-DE DOKTER
Behoefte aan mensen
dringender dan steun
is
wniKzuns
CHEFAROX
Een woord voor vandaag
Oproep aan de jeugd
Nederland
van
Discussie over
begrafenissen
burgerlijke
in Zweden
Openlijke zelfkritiek op
Russische pedagogie
TEN HOEVE S ROGGEBROOD
BIJ ELKE MAALTIJD^
aan 'i woord
Over vetzucht en
vermagering
NIEUW-GUINEA I
Hervormd Nederland heelt naar
aanleiding van de oproep van het
breed moderamen van de synode
inzake Nieuw-Guinea en het arti
kel van de hoofdredacteur „On
rust over Nieuw-Guinea" vele
reacties ontvangen. Zij heeft het
best geargumenteerde en ook wel
het grootste stuk. geschreven door
tnr. G. J. de Lint, officier van
justitie te Den Haag. gepubliceerd.
Mr. De Lint schrijft:
Zuiver gedacht in termen van
nut. opportuniteit en wereldlijke
macht ;s het voor Nederland een
voordelige zaak om dat kannibalis
me maar te laten begaan en zijn
bescherming over het Papoeavolk
terug te trekken.
Zo wordt Nederland dan ook ge
raden door Indonesië en zo wordt
Sedacht door groepen Nederlan-
ers die daarvoor een morele
rechtvaardiging aanvoeren welke
zou zijn te vinden in het zoeken
naar verzoening lussen Indonesië
en Nederland. Men zou hebben ver
wacht dat de kerk bij het prediken
van het Evangelie van de verzoe
ning zou kunnen onderscheiden dat
die verzoening niet door Nederland
kan worden gekocht met het opof
feren van de Papoeabevolking.
Voor hen. die dat hebben verwacht,
vormt de Oproep van het Breed
Moderamen van 16 december 1961
een totaal onverstaanbaar stuk,
waarover de kerk zich zal moeten
bezinnen, al is daar deze maal niet
om gevraagd. De navolgende aan
tekeningen bij het stuk mogen daar
toe een inleiding vormen.
1. De Oproep van het Breed Mo
deramen druist in tegen de Oproep
van de Generale Synode van 27
juni 1956. omdat zij nauwelijks de
uitspraak lanceert dat de uit of
ficiële Indonesische uitspraken vol
doende bekende) verlangens van
volk en regering van Indonesië ten
aanzien van N-Guinea gerecht
vaardigd zijn. Die zijn nu juist in
het geheel niet gerechtvaardigd.
Zij zijn dat nimmer geweest en zij
kunnen dat ook niet worden door
herhaling of door bedreiging met
oorlog. In de rede van mr. Schür-
mann gehouden in de Algemene
Vergadering der Verenigde Naties
op 15 november 1961 heeft deze
woordvoerder van onze regering
onomstotelijk aangetoond dat de
redering van de Indonesische Repu
bliek in juli 1945 nog geen verlan
gens had t.a.v. Nieuw-Guinea. Deze
verlangens zijn later verzonnen en
dragen een zuiver imperialistisch
karakter. Zij lijden dan nog boven
dien aan het gebrek van te wor
den afgeleid uit de territoriale om
vang van het Nederlandse kolonia
lisme. zijnde toch wel de meest on
rechtvaardige titel, welke juist van
die zijde kon worden bedacht.
2. De Oproep van het Breed Mode
ramen doet afstand van het zelf
beschikkingsrecht der Papoea's,
door nog slechts te verlangèn naar
de nodige waarborgen voor een
eigen ontwikkeling van land en
volk. De gerechtvaardigde verlan
gens van dit volk. dat hongert naar
een eigen volksbestaan, behoeven
niet meer te worden ingewilligd in
overeenstemming met de beloften
die te dien aanzien van Neder
landse zijde zijn gegeven. maar
slechts ..zoveel mogelijk'' te wor
den vervuld. De Oproep ziet over
het hoofd dat het zelfbeschikkings
recht van de Papoea's niet zomaar
steunt op beloften, die misschien
ten onrechte zijn gedaan of te ver
zouden gaan, maar primair steunt
op de fundamentele rechtsbeginse
len van de Verenigde Naties, on
derdelen van de internationale
rechtsorde, waarmede de volkeren
eigen richting en agressie juist
hebben willen uitsluiten. Hoe kan
nu de kerk mede pleiten voor een
verkorting van die international»
rechtsorde, sprekende in gehoor
zaamheid naar de bijbelse eis der
gerechtigheid 'brief Breed Mode
ramen van 23 juli 1956)?
3 De mogelijkheid om nog waar
borgen te krijgen voor een eigen
ontwikkeling van land en volk van
West-Papoea wordt in de onroep
ondergeschikt gemaakt aan de in
williging van de Indonesische ver
langens. Hët oprechtheidsgehalte
van de Oproep is op dit punt niet
meer aan te tonen, omdat door In
donesische uitspraken en de erva
ring met eerder door Indonesië ge-
eeven waarborgen, voldoende be
kend is. dat de waarborgen niet
zullen worden gegeven subsidair
niet zullen worden nageleefd.
