-DE DOKTER
Hervormde synode sprak
over reclame-televisie
Een kantteli
iening
Meningen van anderen
Een woord voor vandaag
Synode wijst t.y.-zender
van bedrijfsleven af
Diepgaande bestudering
vakantiespreiding nodig
Chefarine 4
PERSOONLIJKE
LENINGEN
aan 'i woord
WRATTEN EN
HYPNOSE
2
DE STATEN-PROVINCIAAL
RE VERSCHILLENDE PARTIJEN bereiden zich voor op de verkiezingen
voor de Provinciale Staten, die dit jaar worden gehouden.
Destijds schreef dr. Kuyper, dat „de Staten-Provinciaal niet meer leven in j
het politieke hart van ons volk". Er is bij de verkiezingen wel levendige be
langstelling, maar dat is, volgens Kuyper, vooral te danken aan het feit,
dat de Staten de kiescolleges zijn voor de Eerste Kamer der Staten-Generaal.
Voor de eigen provinciale huishouding is de interesse niet groot
Kuyper zag hierin ten dele een oordeel over de regeling, die aan onze pro
vinciale aangelegenheden is gegeven. De mannen van 1813, Van Hogendorp
voorop, hebben het stellig anders bedoeld. Zij wilden het provinciaal leven
niet doden, maar veeleer opwekken. Maar de uitkomst heeft niet aan die
goede bedoeling beantwoord.
„De schrik zat er nu eenmaal in, dat de provinciën haar aloude souverelni-
teits-pretenties zouden hernieuwen. Dit moest op alle manleren belet en
voorkomen, ja de mogelijkheid ertoe afgesneden.
„Vandaar de benoeming van de commissaris, zelfs zonder voordracht, door
de Koning, het samenstellen van bijna alle provinciale actie en bevoegdheid
in de gedeputeerden onder diens leiding, en wat niet minder de schroef aan
zette, een gestadige, altoos doorwerkende magiek van het centraal gezag, deels
door een steeds zich uitbreiden van de wetgevende bevoegdheid, ook over
provinciale regelingen, deels door de altoos zich vermeerderende bevoegd
heid van de minister om vernietiging van wat de Provinciale Staten besloten
aan de Kroon voor te dragen
„Maar wat Thorbecke ook deed om terzijde nieuw leven aan de Staten in te
blazen, hun betekenis kreeg tot dusver nog nimmer de zozeer gewenste ex
ponent. En vooral sinds het hoofdgewicht der provinciale stembus ln de
keuze van de Eerste Kamer werd gevoeld, viel allengs op, dat wat de Staten
daarbeneden deden steeds nog somberder schaduw kreeg."
Kuyper schreef dit in 1916. Toen reeds was zijn schets al te somber. Onder
de wet van Thorbecke, die eerst nu op de helling is gekomen, heeft zich het
provinciale leven naar vele zijden kunnen ontwikkelen. Er is vooral in de laat
ste halve eeuw veel veranderd. De betekenis van de Staten is zeer toegenomen,
al moet erkend worden dat zij de belangstelling van het grote publiek in
mindere mate trekken dan de Kamers cn de gemeenteraden.
Ook kan geredelijk worden toegestemd, dat de regering wel eens te weinig no*a die in grote lgncn gewaar-
eerbied toonde voor de gewestelijke autcnomie. al moet daaraan onmiddellijk
worden toegevoegd, dat de moderne maatschappelijke ontwikkeling het
streven naar centralisatie in niet geringe mate begunstigde. Zij heeft op meer
dan een gebied tengevolge, dat sterk varicrende provinciale regelingen met
de eisen van het leven, met de belangen van het verkeer, enz. onverenigbaar
kunnen zijn. De uitbreiding van de rijkswetgeving heeft voorts de taak der
provincie, met name de werkzaamheid der Gedeputeerde Staten, in de sfeer
van het zelfbestuur, belangrijk doen toenemen.
Men mag bij dit alles ook niet vergeten, dat in 1813, met veler instemming,
geen federatieve maar een eenheidsstaat is gevormd. Ten tijde van de Repu
bliek is stellig aan de kracht van onze natie afbreuk gedaan door de te
grote zelfstandigheid der provincies.
