Uw probleem is het onze
Oecumene: oude land van
de zekerheden verlaten
Een kanttekening
Meningen van anderen
Een woord voor vandaag
C.h. studenten over hulp
aan ontwikkelingslanden
Amerika krijgt een nieuwe
Heidelbergse catechismus
VOORZICHTIG OORDELEN
BU het beoordelen van de arbeid der gehuwde vrouw buiten:
fabrieken, kantoren, winkels eni., raag niet gegeneraliseerd worden.
Er moet gelet worden op de zeer verschillende omstandigheden, waarin de
vrouwen verkeren.
De een heeft een groot gezin, de ander een klein. De een heeft kinderen die
nog de moederlijke zorg behoeven, de ander heeft reeds kinderen die zelf in
het arbeidsproces zijn opgenomen.
Onderscheid moet ook gemaakt worden tussen vrouwen, die slechts enige
uren van de dag buitenshuis een taak hebben te verrichten en vrouwen, die
de 45-urenweek vol maken.
De een heeft een man, die een behoorlijk loon of salaris verdient, de ander
heeft een echtgenoot die tot de minimamlijders gerekend moet worden of
wegens lichamelijke of geestelijke gebreken geen arbeid kan verrichten die
grote inspanning eist.
Het komt ook voor, dat ouders gesteund moeten worden, of dat voor een be
paald kind bijzondere uitgaven onvermijdelijk zijn. Het leven der mensen is
sterk gevarieerd.
Een buitenstaander kan ook niet altijd over de gezinsomstandigheden, over
de noden en behoeften een oordeel vellen.
Men zij daarom voorzichtig met afkeuringen.
In het algemeen zijn wij huiverig om de arbeid der gehuwde vrouw buiten
haar gezin aan te moedigen, gelet op de nadelen voor het huiselijke leven en
voor de opvoeding der kinderen, die daaruit kunnen voortvloeien.
Maar er zijn toch zelfs omstandigheden, waarin men het slechts prijzen kan,
dat de vrouw gaat meeverdienen. Er zijn gevallen waarin dit geschiedt om
de kinderen een hogere opleiding te kunnen geven.
Niet lichtvaardig mogen hier beslissingen worden genomen. Zij moeten ver
antwoord zijn. Christenen weten dat zij ook in dergelijke gevallen niet mogen
handelen zonder in het gebed aan de Here deze zaak te hebben voorgelegd.
Alléén en uitsluitend om geldelijk gewin, om een leven van meer luxe te
kunnen leiden, mag door de gehuwde vrouw geen beslissing om buitenshuis
te gaan werken worden genomen.
Gezien het feit dat het werken bulten het gezin veelal noopt tot voorzienin
gen, die ook geldelijke offers eisen, is het niet meer dan billijk, dat de fiscus
bij de inkomsten- en loonbelasting daarmede rekening houdt.
Het terzake aanhangige wetsontwerp verdient dan ook toejuiching.
Jongerenontmoeting in Eindhoven:
Het is een hardnekkig misver
stand, dat oecumene zoiets zou
betekenen als „eenheid der ker
ken". Kerkelijke eenheid is geen
doel maar hoogstens een middel
om oecumene te kunnen „be- tdijki' omdat
drijven Oecumene wil immers
zeggen: heel de bewoonde we
reld, en in de oecumene bedoelt
men de wereld bewoonbaarder
te maken. Anders gezegd: een
leefbaar bestaan op te bouwen
voor iedereen.
Veel deelnemers
uit r.k.-kring
zekerheden zonder pre-
het
ligt.
Zo te zien valt er dus genoeg te doen.
Want meer dan de helft van de wereld
bevolking heeft géén leefbaar be
staan. Materieel, omdat er geleden
'wordt door honger en onrecht. Gees-
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen door de provinciale kerkver
gadering van Utrecht te IJsselstein (nood-
tem.): J. Korpershoek te Anna Pau-
owna.
Aangenomen de benoeming tot bijstand
in het pastoraat van Soest (noodgem.): J.
Fokkema, era. pred. te Ede.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Drachten (vac. B. van Oe-
veren): W. Genuït te Woerdense-Verlaat-
Zevenhoven, die bedankte voor Vinke-
veen; te Doorn: C. B. Bavinck te Water
graafsmeer, die voor de helft van zijn
tijd wordt afgestaan voor de arbeid van
de deputaten voor de zending onder Israel.
Aangenomen naar Nijverdal (vac. 3e
pred. plaats": D H. Borgers te Hooge-
veen, die bedankte voor Nykerk (vac.
W. Griffioen».
Bedankt voor 's-Gravenhage-W (vac.
Joh. Meynen) en voor Nijverdal (vac. G.
Heyerman): G. Veeneman te Amersfoort;
voor Hilversum (vac. 6e pred. plaats):
B. G. Mees ten Oever te Wageningen.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Harlingen: J. M. Visser te
Dokkum.
