Uw probleem is het onze
Een kanttekening
Godsdienstvrijheid
groter dan gedacht
Eerste „oordeelsdag" is
overal rustig verlopen
Een woord voor vandaag
Een mediscli-pedagogisch
centrum moet er komen
Btonchïleffen
Kerkelijke leiders tekenen
manifest wereldregering
2
GROEPSBELANGEN
JN NEDERLAND blijkt de laatste tijd de animo onder de werknemers om
over te gaan tot oprichting van zogenaamde categorale organisaties groter
te worden. Van zeer recente datnm is de oprichting van de Vereniging van
Rijdend Personeel bij de N.S. en de Vereniging van medewerkers bij het
Sociaal Fonds Bouwnijverheid, bij het Gemeenschappelijk Administratiekan
toor en bij de zelf-administrerende bedrijfsverenigingen en hun nevenorga
nisaties.
Als andere reeds langer bestaande categorale vakbonden zijn ojn. te noemen
de Vereniging van Nederlandse Koopvaardij Officieren, de Vereniging van
Hoger K.L.M.-personeel en voorts is in oprichting een vereniging van tele
visie-medewerkers.
Onder een categorale organisatie kan over het algemeen verstaan worden een
vakvereniging die niet is aangesloten bij een vakcentrale en waarvan de
leden een bepaalde beroepsgemeenschap vormen.
De gesignaleerde ontwikkeling heeft niteraard in de kring van het georga
niseerde bedrijfsleven in Nederland de aandacht getrokken. Dat de drie grote
vakcentralen en een aantal bij deze vakcentralen aangesloten bonden deze
gang van zaken niet toejuichen is zonder meer duidelijk.
Maar wat zouden eventueel de gevolgen van een voortgaande ontwikkeling
in deze richting kunnen zijn voor de algemene maatschappelijke belangen?
Hoewel wij de goede bedoelingen van elke categorale bond op zichzelf niet
in twijfel trekken, menen wij toch, dat van een dergelijke ontwikkeling een
misschien onbedoelde, maar toch ongewenste invloed kan uitgaan.
De praktijk heeft namelijk al bewezen, dat de looneisen die door categorale
organisaties bij vernieuwing van collectieve contracten op tafel worden ge
legd veelal de samenhang missen met het totale beeld van de loonvorming
in Nederland. Hoewel men misschien meent de beste rechtsgronden voor de
eigen wensen te kunnen aanvoeren, kan niet ontkend worden, dat hier
tekenen te bespeuren zijn van een herlevend groepsegoïsme.
Het op deze wijze uitlokken van conflicten en verstoren van de arbeids-
vrede kan onze instemming niet hebben. Wij willen hiermee niet gezegd heb
ben, dat elke categorale vakbond zich aan dergelijke praktijken reeds heeft
schuldig gemaakt, maar wij signaleren hier een ontwikkeling, die bij be
paalde categorale bonden duidelijk valt waar te nemen. Het lijkt ons niet
onwaarschijnlijk, dat deze tendens nog versterkt wordt door degenen, die het
met de huidige gang van zaken bij het loonoverleg niet eens zijn en zich
daarom maar in een categorale bond p:oberen te nestelen om daar bepaalde
groepsbelangen uit te spelen.
Wij hebben er volledig begrip voor. dat de bedrijfstaksgewijze organisatie;
van de vakbeweging in Nederland vele werknemers wel wat rauw op de
maag is gevallen. En wij vragen ons nog af of voor bepaalde sectoren van
het bedrijfsleven deze vorm van organisatie nu wel de meest gewenste is.
Maar dat alles neemt niet weg, dat het inslaan van de weg naar de cate
gorale organisatie op den duur wellicht nog grotere moeilijkheden zal op
roepen.
Voorts zouden wij naar de zijde van de werkgeversorganisaties willen op
merken, dat het kortzichtig Is, te denken, dat steunverlening aan de cate
gorale organisaties de positie van de werknemersvakbeweging zal verzwak
ken.
Een grotere verdeeldheid In het werknemerskamp. welke uit deze gang van
zaken zou kunnen voortvloeien, zal ten slotte ook gaan ten koste van de
arbeidsrust, ten koste van een nationaal-economlsch verantwoord loonbe-
leid, en dus ook ten koste van de belangen van de ondernemers.
Mr. J. Meijnen, directeur van de AKI', heeft weliswaar de werknemersvak
beweging opgeroepen een meer arbeldsgericht en minder loongericht beleid
te voeren, maar de hier gesignaleerde ontwikkeling naar het groepsbelang,
zou wel eens mede veroorzaakt kunnen zijn door het reeds minder loongericht
beleid van deze vakbeweging In het verleden.
Hier dreigen krachten losgemaakt te worden die er niet op uit zijn mede
verantwoordelijkheid in de bedrijven te dragen.
