„VOLGENS PAS ZOU L.
GEEN MILITAIR ZIJN"
Leids meisje nu toch naar
Australië vertrokken
Mej. Van Nienes directrice van
nieuwe bejaardentehuis
Watervervuiling in ons
gewest vraagt oplossing
Honderd jaar lichamelijke
opvoeding in Nederland
NIEUWE LE1DSCHE COURANT
4
DONDERDAG 8 FEBRUARI 1962
Verdediger in paspoort-zaak:
DE^dr.T Geen rijksambtenaar
maar soldaat voor
Nieuw-Guinea
bank, mr. R. Grins, is giste
ren begonnen met het kort geding
dat aanhangig is gemaakt door de
vader van een militair, die aange
wezen was voor uitzending naar
Nw.-Guinea, doch waarbij bezwaar
werd gemaakt dat betrokkene vol
gens het paspoort in burgerstaat zou
reizen. Deze militaire is een zoon
van de Amsterdamse textielhande
laar J. A. C. Lindeman. Het contin
gent waartoe hij behoorde is inmid
dels reeds naar Nieuw-Guinea ver
trokken, doch hangende het kort ge
ding heeft de minister toestemming
verleend aan L. om niet te ver
trekken.
De vader eiste, dat uit het paspootf
van zijn zoon de aanduiding „rijks
ambtenaar" zou worden verwijderd en
dit paspoort binnen 24 uur wordt te
ruggebracht naar het gemeente-secre
tarie. Voorts wordt geëist dat dan een
nieuw paspoort wordt verstrekt met
een foto van de zoon in militair tenue
en hij daarin ook naar Nieuw-Guinea
zal reizen en in het bezit is van een
identiteitskaart ingevolge de conven
ties te Genève.
Op overtreding dient een dwang
som gesteld van 10 miljoen gulden.
Voor eiser Lindeman trad op mr. R.
van Proosdij uit Amsterdam. Ifeze ging
vanmorgen eerst de gang van zaken in
deze affaire na.
Hij wees erop. dat deze zaak uitsluitend
ls opgezet voor eiser en dus niet voor
enig ander persoon. Juist ook om onge
wenste publicaties te voorkomen.
Betrokkene was in de opleidingscursus
te Harderwijk als radio-telegrafist
Op 20 november kreeg de vader van de
militair bericht dat zijn zoon was aan
gewezen om naar Nieuw-Guinea te ver
trekken. De vader diende bezwaren in.
omdat de zoon last heeft van hoge bloed
druk en een huidziekte die in warm kli
maat verergerd. Na een herkeuring werd
de jongeman echter toch goedgekeurd en
ontving order een paspoort aan te vra
gen, hetwelk hij overigens reeds bezat
G. L. heeft de kwestie ppgenomen met
het ministerie en voorgesteld de zaak
binnenskamers te behandelen. Dit werd
evenwel afgewezen. Op 24 januari werd
de zoon gelast het paspoort ten stadhuize
in te leveren, doch de vader had hot pas
poort in zijn bezit en er gebeurde dus
niets.
Toen een nieuw bevel volgde, vroeg
men zich af of de vader of de zoon
strafbaar gesteld kon worden.
De advocaat van de zoon adviseerde
het paspoort in te leveren en dadelijk
daarop heeft P. L. een protest gezon
den aan de minister en volgde dc dag
vaarding voor dit kort geding.
Over de betekenis van het paspoort
ïelde pleiter dat het voorbehoud dat
wordt gemaakt dat een paspoort het
eigendom blijft van de Staat der Neder
landen. van weinig waarde Is.
Indien aan iemand een bepaald stuk
papier wordt verstrekt kan dat niet
ronder meer op een gegeven moment
weer worden teruggenomen. In de wet
is ook geen speciale regeling daarvoor
le vinden.
Voorts constateert pi. dat er geen recht
bestaat om in een paspoort valsheid te
plegen. Het gebruik van zulk een pas
poort ls bij de wet verboden
Wanneer is een paspoort vals? Volgens
arrest van de Hoge Raad, wanneer een
integrerend deel van het paspoort vals
is. Nu stond in het paspoort van Linde
man jr. bij ..beroep" een streepje. Een
streepje maakt een essentieel deel uit
van het paspoort Daarop werd nu ech
ter Ingevuld: ..rijksambtenaar". De be
trokkene voldoet echter allerminst aan
de eisen van een rijksambtenaar.
Nu staat er wettelijk aangegeven dat
militairen als rijksambtenaren .gelijkge
steld zjjn. doch in het groot woorden
boek heeft pl. ontdekt dat als gevolg
juist van die gelijkstelling, in feite de
militairen dus geen werkelijke ambte
naren zijn.
De schijn wordt door dit paspoort ge
wekt alsof de drager daarvan geen mili
tair is.
Pl. constateert dat het paspoort op on
rechtmatige wijze in het bezit van de
autoriteiten is gekomen: een kapitein
kan geen bevel geven tot het inleveren
van een paspoort.
Nu wordt dit valse paspoort gebruikt
voor vervoer van een persoon naar Nw.-
Guinea.
Dit alles geschied nu vergezeld van
een burgerlijke „vermomming" van de
militair. Het mag dan waar zijn dat hij
onder bepaalde omstandigheden burger
kleding mag dragen. Maar is hij dat ver
plicht? Hij reist thans in militair ver
band. onder militair bevel voor mili
taire doeleinden.