4 De oproep tot bezinning van
1956 richtte zich tegen vermeende
zelfzucht en ..overspannen natio
nalisme" (van de Nederlanders).
Verwezen werd naar de verklaring
van de G.S. van 2 februari 1956
..Hoe dienen wij de vrede'?" waar
in als taak van de kerk wordt aan
gewezen ..alle overspannen nationa
lisme als afgoderij te ontmaskeren
en alle souvereiniteitskramp te
signaleren ook in koloniale vraag
stukken". Er werd uiteengezet dat
de kerk „erop moet wijzen dat de
gerechtigheid Gods allereerst bete
kent het verschaffen aan de naas
te wat hij voor zijn menselijk be
staan nodig heeft in de ruimste
zin des woords" (brief van 23 juli
19561. In de termen kan ook de
verhouding Indonesië-N.-Guinea
worden vertaald. Onder de impul
sen van overspannen nationalisme
en souvereiniteitskramp wil Indo
nesië N.-Guinea eventueel met oor
log onder haar souvereiniteit bren
gen en de Papoea's zien zich daar
door bedreigd in de leefbaarheid
van hun menselijk bestaan. Dat is
een vrees van de Papoea's zelf.
bekend uit de N.-Guinearaad enz.
Zullen nu de Nederlandse domi-
nee's die het brengen van offers
aan dat Indonesische nationalisme
bepleiten, door de Papoea's niet
worden beschouwd als valse pries
ters?
5. "De Oproep van 16 december 1961
lijdt in haar uitgangspunten aan al
lerlei verwarring. Er wordt gevolg
gegeven aan een beroep van de
Kerken van Halmaheira en Morotai
op de Nederlandse kerk en verband
gelegd tussen dit beroep en een
uitspraak van de Wereldraad van
Kerken. Maar in die uitspraak van
de Wereldraad wordt gezegd dat
Christenen er bij hun regeringen en
bij internationale lichamen op moe
ten aandringen voor geschillen
vreedzame oplossingen te kiezen.
De Nederlandse regering behoeft
daarin geen aansporing. Zij wil
niets liever en maakt daarvoor
reeds gebruik van alle hulp van in
ternationale lichamen, welke in de
verkommerde internationale orde
nog te verkrijgen is. Er is niet ge
bleken dat de Kerken van Halma
heira en Morotai zich tot de Indo
nesische regering hebben gewend.
Is haar beroep op Nederland niet
eerder te zien als de noodkreet van
gijzelaars in Soekarno's hand? Er
is niet gebleken dat de N.H. Kerk
ook maar iets heeft gedaan om
rechtstreeks of via de Wereldraad
verzoenend in te werken op de oor
logszuchtige geesten aan Indonesi
sche zijde. In dit geheel gezien is
de Oproep tot de Nederlandse Over
heid niet anders dan een vergis
sing. een verkeerde adressering:
een verkeerde keuze, een verkeerd
inzicht in de vraag van welke kant
uit de vrede wordt bedreigd.
6. In 1956 werd verzuimd de bevol
king van N.-Guinea zelf te horen al
vorens de G.S. tot de Oproep heeft
besloten. Naar aanleiding daarvan
heeft de G.S. toen opgemerkt dat
naar haar mening zulk een raadple
ging niet wel mogelijk geweest zou
zijn (brief van 20 december 1956
waarbij werd verwezen naar de
aan de dominee s Kamma en Kijne
gegeven toelichting, geformuleerd
door de raad voor de zending, waar
in was gesteld: ..Neen. in geval
van statusverandering moeten de
Papoea's natuurlijk geraadpleegd
worden, al zal het niet gemakkelijk
zijn de juiste vorm daarvoor te vin
den. Maar dan moeten eerst het
Nederlandse volk en zijn regering,
anders dan nu.- de toekomstige sta
tus van N.-Guinea in discussie wil
len brengen. Welk een indruk moet
een raadpleging van Papoea's vóór
zulk een beslissing van Nederland
wel maken op de intelligentste
autochthonen?"
Waar is vervolgens de
goede trouw van de N.H. Kerk. in
dien moet blijken dat zij haar eigen
dochter-kerk de E.C.K. van Nieuw-
Guinea hoegenaamd niet heeft voor
bereid. laat staan geraadpleegd?
En dat is gebleken uit de onthutste
en verlegen commentaren van ds.
Rumainum. Is het dan te verbazen
dat een der meest vooraanstaande
en fijnzinnige leiders der Papoea's
deze gedragslijn van de Nederland
se protestantse kerk dermate per
fide vindt, dat hij heeft gezegd dat
men beter kan spreken van ,.pro-
setan" (satan) dan van „protestan"
(Maleis voor protestant)?
