ontdekking
Westduitse metaalbond
dreigt met staking
Jjh eeft doafce Ky
V.N. eisen van Portugal
zelfbestuur voor Angola
Wat een
BON
„Wandelende" sterrenwachter
Leerplicht - Vormingsplicht
Albanië hinderpaal voor
gesprek met Westen
De algemene vergadering van
de Verenigde Naties heeft gister
avond een beroep gedaan op Por
tugal om een einde te maken aan
alle maatregelen tot onderdruk
king van de bevolking van Angola
en om onmiddellijk stappen te ne
men ter bespoediging van het ver
lenen van zelfbestuur aan het
Westafrikaanse gebied.
De resolutie werd met 99 tegen
twee stemmen bij één onthouding
goedgekeurd aan het slot van een
debat van veertien dagen, dat ge
boycot werd door de Portugese
delegatie en dat zich kenmerkte
Elfde kernproef
van de V.S.
Op de proefterrelnen van Nevada Is
fisteren een ondergrondse kernexplosie
van geringe kracht teweeggebracht.
Dit heeft de Amerikaanse commissie
voor kernenergie te Washington be
kendgemaakt.
De proef was de elfde in de serie
waarmee de Verenigde Staten in de
herfst van vorig jaar zijn begonnen. De
commissie maakte geen nadere bijzon
derheden bekend.
Nieuwe organen in
Lagos ingesteld
In Lagos is de conferentie van twin
tig Afrikaanse staten geëindigd. De be
sprekingen hebben vijf dagen geduurd.
Men heeft zich in beginsel akkoord
verklaard met de instelling van een
nieuwe permanente inter-Afirikaanse
organisatie. Deze organisatie krijgt be
halve een assemblee een raad van
ministers, die tenminste eenmaal per
jaar zal bijeenkomen. De staatshoof
den van landen, die lid van de organi
satie zijn. zullen elkaar tenminste eens
in de drie jaar ontmoeten.
Naar verwacht wordt, zullen de mi
nisters van buitenlandse zaken van de
twintig Afrikaanse landen een hand
vest uitwerken, waarbij de landen zich
verplichten elkanders soevereiniteit te
zullen eerbiedigen en zich niet in el
kanders aangelegenheden te zullec
mengen.
Naar in conferentiekringen verluidde,
zou het hoofdkwartier van de inter-Af-
rikaanse organisatie in Nigeria worden
gevestigd.
Salinger gaat naar
Sowjetunie
Pierre Salinger, de persdhef van he
Witte Huis, heeft met toestemming va
president Kennedy een uitnodiging aai.
vaard van Chroesjtsjefs schoonzoon
Alexei Adzjoebei voor een bezoek aan
<fe Sowjetunie. Hij hoopt eind april of
begin mei te gaan, vergezeld van
Adzjoebei, hoofdredacteur van he
geringsblad Izwestja. heeft dinsdagmid
dag met zijn vrouw Rada op het Witte
Huis geluncht met de heer en mevroui
Kennedy en Salinger.
Kennedy en Adzjoebei hebben na d
lunch over een aantal onderwerpen va
gedachten gewisseld. Over de aard va..
deze bespreking wilde Salinger niets
aan de pers meedelen.
De Portugese overheid in Angola
heeft het V.N.-vliegtuig dat vorige week
zaterdag in Angola een noodlanding
heeft gemaakt, vrijgegeven. Het kan
met bemanning en de 15 passagiers
trekken. Gebleken is, zo wordt in
sabon verklaard, dat er 'een navigatie-
fout is gemaakt.
door verwoede uitvallen tegen de
regering-Salazar.
Zuid-Afrika en Spanje waren tegen,
Frankrijk onthield zich van de stern-
Verwacht wordt, dat premier Sala-
r scherp zal reageren op het be
sluit, maar bij de Verenigde Naties
geaccrediteerde diplomaten betwijfelen
of hij zijn bedreiging om Portugal uit
de volkerenorganisatie terug te trek
ken, waar zal maken.
De Portugese delegatie bij de Ver
enigde Naties heeft reeds te verstaan
gegeven, dat Portugal een eventueel
V.N.-besluit zal negeren, omdat de we
reldorganisatie haars inziens geen ju
risdictie over het probleem heeft. De
goedgekeurde resolutie is door de Por
tugezen noodlottig" genoemd.
