderdaad is
dit ook zo. Alleen moeten wij dan rekening houden met alle vorderingen en
schulden van de genoemde banken, zowel kort als lang lopend. Doen wij dit,
dan komt er op het eind van januari een saldo te onzen gunste voor van 1623
miljoen. Dit bedrag moeten wij dus bij de goud- en deviezenreserve tellen,
welke bij de Nederlandsche Bank aanwezig is om onze totale deviezenreserve
te kunnen vaststellen.
Tot zover de invloed van Engelands monetaire herstel op onze monetaire
positie. Gaat Engelands economische positie er in het algemeen op vooruit
en dat is uit de discontoverlaging en uit enkele andere gegevens toch wel
op te maken dan zal dit voor ons bedrijfsleven alleen maar welkom zijn.
Engeland is namelijk een uiterst belangrijke klant van ons. In januari van
dit jaar ging 10 van onze totale uitvoer naar dat land. Maar dat was 13
minder dan in januari 1961. De vrijhandelszone, die een tariefsverlaging tussen
Engeland, Noorwegen, Zweden, Denemarken, Zwitserland, Oostenrijk en Por
tugal bracht, heeft ons natuurlijk parten gespeeld. Maar de slechter geworden
economische positie van Engeland kan ook niet buiten beschouwing gelaten
worden.
Daarom zal ons bedrijfsleven gebaat zijn bij een handelspartner met groter
wordende koopkracht. En nu spreken wij nog maar niet eens van de toe
treding van Engeland (en andere landen) tot de Euromarkt, waarvoor dit
land juist dezer dagen het officiële verzoek heeft ingediend.
Voorstel groepssecretaris N.C.B.O.
De bonden van werkgevers zullen
teer mandaat moeten verkrijgen voor
het bespreken van belangrijke zaken
(Van
redactie)
Er zou voor de volksgezond
heid een speciale stichting moe
ten komen naar het voorbeeld
van de voormalige stichting voor
de landbouw. Deze stichting voor
de volksgezondheid zou dan nauw
gelieerd moeten zijn met de
Stichting van den Arbeid, en de
Sociaal-Economische Raad, de
privaatrechtelijke en de publiek
rechtelijke lichamen, waarin de
werkgevers- en werknemersor
ganisaties vertegenwoordigd zijn.
Dit voorstel deed gisteren de
heer C. de Bruyn, secretaris van
de groep volksgezondheid van de
Ned. Chr. Bond van Overheids
personeel in de landelijke verga
dering van de groep die in
Amersfoort werd gehouden.
De heer De Bruyn was van mening,
dat de volksgezondheid een van de
belangrijkste sectoren is van het ge
hele sociaal-economische leven. Het
is daarom noodzakelijk, dat ook de
ze sector vertegenwoordigd is in alle
daarvoor in aanmerking komende in
stanties. In deze sector zijn alleen
reeds bij de particuliere instellingen
meer dan 100.000 mensen werkzaai
De voorgestelde stichting voor
volksgezondheid zou onderverdeeld
kunnen worden in verschillende sec
ties o.a. voor het werk van de kruis
verenigingen. de psychiatrische sec
tor, de zwakzinnigenzorg, t.b.c.-be-
strijding, ziekenhuizen, sanatoria
In de stichting zouden de werkgevers
en werknemers paritair vertegenwoor
digd moeten zijn, evenals de diverse
besturen.
Naar de mening van de heer De
Bruyn hebben op het ogenblik de werk
gevers op het terrein van de gezond
heidszorg veel te weinig invloed op de
sociaal-economische gang van zaken.
de volksgezondheid zullen verbindingen
moeten aangaan met de bestaande
werkgeversorganisaties, waardoor het
mogelijk wordt, dat genoemde werkge-
meer vertegenwoordigingen krij-
Levensbelang
Zich tot de aanwezige leden van de
groep volksgezondheid van de N.C.B.O.
richtend, merkte de heer De Bruyn op.
dat het hier gaat om mensen, die een
belangrijke rol spelen in het be
lang van het leven van ons volk. Maar
daarom mogen wij ook vragen, zo ver
volgde de heer De Bruyn, om een be
hoorlijk overleg over lonen en arbeids
voorwaarden, waarbij dan ernstig reke
ning gehouden zal moeten worden met
gerechtvaardigde wensen.