In een staat als waarin wij leven moet autonomie binnen zekere grenzen Beves,i9 Uw kunstflebif
van.provtein en (Onecnten wal „paard tian mel toelicht va» ho„r fe,»s jjg LXïï"._.
op het gebruik dat van de zelfregenug wordt gemaakt. Zonder deze centrale schadelijke, smaakloze hechlmiddel
zou de eenheid van de centrale leiding niet gehandhaafd kunnen worden, ook leenf Uw tandprothese gedurende de ge-
zelfs waar zij volstrekt noodzakelijk is door maatregelen van lagere organen hele een s,evifl
bemoeilijkt kunnen worden. vos'- u un' nu wee'
Dat van dit toezicht, door centralisatiezucht, wel eens misbruik is gemaakt,
erkennen wij. Maar deze te veroordelen praktijk mag ons niet leiden tot ver
werping van het principe. Het toezicht is ten onzent in enkele gevallen pre
ventief hetgeen wij niet zonder reserve toejuichen terwijl repressief
toezicht bestaat voor alle besluiten der lagere gemeenschappen. Vernietiging
kan plaats hebben wegens strijd met de wet of met het algemeen belang.
Men verlieze ook niet uit het oog, dat, dank zij het zelfbestuur, rtog de mo
gelijkheid is gegeven om enigszins bij de toepassing van bepaalde wetten
rekening te houden met plaatselijke en gewestelijke omstandigheden.
Over het, zich steeds uitbreidende werk der Provincies, schrijven wij nader.
Het zal dan wel blijken, dat de verkiezingen niet alléén belangrijk zijn uit
het oogpunt van de samenstelling der Eerste Kamer.
de
hervormde synode gisteren
bijeen op Hydepark voor de
wintervergadering. Besproken
werd een nota van de Raad van
zaken van kerk en samenleving
over reclame in de televisie. De
synode kwam tot de conclusie
dat het ongewenst is dat er een
afzonderlijke organisatie komt,
opgericht en betaald door het be
drijfsleven, die de bedoeling heeft
een televisie-reclamezender te
exploiteren, zij het dan, dat er
een zelfstandig curatorium zal
worden gevormd voor de niet-
commerciële programmaonder
delen. De Synode, dit blijkt uit de
Liever reclame
in televisie dan
commerciële t.v.
kerkredacteur)
Advertentie
Gevoelt U zich
inzeker biet Uw
KUNSTGEBIT?
Met behulp van
Dentofix kunt
U weer alles
kauwen!,
de gehele dog
en met het spe-
s bestrooien. Dit on-
kunt lochen, spreken of hoesten zonder in
moeilijkheden te geroken. Als U iedere och
tend wol Dentofix op de gebitsplaat strooit,
kunt U verder vergelen, dot Ueen kunstgebit
draagt. Probeert U het eens; U zult r
het verschil constateren!
Meer dan 40.000 landorlsen in
de gehele wereld raden hun
gebruiken. Het is verkrijg
baar in alle apotheken en
drogisterijen a f. 2,35 per
plastic strooiflacon.
DENTOFIX
kerk in deze kwestie niet een te absoluut
oordeel moet uitspreken. Voorts wees hij
op de legaliteit van de reclame voor
het bedrijfsleven. Waakzaamheid zal
nodig zijn. als de reclame via de tele-
het oog gehouden moeten worden.
Samenvattend zei de praeses, dr.
_3. van den Hooff, dat gebleken is,
de nota in grote lijnen gewaardeerd
de.rd werd voelt meer voor.S? M
reclame in de televisie dan voor gaan van de „Raad voor zaken van kerk
Benoemingen
van herv. synode
In dc avondvergadering van de
hervormde synode brachten enkele
afgevaardigden naar de derde assem
blee van de Wereldraad van Kerken
in New Delhi verslag uit bij monde
van prof. dr. H. Berkhof cn mejuf
frouw mr. S. M. Holsteyn. De synode
vierde aan het eind vand e avond het
heilig avondmaal in de kapel van het
seminarium.
Tot leden van het moderamen koos dc
synode: ds. P. G. van den Hooff prae
ses. ds. G. Spilt, assessor, ds. C. Spoor,
sec. assessor, ds. H. D. Scholten. tert.
asesor. Dc ynode benoemde tot leden
van het breed moderamen buiten de
reeds genoemden: ds. G. P. Post. ds. J.
R. Wolfensberger. J. J. van Bmsbergen.
W. Oomkens, C. Edewaard. mr. F. L. S.
F. baron van Tuyll van Serooskerken,
Th U van Hazel cn J. J. Rus.
