Openbaar vervoer daalt,
verkeersonveiligheid groeit
Leiden in cijfers (IV)
Spaarzaamheid blijkt
goede Leidse deugd
Leidse trawler in Canada
met dikke ijslaag bedekt
In de Lakenhal
Boekenbeoordeeld naar
de buitenkant
Eerste nareissenslmgers in
bollenstreek verkocht
van het draaiboek
Vrij gezellen flat, film vol
humor enernst
MEÏJWE LEIDSCHE COURANT
4
ZATERDAG 3 FEBRUARI 1963
Agenda voor Leiden
en Den Haag
Zaterdag
Stadsgehoorzaal, 8 uur; Uitvoering chr.
tamboer- en pijpercorps „Kunst en Ge-
Feestavond
Den Burcht, 8
Landbouw".
Zondag
Luxortheater. 10.30 uur vjn.: Open
Deurwerk Hervormde Gemeente, prof.
dr. C. J. van der Klaauw in gesprek
over enkeling en geheel.
Foyer gehoorzaal, 8 uur; Openbare bij
eenkomst „Kerk en Vrede", dr. K. Strijd
over „De wereld is nog niet vergaan".
De Turk, 8 uur: Algemene vergade
ring Kon. Ned. Atletiek Unie.
Den Haag. gebouw K. en W„ 8 uur:
Nationaal Ballet mm.v. Utrechts Stede
lijk Orkest
Diligentia. 8 uur: NCRV-ensemble oJ.v.
Marinua Voorberg.
Dinsdag
Het gulden Vlies, 8.15 uur; Openbare
demonstartie „Spreken in het openbaar".
Instituut Rhetorics.
Doelenkazerne, 8 uur: Ontspannings
avond met cabaret
Restaurant Van der Heijden, 46 uur:
Receptie tg.v. 50-jarig bestaan fa. D.
Kret en Zoon.
Rijksmuseum van Oudheden, 8 uur
Jhr. ir. C. C. T. de Beaufort Amersfoort
over. „De redding van de monumenten
op het eiland Philae".
Schouwburg. 8 uur Jubileumprogram
ma VPRO, „Tussen olielamp en spijker
broek".
Filmzaal academie. 8 uur: LAK-film-
classics. ..Jeanne d'Arc" van Carl Dreyer.
Den Haag. Kon. Schouwburg. 8.15
uur: Toneelgroep Theater met „Arturo
Ui".
Diligentia, 8 uur: Quartetto Italiano"
Woensdag
Stadsgehoorzaal. 2 en 3.30 uur: 73ste
Jeugdconcert Mij. voor Toonkunst Rot
terdams Philharmonisch Orkest oJ.v.
Kees Stolwijk.
Gebouw „Rehofooth". 8 uur: ledenver
gadering afdeling Leiden der „Vereni
ging tot bevordering der belangen van
slechthorenden"; spreker dr. J. D. van
Ramshorst.
Schouwburg, 8 uur: Galavoorstelling
doesstuk Leidse academie. „II Giuoco
dello Parti", van Prandello.
Kerkzaal academisch ziekenhuis. 1
1.25 uur: Middagpauzebijeenkomst
Jeugdhuis. 8 uur: Christenvrouwen
Lei den-Centrum, huishoudelijke verga
dering.
Prytaneum, 12.20 uur LAK-pauzecon-
cert Ruth Hcsscling, viool. Carel Alphe-
naer, cello, en Ferry Eiselin. piano.
Den Haag. Kon. Schouwburg. 8.15
uur: Ned. Comedie met „Caroline".
Gebouw K. en W.. 8.15 uur: Residen
tie-Orkest al-v. Willem van Otterloo;
solist: Pierre Fournier. violonpel.
KurzaaL 8.15 uur: Karman-dansers uit
Israël.
Donderdag
Het gulden Vlies, 8 uur: Dr. A. van
Voorthuijsen-stichting, J. G. W. Schro
der uit Groningen over stichting tehuis
voor geestelijk gehandicapten.
Casinotheater. 7 en 9.15 uur nm K. en
O.-ftlm van de maand, „Asccnseur pour
*1 Echafaud".
Pieterskerk. 7.15 uur: Avondgebed.
