-DE DOKTER
Een kanttekening
in de gescheidenheid
Wet bescherming bevolking
onderwerp van proefschrift
Minder snelle groei van
de grote vakcentralen
Een woord voor vandaag
Bijbelse recreatie in
vakantiehotels
aan 'i woord
2
ACHTERUITGANG?
J^E VRAAG wordt meermalen gesteld, gaat het protestants-christelijk volks
deel op politiek terrein vooruit of achteruit? Niet weinigen lijn geneigd
om te antwoorden: achteruit.
De tweede vraag die dan gewoonlijk volgt, luidt, is de achteruitgang abso
luut of relatief? Met andere woorden: gaan andere politieke groeperingen
meer vooruit, nemen zij meer in getalsterkte en invloed toe dan het prot-\~\IW P 1 "I
christelijk volksdeel? Of is er zelfs een absolute achteruitgang te constateren? I I H |11 f f* WT 1^1*1^11 \47"5ÏT lllflf lT
Een antwoord, dat op recente gegevens berust, zal thans eerst gegeven kun- CX L JXJL lJ-vl-l
nen worden na de verkiezingen van 1962 en 1963. Dan hopen wij weer over
recente cijfers te beschikken, die vergeleken kunnen worden met die van
vorige verkiezingen. Nu kunnen wij slechts onze indruk weergeven.
Pogen wij de situatie zo objectief mogelijk te bezien, dan krijgen wij de
indruk, dat er alleen van een relatieve achteruitgang gesproken kan worden.
De protestantse groeperingen zijn in de laatste jaren minder vooruitgegaan 1 r-, v.
dan andere. Verschillende oorzaken kunnen ter verklaring dienen. i e schoDDen o
Het is stellig juist, dat na 1945 vrij aanzienlijke verliezen zijn geleden door;"n'anSs richtlijnen gegeven voor ontdektonf, vap gemeenschappelijke
emigratie. Er zijn naar verhouding meer personen uit protestants-christelijketiecurnenische samenkomsten in] waarden noodzakelijk kan zijn door
kringen geemigreerd dan uit rooms-katholieke en vrijzinnig-socialistische het blad voor de geestelijkheid,
volksgroepen. Relatief hoge cijfers hebben vooral de gereformeerden en In de richtlijnen beperken de
orthodox-hervormden. Ibisschoppen zich tot het aange-
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen ic Wierden ttoez.l: G. Wur-
sten te Den Bommel; te Hasselt: L. Dop-
penberg te Wilseum: te Niewolda (Gr.»:
D. Voortman, vic. te Lemele; te Zalt-
bommel: Th. Rinkema te Hilvarenbeek;
door de generale synode als predikant
voor buitengewone werkzaamheden
(geestelijk verzorger inrichtingen mims-
bisschoppen hebben' In hun aanwijzingen betrekken de bis- tene van Justitie»; W. Willemse te Hil-
FF schoppen ook even hel lelt, dat het ter "ersum; door de prov. kerkvergadering
- van Noord-Holland te Huizen (noodvoor-
ziening overgangsbepaling 238): V. E.
niet volledig deelnemende en daarom mmf"'
niet zonder meer instemmende
Reeds lang voor de tweede wereldoorlog kon gewezen worden op het hoge
geboortencijfer bij de rooms-katholieken. Allang hebben zelfs de kinderen die
in de jaren 19301940 zijn geboren de leeftijd bereikt, waarop zij kiesge
rechtigd zijn. Dit moet bedacht worden, ook al moge daarbij tevens in aan
merking worden genomen, dat in de orthodox-protestantse kringen de ge-
boortencijfers niet ongunstig waren. Wel was er enige daling te constateren.
Zowel naar verhouding als absoluut kregen de rooms-katholieken een zekere
voorsprong.
