Uw probleem is het onze
Een kanttekening
Evangelische anglicanen
steken broederhand toe
Meningen van anderen
BOEKENHOEK
Een woord voor vandaag
Aantal mormonen nam in
1961 toe met 20 procent
Speciaal stroomtarief in
Middelburg voor kerken
Chefarine 4
3
DEFENSIE AAN HET WOORD
UIT de memorie van antwoord, door de minister van defensie ingediend,
blijkt, dat Nederland in de rij van NAVO-bondgenoten-met-een-
defensie is opgeschoven van de tiende naar de negende plaats» Doch we
komen daarmee toch nog na ..arme landen" als Turkije (5,4 procent van het
nationaal inkomen in 1960), Griekenland (5,8) en Portugal (4,7), tegen wij
4,5 procent. Onze Beneluxpartners België (3,5) en het rijke Luxemburg (1,2)
blijven ver achter ons.
Over dit feit wilde de minister zich niet uitlaten om „evidente" redenen. Hier
staat echter tegenover, dat de Amerikanen (en ze hebben nog gelijk ook)
met hun 10 procent vrij onomwonden verklaren, dat West-Europa als bedreigd
gebied te weinig doet. Behalve Turkije (0.2 meer). Denemarken (0,1 meer)
en ons land (0,3 meer) verminderden alle NAVO-landen hun inspanning van i
'59 op '60, toen de Berlijnse crisis zich toch al begon af te tekenen.
Van de zo nodige versterking van de conventionele middelen ter voorkoming
van een onnodig spoedig en groot gebruik van atoommiddelen zien we dan
ook nog niet veel terechtkomen.
De Nederlandse bijdrage is vrijwel geheel gericht op conventionele niet-
atomische middelen. Hoewel (te) langzaam, is er in materieel opzicht wel
enig perspectief op verbetering door nieuwe schepen, vlieg- en voertuigen.
De behandeling van de personeelsaangelegenheden doet echter niet ver
wachten. dat de zo nodige aanvulling met vrijwilligers wordt bereikt. De
grote moeilijkheden die hier liggen worden miskend en op de door Kamer
leden gedane suggesties en vragen wordt te negatief gereageerd, terwijl voor
het bereiken van enige resultaten tientallen constructieve maatregelen nodig
zijn. In plaats daarvan wordt op conservatieve wijze vastgehouden aan ver
ouderde inzichten, die al maar herhaald worden, doch onvoldoende bleken in
de praktijk.
In deze kolommen bijv. hebben we ons op grond van feiten uitgesproken
tegen het in dienst houden van „pensioenrijpe" beroepsmilitairen. Dat was
inderdaad een merkwaardig beleid, gezien de mededeling van de minister dat,
terwille van de zo nodige verjonging van het beroepspersoneel, nu geleidelijk
zal worden overgegaan tot pensionering op 55- inplaats van op 60-jarige
leeftijd.
De vaste Kamercommissie voor defensie stelde hierover ook een vraag, die
echter op al te gladde wijze in een ander verband is getrokken en zo omzeild.
Verder valt het op. hoe steeds weer een vergelijking met het andere rijks
personeel wordt gemaakt, dat echter onder heel wat schappelijker omstandig
heden zijn werk verricht en overwerk krijgt uitbetaald. Het argument, dat
„die bijzondere dienstomstandigheden van oudsher bestaan", gaat in deze
tijd beslist niet meer op. Hetzelfde geldt voor de bijdrage in de studiekosten
aan KMA en KIM, die niet op een universiteitsniveau wordt gebracht ondanks
tekorten bij de werving; dus 200,in plaats van 500,per jaar.
Zo zien we onvoldoende van de tientallen maatregelen die nodig zijn om de
personeelstoeloop te verbeteren.
Gelukkig ontdekken we ook wel positieve punten, al zijn ze onvoldoende.
Daartoe rekenen we dan, dat de minister de sympathieke gedachte, ook reeds
in deze kolommen gedaan, om een kazerne in Drenthe naar de verzetsman
Johannes Post te noemen, gaarne nader wil onderzoeken. Zo'n naam zal ons
volk meer zeggen dan die van collaborateurs met Napoleon, aan wie bij de
naamgeving van kazernes veel te veel aandacht is geschonken.
Vrije Kerken
honderd jaar
uitgestoten
Ook dit jaar zijn in Engeland
de evangelische anglicanen weer
bijeen geweest, die binnen de
Anglicaanse Kerk een soort or
thodoxe of confessionele, ls
kerkelijke organisatie hebben ge
vormd van predikanten. Zij hou
den hun jaarlijkse conferentie in
het Londense Islington. In zijn
openingswdord heeft de nieuwe
voorzitter van deze organisatie,
ds. R. P. Johnston, verklaard
dat belijdende leden van kerken,
wier theologische orthodoxie
herhaaldelijk door de Kerk van
Engeland is erkend, het recht
hebben „om bij bepaalde gele
genheden gastvrijheid te ver
wachten aan de Tafel des Heren
in de Kerk van Engeland."
Advertentie
kOSRAM
De pastoor is
geen poes
Iedereen weet hoe hij het woord
„dominee" moet afkorten, ook al is
de ,.s" van ds. in dat woord niet eens
meer te vinden. Maar hoe kort je nu
„pastoor" af? Dat is het probleem
van de oud-katholieke pastoor G. J.
