Herv. Kerk neemt nieuw
seminarie in
Het kasteel in de verte..
Ds. P. G. de Vey Mestdagli
vijftig jaar predikant
Griekse primaat Jacovos
na 11 dagen afgetreden
Een woord voor vandaag
N.C.O.O.V. bracht in 60
jaar veel tot stand
2
ANDERZIJDS
INGEWIKKELDE KERKORDE
In het hervormd weekblad „De
Gereformeerde Kerk" vraagt prof.
dr. G. P. Itterzon zich, naar aan
leiding van een brief die hij ont
ving af, of het nodig is dat de
kerkorde zo ingewikkeld it opge
steld dat verschillende uitleg mo
gelijk is. Hij schrijft:
Op een vergadering van een gro
te stad des lands kunnen 13 voor
aanstaande leden elkaar niet dui
delijk maken, wat er in een arti
kel staat Staande de vergadering
wordt de predikant opgebeld, die er
niet uitkomt.
Vervolgens wordt een bevriend
Jurist erin gekend, die twee uitleg
gingen mogelijk acht. Ten slotte
zijn er twee „partijen", die elk
haar eigen opvatting hebben. En
dat over een zo eenvoudig iets als
de stemming in een vergadering!
Nü is er voor het ingewikkelde
van Ord. 1. art. 21. lid 10. wel een
excuus. Zoals men weet. worden
de artikelen van de verschillende
ordinanties in „leden" verdeeld.
Dat is gemakkelijk, want sommige
artikelen zijn meer dan een blad
zijde lang. Als men nu aangeeft in
welk lid precies het een of ander
is te vinden, behoeft men niet lang
te zoeken en weet men direct,
waar het staat. Nu bestaat er ech
ter de m.i. zonderlinge gewoonte,
dat geen enkel lid uit meer dan
één zin mag bestaan. Men is dan
van mening, dat men. als een lid
in twee zinnen zou moeten worden
gesplitst, met de nummering van
de leden in de war zou ra
ken. Als lid 10 zou worden uitge
breid en men er een lid 10 en lid
11 van zou moeten maken, zouden
alle volgende leden een nummer
moeten opschuiven, zoals wel is ge
schied. Daarom volgt men graag
de methode, om een lid al maar
dikker te maken. Een van de uit
drukkingen. die hierbij zeer geliefd
zijn. is: ..met dien verstande". Een
uitdrukking, die ook in Ord. 1. 21.
10 is gehanteerd. Of deze uitdruk
king hier taalkundig juist is ge
bruikt. zou nog te bezien zijn. Om
de kwestie niet nóg ingewikkelder
te Maken, laat ik deze vraag nu
maar terzijde. Want een feit is, dat
iemand, die de wetsbepaling van
het genoemde lid 10 leest, het aan
vankelijk goed kan begrijpen. Maar
als er dan bijzin op bijzin wordt
gestapeld, raakt een gewoon ge
meentelid. ook al woont hij in de
grote stad R.. de draad kwijt. Een
kerkelijk lichaam kan..., indien
tenzij.... in welk geval.... met dien
verstande evenwel dat. indien niet..
Probeert u het maar. of u het be
grijpt.
Nu is het ongetwijfeld een goed
ding, dat er kerkjuristen zijn en
blijven om moeilijke wetsbepalingen
te ontcijferen. En een vragenbus-
schrijver zal het als een voorrecht
moeten zien. als hij vanwege de on
doorzichtigheid van diverse wetsar
tikelen de gelegenheid krijgt om
licht te geven in duistere zaken en
alzo anderen te dienen. Doch dit
neemt niet weg. dat men van een
kerkorde, die geen reglementenbun
del meer wil zijn. mag verwachten,
dat zij in een kerkelijke vergade
ring leesbaar en bruikbaar is. Ook
voor de „gewone man". Ook zon
der schorsing van de vergadering
voor een telefoontje aan een pre
dikant, die er niet uitkomt. Ook
zonder het raadplegen van een be
vriend jurist, die twee uitleggingen
mogelijk acht. Ook zonder dat men
spreekt van twee „partijen". Ook
zonder een dikke brief aan een
vragenbusschrijver. Zou het daarom
niet goed zijn. wanneer wij van ons
..beginsel" afstapten, dat elk lid
van een artikel maar uit één zin
mag bestaan? Als lid 10 in 3 of
meer eenvoudige zinnen was ge
splitst. zonder kunstmatige en m.i.
betwistbare nutteloze uitdrukkingen
als: indien, tenzij, met dien ver
stande enz., zou de zaak waar
schijnlijk aanstonds duidelijk zijn
geweest. Het zou de hoogst bekwa
me juridische vader van onze kerk
orde heel wat gemakkelijker val
len. als hij en zijn juridische naza
ten niet langer gebonden waren aan
het parool: één lid. één zin. Als
een lid uit meer zinnen zou mogen
bestaan, waren we van het be
faamde „met dien verstande" af.
Waarom zouden we het lastig zeg
gen. als het ook gemakkelijk kan?