Lit het werkgeverskamp zijn de laatste tijd enkele stemmen opgegaan over
de groei van de werknemer naar medezeggenschap in de onderneming. Voor
deze geluiden kunnen wij waardering hebben. Maar leiden zij nu ook ergens
toe? Men zal zich moeten realiseren, dat de mede-zeggenschap bij de werk
nemersvakbeweging op het ogenblik nog op prijs gesteld wordt
Conferentie over kerken onder controle
In het Eijkmanhuis te Drie
bergen is dit weekend de tweede
van de serie van vier weekend-
conferenties over ,,De kerk in
drie werelden" gehouden. Op
deze door de stichting „Kerk en
Wereld" belegde bijeenkomst
werd de situatie van de kerken
achter het ijzeren gordijn aan de
orde gesteld. Prof. dr. J. de
Graaf, hoogleraar in de ethiek
aan de Rijksuniversiteit in
Utrecht sprak als eerste inleider
over de kerken in Rusland. Hij
legde er de nadruk op, dat men
de situatie waarin de Russische
kerken verkeren, moet beoorde
len naar de omstandigheden en
de historische ontwikkeling.
In 1918. enkele maanden na de okto
berrevolutie werden kerk en staat in
Rusland gescheiden. Het grondbezit van
de kerker. 128 miljoen ha, werd ..volks
eigendom", evenals de kerkgebouwen
en k'oosters. Er kon geen concilie meer
worden belegd, de priesters verloren hun
burgerrechten en van staatswege voerde
men krachtige atheïstische propaganda.
In de jaren dertig werd ongeveer 60
procent van de kerken gesloten, zodat
er in Moskou nog maar twintig van de
400 kerken in gebruik waren. Ondanks
alles bleek het onmogelijk de religie uit
te roeien.
In de grondwet van 1936 van Stalin
werd toen vrijheid van de eredienst ge
garandeerd. De kerken mochten en mo
gen echter geen propaganda voeren oi
organ;saties vormen, zoals de vereniging
van strijdbare atheïsten. Volgens prof.
Dt Graaf wordt overigens aan de grond
wet streng de hand gehouden, het is
bijv. strafbaar om een eredienst te ver-
In de tweede wereldoorlog ging er
een golf van patriottisme door Rusland,
hetgeen enige toenadering bracht tussen
christenen en communisten. Stalin gaf
in 1943 zelfs een order uit. waarin hij
toegaf, dat de partij kerken en god
diensten niet langer kon weren. De Or
thodoxe Kerk mocht weer een concilie
houden om een patriarch te kiezen
werden enkele van de 1928 semini
heropend. Volgens prof. De Graaf zijn
Advertentie)
ANDERZIJDS
Wrllf uw pl]n wtg mat KlootUr-
b«l»«m. dl* dlap In da huid dringt
an da pijn varjaagt
Hallzatna, dlapwarkanda
KLOOSTERBALSEM
vtrzachf «n verlicht aan
doeningen van huid en
spieren.
Huisapotheek 1,50
In 1 potje
Pinkster-leiders in
Rusland veroordeeld
Opnieuw zijn vijf leiders van Pink
ster Gemeenten bij Moskou volgens
het blad Sowjet-cultuur tot dwangar
beid veroordeeld. Zij zijn gestraft
krachtens een wet. die een anti-maat
schappelijk, parasitair leven verbiedt.
De duur van de straffen is niet be
kendgemaakt.
Volgens Sowjet-cultuur vegeteerden
de Pinkstergemeenteleiders op de zak
van hun volgelingen en konden zij
bankrekeningen openen en stenen hui
zen laten bouwen. De leiders waren
Vasili Smirnof, Vasili Ryzjoek. Pavel
Alezandrof Androf, Peter Roematsjek
en Alexander Kajoekof.
Een zesde leider. Alexei Iskofskik,
kwam er in verband met zijn leeftijd
met een waarschuwing af.
In de staat Kazakhstan zijn drie lei
ders van een Pinkstergroep tot gevan
genisstraffen veroordeeld. A. N. Drob-
kof en G. A. Domansky kregen ieder
vijf jaar, terwijl F. G. Borofkikof tot
drie jaar veroordeeld werd.
Volgens de Kazakhstan-Pravda werd
de bewuste „sekte" in 1907 in de Ver
enigde Staten gesticht en kort na de
Bolsjewistische revolutie in Kazakh
stan door enkele Amerikanen geves
tigd onder het motto „Amerika en Rus
land voor Christus".
Volgens het blad neemt de sekte een
vijandige houding aan tegen alles wat
pSowjet" is.
OECUMENE OF SHOW?
momenteel in Rusland acht
twee theologische academies,
christenen kregen van Stalin zelfs de
beschikking over een atheïstische druk
kerij voor het uitgeven van een eigen
blad.