,17 mag uit de opbrengst van uw
arbeid behoorlijk kunnen bestaan. U
7nag verwachten, dat U een verzorg
de oude-dag zult hebben, wanneer U
groot aantal jaren in dienst van
de gezondheid bent werkzaam ge
weest.
Nog maar al te veel wil men de
gezondheidszorg voor een koopje heb
ben. Belangrijke onderdelen van deze
arbeid, zoals de kraamzorg de zorg
voor bejaarden en langdurig zieken
en vooral de revalidatie van kinderen
volwassenen zijn gebouwd op een
veel te smalle financiële basis."
Anderzijds kon de heer De Bruyn ook
(Advertentie)
(Advertentie)
mzebotteljm
iszo
gezond
NEEMT
VAKER
ZWAARDEMAKER
Zendingsbode wordt
een maandblad
e?
Zweden komt langzaam maar
zeker tot de ontdekking dat het
doorkappen van kerkelijke gor
diaanse knopen niet altijd een op
lossing biedt voor bepaalde pro
blemen. Enkele jaren geleden
nam het parlement en ook de ker
kelijke leiding het besluit om de
vrouw tot de ambten toe te laten
van deze staatskerk. Plotseling
blijkt het echter moeilijk te zijn
om bisschoppen te vinden die dit
besluit willen honoreren. Nog dit
jaar zullen twee nieuwe bisschop
pen benoemd moeten worden en
het ziet er naar uit dat weer
tegenstanders van het besluit ge
kozen zullen worden.
In de bisdommen Vaxjö en Vasteras
moeten dit jaar bisschoppen gekozen
worden. Een zorgvuldige studie van
alle mogelijke kandidaten heeft reeds
uitgewezen dat alleen geestelijken in
aanmerking komen die zich verzetten
tegen de ..vrouw in het ambt". Ook de
laatste bisschop die benoemd werd, in
het bisdom Vishby, verzet zich tegen
dit besluit en weigert vrouwelijke kan
didaten tot predikant te bevestigen.
De regering heeft reeds uitgesproken
dat lij zich niet door de tegenstanders
in een hoek wil laten drukken, maar
heeft tot nu toe niet de eis gesteld,
dat alleen maar kandidaten In
De ..Zendingsbode" het officiële or
gaan van de stichting ..De Spaanse
Evangelische Zending" te 's-Gravenha-
ge wordt een maandblad met ingang
van het zojuist verschenen nummer. De
ze stichting gee: steun aan de kleine
oteatantss kerken in Spanje Jaren-
heeft prof. Wisse zich voor di'. i king komen die zich wel achter het re-
dingswerk ingespannen. gertngsbesluit stellen.
Advertentie
Onmiddellijke verlichting van
RHEUMATIEK EN SPIERPIJNEN
Werkt uitermate actief in op de haard van de pijn
ter verlichting ran rheumatiek, zenuwpijnen, spit, ischias en stijfheid
en meer melkwit wordt en volledig in de
poriën verdwijnt (in plaats van
toe heeft de koning steeds de
bisschop benoemd. Hij kiest iemand uit
een lijst van drie kandidaten die bij
stemming van de predikanten uit
bisdom de meeste stemmen heb-
gekregen. Nadat het regeringsbe
sluit bekend werd hebben tegenstanders
v in het ambt" een ker
kelijk front gevormd, de „Kyrklig Sam-
ling", dat steeds meer invloed krijgt
onder de predikanten. Kranten hebben
reeds uitgerekend dat in beide bisdom
men de Satnling zo sterk is dat ge
makkelijk zij- kandidaten de drie eer
ste plaatsen zullen bezetten.