Stadsgehoorzaal. 8 uur: Residentie-
Orkest o.l.v. Willem van Otterloo; solist:
Eduardo del Pueyo, piano.
Stadsgehoorzaal, 2 uur: Diesrede prof.
dr. G. Sevenster
Den Haag. Kurzaal, 8.15 uur: Kar
man-dansers uit Israël.
Gemeentemuseum, 8.15 uur: Het Leon-
hardt Consort oude muziek op histori
sche Instrumenten.
VrUdag
Restaurant Van der Heijden, 8 uur:
Jaarvergadering Vola.
Academie. Groot Auditorium. 4 uur:
Forumbijeenkomst onder auspiciën van
C.S.R. onder leiding van dr. H. Faber,
„Eenheid der Kerk".
Filmzaal academie, 12.20 uur: LAK-
pauzofilms, „Poème electronique" cn
„Het schot Is te boord".
Schouwburg. 8 uur: Diestoneel. „II
Giuoco delle Parti" van Pirandello.
Den Haag. Kurzaal. 8 uur: Toneel
groep Ensemble met „Een vrije dag".
Zaterdag
Stadsgehoorzaal. 8 uur: Muziekgezel
schap „Concordia",
Schouwburg. 8 uur: Diestonecl. „II
Giuoco dHIe Parii" van Pirandello.
Den Haag. Kon. Schouwburg. 8.15
uur: Haagsche Comedie met „De Ker
sentuin".
Gebouw K. en W 8.15 uur Concert
gebouworkest o.l.v. Bernard Haltlnk; so
list: Robert Casadesus. piano.
Lutherse kerk. Lutherse Burgwal. 8
uur: Feike Asma. orgel.
Zorgvliet kerk Oude Seheveningseweg.
8 uur: Willem Talsma, orgeL
Films
Casino (2.30, 7 en 9.15 uur): De Olym
pische Spelen van Rome (alle leeftij
den).
Lido (2.30, 7 en 9.15 uur): De stalen
klauw (14 jaar).
Luxor (2 30. 7 en 9.15 uur): Vrljge-
zellenflat 'alle leeftijden).
Rex <2.30. 7.15 en 9.15 uur): De dan
seres en de vampier (18 jaar); donder
dag: Liefde en begeerte (18 jaar).
Studio 2 30. 7 en 9.15 uur): De vijf
gevonnisten 14 jaar).
Trianon (2 en 7.30 uur): De kanonnen
van Navarone (14 Jaar).
Tentoonstellingen
Trappenhuis academie, werken van
Theo Blom en Wilfred Voet (tot 24 febr.j.
Jeugdbibliotheek, leeszalen en oimio-
theek Reuvens. Plantage 8: maandag
dinsdag van 4 tot 5 30 uur. woens
dag en zaterdag van 12 tot 4 30 uur
en vrijdag speciaal voor da grotere
Jeugd» van 6 30 tot 8 30 uur avonds
Leeszaal en bibliotheek Reuvens. Bree
straat 27. maandag en woensdag van 1
tot 8 30 en v«D 7 tot uur; dinsdag van
1 tot 630 uur; vrijdag van 10 tot 530 en
OEDERT 1956 heeft een gestadige daling ingezet van het openbaar ver-
k~' voer in de grote steden. In Leiden daalde het aantal vervoerde pas
sagiers, inclusief de abonnementen, van 5.843.000 tot 5.481.000, terwijl het
aantal gereden kilometers tegelijk steeg van 1.377.000 tot 1.381.000. Dit
hangt voor een deel samen met de sterke groei van het motorvoertuigen-
park, van 4.085 in 1955 tot 6.256 per 1 augustus 1959. Op laatstge
noemde datum telde Leiden per 1000 inwoners 36,1 personenauto's en 18
motorfietsen, waarvan 6,6 scooters. Dit is een vrij laag gemiddelde, vele
andere steden komen veel hoger, zoals Amsterdam met 57,2 auto's per 1000
inwoners, Den Haag met 56,3, Hilversum met 58,9 en Zeist met 55,2. Het
laagst staat Tilburg op de lijst met 33,2. Bijzonder veel scooters rijden in
Heerlen rond: 11,5.
tlef saldo
Ongunstig ls het beeld dat de statis
tiek van verkeersongevallen voor ons op
roept. Alweer per 1000 inwoners is de
stijging in de periode 1955 tot 1959 vrij
sterk, van 14,4 tot 23 Alpsterdam koml
daar maar 2 bovenuit, Rotterdam 3.3.