Ook zijn verliezen geleden door de zogenaamde „doorbraak". Wel heeft de
ven van de „grenzen en moge
lijkheden van een godsdienstige
gemeenschap tussen rooms-ka
tholieken en protestanten" daar
zij er zich van bewust zijn, dat
het geven van voorschriften en
concrete bepalingen op dit ge-i
bied zowel onmogelijk als onge-
Partij van de Arbeid op verre na niet bereikt wat zij zich voorstelde. Maar wenst is
dat zij ook kiezers heeft gewonnen in protestants-christelijke kring, kan niet, De bisschoppen zeggen o m dat de
geloochend worden. Dat voorts ontkerstening ook aan de kracht der christe-groeiende aandacht voor datgene wat
lijke politieke actie afbreuk doet, valt evenmin te ontkennen. de gelovigen in de scheiding verenigt,
Het kost in deze tijd enige moeite om sommigen wakker te maken voor het naar buiten moet worden gemanifes-
zich geven aan politieke arbeid. Dit hangt ook samen met de gewijzigde ge-Dit kan alleen door een open-
dragslijn van bepaalde politieke partijen en vooral met de onderwerpen diebaar samengaan midden in de ge-
aan de orde zijn, althans in de binnenlandse politiek. De Partij van de Ar-1 beidenheid, door een gemeenschap-
beid is ten aanzien van een aantal kwesties niet zonder meer op één lijn te
,■1 j J zonder dat dit een volledige deelne-
stellen met de vroegere S.D.A.P. De liberalen van thans zijn anders dan deim|ng aan eikaars officiële kerkelijke
vrijzinnigen van voorheen. Zij staan niet meer vrijwel afwijzend tegenover eredienst impliceert,
sociale wensen op wetgevend gebied. Een samenzijn buiten de kerkgebou-
De grote strijdpunten van het verleden, de onderwijskwestie en de sociale wen aphten zij niet alleen geoorloofd,
▼ragen, rijn wel niet geheel opgeloK. maar geven toch minder aanleiding tot
felle worsteling. En de onderwerpen die, ook als gevolg van heel de wereld- komst toegestaan wanneer er geen re-
ontwikkeling, op de agenda staan, zijn dikwijls technisch ingewikkeld. De 18e' va" wordt gemaakt Zo bijvoorbeeld
specialisten houden zich daarmee vooral bezig. De volkstribuun, die roerig arhf"" k.jj ...j - j-
zijn woord spreekt, komt daarbij slechts zelden te pas.
Het kost enige moeite om de belangstelling op peil te houden.
De vissers van Marken namen in Kujpers dagen (19011905) de Handelingen
der Staten-Generaal mee in hun vaartuig teneinde daaruit te kunnen voor
lezen in de arbeidspauzes. Iets dergelijks is thans vrijwel ondenkbaar.
Toch is er geen reden tot pessimisme. Wij moeten dankbaar zijn voor het
feit, dat de christelijke groepen te onzent nog steeds over een niet geringe
invloed beschikken, dat een belangrijk deel van ons volk nog naar hun woord
luistert, hun pers leest.
Ook hebben wij nog een meelevende jeugd, ook al zou hier de belangstelling
groter kannen zijn. Er wordt van zoveel kanten op de jengd beslag gelegd.
Ondanks enige tegenwind moet men met kracht voortgaan. Het getij kan ook
weer keren. Wij zijn, dank zij ook onze principiële partijformatie, nog hoven
vele landen bevoorrecht.
Laten we niet, door laksheid en verlammend pessimisme, hetgeen bereikt werd
verliezen.
COMUNCTUURBEHEERSING?
DE crisisjaren van 19301940 zullen door de oudere generatie niet gemak
kelijk vergeten worden, hoewel er nog jaren van druk. als gevolg van
oorlog en bezetting, op volgden. De omvangrijke werkloosheid in de jaren
dertig echter heeft niet alléén sociale ruïnes doen ontstaan, maar heeft boven
dien in veler leven ook een geestelijke crisis, veroorzaakt.
Het is dan ook geen wonder, dat velen, ook onder de economisten, zich de
vraag hebben gesteld: zijn er geen middelen om het crisisgevaar, althans
voor een belangrijk deel, af te wenden? Kan men, wanneer men een crisis
ziet naderen, deze niet in haar werking beperken en haar ten slotte weer
plaats doen maken voor een opgevoerde conjunctuur?
Men heeft wel boud gesproken over conjunctuurbeheersing. Maar het werd
spoedig duidelijk, dat beheersen tot de onmogelijkheden behoort. Stellig is
daartoe een klein land niet in staat, dat afhankelijk is van invoer van grond
stoffen enerzijds en van export anderzijds. W'el kan, niet zonder succes, ge
poogd worden om de conjunctuur door bepaalde maatregelen gunstig te
beïnvloeden.
Voor beheersing van de conjunctuur zou in de moderne tijd een wereldorgaan
nodig zijn, met schier onbeperkte bevoegdheden, dat overal, in alle landen,
productie en distributie zou kunnen dirigeren. Dat orgaan ontbreekt echter.
Hetgeen wij om meer dan een reden niet betreuren. Immers zou daardoor
de totale wereldstaat worden Ingeluid.
Het zou ook noodlottige vergissingen kunnen maken, bijvoorbeeld door te
lage ramingen van de benodigde agrarische voortbrengselen. Het zou niet
alleen de productie, maar ook de bevolkingen moeten „distribueren" over de
wereld. Het zou moeten bepalen, welke industrieproducten en/of agrarische
voortbrengselen elk land had te leveren. Wie gelooft, ook gelet op de ervarin
gen van Volkenbond, de Verenigde Naties, de vele economische conferenties,
dat alles zo objectief mogelijk, zonder enige nationale vooringenomenheid,
zou geschieden?