Bedankt voor Hillegom: D. Henstra te
Delft
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen te Dordrecht: A. Veigunst te
Rotterdam-C.
Brieven Amsterdamse
Joden in bezit van
Joodse hoogleraar
De 72-jarige professor J. Y. Riv-
lln in Jeruzalem heeft de pers mee
gedeeld dat hij sedert een jaar een
verzameling met de hand geschreven
kopieën bezit van alle brieven die
tussen 1800 en 1850 uit Amsterdam
naar Joden in Palestina zijn gezon
den.
De inhoud van deze brieven werpt
een duidelijk licht op een van de be
langrijkste maar minst bekende perio
den van de Joodse geschiedenis, aldus
de professor. Aanvankelijk had men
aangenomen dat de kopieboeken op be
vel van Hitier vernietigd waren.
Destijds was Amsterdam het centrum
van behandeling van Palestijns-Joodse
aangelegenheden. Alle brieven werden
door personeel van rabbijn Lehren.
het hoo.'d van een organisatie voor
postverzending uit alle landen van Euro
pa naar Palestina, in kopieboeken over
geschreven.
Onder de in het Hebreeuws geschre
ven brieven is er een waarin om hulp
van de Nederlandse en Britse konink
lijke families wordt gevraagd, om Jood
se jongens, die door de tsaar voor le
gerdienst waren geronseld, te redden.
Verder worden de meest onderscheide
ne zaken in de brieven behandeld.
De vijftien kopieboeken, elk ongeveer
500 bladzijden tellend, zijn door T. Levy
Professor Rivlin. wiens familie zich
152 jaar g-leden in Jeruzalem vestigde,
zei dat hij tot het naspeuren van de
kopieboeken was gebracht door een op
merking van zijn grootmoeder toen hij
rog een kleine jon een was. Zi) had hem
toen verteld dat die boeken ..zijn erf
deel'' waren en dat hij ze naar Jeru
zalem moest trachten te brengen.
In Jeruzalem is nu een vereniging
voor de geschiedenis van de vroegere
Joodse kolonisten in het Heilige Land
opgericht om de kopieboeken te bestu
deren.
Advertentie)
DE ACHTTIEN
JJOEWEL deze rubriek, van
til-plpn Hip ronder rrtmn
tikelen die zonder
taar uit de kerkelijke pers wor
den overgenomen, niet bedoeld is
om boekrecensies te citeren, wil
len we toch dit maal een gedeel
te uit een bespreking overnemen,
die handelt over het gespreks
boekje van de achttien predikan
ten uit de Hervormde Kerk en de
Gereformeerde Kerken, die sa
men de eenheid willen zoeken. In
zijn rubriek „Van week tot week"
gaat prof. dr. Herman Ridderbos
in op deze uitgave en hij geeft
meer dan een bespreking, hij
geeft zijn visie op de mogelijk
heid van eenheid van deze beide
grootste protestantse kerken van
ons land.
Prof. Ridderbos heeft kritiek,
maar hij wil niet eenzijdig zijn,
want hij heeft veel gevonden dat
hij kan waarderen. De intentie
van de .achttien" acht hij uit de
Geest, maar hun methode om tot
eenheid te komen uiteindelijk
krachteloos. Daarom schrijft hij:
Daarom zal dit boekje géén een-
beid, maar veel verdeeldheid bren
gen. Het zegt zoveel goeds van de
cis der eenheid, dat men het niet
kan verwerpen; het zegt zo weinig
van de eis der waarheid, dat men
het niet kan aannemen. Wat ik
daarom vrees is, dat het vanwege
het eerste door sommigen alleen
maar zal worden aangenomen en
vanwege het tweede door anderen
alleen maar zal worden verworpen.
En daarom verwacht ik er twee
dracht van. vooral in de gerefor
meerde kerk.
In zijn kritiek brengt de Kam
per hoogleraar dan de volgende
punten naar voren:
Hier wil ik dan ook maar royaal
voor de dag komen en klare wijn
schenken. Mijn hoofdbezwaar te-
gen het hele geschrift is. dat dit
doel niet meer afgeleid wordt uit
de eenheid, zoals die in het eerste
hoofdstukje zo indrukwekkend
wordt beschreven als eis van Gods
Woord en eis des tijds, maar dit
doel blijkt bij nader inzien nergens
anders uit te bestaan, «dan in het
samenvoegen van beide kerken,
zoals zij thans reilen en zeilen.