Ambassadeur Stevenson van de Ver
enigde Staten zei voor de stemming
op twee punten voorbehoud te willen
maken. Maar nadat twee wijzigingen
in het ontwerp waren aangebracht,
stemde hij met de meerderheid mee.
hoewel er aanwijzingen waren, dat de
slechte Amerikaans-Portugese betrek
kingen er verder door zouden achter
uitgaan.
De resolutie had vooral de instem
ming van de Afrikaanse, Aziatische er
Sowjetblokken. Die groepen van landen
bepleitten nog krachtiger maatregelen,
zoals economische en politieke sancties,
waardoor Portugal van de rest vai
wereld geïsoleerd zou worden.
Twee landen van het Sowjetblok, Po
li en Bulgarije, hadden een resolutie
ingediend, waarin op de veiligheids
raad een beroep gedaan werd derge
lijke strafmaatregelen in overweging
emen, maar de meerderheid was
mening, dat het voorbarig geacht
moest worden reeds thans dergelijke
harde maatregelen te nemen.
De Pools-Bulgaarse resolutie werd
verworpen met 26 tegen 43 stemmen.
Niet langer zoeken!
Gold Star. 'n Goede Amerikaan
King Size. Lekker!
Negentig cent.
Wie GOLD STAR
rookt heeft
goed gekozen I
Industriëlen vormen één front
Niemand kan zich
Derde ontmoeting
Thompson-
Gromiko
Van bevoegde zijde is gisteren in Lon
den bekend gemaakt, d'at vaststaat, dat
deze week een derde ontmoeting zal
plaatsvinden tussen de Amerikaanse
ambassadeur in Moskou, Thompson en
de Russische minister van buitenlandse
zaken Gromiko.
Geen abonnee
zijn kost meer dan
wel abonnee zijn.
U mist dan
het voordeel uit
de advertenties.
Ook daarvoor kunt u deze
krant aanbevelen.
U verdient dan „Dat zit zo"
In envelop tof op kaart
ER heersen ernstige spannin
gen in de Westduitse me
taalindustrie. De -werkgevers
spreken over „lock-outs", de vak
bond dreigt met staking. Sinds
1 januari heerst in de metaal
industrie een tariefloze toestand.
Kort voor het verstrijken van het
jaar 1961 hadden de werkgevers
de collectieve arbeidsovereen
komsten zij gelden voor 14
verschillende tarief gebieden,
waar metaalindustrieën zijn ge
vestigd opgezegd.
Dat was een sensationele stap: het
is de gewoonte, dat de opzegging van
arbeidsovereenkomsten aan de vak
bonden is voorbehouden. In de eer
ste plaats ontnamen de georganiseer
de werkgevers daarmede de vakbond
het initiatief en in de tweede plaats
demonstreerden zij Otto Brenner,
voorzitter van de machtige Metaal-
bewerkersbond met zijn 1.8 miljoer
leden (van de 3.2 miljoen arbeiders in
deze bedrijfstak), dat hij ditmaal zou
stuiten op de gecoördineerde tegen
stand van de metaalindustriëlen.
Brenners eisen waren een loonsver
hoging van tien procent en langere be
taalde vakanties (die de industrie nog
maals 2.5 procent aan loonkosten zou
opleggen). Door de op 1 januari inge
voerde verkorting van de wekelijkse
werktijd van 44 lot 42.5 uur. ont
stond voor de werkgevers nogmaals 3.5
procent aan loonkosten, zodat Brenners
verlangens in de praktijk neerkomen op
een loonsverhoging van 16 procent.
Hiermede is in de Westduitse metaal
industrie de krachtproef ingeleid tussen
de industriëlen en de vakbond. De in
dustrie heeft op 1 januari, los van de
loonstrijd, de werktijdverkorting door
gang laten vinden om te demonstreren,
dat zij zich stipt houden aan het z.g.
Hamburgse Akkoord van juli 1960. Zij
beschuldigt er nu de Metaalbewerkers-
bond van dit akkoord te schenden.