Na twaalf jaar ruimere armslag
Voor degenen die de kerk zien
als een verouderd en conservatief
zaakje ze wekt deze indruk
ook wel eens zou een bezoek
aan het nieuwe seminarie der
hervormde kerk genezend kun
nen werken. Het zojuist gereed
gekomen gebouw, waarin het
seminarie gevestigd is, maakt de
indruk ,,bg de tjjd" misschien
zelfs „zijn tjjd vooruit" te zijn.
Een kerk die zulke gebouwen
sticht, komt niet achteraan.
Het nieuwe seminarie staat op het
landgoed Hydepark, „Hervormd" ge
bied tussen Driebergen en Doorn. Dit
zijn na de oorlog vertrouwde plaats
namen in de hervormde kerk gewor
den. In Driebergen ligt het instituut
Kerk en Wereld, gevestigd op de ter
reinen van buitenplaats De Horst.
Hier staat ook het Evkmanhuis sinds
1950 onderdak biedend aan het semi
narie en nu weer vrijgekomen voor
het conferentiewerk van Kerk en We
reld.
De volgende buitenplaats is Hydepark
Gebouw is „zijn
tijd vooruit'''
reid
den
i zijn c
i één i
i de
(Van een
Beroepingsiverk
NED. HERV. KERK
Beroepen te 's Heer-Abtskerke: J. C.
Hamminga, vic. te Voorschoten.
Bedankt voor Julianadorp-Callantsoog
(toez.): J. A. Heldring voorheen prod,
van Reformed Church in Amerika, wo
nende te Zevenaar; voor Huizen (NJJ.)
H. Goedhart te Rotterdam.
GEREFORMFERDE KERKEN
Beroepen te Cape lie a. d. IJssel:
W. Bos te Bennebroek.
CHRIST. GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Alphen a. d. Rijn: R. Kok
te Ede; te Schiedam: C. den Hertog te
'a-Gravenhage.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen te Tricht: A. Hofman te
Zeist.
Bedankt voor Lethbridge (Alberta.
Can.»: W. Hage te Middelburg; voor
Utrecht: W. C. Lamain te Grand Rapids
(U.S.A.).
Jac. van Bergeijk als
zendingsarts naar
Kameroen
De zendingsarts Jac. van Bergeijk
zal. in opdracht van de Nederlands Her
vormde Kerk volgende week woensdag
met zijn gezin naar Kameroen vertres-
ken. Voorheen werkte hij in dienst van
de zending in Posso op Midden-Celebes.
Na dokter J. Legrand en de vroedvrouw
zuster M. Kru.jt is hij de derde zer.-
dingsarbeider die in dienst van de Her
vormde Raad voor de Zending naar o:t
land vertrekt.
Nog twee zendingsartsen staan ge
reed om na ontvangst van hun vi.-.um
onmiddellijk daarheen te vertrekken
Nog andere zendingsarbeiders der Ne
derlandse Hervormde Kerk, ondermeer
theologen, zullen nog dit jaar naar
Kameroen vertrekken.
Naar te Paramaribo wordt vernomen
heeft de regering der Nederlandse An
tillen de Surinaamse regering voorge
steld om de rondetafelconferentie
juli voort te zetten. Van Surinaam:
zijde was de suggestie gedaan reeds in
februari weer bijeen te komen. Doch
dit tijdstip komt de Antilliaanse rege
ring zeer ongelegen in verband met
d? komende verkiezingen in maart.
pelUk i
En langjarig contact bestaat er al j
met het grootseminarie Rijsenburg dei
verslaggevers) r k. kerk. ..Na New Delhi vallen deze
contacten niet alleen meer onder de af-
Drje_ deling illusies", zei dr. De Jong.
Zondag herdenkt de 76-jarige,
vooral in Zuid-Holland bekende
emeritus-predikant van de Neder
landse Hervormde Kerk, ds. P. G.
de Vey Mestdagh, zijn gouden ju
bileum als predikant. Zowel Rot
terdam als Den Haag herinnert
zich hem als een zeer arbeidzame
dominee, die door zijn bijbellezin
gen velen wist te boeien. In het
verdere land is hij vooral nog be
kend als oud-voorzitter van de
Nederlandse Zondagsschoolvereni
ging, terwijl oud-soldaten hem nog
kennen als de vriendelijke leger-
predikant die als zestiger er niet
tegenop zag om verschillende rei
zen naar Indonesië te maken met
troepen transportschepen.
De in Vlissingen geboren ds. De Vey
Mestdagh begon zijn ambtelijke loop
baan op 28 januari 1912 in de hervormde
gemeente van Goudswaard. Hij diende
vervolgens vier jaar Schipluiden en
jaar de gemeente van Wassenaar
kwam in 1924 naar Rotterdam, waar hij
tot zijn emeritaat bleef.
Geen beroep bracht deze predikant
nog enige jaren naar Den Haag. In die
plaats was grote behoefte aan een predi
kant in 1940, terwijl de wijk vs
ds. De Vey Mestdagh tussen Hofple:
en Oostplein door de Duitsers vrijwel
volkomen was weggebombardeerd. Den
Haag deed een beroeD op Rotterdam en
ds. De Vey Mestdagh werd prompt
twee jaar uitgeleend.