Bufferen
Heel belangrijk noemde prof. De
Graaf de instelling; van de ..Raad voor
de zaken van de Orthodoxe Kerk bij de
raad van ministers van de Sowjetunie"
In deze raad zitten geen kerkelijke ge
meenteleden, maar geïnteresseerden die
verstand van de zaak hebben. De secre
taris moet een communist zijn. Deze
raden (er bestaat er ook een voor de
andere kerken) werken volgens prof. De
Graaf bijzonder goed. ZU vormen als
het ware buffers tussen staat en kerk
en hebben de situatie gestabiliseerd.
Het is nu bij een decreet van 1954 v
Chroesjtsjef zelfs verboden ophitsende
anti-religieuze propaganda te voeren.
De theologische studenten krijgen drie
jaar college in ..de grondwet van de
Sowjetunie". zodat zij precies weten wat
i doen. Het i
die zich hieraan niet houdt, kan wegens
fraude worden veroordeeld.
Prof. De Graaf merkte op. dat de ker
ken in Rusland helemaal geen vanzelf
sprekende band meer zien tussen het ge
loof en een ander sociaal-economisch
systeem dan het communisme. Zij hou
den zich ve/re van de politiek en willen
ook geen geloofsvervolgingen meer ris
keren om bijzaken, zodat strikt kerke
lijke lijnen worden gevolgd. Over het
algemeen wordt de huidige situatie als
een verbetering beschouwd.
Moeilijker
In de Rotterdamse Kerkbode
heeft dj. J. Diepersloot fel gerea
geerd op de zogenaamde vijfker-
kentocht van enige weken gele
den:
IS het Juist ils ..oecumenisch" aan
te dienen wat buiten de wérke
lijke oecumene omgaat? Dat zou
veronderstellen dat de oecumeni
sche beweging niet meer dan een
particuliere liefhebberij is; niet uit
de noolzaak van geloofsgehoor
zaamheid aan Christus' gebod om
trent de eenheid geboreneen bewe
ging waarnaast ook allerlei andere
„oecumenische" acties zich kunnen
ontplooien. De benaming van zulke
acties als „oecumenisch" is eigen
willig en onjuist; in wezen secta-
risch.
Die onjuistheid wordt duidelijk
als wij de werkwijze van b.v. de
Vijfkerkentocht in ogenschouw ne
men. De werkelijke Oecumene heeft
zich. vooral in de latere jaren, wil
len hoeden voor het najagen van een
goedkope, illusionaire eenheid. In
„Faith and Order" heeft de oecume
nische beweging van het begin aan
de plaats gehad waar de geloofs
inhouden van de deelnemende ker
ken onderzocht en aan de Schrift ge
toetst worden. Niet om uit te sluiten
wat zich niet aan een of andere ge-
loofsformulering onderwierp, maar
om zekerheid te verkrijgen dat men
een eenheid ln Christus vormde.
Daartoe diende en dient nog steeds
het theologisch gesprek tussen alle
deelnemende kerken. Het eenheids-
streven van de oecumenische bewe
ging heeft er zich hoe langer hoe
meer voor gewacht over diepe, reële
geloofsverschillen heen te stappen
en voorbarig over een eenheid te
jubelen die nog niet gevonden was.
Zelfs de toenadering van de Ned.
Herv. en de Lutherse Kerken in
ona land is niet in een opwelling
van oecumenische goedmoedigheid
tot stand gekomen, maar na serieus
gesprek over de verschillen die tus
sen luthersen en gereformeerden
bestaan hebben.
Wat voor inhoud heeft echter de
vijfkerkentocht, die voor onze stad
op het program staat? Wat wordt
er door opgehelderd: welk verschil
tot klaarheid gebracht? Heeft men
er zich van vergewist dat de vijf
deelnemende kerken, of liever de
leden daarvan, in Christus één zijn?
Tussen de Hervormde. Oud-Katho
lieke en Remonstrantse Kerken is
in alle geval jarenlang in oecume
nisch verband gesprek geweest. Met
de Geref. Kerken was dat niet zo.
Aan de eenheid van geloof met hen
zullen wij niet willen twijfelen. Toch
blijft het. oecumenisch gezien, een
onwettige zaak nu maar te doen
alsof wij zo heerlijk één ziin. ter
wijl de werkelijk bestaande ver
schillen nog nauwelijks gepeild zijn.
Die verschillen zijn in elk geval wel
van zóveel betekenis dat bijv. de
Remonstranten zich nog het vorige
jaar ernstig beraden hebben of zij,
na aanneming van de nieuwe basis
formule aan het werk van de We
reldraad verder konden deelnemen.
Het meest klemt dit, uit de aard
van de zaak, ten aanzien van het
einddoel van de tocht: de R.K. Kerk
aan de Westzeedijk. Dat er in de
r.k. kerk beweging is. na eeuwen
van starheid, en dat tussen r.k. en
reformatorische theologen serieuze
gesprekken gevoerd worden, is ver
blijdend. Zolang ook in de R.K.