Destijds wilde Otto Brenner voo
metaalbewerkers de 40-urige werkweek
op zeer korte termijn invoeren. Wat tot
stand kwam, was een akkoord, waarbij
werd - overeengekomen een geleidelijke
dit veroorloven
kosten die een gevolg zijn van de werk
tijdvermindering, nog 1 procent loonsver
hoging te betalen. Op deze basis is geen
toenadering te verwachten, al is de
CV» onze correspondent !n Bonn, LXÏÏSt
dat zij verantwoordelijk is voor de o
derhandelingen in alle tariefgebieden,
vermindering der werktijden tot 40 uren,
in drie etappen, waarvan die van 44 tot
42.5 uren per week (op 1 januari j.l.)
de eerste zou zijn. Overeengekomen
werd verder, dat in jaren waarin de
werktijd werd verminderd, de vakbond
geen additionele looneisen -1-"
aangezien bij aanpassing
de lonen
de industrie'door de werktijdver
korting toch al extra kosten zouden ont
staan. Aan deze afspraak, aldus de
werkgevers, heeft Otto Brenner zich
niet gehouden, toen hij per 1 januari
desondanks een looneis van 10 procent
stelde. Het tegenargument van Brenner
s: ,,Wij hebben er wel degelijk reke-
Ïmee gehouden. Anders zouden on-
ooneisen nog veel hoger zijn uitge
vallen!"
CAPITULEREN
Nog iets anders laten de metaal
industriëlen zich niet meer gevallen:
Otto Brenner gebruikt in zijn loónge-
schillen een z.g. „Salami-taktiek"
d.w.z. hij zegt dc overeenkomsten op
in tariefgebieden, waar de metaalin
dustrie niet bijzonder sterk is en hij
dus reden heeft om aan te nemen
dat zij snel voor zijn bond zullen ca
pituleren. Het alsdan bereikte resul
taat houdt hij dan de metaalindustrie
in andere tariefgebieden voor als be
wijs, dat zij eigenlijk onredelijk is,
wanneer zij het voorbeeld van de
kleintjes niet volgt.
..Daaraan doen we ditmaal niet
mee", heeft de metaalindustrie gezegd.
..Wij onderhandelen voor alle tariefge
bieden als geheel en we laten ons niet
door Otto Brenner tegen elkaar ophit
sen!"
Zo liggen dus de fronten: enerzijds
de Metaalbewerkersbond met eis
in totaal voor de industrie die
is getroffen door de revaluatie i
Duitse mark extra loonkosten
procent zouden betekenen en anderzijds
de voor het eerst gesloten handelende
metaalindustriëlen, die bereid zijn om
boven en behalve de 3.5 procent extra
De thans ingetreden situatie baart al
le betrokkenen ernstige zorgen. Niemand
kan zich een staking in de metaalin
dustrie veroorloven, de vakbond niet, de
industrie niet en de regering van West-
Duitsland evenmin. Otto Brenner heeft
getracht de onverwachte centrale en
harde tegenstand van de industriëlen af
te schilderen als een consequentie
sociaal reactionaire koers" va
regering in Bonn. Hij neemt het de
metaalindustriëlen blijkbaar erg kwalijk,
dat ook zij zich ditmaal hebben aan
eengesloten in een front tegen de Me
taalbewerkersbond, die de laatste ja
de gangmaker is geweest op het
Westduitse loonfront.
geplakt) verzenden
U kimt noteren als nieuwe abonnee.
Datum van ingang
BETALING PER
WEEK/MAAND/KWARTAAL/GIRO
(Doorhalen wat niet van toepassing is)
Zelf was Ik al abonnee. Voor bet aan
brengen van bovenstaande nieuwe abon
nee heb ik dus recht op
DAT ZIT ZO of TIP PARADE
(Doorhalen wat niet van toepassing is)
Schrijf hier uw eigen naam en adres II
I
„Dat zit Zo"en „Tip-Parade"
- boeken boordevol met on
gelooflijk handige wenken
zijn niet in de winkel te koop.
ELF MAAL
Het „Deutsche Industrie
in Keulen, dat de belangei
geïnteresseerde werkgevers in alle
Advertentie
n, ruw of schraal
vragen Homeo-6elei.Tube 95ct
Bij de behandeling van de Onder- de aandacht b*s^d'™t al* g|vv°'®
wijsbegroting voor het dienstjaar dat -,n het uithollen van art. 9 van
1961 stelde Staatssecretaris Stuben-
rouch dat noch van een leerplicht
verlenging noch van het invoeren
van een vormingsplicht op korte ter- gegeven, echter
mijn sprake zal kunnen zijn. Deze het belang
hot ..uithollen" van art. 9 v
de Arbeidswet niet voldoende meer in
de hand heeft.