Vanuit een wijk waar de bevolking
voor het overgrote deel niet-kerkelijk
wag en waar hij in de eerste 18 jaar van
z(jn ambtelijke loopbaan slechts gevraagd
werd om drie begrafenissen te leiden,
zodat de nadruk van zijn werk op de
evangelisatie lag. kwam hij in een kerke
lijke gemeente met een prachtig kerke
lijk apparaat. Ook
dc bijbellezingen
bijzonder veel aar
„Ik ben als Jona in de zee geworpen
Het wetsontwerp van de Griek-1 metropolieten, de bisschoppen van de
- - j i j kerk. In het voorstel zouden echter
se regering dat ingrijpende ver- ^e leken een stem krijgen,
anderingen aanbracht in dc J Het wetsontwerp is niet in bespreking
wijze waarop de primaat van de pekomen in het Griekse parlement.
/-. .l j tr j» dat Jacovos besloot af te treden. In
Grieks-Orthodoxe Kerk wordt verklaring deelde hij mede: „Ik heb mij
gekozen, zal, zonder tot wet ver- opgeofferd om als Jona in de zee ge-
heven te zijn geweest, weer wor-.^en vo^bgUan
den ingetrokken. De minister geschieden s mijn opoffering voor dt
heeft niet het hoofd gebogen voor|kerk waardcren-'
de oppositie, maar de op 13 ja- IninenoinE
nuari gekozen primaat .Jacovos e
heeft het hoofd gebogen voor het R«d* eerder had h(J van het wetaont-
werp gezegd: „Ik beschouw deze inmen-
wetsontwerp. Hij heeft zijn ont- K|n(, a]s ramp7a|jg voor de regelmatige
slag ingediend. Daarmede is een
voorlopig einde gekomen aan het
ernstige conflict binnen zijn
kerk.
Jacovos, de 67-jarige nieuwe aartsbis
schop, werd van verschillende kanten on
middellijk na zUn verkiezing fel aange
vallen. Zowel regeringsbladen als kran
ten van de oppositie drongen aan op zijn
aftreden. Hij werd beschuldigd van fou
ten in zijn particuliere leven, die echter
niet met name werden genoemd.
Gisteren nog weigerde de aartsbis
schop om af te treden. Hij zei. „D«
staat kan mij niets doen. tenzij ik sterf
of aftreed." Toen kwam evenwel het
bericht dat er een wetsontwerp
ingediend, waarin ingrijpende vei
deringen werden voorgesteld in de
kieting van de Griekse primaat
waarin het mogelijk werd gemaakt
bisschop af te zetten. De verkiezing
werp gezegd: „Ik beschouw deze inmen-
g als rampzalig voor de regelmatigi
kanonieke functies van de kerk, die
Ik 44 jaar lang heb bemind en trouw
•oom heb gediend."
Het voorgestelde wetsontwerp was de
>rzaak dat dc synode van de Grieks-
Orthodoxe Kerk in allerijl bijeen werd
geroepen. De twaalf leden van de synode
hebben zeven uur lang vergaderd met
Jacovos en- dc minister van godsdienst
zaken eer de primaat zijn aftreden aar
kondigde „op verzoek van de synode
In een kerk van Athene waren op dat
moment 400 priesters bijeen die gekomen
waren om te protesteren tegen het
stel van dc Griekse regering tot wijziging
van het kiessysteem.
„Ik treed af om inmenging
staat in kerkelijke zaken te voorkomen.
Ik offer mij op OOI do MBhlU—ÉI
kerk te beschermen," waren de laatste
woorden van de primaat, toen holde hij
weg uit de synode en trok zich in zijn
die stad trokken
i deze prediker
aandacht. Toch kwam hij
toen tot de conclusie dat de Rotterdam
mer mystieker van aanleg is dan de
kerkelijk georiënteerde Hagenaar.
Legerpredikant
In 1942 keerde ds. De Vey Mestdagh
eer terug naar zijn Rotterdam, maar na
de oorlog was hij niet meer te houden.
Toen hij merkte dat er een tekort aan
legerpredikanten was cn dat bovendien
nog 50 procent van de jongere predikan
ten. die zich aanmeldden, werd afge
keurd. bedacht hij zich niet lang en bood
hij zichzelf aan voor de geestelijke ver
zorging. Drie reizen maakte hij in de
jaren tussen 1947 en 1949 naar Indonesië.
Ds. De Vey Mestdagh, die in Rotter
dam voorzitter was van de federatie van
CJMV's zoals zij toen nog heetten, en
voorzitter was van de Nederlandse
Zondagsschoolveruniging en da Neder
landse Zendingsvereuiaing, kon na zijn
emeritaat in 1951 niet stil zitten. Hü trok
naar Ede om daar dè evangelisatie- V9n
de Confessionele Vereniging te gaan
dienen en trok door zijn warme predi
king ook in die \eluwse gemeente een
zeer groot gehoor. Niet in het minst door
zijn invloed kon de evangelisatie die nu
als noodgemeenten onder artikel 238 a-h
van de nieuwe kerkorde is erkend de
Taborkerk in gebruik nemen. In 1954
zocht deze emeritus die in Rotterdam
door een bootwerker de trap werd
afgegooid, waardoor hij geruime tijd zijn
werk niet kon doen. eindelijk de rust en
vestigde hij zich voor goed in Den Haag.