De generale commissie voor het op
zicht voor 1962 wordt als volgt samen
gesteld: ds. W. van Griethuvsen. ds. A.
Noorman, ds. E. E. de Looze, mr. H.
W. Kuipers, mr. H. Brongers.
Tot lid van de „Raad voor de herder
lijke zorg" werd benoemd: ds. R. J.
Mooi te Zuidwolde; tot voorzitter van
de „Raad voor de zaken van kerk cn
school": drs. W. Dekker te Doorn en tot
lid van deze raad W. van Wijngaarden
te Utrecht: tot lid van de „Raad voor
kerk en gezin: dr. D. A. van Krevelen
te Den Haag: tot secretaris van de
„Raad voor de zaken van kerk en over
heid". tevens wnd. gedeputeerde bij de
overheid: mr. H. N. C. baron van Tuyll
van Serooskerken te Doesburg.
de synode keurde de benoeming goed
tot secretaris van de sectic kinderbe
scherming, gevangeniswezen en reclas
sering van de algemene diaconale raad
van P. W. A. de Wit
Tn verband met het feit dat dr. T.
Dokter, secretaris van de „Raad voor
kerk cn theologie een functie bij het
middelbaar onderwijs aangenomen heeft
en zijn arbeid als predikant van Odijk
zal neerleggen, verzocht de raad zijn
secretaris te beroepen tot predikant
voor buitengewone werkzaamheden. De
synode besloot tot deze beroeping ovar
te gaan.
ONGEORGANISEERD EN C.A.O.
ln het Christelijk Historisch
Weekblad is een artikel gepubli
ceerd over het probleem van de
ongeorganiseerde werknemer en
de c.a.o.
Blijkens een artikel in De Werk
gever, het officieel orgaan van het
verbond van protestants-christelij
ke werkgevers in Nederland is in
de afgelopen tijd in het overleg
over c.a.o.'s voor bepaalde onder
nemingen en bedrijfstakken aan de
orde gesteld het maken van onder
scheid tussen georganiseerden cn
ongeorganiseerden. Voor de geor
ganiseerde werknemer zouden dan
gunstiger arbeidsvoorwaarden be
dongen worden zoals meer vrije da
gen of extra-uitkeringen. Wij ach
ten de gedachtengang. die hierach
ter schuilt zonder meer verwerpe
lijk. ook al hebben wc oog voor het
argument van de vakbeweging dat
dank zij de organisatie er voor de
werknemer, al-of niet aangesloten,
veel is bereikt en dat dus de niet
georganiseerde werknemer profi
teert van het werk van zijn geor
ganiseerde collega.
Wij vragen ons hierbij ook af of
het wel strookt met de bedoeling
van collectieve arbeidsovereenkom
sten, indien deze discriminatie
wordt vastgelegd. Het gaat bij de
c.a.o. om het vastleggen van ar
beidsprestatie tegen bepaalde voor
waarden.
De prestatie is doorslaggevend
als mede de omstandigheden waar
onder deze moet worden geleverd.
Het lidmaatschap van de vakbe
weging oefent hier geen enkele in
vloed ten gunste uit. De niet-geor-
ganiseerde ligt niet achter in pres
tatie vanwege zijn „nihilisme". De
bestaande belangenstrijd tussen
verschillende groepen binnen de
vakbeweging toont trouwens aan,
dat er andere factoren van invloed
zijn, die de prestatie beïnvloeden.
Het ontstaan van categorale werk
nemersorganisaties is hiervan o.a.
het gevolg. Wanneer men dit
vraagstuk nader bestudeert, zal
men eerst hieraan aandacht dienen
te schenken en kan de vraag ge
steld worden of de houding van de
overheid tegenover de vakcentra
les en in het overleg een dergelij
ke ontwikkeling niet in de hand
heeft gewerkt.
Het Dedingen van voordelen voor
georganiseerden bij c.a.o.'s lijkt
ons ook om andere redenen princi
pieel verwerpelijk. Een volgende
vakbond, in overeenstemming met
het organisatiepatroon van een on
derneming. Wil men de geest van
de arbeidsovereenkomst zuiver hou
den dan moet men deze weg niet
op. Het gevolg zal alleen maar zijn
een grote belangenstrijd binnen de
organisatie, een devalueren van de
roeping der vakbeweging en een
interne strijd om bestuurszetels,
waardoor de positie van de vak
vereniging wordt ondermijnd.