Vrijstelling van dit arbcidsverbod
14-jarige meisjes kan nl. worden
alléén nu. wanneer
het meisje dit vraagt,
aarde nu, voor de te
uitspraak was in hoge mate teleur-
stellend voor diegenen, die nu al hanrt «rrhou-
bijna vijftien jaar lang aandringen
op maatregelen ten behoeve van de
vorming van onze leerplichtvrije
jeugd. En het ts wellicht juist deze
uitspraak, die de aandacht voor dit gevolg
belangrijke probleem, die in de laat
ste jaren duidelijk was verminderd
weer heeft doen opvlammen.
tijd niet strak meer de hand gehou
den. In totaal werden er 2119 onthef
fingen verleend In 1958; 3178 in 1959
en 4100 In 1960. Deze grote toename
Is natuurlijk ln eerste Instantie
het tekort op dc arbeids
markt. Soms probeert men het dan
ook zonder vergunning. In 1959 bv.
werden 675 processen verbaal opge
maakt. waarbij 1025 kinderen betrok
ken i
Enerzijds
In de vorige zomer is er vanuit niet
minder dan drie belangrijke groepe
ringen van ons volk hernieuwde aan
dacht aan dit vraagstuk besteed en
zijn belangrijke uitspraken hierover vormingsplicht te^urgeren;
gedaan, nl. door de Nederlandse
Jeugdgemeenschap op haar 13de
jeugdwerkconferentie te Ede. door de
Nederlandse Onderwijzersvereniging de arbeidsmarkt, nog
in het uitvoerige rapport „Uitbreiding ment waarop
van de leerplicht" en door het Katho
liek Vrouwendispuut, dat naar aanlei
ding van zijn studieweekend in juni
jl. een rekest zond naar de Staten-Ge-
neraal. waarin als zijn mening naar
voren werd gebracht dat:
eensdeels de
onvermijdelijk? Het antwoord daarop is
moeilijk te geven. Beide partijen demon
streren een grote mate van vastbera
denheid. De Metaalbewerkersbond be
schikt over miljoenen. De stakingskas
zijn vol. Er is jarenlang niet ge
staakt, het geld is opgepot. Ook de me
taalindustriëlen zijn rijk genoeg om hel
een tijdje uit te zingen.
Wie in beide kampen gaat praten,
krijgt echter de indruk dat een compro
mis He partijen aangenaam zou zijn
De regering in Bonn heeft namelijk al
gewaarschuwd: zij wil bij het zinloos
omhoogdrijven der lonen niet werkeloos
toezien. Misschien werkt dit ontnuchte
rend op Brenner en zijn vakbondfunc
tionarissen.
Ten slotte zij nog gemeld dat het pre
sidium van de vakvereniging van me
taalbewerkers gisteravond besloten heeft
300.000 leden te verzoeken zidh uit te
spreken over de vraag of al dan niet
takken der industrie behartigt, heeft gestaakt zal worden. In het district Würt-
er op gewezen, dat in de metaalindus- temberg-Noordbaden zal de stemming
tri, sinds oktober 1948 de lonen J ISÏA'IÏS
maal zijn verhoogd. De loonindex is betekenis zijn voor de gehele Westduitse
van 100 in 1950 gestegen tot 217, de metaalindustrie. Volgens de wet moet
produktie-index echter maar tot 198. 75 procent van de georganiseerde arbei-
Is een staking in de metaalindustrie I ders zich voor een staking uitspreken.
leerplicht
land dient te wor
den verlengd tot 9
jaar, en op den
duur tot 10 jaar: op
grond van de over
weging dat de Ne
derlandse jeugd,
afgezien van ande
re motieven, bin
nen een pedago
gisch verantwoord
milieu, voldoende
tijd moet worden
gelaten om tot vol
wassenheid te ge
raken. Mede om zo
doende over dezelf
de ontwikkelings
kans te beschikken
als de jeugd in de
ons omringende
landen, nu op alle
levensterreinen een
grotere openheid
groeit door de toe
nemende communi
catie tussen de
Europese staten on
derling.
anderdeels een vormingsplicht
dient te worden ingevoerd om de
jeugd, die onmiddellijk na het volbren-
DE SCHRIJFSTER
Dr. Anna de Waal (1906), te
Utrecht, voormalig staatssecreta
ris van O., K. en W., trad begin
vorige maand af als presidente
van het Katholiek Vrouwendis
puut, dat een belangrijk schrij
ven heeft gericht aan de Staten-
Generaal over leerplichtverlen
ging en partiële vormingsplicht.