Hoe zal onze N.H. Kerk dit weer
kunnen goedmaken?
In 1951 waren al die bezwaren te
gen raadpleging van dc Papoea's
zelf komen te vervallen. De Papoe
a's konden èn via de N.-G. Raad
en via de E.C.K. effectief worden
geraadpleegd. Het Breed Modera
men zal dan toch moeten verant
woorden waarom ook nu de raad
pleging van de Papoea's angstvallig
werd vermeden.
Aanstaande zondag: offerdag
Project van acht
Op de eerste zondag in febru- #1J.
ari denken velen in Nederland Hl ll 10611 Ot) Stai)pl
terug aan diezelfde zondag, ne- J I I
gen jaar geleden: een waters
nood teistert ons land. Verliezen
aan mensenlevens kunnen niet
vergoed worden. Maar verder is
het leed van 1953 nu al lang ge
leden. Huizen zijn herbouwd, de
schade werd vergoed, het land
bloeide weer op.
Maar realiseren wij ons dat er
elk jaar op tal van plekken in de
wereld zo'n „februarizondag-
1953" is? Hetzij door aardbeving,
storm of water. En dat voorts
door honger, oorlog en terreur
miljoenen mensen moeten lijden?
Om daaraan te herinneren komt de
Stichting Oecumenische Hulp aan
Kerken en Vluchtelingen elk jaar op
de eerste zondag in februari onze
aandacht vragen. Waarbij het hoe
vreemd dit ook lijkt niet meer
allereerst gaat om geld.
Er is een ontstellende nood. Met
geld kan men daartegen heel wat
uitrichten. Maar veel groter is de
behoefte aan mensen. Mensen die be
reid zijn om hun noodlijdende mede
christenen te helpen bij het vinden
van een nieuw of een menswaardig
bestaan.
Dr. J. van Klinken, directeur van het
Algemeen Diaconaal Bureau van de ge
reformeerde kerken, wees daarop toen
hij zijn indrukken verhaalde van een
reis naar Iran, Pakistan en Hongkong.
Zoals men weet richt de oecumenische
hulp georganiseerd door de Wereld
raad van Kerken zich in de eerste
plaats tot de kerken in het noodgebied.
Vandaar dat dr. Van Klinken in Paki
stan contact zocht met de raad van ker
ken aldaar.
Anders dan men zou verwachten, vroe
gen de kerken daar nadrukkelijk: help
ons bij de vorming en opleiding, want
het gebrek aan mensen die leiding kun
nen geven belemmert onze ontwikkeling.
Richt daarop uw dienstbetoon. Dat dit
niet overdreven is. blijkt uit de volgen
de cijfers. Van alle leerplichtige kinde
ren in West-Pakistan bezoekt veertig
procent de school. Maar bij de christe
nen is het slechts twintig procent. Het
zijn juist de armste en minst-ontwikkel
de Pakistani, die tot de christelijke kerk
behoren.
In zulke noden kan met geld niet voor
zien worden, tenminste niet rechtstreeks.
Er moeten mensen naartoe. Daarom
heeft de gereformeerde zending enige
medici en sociaal-economen uitgezon
den naar West-Pakistan. Het merendeel
van hen had al ervaring in Indonesië.
Doch terwijl zij daar bij de inheemse
christenen figuren aantroffen, die zelf
leiding konden geven, bleek in Pakistan
dit kader geheel te ontbreken.
Toenemend aanbod
Mr. R. Zijlstra. secretaris van de
stichting, vertelde dat in zeker opzicht
de hulp niet eenzijdig is. Men mag het
Maagklachten?
U'JJJJJ
(Van een onzer verslaggevers)
werkelijk niet zo voorstellen alsof het
welvarende deel van de wereld met een
royaal gebaar de armlastige wereldbe
volking wat toestopt. Bij de oecumeni
sche hulp is daarvan geen sprake.
Men krijgt ook wat terug: de gevende
kerken gaan door dat geven beter haar
opdracht verstaan. Niet het aalmoesbe
sef gaat leven, maar de evangelische
gedachte „als één lid lijdt, lijden alle
leden." Dat blijkt uit het toenemend
aanbod van mensen, die in de noodge-
bieden willen werken.
Ook dr. Glen Garfield Williams, se
cretaris van Interchurch Aid in Europa,
verklaarde, dat het een primaire éis
van het christen-zijn is om zusterkerken
te helpen. Vaak gaat het om hulp aan
miniatuurkerken in een overwegend
rooms-katholieke omgeving, zoals Italië
en Portugal.
Ook Europa
De aanwezigheid van dr. Williams ves
tigt er de aandacht op. dat ook in Euro
pa nog heel wat nood te lenigen valt.