Bij controle in andere landen moet
hij evenwel een onschuldige verkla
ring geven voor zijn reis naar Nieuw-
Guinea zoals ..om voor een paar men
sen wat goeds te doen".
Vervolgens wijst pl. op de gevaren
voor betrokkene, indien hij door be
paalde omstandigheden b.v. in Indo
nesië terecht zou komen.
Door de bescherming van het Rode
Kruis zouden als militair bepaalde
beschermingsmogelijkheden als mili
tair, ook door de conventie van Rome
bestaan.
Hierna kwam mr. E. Droogleever
Fortuvn namens de staat aan 't woord.
Hij betoogt dat het reizen door militai
ren in burgerkleding een normale zaak
is. De minister kan nl. gelasten of een
bepaalde reis in militaire of burgerkle
ding plaats vindt, hetgeen in overeen
stemming ls met de internationale over
eenkomsten en door de landen wordt
aanvaardt.
Het ls onjuist te menen dat een mi
litair altijd in uniform gekleed moet zijn.
Dal ls hfl des nacht b.v. ook niet. Pre
sident.' „Tenzij h(J een rijkspiyama
draagt". Pleiter: ..Maar slapen is voor
een militair ook dienst".
Pl. constateert dat aüeen bij krijgsver
richtingen een militair zijn uniform moet
dragen, al staat zulks ook nergens voor
geschreven zo merkt pl. op. Een paspoort
is slechts een legitimatie, dat de drager
een Nederlander is. doch het heeft niets
te maken met een beroep ad wordt dit
globaal vermeld ter nadere informatie.
Een onjuiste beroepsinformatie maakt
een paspoort met ongeldig. Men is ook
niet verplicht om indoen men van be
roep veranderd dót dadelijk daarin aan
te laten brengen. Het paspoort is eigen
dom van de staat en de houder kan niet
aangeven wat hij er wel of niet in wil
hebben. De overheid wenste in dit ge
val de aanduiding van „rijksambtenaar".
Pl. heeft niet begrepen of eiseT de aan
duiding „militair" in zijn paspoort wenst.
Mr. Van Groosdij verklaart dat hij zulks
zou wensen, of anders .zonder beroep".
Nadrukkelijk wil pl. stellen dat de reis
welke gemaakt wordt in geen enkel op
zicht een overeenkomst van het volken
recht schendt Dit kan pl. namens de
staat verklaren. De militairen reizen
als gewone burgers in een burgervlieg
tuig. Dit verkeer is geregeld bij be
paalde overeenkomsten met diverse lan
den.
Ook militairen die in een gewoon
lijntoestel reizen ondervinden geen moei
lijkheden. Mogelijk zou dit wel het ge
val zijn met een militair chartertoestel.
Indien tijdfns de reis een oorlogs
conflict of gewapend conflict met Indo
nesië zou uitbreken wijzigt er nog niets.
:ou in een neutraal land kunnen te
recht komen en mogelijk zou hij juist
als militair wat slechter af zijn.
Het ergste dat hem zou kunnen over
komen is dat hij geïnterneerd wordt,
hetgeen als militair nog sneller zou ge
beuren. De staat heeft er belang bij
vervoer van militairen te laten ge
schieden in burgerkleding en dat alleen
kan de staat beoordelen.
Het beschermen door het Rode Kruis
ondervindt geen enkele wijziging in
Pl. wijst erop dat iemand die door de
vijand gevangen wordt genomen als
„franc tireur" kan worden behandeld
indien hij niet in militaire uniform is.
En alleen in uniform zouden onze mi
litairen pas aan een eventuele oorlogs
handeling deelnemen.
Pl. constateert dat een advies door
prof. Tamraes in deze zaak uitgebracht,
zeer oppervlakkig is.
Een bescherming is altijd gelijk. Er
geen sprake van een gewapend conflict
met Indonesië op dit moment.
Pl. kritiseert nog enkele andere On
derdelen in het bedoelde advies.
De bij de jongste actie in N.-Guinea
gevangen genomen Indonesiërs zijn
geen krijgsgevangenen: zij zijn ook
teruggezonden. Prof. Tammes denkt
geheel in oorlogstermen. Reizen op
een burgerpas geeft geen enkel voor
deel aan betrokkene.
Pl. concludeert tot afwijzing van de
gestelde eisen.
Er volgen na dit pleidooi van
Drooghleever Fortuyn nog re- en
plicken.
De president der rechtbank
daarna uitspraak doen.
Mej. A. J. van Nienes, directrice van
het studentenhuis Over 't Hoff aan het
Gerecht, vroeger Federatiehuls). Ls be
noemd tot directrice van het gemeente
lijke bejaardentehuis aan de Cornells
Schuytlaan. Dit huis is op het ogenblik
in aanbouw maar het komt nog dit jaar
voor bewoning gereed.
Haar zal met haar personeel de zorg
worden toevertrouwd over 185 bejaarden.
Het tehuis heeft twee delen: het pension
gebouw en een aantal galerijwoningen.