Al beschikte het orgaan over alle mogelijke statistische gegevens, dan nog
zou men de toekomst niet nauwkeurig kunnen bepalen. De mensen kunnen
daden verrichten, levensgewoonten wijzigen, die men niet op grond van
statistieken, welke op bet verleden betrekking hebben, kan voorspellen. Zelfs
een dwangregime is niet tot alles in staat. Men zou natuurlijk ook aan de
bevolkingsvermeerdering een limiet moeten stellen en zo in botsing kunnen
komen met veler geestelijke en zedelijke overtuiging.
Laten wij echter geen aandacht schenken aan illusies. De knappe sociaal
democraat W'ibaut die in de geschetste ordeningsrichting dacht, heeft ons
niet kunnen overtuigen.
Ook bij het ontstaan van één grote Europese markt, bij een meer intensieve
samenwerking in grotere verbanden, die wij toejuichen, zal zelfs een vol
komen beheersing van de conjunctuur in öns werelddeel tot de onmogelijk
heden behoren.
Al denkt men alle tegenstellingen in Europa weg, dan nog zal Europa
afhankelijk blijven van het gebeuren in de gehele wereld. Oorlogen, revolu
ties, natuurrampen, bovenal niet te voorziene handelingen van beperkte en
zondige mensen, zuilen telkens weer bet realiseren, ook zelfs van niet groots
opgezette plannen, verhinderen.
Uit dit alles concludere men niet, dat er niets bereikt kan worden door
samenwerking van staten en overheden, van bedrijfsleven en banken- Er
zijn enige middelen, ook door de overheid toe te passen, die een gunstige
invloed kunnen uitoefenen op de conjunctuurontwikkeling.
Het wordt telkens weer als een grief tegen het beleid van Colijn in de jaren
dertig aangevoerd, dat men aan die middelen weinig of geen aandacht beeft
geschonken. Men beroept zich daarbij ook meermalen op de econoom Keynes,
die zijn bekendheid mede dankt aan de veelszins juiste kritiek, die hij heeft
geoefend op het verdrag van Versailles.
Maar is het wel geheel juist, dat de laatste vooroorlogse kabinetten die
middelen geheel hebben versmaad? Is men wel op de boogte van hetgeen
werkelijk is geschied?
Niet ambtelijk
Als voornaamste richtlijn stellen zij,
dat bij het tot stand brengen van
godsdienstige gemeenschap steeds
schijn van een volledige deelneming
aan eikaars officiële eredienst moet
worden vermeden. Niet mag de vorm
gekozen worden, die de suggestie wekt
van een gemeenschappelijke eredienst.
Als strikt ontoelaatbaar bij de nog
heersende verdeeldheid noemen zij de
ambtelijke gemeenschap bij eikaars
diensten, zoals gemeenschap in kansel
en avondmaalsbediening, en intercom
munie. Daarom zal bij gemeenschappe
lijke samenkomsten het woord ..dienst"
angstvallig vermeden moeten worden.
Onduidelijkheid- ten deze achten zij niet
voordelig voor de zuivere uitbloei van
de oecumenische gedachte en zelfs in
vierkante tegenstelling met een waar
dig, oecumenisch denken. Het lijkt
dienstig telkens te wijzen op het
uitzonderlijk karakter van elk samen-
in eikaars kerkgebouwen.
Vanmiddag promoveerde aan Wilde zij haar doel. een goed gcorga-
de Utrechtse Universiteit de heer
R. Crince le Roy tot doctor in de
rechtsgeleerdheid op een zeer
kritisch proefschrift gewijd aan
de wet bescherming bevolking.
De jonge doctor is van mening
seerde bescherming van de bevol
king, verwezenlijken, zo stond haar
geen andere weg open, maar dan
behoort de wet daaraan ook te wor
den aangepast. Ook de organisatie
van dc noodwachten dient herzien
te worden in dier voege, dat dc
thans bestaande plaatselijke en pro-
achten zij een samen bidden tijdens de
thans aan de gang zijnde ..bidweek"
zinvol. Zij achten het mogelijk
hiervoor rooms-katholieke kerk*
schikbaar te stellen, waarbij de
zigheid der eucharistie geen bezwaar
behoeft te zijn, omdat van aanwezige
Reserve
Overigens wijzen zij op de nood
zaak van het bevorderen van een
echt oecumenisch besef door ziel
zorgers, godsdienstleraren en onder
wijs, waarvoor zij de aandacht ves
tigen op de vele instituten, leergan
gen, conferenties en cursussen, die
zich daarvoor eigenen. Te verwach
ten valt dat in genoemd blad binnen
kort nog een vervolg op de richt
lijnen" zal verschijnen.