Sommige kranten hebben nu reeds
in hoofdartikelen voorgesteld
wijziging te brengen in de verkiezing
van predikanten. Zij willen dat niet
alleen de predikanten aan de verkie
zing zullen deelnemen, maar dat de
verkiezing zal geschieden door de ker
keraden. dus ook door ouderlingen
diakenen. Deze kranten menen da
onder hen meer voorstanders zijn voor
..de vrouw in het ambt" dan onder de
predikanten.
Een dergelijk amendement is enkele
.'aren geleden reeds voorgesteld onder
andere omstandigheden en scheen de
belangstelling te hebben van velen. Om
formele redenen is het toen echter in
de ijskast gedaan. De minister voor
godsdienstzaken wil het debat over dit
amendement echter zeker niet voor
1963 openen.
Toch heeft hij uitgesproken dat
'zakelijk zal zijn. dat er stappen
ving van de kerk ontduiken door bis
schoppen te kiezen die geen vro
in het ambt willen bevestigen. Welke
stappen hij bedoelt is echter nog niet
Zweden vernieuwt
het onderwijs
De Zweedse regering heeft een wets
ontwerp ingediend over een nieuw sys
teem van verplicht basisonderwijs".
Volgens dit ontwerp komt er een ne
genjarige periode van algemeen onder
wijs voor alle kinderen. Voor het ne
gende jaar kunnen de kinderen zelf
een keuze maken uit negen mogelijk
heden waarvan vier richtingen meer
op praktische werkzaamheid zijn afge
stemd. De andere vijf zijn bedoeld als
voorbereiding voor verdere studie.
Van het vierde leerjaar af is Engels
tn verplicht vak. In het zevende en
achtste jaar kunnen de leerlingen vrij
willig met Duits of Frans beginnen.
Bepaald wordt dat de klassen gedu
rende de eerste drie jaren niet meet
dan 25 leerlingen mogen tellen en daar-
~a hoogstens dertig.
Jubileum-Jubel nu
50.000 oplage
De grammofoonplaat voor de actie „Doe
wat terug" ten bate van het Leger des
Heils heeft na ruim twe^ weken een
oplage bereikt van 50.000 exemplaren,
"og nimmer is een plaat met geestelijke
Kleren zo snel verkocht als deze.
Universiteit van
Amsterdam reikt
eredoctoraten uit
Ter viering van het 66ste lustrum van
de stichting van het Athenaeum Illustre,
waaruit de Gemeentelijke Universiteit
van Amsterdam is voortgekomen, zal op
28 mei in de aula van deze unversiteit
'Lutherse Kerk) aan het Spui een open
bare senaatsvergadering worden gi
houden. Tijdens deze plechtigheid zal ee
vijftal eredoctoraten worden verleend.
Het zijn de volgende: een doctoraat
honoris causa in de godgeleerdheid aan
prof. dr. Geo Widengren, hoogleraar in
de godsdienstgeschiedenis en -psychologie
aan de universiteit van Uppsala, (promo
tor prof. dr. C. J. Bleeker). in de rechts
geleerdheid aan mr, W. C. Treurniet,
notaris te Rotterdam (promotor prof.
A. Pitlo), in de geneeskunde aan
D. D. van Slyke te New York, als
chemicus verbonden aan het Rockefeller-
institute for Medical Research (promotor
prof. dr. J. G. G. Borst), in de wiskunde
en natuurwetenschappen aan de heer
Ernst Crone te Bergen N.H. voor zijn
werk op het gebied van de geschiedenis
van cartografie en navigatie (promotor
Eirof. dr. ir. R. J. Forbes), en in de
etteren aan de heer L. Lichtveld, ge
volmachtigd minister aan de Nederlandse
ambassade te Washington, voor zijn taai
en letterkundig werk 'pseudoniem Albert
Helman) in Suriname en Nederland
'promotor prof. dr. A. J. B. N. Reichling).
oldoening melding maken
vele dat de vakbeweging reeds voor de
verplegenden heeft bereikt. Thans
geldt bijv. de verplichte deelneming
aan een pensioenregeling voor de
kraamverzorgsters. Ook kon de salaris-
regeling voor het verplegend personeel
aanzienlijk verbeterd worden.