Daarom heeft men na het eerste
hooggestemde hoofdstukje het ge
voel. dat men op eenmaal op een
ander niveau terecht komt. Eerst
die hoge en heilige eenheid, eis der
Schrift en eis van het heden. Maar
daarna niet meer die eenheid, die
naar haar aard en wezen aan de
Schriften is te toetsen en waaraan
de wereld ook alleen iets heeft,
neen, van nu af aan richt zich al
het pogen hierop om de empirische
gereformeerde en hervormde situa
tie zoveel mogelijk met elkaar te
verzoenen: er zolang aan te scha
ven. te beitelen en te dokteren, dat
het twee communicerende vaten
zijn geworden. Alsof en hier
wringt mij de schoen cn déér gaan
de heren met hun achttienen niet op
in alsof het nu van te voren dui
delijk was. dat de aldus verkregen
samenvoeging óók de eenheid is.
die de Schrift eist en alsof uit de
ze samenvoeging a priori heil voor
de kerk en heil van de wereld te
verwachten was Alsof en hier
kom ik met mijn oude bezwaar
tegen het: ..onduldbaar" van de
achttien alsof men het in het
licht der Schrift onduldbare van de
verdeeldheid der kerk eenvoudig
zou hebben opgeheven, wanneer
men de grenzen tussen de empiri
sche kerken zoveel mogelijk zou
hebben uitgewist. Wat uit het oog
verloren is. is de mogelijkheid van
een kerkeliike eenheid, die in het
licht der Schrift niet minder on
duldbaar is dan de tegenwoordige
gescheidenheid.
HOE het gegeven eenmaal deze
opvatting van de weg der her
eniging. in dit boekje toegaat, is
gemakkelijk te bevroeden. Het ge
reformeerde en het hervormde
standpunt worden zo dicht moge
lijk tegen elkaar aangedrukt, de
verschillen zo veel mogelijk gere
lativeerd Elk dal wordt verhoogd
en elke berg en heuvel wordt ge
slecht. Maar de vraag, die voor
mijn besef pijnigend achterblijft, is
deze. of dit nu de weg des Heren is.
Als het over het lidmaatschap
der k»rk gaat wordt van de her
vormde (volkskerk-)gedachtc ge
zegd. dat zij meer in overeenstem
ming is met de definitie van de
Catechismus, dat de Zone Gods
Zich uit het ganse menselijk ge
slacht een gemeente ten eeuwigen
leven heeft verkoren en van de ge
reformeerde. dat zij meer georiën
teerd is aan die der Ned. Geloofs-
bel.. dat de kerk de vergadering
der gelovigen is. De geloof, dat dit
helemaal niet opgaat, want in de
Catechismus volgt terstond: in
enigheid des waren geloofs en van
de vergadering der gelovigen wordt
in de Ned. Geloofsbelijdenis eerst
gezegd, dat zij de éne enige katho
lieke of algemene kerk is. Doch ik
laat dit een ogenblik ter zijde. Mijn
hoofdbezwaar gaat echter hierte
gen, dat men van deze beide ..min
nen" blijkbaar door samenvoeging
een plus meent te kunnen maken
en men de eenheid meent te kun
nen funderen in het samenvoegen
van deze beide eenzijdigheden. Als
daar dan aan toegevoegd was, dat
zowel het een als het ander de wa
re, bijbelse eenheid der kerk frus
treert. omdat een kerk, die wél op
de verkiezing meent te mogen bou
wen, maar de eis des geloofs niet of
nauwelijks meer als voorwaarde
stelt voor het lidmaatschap, even
ver van de ware kerk verwijderd is.
als een kerk, die nog wel met het
geloof, maar blijkbaar niet of te
weinig met de verkiezing rekening
houdt, dan waren wij tenminste
met normen geconfronteerd. En
dan waren beide kerken althans
impleciet opgeroepen zich van
hun eenzijdigheid tot de ware
bijbelse eenheid te bekeren. Maar
op dat niveau wordt er. na het
eerste hoofdstuk, van de kerk niet
meer gesproken. De empirische
kerken worden zoveel mogelijk ge
sauveerd en in hun eigenlijke of
vermeende gebreken tegen elkaar
afgewogen en uitgespeeld. Want
het is altijd weer de eenheid van
deze empirische kerken, die de
schrijvers beweegt, en de gekwali
ficeerde bijbelse eenheid der kerk
komt ik schrijf het met een
zekere beklemming nauwelijks
als albeheersend thema aan de or
de...
noemd gaat het dezelfde kant
uit. Ook hier worden voorzichtige,
gevoeligheden zoveel mogelijk ont
ziende. pogingen gedaan. beide
standpunten te verenigen. Ik
laat daar hoewel ik dit een
moeilijk te excuseren leemte acht
dat er over het speciale karak
ter van de tucht over ambtsdragers
nauwelijks gesproken wordt, alsof
het weren uit het ambt hetzelfde
zou zijn als iemand over ..de
grens" (der kerk) zetten. Dit hard
nekkige misverstand had toch wel
opgehelderd mogen worden. Maar
dit in het voorbijgaan. Wat uit
komst moet bieden is. dat de gere
formeerden in hun tuchtoefening
telkens misgetast zouden hebben
dit boekje en dat het bij de her
vormden toch ook weer niet zo
tuchteloos is als vele gereformeer
den wel denken. Er wordt zelfs ge
zegd, dat de hervormden wel dege
lijk weren wat het belijden der
kerk weerspreekt en dat het in de
gesprekskringen de taak van de
hervormden is ..erop te wijzen en
te laten zien. hoezeer door hun kerk
(in de herderlijke schrijvens)
..tucht geoefend" (aanhalingste
kens niet van mij!) is. door het
tweesnijdend zwaard van het woord
kloek en moedig te hanteren".