Kerk. al is het onder een deksel, de
naam van Christus bekend is. heb
ben wij niet het recht haar als deel
van het Lichaam van Christus af te
schrijven. Maar hoe zwaar de din
gen hier liggen blijkt uit de nuchte
re gereserveerdheid waarmee de
deelnemers aan zulke gesprekken
tegenover de gedachte van een toe
komstige hereniging staan. Geen
van hen ziet de weg daarheen, om
dat hier nu werkelijk de vraag
doemt of wij in Christus één zijn.
Als het verlossingswerk gehalveerd
wordt; verdeeld over Christus en
Maria, d w z. over Christus en de
mens. dan beseft men van beide
kanten dat hier verschillen liggen
die wezenlijk het gelóóf raken. De
kloof tussen Rome en ons is na de
Hervorming niet kleiner. maar
sinds het dogma van Maria's ten
hemelopneming dieper en wijder ge
worden dan ooit.
In het licht van dit alles is de
vijfkerkentocht een slag in de lucht;
een onwaarachtige vertoning. Men
huppelt over wezenlijke geloofsver
schillen heen alsof die allemaal
niets te betekenen hebben. Dit is
geen Oecumene, maar show; on
eerlijke, onwaardige show. Juist
waar de R.K. Kerk er bij betrokken
is. moet dit met duidelijkheid ge
zegd worden. Het is niet waar dat
de eenheid des geloofs met Rome
al gevonden is. De r.k. Prof. v. d.
Poll en vele andere r.k. betogen het
herhaaldelijk. Moeten wij van onze
kant dan doen alsof het allemaal zo
erg niet is en alsof wij eigenlijk
vlak bij Rome staan? Waarom ont
wijken de katholiserende predikan
ten elk gesprek over de leer van
Rome. en doen zij alsof met litur
gische toenadering de wezenlijke
verschillen overbrugd zijn? Of is
het meer dan toeval dat de vijfker
kentocht eindigt bijRome?
Het bovenstaande is niet geschre
ven om de Oecumene te hinderen,
maar om haar te beschermen tegen
misvormingen, die onder de naam
van ..oecumenisch" optreden. Met
vreugde heb ik op de oecumenische
zondag 10 december in de lutherse
kerk gepreekt, evenals ds. Schar-
ten het in mijn kerk deed. Wanneer
echter het woord „oecumenisch"
moet dienen om ons rijp te maken
voor een kerk die op de Christusbe
lijdenis met stromen bloed geant
woord heeft, dan moet zowel die be
lijdenis als de oecumene ons tc hei
lig zijn om aan zulke acties deel te
De protestantse kerken, die het ge-
tulgen als een belangrijke taak zien.
hebben het met het propagandaverbod
moeilijker. De Russische Unie van
Evangelische Christenen en Baptisten
groeit echter langzaam maar zeker. Ze
heeft 5.000 gemeenten en 520.000 gedoop
te leden, niaar volgens prof. De Graaf
worden er ln de erediensten regelmatig
drie a vier miljoen mensen bereikt. Hij
vertelde nog, dat ln de Baptistenkerk
in Leningrad driemaal ln de week 1500
mensen de diensten bijwonen, terwijl
maar 800 zitplaatsen zijn.
Gisteren heeft op deze conferentie n
vrouw D. van Albada-Jensma nog iets
verteld over de contacten die zij on
langs in Polen heeft gehad met kerken
en christenen. Volgens haar is er ir
len zowel onder rooms-katholieken als
protestanten een bloeiend, progressief
godsdienstig leven.
Mej. H. C. Kohlbrugge, die in Oost-
Duitsland is geweest, zei dat de situatie
voor de kerken in de D.D.R. moeilijker
ligt dan in Rusland en Polen. In al deze
landen blijkt echter volgens de inleiders
de vrijheid om het christelijk geloof te
belijden groter te zijn dan men in Ne
derland vaak denkt. De contacten juist
met Nederlanders worden er door de
christenen bijzonder gewaardeerd.
Syriërs spreken van vergissing
Ho oorcto A»a van dei In de taal der astrologen is dat de
Nadat de eerste dag n maansverduistering van vandaag. In ge-
periode die volgens Hindoe-astro-iheel India en Nepal is na het vele bid-
lïgen voor do wereld binder b^r-n
ongunstig zou verlopen, rustig is gesmeekt.
verstreken, heeft een «mdoe ps- de
teren verklaard, dat de gevaarlijk- Wjnd,ng groot Gewerkt werd er met
ste tiid no« moet komen, namelijk en de tempels stroomden vol. Velen ver-
ils het monster Rahu de son gaat ™r *'rf'
verzwelgen, l In Engeland heeft een bijzondere sekte,
het Aetherius-genootschap. de komende
dagen uitgekozen als het bègin van een
reeks rampen. Tientallen sekteleden heb
ben de nacht van zaterdag op zondag
in regen en storm doorgebracht op een
800 meter hoge berg in het Engelse
merendistrict. Sekteleider Keith Robert-
kwam gisteren de helling van de
Coniston af vol sombere voorspellingen.
De aarde zou volgens hem niet vergaan.