Den Haag 3.9, alle andere gemeenten
boven de 50.000 inwoners hebben lagere
cijfers. (Vergelijk Maastricht met het
zelfde inwonertal 12,5, Enschede (groter!)
9. Breda 9,7, Leeuwarden 9,5, Hengelo
6.2)De grote Leidse binnenstad met haar
vele nauwe straatjes en onoverzichtelij
ke kruispunten zal hier wel een geducht
woordje meespreken.
In 1955 leverde de verkeersstroom 6
doden. 166 ernstig gewonden en 180 licht
gewonden op; per 1000 inwoners komt
dat neer op een gemiddelde van 3,7. De
ze cijfers voor 1959 luiden: 1 dode, 213
ernstig gewonden en 309 lichtgewonden,
een gemiddelde van 5,4. Lelden volgt in
dit opzicht de vier grote steden en Ede
op de voet.
Post en toerisme
Merkwaardig is, dat het aantal bestel
de poststukken in Leiden sterk terug
loopt: van 377.3 miljoen in 1955 tot 26,5
miljoen In 1959. De getallen voor ver
zonden/ontvangen aangetekende stukken
in deze periode zijn resp. 443.000 en
478.000, postpakketten 513.000 en 387.00.
kwitanties ter invordering 390.000
en 409.000. Zeer veel andere ge
meenten vertoonden een veel geringere
daling of gingen zelfs vooruit: alleen
Delft volgde dit drastische Leidse voor
beeld met een daling van 22,3 tot 8,9
miljoen bestelde poststukken.
Wat de telefoon betreft steeg in de
besproken periode het aantal aansluitin
gen van 9.100 tot 10.800; het aantal loka
le telefoongesprekken bedroeg 10 mil
joen, het aantal uitgaande interlokale
gesprekken beliep 4,2 miljoen.
Een lichte daling vertoonde het toe
ristenverkeer in 1959, vergeleken met hel
voorgaande jaar. nl. 7.372 aangekomen
gasten tegen 7.545 in 1958. Aan vreem
delingen herbergde Leiden een grooi
contingent Duitsers, 2141 in 1958, 2391 in
1959.
Deze cijfers vallen In het niet bij
de even grote, maar veel meer op
toerisme ingestelde stad Maastricht,
waar het totaal aantal gasten in
1959 52.461 bedroeg. Zelfs veel klei
nere steden komen aanzienlijk hoger,
ABC Her opvoeding
Echt begrip van
kinderen komt
zelden voor
Uit het A.B.C. der opvoeding werd
voor de leden van de Vereniging
voor Pedagogiek, afdeling Leiden,
een tweetal films gedraaid uit de se
rie „Het groeien en bloeien van het
kind". Een toelichting bij deze films
sprak mej. M. H. Goedman, ped. dra.
Deze films laten ons het kind in ver
schillende levensfasen zien. Het twee
jarige kind welks wereldje voordien
slechts uit mensen om zich heen be
stond. gaat grote belangstelling aan de
dag leggen voor de dingen. Het doet
heerlijke ontdekkingen, die voor de
ouders dikwijls minder prettige resul
taten opleveren. Het is nu aan de ouders
het kind met de juiste tact te leren,
wat het wel en niet mag Het woordje
.jiee" moet liefst vermeden worden Een
goede methode is afleiding. ..Lastiger"
worden de vierjarigen. Ze zijn dikwijls
dwars en onwillig, maar dat is normaal.
Op deze leeftijd willen de kinderen
zich laten gelden.
Bereiken kinderen de leeftijd van 9
jaar, dan gaan de eigen verlangens een
woordje meespreken en is er een op
komend gevoel van verantwoordelijk-
heid. Problemen worden het op vijftien
jarige leeftijd.
Fascinerend, heerlijk en spontaan. Zo
vinden wij allemaal onze kinderen. Maar
slechts een enkeling begrijpt ze echt.