Kuyperiaanse taal. Maar waartoe
wordt die taal gesproken? Is het
soms hierom, omdat naar de on
ontkoombare eis der Schrift de in
houd van het evangelie niet mag
worden weersproken door iemand,
die in en namens de kerk het ambt
bekleedf En dat er dus géén pers
pectief is voor de eenheid der
kerk tenzij over de eerbiediging
van deze fundamenten der kerk
geen twijfel mag overblijven?
Neen. het redebeleid Is. dat er in
de geref. kerk genoeg fouten met
de tucht zijn bedreven en in de
herv. kerk in de nalating van de
tucht zoveel te verklaren, te ver
ontschuldigen èn te hopen is, dat
men de eis der hereniging nu wol
mag stellen. Dat dit betekent, dat
de gereformeerden zich bij de her
vormde praktijk cn ontwikkeling
zullen moeten aansluiten en dat de
hervormden zich niet in de weg
van de gereformeerden moeten be
wegen, is duidelijk en wordt eigen
lijk ook met zoveel woorden ge
zegd. Wel wil de hervormde
kerk uit de weg der gerefor
meerden lering trachten te putten.
Maar die lering is negatief. Want
op de vraag der gereformeerden:
laten de hervormden nu doen
wat wij vroeger deden. ant
woorden zij: Zoals jullie het
vroeger deden willen wij het juist
niet doen! <p. 50». Ik kan dat van
de hervormden begrijpen. Maar
wat zij niet met evenveel kracht,
wat zij in het gehéél niet zeggen is
dit. dat. wanneer de gereformeer
den dan al gefaald zouden hebben,
zij in ieder geval gepoogd hebben
te doen wat de hervormden in strijd
met de eis der ware eenheid 100
jaar hebben nagelaten: en dat het
de gevolgen, deels ook de conti
nuering daarvan is. die de eenheid
der kerken niet alleen in de weg
stéit, maar ook nog moet staan.
Dat hoeft geen enkele christen
rees aan te jagen. „Wanneer ik al
(Van een onzer verslaggevers) zeg dat ik diep in mijn hart mij ge-
leid weet aldus deze „heiden"
niet|hoe veilig moet U zich dan wel
'len!"
kent.
„En de oecumene Is de wereld". On
der dit thema heeft de Oecumenische
Jeugdraad in het afgelopen weekend
zijn zeventiende jaarlijkse conferentie
gehouden. Voor de eerste maal was
men naar het zuiden getogen, en wel
naar Eindhoven.
Zoals wij reeds meldden, gaf de orga
nisatie een verblijdende samenwerking
van protestantse en rooms-katholieke
jongeren te zien. Ook op de conferen
tie bleek dit
Van de bijna duizend deelnemers
behoorde 49 pet. tot de hervormde
kerk. 14 pet. tot de r.k. kerk, 13 pet.
tot de gereformeerde kerken.
overige deelnemers hoorden tot de
kleinere kerken. Het aantal niet-
kerkélijken bedroeg 2 pet.
Burgemeester ir. H. B. J. Witte van
Eindhbven, die de conferentie opende,
roemde de geest van samenwerking,
die bij de organisatie aan de dag ge
treden was. Hij achtte het getij voor
de oecumene gunstig nu men staat tus
sen New Delhi en Rome (het a.s. oecu
menisch concilie). Hij hoopt vurig
dat deze oecumenische evenementen
speciaal de jeugd der christelijke ker
ken nader tot elkaar zouden brengen.
Reformatie-Rome
Wlka Jac. Roos verklaarde in het
openingswoord van de O.J.R. zelf, dat
de jengd geroepen wordt tot nieuwe
dingen en tot grote dingen.
Dat lag vooreerst al In het reforma-
torisch-rooms contact. Na vier eeuwen
vervreemding ontmoet men elkaar. Hoe
veel verkeerde voorstellingen heeft men
zich van elkaar gemaakt!
De heer Roos wees onverbiddelijk de
opvatting af als zou oecumene vergen,
dat men zijn eigen kerk verloochende.
„Wee ons wanneer we modder gooien
in de put waaruit we hebben gedron-
Maar wél hoopte hij dat veel conferen
tiegangers terug zouden gaan met
schrik om ..Gods grote probleem": de
gedeeldheid van zijn kerk. Deze gedeeld-
heid hier te verdoezelen, verwierp hij.
„Wij hebben geen behoefte aan week-
end-romantiek en zondagsgeloof.