Mej. Van Nienes bleek zeer ingenomen
te zijn met deze benoeming. Vooral de
Arbeidsbureau Leiden
Vraag naar personeel
iets teruggelopen
In januari is die geregistreerde arbeids
reserve in het gewest Leiden (waartoe
de gemeenten Leiden. Alkemade, Lei
derdorp, Oogjtgeest. Voorschoten, War
mond en Zoeterwoude behoren) met 277
ingeschrevenen nagenoeg ongewijzigd
gebleven, een gunstig verschijnsel in de
eerste maand van het jaar. Vooral ha*:
aantal werkloze bouwvakarbeiders liep
belangrijk terug en de vraag naar tim
merlieden en metselaars steeg zelfs. De
werkgelegenheid ln het bouwvak Li
trouwens zeer gunstig en slechts in en
kele sectoren van het bedrijfsleven valt
een lichte staging van het aanbod te
constateren.
De geregistreerde vraag daalde Iets,
namelijk van 610 tot 572. In vrUwel alle
bedrijfstakken is behoefte aan personeel
en in enkele sectoren (bijv. de metaal
nijverheid en de textielnijverheid rijn
aanzienlijke personeelstekorten. Het te
kort aan vrouwelijke arbeidskrachten is
reer groot: tegenover een aanbod van 69
stond een vraag van 265.
Vervoer Leiden-Haag
Is opheffing gele en blauwe tram
wel goede beslissing geweest
naar Den Haag en de vervanging van
deze tramlijnen door autobusdiensten op
langer termijn gezien wel een openbaar
vervoersbeiang genoemd kan worden.
Deze verzuchting slaakte de heer F. L.
van der Leeuw (lib.) In de gisteren
voortgezette begrotingsvergadering van
de Provinciale Staten, toen hU aandacht
vroeg voor het streekvervoer in ons ge
west
De heer Ven der Leeuw bracht hierbij
In het bijzonder het streekvervoer bin
nen het gebied Leidcn-Den Haag-Delft
ter sprake, waarbij hij de vraag stelde of
do locale en regionale overheden onder
de huidige omstandigheden dc vervoers-
belangen op verantwoorde wijze weten
te verzorgen.
De liberale woordvoerder was ervan
overtuigd dat alleen de overheid aan
de vraag van het personenvervoer het
hoofd kan bieden omdat er anders in
de praktijk weinig van terecht komt
Na de opheffing van de tramlijnen Den
Haag-"Leiden is men nu wel begonnen
met auiobusvervoer. maar vervoersdes-
kundigen lq het binnen- en buitenland
zijn tot de conclusie gekomen dat voor
snel massavervoer de tram of een locaal
spoor onmisbaar ls. De heer Van der
Leeuw drong aan op een coördinatie van
het streekvervoer in ons gewest en vroeg
het college van Ged. Staten een nota over
het streekvervoer aan de Provinciale
Staten te doen toekomen.
Voor dit laatste deed gedeputeerde
Dcerenberg geen directe toezegging.
„Misschien zal er ln de toekomst wel
eens een nota komen." zo zei hij. „De
staten zullen echter enig geduld moeten
oefenen opdat Ged. Staten zelf enig in
zicht in de ontwikkeling zullen hebben
gekregen. De heer Deerenberg volstond
ten slotte met de toezegging dat hij deze
kwestie nog eens in een vergadering van
Ged. Staten aas de orda zal stellen.
laatste jaren heeft zij zich intensief bezig
gehouden met de bejaardenzorg.
Of zij haar lidmaatschap van de Leidse
gemeenteraad zal kunnen blijven
vullen, zal van de omvang van haar werk
afhangen. Dat laatste zal uiteraard pre
valeren. maar zij hoopt toch raadslid te
kunnen blijven, al was het maar om niet
het gevoel te krijgen, dat haar nieuwe
functie haar min of meer isoléert.
Mej. Van Nienesbracht haar jeugd
door in de zuidoost-hoek van Drente.
Haar opleiding tot huishoudkundige ont
ving zij aan de vakschool voor meisjes
te Coevorden. haar algemene vorming
door stages in het buitenland, o.a. te
Parijs. Zij maakte in verband met de
bejaardenzorg een studiereis naar Dene
marken en Engeland.
Als lid van de gemeenteraad (p.v.d.a.*
heeft mej. Van Nienes in verscheidene
commissies zitting. Noemen wij slechts
de commissie tot behoud van de Leidse
hofjes en de monumentencommissie. Zij
maakt ook deel uit van het bestuur van
Oud-Leiden en vap de vrouwen-advies
commissie voor de woningbouw.
Bridgeclub „De Sleutels"
Uitslagen pdremcompetitie: groep zwart,
noord-zuidlijn: Kuyt-Eldering 159 pnt;
dames Bernard-Bon 124 pnt: JanseivDe
Jong 120 pnt; dames Schouten-Van Zijl
118 pnt: dames Derogee-Zier 108 pnt;
echtp. Tijsen 91 pnt; oost-westlijn: echtp.
De Vrind 142 pnt; Bislot-Plouvier 132 pnt.
Vrijenhock-Van Helvert 130 pnt. Ge wal t-
Gerritsen 109 pnt, Selier-Koning 107 pnt,
Klinkentoerg-Smittenaar 100-pnt; groep
Wit, noord-zuidlijn: De Jong-v. d. Plas
141 pnt, v. d. Meulen-V. Duinenveld 132
pnt, Lepelaar-Beugelsdijk 120 pnt. echtp.