Volwassenen vragen dikwijls veel
meer van t kind dan het zal kunnen
opbrengen.
Hoeveel ouders zien hun kinderen niet
een mooie carrière opbouwen Een car
rière die zij in feite zelf hebben gemist
Maakt het kind totaal andere wensen
kenbaar, dan volgt voor de ouders
meestal diepe ontgoocheling.
De gulden regel uit het ABC der op
voeding zegt dan ook: „Ouders moeten
helpen om het beste te halen uit de
eigen persoonlijkheid van het kind".
van 7 tot 9 uur: zaterdag van 10—5.30 u
Rijksmuseum van Oudheden. „Neder
landse opgravingen in Egypte" (tot 25
februari).
Bijkantoor chr. school Obrechtstraat
volw. dinsdag en donderdag van 6.30—S
uur nm.. zaterdag 25 uur; jeugd: elke
woensdag 2—5 uur
Lakenhal, werken van Ap Sok (tot 5
maart).
Lakenhal. „Vijftig best verzorgde boe
ken" (tot 5 maart).
Zwolle met 29.873 en Deventer met
19.890 gasten werpen wel een schril
licht op de geringe hotel accom
modatie in onze stad, al moeten we
niet vergeten dat de badplaatsen en
de nabij gelegen grote steden natuur
lijk enorme concurrenten zijn.
Financiën
Spaarzaamheid ls een grote deugd, dia
ln Leiden vlijtig in ere wordt gehouden
als we zien dat het saldo bij de spaar
banken er niet onbevredigend uitziet en
zelfs stijgt, van f 3.434.000 in 1955 tot
f 4.575.000 in 1959. Zelfs in het buiten
gewoon slechte spaarjaar 1957, toen de
meeste gemeenten een negatief saldo lie
ten zien. kwam Leiden nog met een po
sitief saldo van f 428.000 uit de bus.
Bij de gemeentelijke kredietbank liep
het aantal leningen terug van 4.386 tot
2.846. de totale bedragen die werden ge
leend verminderden van f 1.383.000 tol
f 1.171.000, maar dit betekende wel een
stijging van het gemiddelde bedrag per
lening van f 315 tot f 411.
Een zeer gunstig beeld toont het ver
loop van de openbare financiën. Tot en
met 1958 zien we steeds aanzienlijke ne
gatieve saldi in de tabellen verschijnen
in 1959 duikt dan ineens een posl-
f 60.000 op.
Dit betekent overigens niet dat de op
elk Leids hoofd drukkende gemeente
schuld zo gering zou zijn, die vermeer
derde ln de verslagperiode van f 1.122
tot f 1.631. Zo erg verontrustend is dit
cijfer niet, al komt van de grote ste
den alleen Amsterdam er bovenuit met
f 1.785. De grootste schuld per Inwoner
blijkt Dordrecht te hebben met f 3.146 1
Wist u, dat de 1638 in Leiden geregis
treerde honden in 1958 f 25.000 in het
gemeentelijke laatje brachten, tegen
slechts f 21.000 van 2.135 honden in 1955?
Of de hondenliefhebbers ook een vee»
hebben moeten laten
De totale opbrengsten van gemeente
lijke belastingen stegen van f 1.363.000
tot f 1.627.000. waartoe de heffingen mei
f 886.000 en de vermakelijkheidsbelasting
met f 369.000 wel de grootste bijdrage
leverden. De grondbelasting leverde in
1958 (het laatst bekende cijfer) f 756.000
op, de personele belasting f 513.000.
Burgerlijke stand vaD
Leiden
GEBOREN: Janke, d v W Kiemel
en T v d Veen; Paulus Franciscus
Maria, z v A G A M Snijers en A C
H Fahrner; Franciscus Nicolaas Ma
ria, z v P M Goddijn en E M Creijgh-
ton; Thomas Walter Maria, z v H
P M Goddijn en E M Creenghton;
Peter Edgar, z v E Roth en J Tromp;
Henricus Gerard us, z v J M v d
Berg en J W G Alkemade; Corina,
d v C'feuijt en K Hoek; Karei God
fried, z v K G Stubbe en G F M
Stoppelenburg; Peter Paul, z v H P
Verbrugge en M F Beekman; Cor
nells Johannes, z v J Akkerman en
J C van Dam; Paulus Wouter, z v
P W v d Vet en C Wassenaar; Ru-
dolf Lucas Maria, z v C van Ruiten
en J C M v d Meer; Geesje Andrea,
d v E Meijer en W Brouwer.