A oorbereiding van
Vaticaans concilie
duurt voort
Paus Johannes heeft vandaag officieel
de derde zitting gesloten van de centrale
-oorbereidingscommissie voor het Vati-
aans concilie dat later dit jaar zal wor
den gehouden. Meer dan 30 kardinalen
en vele andere kerkelijke hoogwaardig
heidsbekleders uit vele delen van de
wereld hebben de zitting bijgewoond, die
op 15 januari is begonnen. Er is nog geen
datum aangekondigd van een volgende
zitting.
In zijn slotrede kondigde paus Johan-
?s aan dat hij binnenkort twee docu
menten zal uitgeven: Een brief aan alle
-.k. priesters, waarin wordt gevraagd
>en speciaal gebed te wijden aan het
slagen van het. concilie en een document
waarin wordt aangedrongen op een rui
mere studie van het Latijn in alle
seminaria. Hij sprak zijn tevredenheid
uit over het werk van de commissie.
De commissie heeft een aantal punten
besproken met betrekking tot de sacra
menten. betrekkingen tussen rooms-
katholieken en niet-katholieken en theo
logische problemen van de liturgie
het geloof.
Men verwacht dat de commissie
eenmaal zal bijeenkomen voordat het
concilie wordt bijeengeroepen. Dit laat
ste zal waarschijnlijk laat in dc herfst
of vroeg in de winter het geval zijn.
te Groningen: Ned. Herv. School te Me
teren: mevr. A. A. de Hilster-Hofstede;
School met de Bijbel te Zuidhorn (tijd):
mevr. W. Eikelboom-Wandcrs te Arn
hem.
Ver koudheidsbacillen
zijn als de dood v
zigheid bij de officiële Kerkelijke dien
sten van andenen. die anderen in de
intimiteit van hun godsdienstig leven
denken nader te leren kennen. Zij
maken daarbij de nadrukkelijke reser-
dat zulk een aanwezigheid niet zon-
ir meer voor iedereen moet openstaan,
wijl niet iedereen begiftigd is met oecu
menisch besef, en voorts dat duidelijk
de schijn moet worden vermeden alsof
het toch om een volledig deelnemende
aanwezigheid zou gaan.
Voorts maken de bisschoppen duide
lijk onderscheid tussen het officiële
oecumenisch gesprek, dat door de kerk
gevoerd wordt, en het interconfessioneel
en oecumenisch samenspreken van
christenen, dat voortspruit uit de ge
meenschappelijke bezieling, waaruit bij
afwijkende geloofsinterpretatie geleefd
en gedacht wordt. Zulke spontaan tot
stand komende gesprekken mogen niet
de pretentie hebben het oecumenisch
vraagstuk als zodanig tot een nadere op
lossing te brengen en zij kunnen ook
niet rigoureus gemeten worden naar de
norm van het officieel kerkelijk gesprek.
Waar dergelijke gesprekken uitgebouwd
worden tot meer regelmatig georgani
seerde samenkomsten zal derhalve een
beroep moeten worden gedaan op meer
vakkundige personen, die vervlakking in
denken en spreken, en daarmee dreigen
de simplificaties van de oecumenische
problematiek kunnen voorkomen er
gengaan.
Aangenomen naar Kootwijk-Kootwij
kerbroek: dr. A. van der End te Hooge-
veen; naar Vroomshoop: W. van dei
Hoek, voorheen zendingspredikant te
Soerabaja, wonende te Leiderdorp, die
bedankte voor bijstand in het pastoraat
van Scheveningen (wijkgem. Oudekerk).
GEREFORMEERDE KERKEN (Vrüg.)
CHRIST. GEREFORMEERDE KERKEN
Bedankt voor Vineland (Ont. Can.
Free Christian Reformed Churches): J.
P. Geels te Haarlem-C.
UNIE VAN BAPT. GEM.
Benoeming aan TH
te Enschede
Een van de eerste benoemingen aan d(
nieuw op te richten Technische Hoge.
school te Enschede is door de regering
bekend gemaakt. Tot secretaris is name
lijk benoemd drs. J. Chr. Baarspul.
onder toekenning van eervol ontslag als
administrateur bij het ministerie
(Van onze soc.-econ. redactie)
Veertig procent van de werk
nemers in Nederland is aange
sloten btf een vakbond. Dit is het
percentage over 1961. Weliswaar
bedroeg het over 1960 slechts
iaar ook 40% blijft nog
een laag percentage voor de ma
te waarin de werknemers in Ne
derland georganiseerd zijn. De
komt overeen met een aan
tal van 1.398.785 werknemers.
Deze gegevens publiceert het
Centraal Bureau voor de Statis
tiek in zijn sociale maandstatis-
tiek.
Per 1 juli 1961 wordt voor het C.N.V.