- voor het overige was hij zeer
somber gestemd. Binnenkort, aldus Ro
bertson. maakt de wereld een „grote
draai de polen komen dan ter hoogte
van de evenaar te liggen en als dat
gebeurt, wordt Engeland het grote gees
telijke centrum van de wereld". Verder
verwachtte Robertson allerhande natuur
rampen en een wereldoorlog in 1963
Advertentie
VerkoudheidsbacUIen
als de dood
i„ town
jf. i.io
1-1 Dit doosje betekent»
protektie tegen infektie
Pater Pire sticht
„vredeseiland"
Vandaag vertrekt de Belgische domi-
icaan en nobelprijswinnaar pater Pire
uit Brussel naar Pakistan, waar hi."
begin wil maken met de stichting
..vredeseiland" in het district Chit*
ong (Oost-Pakistan).
tiermee zal volgens een ontwikke-
{splan vijf jaar aan een gebied
)00 inwoners technische economische
sociale hulp worden geboden. Pater
Pire. die met een kleine staf van tech-
temidden van de bevolking zal gaan
en en vooral de zelfwerkzaamheid
de plaatselijke bevolking wil stimu
leren, ziet zijn actie als een model
andere vormen van hulpverlening.
Tevens is hij van mening, dat eei
tmenlijke, onbaatzuchtige inspanning
an verschillende volken en groeperin
gen voor hetzelfde doel zoals dit bij
de voorbereiding van zijn plannen heeft
plaats gehad een belangrijke bijdra
ge vormt voor de vrede.
Beroepingsiverk
NED. HERV. KERK
Bedankt \-oor Katwijk aan Zee 'als
c.i; drs. J. Broekhuis, kand. te Barne-
veld.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Hardogarijp en te Zaan
dam «vac. P. J. O. de Bruijne»; W. Bos
te Benncbroek; te Vries (Dr.): J. Jurjens.
kand. te Gramsbergen.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Middelharnis: Chr. van
Dam te Rotterdam-Z.
Nvborg-confcrentie
spreekt over kerk
en moderne mens
Simon de Farizeeër heeft waarschijnlijk niet gezongen: „Hoe
zal ik U ontvangen, hoe wilt Gij zijn ontmoet?" Als we
Lucas 7 36-50 goed lezen, krijgen we eerder de indruk, dat
hij het maar een corvee vond om Christus te eten te krijgen.
Iedere vorm van hartelijkheid ontbreekt. Er staat geen water
klaar voor de voeten, er is geen welkomstkus, om van de
zalfolie helemaal maar niet te spreken.
Simon nodigde Christus uit, omdat dez& als een rabbi zijn
dorp of stad bezocht en hij er niet onder uit kon. Hij was
het aan zijn stand verplicht de opmerkelijke spreker, die het
land doortrok, uit te nodigen.
Christus een corvee. We griezelen van deze woorden en toch
Welke plaats neemt Christus in ons leven in? Komen we
eigenlijk wel zo veel verder dan Simon? Waarom geloven
we? Ómdat wij nu eenmaal christelijk zijn opgevoed? Hoort
het bij ons leven, omdat we nu eenmaal als kerkgangers .te
boek staan? Vaak is geloof niet veel meer dan een vernis en
dan is Christus in ons leven niet belangrijker dan de aard
appelen bij het middagmaal. Hij hoort er nu eenmaal bij.
Maar Hij kan er niet bij horen. Of wij horen bij Hem, of Hij
hoort niet bij ons. Geloof als vernis bladdert spoedig af.
1 tot 5 oktober 1962
die de conferentie van
Europese kerken in Nyborg voorbereidt,
heeft op kasteel Oud-Poelgeest te Oegst-
geest, overlegd over de komende
gadering, die va
wordt gehouden.
Het thema voor Nyborg-1962 zal zijn
.De kerken in Europa en de crisis van
de moderne mens". Dit thema zal worden
ingeleid dcor professor Gordon Rupp uit
Manchester. Er zijn drie sub-thema's:
Het humanisme in Europa (spreker
prof. Roger Mehl, Frankrijk)
2. De mens in zijn ontmoeting met
Christus 'spreker prof. dr. H. Berkhof.
Nederland!.
3. De opwekking van de kerken tot
nieuwe dienst (inleider nog niet bekend
De bijbelstudies tijdens de conferentie
worden geleid door bisschop H. Lilje,
Hannover, de sluitingsdienst door aarts
bisschop Jaan Kiïvit van de Evangelisch-
Lutherse Kerk van Estland.
Aan de (derde) Nyborg-conferentie
Europese kerken nemen ook kerken deel
uit de Sowjetunie, Tsjechoslowakije
Hongarije. De vorige conferentie vond in
1960 plaats; de eerste in 1959.
Het presidium bestaat uit dr. E. Emmcn
(Nederland), dr. Jaan Kiïvit (Estland),
bisschop H. Lilje (Duitsland), bisschop
Johann Wendland (U.S.S.R.) en de bis
schop van Sheffield (Gr.-Britannië);
dr. H. H. Harms (Duitsland) is secretaris.