ONDERTROUWD: A Veldmaat en
JSC van den Burgh; P van der
Werf en J Marck; N Kienjet en A
M O Tierolf; R van Iterson en M
van Tol; J J A Doave en G K Sche
ring; H J V H Geise en L T Ran-
curet; L M C Verkade en J du tylor-
tier; G J Krap en J Bink; M Jansen
en L Mooten; F M A H Schuurmans
Stekhoven en P A J ter Weel.
OVERLEDEN: P J van den Hoed.
78 jr. wed van P Chaudron; J E Id-
zardi, 59 jr, man; S M de Clercq,
91 jr, wed van D Dubbelaar; D M
Nieuwland, 82 jr, man; A Dijkstra.
78 jr, wed van J Ebbes; A Florisson.
64 jr, man; I Koole, 61 jr, man; E
Oldenburger, 15 j, zoon.
T TITDRUKKINGEN als „het vissersleven is hard" en „de vis wordt duur
betaald" gelden ook voor de Canadese vissers. Zij hebben van half
december tot half april te maken met barre koude. De heer P. Boot van
scheepswerf Boot te Leiden komt nogal eens in Canada, omdat zijn bedrijf
regelmatig schepen levert aan aldaar gevestigde rederijen. Hij weet van
die kou mee te praten. Vorige week is hij bijna bevroren. De temperatuur
was 35 graden onder nul en bovendien stond er windkracht 5. Een dikke
jas blijkt dan niet veel meer waard te zijn dan een vloeipapiertje.
Boot-Leiden heeft in Canada al drie
vissersschepen in de vaart. Op de foto's
ziet men de trawler Cape Blomidon zo
als hfj van de visgronden kwam. Het
I"Y/IE de expositie van Ap Sok in de Lakenhal gaat bezoeken, kan tege-
l .jkertijd genieten van goede prestaties op het gebied van de uiterlijke
verzorging van boeken. In een aantal vitrines op de expositie liggen name
lijk de vijftig best verzorgde boeken van Nederland, uitgezocht door een
jury uit de Commissie voor de Collectieve Propaganda van het Neder
landse boek.
Er bevinden zich onder deze vijftig
werken exemplaren die een lust voor het
oog zijn, zoals bijvoorbeeld de bijbel van
het Nederlands Bijbelgenootschap te Am
sterdam (illustraties, typografie en druk
techniek in goede harmonie op elkaar
afgestemd), de roman „De schaduw van
de regen", van Querido's Uitg. Mij (voor
al de band in goud. groen en zwart maakt
een voorname indruk), het sfeervolle
geheel van „De fabelwereld" (Arbei
derspers», „Lautrec" (met uitstekende
reprodukties) van Bruna Zoon en
Frase en Parafrase van Van Goor Zo-
nen's Uitg. Mij.
De kinder- en schoolboeken gaan er
steeds beter uitzien en terecht kan men
in de Lakenhal dan ook enkele werken
in dit genre zien. ..Pinokkio" en „Het
groot zeeroversboek" van Van Goor zijn,
naast „Dag. meneer de kruidenier" van
De Arbeiderspers prettig aandoende boe
ken geworden.
De werken zijn verdeeld in verscheide
ne groepen en het is moeilijk te zeggen
van welk genre boeken men het meest
kan genieten. Wetenschappelijke werken,
bibliofiele uitgaven, dichtbundels en ge
denkboeken kunnen er even aantrekke
lijk uitzien als plaatwerken en boeken
over kunst. Opmerkelijk is BBB van Bre-
dero's Bouwbedrijf, een imponerende fo
toreportage over de aspecten van het
moderne bouwen. Ook „Uit het jaar hon
derd" van de Kon. grafische kunstinrich
ting J. van Poll Suykerbuyk n.v. (een
pauweveer op het stofomslag) verdient
vermelding.