Onderwijsbenoemingen
Benoemd tot leraar aan de Chr. La
gere Landbouwschool te Nijkerk op de
Veluwe: J. van de Rozenberg te Oos
tendorp.
Benoemd tot onderwijzer aan de Chr.
Uloschool te Oud-Beïjerland: G. B. Hol
vast aldaar: Chr. Muloschool te Zwart
sluis: A. de Boer te Apeldoorn: Prin-
Juliana-Ulo school te Dordrecht:
D. P. van Wijck te Alblasserdam.
Benoemd tot onderwijzer aan de
C.V.O. schoor te Hoogkerk: Sj. Bijma
te Bovensmilde.
Benoemd tot onderwijzer aan de Mr.
J. Terpstra b.l.o. 'school -te Vlaardin-
gen: J. Versloot te Huizen (NH>.
Benoemd tot hoofd aan de Chr. b.l,o.
school te Ommen: G. J. Faber te
Sneek; School met de Bijbel te Haarlo:
P. J. Jager te Franeker.
Benoemd tot onderwijzer aan de Chr.
Nat. School te Heelsum: E. Knoppers
te Breukelen; Hervormde school te Lis-
valt In I
De opening
drie gedeelten uiteen. Eerst
overdracht, een zakelijk en meer oili-
cieel gebeuren. Weer andere personen
zijn het. die de kerkelijke ingebruikne
ming zullen bijwonen: practiseh alle
maal dominees, want alle kerkvergade
ringen. classes en raden zijn uitgeno
digd.
Dc derde bijeenkomst verloopt zónder
predikanten. Hiervoor zijn tweehonderd
nsen uit alle hoeken van het land ge-
iteerd, afkomstig uit een grote varië-
1 van beroep cn levenskring, doch
uitsluitend niet-thcoloog. Zij komen niet
slechts om iets te horen, ze moeten ook
wat doen, namelijk de vraag beantwoor
den: „Wat zouden de predikanten hier
naar uw mening moeten leren?"
Het gaat hier niet om een grap. al zal
deze „opnemingssamenkomst" wel de
leukste zijn. Het curatorium wil zich se
rieus bezig houden met de door deze
tweehonderd kerkeleden geuite wensen.
Zij zullen allemaal gedurende een jaar
alle paperassen van Hydepark toege
zonden krijgen, opdat ze zelf kunnen
zien, hoe de gang van zaken is.
Men ging ervan uit, dat het semina
rie niet uitsluitend voor aanstaande do
minees moet dienen, maar dat elk ge
meentelid er mee te maken heeft. Ten
slotte betaalt hij er ook aan méé.
Dr. Koolhaas deelde mee dat de
bouw van Hydepark anderhalf miljoen
gulden heeft gekost. Een zware finan
ciële druk voor de hervormde kerk.
dat uitgestrekte terreinen
bergen en Doorn beslaat. De hervorm
de kerk kocht jaren geleden deze ter
reinen voor een bedrag dat nu bespotte
lijk laag lijkt, 250.000.
Hydepark wordt voor een gedeelte in
genomen door het recreatiecentrum Het
Grote Bos, voor een ander deel door
het internaat Nieuw-Ruimzicht (het her
vormde opleidingscentrum dat vroeger
te Doetinchem gevestigd was) en ten
slotte door het seminarie.
De grote buitenplaats Hydepark uit
88. een enorm woonhuis met 93 ka-
ers uitwendig een zusje van het kas
teel Oud-Wassenaar, is in de tweede we
reldoorlog tot de grond toe verwoest. En
staat dan op de plek van het huis
nieuwe, door architect K. L. Sij-
ïs ontworpen gebouw.
Is ook niet klein. Er zijn vier on
derscheiden delen: één voor werk en
één voor logies, één voor de
huishoudelijke staf, en de kapel. Het
gebouw bevat 42 zit-slaapkamers met
twee bedden, een collegezaal met aan
grenzende recreatieruimte, een muziek
kamer. een bibliotheek- en leeskamer,
een conferentiezaal, een eetzaal enzo-
Luxe vindt men Kier niet, maar toch
maakt het gebouw een royale indruk.
Het enige ..kerkelijke" aan Hydepark is
zijn degelijkheid. Alles werd met zorg
uitgevoerd, want ér moet concentratie
voor de studie kunnen zijn. En wanneer
zowel seminaristen als conferentiegan
gers van het gebouw gebruik maken, mo
gen beide partijen elkaar op geen enke
le manier storen.
„Bij-scholing" Ma„.. WJi dat Eeert nlct TM_
Na twaalf jaar arbeid in een ruimte slotte heeft de hervormde kerk vr
waar men slechts gast was. heeft het predikantenopleiding nooit behoev
seminarie nu armslag gekregen voor offeren, omdat deze geschiedde a
méér werk dan het strikt noodzakelijke, vier universiteiten; wel heeft elke uni-
Dat strikt noodzakelijke is: de nadere versiteit twee kerkelijke hoogleraren,
scholing van theologische candidatcn al- maar zo worden door het rijk betaald,
eer zij de pastorie intrekken. Van de Alle andere kerken hebben steeds zélf
vier universiteiten, waar hervormden I de opleiding moeten financieren. Daar-
theologie kunnen studeren, komt men om is het goed dat de hervormden
naar Driebergen. De semlnarle-oplci- ook iels voor over leren hebben,
ding duurt vier maanden, nadat men
eerst zyn ieervicariaat volbracht heeft.