Ds. S. Neerken
overleden
In de ouderdom van 66 jaar is te Den
Ham (O.) overleden ds. S. Neerken, eme
ritus predikant van de Gereformeerde
Kerken. Ds. Neerken. die op 1 juli
werd geboren, aanvaardde 14 juni 1925
zijn ambt te Schoonoord. Hij diende de
kerken van Ulrum, Dedcmsvaart, Bode
graven en Hoogstede in het graafschap
Bentheim, waar hij 1 april 1959 met
ritaat ging. waarna hy zich te Den Ham
vestigde. De begrafenis vond vanmiddag
plaats op de algemene begraafplaats
Den Ham. na een rouwdienst in dc gere
formeerde kerk.
UNIECOLLECTE
De Jaarcollecte voor de Scholen
Bijbel bracht op: Blerum 523,50
Onstwedde 804.— (824,—Sebaldebi
(178.60), Zoutkamp 555.— (507.—), Bornwlrd
190,50 (188 50). Eestrum 307,30 293.75). Nlji
16.25 (700.50). Blokzijl 335,50 (325.75). Deve
14,95 Langeslag 157.73 (177,76). r'
2 (397.18), Rijk 1.069.73 (945.!
rd 205,54 (171,30). Honselersd
56.64). Nieuwland 479.— (461.-
i (650.—), Rozenburg 240.89 (210.06).
618.— (560.—) Tilburg
9 De regering van Birma heeft haar
;xcuus aangeboden voor het verbranden
van de Nederlandse vlag (door studen-
de ambassade in Raneoon,
Voor hel slechtziende kind
Inaugurele recle
van prof. Henkes
Nederland heeft vooral be
hoefte aan een centrum, waar
het slechtziende kind door me
dische specialisten, zoals een
oogarts; internist, kinderarts en
neuroloog, en tevéns door een
psycholoog en pedagoog kan wor
den onderzocht, eer een beslis
sing wordt genomen ten aanzien
van zijn opvoeding. Dit inzicht
sprak prof. dr. H. E. Henkes
vanmiddag uit in zijn inaugurele
rede waarmee hij het ambt van
buitengewoon hoogleraar aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht aan
vaardde.
Prof. Henkes gaat doceren ten behoeve
van de stichting Klinisch Hoger Onder-
wijs. Hij is een leerling van prof. Weve,
de onlangs overleden bekende hoogleraar
en specialist in de oogheelkunde. Prof.
Henkes is reeds jarenlan-g verbonden aan
het Oogziekenhuis te Rotterdam. In 1960
werd hij privaatdocent aan de Rijksuni
versiteit te Leiden.
Het begrip slechtziendheid,
stelde
zijn inaugurele rede, wordt
schillende wijze geïnterpreteerd, omdat
naast het defect-2 gezichtsvermogen fac
toren van psychologische en pedagogische
aard een rol spelen in de beoordeling:
het bestaan, van een tweede handicap, de
mogelijkheden die het gewone onderwijs
in de woonplaats zelf biedt en de familie
situatie. Volgens hem kan op het ogen
blik ieder slechtziend kind aangeno
men dat het niet geestelijk gestoord is
in Nederland het ervoor aangewezen
onderwijs ontvangen. Voor de geestelijk
gestoorden bestaat een ontstellend gebrek
aan plaatsruimte
Het aantal slechtzienden onder de
s dl ooibevolking wordt geschat op 1
Ingezonden mededeling)
Hoestdrqnk in tabletvorm.95ct
tot een vreedzame op
lossing van internatio-
St. nale geschillen te komen.
i Lon- Teneinde een wettige
temationale politieke den, ds. George McLeod, instantie in het leven
leiders, Nobelprijswin- van de Schotse kerk dr. te roepen, die als taak
naars, geleerden, schrii- Arthur L. Miller, de het handhaven van orde
ter van en wet in de wereld zal
resbyte- krijgen, wordt iedere
de Ver- natie verzocht drie af-
dr. Do- gevaardigden en twee
onderwijzers i
manifest, waarin men
aandringt op een consii-
vroegere voorzitter
de Verenigde Presbyte
riaanse Kerk i
tutionele wereldconfe- enigde Staten, e
rentie teneinde een plan nald Soper, de vroegere plaatsvervangers
voor een effectieve we- voorzitter van de Me- eenconferentie in Ge-
reldregering op te stel- thodisten Kerk in En- nève te sturen.
len, ondertekend.
Ook dr. Martin Nie-
möller uit Duitsland, het
hoofd van de kerk van
Hesse en Nassau en één
van de onlangs gekozen
presidenten van de We- bestaande organisaties
reldraad van Kerken, gebreke zijn gebleven volken en regeringen
heeft getekend. Anderen bij het nemen van ef- ter bekrachtiging wor-
waren dr. Martin Luther fectieve maatregelen
Op deze conferentie
zal, niet later dan 1 sep-
In het manifest wordt tember, een grondwet
een federale we
den voorgelegd.