-'n ledenstand aangegeven van 224.050.
Dit betekent een stijging met 300 leden
gedurende het eerste halfjaar van 1961.
Het N.V.V. boekte in deze periode 2100
nieuwe leden en kwam op een totaal
aantal van 509.100. De K A B. kon 2600
ve leden inschrijven en bereikte
totaal cijfer van 414.450 leden. De
Nederlandse vakcentrale daalde met
"80 leden tot 10.500 leden.
Op 1 januari 1961 was 82.4 pet. van
het totaal aantal georganiseerde werk
nemers aangesloten bij een vakcentra
le. Een jaar eerder bedroeg dit per
centage 82.6. De hevigste astma-aanval wordt met één
De stijging van het ledental bij dc enkel Adozo-tablet bedwongen, de ver-
vakcentralcn blijkt over het eerste i lichting is onmiddellijk. Indien u aan
halfjaar van 1961 minder snel gegaan I astma lijdt, moet u beslist Adozo pro-
te zijn dan over het jaar 1960. Geeft beren Verkrijgbaar bij apothekers en
het eerste halfjaar van 1961 een tota- I drogisten.
Ons gehele bezit zouden we willen geven om het leven van
iemand, die ons lief is, te redden. Wanneer wij weten, dat het
einde naderbij komt, beseffen wij, dat alle rijkdom en welvaart
niet kunnen helpen. De beste en duurste dokters worden
nog geraadpleegd, maar als zij het hoofd schudden en ver
klaren, dat zij nu het menselijk moaelijke hebben gedaan, dan
rest ons niets anders dan het hoofa te buigen. Rijkdom heeft
niets te maken met de lengte van het leven. In Psalm 49
staat het zo typerend: „Niemand kan ooit een broeder los
kopen, noch God zijn losprijs betalen te hoog immers is
de prijs voor hun leven, en voor altoos ontoereikend dat
hij voor immer zou voortleven, de groeve niet zou zien". Hier
hebt u weer zo'n waarheid, die u met uw verstand zonder meer
zult accepteren. Maar is vaak de praktijk niet wat anders?
Hoevele beloften worden er niet gedaan, dat God over al ons
geld en goed kan beschikken en dat wij alles voor Hem en
voor de naaste zullen geven, als die of die maar mag blijven
leven? Wij mogen dat best beloven, als wij maar niet denken,
dat God zal zwichten voor ons geld! Onze levensduur is be
paald en geen losprijs is toereikend omdat te veranderen.
Er is eenmaal wèl een losprijs betaald, niet voor verlenging,
maar voor totale vernieuwing van het leven en dat is een
veel belangrijker zaak!
Oec. stichting kocht failliet hotel
le stijging bij de vakcentralen te zien
van 5000 leden, over het hele jaar
1960 was de stijging 44.600. Het N.V.V.
ging toen 20.000 leden omhoog,
K.A.B. 11.000 en het C.N.V. 4741. De
Nederlandse vakcentrale daalde
dat jaar met 1000 leden tot IO.6O1
Administrateur van
Filippus overleden
In zijn woning te Scherpenzeel, Gld.
i overleden de heer R. J. Mulder in
de leeftijd van 59 jaar. Hij was jaren
lang de administrateur van het gerefor
meerd tractaatgenootschap ..Filippus"
De heer Mulder werd in 1902 te Mo
lenaarsgraaf geboren, waar zijn vader,
wijlen dr. J. Mulder gereformeerd pre
dikant was. Hij was voorheen werkzaam
bij de goevernements accountantsdienst
in Indonesië, waar hij ook als reserve
officier diende. Vrijdag a.s. zal de be
grafenis plaats vinden in Heemstede.
Advertentie
ASTMA
nu in 30 seconden verlicht.
(Van onze correspondent)
Westerschouwen krijgt het
eerste Europese oecumenische
hotel binnen haar grenzen. De
kortgeleden opgerichte stichting
Ostoeryo, die, zoals gemeld het
Deltahotel in Haamstede van zijn
nieuwe eigenaar, de Rozendaler
S. Bleyenberg, heeft overge
nomen, wil proberen het nog
niet afgebouwde complex de
komende paasdagen officieel in
gebruik te stellen. Aan de hele
opzet van het bijna voltooide
bouwwerk op de splitsing van
wegen naar Renesse en het vlieg
veld Haamstede zal in die zin
enig« wijziging worden aange
bracht, dat het hotel zich zal
toeleggen op de ontvangst van
complete gezinnen.
soort kamp-hotel. In de toekomst
zal het Deltahotel dus voor iedereen
openslaan. Ostoeryo zal in de Schouwse
'esthoek aan haar exploitatie een pro
gramma van bijbels gericht recreatie-
werk verbinden. Iedere week wordt een
uitvoerig programma afgewerkt, waar
mee men zal trachten het motief in de
doelstelling van de oecumene een brede
re bekendheid te geven.