In een land waar ieder het recht
bezit niet te vergaderen en zich
niet aan te sluiten, zal men de con
sequenties hiervan hebben te aan
vaarden.
commerciële televisie.
Met commerciële televisie bedoelt de
nota dan de exploitatie van een televisie
net op commerciële basis. Zoals een
courant voor een groot deel gedragen
wordt door advertenties, zo zou de tele
visie voor een deel of geheel uit de
inkomsten van reclame bekostigd moeten
worden. Daartegenover wordt in de nota
de mogelijkheid gesteld om ..reclame in
de televisie" te hebben. Daarbij worden
de programma's zelfstandig voorbereid
en wordt de reclame slechts toegevoegd
en dan nog in de vorm van voorlichting.
Het rapport voelt hierbij noch voor het
Amerikaanse systeem, waarbij de spon
sors programma's maken, noch voor het
Britse systeem.
Vrijheid
In de nota wordt uitgesproken dat de
kerk moet waarschuwen tegen het gevaar
dat de commercie een overheersende rol
zal - gaan spelen. De brede culturele
functie van radio- en televisie-omroep
mag niet naar die ene kant worden
scheefgetrokken. Op die manier zouden
deze xedia in hun vrije ontwikkeling
belemmerd worden. Het argument dat
de democratische vrijheid ook vrijheid
voor het bedrijfsleven moet Inhouden
iloitatie van een televisienet wordt
lijnargument genoemd. Juist ter-
wille van de vrijheid Is het onaanvaard
baar, indien televisie bij voorbaat in
een commercieel kader wordt onder-1
gebracht.
Daarom brengt de nota twee punten
mr voren, waarop de kerk moet wijzen:
De televisie moet zichzelf in de rechte
vrijheid kunnen ontplooien.
De kijkers moeten leren in vrijheid en
verantwoordelijkheid met dit medium
om te gaan. Het passieve consumeren
van een tv.-produkt is altijd funest,
of het nu commercieel is of niet.
De nota komt tot deze conclusie, omdat
:de belangrijke taak van de televisie
I wordt gezien. Reeds in het rapport
'..Christen ziin in de Nederlandse samen
leving". had de synode sterk de nadruk
gelegd hoe de keik haar cultuurarbeid
ziet. Het gaat om „de strijd voor een
leefbaar bestaan, om ruimte te scheppen
voor de geplaagde, verwarde en voort
gedreven creatuur". Daarom kan de kerk
ook niet onverschillig staan ten opzichte
|van de ontwikkeling van een zo belang
rijk cultuurmedium als de televisie.
„Meer nog dan de pers", zegt het
I rapport dat gisteren werd besproken,
„en de radio schept de televisie een
I beeldwereld die mens en maatschappij
jg',
conclusies van het moderamen in zullen
worden opgenomen.
Conclusies rapport
over t.v. ook aan
Interk. Overleg
In het slot van de zitting heeft de
f be
stuk van de commerciële televisie, dfe
aan het rapport van de „Raad van za
ken voor kerk en samenleving" zullen
worden toegevoegd door te geven aan
het Interkerkelijk Overleg in Overheids
zaken, zodat ook de andere Nederland
se kerken over deze conclusies hun in
zichten kunnen geven. Het overleg in
dit Ikoo is reeds gaande.
Zendingsconferentie
te Baarn
In het zendingscentrum te Baarn zal
van 3 tot 5 maart een algemene zen
dingsconferentie worden gehouden.
Ds. J. A. C. Rullmann zal spreken
over Zending vandaag in de wereld van
morgen. Ook ds. S. Roosjen. die on
langs uit Indonesië is teruggekeerd, zal
een referaat houden.
Als Jezus Christus op een sabbat leert in een synagoge ziet
hij een vrouw die een „geest van zwakheid" had en daarbij
„verkromd was en zich in het geheel niet kon oprichten"
(Luc. 1310). Het een is kennelijk een gevolg van het ander, i
Het gaat hier maar niet om de een of andere lichamelijke
ziektemaar tegelijkertijd om een ziekte van haar geest. Haar
lichaam is naar haar geest gaan staan.