Onder leiding van rector dr. J. M. de
Jong en conrector dr. A. A. Koolhaas
wordt hier gewerkt. Het belang van de
ze seminarietijd is in de afgelopen
twaalf jaar ruimschoots gebleken.
Maar het seminarie wil niet alleen
iets doen voor aanstaande predikanten,
doch evenzeer voor reeds practiserende
dominees. En dit kan nu op Hydepark
'gebeilren. ViJmdurend zullen hier
twaalfdaagse conferenties voor predi-
kantep worden gehouden: van maandag
tot de volgende week vrijdag. zodat
de predikanten maar één zondag aan
hun gemeente onttrokken zijn.
Een derde mogelijkheid voor Hyde
park bestaat weer in óndere conferen
ties, waarbij men zich allereerst richt
op predikanten, omdat het niet in de
bedoeling ligt een doublure te worden
van Kerk en Wereld.
Gedacht is aan conferenties voor
werkgroepen van oud-seminaristen en
andere predikanten. Bij dat laatste
moet men ook aan andere kerken den
ken. Hydepark is een hervormd
narie, maar men hoopt op intenslev
contacten, doordat prof. dr. J.
vinck met V.U.-studenten en prof.
T. Bakker met studenten uit Kampen
het seminarie wel eens bezochten, maar
dat zou men nu geregelder willen doen.
Dr. De Jong vertelde dat er reeds een
„proefpoldertje" is uitgezet voor een
week gemeenschappelijk seminarie voor
afgestudeerden van alle kerken, onder
gemeenschappelijke verantwoordelijk
heid. Hij verklaarde zelfs dat ÏÊÊt
Het vergaan, de totale vernietiging, het volkomen in de
duisternis van de tijd verdwijnen: dat is het lot turn hen, die
op zichzelf vertrouwen, het einde van wie behagen scheppen
in hun eigen woorden. De wat- ingeivikkelde zin klinkt t<
misschien nogal vreetnd in de oren. U komt de woorden tegcij
in Psalm 49, waar het gaat over de mens, die van oordeel is
dat het aan rijkdom en praal ontleende-zelfvertrouwen her»
kan redden van het graf. Natuurlijk: het is een absurdË
gedachte de harde, feiten leren wel anders. Maar u rul
moeten toegeven, dat wij mensen ons met een illusie heel u'<J
wijs kunnen maken! Het is nodig, dat ons zelfvertrouwen
wordt ondermijnd. Ook dit klinkt wellicht wat wonderlijk
maar neem aan, dat mensen, die alleen maar vertrouwn
hebben in zichzelf, vroeg of laat bedrogen uitkomen.
hebben de neiging' degenen, die veel zelfvertrouwen ten too|
spreiden, hoog aan te slaanals wij het zelf missen. Maai
laten wij ons vooral niet vergissen: wie op zichzelf i>erfrouu>(
heeft aan zichzelf gènoeg en gaat denkejn, dat hij niemanM
anders nodig heeft. En zodoende verdwijnt God uit het leven
Misschien heeft zo'n mens het zelf niet eens in de gaten
Totdat God de ogen opent 1 wie Psalm 49 wat dit betrefj
eens heel serieus leest en herleest, doet misschien cmue»
wachte ontdekkingen.
I
Wat zegt ervan? IOnderofficieren vieren feest in mei
(Advertentie)
Antivoord aan ds. Goedhart
ensieve t~i 1*1 1
V5 Kenheid nodig in
rechtspraak bij
doopmoeilijk-
heden
(Van onze soc.-econ. redactie) cretaris was van dc Nationale ChrlsléJ
I Officieren Vereniging. De oprichtingf'
Da Nationale Christen Onder
officieren Vereniging (N.C.O.- 36 onderofficieren. Dat de verenlgii^i
O.V.) is in Nederland een unieks c/e^d^xederia^i'dse^ninuTiren moge
vereniging. Het is namelijk de
enige organisatie, die behalve
beroepsmilitairen beneden de
rang van tweede luitenant, ook
dienstplichtigen van dezelfde
categorie organiseert. In het
algemeen is dit namelijk niet
toegestaan, omdat het zoge
naamde belangenreglement voor
de land- en luchtmacht bepaalt,
dat van de militaire belangen
organisaties alleen beroeps
militairen en gelijkberechtigde
reserve-onderofficieren lid mogen
zijn.
Van de bijzondere positie,
welke de N.C.O.O.V. dus inneemt
willen wij hier melding maken,
speciaal omdat deze vereniging
op 13 februari 60 jaar zal be
staan.
Bij haar 25-jarig beslaan gaf de
vereniging een gedenkboek uit, bij
het 50-jarig bestaan, dat overigens
sober werd gevierd, verscheen een
jubileumnummer van het orgaan
„Onze Banier" en thans bij het 60-ja-
rig bestaan wil het bestuur aan de
jubileumviering ook naar buiten toe
gen meer feestelijk tintje geven.