De tentoonstelling In haar geheel ls een
goede representatie van hetgeen de Ne
derlandse drukkers, typografen, illustra
tors. binders en ontwerpers presteerden
in 1960. Het peil van hun arbeid is over
het algemeen redelük en dikwijls heel
goed.
Belangstellenden kunnen van 3 febru
ari tot 5 maart de tentoonstelling bezoe
ken.
over het dek slaande buiswater bevriest
onmiddellijk zo zout als het is met het
gevolg, dat zich op het schip een dikke
laag ijs afzet. Wanneer de schepen op
de visgronden zijn. hebben ze daar niet
zoveel last van doordat met matige
snelheid wordt gevaren en doordat men
dicht in de buurt van een warme golf
stroom is. Varen ze echter op volle
kracht uit of thuis dan spat het water
hoog op en de schippers zijn in zo'n ge
val gedwongen onderweg enkele malen
te stoppen om alle hands aan dek te
roepen voor het afkrabben van het ijs.
Anders is de mogelijkheid groot, dat het
vaartuig zijn stabiliteit verliest en plot
seling in de golven verdwijnt. Nog niet
zo lang geleden is dat gebeurd. Het
schip verging met man en muis.
De gemiddelde reisduur van de Cana
dese vissersschepen is acht dagen. De
vissers hebben het nadeel van de kou
waarin zij moeten werken, maar
voordeel van het feit. dat de visgronden
niet ver weg zijn: één dag stomen. Men
vangt er voornamelijk kabeljauw
schelvis, wat heilbot en een bijzonder
soort tong. Toen de heer Boot in Cana
da was. kwam er juist een schip binnen,
dat in 2ȣ dag 3000 kisten vis had buit
gemaakt. In één week tijds werd 12.000
dollar besomd.
De Oranje Nassau-mjjnen produceer
den in 1961 (1960) 2.533.800 (2.396.000) ton
steenkool netto of 20,1 (19,2)%
Nederlandse produktie; de brikettenpro-
duktie was 442.048 ton; de volmechani-
sche produktie steeg tot 68 44,1)%; ir
O.N. 3 en 4 is de winning geheel mecha
nisch: het aantal arbeiders en beambten
daalde met 300 tot 9069,
vreemdelingen.
IVfOORD was de wind!Hij kwam guur en koud over de be-
I sneeuwde bollenvelden aanwaaien en wie buiten niets te maken
had, haastte zich naar de kachel. Even ten zuiden van de dorpskom
van Lisse keken tientallen automobilisten plotseling verbaasd op.
Want daar stonden twee dames, zo maar in hun truitjes alsof het mei
inplaats van februari was, langs de weg en boden slingers narcissen
bloemen te koop aan. Hoewel bij enkelen kennelijk twijfel ontstond
of het nu heus levende bloemen waren, stopten al gauw de eerste
wagens en werden zaken gedaan. Jawel: de eerste narcissenslingers
werden op 1 februari in de bollenstreek verkocht.
Of ze duur waren? Bepaald niet! In tegenstelling tot de prijzen
die sommige bloemenverkopers in het voorjaar vragen, kwam men
nu voor een koopje klaar.
De dames die de narcissenslingers verkochten, waren namelijk
mevrouw Koster-Bijlo (haar vader is een algemeen bekend ambte
naar van de Plantenziektenkundige Dienst in Hillegom) en mej.
Driesen, beiden werkzaam op het laboratorium voor bloembollen-
onderzoek te Lisse. En u raadt het nu wel: de narcissenbloemen wer
den door het laboratorium geleverd. Drs. Slootweg had voor een proef
de nodige narcissen in bloei getrokken. En men vond het zonde de
bollen te laten uitbloeien en ze dan in de vuilnisbak te deponeren.
Daarom besloot men de „gekopte" bloemen aan slingers te rijgen en
die de voorbij trekkende automobilisten aan te bieden.
Een sympathieke geste van het laboratorium.
Op een groot verzekeringskantoor
(30.000 man personeel) dwingen de bazen
de eenvoudige employé C. C. Baxter
(alias Jack Lemmon) zijn kamer var
tot tijd af te staan voor hun amoui
avonturen. De arme Baxter, die toch ook
graag promotie wil maken, is de hoge
heren noodgedwongen terwille, zodat hij
vaak de nacht in de barre kou moet
doorbrengen; ja niet eens een griep be
hoorlijk kan uitzieken. Een der dames,
die zo in zijn flat komt, is de lieftallige
Fran Kubelik. het mooiste liftmeisje
de zaak.