De onderlinge stichting tot oprichting
en exploitatie van recreatie-centra be
staat nog maar kort en begint langza
merhand over het gehele land haar
vleugels uit te slaan. Zij stoelt op het
lekenapostolaat en heeft geen directe
binding met kerkgenootschappen. De
initiatiefnemers willen de oecumenische
gedachte zo breed mogelijk uitdragen
en daarbij iedere speciale kerkelijke tra
ditie vermijden.
Eén van de initiatieven Is het aanko
pen van hotelbedrijven. Zo werden in
kort tijdsbestek verschillende bedrijven
aangekocht; op Ameland, langs de
kuststrook van Holland cn in het zuiden
van het land werden bedrijven overge-
Aan deze gebouwen werd dus
nu het Deltahotel te Haamstede toege
voegd. De directie van deze stichting
wordt gevoerd door een hervormde, een
remonstrant en een gereformeerde.
Voorzitter van het bestuur en alge
meen directeur is wika Th. J. de Rijks,
de directeur van het hervormde recrea-
tie-cenfrum ..Het Grote Bos" te Drieber
gen. Onmiddellijk na de grote vergade
ring van de Wereldraad van Kerken ïr
New Delhi in november vorig jaar, i<
in Nederland begonnen om voort te
borduren op de gedachte van deze oecu
menische manifestatie: neem zelf het
initiatief in het streven naar eenheid.
Waar kunnen we dit alles beter in de
praktijk brengen dan in de recreatie,
hebben enthousiaste voorstanders van de
oecumenische gedachte gezegd. Nauwe
lijks twee maanden nadat de Wereldraad
van Kerken in het verre India uiteen
ging. werkt nu in Nederland een wijd
vertakte stichting, die zich ten doel stelt
een vorm van bijbelse recreatie in va
kantieverblijven en vakantiehotels te
bieden.
De stichting, waarin een aantal Rotter
damse zakenlieden participeren, heeft bo
vendien het plan opgevat om aan de
Rijksweg van Utrecht naar Arnhem een
motel te bouwen met een „drive in"-kerk.
Tevens probeert men ongeveer twintig
andere bedrijven, over het gehele land
verspreid, op te kopen, of nieuwe bedrij-
n de geest van „motel-drive in-kerk"
te bouwen. De stichting heeft inmiddels
beroep gedaan op ongeveer 600 ex
ploitanten van vakantiebedrijven om con
sulent van de stichting te worden, met
behoud van eigen zelfstandigheid.
Kerkelij ke bezwaren
tegen annexatie van
Zwollerkerspel
In een brief, gericht aan Gedeputeerde
Staten van Overijssel, verklaren negen
tien ambtsdragers van kerken in Zwolle
en Zwollerkerspel en vertegenwoordigers
van het Leger des Heils te Zwolle, zich
tegen de Zwolse plannen tot annexatie
van grote delen van Zwollerkerspel. Op
ethische gronden bepleiten zij het voort
bestaan van Zwollerkerspel, dat volgens
hen onvermijdelijk als zelfstandige ge
meente zal verdwijnen, als de plannen
tot annexatie worden verwerkelijkt.
Het pleidooi is ondertekend door ver
tegenwoordigers van de Nederlandse
Hervormde Kerk, de R.K. Kerk. de Ge
reformeerde Kerken (synodaal en vrij- j
gemaakt), de Christelijke Gereformeerde I
Kerk. de Evangelisch-Lutherse Kerk, de
Baptisten Gemeente en het Leger des
Heils.
In december hebben directeuren van
Zwolse bedrijven, onder welke de groot
ste, in een brief aan Gedeputeerde Staten
eveneens verklaard gekant te zijn tegen
de Zwolse annexatieplannen. Zwolle wil
grote delen van Zwollerkerspel, dat de
provinciale hoofdstad van Overijssel ge
heel omringt, annexeren, omdat het an
ders te weinig expansiemogelijkheden
zou hebben.
▼▼Vragen op medisch gebied zenden aan de redactie van ona
blad met linksboven op de envelops „Medische rnbrlek".
Antwoord op vragen van algemeen belang wordt wekelijks
in deze rnbrlek gegeven, vragen waarvan de beantwoording
niet langs deze weg gewenst la, geachledt per brief.*»
dat de opzet van deze wet niet vinciale noodwachten en nood-
beantwoordt aan de behoeften van waehtstaven sereorganiseerd
den tot een rnksnoodwaent.
de praktijk. Promotor was prof
mr. W. F. Prins.