De heer De Bruyn stelde er prijs op
>g eens in het openbaar te verklaren,
dat alle verplegenden, in dienst van de
overheid en de particuliere inrichtingen,
instellingen en diensten dit prachtig re
sultaat. dat uiteindelijk werd verkre
gen, alleen en uitsluitend te danken
hebben aan de volharding en de toe
wijding van de samenwerkende centra
les van overheidspersoneel. „Geen en
kele categorale organisatie van verple
genden". aldus de heer De Bruyn," is
daar aan te pas gekomen. In deze kring
wist men zelfs de cijfers niet eerder
dan nadat er overeenstemming met de
centrales was bereikt."
Actieprogram
Voor het komende jaar heeft de groep
volksgezondheid van de N.C.B.O.. al
weer een nieuw program van actie op
gesteld. Belangrijkste punten hierin
zijn een betere salarisregeling voor de
kraamverzorgsters, tenminste gelijk
aan die voor de gezinsverzorgsters, een
betere pensioenregeling, algemene en
bindende regelingen voor het huishou
delijk- en administratief personeel,
rkzaam in particuliere inrichtingen,
werkclassificatie en taakanalyse bij de
particuliere inrichtingen, een verder
gaande loondifferentiatie voor het ver
plegend personeel via functiebeschrij
vingen (met name wijkverpleegsters),
betere beloning voor de onregelmatige
diensten in de particuliere sector en
een algemene en bindende pensioenre
geling voor iedereen, omdat er thans
nog geen sprake is van een coördinatie
tussen alle regelingen, die er reeds be
staan.
Voorzitter NCBO
de
De voorzitter van de N.C.B.O..
heer J. ten Heuvelhof, verklaarde
slotwoord, dat in de nabije toe
komst in het bijzonder aandacht zal
worden besteed aan de beloning voor
onregelmatige diensten. Hij dankte de
heer De Bruyn voor het vele voortref
felijke werk dat hij doet voor de groep
en noemde de samenwerking met de
groepsraad en de organisatiestructuur
hiervan bijzonder gelukkig. Een reor
ganisatie wordt op het ogenblik overwo
gen van de publiciteitsorganen van de
groep. Bij deze reorganisatie zullen ook
vakmensen betrokken worden.
Indien het mogelijk is, laat deze beker Mij voorbijgaan; docH
niet gelijk Ik wil, maar gelijk Gij wilt". Het is het eerste ge
bed van de Heer, nadat Hij met Zijn discipelen in Gethse-
mané is aangekomen. Feitelijk bestaat dit gebed uit twee
gedeelteri. Het eerste gedeelte ligt ons het best, immers zo
bidden wij ook. Indien het mogelijk is, laat deze beker aan
ons voorbijgaan". En vul dan maar voor deze beker" in wat
ge wilt. Indien het mogelijk is. Natuurlijk is het mogelijk, bij
God is alles mogelijk. Vader, maakt Gij het nu maar even
voor ons in orde.
Het tweede gedeelte geeft ons meer moeite. ..Doch niet gelijk
Ik wil, maar gelijk Gij wilt". Stel je voor, God kan ons helpen,
waarom zou Hij het dan niet doen?
Het gebed van Christus in het hof van Gethsemané is een
vorstelijk gebed. Het is het gebed van de volledige overgave.
Heer, ik zou graag maar U laat ik de uiteindelijke beslis
sing. Wie zo kan en durft bidden in de grootste nood van zijn
leven, bewijstdat hij het oog gericht heeft op de heerlijkheid,
die uiteindelijk voor ieder kind van God is weggelegd.