Voor de jubileumviering he.cft men
echter niet de februarimaand uitge
kozen. Hopelijk begunstigd door mooi
voorjaarsweer hoopt de vereniging op
10 en 11 mei haar jubileum op fees
telijke wijze te vieren in de Haagse
Dierentuin.
een van de geref. kerken van Den
Haag wordt een herdenkingsdienst ge
houden. er zullen feestredes worden uit
gesproken en een receptie gehouden en
aan een speciale gala-avond zullen me
dewerken de Koninklijke Militaire Ka-
el, het Haags Knapenkoor en een
ichevenings vrouwenkoor.
Zendingsarbeiders
naar Nieuw-Guinea
De cursus aan de zendingshogeschrol
der Nederlandse Hervormde Kerk, die
op 1 oktober van het vorig jaar begon,
met 35 deelnemers, is deze week be
ëindigd. Van deze 35 deelnemers zulle i
arts en zijn vrouw, een wika-so-
-werker. zeven onderwijzers en drie
onderwijzeressen begin februari .laar
Nieuw-Guinea vertrekken.
De nieuwe zendingsarbeiders zijn: de
arts P. B. van Bentum en echtgenote
wika A. Gaikhorst. de onderwijzers P
C. Hoogerdijk en echtgenote, P. de Rui
ter en echtgenote. J. E. Schetter cn
echtgenote, H. J. P. Zijderveld en ecV-
genote, P. Manten. E Ubels. J. de
Vries cn de onderwijzeressen S. H. A.
de Haan en T. H. Krol.
In de laatste dagen zijn enkele zen
dingsarbeiders na verlof naar Nieuw-
Guinea teruggekeerd. Het zijn een
ciaal werks'ter, een admin.strateur met
echtgenote en twee onderwijzers,
beiden hun gezin in Nederland achter
P. van Donge tc Zierikzee; Ned.
Algemene Vorming te Kampen:
P. Mulder te Scheemda; 2e'Chr. school
te Rijsoord: P. A. Pauptit te Loosdui-
Benoemd tot onderwljscres aan de
School met de Bijbel te Wythmen: G.
J. Nieuwenhuis te Rijssen: Timotheus
school te Amsterdam-W.: G. Bouma te
Amsterdam; Prinses Marijke school tc
Rotterdam: W. M. Tjin-A-Sie. te Rotter
dam.
Kardinaal Wyszynski
gaat naar Rome
Het bureau van kardinaal Wyszynski.
de Poolse primaat, heeft meegedec J
dat deze een diplomatiek paspoort heeft
ontvangen om medio februari Rome (e
bezoeken, waar h.j een bijeenkomst zal
bijwonen die wordt gehouden in vor-l
conSlie161 hCt komende °eculiieni'che \fJET RENTMEESTERSHUIS lag vlak bij het
Naar 'verluidt zullen ook andere hoog-kasteel en tegelijk lag het er mateloos ver
waardigheidsbekleders der R.K. Kei!- van verwijderd. Er waren in het begin van deze
in Polen, die naar het buitenland wil- ~nw nog echte kastelen en ze werden bewoond
dc graven, die al maar uit jagen gingen; door
gravn.->en met lange, slepende, donkere gewaden;
door jonkers met bokkewagens en door freules
met evencas lange en slepende, maar dan lichter
getinte gewaden. Tegenwoordig is een groot deel
van die statige behuizingen aan de gemeenschap
toegevallen: soms zitten er moeilijk opvoedbare
kinderen in en soms chronische patiënten of be
jaarden. In het beste geval resideren de edellieden
in de tuighuizen en bijgebouwen van hun voor
malige heerlijkheden en innen de entreegelden
van hun tot musea verheven of gedegradeerde?
bezittingen. Mogelijk zitten :e ook ergens op
een flatje, dankbaar dat ze van de rompslomp af
zijn: trie kan thans nog een woning met twintig
zalen en de verdere kamers zich veroorloven?
Het moderamen van de hervormde
synode heeft in een persoonlijk
schrijven aan ds. H. Goedhart van
Rotterdam positief gereageerd op
zijn verzoek om eenheid te scheppen
in de dooppraktijk van de Hervorm
de Kerk. Zijn brief aan het modera
men was geschreven naar aanleiding
moeilijkheden die zich in dc her
vormde gemeente van Strijen in de
Hoeksewaard hebben voorgedaan.
Hij vroeg de synode om duidelijker
richtlijnen bij de rechtspraak.
In het officiële blad van de Gerefor
meerde Bond in de Nederlandse Her-
vormde Kerk, „De Waarheidsvriend",
deelt ds. Goedhart mede dat het mode-
ramen hem heeft geschreven dat het de
kenbaar gemaakte inzichten deelt. Het
besloot stappen te ondernemen, die er
toe kunnen leiden, dat de behandeling
van bezwaren tegen de weigering van
doopconsenten door dc diverse commis
sies in overeenstemming wordt gebracht
met het pastoraal advies van de gene
rale synode.