Volgens deze opzet zou het zwaarte
punt van de bescherming bevolking
komen te liggen bij de gemeenten,
maar in werkelijkheid heeft de
centrale overheid door middel van
een stroom van circulaires, aanwij
zingen. richtlijnen en leidraden een
hiërarchieke gezagsordening in het I
leven geroepen. i
Dit betekent niet, dat voor provincie
en gemeente op dit gebied geen taak
is weggelegd: met name de mate
rie. welke pleegt te worden aange
duid met de naam ..georganiseerde
zelfbescherming", dient, onder hoger
toezicht van Gedeputeerde Staten,
behartigd te worden door de ge
meenten Ten onrechte heeft de
wetgever op het gemeentelijke vlak
Dit doosje betekent:
protektie tegen infektie
alle macht geconcentreerd b(j de
burgemeester.
Dit is juist voorzover het betreft het
bevel over het apparaat en het
treffen van voorzieningen in nood
situaties. maar niet ten aanzien van
de zorg voor de behartiging van de
bescherming der bevolking in het
algemeen; het vaststellen van voor
schriften hetgeen nog in normale
tijden kan geschieden had naar
de beginselen van ons recht voor
behouden moeten blijven aan de
gekozen vertegenwoordiging van de
burgerij.
Mevrouw Van Den B. te O. schrijft: „Ik
heb vernomen, dat als er zich aardstralen in
huis bevonden, de kans bestaat dat inwoners
rlteumaliek zouden krijgen. Volgens een wi
chelroedeloper zouden er zich inderdaad aard
stralen in mijn huis bevinden. Ik zit en slaap
hier juist in en ben Inderdaad lijdende aan
rhenmatlek. Mijn man valt er bulten en heeft
er geen last van. Mijn man vindt het bespot
telijk en wil niet van bed ruilen. Kunt U mij
hier nader over Inlichten?"
Het probleem der aardstralen zal wel nooit op
gelost worden. Wat het bestaan ervan betreft zijn
er vele tegenstanders en menige voorstander.
Zouden er aardstralen bestaan, dan is punt twee
of deze aardstralen bepaalde ziekten kunnen ver
wekken of onderhouden. In dit verband wordt
vaak de rlieuma genoemd. Slaapt U volgens de
wichelroedeloper inderdaad precies in deze stra
len dan zou ik U willen adviseren eens op een
andere plaats te gaan slapen buiten de stralen.
Het geeft U in ieder geval psychisch wat meer
rust, en dat is al veel waard bij de genezings
pogingen van de rheumalijderIk geloof er niet
in, maar Uw man waarschijnlijk wel. anders zou
hij zeker zijn bed wel eens met de Uwe ver
wisseld hebben!
De heer M. K. te S. wil Iets weten van
kraakbeen.
Kraakbeen is een zeer stevig weefsel, dat ech
ter minder hard is als been. maar veel elastischer
en gladder. Men vindt het op plaatsen, die wel
een zekere stevigheid moeten hebben, maar toch
veerkrachtig en buigzaam moeten zijn: de oor
schelpen. de punt van de neus. het voorste stuk
je van de ribben, de tussenwervelschijven. Ver
der zijn de uiteinden van de beenderen bij een
gewricht met kraakbeen bedekt, waardoor het dc
beweeglijkheid gemakkelijk en elastisch maakt.
Het been wordt overigens in eerste instantie
ook als kraakbeen aangelegd, doch het neemt in
de eerste levensjaren steeds meer kalk op waar
door het veel harder en steeds minder buigzaam
wordt. Om deze reden breken babies en jonge
kinderen veel minder snel een arm of been. dank
zij de nog bestaande elasticiteit van de botten.
Mej. D. D. te M. vraagt Iets over de wer
king van de Ivmphevaten. de Invloed daarvan
op de bloeddruk en bet vochtgehalte van het
lichaam.
Lymphe is weefselvocht. dat uit het bloed af
komstig is en voedingsbestanddelen bevat. Het
verzamelt zich in spleten en vaten en loopt van
daar door een buissgsteem naar de lympheklie-
ren. Hier wordt het vocht gefiltreerd en daarna
doorgevoerd naar de weefsels, waar het de voe
dingsstoffen afgeeft en afvalstoffen wederom op
neemt. Het stroomt dan door een uitgebreid va-
tensysteem terug naar het aderlijk bloedvaat-
systeem. De lymphe bevat alle bestanddelen van
het bloed, behalve de rode bloedlichaampjes. Bij
infecties speelt dit systeem een grote rol, omdat
langs dit buizensysteem de witte bloedlichaamp
jes worden vervoerd, die men kan beschouwen
als de soldaatjes van het menselijke lichaam.