150.000ste PENNING UITGEREIKT
In Bellevue in Amsterdam is
gisteravond aan de 21-jarige kleu
terleidster mej. L. M. A. ^chop-
man uit de hoofdstad de 15Ö.000ste
Landsteiner penning uitgereikt.
De bloedtransfusiedienst van het
Nederlandse Rode Kruis schenkt
deze penning aan ieder die vijf
maal zijn of haar bloed heeft wil
len afstaan.
De voorzitter van de centrale medische
bloedtransfusieeommissie dr J. J. C. P.
Roovers. die deze penning overhan
digde, zelde dat het voor de 150.000ste
maal uitreiken van deze onderscheiding
betekent dat 375.000 liter bloed is afge
staan. Het aantal bloedgiften sinds 1930
toen de transfusiedienst van het Neder
landse Rode Kruis werd opgericht, be
draagt twee miljoen.
Na de tweede wereldoorlog is het aan
tal bloedtransfusiediensten in Nederland
vertwintigvoudlgd.
Op deze avond was ook aanwezig de
oudste donor, die in 1930 als eerste bloed
gever bij de dienst werd geregistreerd.
Het was de bijna 80-jarige heer A. Ver
hoeven uit Rotterdam, houtbewerker van
beroep, die zeven maal zijn bloed had
gegeven. Hij ontving nadat hij op aan
schouwelijke wijze zijn belevenissen als
donor voor de aanwezigen had gedemon
streerd. een sigarendoos met inscriptie
De heer S. Drijver uit Wolvega kwam
voor het voetlicht omdat hij in 1958, toen
nog wonende in Gouda, de 100.000ste do-
_u toe
In Groot-Brittmnië raken naast waarschijnlijkheid hebben velen
7hen het land veriaten.
paraplu s en tassen ook preaikan-
Aan het begin van de avond sprak o.a.
voorzitter van het hoofdbestuur van
het Nederlandse Rode Kruis, mr. F. H.
A. de Graaff, die o.m. gewaagde van de
gunstige ontwikkeling in de laatste
jaren van het Rode Kruis-werk in de
afdeling Amsterdam. Dokter I. T. Go,
verbonden aan de bloedtransfusiekeu
ringsdienst van de afdeling, ontving we
gens zijn verdiensten voor dit werk een
medaille van verdienste in zilver. Prof.
A. Pondman uit Groningen, een van de
drie oprichters van de bloedtransfusie
dienst in 1930 en thans nog waar
nemend voorzitter van de dienst, werd
de zilveren Landsteiner penning uitge
reikt.
Boot en boek voor
Mees Toxopeus
Ter gelegenheid van de opening van de
boekenweek in Groningen, zal aan de be
kende redder Mees Toxopeus (75 jaar)
vrijdag 30 maart het eerste exemplaar
worden aangeboden van het over hem
geschreven boek „Woest maar kalm" door
Jan Hardenberg. dat wordt uitgegeven bij
Ad Donker te Rotterdam.
Mees Toxopeus maakte in 1917 zijn
ste tocht op de C. A. den Tex. In de loop
der jaren heeft hij 285 mensen gered. Be-
e op de C. A. den Tex heeft hij ge-
a op de Hilda en de Insulinde. maai
zijn eerste reddingboot bewaart hij
dierbare herinneringen. Vorig jaar is de
C. A. den Tex uit de vaart genomen. Mees
heeft er toen nog een bod op gedaan, maar
het schip werd eigendom van de heer R
H. Wortelboer in Haren, die nu aan Toxo
peus het onbeperkte gebruik van zijn boot
heeft aangeboden. Het schip wordt momen
teel verbouwd en als het klaar is, gaat het
aar de haven van Oostmahorn en staat
et ten dienste van Mees Toxopeus.