Dik 116 pnt, Schalke-Rijnsburger 113 pnt,
Blansjaar-Kop 97 pnt; oost-westlijn:
Betnard-Middelham 132 pnt. v. Leeuwen-
v. Klaveren 124 pnt, v. d. Steen-Kappers
120 pnt, echtp. v. Kempen 120 pnt, Staal
duinen-Vogel 116 pnt, Manders-Biezen
109 pnt.
Leidse Christenvrouwen
(centrum) over de
broodsanering
In verband met de moeilijkheden rond-
n de broodbezorging werd tijdens een
huishoudelijke vergadering van de Ned.
Christen Vrouwenbond, afd. Leiden-
rum, de kwestie „broodsanering*
ter tafel gebracht.
Voor de vele bakkers die met perso
neelsgebrek. hebben te kampen, zou de
broodsanering zéker een oplossing bete
kenen. Aan de kant van de huisvrouwen
bestaan echter enkele bezwaren. Als de
bakker al jarenlang en bovendien goed
brood bezorgt, kan een verandering min
der prettig, zelfs nadelig zijn. Het kan
ertoe leiden, dat de huisvrouw desnoods
zelf naar de winkel gaat ofn-toch bij de
eigen bakker het brood te kopen.
De leden van de Christen Vrouwen
bond zijn in ieder geval bereid éénmaal
per week zelf het brood te halen om zo
een .bezorgloze" dag voor de bakker
mogelijk te maken. Ook is men'niet
tegen de verhoging van de prijs van hel
te bezorgen brood. Een verhoging van
één cent per brood zou het loon voor de
bakkersknecht reeds aantrekkelijker
kunnen maken.
Een ert- ander werd besproken op ver
zoek van de "Nederlandse Vereniging
van Huisvrouwen.
Mevrouw C. Zeilstra-Verkoren trad
af als bestuurslid, mevrouw H. J. Jonge-
waard-Dorgelo zal haar taak als tweede
penningmeesteresse overnemen.
Geheimzinnig gedoe op Schiphol
(Van een onzer verslaggevers)
HET zeventienjarige Leidse meisje Lien Egberts, dat twee weken ge
leden weigerde met haar ouders en negen broers en zusjes naar
Australië te emigreren en zich aan de reis onttrok door zich te verstoppen,
is gistermiddag met een lijntoestel van de KLM van Schiphol naar Sydney
vertrokken. Zij werd in een politie-auto onder geleide van een inspecteur
van de kinderpolitie en haar oom, H. Egberts uit Leiden, naar het vlieg
veld gereden. Hoewel Lien zich, naar men weet, al enige tijd in het Am
sterdamse tehuis voor minderjarige vrouwelijke gevangenen bevond, werd
na haar vertrek van Schiphol officieel medegedeeld, „dat zij haar reis
vrijwillig aanvaardde". Bevestiging daarvan uit haar eigen mond
echter niet meer te krijgen.
De officier van justitie in Den Haag
had gelast, dat haar vertrek „zo geruis
loos mogelijk" diende te geschieden en
daarin is men volkomen geslaagd. Al
leen enkele ingewijden wisten van het
vertrek, dat pas later uitlekte toen Lien
al hoog en breed in de lucht zat.
De politieauto werd bij de hoofdingang
van Schiphol opgevangen door
combi-wagen van de havendienst, die
Benoemingen Leidse universiteit
Bij onderscheidene besluiten van
ratoren der Rijksuniversiteit te Leiden
zijm benoemd:
dr. F. L. Bastet, wetenschappelijk amb
tenaar in vaste diiengt bij de inwendige
de arohaeologie, tot wetenschappelijk
ambtenaar le klasse in vaste dienst;
dr. A. Bouhuys, wetenschappelijk amb
tenaar i nvaste dienst bij de inwendige
geneeskunde, tot wetenschappelijk hoofd
ambtenaar A;
J. J. Bunk, wetenschappelijk ambte
naar m tijdelijke dienst bij de farmaco
logie, voor het tijdvak van 1 januari
1962 tot 1 januari 1963, wederom in
deze functie;
dr. M. Durieux, wetenschappelijk amb
tenaar le klasse im tijdelijke dienst bij
de natuurkunde, tot wetenschappelijk
hoofdambtenaar in tijdelijke dienst;
P. Fuchs, wetenschappelijk ambtenaar
in tijdelijke dienst bij de algemene zo-
ologie, voor het tijdvak van 1 januari
1962 tot 1 januari 1963, wederom in deze
functie;
mej. A. Gast, tort, wetenschappelijk
ambtenaar le klasse in tijdelijke diienst
bij de bibliotheek;
A. Haak. wetenschappelijk ambtenaar
le klasse in tijdelijke dienst bij de inwen
dige geneeskunde, tot wetenschappelijk
hoofdambtenaar in tijdelijke dienst;
H. ter Harmsel, tot wetenschappelijk
ambtenaar in tijdelijke dienst bij de na-
iuupkund£:
Mevrouw, dr. J. van Hof-Van Duin
hoofdassistente bij de fysiologie, tot we
tenschappelijk ambtenaar le klasse in tii-
delij'ke dienst;
A. M. Koppius, wetenschappelijk amb
tenaar in tijdelijke dienst bij de alge
mene dienst voor scheikunde, voor het
tijdvak van 1 februari 1962 tot 1 augus
tus 1962, wederom in deze functie;
mej. H. Koster, wetenschappelijk amb
tenaar in tijdelijke dienst bij de facul
teit dar letteren en wijsbegeerte, tot we
tenschappelijk ambtenaar le klasse in
veste dienst;
mej. M. A. Llndenburg, wetenschap