1000 k 2000 kinderen. In de nabüe toe
komst, zo zei prof. Henkes, moet rekening
gehouden worden met een uitbreiding
van het aantal beschikbare plaatsen aan
de slechtziendenscholen, ook voor de j
niet-geestelijk gestoorden onder de slecht
zienden. De dagscholen die in oprichting
zyn ln Rotterdam en Amsterdam zullen
deze behoefte voorlopig kunnen voor-
De oorzaken die tot slechtziendheid
leiden, vertonen in de laatste decennia
een aanzienlijke verschuiving. Veertig
jaar geleden waren het voornamelijk de
infectieziekten, nu zijn het vooral de
aangeboren afwijkingen die de grootste
rol spelen. Deze laatste blijken veelal
erfelijk te zijn.
De voornaamste oorzaken zijn: aange
boren staar, totale kleurenblindheid, al-
binisme en bepaalde vormen van net-
vliesdegeneratie. In tal van gevallen
komen andere lichamelijke afwijkingen, i
al dan niet gecombineerd met geestelijke
stoornissen, bij deze kinderen voor. aldus
prof. Henkes. Dank zij moderne elektro- J
fysiologische onderzoekmethoden van het
gezichtsorgaan kan een nauwkeuriger
oogheelkundige diagnose gesteld worden,
ook bii het nog zeer jonge kind. Alleen
de grote oogheelkundige klinieken be
schikken echter over de benodigde kost
bare apparatuur.
Prof. Henkes acht het wenselijk om in
Nederland te komen tot de oprichting
van één centrum, waar het kind door
medische specialisten en de psycholoog
en pedagoog kan worden onderzocht. Zo
lang een dergelijk centrum echter nog
niet bestaat vindt hij het raadzaam het
slechtziende „probleem"-kind enige tijd
op te nemen in een oogheelkundige kli
niek. waar onderzoek en beoordeling
kunnen plaatsvinden. Dit zal in de eerste
plaats recht doen aan de belangen van
het kind. maar zal tevens kunnen bijdra
gen tot de oogheelkundige vorming van
student en toekomstig oogarts.
Wethouder Fokkeina
wordt hulpprediker
(Van onze correspondente)
Ds. J. Fokkema, tot 8 februari nog
wethouder van onderwijs in de gemeente
Ede, keert terug naar het predikambt. I
De 69-jarige predikant, in Ede wet
houder namens de anti-revolutionaire
partij, is benoemd tot hulpprediker van
de Gereformeerde Bond in de Hervorm
de Kerk, in de noodigemeente van Soest.
De gemeenteraad van Ede heeft van
zijn wethouder, die van 1946 af in de i
Klitiek geweest is, al afscheid genomen.
burgerij heeft dat afzonderlijk ge
daan op een afscheidsreceptie. D6. Fok
kema, die al in Soest woont, is officieel 1
nog niet uit het college van B. en W. i
getreden, omdat Ede nog geen opvolger
heeft benoemd. In de jongste vergade
ring bleek de gemeenteraad niet de ver
eiste voltalligheid te hebben om de be
noeming te bekrachtigen.
Ds. Fokkema was van 1930 tot 1946
predikant in de Hervormde Kerk. Hij
heeft achtereenvolgens gestaan in de
gemeenten Sprang. Amstelveen en Delft.
Toen hij in 1946 voor de A.R.P. zitting
nam in de Tweede Kamer der Staten-
Generaal, ging hij met emeritaat. Tot
1959 is hij Kamerlid geweest. Bovendien
werd hij in 1953 als lid van de Edese
gemeenteraad gekozen. In 1956 werd hij
wethouder.
Actie geref. kerk
brengt ton op
De gereformeerde kerk van Nijmegen
is op 1 jan. 1960 begonnen met een actie
waarmee de kerk een ton bij elkaar
hoopte te krijgen. Dit resultaat is thans
bereikt. De gelden zullen worden aange
wend voor de kerkbouw in de snel
groeiende industriewijk. De gerefor
meerde kerk van Nijmegen telt 979
zielen.
draagt. Hoe zit dat
b.v. eerder Nieuwj
Als het hier b.
het daar 2
is, dan moet tehuis kunt u echter eerst
zijn, dus dan moet licht opsteken voordat
het daar ook eerder nieuwjaar zijn
weest. Gaat nu die 8% uur verschil
van onze tijd af of komt die erbij?
Vntwoord: Het is in Australië in-
der. ad eerder Nieuwjaar dan bij ons.
Men rr>et het tijdsverschil bij onze
tijd opte.>n. omdat het daar later is
dan bij on«. Wanneer men een goede
radio heeft, k9n men de komst van
Nieuwjaar in verschillende landen vol
gen totdat het nieuwe jaar ons be
reikt.
maakt.