Deze film, die zo ondeugend begint,
bitter zich voortzet, eindigt uitermate
charmant: Fran en Baxter tête a tête op
indruktvekkende
film over het verzet
STUDIO „Wie zegt dat gewone mensen geen ongewone offers kunnen
brengen heeft ongelijk." Deze uitspraak van Bernanos is het motto, dat
de Franse regisseur Jean Valère heeft meegegeven aan zijn film „La Sen
tence", in Nederland uitgebracht onder de titel „Degevonnisten". Het is in
al zijn eenvoud een indrukwekkend \verkstuk geworden. Nu, zoveel jaar
na de oorlog, hebben wij afstand kunnen nemen van de gruwelen en de
wereldomvattende vernielingen, en krijgen we weer oog voor het kleine
drama in het grote geheel.
Tussen
de
bladzijden
T UXOR. Billy Wilder heeft met zijn film „Some like it hot" bewezen een
fijne neus te hebben voor de humor van de seks. Aanvankelijk meent
men, dat zijn film „The Apartment" dezelfde weg uit zal gaan, maar even
verder ontdekt men, dat hij ditmaal verder wil reiken: een kritische visie
op de New Yorkse samenleving. O nee, Wilder is geen moralist en zijn
ernst wordt dan ook telkens opgefleurd door zijn overdadige zin voor gein,
toch is die ernst er en men moet zeggen, dat Wilder scherp het leven
van de Amerikaanse samenleving heeft doorzien, bi het kort komt het
hierop neer, dat daar maar al teveel heren rondlopen met een teveel aan
geld en een tekort aan moreel besef.
oudejaarsavond. Beiden zijn hun baantje
kwijt, maar zij hebben elkaar, en wat
deze door en door t
De gevonnisten
Ergens in de omgeving van Cherbourg
pleegt een verzetsgroep een aanslag op
een Duitse kolonel, die te gevaarlijk is
geworden voor de verzetsbeweging. De
Duitse tegenmaatregelen zijn even
prompt als doelreffend, slechts één mede
werker weet te ontsnappen, de anderen,
met inbegrip van een oudere man die er
eigenlijk niet veel mee te maken heeft,
worden gepakt en opgesloten in de kel
der van een huis aan de kust. Over pre
cies écn uur zal het doodvonnis worden
voltrokken.
Bijna de hele film speelt zich dan ver
der in die kelder af. Het cameraoog be
spiedt de reacties van de gevonnisten op
de wetenschap dat elke minuut de dood
naderbij komt. Leider Francois wil ook
nu nog leider zijn en geeft bevelen, wan-
neer oorlogsgeluiden de nabijheid van de
na de invasie oprukkende geallieerde
legers verraden. De student uit de groep,
die bij de verzetsbeweging is gegaan om
daarmee zijn mannelijkheid te tonen,
vervalt in buien van diepe neerslachtig
heid, probeert zich een uitweg uit de
kelder te graven en als dat niet lukt
vormt een aanval van razernij de over
gang naar zijn berusting. De oudere man
kan niet loskomen van de gedachte hoe
het met zijn vrouw en kinderen zal gaan.
het jonge meisje ontdekt haar liefd*
voor Francois en de huismoeder pui
kracht uit de sterkte van haar geloof, dal
slechts met zeer fijne trekjes wordt aan
geduid.
Juist de sobere opzet van de film maakt
dit werk zo zeldzaam indrukwekkend
Deze mensen worden niet met een
aureool van heldendom omgeven, inte
gendeel. nog tijdens het verblijf in de
kelder blijkt dat het bevel de Duitser om
te brengen was ingetrokken. Zij sterven
dus voor een daad die niet eens volbracht
had moeten worden. En toch toen
waren mensen als zij het zout der aarde
Slechts éénmaal glijdt Valère uit, wan
neer hij de laatste gang van de gevonnis
ten naar de executieplaats aan het strand
doet begeleiden door Mozarts Requim.
waardoor deze scène te veel pathos heeft
meegekregen. Maar dit is dan ook de
enige bedenking, die men tegen de han
tering van het medium film voor de
uitbeelding van dit verhaal kan inbren
gen.