In bijgaand artikel gaat zij nader
op deze materie in. Enkele per-
sonalia: was lid van de Utrecht
se raad, van de Tweede Kamer,
i. lid van de Prov. Staten van
Utrecht en o.m. presidente van
de Vereniging van vrouwenbe-
langen, vrouwenarbeid en gelijk
staatsburgerschap.
gen
B. zich daarom
af of dit wel het geschikte ogenblik is
leerplichtverlcnging en/of een
ht te urgeren: anderzijds
.o mening dat. zeker niet in
de eerste plaats de jeugdigen de dupe
mogen worden van de spanningen op
*-*—•>g wel op een mo
meent wél ruimte
te hebben voor een verkorting van de
Ten aanzien van de onderwljs-situa-
tie kan men zich met recht de vraag
stellen of de tijd, die men in 1955 nog
niet gekomen achtte, ook nu nog een
volledige afwijzing,
zoals bij de begro
tingsbehandeling in
1961, rechtvaardigt.
De onderwijsver
nieuwing. hoewel
gevarieerd naar
omvang en intensi
teit, schept in toe
nemende mate een
klimaat, gunstig
voor een verant
woorde leerplicht
verlenging en het
invoeren van een
vormingsplicht. De
„Vormingsinstitu
ten" telden in 1960
41873 leerlingen,
(jongens en meisjes
tezamen), waarvan
er 18.701 in be
drijfstijd of ten dele
in bedrijfstijd het
programma volgen.
Dit was het jaar
waarin het Natio-
naai Centrum Vor
ming Bedrijfsjeugd
en de Nationale
Stichting voor Mater Amabilisscholen
en andere vormen van parttime vor
mend onderwijs tezamen hun 10-jarig
bestaan hebben gevierd, een in vele
de (8, 9, of 10-jarige) leei- opzichten verheugende gebeurtenis,
ilicht gaat deelnemen aan het ar-
leidsproces. in de gelegenheid te stel-
Nieuwe Sow jet-beschuldiging
813) De preclsie-instrumenten van
astronomen moeten volmaakt be
trouwbaar zijn. Vertoont de baan van
een ster een afwijking, dan moeten
zij dus met het volste vertrouwen
kunnen concluderen dat die afwijking
werkelijk aanwezig is, zonder zich
eerst af te vragen of de door hen
gebruikte meetinstrumenten wel aan
dc gestelde eisen hebben voldaan.
Anders zou sterrenkunde in de mo
derne betekenis van het woord, een
onmogelijke wetenschap worden.
Het is dan ook
begrijpelijk dat aan
de bouw van mo
derne sterrenwach
ten, waar de instru
menten voor de
waarneming staan
opgesteld, zeer bij
zondere eisen gel
den. De instrumen
ten mogen niet aan
weer en wind zijn
blootgesteld, dat begrijpt een leder,
maar zij mogen evenmin onderhevig
zijn aan allerlei trillingen die de
w aarnemingen zouden kunnen storen.
Daarom dienen de grote sterren
wachten zo ver mogelijk van de ste
den te worden gebouwd, liefst op
bergen cn beschut tegen windstoten.
Voorts mogen de Instrumenten niet
z.jjn opgesteld op de vloer van de
sterrenwacht, doch zij dienen gemon
teerd tc zijn op stevige, geïsoleerde
zuilen, die zo mogelijk in de grond
staan cn een stabiele en trilllngvrije
opstelling van de telescopen waar
borgen. Hieromheen wordt dan de
eigenlijke sterrenwacht gebouwd, zon
der dat er architectonische samen
hang bestaat tussen het gebouw en
de instrumenten.
Desondanks werden merkwaardige
TOCH IS
HET ZO!
afwijkingen geconstateerd. De aard
korst is nu eenmaal geen vaste schil
en veroorlooft zich bewegingen die
ons ln het dagelijks leven ontgaan,
maar die voor astronomen niet ver
borgen blijven. Zo bleek de sterren
wacht van Heidelberg zich in 80 jaar
tjjds 18,5 cm van de Noordpool te
hebben verwijderd en de sterren
wachten van Rome en Leipzig bleken
elkaar bi 60 jaar Hjds 6 cm te zijn
genaderd.