Hebt u. nooit eens van iemand gezegd: „Wat ziet die er onte-
vreden uit!" Ook in zo'n geval zijn de trekken van het gezicht j
gaan staan naar de geest. Het een is niet los te maken van
het ander. Maar het is geen oplossing om in een dergelijk
geval te proberen het lichaam te genezen. Het is niet waar,
wat men lang heeft geloofd, dat een gezond lichaam garantie
is voor een gezonde geest. En evenmin behoeft het omgekeerde
altijd het geval te zijn. Maar toch vaak heeft het een invloed
op het ander. En het gaat er om bij de diagnose de juiste
oorzaak van de ziekte vast te stellen. De mensen zagen in dit
geval het verkromde lichaam, maar Christus zag de „geest
van zwakheid". Hij zegt dan ook niet: „Gij zijt genezen
maar „Gij zijt verlost van uw zwakheid". De Heiland pakt
onze problemen in de kern aan.
Uitvoerig is over het rapport
„commerciële televisie" door de
synodeleden van gedachten ge
wisseld. Enkele stemmen gingen
op die het rapport te zwak von
den, maar over het algemeen
kom men zich met de uitspraken
verenigen. De belangrijkste con
clusie uit de bespreking was wel
dat het ongewenst moet worden
geacht dat er een afzonderlijke
organisatie wordt opgericht en
betaald door het bedrijfsleven,
die de bedoeling heeft een televi
siereclamezender te exploiteren.
Tijdens het debat gaf ds. A. Faber
van Emmen te kennen dat hij wel zou
willen dat de kerk in het vraagstuk te
levisie en reclame een positieve hou
ding zou annemen, omdat ook de kerk
zelf zich op het terrein van de reclame
heeft begeven.
Ds. J. Vermaas, vroeg om een duide
lijke uitsrpraak van de kerk. Hij vindt
Vereniging Ned. Gemeenten
lenen. Daarom is de verantwoordelijkheid
groot van hen. die deze beeldwereld
doen ontstaan." De nota vervolgt dan:
„Hoewel de televisie ongetwijfeld com
merciële belangen kan dienen heeft zij
toch van aanvang af een sterk cultureel
karakter. Daarin verschilt haar oor
sprong van die der couranten
op handelsaangelegenheden betrekking
had). De televisie is bij uitstek het
middel om voor velen de aarde meer
bereikbaar en het leven meer leefbaar
te maken. Zij kan uitgroeien tot een
cultuurarbeid bij uitnemendheid. Het
commerciële element zal daarbij geen
overheersende rol mogen spelen."
Verantwoordelijkheid
Regeling bij wet
is mogelijkheid
De Vereniging van Nederland
se Gemeenten heeft in een brief
aan de minister van onderwijs,
kunsten en wetenschappen ver
klaard, dat zij een diepgaande
gecoördineerde bestudering ge
wenst acht van de mogelijkheden
die zich voordoen de vakantie
spreiding uit de impasse te hel
pen. Aandacht dient te worden ge-'
schonken aan oplossingen geba
seerd oo vrijwillige medewerking
van onderwijs en bedrijfsleven,
zoals bijvoorbeeld een jaarlijks
advies van de S.E.R., dat tot
Het rapport komt dan tot de conclusie
»t de overheid dr uitbouw moet be- stand zou moeten komen met ïn-
dat de overheid de uitbouw moet be-|
vorderen van een televisicbestcl. dat in schakeling van onderwijsinstan-
de moderne samenleving werkelijk
functioneert. Dat betekent niet alleen
het treffen van financiële maatregelen,
maar ook het deelnemen aan het beleid
in een evenredige verhouding met de
omroepverenigingen. Ook het bedrijfs
leven cn de eventuele reclame-organen
zouden in dit beleid een stem moeten
hebben. „Het moet mogelijk zijn in een
voortdurend overleg de culturele ont
wikkeling in de breedste zin te dienen.
Het gaat om dc toekomst van onze cul
tuur. Daartoe moeten ook van alle kan
ten duidelijke positieve bijdragen worden
gegeven."
Bespreking
Tijdens de zitting van gisteren gaf drs.
C. P. van Andel, secretaris van de raad
die dit rapport had opgesteld, een
lichting. Hij was van mening dat de
ties.
Ook de vraag of de spreiding moet
worden bevorderd door wettelijke maat
regelen, dient bij deze bestudering aan
de orde te komen.
,.In de eerste plaats is het denkbaar,
dat in de onderwijswetten een bepaling
wordt oneenomen. die de minister de
bevoegdheid verleent de aanvangsdata
voor dc zomervakantie van jaar tot jaar
en voor de verschillende delen van het
land vast te stellen", aldus de Vereni
ging van Nederlandse Gemeenten. Deze
bepaling zou een nadere uitwerking be
hoeven en bijvoorbeeld overleg moeten
voorschrijven met belanghebbende orga
nisaties.