(Mensen in hun laatste uur).
Lezers schrijven ons:
Autobusleed
Node missen wij onze goede tram. Ik
had mij niet gedwongen gevoeld hier
over te schrijven, ware het niet dat zijn
plaats op lompe wijze werd ingenomen
door dat zwalkende surrogaatvervoer
middel: de autobus. Wat mij gistermor
gen overkwam, deed mij in de pen klim-
Ik reed kalm op mijn rijwiel door
Leidens straten. Plotseling klonk achter
mij het onheilspellend geluid van een
stadsautobus. Ik week zo ver mogelijk
naar rechts uit, te laat echter. De bus
raasde langs mij heen en wierp zich in
de bocht, daarbij mij geheel van de weg
afduwend. Met een koene sprong wist
ik het vege lijf te redden.
Ik stapte weer op mijn fiets en juist
reed ik langs de halte op de Stationsweg
toen weer het geluid van een bus klonk.
Het was te laat om te vluchten, als een
roofdier dat een stuk vlees ziet ging de
bus op zijn halte af. Mij wederom ge
heel wegdrukkend. Door het haltepaaltje
te omhelzen kwam ik tot stilstand.
R. J. SPRUIT,
Leiden. Lage Rijndijk 63.
Th. J. van der HEIJDEN
lid van de NederL Veren, van
Rechtskundige Adviseurs
Hoge Rijndijk 103a. Leiden
Telefoon 23405
rotte samenleving hebben zij althans het
mens-zijn behouden.
Dit is geen film, die door velen recht
begrepen zal worden, maar voor wie in
staat is de fijnheid van dit levensverhaal
uit zijn immoreel millieu te lichten, is
het een ontroerend werk, gedragen door
de humor en met een ondertoon van die
pe ernst. Billy Wilder geeft in deze film
het laatste woord aan de echte liefde en
dat is. vooral in een geldmakende maat
schappij. een bemoedigend iets.
(Ontroerend en bemoedigend).
De stalen klauw
LIDO. De titel De stalen klauw liegt
er niet om: het is een kunstarm van
rle Amerikaanse marine-officier John
Larsen (George Montgomery) die bij
een ongeluk in de Pacific tijdens de
laatste oorlog zijn rechterhand kwijt
raakte. Dit verhindert hem echter niét
in het oerwoud der Philippijnen een
gevangen genomen Amerikaanse gene
raal te gaan bevrijden.
Deze Montgomery, die de hoofdrol
speelt voert ook de regie. Hij is een
man die hartstochtelijk houdt van het
genre „van dik hout zaagt men planken."
Er komen zoveel adembenemende (en
uiteraard totaal krankzinnige) avontu
ren in voor. dat men het in lang niet zo
zout heeft gegeten.
(Sterke staaltjes).
De danseres en de
vampier
REX. Het kasteel der verdoemden
is de plaats, waar een hartstochtelijke
vampier zijn praktijken uitoefent. Van
tijd tot tijd gaat hij erop uit, op zoek
naar nieuw „voedsel", waarvoor ballet
danseresjes dienen. Er komt gelukkig
een eind aan.
„De danseres en de vampier", is een
slechte film vol afstotelijke beelden.
(Waardeloos).
Olympische Spelen
CASINO. De door Romolo Mercel-
lini geregisseerde film over de Olympi
sche Spelen van Rome is geprolongerrd.
Dit grootse sportevenement is uitstekend
weergegeven. Zelfs mensen die weinig
om sport geven, zullen van deze film
genieten.
De kanonnen van
Navarone
TRIANON. De rolprent De kanon
nen van Navarone is voor de zoveelste
maal geprolongeerd. Zij kan worden
beschouwd als een avonturenfilm van
een overrompelende overdaad, als een
meesterlijk stuk vuurwerk.
DE KAAG
Jeugddienst
In de jeugddienst van zondagavond in
de Hervormde kerk zal muzikale me
dewerking worden verleend door Wim
de Ruiter (jongenssopraan) uit Abbenes.
Organist is de heer Moll.