De pijn van de gedeeldheid moet je
tot in je botten voelen. Dan pas krijg
je oog voor de nieuwe fase in de kerk
geschiedenis. de fase der oecumene: de
sprong uit een in zichzelf gekeerd en op
zichzelf gericht geloof'.
Tekens
Op het thema „En de
wereld" werd door twee inleiders een
kritisch commentaar gegeven.
Drs. W. Tims van het Nationaal Plan
bureau deed dit vanuit het bedrijfsle
ven. Hij gaf wegen aan waardoor de
kerken haar bewering „Wij hebben
een woord voor de wereld" in daden
kunnen omzetten. Natuurlijk gebeurt
dit al in de hulp aan hongerenden,
vluchtelingen enz. Maar het is nog te
incidenteel.
Wij moeten tekens oprichten déér waar
de breuken over de wereld lopen. Eénjmus
Ook overigens was het nogal christe
lijk wat de heer Van Haaien van het
christendom dacht. Hij toonde zich in
geen enkel opzicht agressief jegens de
kerk. „Van het christendom begrijp ik,
dat het niet wil zegevieren door ver
drukking of onderdrukking van de an
der. Integendeel, het is voor de chris
ten niet primair om te zegevieren. Het
gaat hem erom door zijn staan in het
leven en in de wereld dienstig te zijn
aan hetgeen zijn Opdrachtgever vraagt.
De conferentie werd onderverdeeld
in 34 discussiegroepen. Tot resoluties
kwam men niet. Daarvoor waren
discussies ook te aarzelend en soms te
onrijp, gelijk uit het samenvattend
woord van drs. H. M. de Lange bleek.
Zoals ieder jaar gaat het ook niet om
resoluties, maar om impulsen die uit de
conferentie voortvloeien. „Vergeet niet",
aldus wika Roos en secretaris ds. H.
van Andel, „dat tweederde van de deel
nemers jonger dan 25 jaar is. Naast
deze „oecumenische babies" staat een
kleine groep jongeren die al diverse ja
de conferenties bijwonen en die de
eerste vragen al lang achter zich heb
ben gelaten."
Uit de conferentie te Eindhoven zal
el een nauwer contact tussen rooms-
katholieke en protestantse jongeren
voortvloeien. Op deze conferentie stond
nen beslist niet tegenover elkaar, ge
ien de gemeenschappelijke opdracht
n de oecumene.
Dr. L. G. M. Alting von Geusau, de
k. geestelijke die naast ds. Van An
del zijn visie op New Delhi gaf, ver
schafte voor dit contact enige aanwij
zingen.
Ga eerst maar eens proh?r«i om tot
ricndschap te komen. Dcftïn met ma
rien te pingpongen, en als Je elkaar
o een beetje hebt leren kennen, sla
dan de bijbel open, en ga er samen
,.Ga heen in vrede" zegt Jezus volgens onze nieuwe vertaling
tegen de zondares die Hem in het huis van de Farizeeër Simon
de voeten komt zalven. Het lijkt een beetje goedkoop. Het
is alsof Jezus haar een klapje op de schouder geeft en zegt:
„Ga maar rustig naar huis. Moed houden maar". Dat is onze
menselijke wijze van vertroosten.
Maar deze eerste indruk is niet de juiste, Christus vertroost
nimmer mensen op een dergelijke goedkope manier. Hij zegt
in wezen niet „Gaat heen", maar het Grieks geeft veel meer
de indruk van „Gaat in in de vrede".
Vrede is maar niet een gevoel. Als dat zo was zou de minste
of geringste storm in onze ziel onze vrede wegnemen. Vrede
is een persoon. Jezus Christus is onze vrede en Hij alleen kan
onze vrede zijn. Vrede is alleen mogelijk als alle vijanden
van de vrede zijn verslagen en de volkomen overwinning is
behaald. En dat heeft Jezus Christus voor ons volbracht.
Daarom kan Hij zeggen: „Vrede laat ik u, Mijn vrede geef
ik u\ Christus laat ons niet met onze zorgen en nood naar
huis gaan en zegt: „Wees maar rustig". Hij wil ons Zijn vrede
geven eer wij naar huis gaan.
(Van een onzer medewerkers)
Onder vrij grote belangstelling
van studenten vond zaterdag in
Wageningen een congres plaats
van de Christelijk-Historische
Studentenwerkgroep over hulp
aan ontwikkelingslanden. Het
thema was de „Werkelijkheid
van de wisselwerking tussen
Oost en West". Er werden voor
drachten gehouden door prof. dr.
P. C. W. Gutkind, prof. dr. R. A.
J. van Lier terwijl een forum
onder leiding van het Tweede
Kamer-lid dr. I. N. Th. Diepen
horst vragen beantwoordde.