Wel gaat van de verworven gelden zes
tig procent naar Azië. vijfentwintig pro
cent naar Afrika en vijftien procent naar
Europa, maar al is dat europese per
centage laag, er bestaat toch een dui
delijk aanwijsbare behoefte aan hulp
Wij behoeven daarbij niet aan honge
rende mensen te denken, maar wel aan
verarmde streken. De projecten voor
hulp aan dorpen in Griekenland en Ita
lië, waaraan Nederlanders leiding ge
ven, zijn bekend.
Daarnaast is er hulp aan kleinere ker
ken. die voor grote projecten staan.
Hiertoe behoort bv. de bouw van een
studentencentrum in de universiteitswijk
te Parijs door de protestantse kerken
Toch zal men bij dc collecte voor in
ternationale hulpverlening het eerst den
ken aan lichamelijk leed. Daar zijn de
zeventigduizend ondervoede kinderen in
Hongkong, de blinden van Iran. de
225.000 vluchtelingen in Calcutta, waar
van tweederde hulpbehoevend is, enzo
voort. Op het program van dc Inter
church Aid staan projecten tot een be
drag van bijna acht miljoen dollar....
Meer dan zeventig procent hiervan wordt
door de kerken in Amerika bijeenge
bracht.
Voor Nederland werd verleden jaar
een miljoen gulden van de kerken ge
vraagd. Maar er kwam ruim twee mil
joen binnen, hulp in natura meegere
kend. Die vermeerdering zit in het toe
treden van de gereformeerde kerken tot
het werk van de stichting. Uit deze ker
ken kwam een miljoen gulden.
De Interkerkelijke hulp wordt in Ne
derland metterdaad steeds meer inter
kerkelijk. Behoorden aanvankelijk bap
tisten, doopsgezinden, lutheranen, her
vormden, oud-katholieken en remon
stranten tot de stichting, thans hebben
ook de broedergemeente (hernhutters)
en de vrije evangelische gemeenten
zich bij de stichting aangesloten. De
gereformeerden maken formeel geen
deel uit van de stichting, maar ver
richten haar hulpwerk via dit orgaan.
Want niettegenstaande alle hulp
blijkt er telkens weer nieuwe nood te
zijn. En altijd geldt: snelle hulp is
dubbele hulp. Bij een plotseling ontsta
ne nood dient aanstonds geholpen te
kunnen worden.
Dr. Van Klinken zei, toen mr.
Kijlstra aarzelde om een streefbe
drag te noemen, dat de kerken dit i
jaar eigenlijk meer dan drie miljoen
gulden behoren op te brengen. Er
moet een duidelijke vooruitgang in
de offervaardigheid te bespeuren
zijn, vond hij.
De geschiedenis van de man met de onreine geest, die onder
meer in Marcus vijf wordt beschreven, is wel oneindig triest.
Van zijn leven weten wij maar weinig. Of hij vroeger „norr
maal" is geweest: het is niet bekend. Wèl weten wij, dat de K
duivel hem volledig in zijn macht heeft: onrein van geest.
Daar, in de graven, „leeft" deze mens. Een schrik voor gewone£ev
mensen, een verschrikkelijke boeman voor de kinderent>rs
Als Jezus hem, onbevreesd, tegemoet treedt, vraagt Hij naarvJT
zijn naam. De man antwoordt: „Mijn naam is legioen, want a
wij zijn zeer talrijk." De man wéét van zijn lot en het merk-feT
waardige is, dat hij zichzelf, zijn hele existentie, als het ware
vereenzelvigt met de duistere machten, die hem in hun greepC1*
hebben. Is hij ziek, is het zijn schuld? Is het antwoord op deze^ei
vraag belangrijk? Hier is een mens in gesprek met Jezus mü
hier staat voor Jezus de duivel in menselijke gedaante. Hier
wordt Jezus geconfronteerd met de macht van de boze, dte£io
de grootste verwoestingen weet aan te richten in een mensen-*OT
leven. Niet altijd doet hij dat op een zo afzichtelijke wijze als£®e:
in dit geval. Het gebeurt ook vaak op heel subtiele wijze, c
geraffineerd en geruisloos. Onrein van geest: de mens weetH*
het vaak niet van zichzelf. Een keihard materialismet een door
corruptie en zinnelijkheid verziekt bestaanDat er des-Sa
ondanks redding bestaat: de geschiedenis van de man in het la»
Zand der Gerasénen kan het ons leren!
Ter gelegenheid jeugdjaar Leger des Heils
Over de zogenaamde .burger- ledene nog boven \arde is. ieder con-
- - -• -- - flict tussen de kerkelijke ambtsdragers
de nabestaanden
lijke begrafenissen", die zonder
medewerking van een dominee
plaatsvinden, wordt de laatste
tijd in Zweden veel gediscus
sieerd. De aanleiding daartoe
was de dood van een bekende
persoonlijkheid. Zijn nabestaan
den wensten dat in de kerk vaü
zijn geboorteplaats een samen
komst zou worden gehouden
maar het mocht geen kerkelijke
plechtigheid zijn. De plaatselijke
predikant weigerde de kerk be
schikbaar te stellen omdat de
overledene uit de kerk was ge
treden.