Een andere oplossing zou kunnen w
den gezocht in de sfeer van wetgeving
met betrekking tot de leerplicht. „In de
leerplichtwet zou een bepaling kunnen
'worden opgenomen, die de leerplicht
gedurende een bepaalde, door de minis
ter vast te stellen, periode in de zomer
opheft Deze periode zou dan geheel of
gedeeltelijk moeten samenvallen met de
vakantieperiode van grote groepen
Hét bedrijfsleven. Op deze wijze zou
mogelijk gemaakt worden, dat leerlin
gen buiten de eigenlijke schoolvakantie
geoorloofd afwezig zijn".
Voorts is in een Kamerdebat reeds
een oplossing genoemd, die centrale
voorzieningen zou vragen, namelijk
verschuiving van het schooljaar in
?in. dat h«' einde niet meer in de
mer valt Een dergelijke verschuiving
zou wijzigingen ln het aanvangstijdstip,
de duur en het einde van de zomerva
kantie op de scholen minder bezwaar
lijk maken.
In één hand
Ten slotte noemt de vereniging de
mogelijkheid een algemene wettelijke
regeling van het vakantlcwezen in te
voeren. Het wettelijk ingrijpen moet
zich hierbij niet beperken tot de onder-
De regeling van de vakantie komt bi)
deze oplossing in een hand.
In verband met deze laatste mogelijk
heid merkt de Vereniging van Neder
landse Gemeenten op dat de raadgeven
de vergadering van de Raad van Euro
pa onlangs een ontwerp van een Euro
pees sociaal charter heeft aanvaard.
Volgens dit ontwe
sluitende partijen
tingen op zich, die o.a. betrekking heb-
.,a. betrekking
op het recht op goede arbeiasv
rden
len Onder deze arbeidsvoorwaar
den wordt genoemd een jaarlijkse be
taalde vakantie van ten minste drie we
ken. Wanneer ons land dit handvest zal
aanvaarden, kan het mede tot de taak
regering worden gerekend de
ilijking van reëel vakantiege-
een ieder te verzekeren. Een
wettelijke regeling van het vakantiewe
zen zou hiervan in ons land het gevolg
kunnen zijn. Deze zou dan ook de va
kantiespreiding kunnen omvatten.
het rapport te zwak en wil bepaalde
richtlijnen „omdat er een positieve
voorlichtende arbeid van de kerk moet
uitgaan inzake reclame en de televi
sie".
Ds. W. Vroegindewey, wees eveneens
op de positieve taak, die de kerk in de
ze heeft. De kerk moet de program
ma's kritisch beoordelen en daarom
vraagt hij een nota van de kerk hier-
Ds. F. H. Landsman, secretaris voor
algemene zaken, stelde dat het niet i
gaat om algemene beschouwingen over
reclame en voer televisie. Het gaat
concreet om de Nota-Scholten, waarin
aan een lichaam als de OTEM cconces-
sie wordt verleend een zender te exploi
teren. Het komt hem voor dat het
Beierse systeem voor ons land het bes
te zou zijn. Hierbij wordt in het bestel
van de omroepverenigingen de reclame
verzorgd. Ds. Landsman wil de conclu
sies van de vorige vergadering handha
ven en vraagt een bepaald beleid van
uit de kerk, ook al is dat niet populair.
Nadat een aantal synodeleden en ad
viseurs enkele opmerkingen gemaakt
hadden, sprak de praeses samenvattend
uit dat gebleken is, dat de nota in grote
lijnen gewaardeerd wordt door de sy
node. Op zijn voorstel besluit de syno
de dat de volgende conclusies in de no-
1. Dat de vraag of er plaats moet wor
den gemaakt voor reclame in de
televisie op zichzelf beschouwd legi
tiem is. Bij de beschouwing hierover
zullen vooral ook de economische mo
tieven duchtig moeten meespreken.
2. Als deze motieven doorslaggevend
zouden blijken te zijn, moet verre
weg de voorkeur worden gegeven aan I
een systeem, waarbij de reclame in
gevoerd wordt op bepaalde tijden in
de programma's, die binnen het ka
der van het thans vigerende of in de
toekomst eventueel gereorganiseerde
omroepbestel worden verzorgd door
de daarvoor aangewezen organisaties.