Maar behalve met inkrimping en
uitzetting van de
aardkorst, hebben
sterrenkundigen ook
rekening te houden
met het plastische
materiaal waaruit
de bouwwerken zijn
opgetrokken. Aan
de noordkant van
de gebouwen be
vriest het water
immers tot op gro
tere diepte dan aan de zuidzijde. En
u weet, dat ijs een groter volume heeft
dan water, zodat de aan de noordzijde
gelegen fundamenten als het ware een
beetje worden omhoog getild", waar
door het gebouw een fractie gaat
overhellen. Dit lijkt overdreven, maar
goede astronomische Instrumenten
blijken voor dergelijke afwijkingen,
ook al bedragen zU slechts tienden
van milimeters, gevoelig te zijn.
Nu we het toch over ijs hebben,
mogen we u wellicht eens meenemen
naar de grote meren op de grens van
de Verenigde Staten en Canada, waar
het zo'n veertig graden kan vriezen.
Maar desondanks schijnen deze zoet-
watermeren nooit geheel dicht te
vriezen. Merkwaardig hè?
Daarover een volgende keer!
In een nieuwe aanval van de
Sowjetunie op Albanië worden de
Albanese partijleiders ervan be
schuldigd, dat zij weigerden mee
te werken aan onderhandelingen
met het Westen. Zij stelden deze
eis als voorwaarde voor een goede
verstandhouding, maar tegelijker
tijd onttrokken zij zich aan elke
verantwoordelijkheid voor dit zeer
belangrijke internationale pro
bleem.
Het Russische ministerie van buiten
landse zaken noemt Enver Hoxha, eer
ste secretaris van de Albanese commu
nistische partij en premier Shehu
„avonturiers" cn beschuldigt hen van
het aanwakkeren van oorlogshysterie.
van verzet tegen onderhandelingen met
het Westen en van het vestigen van
een binnenlands regime van terreur.
Het orgaan van het Russische minis
terie van buitenlandse zaken, Interna
tionale Zaken, meent dat de aktivitei-
ten van de Albanese leiders de toe
stand in de Balkan ongetwijfeld slech
ter zullen maken. Over de persoonsver
heerlijking zegt het blad, dat deze in
Albanië „de meest monsterlijke
men heeft aangenomen".
Verder zouden Albanezen, die inder
tijd gecollaboreerd hebben met de Ita
liaanse bezetters, op hoge functies in
de communistische partij zijn geplaatst.
Het Russische blad noemt de tegen
woordige onderminister van cultuur
onderwijs. K-Yuli.
voormalig
dit arbeidsmilieu uit te groeien
tot volwassenheid.
Hierbij werd door het Dispuut met
nadruk gepleit
voorrang
het verlenen
..—e de invoering van een
algemene vormingsplicht aangezien de
hiervoor te treffen voorzieningen ver-
moedelijlr van geringere omvang zul- behoeften van deze jeugd (die waar-
Diep doordrongen van de noodzaak
om naar nieuwe onderwijsmethoden
tc zoeken voor de leerplichtvrije
jeugd, die voor een niet onbelangrijk
gedeelte „sohoolmoe" is; en om
zich al doende voortdurend te bezin
nen op stof, die op zinvolle wijze be
antwoordt aan de geestelijke noden en
len zijn; bovendien de mogelijkheid
van een geleidelijke invoering hiervan
zeker gevonden kan worden; Bfitf
reeds beschikt over ervaring in
opzicht: maar het bovenal de meest
bedreigde jeugd is, die dan de eerste
aandacht verkrijgen zal.
Ter vermijding van misverstand gesproken over dc ervaring,
moet er hierbij direct op worden gc- men In dit opzicht reeds beschikt.
wezen, dat deze uitspraak over de
meest gewenste volgorde, waarin de Deze Vormingsinstituten hebben tot
maatregelen moeten worden genomen, nu toe in de zeldzaam gunstige posi-
dus niets afdoet aan de noodzaak, dat
ook de leerplicht, zo spoedig als de
lijk niet gering zijn) heeft men thans
een aantal experlmenteerscholen voor
jongens en meisjes van ongeveer 14—
17—(18) jaar, die reeds In het arbeids
proces zijn opgenomen. Op deze ont
wikkeling werd In het rekest van het
Vrouwendispuut gedoeld, waar wordt
verkeerd van te kunnen werken
81 Ü8L..JS8e experimenteren met jongens en
omstandigheden dit toelaten, met één meisjes, die vrijwillig deze vorm van
den duur zelfs met twee onderricht volgen.