De bekende „rode streep" na een infectie, die
men zo graag „bloedvergiftiging" pleegt te noe
men, is niets anders dan een lymphevat waar
een zeer druk verkeer heerst met vervoer van
in allerijl opgetrommelde witte bloedlichaampjes
op weg naar de infectie. De gevoelige klier aan
het eind van dit lymphevat, kan men als de
„kazerne" beschouwen, ivaar ook al een „koorts
achtige" bedrijvigheid heerst! De witte bloed
lichaampjes trachten het infectueuze materiaal te
bestrijden, waardoor vele bloedlichaampjes te
gronde gaan, evenals vele weefselcellen van de
huid en onderhuid. Dit gestorven materiaal noe
men we „pus". Door de lymphe wordtgeen in
vloed uitgeoefend op de bloeddruk of vochtgehal
te van het lichaam.
De heer T. N. te G. schrijft: „Men hoort
vaak spreken van gevaren voor het nage
slacht bij oJn huwelijk tussen neef en nicht.
Mijn vraag is nu, hoe deze zaken liggen."
Huwelijken tussen neven en nichten worden om
medische redenen ongewenst geacht, omdat een
eventueel nageslacht daar de zure vruchten van
zou kunnen plukken. Een mens draagt eigenschap
pen met zich mede. afkomstig óf van de vader,
óf van de moeder. Wanneer de vader en de moe
der naaste familie van elkaar zijn, bestaat de mo
gelijkheid dat hun nageslacht eigenschappen ont
vangt, die via de vader èn via de moeder van
dezelfde voorouder stamt. Deze eigenschap komt
dan bij het nageslacht in dubbele sterkte terug.
Voor sommige eigenschappen zou dat gunstig kun
nen zijn voor andere echter ongunstig, en dit kan
het lichamelijke en het geestelijke leven van de
nakomeling beïnvloeden.
De heer C. v. d. S. te H. heeft last van een
klein aamheitje, die bovendien erg jeukt. Hoe
ontstaat dit euvel, vraagt hij.
Aambeien of haemorrhoiden zijn uitzettingen
van aderen van de endeldarm door stuwing in dc
anus of de omgeving daarvan, en oorzaken die
stuwing teweegbrengen door belemmering van het
terugvloeien van het bloed vaar de buikorganen,
zoals onvoldoende lichaamsbeweging, zwanger
schap, chronische verstopping, overvoeding, en te
sterk werkende laxeermiddelen. Zij bestaan uit
rode of blauwrode knobbeltjes die zich door de
vaatverwijding gevormd hebben en een brandend
of hevig jeukend gevoel veroorzaken, terwijl ze
zeer pijnlijk zijn bij de stoelgang en door druk
ken kunnen scheurenwaardoor bloedingen ont
staan. Ook kunnen bij de stoelgang knobbels
naar buiten gedreven worden of in de anus be
kneld geraken. Dit laatste is zeer pijnlijk, doch
dit kan door weer naar binnen duwen van de
knobbels worden opgeheven.
Dc behandeling bestaat uit vermijden van zit
tend leven, geregelde beweging. Zorgen voor ge
regelde weke ontlasting; anus reinigen met koud
water, geen papier. Koude zitbaden. Er zijn ver
der zalfjes en zetpillen in de handel, die o.a. een
zekere vaatsamentrekking geven. Tenslotte be
staat er ook de mogelijkheid tot inspuiting met
bloedvatverschrompelende middelen of eventueel
operatieve verwijdering.
De heer A. P. de V. te K.: „Ik zou graag
willen weten wat „hoge druk op de ogen"
is en hoe zij ontstaat. Hoe kan men dit ge
waar worden en wat zijn de gevolgen als men
daar niets aan doet."
Met „hoge druk op de ogen" wordt bedoeld
de aandoening die men „groene staar", of glau
coom noemt. Dit wordt veroorzaakt door een te
hoge druk binnen het oog, soms zonder aantoon
bare oorzaak, soms echter als gevolg van een
reeds bestaande oogafwijking. De groene staar
treedt meestal na het vijftigste jaar op en meer
bij vrouwen dan bij mannen. De eerste klachten
zijn meestal lichte hoofdpijn, terwijl de patiënt
alles ..door een nevel ziet". Het zijn aanvallen
die enige uren durenen met steeds kortere tus
senperioden optreden. De aanvallen worden
steeds heftiger terwijl het gezichtsvermogen
steeds minder wordt en in totale blindheid kan
eindigen. De oogbol wordt steenhard en de pupil
kan een groenachtige kleur gaan vertonen.
Met behulp van druppeltjes voor het oog kan
in sommige gevallen de toestand wat verbeteren,
in vele gevallen zal echter operatief ingegre
pen moeten worden, die wanneer de operatie niet
te lang uitgesteld wordt, goede resultaten kan
afwerpen.
Willen me
heer L. de G
maken. Hun
schriftelijk te worden beantwoord.
w C. H. (e Den Haag en de
Stellendam hun adres bekend
merking