pelijk ambtenaar in tijdelijke dienst bij
de faculteit dér letteren en wijsbegeerte,
voor het tijdvak van 1 januari 1962 tot
1 januari 1963, wedlerom in deze functie;
dr. J. A. Los, wetenschappelijk amb
tenaar le klasse in tijdelijke dienst bij
de anatomie, tot wetenschappelijk hoofd
ambtenaar in tijdelijke diienst;
dr. P. Martinez, wetenschappelijk amb
tenaar le klasse in tijdelijke dienst bij
de anatomie, tot wetenschappelijk hoofd
ambtenaar in tijdelijke dienst;
A. R. Miedema, wetenschappelijk amb
tenaar le klasse in tijdelijke dienst bij
de natuurkunde, voor het tijdvak van
1 januari 1962 tot 1 januari 1963. we
derom in deze functie;
dr. H. P. Milikowski. wetenschappe
lijk ambtenaar in tijdelijke dienst bij de
kindergeneeskunde, voor het tijdvak van
1 Januari 1962 tot 1 januari 1963, weder
om in deze functie:
mevr. G. W. A. E. Mulder, benoemd
tot wetenschappelijk ambtenaar le klas
se in tijdelijke dienst bij de fysiologie;
T. J. Sekuur, wetenschappelijk ambte
naar in tijdelijke dienst bij de theoreti
sche organische chemie, voor het tijdvak
van 1 januari 1962 tot 1 januanj
wederom in deze functie;
J. W. I. M. Simons, benoemd tot
tenschappelijk ambtenaar in tijdelijke
dienst bij de stnalengenetica
mej. M. A. E. Tholen, wetenschap
pelijk ambtenaar in tijdelijke dienst bij
het Prentenkabinet voor het tijdvak van
1 januari 1962 tot 1 januari 1963, weder
om in deze functie:
J. C. Verstelle, wetenschappelijk amb
tenaar le klasse in tijdelijke dienst bij
de natuurkunde, voor het tijdvak van
1 januari 1962 tot 1 januari 1963, weder
om in deze functie:
J. Voogd, wetenschappelijk ambtenaar
in tijdelijke dienst bij de neuro-anato-
mie, voor het tijdvak van 1 januari 1962
tot 1 januari 1963. wederom in deze
functie;
mr. P. L. Wery, wetenschappelijk
hoofdambtenaar in tijdelijke dienst bij
de faculteit der rechtsgeleerdheid; tot
wetenschappelijk hoofdambtenaar in
vaste dliensrt
Wijsgerige studie van
Leids hoogleraar
De -Nederlandse organisatie voor zul-
ver-wetenschappelijk Onderzoek heeft
prof. dr. R. F. Beerling. hoogleraar ln
•ijsgerige sociologie aan de rijksuni
versiteit te Leiden, een subsidie verleend
de uitgave van zijn wijsgerige stu
die „Heden en verleden, denken over
geschiedenis". Prof. Beerling schreef dit
boek in Indonesië, toen hij daar aan de
universiteit van Djakarta hoogleraar ln
de wijsbegeerte was. Door allerlei om
standigheden bleef het manuscript tot
nu toe in portefeuille, maar thans zal
het, op zijn vroegst begin mei, in boek-
>rm verschijnen.
Het boek behandelt onder meer de
objectiviteit van de historische kennis,
de historische wetten, de causaliteit, het
perspectivisme enzovoort. De diverse
hoofdstukken monden uit in metafysi
sche grondthema's over de wereld, hei
lichaam, de betekenis, de tijd en de
onderstellingen.
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN 7 februari. Rijksuniversiteit
geschiedenis
Leider
F Boersma te Den Haag: vo<
itgeschiedems de heer M LWurf-
mej. G J M Hage te
het kand
te Leidt
Haarlem.
PROMOTIE TE LEIDEN
Gepromoveerd tot doctor in d_
IJsbegeerte op proefschrift, getiteld:
- het ongelede
prof.
proefschrift
afleidingen
>rdt
E M Uhlenbeck.
'elke
lf
ierbij voordoen Het
:derlands zijn
boeit legt
begin met het onderzoek van de morfolo.
gische bet eken issystemattek der gehelt
Nederlandse woordenschat.
De promotie geschiedde cum iaude.
Prov. bestuur geeft
(Van een onzer redacteuren)
TAE toenemende waterverontreini-
LJ ging in Zuid-Holland is in de
gisteren voortgezette begrotingsver
gadering van de Provinciale Staten
uitvoerig ter sprake gekomen. Een
probleem waarover al jaren wordt
gestudeerd, maar over de oplossing
waarvan verschillend wordt gedacht.
Bij de debatten kwam dit dan ook
duidelijk naar voren.
Gedeputeerde mr. T. A. van Dijken,
die de talloze op- en aanmerkingen van
de Statenleden beantwoordde, «telde in
zijn met tal van feiten gaïüustTcerd be
toog nadrukkelijk vast. dot dc water
schapsbesturen een autonome bevoegd
heid hebben en dat het college van Ge
deputeerde Staten met op de stoel van
deze waterschapsbesturen zal mogen
gaan zitten. „Daarom zal het provinciaal
bestuur ten aanzien van de waterzuive
ring zelf geen maatregelen nemen", al
dus mr. Van Dijken. Nochtans wil dit
met zeggen, dat het dagelijks bestuur
dier provincte de toenemende vervuiling
van de Zuid-Hollandse binnenwateren
onverschillig laat. De activering en sti
mulering van de strijd tegen de water-
verontremtgrng ia wel degelijk door Ged.