3. Het bovenstaande betekent niet dat
de generale synode niet achter
een streven zou staan dat ten doel
heeft in radio en televisie tot een
bredere en verdergaande samenwer
king te eraken. doch wel dat zij van
oordeel is dat ook dit vraagstuk af
zonderlijk zal moeten worden bezien i
en dat een op dit gebied wenselijke
ontwikkeling tot stand zal moeten ko
men binnen het kader van de arbeid
aan een nieuwe omroepwet.
4. Het moet daarom ongewernst wor
den geacht dat er een afzonder
lijke organisatie komt. opgericht en
betaald door het bedrijfsleven, die de
bedoeling heeft een televisiereclame
zender te exploiteren, zij het dan dat
er een zelfstandig curatorium zou
worden gevormd voor de niet-com-
merciële programmaonderdelen.
Advertentie
Vier middelen ie zamen
werken krachtiger
tonder de maag van streek te maken I
De vier middelen van Chefarine
4" werken niet alleen krachtiger
bij de bestrijding van pijn en griep,
maar bovendien veiliger, want Un
ervan zorgt dat ook een gevoelige
maag niet van streek raakt.
Glazen bultje 20 tablattan f 0.8>
Handigs atrlpvarpakklng 40 Ublalten f 1.50
Voordiligt flacon 100 hblitUa f 3.50
Inlichtingen bij ^>9^
Financiering* Maatschappij
HAHUKO;
Vestigingen In alle ken toren ven de
AMSTERDAMSCHE BANK
„Vragen op medisch gebied zenden aan de redactie Tan ons
blad met linksboven op de envelopi „Medische rubriek".
Antwoord op vragen van algemeen belang wordt wekelijks
In deze rnbrlek gegeven, vragen waarvan de beantwoording
niet langs deze weg gewenst Is, geschiedt per brief."
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te St. Annaland en te Schoon-
rewoerd: R. J. van de Hoef. kand. te
Luntercn; te St. Philipsland: L. van
Nieuwpoort. kand. te Linscbotcn.
Aangenomen het beroep van de pro
vinciale kerkvergadering van Noord-
Holland naar Huizen (N.H. noodgem.):
V. E. Schaefer te Hemmen, naar Rid
derkerk I: L. Blok te Capclle aan de
IJssel.
Bedankt voor Hasselt: L. van Doppen-
berg te Wilsum.
Toegelaten tot de evangeliebediening:
J. C. van den Berg. Silvoldseweg 6. Ter-
borg. J Broekhuis. Langstraat 40. Bar-
neveld, J Voordouw. Burg. Vonklaan 16,
Bodegraven.
Beroepbaarstelling A. M. A. Hellen -
doorn. vic. Poortstraat 50 te Utrecht is
beroepbaar.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Rhoon: H. J. Koffrie te
Leimuiden; te Scharendijke cn
Beijerland: J. Jurjens. kand. te Grams-
bergen: te Willemstad: J. van Eijk,
kand. te Emmen.
Bedankt voor Campen (Duitsland): A.
Segger te Zoutkamp.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Brampton (Ont. Can. Ca
nadian Reformed Church): C. Bakker
te Twijzel; te Bilthoven: C. van Leeu
wen te IJsselmuiden-Grafhorst; te Bun
schoten-Spakenburg ivac. W. van Nieu-
wenhuis) en te Zuidhorn: H. J. Nijen-
huis te Overschie.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Amsterdam-Z.J. M.
Visser te Dokkum.
UNIE VAN BAPT. GEM.
Beroepen te Hengelo-O. «2e pred.
plaats): J. Bouritus te 2e Exloërmond.
DOOPSG. BROEDERSCHAP
Beroepen te Heerenveen: T. Hoogslag
te St. Annaparochie.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen te Benthuizen: W. Hage te
Middelburg.
BEHOEVEN de lezer waarschijnlijk niet te
vertellen, wat wratten zijn, want deze woe
keringen van de opperhuid zijn een ieder wel be
kend. Er zijn verschillende soorten die de her-
t kenning kunnen bemoeilijken, maar daarover wil
len wc het niet hebben. We volstaan met te schrij-
m dat de wratten vooral bij jonge mensen voor-
ko. -n, voornamelijk aan de handen en voeten
(waur ~e vaak onder de huid weggedrukt wor
den), so* vs ook aan de knieën, lippen en sporadi-
scher ook n andere huidgedeelten.