UNIECOLLECTE
Lijst 24 van de 83e Unlecollecte, de jaarcoJ-
ictfc voor de Scholen met den BUbel bevath
volgende bedragen: Farmsum f 300; Zev«
fen en geestelijken zoek. Althans
dat is de conclusie waartoe men
komt als men de jongste uitgave
van de Engelse „Van Alphen", het
kerkelijk handboek van de Britten,
leest. Dit boek heeft namelijk een
nieuwe rubriek toegevoegd aan de
vele die het al heeft, waarin de
namen genoemd worden van pre
dikanten en geestelijken die spoor
loos zijn verdwenen.
De nieuwe lijst omvat niet minder
dan 143 namen. Ondanks alle nasporin
gen van de uitgever van het Engelse
handboek, die zelfs de politie inschakel-
en advertenties plaatste, blijven deze
iensen zoek.
Het uitgebreide onderzoek heeft wel
enige vrucht opgeleverd. Van 28 gees
telijken vernam men dat zij hun gees
telijk ambt de rug hadden toegekeerd.
Zeven en vijftig zijn naar alle waar
schijnlijkheid in de oorlog omgekomen;
en een vijftiental zendelingen is op on
bekende wijze vei* van huis om het
leven gekomen. Maar 143 predikanten
en geestelijken bleven onvindbaar.
Zij zijn niet geschorst. Zij hebben
hun ambt niet officieel neergelegd.
Zij hebben op een gegeven ogenblik
hun pastorie verlaten en niemand heeft
ooit meer van hen gehoord. Naar alle
wel zeker dat een aantal van
hen hun vrouwen in de steek gelaten
hebben en onder een aangenomen naam
een „nieuw" leven zijn begonnen. Maai
de conclusie van vele kerkelijke leiders
Engeland is toch wel dat de mees-
van hen eenvoudig gevlucht zijn.
omdat zij geen kans meer zagen on
der de schuldenlast uit te komen.
De anglicaan- e geestelijken, bijvoor
beeld, krijgen hun tractenicnt of ggj
de staatskerk of van een edelman
wie het dorp, de kerk Inbegrepen, be
hoort. De inkomsten liggen echter vaak
zo laag dat een geestelijke minder
dient dan de gemiddelde arbeider.
In de gemeente Malton in Yorkshire
staat bijvoorbeeld een geestelijke met
een vrouw en twee kinderen. Hij is pre
dikant van een gemeente met 252 doop-
en belijdende leden. De patroon van de
kerk betaalt hem jaarlijks 1300 gulden.
Een zelfde bedrag ontvangt hij uit bij
zondere collecten. In totaal verdient hij
gemiddeld 50 gulden per week. Daar be
hoeft geen huishuur af, maar hij moet
wel grondbelasting betalen voor
pastorie.
Dat is mogelijk in een land waar deze
man als hij geen predikant maar wer
keloos was van de werkeloosheidsuitke
ring ongeveer 67 gulden zou ontvangen.
Het is dan ook geen wonder dat vele
redikanten allerlei bijbaantjes moeten
hebben om te kunnen leven. Maar het
is ook geen wonder dat sommigen
hen, als de schulden al te hoog zijn
opgelopen, eenvoudig verdwijnen om on
der een aangenomen naam te proberen
opnieuw te beginnen.
:ld f 245.50; Nteuweroord f 464
600; Sibcuio f 165,60: Slagh;
Wijthmen t 5?,88: He
iren f 179.05;
1.55; Lunteren
Teuge f 138;
jndr'echt l 1 087.60; Hank t 132.85; Hoezt
.72: Heiningen f 346; Werkendam f 366.29:
neelspaan f 457.50. Nagekomen Eefde,
16 f 100. Totaal van 600 lokale comités
14.662.95. Vorig jaar f 339.997,17.
Borne pi n inwerk
NEDHERV. KERK
Beroepen te 's-Grevelduin-Capelle: L.
Kievit te Putten; te Geldrop: (toez.) W.