Staten ter hand genomen, zo liet mr.
Van Dijken weten Hij noemde hiervoor
enkele voorbeelden.
Wanneer Ged. Staten ecu door een ge
meenteraad vastgesteld uitbreidingsplan
moeten goedkeuren, woedt er wel dege
lijk opgelet of in dit plan een terrein
is aangewezen voor een zuiveringsinstal
latie voor het afvalwater. Maar boven-
aanwijzingen voor
verbeteringen
dien hebben de Provinciale Starten de
poldersbeetunen met het Algemeen Pol
der Reglement wapens, dus machtmidde
len in de hand gegeven om de veront
reiniging van het polderwater tegen te
gaan. Daarbij coen Ged. Staten voorstel
len tot uitbreiding van de bevoegdheden
van de waterbeheerders en oefenen zij
druk uit op de vervuilers van hert water
om afdoende maatregelen te nemen", al
dus gedeputeerde mr. Van Dijken.
Nieuwe Waterweg
Bij dit debat kwam uiteraard ook de
mogelijkheid van een lozing van afval
water op de Nieuwe Waterweg aan de
orde. Vooral, omdot. zoals de heer Em-
mens (soc) mededeelde dijkgraaf en
heemraden van Delfland toestemming
weigerden tot het lozen van gezuiverd
afvalwater op Delflands boezem. ..Daar
over is zelfs een brief aan één der West-
la ndse gemeenten geschreven", aldus de
heer Emmens, diie kennelijk de plaats
zijner inwoning Naaldwijk bedoelde.
„Ik zou deze brief wel eens willen le
zen. want bij ons is er niets van bekend",
zo antwoordde mr. Van Dijken, die er
vooraf op gewezen had. dat de Nieuwe
Waterweg een rijkszaak is en dat het
rijk dus toestemming zal moeten geven
voor de lozing van gezuiverd of onge
zuiverd afvalwater. Om hier een verant
woorde beslissing te nemen, heeft de
minister van verkeer en waterstaat
studae-commissie benoemd.
Over de beslissing van dijkgraaf
hoogheemraden van Delfland om reeds
gegeven lozingsvergunningen in te trek
ken en geen nieuwe vergunningen
lozing van afvalwater in Delflands boe
zem te verstrekken, wilde mr. Van Dij
ken geen oordeel uitspreken. ..Dit kan
mag ik thans niet doen, want wanneer
een gemeentebestuur tegen een beslis
sing van Delfland bij Ged. Staten in be
roep komt. zullen wij als rechter moeten
optreden", aJdus spr.
Naar aanleiding van een door Staten
leden uitgesproken ongerustheid over hert
water in de „Zoete" Brielse Maasboezem,
kon mr. Van Dijken met een verwijzing
naar een uitspraak van de minister ver
klaren. dat hier geen enkele reden voor
ongerustheid behoeft te bestaan. „Van
een verzilting van do Rijnlandse wate
ren is ook geen sprake, want een goede
doorstroming zorgt voor afvoer van het
zout in de rivieren", aldus mr. Van Dijken.
Dijken
Met mr. Schilthuis was mr. Van Dij
ken het eens. dat de totstandkoming
van de bij de Deltawet beoogde dijkver-
berteringen een traag verloop heeft. „Dit
is een gevolg van het te lang uitblijven
van de beslissingen die de minister van
verkeer en waterstaat moet nemen, al
vorens de dijkbeheerders met de uitvoe-
ring van de Delta-werken kunnen begin-
tien. Ook de goedkeuring van de taxaties
laat te lang op zich wachten", zo stelde
gedeputeerde mr. Van Dijken met na
druk vast.
De dijk verbetering in Zuid-Holland
heeft echter geen stagnatie ondergaan
voor zover deze afhankelijk is van de
toewijzing van vervangend bouwvolu
me. De minister van Volkshuisvesting
en bouwnijverheid stelt geen woningen
extra voor dit doel ter beschikking. Al
le Zuid-Hollandse gemeenten betalen dus
aan de extra voor dit doel door Ged.
Staten beschikbaar gestelde woning-con
tingenten", aldus gedeputeerde mr. Van
Dijken.
over het platform de weg w
het vliegtuig. Daar stapte Lien zonder
opgemerkt te worden in.
De persdienst van de luchthaven liet
daarna hert geheim los. Een vertegen
woordiger van deze dienst vertelde, dat
Engelien, zoals zij voluit heet, blijkens
inlichtingen die hij had ontvangen heim
wee naar haar ouders had gekregen
van mening was veranderd.
Kennissen van Engeflien. haar oma
haar 19-jarige verloofde Ton Ruytenbeek
trekken de verkla-ring dat zij geheel
vrijwillig zou zijn vertrokken ernstig
twijfel. Tot dusverre is van vele kanten
voortdurend medegedeeld, dat het meisje
jarenlang door haar ouders slecht
zijn behandeld. In decernbdr j.l. zouden
vader en zoon Ruytenbeek samen mert
Lien op het politiebureau in Leiden
aangifte van mishandeling tegen vader
Egberts hebben ingediend. De Raad
de Kinderbescherming is in deze kwes
tie gemoeid geweest
De ouders van Lien hebben
vertrek bij de politie een verzoek tot
opsporing ingediend, opdat hert minder
jarig meisje desnoods tegen haar
weer ondier hun hoede kon worden ge
bracht.