Wat de lezer mogelijk niet weet. is. dat wratten
tegenwoordig geacht worden besmettelijk te zijn.
Als we wratten bij één lid van een gezin vinden,
zien we ook bij de andere leden van dat gezin vaak
meer wratten dan normaal, evenals bij hen die
met de „patiënt" veel in contact komen. Na ver
wonding van een wrat ziet men in de omgeving
geregeld nieuwe wratjes ontslaan. Men spreekt dan
ook van een ..moederwrat" cn van de „dochter-
wratten". (Vreemd genoeg spreekt men nooit van
„zoonwratten"!).
Vele proeven, ook in Nederland genomen, tonen
aan. dat wratten „overentbaar" zijn, d.w.z. dat wrat
ten, door middel van een soort aftreksel van wrat
ten gemaakt, bij anderen of bij de persoon zelf nieu
we wratten kunnen doen ontstaan. Het blijkt herhaal
delijk. dat men in zwembaden naast de veel voor
komende voetschimmels wratten kan oplopen.
Het wordt daarom zeer waarschijnlijk genoemd,
dat de wratten veroorzaakt worden door een „infec
tie" van een zeer fijne levende smetstof. Een fijne
levende smetstof wordt in de geneeskunde een „vi
rus" genoemd. Bewezen is deze theorie nog niet
tenvolle, omdat de geneesmiddelen, die we tegen
andere virusinfecties gebruiken, bij de wratten geen
succes hebben. Vele artsen twijfelen daarom nog om
aan te nemen dat wratten door een virusinfectie
worden veroorzaakt
Men heeft wel eens patiënten, die wratten hadden,
onder een röntgenapparaat geplaatst, alsof men
deze wratten ging bestralen. Men stelde daartoe al
les in het werk alsof er echt bestraald zou worden,
doch het toestel werd niet ingeschakeld, maar de
patiënten meenden dat zij bestraald waren. De
wratten waren na enkele weken verdwenen! Eén
ding was zeker, niet door röntgenbestraling! Het
heeft er dus wel veel van, dat we hier met sug
gestie te maken hebben, en laat daar een virus zich
niet door vangen, de mens kennelijk wel!
Nu was het trouwens al veel langer bekend, dat
wratten bijvoorbeeld door handopleggingen konden
worden „genezen". Vele kwakzalvers hebben hier
ruimschoots gebruik van gemaakt Ook met behulp
van de hypnose zijn vele „wrattenlijders" van hun
kwaal afgekomen. Bij de geblinddoekte patiënt
werd- de wratten met een willekeurige kleurstof
ins-^enaeeld, of ingespoten met een onschuldige
vloeistof. Daarna werd met behulp van een be
paalde gespreksvorm de wratten na enige tijd tot
genezing gebracht. Het is zelfs een Engelse psychiater
gelukt om bij verschillende mensen met behulp
van de hypnose wratten aan één helft van het li
chaam tot verdwijnen te doen brengen, terwijl ze
aan de andere helft aanwezig bleven!
Weer andere neigen tegenwoordig naar de mening,
dat wratten, evenals zovele andere ziekten, zouden
kunnen ontstaan door geestelijke oorzaken. Deze
geestelijke oorzaken zouden een lichamelijk lijden
tot gevolg kunnen hebben, evenals dat bekend is
van de maagzweer, de asthma, eczeem en nog an
dere ziekten. Men noemt dit „psychosomatische ziek
ten". Genezing kan dus ontstaan door behandeling
van de geestelijke kwaal. Hiermee echter hebben
we nog niet het raadsel van het niet-werkende rönt
genapparaat opgelost!
Zou het niet zó kunnen zijn, dat wratten na enige
tijd vanzelf genezen? Het is inderdaad mogelijk, dat
het virus (als we het toch op een virus houden)
na enige tijd vanzelf dood gaat. en dan zal de wrat
vanzelf verdwijnen. Maar dan moeten we erbij den
ken, dat het virus inderdaad enige jaren kan blij
ven leven..
De behandeling van de wratten is daarom eigen
lijk nog steeds als vanouds door de meeste medici
bedreven: verwijdering door middel van een mesje
in de vorm van een klein lepeltje, aanstippen met
een etsende vloeistof of bestralen. Al deze metho
den laten in de regel wel littekentjes of vlekjes na
en zijn daarom alleen geschikt voor een gering aan
tal wratten.
Waarom zouden we daarom niet, als we er geen
hebben, de wratten rustig laten zitten? Na