„Wij zijn dankbaar." besluit
Goedhart, „dat het moderamen
spoedig «aandacht aan deze kwestie
heeft besteed."
huidige ledental uitwijzen, dat niet i
der dan 4350 bedraagt. u
Een van de dingen, die de vcrenigij(
i het begin vooral tot stand brarly
as het organiseren van morgenwijdfj
gen, dagsluitingen cn ook wel bijbG
kringen. Legerpredikanten waren
toen immers bijna nog niet. Dc vercr:
ging wist het zover te brengen dat vrr
wel bij elk onderdeel dagsluitingen wé«
den gehouden. Thans is dit weer mind|
geworden, omdat nu bijna elk onderda,
zijn eigen legerpredikant heeft. Mei
door toedoen van de N.C.O.O.V. is n*
echter nog steeds zo. dat desgeweif*
elke commandant ruimte voor het hcP
dagsluitingen e.d. bcschikbail
moet stellen. ec
il
Zondagsdienst
Veel bemoeienis -heeft de verenigif'
ook gehad, zo deelde ons de voorzittf'
de heer C. Holtrop mede, met het i1-
gen gaan van zondagsarbeid in de ié'
litöirc dienst. Dit jarenlange strevil
de vereniging heeft tot gevolg gel*
dat op het ogenblik op zondag alle
de onvermijdelijke diensten zijn toe|
staan. Van de zijde van de overhil
wordt hieraan streng de hand gehoudlu
Op internationaal niveau ontstaan hl
el eens moeilijkheden, omdat |n
geen ander land de zondagsrust -
'oor de militair zo zeer in acht gei*1
nen wordt.
Het bestaan van deze en dergelijk
/eren ig in ge n is dus in de afgelopen j,
en duidelijk in liet belang gebleken \e,
Ic militayve/i zgJMaar- de heer lC
rpp" meent ,dat oqk de overheid belar
heeft bij hét bestaan van derg^liP
vere/iigingen. De pverheid raakt thi
imrnérs'via dé organisaties op de hó11'
te van de verschillende praktische pL
blemen, die er in de militaire diera
blijken'te bestaan. In de twintiger t
heeft, dit dat ook geleid tot de to
i__ georganiseerd overju
De eerste
De N.C.O.O.V. is In 1902 opgericht als
de eerste onderofficierenvereniging in
Nederland. Voornaamste doel was niet
erbetering van de sociale omslandighe-
en van de militairen, al kwam dit er
wel bij, maar voornamelijk hadden dé
oprichters voor ogen het versterken van
de christelijke levensstijl in het leger
en het vestigen van de aandacht van
de overheid op onjuiste toestanden. Als
degene, die een belangrijke stoot heeft
gegeven tot de oprichting van de
N.C.O.O.V. moet genoemd worden de
K.N.I.L.-kapitein J. J. B. Vanoy, die
UNIECOLLECTE
1.021 65: Niezijl 265,50;
1.35: Zalk
118.47; Wormer 256.50; Dubbeldam 702,31;
Nieuw-Lekkerland 606.36; Rijnsburg 2.328.25;
Tonge 157; GieS
ambtenaren.
Tw
ee namen
Wc merkten ï'eeds op dat
N.C.O.O.V. in Nederland de enige i
derofficierenvereniging is, die is
dienstplichtigen onder haar leden ti
Dit is echter volgens het zogenaan*-
belangenreglement verboden. Dit ref
ment bepaalt, namelijk, welke militan
lid mogen zijn van de militaire bel
gefiv'crenigingen. Hiertoe behoren iW
de dienstplichtigen. De N.C.O.O.V.
deze militairen toch blijven organfj,
ren, ook toen in 1934, na het inciixJ
met De Zeven Provinciën, het beland
reglement van kracht werd. Dit reP
ment is thans weliswaar weer buf«
wérking gesteld, maar de bepaling otn
het lidmaatschap van de militaire d<
langenverepigingen is van kracht k>j
bleven. v
De N.C.O.O.V. heeft zich hiermee
belangenorganisatie buiten het ovetL
met dc overheid geplaatst.
Om deze situatie te ondervangen hW
men echter gelijktijdig in 1934 een tij
dece vereniging opgéricht, de Chritrj
lijk Sociale Onderofficieren Verfcr,
ging, waarvan de leden van
N-C-O.O.V. automatisch lid werden
maakt, met uitzondering echter vanL
dienstplichtigen. Deze C.S.O.O.V.
neemt als belangenorganisatie wel (f®1
aan het georganiseerd overleg met»;
overheid over de sociale positie van>g<
militairé ambtenaren. pi.
Een belangrijke wens voor de
komst van dc N.C.O.O.V. is het P
dwijnen van het bijna beruchte bcP;
genreglement. Niet zo zeer om afta«
komen van de dubbele organls^n
vorm, maar vooral omdat voor de fnj
macht nog weer een ander belangeij
glement bestaat, waardoor het voorV
N.C.O.O.V. tot nog toe onmogelijk I j
weest is berocpsschepelingcn bij
Zeemacht tc organiseren. Naar de I L
ning van de heer Holtrop beeft de t
rine vele sociale belangen met dc l£c
en luchtmacht gemeen.
9 9
geen moeilijkheden onder
vinden bij het verkrijgen van een pas
poort. Kardinaal Wyszynski is voorne
men» te Rome dc medio februari te
houden bijeenkomst van de voornaam
ste voorbereidende commissie van het
oecumenische concilie bij te wonen.