Volgens de persdienst van
luchthaven maakt Lien de reis als
gewoon passagier en zonder speciaal
toezicht of bewaking. Theoretisch is
het dus mogelijk, dat zij onderweg
uitstapt. Mocht dit niet gebeuren,
dan zal zij drie weken eerder, in
Australië zijn dan haar ouders, die
de reis per boot maken en zich pas
halverwege Australië bevinden. Ver
moedelijk zal zij worden opgevangen
door emigratie-autoriteiten.
De vraag wie de vliegreis betaalt, is
miet geheel duidelijk. Volgens de politie
was het waarschijnlijk, dart de kosten
daar va,n ten laste komen van de emi-
grartded'ienst, naar de oom van Lien heeft
verklaard, dut d» ouders bij hun ver
trek geld voor dit doel hebben achten
gelaten.
Boos
De advocaat van d'e familie Ruyten
beek, mr. Schaper te Leiden, is nogal
verontwaardigd -over de gang van za
ken. Hij had een rekest aan de Koningin
gestuurd en hij is van oordeel, dat ten
minste toch hierover een beslissing had
moeten worden genomen, voordat het
meisjes op het vliegtuig kon worden ge
zet. Ook mr. dr. C. Berkhouwer, het
Tweede-Kamerlid, dat schriftelijk vragen
had gesteld over deze kwestie, is boos.
„De vragen waren al in hert bezit van d^
minister en toch is deze zaak doorgezet.
Hiermee kan ik geert genoegen nemen".
De familie Ruytenbeek meent, dat zij
Mens is afhankelijk
van de natuur
op een dwaalspoor is geleid. Men zc
verdoofde van het meisje hebben
zekerd, dat zij nog lang niet zou
trekken en iemand van de Leidse poli
tie zou hebben gesuggereerd, dat zij
in Den Haag zou bevinden, terwijl zij
in werkelijkheid in een Amsterdams te
huis was.
Ton Ruytenbeek heeft van zijn
vader toestemming zijn verloofde
naar Australië te volgen, maar of
daarvan iets zal komen, is geenszins
zeker. De verhouding met de familie
Egberts is bijzonder slecht. Enig
perspectief komt er pas, wanneer
Lien meerderjarig wordt. In eerste
instantie wacht Ton nu op een brief
van zijn verloofde, die naar hij ver
wacht zeker spoedig zal komen.
Voor de vragen van Kamerlid Berk
houwer zie onze rubriek Den Haag op
pagina 5.
Jeugdconcert in een
onrustige sfeer
Voor een talrijk publiek van middel
bare scholieren concerteerde gistermid
dag het Rotterdams Philharmonisch Or
kest onder Kees Stolwijk. Het program
ma van dit jeugdconcert. dat vooi
tweede groep scholieren later op de mid-
dag werd herhaald, bestond uit vier po
pulaire werken van niet te moeilijke
houd: Berlioz* ouverture „Le carnaval
romain", H. Andnessens Kuhnauvaria-
ties, het tweede deel uit Dvorak's vijfde
symfonie en Smetana's beroemde Mol-
Het orkest was niet slecht op dreef, de
dirigent trachtte in zijn korte toelichtin
gen belangstelling te wekken voor de te
spelen werken, doch de onrustige sfeer
die in de Stadsgehoorzaal heerst nu de
verbouwing reeds een aanvang heeft ge
nomen, en vooral de beukende slagen die
het gebouw deden trillen, droegen niet
bij tot de concentratie van spelers en
toehoorders. Zo verdwenen de fijne scha
keringen wel eens, bijvoorbeeld in het
langzame deel uit Dvorak's Nieuwe We
reld-symfonie, en in Smetana's betove
rende Moldau.
We hebben het jeugdige publiek wel
eens rustiger meegemaakt. Maar een en
ander is in de gegeven situatie heel be
grijpelijk. Het programma werd niettemin
met geestdrift ontvangen en de organisa
toren kunnen stellig tevreden zijn.
Dr. J. van der Veen
Het ongeluk te Benthuizen
Door een misgreep ter zetterij is
bericht over het dodelijke ongeluk te
Benthuizen gisteren helaas verminkt
de krant gekomen. De juiste i
t het slachtoffer (een man) it
t Oordt van der Vlies en hij
Holie Messe weer in Leiden
Ook dit jaar zal het Leids Toonkunst
koor In He Pieterskerk de HOhe Messe
J. S. Bach tot klinken brengen. Dtt
geschiedt op een avond tussen 15 juni
7 15 juli.