jaar zal moeten worden verlengd, met -
gelijktijdige opschuiving van de leef- Bovendien is een-en ander meial t«
tijd, waarop alsdan de vormingsplicht ^1 wpI vppI vastv^
een aanvang zal moeten nemen. f» Joop»d"Jare° *l 't6
Ofschoon in de laatste 10 jaar het H7- jt vnrmfnpswerlc voor
o^™!),andon" binden*
v.„gt sterk is gesteKen. is het ..nt.l
jongens en meisjes waarvoor dit met
het geval is toch altijd nog zo groot
bij de in-
dat daardoor dc subsidie-regeling
een royalere Is, dan die voor het over-
30,000 eertienjarigen en «enkomstige werk voor Jongens, Met
vijftienjarigen) dat hier- d««, «ntwikkeling zal
geval
.000 vijftienjarigen)
•list maatregelen muclv:..
den getroffen; temeer omdat onder aT.0®!™,
deze categ
percentage
te
deze "categorie jeugdigen een groot voorkomen dat door een grotere toe.
percentage minder begaafden schuilt, YlPS Jiet experimenteerstadium voor
die minstens evenveel" zo niet meer, tijdig zou worden algeslo en en de
behoefte hebben aan ten beschermd vrije ontplooiing zou vastlopen in re-
milieu waarin zij de tijd en verant- glcmenteringen, die bij toenemende
wnorde hulp krijgen nm tot volwas- aantallen nu eenmaal onvermijdelijk
senheid te geraken, als de groep die ziJn-
reeds, zónder dwang van buitenaf, in Toch zal men dit risico moeten ne-
de gelegenheid is om na het volbren- mpn en wanneer men dit maar met
de leerplicht een of meer ja- open ogen doet, dan kunnen ongewen
ste ontwikkelingen wel zo goed moge-
ren voortgezet onderwijs te ontvangen.
In de eerste helft van de vijftiger
jaren was men hiervan zo zeer over
tuigd, dat reeds op 1 juli 1955 het ar-
beidsverbod voor 14-jarige meisjes tot
stand kon worden gebracht. Door de
ze wijziging in de Arbeidswet is het
aan 14-jarige meisjes verboden ar
beid te verrichten anders dan huishou
delijke arbeid in en ten behoeve van
de stad een gezin- Dit geschiedde mede in de dig daarna, zal leerplicht-verlenging
veronderstelling, dat de leerplichtver- met een jaar moeten volgen. Dit lijkt
In het verleden Is hij uit het centrale j lenging noodzakelijk voorwaarde niet onmogelijk, omdat do ..geboorte
comité van dc Albanese arbeldersparlj j voor een volledig effect van dit ar- golf' van 1946-1947 in de volle omvang,
gezet, nu bekleedt hij niet alleen een j beidsverbod wel spoedig zou vol- zijn leerplicht zal hebben volbracht en
hoge positie, maar is ook herkozen als, £en- Aan de waarschuwing, dat het voor zover geen verder onderwijs
tijdelijk lid van het centrale comité, al- nog wel enige jaren zou duren voor- wordt genoten op de arbeidsmarkt
dus het maandblad van het Russlsche| aa_t_ mên °P verantwoorde wijze tot zal zijn aangeland. Bovendien geldt
Zo niet tegelijkertijd met een vor
mingsplicht gedurer.de een gedeelte
1 de week. dan toch wel zeer spoe-
ministerie
buitenlandse zaken.
I Het bekende Brusselse
„Manneke" is gisteren
enkele uren gekleed ge
weest in een zwart-lede-
ren kostuum, zoals dc
„koning van de twist",
Vincent Taylor, pleegt tc
dragen. De vermomming
viel de honderden voor
bijgangers overigens niet
op: het „Manneke" heeft
tientallen uniformen en
bovendien was er in het
twist-pak ruimte uitge
spaard die het in staat
stelde zijn functie, waar
aan het zijn naam ont
leent, normaal te ver
vullen. Pas na het mid
daguur kwam de politie
tot de ontdekking dat er
iets niet klopte. En spoe
dig stond Manneke P.
weer bloot op dc koude
en tochtige hoek achter
de Brusselse Grote Markt.