Nu zijn in Zweden, krachtens een in
1926 aangenomen wet. begrafenissen,
waarbij men' de gebruiken van de
Zweedse kerk niet in acht neemt, mo
gelijk geworden. In de nieuwe kerkwet
van 1957 is deze regeling ook opgeno
men. Dit geldt slechts voor de kerk
zelf en niet voor de kapellen of aula's
op begraafplaatsen en bij crematoria.
de eredienst
niet tot de
kerk behorende dode vermeden moet
worden. Op de kerk immers rust de
taak treurenden in hun verdriet bij te
Aan de jongste discussie heeft nu
ook de directeur van de diakonale raad.
ds. Ingmar Ström, dcelgenoi
kerk zo zei hij, is er voo:
n zij kan niet zonder nu
one buurtzaal veranderd worden. De
raag is echter niet belangrijk hoe de
kerk moet uitsluiten maar hoe zij moet
handelen in noodsituaties. Dan moet
iij zich ruim van opvatting en hulpvaar
dig betonen.
Vele gewone begrafenissen op het plat
teland. die volgens de gebruiken van
de Zweedse kerk, maar met kennelijke
onverschilligheid worden bijgewoond
door mensen die de christelijke bood-
Bernepingswerk
VFn. HFRV. KFRK
Beroepen te Wijckel (Gr.): E. J. C.
Hammings, kand. te Voorschoten.
Bedankt voor Opende (Gr.): M. H
Geertsema te Stedum.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Utrecht-Z. (vac. J. van
ReevenJoh. C Baumfalk te Ommen;
te Goënga: F. Dijkstra, kand. te Leeu
warden; te Campón (Duitsland): A. Scg-
ger te Zoutkamp; te Idskenhuizen: N.
Wijngaarden te Vollenhoven; te Oude-
ga iW.) en te Hollum (Ameland): G.
Kerssies, kand. te Zuidlaren (Dr.); te
Edam: J. van Eijk, kand. te Emmen.
Examens De classis Bedum heeft
S-aep geëx. en beroepbaar verklaard:
Reenders, kand. te Bedum. die om
studieredenen nog geen beroep in over
weging kan nemen.
GEREFORMEERDE KERKEN
Tweetal :e Zuidhorn: H. J. Nijenhuis
te Overschie en A. G. Versteeg te Em-
meloord.
Bedankt voor Grand Rapids (U.S.A.)
D Dcddens te Mariënberg.
CHRIST. GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen naar Apeldoorn-Z.: T
Briencn te Mussel.
UNIE VAN BAPT. GEM.
Aangenomen naar Winschoten: C
Mostert te Harlipgcn.
In Israël werken
900 zendelingen
..Als de jeugd in Israël in Joodse
geest wordt opgevoed en de Joodse
waarden leert kennen behoeven wij niet
Israël werkzaam zijn", verklaarde
dezer dagen het parlementslid rabbijn
Menachom Porush. De rabbijn, die se
cretaris is van de Agoedat Jisraeel. een
streng religieuze partij, bezoekt ver
scheidene landen om bij de Joodse ge
meenschappen gelden in te zamelen om
voldoende kleuterscholen in Israël te
stichten Volgens zijn opgaven werken
in Israël van zestien Protestantse orga
nisaties 230 zendelingen en van Katholie
ke organisaties 700 monniken en non-
Bijbel hoofdpunt Van
festival in Israël
genezende laag op de maagwanc £e naoestaancten voor een ..ourgi
begrafenis de beschikking krijgen
het kerkgebouw. In een dergelijk geval
moet de plaatselijke predikant beslis
sen. maar hij kan ook de beslissing aan
de bisschop overlaten. Onder bijzondere
omstandigheden verstaat men de weers
omstandigheden en de mogelijkheid dat
een geschikt niet-kerkelijk gebouw ont
breekt.
Onder de titel Opvoeden doorj<
waarheid", is in het Russische j'
pedagogischs blad ,,Literatura i
Schisn" een felle kritiek ver-
Filmster
Ik sprak met Katja A., die ln haar op-
9rhr>npn on Hp wüzp waarnn vpIp s,cI had geschreven dat zfj landhuishoud
scnenen op ae wijze waarop veie kundijrc w„de worden. Het werd me ai
Russische kinderen schoolonder- spoedig duidelijk dat
richt krijgen. Het artikel is van:}^
de hand van de Russische schrij
ver N. Hodsa, die een aantal on-|jv,ldIe Morden- Ze keek
te blauwe ogen a—
langs verschenen jeugdboeken!
beschrijft. Hij verzet zich tegen
de Hieronymus van Alphen-
stijl en zegt:
Wij zijn er zelf de schuld van dat onze
tienjarigen in onze maatschappij als koude
egoïsten opgroeien. Het is onze schuld,
de schuld van de scholen, van de ouders
cn van de kinderauteurs dat onder onze
kinderen tientallen huichelaars en cyni
ci zijn te vinden.
had. wat dat werk eigenlijk in-
het hoge
hield. En al heel spoedig kwaï
een grote onvoldoende van de onderwij
zeres gekregen. Ik was bang dat ze dan
niet tevreden was."