C. van Dam, luchtmachtpredikant te
Rijen NB; te Hattem, derde .pred.pl.: G.
J. van Bogerd te Huizum. Fr.; te Som-
melsdijk: dr. C. Graafland te Woerden.
Bedankt voor Aagtekerke: R. Hengst-
mangers, vie. te Vlaardingen.
Benoemd tot bijstand in het pastoraat
te Bilthoven: ds. M. Ottevanger a.s. eme
ritus-predikant te Leiden.
Beroepbaarstelling: Ds. F. van Grift,
emeritus-predikant en bijstand in het
pastoraat te Someren
beroepbaar.
Asten stelt zich
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Huizen NH: M. Vlietstra
te IJmuiden.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Kampen: A. Vergunst te
Rotterdam-Centrum.
(Advertentie)
dan een behandeling met Algesal-bal-
sem. Het enige middel, dat het diaethyl-
amino-salicylaat in een speciale emulsie
met hoog doordringingsvermogen bevat
(U.S. Patent n° 25966/4) dringt Algeaal
direct door in het weefsel, de ge
wrichtsbanden en de spieren tot aan de
haard van de pijn, waar een onmid
dellijke verlichting ontstaat Overtuigt
Uzelf van dit buitengewone doordrin
gingsvermogen wanneer U Algesal
uitwrijft ruit U merken, dat deze aan
vankelijk kleurloze wonder balsem r
iken), teneinde diep in te
een duurzaam gevoel
lichting en welzijn in de plaats komt
van pijn of stijfheid. Maar, vergeet
niet Pijn slaat altijd onverwacht
toe Zorgt er dus voor thuis altijd
een tube Algesal bij de hand te
hebben.
Hellcnbroek in het
Spaans?
Zal het bekende vragenboekje van A.
Hellenbroek dat op menige catechisatie
gebruikt wordt, in het Spaans verschij
nen? De ..Stichting De Spaanse Evan-
gelische Zending" hoopt van wel. Deze
organisatie heeft, vooral in de dagen dat
prof. G. Wisse, duizenden catechismus-
sen en „Korte Begrippen" naar Spanje
j gestuurd om de gelovigen daar te hel-
pen bij de opbouw van hun gemeenten.
I Om financiële redenen is dit werk de
I laatste jaren wat ©p de «chtergrond ge
raakt.
I Sinds de Spaanse predikant, ds. A.
Santana, in Nederland is geweest, kwam
I het verzoek tot de stichting om weer
eens een eenvoudig boekje in het Spaans
uit te geven. Het plan kwam op om dit
keer geen Heidelbergse catechismus uit
te geven, maar een echte Hollandse uit-
igave te kiezen.
MAG HET kind in de geschiedenis al de ge
heimzinnige aantrekkings- en afstotingskrach-
ten van de volkswijk voorbij het achterwalletje
hebben ondergaan, het heeft ook andere indruk
ken uit zijn prille jeugd overgehouden. Zowel de
vader als de moeder zeiden en deden dingen,
die ee nbepaalde levenssfeer schiepen.
De vader dat vertelde ik hield zich gewe
tensvol aan de wet des Heren. Wie dat doet. stuit
vroeg of laat op Deuteronomium 15. Daar lezen
we: ..wanneer er onder u een arme mocht zijn.
één van uw broeders, dan zult ge uw hart niet
verstoken noch uw hand gesloten houden voor uw
arme broeder, maar gij zult uw hand wijd voor
hem openen, voldoende voor wat hem ontbreekt.
Gij zult met mildheid geven en uw hart zal niet
verdrietig zijn. wanneer ge hem geeft, want terwil-
le daarvan zal de Here, uw God, u zegenen in al
wat gij onderneemtEn bij al deze wetten
staat als een refrein dat men eraan moet denken,
hoe men zelf eens slaaf in Egypte was! Dat
spreekt zeker een man aan, die in zijn jeugd het
juk droeg en de bittere smaak van de armoe
proefde.