Naar wijder horizon1 1
In het rijksmuseum voor Volkenkun
de wordt van 28 juni tot 30 september
tentoonstelling gehouden, die ge
wijd zal zijn aan de manier waarop
Nederland van 1815 af kennis nam
de vreemde buitenwereld. De tentoon
stelling zal heten: „Naar wijder hori-
eel dingen nog afhankelijk is van de
natuur. Vroeger voelde men zich sterk
met de natuur verbonden, maar trie
denkt tegenwoordig bij het woord cellu
loid nog aan de katoenplant? Aldus de
biotoop dr. J. D. Ramshorst, die gister
avond in Rehoboth een lezing met kleu
rendia's hield voor de Leidse afdeling. 0nze stadgenoten volkomen uit balans
Leids VVS ging in Delfts
rumoer ten onder
Gelijktijdig met de belangrijke volley
balwedstrijd Alexo—VVS werd gister
avond in de Delftse sporthal ook een
basketbalwedstrijd gespeeld waardoor
de Vereniging tot Bevordering
de Belangen van slechthorenden.
De heer Ramshorst toonde aan, dat de
planten- en dierenwereld bijdragen levert
tot het lichamelijk en geestelijk welzijn
van de mens. Verscheidene graénsoorten
zijn belangrijke bestanddelen van „ons.
dagelijks brood". Aardappels (pas in de
18e eeuw „ontdekt" als voedsel), mais,
rijst en andere gewassen kunnen in na
ture worden genuttigd, andere natuur-
produkten (suikerriet, koolzaad* moeten
eerst worden verwerkt. Zowel in marga
rine als in veevoeder zit bijvoorbeeld
koolzaad.
De reeds twintig eeuwen bekende pe
per was lange tijd zo kostbaar, dat
het produkt in de middeleeuwen zelfs
als betaalmiddel gebruikte.
Er zijn talloze planten, die genees
krachtige stoffen bezitten, zoals kamille,
valeriaan, papaver (waarvan het vocht
wel in de geneeskunde als slaap- of
dovingsmiddel wordt gebruikt).
Ook dieren spelen een rol in het leven
van de mens. Zij kunnen worden ge
bruikt als proefdier (in - de medische
wetenschap*, trekdier en als leverancier
van voedsel.
Ten slotte zei dr. Ramshorst. dat de
vrije natuur zich zo uitstekend leent
voor ontspanning en recreatie.
Dc geslaagde avond stond onder leiding
van de vice-presidente, mevrouw T. Ver-
meulen-Meijer.
raakten. Hoewel zU alles hebben gepro
beerd om zich te concentreren, het lukte
niet. Het gevolg was dat Alexo, dat
tuurlijk vaker met deze toestand wordt
geconfronteerd, met een 30 zege ging
strijken.
In de eerste set bleek al dat de Leide-
naren veel hinder ondervonden
rumoer dat aan een basketbalwedstrijd.
is verbonden. De tegenstanders maakten
hiervan gretig gebruik
sprong te nemen waardoor VVS nog
meer in verdrukking kwam. Niettegen
staande een klein herstel aan het eind
bleef deze set met 1510 voor de DeUte-
Na een tot 99 gelijkopgaande tweede
set, profiteerde WS uitstekend
pauze in de basketbalwedstrijd c I
voorsDrong te nemen van 9—12! Helaas
was de pauze van te korte duur zodat
ook deze set met 15—13 door Alexo werd
gew
Gedeprimeerd door al deze tegenslagen
lukte het in het begin van de derde set
helemaal niet meer bij WS, waardoor
Alexo gauw op 9—1 kwam. Mede door
het uitstekende serveren van Monster
zagen onze stadgenoten toch kans c
te veranderen in een winst van 911,
doch het slotoffensief van het Delftse
team was zo sterk dat via 1313, 14
14 en de eindstand 1614 een volledige
overwinning van Alexo tot stand kwam.
IN HAARLEM GROOTS GEVIERD
De Vereniging van leraren en onder
wijzers ln dc lichamelijke opvoeding
in Nederland heeft woensdag in Haarlem
op waarlijk grootse wijze het feit her
dacht. dat precies 100 jaar geleden in
dezelfde stad de „Nederlandsche" werd
opgericht. Honderd jaren lichamelijke
opvoeding, die niet alleen in de woor
den van voorzitter J. M. J. Korpershock,
laar tevens in een serie demonstraties
e revue passeerden.
Want wat vooral Joanne van der Most-
Leyerweert met ritmische gymnastiek en
Jan Wickel met grondgymnastiek aan de
ruim 1500 leraren voortoverde was een
bijzonder goede afspiegeling van de he
dendaagse lichamelijke vorming, vooral
meer men de studenten van de Haag-
Academie van Lichamelijke Opvoe
ding als materiaal heeft
De heer D. Schmull bracht met de
studente nroelers, bij wie o.a. Blaisse en
Venemans een keiharde conditietraining,
volgens het interval-principe, naar vo
ren, waarmede hij een ovatie oogstte en
tevens de aanwezige leraren liet zien.
dat lichamelijke opvoeding en sport een
onafscheidelijk geheel vormen.
Hoe groot het verschil tussen vroeger
en nu wel is. zag men in een gymna
stiekles van 100 jaar geleden. De oefe
ningen uitgevoerd door in kniebroeken
geklede jongens waren dermate milita
ristisch dat zij voor de leerlingen meer
een kwelling dan weldaad moeten zijn
geweest.
In de middaguren was er een ontvangst
op het stadhuis in Haarlem. Onder de
aanwezigen bevonden zich o.a. de in
specteur van het ministerie van O.. K.
en W„ de heer C. Ras; de voorzitter
van de Ned. sportfederatie, jhr. mr. A.
Feith en de wethouder van onderwijs in.
Haarlem, de heer W. Geluk.