..Wil dat zeggen dat de andere kinde
ren er net zo over dachten en ook maar
wat opgeschreven hebben"
,.Ik weet het niet waarschijnlijk
,,Ik roep u op Deze steeds
weerkerende woorden richt de
territoriaal kommandant van het
Leger des Heils in Nederland,
kommandant W. F. Palstra, tot
de jeugd van ons land. Speciaal
tot de jeugd, omdat het Leger
des Heils dit jaar, waarin zij
haar 75-jarig bestaan herdenkt,
tot jeugdjaar heeft uitgeroepen.
De oproep is in het zojuist ver
schenen nummer van ,,de Strijd
kreet" gepubliceerd:
In het jaar waarin het Leger des Heils
zijn 75-jarig bestaan in Nederland her
denkt. en dat wij tot „Jeugdjaar" heb
ben uitgeroepen, richt ik mij met deze
oproep tot u, jonge mensen van Neder
land.
Ik roep u op onverschillig tot welke
levensbeschouwing u zich rekent tot
bezinning op de wezenlijke waarden
van het leven, dat méér is en groot
ser is dan alleen maar de zorg voor de
eigen portie van de nationale welvaart!
Ik roep u op tot bezinning op het gees
telijk fundament waarop uw leven ge
bouwd is, een fundament dat juist in
deze tijd hechter en vaster dan ooit zal
moeten blijken.
Ik roep u op tot trouw aan uw idealen,
die zo dikwijls het onderspit moeten
delven in de strijd met ons verlangen
het in de eerste plaats zelf goed en ge
makkelijk te hebben.
Ik roep u op de strijd aan te binden met
de alles verlammende gemakzucht, ge
notzucht en onverschilligheid, in uzelf
zowel als om u heen.
wereld die het
te stellen tegen
hebben in-
j n ais hoogste
schap ten ene male niet hebben begre
pen. vormen een minstens even groot
probleem als de weinig voorkomende
burgelijke begrafenissen met een atheïs
tische achtergrond. Een door de wet op
gelegde drang om de kerken voor niet-
kerkelijke aangelegenheden beschikbaar
te stellen achtte ds Ström niet verenig
baar met het in Zweden geldende recht
van godsdienstvrijheid.
norm heeft uitgeroepen en u wijs will
maken, dat geluk en levensvulling aq
te meten zijn aan een meerdere on
mindere mate van bezit.
Ik roep u op tot bezinning op de nog zo:
onnoemelijk grote geestelijke en stof-:
lelijke nood in de wereld waarin wij
leven en waarvoor wij met elkaar
maar ook ieder voor zich verantwoor
delijk zijn.
Ik roep u op tot bezinning op uw per
soonlijke verantwoordelijkheid voor
wat u met en in uw leven doet er
nalaat te doen.
Ik roep u op aan die verantwoordelijk
heid metterdaad gestalte te geven door
een welbewuste keuze voor een leven
van dienstbaarheid waar dan ookj
en hoe dan ook.
Ik roep u. dit alles s
leven op het hoogste i
en voor de naaste!
Hiltoii-hotel inzet i
Arabische boycot 1
„Wat het Arabische boycotcomité
voorstelt is precies het tegenovergestel-M
de van onze principes. Ik spreek van^
de Amerikaanse principes die reeds na-
geleefd werden door onze voorvaderen
en de principes waaraan Amerika zich E
houdt. Dit zijn dezelfde principes waar- C
onder Hilton Hotels Corporation over dew
gehele wereld hotels sticht zodat leden
van alle volken in vrede kunnen leven.
Toerisme leidt tot onderling beter be-ceP
grip en hopelijk uiteindelijk tot vrede. "der
Met deze brief van Conrad Hilton, de J,
president van de Hilton Hotels Cor-|Mo
poration wees dit concern de eis af van;ma;
Alfred Lilienthal, de secretaris van de a
Amerikaans-Arabische Associatie voor,,„r
Handel en Industrie, het voornemen om I
in Israël, in Tel Aviv. een Hilton Hotel
te bouwen na te laten. De heer Lilien-ve'
thai heeft het Hiltonconcern bericht dat c
als de plannen om ook in Israël een ho-^1
tel te bouwen worden verwezenlijkt, de
Arabische landen gezamenlijk actie te-,.Ri
gen deze hotels zullen ondernemen. DeBoi
Arabische landen hadden hiertoe reeds
besloten. Het hotel in Cairo zal dan
moeten worden gesloten en in geen
Arabisch land zal nog mogen worden
gebouwd. De bouw in Tel Aviv gaat
door.