Het is geen gemakkelijke, geen eenvoudige wet.
Evenmin trouwens als alle andere wetten, maar
we beperken ons dit maal tot deze opdracht. De
mens heeft een boos hart en wil zoveel mogelijk
het zijne noemen. Dat was zo in Mozes' dagen.
Het was eveneens zo aan het begin van deze eeuw.
Het is vandaag aan de dag niet anders want ook
in onze tijd, overvloeiende van ijskasten, televisie
toestellen, auto's en andere gemakken des levens
blijft de armoede ons vergezellen en we doen
daar bitter weinig tegen. Men kan zich de rabbij
nen begrijpen, die er verschrikkelijk geleerde dis
cussies op na hielden, of men onder deze „broe
ders" de directe lijfelijke familieleden, dan wel de
stam- of volksgenoten, dan wel de mensheid diende
te verstaan. En zolang deze debatten niet tot een
goed einde werd gebracht hetgeen nog steeds
niet geschied is! kan men zich ontslagen achten
van de opdracht, die in het geding is. Zo zijn er
nog altijd massa's mensen, die redekavelen of het
hele evangelisatie- en apostolaatswerk. al de in
spanning rond jeugdzorg en maatschappelijk werk
al dan niet van God geboden is. en al dan niet
enig nut heeft. Ze moeten eerst zeker weten waar
ze aan toe zijn, eer ze een vinger uitsteken. En
ze zullen dat nimmer weten, omdat men pas ach
ter de waarheid komt, wanneer men niet alleen
een vinger maar „een open hand" reikt. Het spijt
me altijd voor hen; ze missen één van de ver
rukkelijkste levenservaringen.
Terug naar de overleggingen van de vader. Hij
onderkende dat we de armen altijd bij ons hebben
en dat we daaraan iets moeten doen. Maar hij on
dervond tegelijk aan den lijve dat deze armen wei
nig animo koesteren om op ons doen te wachten
en dat ze er vee meer voor voelen om van een
pastorietuin een zelfbedieningswinkel te maken,
waaruit men peren, appels, peentjes en doperwtjes
met graagte oogst om die via de achterwal af te
voeren zonder te betalen.
Daar zat de vader mee. Net zoals voor en na
hem vele predikanten met dit vraagstuk gewoi
steld hebben. Enerzijds wil men het gezag handhs
ven en ook zijn eigen teelt nuttigen; anderzijd-
heeft men oog voor de noden en gebreken der ar
men. Hoe moet men onder die omstandigheden
handelen?
De eerste aanpak is die van louter recht. Men
brengt de nacht wakende in de bongerd door. en
betrapt de dieven op heterdaad om hen vervolgens
aan de justitie over te leveren. Aan deze methode
zijn tenminste twee bezwaren verbonden: de eerste
is dat men alleen de strenge rechtgedingen kent.
De tweede dat de rovers van de vruohten des
velds uitgerekend de nacht van zaterdag op zondag
kiezen om hun slag te slaan, en dat doorwaakte
nachten dan allesbehalve bevordelijk zijn voor de
zondagse preek.
De tweede gedragslijn is die van de totale weer
loosheid. waarbij men alles laat kapen en zeli
groenten-uit-diepvries en vruchten op sap nuttigt.
Nadeel: wat prijzig en de diepvries is een uitvin
ding van na 1906
Derde mogelijkheid: de humor. En dus zei df
vader het de dichter na: „Mijn gemeente wenst
van week tot week. Telkens weereen bepaald
soort preek: Scherp moet die wezen aan het begin,
een snufje geleerdheid moet er ook in, maar 'I
slot moet balsemend, troostend zijn. Dus olie na
zout, en zout na azijn. Ik begrijp hun motieven
voor en na: ze gapten eerst 's nachts uit mijn tuin
de sla!"
En de vader was met humor gezegend!
WiJKPREDIKANT