Vraag: Hoe is het kaartspel ont
staan en wat is dc betekenis van de
daarop voorkomende figuren?
Antwoord: Hoe het kaartspel is ont
staan. staat niet met zekerheid vast,
maar wel weet men. dat het waar
schijnlijk uit China is gekomen en in
de 14de eeuw Europa heeft bereikt.
„Caro mio ben, credi mi almen
Senza di te languisce il, enz.
Antwoord: De vertaling van dit Ita-
liaanse lied luidt ongeveer als volgt:
Mjjn allerliefste, geloof mij toch, mijn
hart kwijnt zonder jou weg. Je trouwe
minnaar zucht voortdurend in zo'n el-
bezwaren lendige situatie.
Vraag: Ik lijmde twee bladen papier
vast met „gim-gom". Is er ook een
methode om ze (liefst onzichtbaar)
weer van elkaar te verwijderen?
Antwoord: Het beste zal zijn de bla
den papier boven stoom los te weken.
Hiertoe brengt u een bodempje water
in een ketel op het vuur aan de kook
houdt de vellen papier op enige af-
Ég boven.
nalatenschap ontvin-
Brieven, die niet voorzien zijn
van naam en adres, kunnen niet
beantwoord worden. Geheimhou
ding verzekerd. Vragen, die niet
onderling met elkaar verband
houden, moeten in afzonderlijke
brieven worden gesteld.
Vraag: Mijn boerderij en landerijen ning, koningin en boer spreken eigen-
liggen buiten de bebouwde kom
een provinciale weg. Moet ik
straatbelasting betalen aan ae
te? Dc weg wordt geheel onderhouden
door de provinciale waterstaat. Hoe
staat het ermee, wanneer men lande
rijen heeft aan een polderweg? Hoe be-
zich zelf. In de Franse
toch lutie is de benaming koning vervan-
gemeen- gen door heir en koningin door dame derd
of vrouw. Interessante bijzonderheden het
over de verspreiding
Chinese speelkaarten i
durende de middeleeuwen
dat wij sinds enige tijd een oude lijst
zochten voor een spiegel. Erg verwon- ..„o „J| |US
toen we ontdekten, dat Reprodukties zijn het echter niet, daar
veel voor als afkorting bij het signe
ren van schilderijen. Het lettertje ,.n"
is een afkorting van het woord „naar"
en duidt erop. dat het schilderij ver
vaardigd is naar een oorspronkelijk
werk van Moris en Apol. Vooral va.i
het oeuvre van beide genoemde schil
ders zijn een onnoemelijk aantal copie-
en bekend, die dus praktisch geen
waarde vertegenwoordigen. Of het
moest zijn, dat de copie het origineel
in fraaiheid overtreft. Tot nu toe is dit
echter nog nooit het geval geweest.
rekent men de belastbare opbrengst noming daarvoor door Europese koop-
De Syrische astrologen menen dat de
dag des oordeels niet deze week zal
komen althans in het Nabije
lasting berekend wordt. Daar dit niet
Oosten. Een Syriach astroloog verklaarde f n >lle gemeentcn gelijk is,
gisteren namelijk dat zijn collega's in i geen algemene regel te geven. U kunt
India zich vergisten. bezwaar maken tegen de aanslag cn
Antwoord: Of men aan de gemeente
straatbelasting schuldig is, hangt af
van de tekst van de gemeenteverorde
ning. Daarin staat tevens hoe dc be-
schilderstukje gesigneerd
gedrukte door W. Maris en het andere door
Voor-Azië ge- Louis Apol. Toch betwijfelen wij de
deze stukjes, omdat voor
n tekentje staat. Dat voor
i „n" en dat voor Louis
Ze zijn niet dus
echtheid i
ongebouwde eigen- lieden vindt men in Diuyvendaks Maris
„China tegen de Westerkim", dat bij Apol gelijkt op
antiquairs of in bibliotheken wel te
f krijgen is. Hierbij wordt tevens het
vermoeden uitgesproken, dat dit wel ties zijn. dan
van invloed zal zijn geweest op het op zijn plaats,
ontstaan van de boekdrukkunst in Eu- Als
is hiervoor r°Pa- een
Vraag: Hoe is de vc:
Italiaanse lie-:.
zij werkelijk geschilderd zijn. Onder
reproduktie verstaan wij een afdruk
van een kunstwerk, dat langs chemi-
grafische weg vermenigvuldigd is. zo
als de gekleurde afdrukken op papier
weekbladen. In dit geval is het
erbodig zich tot een deskundige
zouden het reproduk-
compliment w<
PBVHHk zijn heel moo
ze waarde hebben, kunt u ons da
adres geven van een deskundige?
Antwoord: De bedoelde aankondiging
dun te wenden.
voor d« namen Maris en Apol komt dige
Vraag: Wat is de betekenis van de
lam Hu'irina?
Antwoord: Deze naam is afkomstig
»n het Griekse woord hubris of over-
betckent dus „Dc over moe-