Een groots en dramatisch schouwspel
noemde prof. P. C. W. Gutkind, lector
aan het „Institute for Social Studies" in
Den Haag, de huidige gebeurtenissen in
Afrika. In Europa is men snel geneigd
te denken aan Afrika als een vrij homo
geen gebied. Niets is minder waar. Er
is op dit continent met zijn achthonderd
talen en evenzovele volken en culturen,
met zijn van gebied op gebied ver
schillende natuurlijke hulpbronnen, met
zijn verschillende historische achter
gronden zowel in voorkoloniale als in
koloniale tijden, een grote differentiatie
op alle terreinen waar te nemen. Spre
ken over Afrika als geheel is dan ook
generaliseren tot het uiterste.
Over het gehele Afrikaanse wereld
deel en vooral bij de intellectuele élite
heeft de Afrikaanse zelfbewustwording,
die geen vreemde i.e. blanke overheer
sing duldt, zo krachtig doorgewerkt dat
vele gebieden de zelfstandigheid heb
ben opgeëist en ook gekregen. Deze
élite ziet zich nu geplaatst voor de op-
Presbyteriaanse kerken bijeen
Anti-communisme
even gevaarlijk
als communisme
geschonken aan tfe bedreiging die vele
Amerikaanse kerkelijke leiders zien in
het communisme. Het rapport werd uit
gebracht door dr. Eugene C. Blake.
wiens naam de laatste maanden vooral
verbonden is aan het plan om vier van
de grootste Amerikaanse kerken in een
organisatorische eenheid te doen samen
smelten.
L„ .de
achtergebleven gebieden.
Een ander teken, eigenlijk het eerst
nodige: het opheffen van de gedeeld
heid der kerken, zijnde een noodzake
lijke opgave tot het bewoonbaar ma
ken van de wereld.
Vanuit de jongerenwereld zelf kwam
de stem van drrs. M. G. van Haaien,
algemeen secretaris van het jongeren
centrum „Ruimte", de beweging die de
voormalige A.JC. is opgevolgd.
De heer Van Haaien stelde zich voor
als iemand die niet tot enige kerk be
hoort en hij sprak er zijn waardering
over uit, dat men hem als gespreks
partner wilde aanvaarden.
Daaruit begreep hij dat oecumene niet
betekent een mobilisatie van de totale
christenheld tegenover de rest van de
wereld maar een aanvaarden van ver
antwoordelijkheid voor de hele wereld.
Geen
vrees
De „Heidelbergse Catechis-
zal in een geheel nieuwe
Dit werd medegedeeld op de
jaarlijkse conferentie van de
Presbyteriaanse en Hervormde
Kerken van Noord-Amerika, die
aangesloten zijn bij de World
Presbyterian Alliance. Vier en
twintig hervormde en presbyte
riaanse theologen hebben hun
medewerking aan deze vertaling
toegezegd.
Het is de bedoeling dat de vertaling
zowel taa'jkundig als theologisch precies
en hedendaags zal zijn. Geprobeerd wordt
om de nieuwe vertaling uit te geven in
januari 1963. Aan het begin van het jaar
dus. waarin het precies vierhonderd jaar
geleden is dat de eerste uitgave van deze
catechismus van de pers kwam.
Tijdens deze ontmoeting van calvinis
tische kerkelijke leiders uit de Verenigde
Staten en Canada werd ook een rapport
i uitgebracht door de Commissie voor
po- burgerlijke- en godsdienstvrijheden,
het Daarin werd in het bijzonder aandacht
Spokenjacht
Verschillende kerken hebben daarbij
de kant gekozen van extreme anti
communistische orgamsaties als de John
Birch-Society. Vooral de Amerikaanse
afdeling van de I.C.C.C. onder leiding
van dr. Carl Maclnitire heeft de laatste
maanden een felle anti-communistische
aanval ingezet. Sommige extreme groe
pen ontzien zich zelfs niet om mannen
als Eisenhower te beschuldigen van
crypto-communisme. Het gevolg is een
nieuwe „spokenjacht", als in de dagen
van MacCarthy.
Het rapport ziet in deze extreme groe
pen eveneens een bedreiging voor de
vrijheid en zegt: „De bedreiging van
de kant van hen die de vrijheid in gevaar
brengen door fanatieke sociale en poli
tieke reactie- moet even ernstig onder
ogen gezien wordfen." In het rapport
wordt opgemerkt dat een van de ge
volgen van deze vorm van anti-commu
nisme is een nieuwe vijandigheid ten
opzichte van de oecumenische beweging.
De Amerikaanse raad van de Hervormde
en Presbyteriaanse Kerken wordt daar
om opgeroepen om de oecumene krach
tiger dan ooit te steunen. Met nadruk
wordt gesteld dat minderheidsgroepen
hun rechten moeten kunnen behouden
in een democratische gemeenschap.
gave het beste regeringssysteem om
hun landen tot verdere ontwikkeling te
brengen, te zoeken. Het is zeer de
vraag of zij daarbij de westerse, demo
cratische wijze van regeren geheel of
zelfs maar ten dele willen en kunnen
toepassen. Verder is bekend, dat er
nogal eens een blik in de richting van
het communistische blok wordt gewor
pen.