Carmelo Conté. 62, en
zijn vrouw Maria. 63,
zagen elkaar maandag
in Sydney voor het eerst
in veertig jaar. Twee jaar
na hun huwelijk op Si
cilië in 1920 besloot Car
melo naar Australië te
emigreren- Maria vond,
dat zij haar zieke moeder
niet alleen kon laten en
bleef achter. Zij konden
niet met elkaar corres
ponderen, omdat Carmelo
niet kon schrijven, maar
hij zond wel foto's. Hun
dochter, die na Carmelo's
vertrek naar Australië
werd geboren, groeide
op, trouwde en kreeg
zeven kinderen. Maria'*
moeder stierf in 1958,
maar het duurde nog vier
jaar voordat Maria geld
genoeg bij elkaar had ge
spaard om de overtocht
te bekostigen.
De Duitse persraad heeft
gisteren een beroep ge
daan op de buitenland
se correspondenten en
nieuwsorganisaties om de
bijzonderheden over de
vluchten van mensen uit
Oost-Duitsland niet be
kend te maken. Verleden
week hadden buitenland
se bladen tot in bijzon
derheden dc vlucht van
28 Oostduitsers via een
eigen gegraven tunnel
beschreven.
De Italiaanse filmacteur
Franco Silva heeft een
eis tot schadevergoeding
ingediend tegen Anita
Ekberg, omdat zij gewei
gerd heeft, nadat aan
hun vriendschap een ein
de was gekomen, met
hem in een film te spe
len. De acteur eist zeven
miljoen lire wegen* ma
teriële schade en dertig
miljoen wegens „artis
tieke en morele" schade.
De Thailandse radio
heeft een waarschuwing
gericht tot handelaars,
die schoolkinderen koek
jes met verdovende mid
delen erin geven in de
hoop hen hieraan ver
slaafd te maken.
I Aan de veie huismiddel
tjes tegen haaruitval is
een nieuw middel toege
voegd dat op een oude
voorgeschiedenis mag
bogen. Volgens Sandv
Kidd, een 76 jaar oude
Schot, (die het in zijn
jeugd van een oude zee
man heeft gehoord) is
een flinke scheut whiskey
het enige afdoende mid
del. Het advies luidt:
Masseer uw schedel elke
dag met wat whiskey;
kam en borstel uw haar
daarna drie maanden
lang naar rechts, vervol
gens drie maanden'lang
naar links en dan drie
maanden recht naar ach
teren. Voordat u gaat
slapen uw haar recht
naar voren borstelen. Ais
u dit volhoudt, gaat uw
haar honderd jaar mee.
thans reeds een arbcidsverbod
14-jarlge meisjes, zodat het in theorie
slechts gaat om de 18.000 jongens van
14 jaar, die aan de arbeidsmarkt zou
den worden onttrokken. Veel belang
rijker is daarom de opname-capaci
teit van het onderwijs. Hierbij zullen
veel hogere eisen worden gesteld aan
het meisies-onderwijs, dan aan de mo
gelijkheden tot voortgezet onderwijs
aan jongens. Op 1 januari 1959 werd
nl. door 20 pet. van de 14-jarige meis
jes en door 11,5 pet. van de 14-jarige
jongens in het geheel geen onderwijs
meer genoten.
Verlenging van dc leerplicht met
een Jaar Is bovendien een tweesnij
dend zwaard. Aan dc ene kant wordt
bereikt dat deze Jeugd in leder geval
nog gedurende een Jaar ongestoord
lichamelijk en geestelijk kan groeien,
maar tevens, dat een relatief hoger
percentage ouders bereid zal zijn hun
kinderen een afgeronde beroepsoplei
ding te gunnen, omdat xlj na de la
gere school toch nog verplicht zijn hen
nog drie jaar onderwijs te laten vol-
Hoe dit alles ook zij, er zijn rede
nen te over om thans een begin te
maken met een aantal onderwijskun
dige maatregelen, die eigenlijk niet
anders zijn dan een daad van eenvou
dige sociale rechtvaardigheid ten op
zichte van de jeugd, die reeds onmid
dellijk na het beëindigen van de leer
plicht geheel of gedeeltelijk wordt op
genomen in het arbeidsproces.