Advertentie
V
een gezonde, smakelijke afwisseling -
Uw bakker heeft het; altijd vers
EEN VAN ONZE 7 SOORTEN:
Een Haags zoel broodje, gevuld mei
rozijnen en krenten.
Alle soorten worden machinaal
gesneden, verpakt en gesteriliseerd.
de
des-
SMAAKT BIJ ELKE MAALTIJD
„Vragen op medisch gebied zenden aan de redactie van ons
blad met linksboven op de envelopt „Medische rubriek'*.
Antwoord op vragen van algemeen belang wordt wekelijks
In deze rubriek gegeven, vragen waarvan de beantwoording
niet langs deze weg gewenst Is, geschiedt per brief."
In e
het thema: „Wat ik zou willen wor
den." Het bleek dat alle leerlingen, ook
dc meisjes, er van dromen om bankwer
kers. draaiers, spoorwegarbeiders, colcho-
seleiders, en landarbeiders te worden.
Geen van de jongens schreef dat hij pi
loot. of een grenssoldaat, of een rechter,
of een Noordpoolonderzoeker wilde wor
den. Geen van de meisjes schreef dat zij
droomt van een carrière als filmster. De
onderwijzeres is zeer tevreden het is
haar gelukt om de kinderen een nieuwe
opvoeding te geven En het is haar binnen
de kortst mogelijke tijd gelukt Alle kin
deren willen dc fabriek in of dromen al
leen maar van arbeid op het land
Altijd knap
Hier moet ik
ja voor haar opstel het hoogste cijfer had
gekregen. Het uiterlijk resultaat scheen
de onderwijzeres volledig te bevredigen
en ze maakte zich helemaal geen zorgen
over de morele gevolgen.
Een aantal van onze auteurs die kinder
boeken schrijven schijnen van mening te
zijn dat in de kinderboeken een onder
wijzer altijd knap. rechtvaardig en zelfs
goedgebouwd moet zijn. De ouders die in
deze boeken worden beschreven moeten
ook verstandelijk zijn. veel goede prin-
houden
het oog zijn. Een andere beschrij
verantwoord zijn
lust -
pedagogisch
de voedselvoorziening
nbreuk maken op het gezag
leven te blijven,
ïaarom? Op het
ogenblik is het bekend dat we minstens vijftig
stoffen nodig hebben om gezond te blijven en
misschien nog wel meer. Sommige stoffen heb
ben we maar in zeer kleine hoeveelheden nodig,
andere in grote. Die stoffen hebben allerlei ver
schillende eigenschappen en verschillende taken
in het lichaam. We behoeven er ons gelukkig
niet druk over te maken of we inderdaad al die
stoffen dagelijks wel binnen krijgen, want bij
het gebruik van een verantwoorde voeding ge
beurt dat vanzelf.
We hebben dus voeding nodig om ons lichaam op
te bouwen en de slijtages te herstellen, om arbeids
kracht en warmte te geven, om ons lichaam te be
schermen tegen nadelige invloeden en om de li
chaamsprocessen goed te laten verlopen. Niet alle
levensmiddelen hebben echter de zelfde waarde. Er
zijn levensmiddelen die ons veel arbeidskracht ge
ven maar weinig stoffen om het lichaam op te bou
wen. Ook zijn er weer andere voedingsmiddelen die
veel beschermende stoffen bezitten. Melk bevat
toch wel j wijzers en ouders
kOSRAM
werp. Ook de dramatiek
deel zullen uitmaken va
zullen bijbelse thema's moeten onder-'sche le'
september in Israel zal worden gehou-strepen. Sir John G:elgud
den Verscheidene Israëlische componis
ten hebben opdracht gekregen
u componeren op een bijbels
de bijbel declameren Aan het fes-
nuziek tival zullen onder meer mee
onder- i Stravinsky en Pablo Casals.
el bouwstoffen als brandstoffen (wat we calorie-
i cn noemen i als beschermende stoffen, vandaar dat
het zo'n goede voedingswaarde heeft. Aardappelen,
---•waarheid kan groenten cn fruit daarentegen zijn zeer rijk aan be-
rian In dergelijke boeken beschrjj-schermende stoffen, terwijl kaas. vlees, vis of ei
et gevolg van dit soort schrUven is weer rijk zijn aan bouwstoffen. Van minder belang
zijn suiker en suikerwaren, gebak, olie. vet en spek
omdat deze slechts brandstoffen en geen bouw- of
beschermende stoffen leveren. Overigens dienen de
ze voedingsmiddelen ervoor veelal de smaak te
veraangenamen.