Waar te beginnen bij hulp aan ont
wikkelingslanden? In vele gevallen zal
men, wanneer een gebied hoofdzakelijk
agrarisch is. beginnen met het verbe
teren en vermeerderen van de land- j
bouwproduktie. Wanneer op deze wijze
langzamerhand overschotten zijn ge
vormd kan men een eenvoudig trans
port- en industrieapparaat opbouwen om
deze overschotten te vervoeren en dan
te kunnen uitvoeren. Het is van het
grootste belang dat men zo kort moge
lijk. wat betreft de export, afhankelijk
is van enkele primaire goederen zoals
koffie, bananen enz., daar de prijzen
van deze goederen op de wereldmarkt
sterk kunnen fluctueren en dus een ui
terst onzekere basis voor een econo-
mie zijn. Hiervan getuigen verschillen
de Zuidamerikaanse landen.
Motieven
Men kan verschillende motieven aan
voeren voor het verlenen van hulp aan
ontwikkelingslanden. De belangrijkste
zijn de ethische, de economische en de
politieke beweegredenen. Wanneer bij
voorbeeld het communistisch blok een
uitvoerig hulpprogramma uitvoert zal
het Westen zich haasten zulks ook te
doen cn omgekeerd Dit is duidelijk
hulpverlening om politieke redenen. Een
„samenwerking" met economisch min
der ontwikkelde landen zal op den
duur voor beide partijen voordelig zijn,
omdat de economisch ontwikkelde ge
bieden zichzelf een afzetmarkt voor
hun producten scheppen.
Uit de forumdiscussie kwam zeer dui
delijk naar voren, dat ethische motie
ven voor hulpverlening bij velen zeker
aanwezig zullen zijn, wat verheugend
mag worden genoemd, maar dat men
zeer moet oppassen deze al te veel naar
voren te schuiven. In vele landen heeft
men door de tegenstelling leer en leven
van het christelijke Westen het vertrou
wen in de ethische beginselen van dat
zelfde Westen enigszins verloren. Het is I
daarom beter de hulp aan onderontwik- j
kei de gebieden hoofdzakelijk te motive
ren als eigen belang. Dit zal deze hulp I
ook meer acceptabel maken voor het 1
hulp ontvangende land.
Het blijkt In de praetljk bijzonder
moeilijk om effectieve hulp te brengen.
Het wederzijds begrip tussen een ex
pert, uitgezonden naar een bepaald ge
bied, en de mensen met wie hij daar
moet samenwerken Is vaak zeer slecht,
èn door meestal onvoldoende bekend
heid van de expert met de plaatselijke
situatie, èn door de hebbelijkheid van
vele internationale organisaties om hun
mensen over te plaatsen zodra ze inge
werkt zijn (aldus prof. dr. R. A. J. van
Lier),
Multi- of bilateraal
Dit brengt ons op de vraag of hulp
verlening moet geschieden door interna
tionale organisaties dan wel door lan-
den afzonderlijk. Multilaterale hulp (in
ternationale organisatie) heeft het voor-
deel dat zij niet of in geringe mate
te gebruiken Is als propagandamiddel,
anderzijds werken internationale orga
nisaties door hun uitgebreidheid veelal
langzaam en slecht. De bilaterale hulp
daarentegen maakt een meer direct con
tact van hulp verstrekkend en hulp
ontvangend land mogelijk, zodat men ef
ficiënter te werk kan gaan. Ook het
particuliere bedrijfsleven kan, mits eni
ge coördinatie aanwezig is, bij bilate
rale hulp een grote rol spelen. Bezwaar
is de mogelijkheid van economische
overheersing van de ene partner over
de andere. Gezien het feit, dat andere
landen ook bilateraal hulp verlenen, acht
prof. Van Lier het onder de tegen
woordige omstandigheden een verspelen
van kansen voor Nederland, wanneer
de regering vasthoudt aan het principe
muitiiaterale
Vraag: Hoe groot moet het kapitaal
zijn om in aanmerking te komen voor
vermogensbelasting? Is het waar
iemand, die invalide is, voor de eer
ste 20.000 vrijstelling heeft? De be
trokkene was nimmer gehuwd.
Antwoord: In dit geval is er een al
gemene vrijstelling van 22.500 plus
nog ƒ20.000 daar boven op voor perso
nen, die 65 jaar zijn geworden of door
ziekte of gebreken niet in staat zijn
ten koop kan men niet afzien. Het is
mogelijk, dat het gesloten contract an-
dat nuleringsbepalingen bevat, maar die
zullen dan niet erg voordelig zijn. Er
zit dus niets anders op dan de koop
som te betalen en het gekochte in ont
vangst te nemen.
Vraag: Hoe verwijder ik een
schroeivlek uit mijn vloerkleed?