De betrekkingen tussen kerk en <taat
in Po en zijn niet meer zo gespannen,
als zij In de laatste maanden /an 1961
waren. Weliswaar mag op de openba
re scholen in Polen geen godsdienston
derwijs meer worden gegeven, doch ce
autoriteiten passen andere voorschriften
die betrekking hebben op het onderwiis
op particuliere r.k. scholen niet strikt
Geref. kerk voert
financiële actie
blSSCnop al ie zexxen. UC \erRiezinj; pirLiLuiicic vciucMiui tciug
geschiedt op het ogenblik door de [met Iemand ta willen spreken.
particuliere vertrekken terug, zonder; een bejaardencentrum en de hou
I een kerk in de wijk Elsrijk-Oost.
Laat me niet afdwalen. In het begin van deze
eeuw prijkte het slot nog in al zijn pracht en praal.
Een droompaleisje, tegen brutale blikken van voorbij-
De geref. kerk van Nieuwer Amstei-gangers beschut door een wal, een hoogopgaand gc-
Noord wil dit Jaar en in 1963 100 009 j boomte en heiningen. Alleen aan de voorzijde kon
b ieenbrengen voor het schuldvr j ma- men er een blik op werpen, maar dan heel uit dc
de Pauluskerk. de stichting van verte. Geen sterveling zou het daarbij in zijn hoofd
bordjes „Eigen weg", er stond nergens „Verboden
toegang artikel zoveel", de aankondiging „Voetangels
en klemmen" was achterwege gebleven. Dergelijke
bedreigingen waren destijds overbodig: men respec
teerde de eigendom en het anderszijn van de hogen
in den lande. Nu ja, het is denkbaar dat er wel eens
kwajongens over de schuttingen klauterden om in de
kasteelgaarden verboden vruchten te plukken. Maar
ook dat weet ik niet zeker en ik waag het te be
twijfelen of ook maar één jongen zo verregaand on
eerbiedig heeft durven zijn. De appels en peren hin
gen in veie minder voorname tuinen en hoven immers
ook voor het grijpen?
In elk geval kwam het niet in het brein van het
jongetje op om dergelijke stoutmoedige rooftochten
tc ondernemen. Dat lag hem beslist niet aan een
of andere brave karaktertrek van dat jongetje, maar
hij was er doodeenvoudig nog veel te klein voor.
Driejarige knaapjes gaan anno 1906 nergens plunde
ren Hij zou trouwens niet alleen de 's Gravenallée
hebben durven oversteken, dan enkel aan de hand
van zijn vader of moeder, of van de voortreffelijkste
aller dienstmaagden die Rika heet en die door hem
toegewijd Ita werd genoemd. Want de allée was ge
vaarlijk. Er kon eens een automobiel doorkomen.
Dat gebeurde weliswaar zeer zelden, maar het kón
desondanks. Nu nog herinnert hij zich die ene keer
dat er zon koperglanzend. toeterend voertuig voor
bij schoot Ze holden allemaal naar het raam om het
wonder aan te zien: de ouders, Ita en het kind
„Wuiven"' commandeerde de vader, maar dat be-
hoe'-;.- hij eigenlijk niet eens te gebieden, want dat
cUed zijn zoon al eigener beweging. De vader ver
ordineerde er bovendien pal over heen: „Niet
ven!" en hij maakte, zo maar voor dat raam c
het rentmeestershuis een héél diepe buiging. Hij >n
ontdekt dat de Koningin in de auto zat, en raa
moet je wel jé onderdanigheid betuigen. Zo dirpj I
je haar in feite niet meer zien kunt: zo hoort inr
als Hare Majesteit langs je woning rijdt. Maar
kind wuifde ongestoord verder en zag haar leigg
wel. Het is zijn allerprilste jeugdherinnering L.
blevca
Ondertussen: U voelt dat men zo'n allee ®r.
maar eigenmachtig oéersteekt. want auto's zijn 6rp
gevaarlijker dan wolven, voetangels en klerniln
Hy wist dat uit zijn tweede jeugdherinnering. iugi
liep in de stad, samen met zijn moeder en opfcjd
hoorden ze een slag. een klap, een gerinkel ie p
zich. Verschrikkelijk! .En daar was een automoL-
zo maar regelrecht bovenop een wegafzetting tert"^
gekomen. Rinkeldekinkel vlogen dc glasscherven
de grote lantaarns in het rond. en rommeldebo^T®^,
daverden de palen tegen de vlakte. Het kind Ir1*
't altijd jammer gevonden dat hij het ongeluk F «ff
niet heeft zien gebeuren. Zijn leven lang zietUrg
daarom waarschijnlijk overal ongelukken zonderBr,
anderen die opmerken en zonder dat ze werkior
gebeuren. L-n
Maar céy ding staat vast: die laan loop je oiL-i
geen beding alleen oyer. En alleen reeds dnaLu
staat het kasteel, dat zo vlak bjj het rentmeesf™
huis ligt er zo oneindig ver vandaan. Achter dc ift0"
de bomen, de schuttingen en de wal
WIJKPREDIKA'