Bij het onderzoek naar de vetzucht stuiten we op
verschillende onopgeloste problemen. Wel weten we.
dat vermeerderde vetafzetting altijd het resultaat
-- tc grote calorieën-toevoer. Maar het dik
die toch leven op gewone voe-
dieet dat arm is aan brandstof
het altijd slank blijven van personen, die
Maai
WHMOTichrUi
oai we de kinderen zelf Ieren om over
elke zaak er twee meningen op na tc
houden, dc ene voor zichzelf en de vriend
jes. de andere voor de school en de ou
ders. Is een dergelijke dualistische levens-
geschapen hui-
de dans die chelarlf geen hindernis op „»»r u<
het festival. vorming van een werkelijke communist!-
ilnstelling? Zal het straks niet is
passages nodig zijn deze jonge kinderen helemaal worden
»n_ o grond van derge- ding of zelfs op
werken Igor jlijke^principes hun opvoeding hebben ge-ifenl
zich dc weelde kunnen permitteren elke door 'hen
gewenste hoeveelheid calorieën te
plaatst ons nog steeds voor enkele raadsels. Sommi
ge mensen reageren vlot op een dieet dat arm is
aan calorieën, een vermageringsdieet dus, terwijl
dit bij anderen met soms nog strengere beperkingen
niet gelukt. Vaak wordt er dan aan getwijfeld of zij
zich wel trouw aan hun dieet houden. Zeker is het.
dat bij honger zoals in de oorlog en in concentra
tiekampen. bijna ieder zijn overtollig vet verloor, zij
het dan ook dat het bij de één sneller ging dan bij
de ander.
Het vet dat zich in het lichaam opstapelt komt in
hoofdzaak voort uit de vetten die we in onze voe
ding opnemen, doch ook de suikers kunnen in ons
lichaam de vethoeveelheid doen toenemen. Wel zijn
we op de hoogte wat er met het vet en de suikers
in de darmen gebeurt, en hoe het wordt opgeno
men. maar hóe het vet op de verschillende plaatsen
wordt opgeslagen en eventueel weer afgegeven is
onbekend.
En toch is dit van belang voor de medicus, omdat
het van belang kan zijn bij een goede kennis van vet
zucht en magerzucht. Aannemelijk.is dat de hormo
nen hierbij een belangrijke rol spelen. Van de ge
slachtorganen staat dit al min of meer vast. An
dere organen die ongetwijfeld een rol zullen spelen
:ijn de alvleesklier, de lever, de bijnier en de schild
klier. Het geven van schildkiierpreparaten veroor
zaakt vermagering, doch hoe dit precies werkt is
alweer onbekend: in ieder geval verhoogt het de
verbranding/zoals in deze rubriek al eerder is be
schreven.
Allemaal vragen, doch zeker is. en dat herhalen we
daarom nu: wanneer we weinig brandstoffen tot ons
nemen, zullen we afvallen. Het gunstigste lichaams
gewicht is voor ieder persoonlijk alleen door de arts
te bepalen, vandaar dat alleen op advies van de
arts een vermageringspoging mag worden onderno
men. De voeding moet zorgvuldig worden samenge
steld omdat er anders tekorten kunnen ontstaan.
Zoals al gezegd werd. de energie dir het lichaam
wordt aangeboden door de voeding wordt uitgedrukt
in calorieën. Onze voeding bestaat hoofdzakelijk uit
eiwitten, die ongeveer 4 calorieën leveren; koolhydra
ten of suikers, die ook ongeveer 4 calorieën leveren;
en de vetten, die daarentegen ongeveer 9 calorieën le
veren. alles per gram. De behoefte van het lichaam
aan calorieën is afhankelijk van allerlei factoren,
als de arbeid, die het lichaam moet verrichten, de
gezondheid, het klimaat, het geslacht en de leeftijd.
Om enige voorbeelden te noemen: een volwassen
man die zittend werk heeft, gebruikt ongeveer
calorieën per dag: een volwassen man. die z'
lichamelijke arbeid moet verrichten, heeft zeker
3300 caloireën nodig. Vrouwen hebben over het al
gemeen 400 a 600 calorieën minder nodig.
Het zal nu wel duidelijk zijn dat bij grotere arbeid
de vermagering sneller verloopt, wanneer we even
veel calorieën blijven gebruikerf als vóór die arbeid.
Gebruiken we bij onze voeding minder calorieën, dan
zal het gewicht ook gaan dalen.
Enkele algemene regels voor het vermageringsdi
eet ziin dan ook:
Bereid alle spijzen zonder suiker;
Eet langzaam en op geregelde tijden, kauw het
eten goed;
Gebruik bij iedere maaltijd rauwkost of fruit;
Gebruik niet teveel keukenzout;
Laat de voeding nooit te éénzijdig van aard zijn.i
Naast het vermageringsdieet staan ons nog vele
medicijnen ten dienste die de vermagering op al of
niet gunstige wijze in de hand werken. Ook zijn et
kunstvoedingen in de handel, die de eetlust stillen en
ongeveer 900 calorieën bevatten per dagvoeding. Zo