Antwoord: Heel lichte schroeivlekken
hun krachten berekende sop. Daarna moet de plek goed wor- komt van de vulling. Werk vooral van
arbeid een derde te
hetgeen gezonde belastingplichtigen in
gelijke omstandigheden normaliter uit
arbeid kunnen verwerven.
Vraag: Met oliebollen bakken is er
een slaolievlek op mijn broek geko
men, die intussen groot is geworden.
Is er een mogelijkheid om deze te ver
wijderen? De stof is kamgaren. Ik
heb het al geprobeerd met grauw pa
pier en een heet strijkijzer, maar dat
hielp niet.
Antwoord: U kunt de slaolievlek ver
wijderen met benzine, maar let op het
brandgevaar!
Waarschuwing van lezer: De hoe
veelheden kalk en kalkmergel in deze
zodra h(j het huis veranderen wil.
Vraag: Op de goudkleurige damast
zijden tijk van een schuimrubber ma
trasje zijn vuile kringen gekomen. Hoe
kan ik die plekken eruit krijgen zon
der de matras aan te tasten?
Antwoord: Waarschijnlijk is dit mo
gelijk met alcohol. U moet dan dep
pen en betten, maar weinig vocht ge-
iruiken en de damast zoveel mogelijk
verwijderen met lauw zeep- omhoog trekken, zodat de stof vrij
Brieven, die niet voorzien zijn
van naam en adres, kunnen niet
beantwoord worden. Geheimhou
ding verzekerd. Vragen, die niet
onderling met elkaar verband
houden, moeten in afzonderlijke
brieven worden gesteld.
den uitgespoeld in schoon water met de buitenkant van de vlek
een scheutje azijn. Zijn er nog sporen nen toe, anders krijgt
van de schroeivlek zichtbaar, dan kan kringen,
men mogelijk een beetje opbleken
met een wolbleekmiddel.
Vraag: Is er een mogelijkheid om
vochtplekken uit oude grammofoonpla
ten uit 192030 te halen?
Antwoord: Ons is helaas geen mo
gelijkheid bekend om vochtplekken
uit oude grammofoonplaten te halen, te Donderdag. Goede Vrijdag
De platen van 1920'30 zijn namelijk le Zaterdag een bijzondere
gemaakt, woensdag
benaming Witte Donderdag. De aan
duiding Goede Vrijdag wijst op het
verzoenend werk van Christus aan het
- kruis. Daar is de verbroken verhou-
>raag: Hoe komt men aan de na- djng tussen God en mens weer goed
men Aswoensdag, Witte Donderdag, geworden, teugevolge van Christus'of-
Goede Vrijdag. Stille Zaterdag. „Heeft ferrande. De naam Stille Zaterdag her
eek voor Pasen
ook de dinsdag
"in bijzondere naam?
Antwoord: In de zogenaamde stille
Pasen hebben alleen Wit- protestant?
Stil-
Vraag: Hoe komt i
andere substantie
en wel van schellak en daardoor,
danks de toegevoegde giftwerende Deze
stoffen, toegankelijk voor vocht. In de
loop der iaren ontstaan
As-
rubriek genoemd (meer dan 20 kg per vochtbelletje in de plaat, die een soort
tt*,. a-, »- schimmel veroorzaken. Tegenwoordig immers
worden de platen van plastic
vierkante meter) zijn zó groot, dat
deze eeuw niets meer in het gazon
groeien kan. (Onze deskundige zal na
der hierop terugkomen).
Vraag: Wij hebben een keukenma
chine gekocht voor meer dan tweehon
derd gulden en zijn een beetje ge
schrokken van ons besluit zodat we
gaarne nog van de koop willen afzien.
Kan een dergelijk contract nog onge
daan worden gemaakt?
i r- In de
Oudtestamentische tijden 1529. Op de rijksdagen placht t
later op het hoofd legde als teken grote lijnen van de politiek te bepa-
len. Leden, die het daarmede
dienden een protest in.
5-katholieke kerk laten de protestatio Te Spiers bracht i
baVra*g: Heeft
in zijn gehuurde woning te maken
te breken zonder vergunning
eigenaar?
Antwoord: De huurder mag de ge
daante en de inrichting van het ge- dacht
huurde niet veranderen. Hij heeft dus
tekenen met een kruis vai
huurder het recht vroegchristelijke kerk was de donder-
l^j HÉ en dag vóór Pasen het einde van de boe- t
de tetijd. Boetelingen werd op die dag de ten genoemd. Toch heeft het woord
vergeving der zonden aangezegd. Zij niet alleen een negatieve betekenis
j_. weer .wit", waarbij men (van het ergens niet mee pei
het Bijbelwoord:
In de de kerkelijke politiek, welke de
vorming afwees. Zij, die zich achter
het protest stelden, werden protestan-
Antwoord: Van een eenmaal gcslo- toestemming van de eigenaar nodig.