Blom. Hij schrijft in het blad „De
Oud-Katholiek":
Er is in onze kerk een gewoonte aan
het ontstaan om het woord Pastoor af
te korten tot Ps. Aangezien eenmaal
ingewortelde gebruiken moeilijk meer
te veranderen zijn, willen wij ons nog
tjjdig afvragen of deze afkorting wel
juist is.
Het ia in de Nederlandse taal gebrui
kelijk om titels af te korten door ge
bruik van hetzij de beginletters (Prof.
voor Professor, Kap. voor Kapelaan
of Kapitein), hetzij de eerste en de
laatste letter (Dr. voor Doctor, Mr.
voor Meester, lr. voor Ingenieur, Ds.
voor Dominus, het Latijnse woord voor
Dominee). Indien er verwarring mo
gelijk is met een andere titel, zet
men er soms nog een extra letter tus
sen (Mgr. voor Monseigneur, Drs. voor
Doctorandus).
Indien men dus het woord Pastoor
per se wil afkorten het staat beter
om het voluit te schrijnen zou men
volgens de bovenvermelde regels de
eerste en de laatste letter kunnen ne
men (Pr.), ware het niet. dat dit reeds
de gebruikelijke afkorting is voor
Priester, zodat hierdoor verwarring
zou kunnen ontstaan. De enige moge
lijkheid die overblijft is het gebruik
van de beginletters: Past.
Mij persoonlijk is dat liever dan de
onregelmatige afkorting Ps.. die
Psalm betekent en verder ook nog
nog gebruikt pleegt te worden als
roepnaam voor de poes!
Nieuwe strijd om
historisch boek
over weeshuizen
(Vai
■spondente)
Opnieuw is in Nijmegen een conflict
opgelaaid om een boek dat nog niet is
verschenen. Het boek heet ..De laatste
eeuw der beide Weeshuizen" en het
van de hand van dr J Bnnkhoff te Nii-
megen. Deze heeft ter gelegenheid
het vierhonderdjarig bestaan der
PATRIARCHEN
In het kerknieuws van de laat
ste jaren is een nieuwe naam
binnengeslopen. Nu de Oosters-
Orthodoxe Kerken meer in het
westers nieuws komen, horen we
herhaaldelijk van „patriarchen.''
In het blad ..De Oud-Katholiek"
heeft een zekere ,J3eva" een ar
tikel gewijd aan deze titel:
aangeduid met de naam van een
stad. dan is die naam meestal
„Rome" geweest.
Ja. in de veelal onverkwikkelijke
machtsstrijd horen we herhaalde
lijk spreken over het „eersteRo
me. het „tweede" Rome (Konstan-
tinopel), en het „derde" Rome
(Moskou).
Het is de kerk van Antiochië,
die in haar West-Synsche liturgie
altijd gebeden heeft, en nog steeds
bidt. voor „de heilige, universele
Kerk, in het bijzonder voor Sion,
dat is Jeruzalem, de moeder van
alle kerken". Het ontroerende voor
ons is. dat deze kerk haar liturgie
viert in het Aramees, de moeder
taal van onze Heer Jezus Christus.
Ja. velen achten „Rome" de
eeuwige stad, maar de gelovige
Joden bidden na de maaltijd nog
steeds: ..herbouw Jeruzalem, de
heilige stad. in onze dagen! Ge
loofd zijt Gij. Eeuwige, Die in Uw
erbarmen Jeruzalem herbouwt."
Vindt hier geen ontmoeting plaats
tussen christenen en Joden? Ko
men we zó niet op een hoger ni
veau dan heel die strijd om aard-
macht en heerlijkheid, verbon-
het begrip „Rome"
„et „eerste", „tweede'
„derde" betreft)?
En. slaan we het laatste bij
belboek op. dan zien we de gerei
nigde. de gelouterde Kerk als
een genadegave van God uit de
hemel afdalen! Niet het werk van
vrome christenen, niet het resul
taat van alle. misschien nog zo
goed bedoeld, oecumenisch ge
zwoeg. maar Gods genadegave aan
ons! De heilige stad. het nieuwe
Jeruzalem, gekleed als een bruid,
die ^voor haar bruidegom is ge-
Gelovige christenen en gelovige
Joden: op de poorten staan ge
schreven de namen van de twaalf
stammen der kinderen Israels. En
de muur der stad heeft twaalf
grondvesten, waarop de twaalf na
men van de twaalf apostelen!
TTfANNEER we nu bedenken, dat
de oude Kerk was onderver
deeld in drie patriarchaten: Antio
chië. Alexandrië en Rome. dan
vraagt men zich allicht af: „waar
om was Jeruzalem daar niet bij?"
Ach. men behoeft maar een duik
te nemen in de Algemene Geschie
denis. en het wordt wel duidelijk,
dat na de verwoesting van Jeruza
lem daar aanvankelijk noch van
een Joods, noch van een christe
lijk centrum sprake kon zijn. Pas
in 451. op het Concilie van Chalce
don worden zowel Jeruzalem als
Konstantinopel tot patriarchaat
verheven.
sticht
gedurende
In de Handelingen der Apostelen
lezen we: ..En zo kwam het, dat
de discipelen het eerst in Antio-
chië Christenen genoemd werden".
Universeel-kerkelijk gezien heeft
Antiochië dus het meest recht op
de titel ..moederkerk". Ook de
kerk van het Westen demonstreert
dit 'misschien wel tegen wil en
dank> in haar kalender. Immers,
in de rooms-katholieke kalender
vinden we op 22 februari het (eest
van „St. Petrus' Stoel te Antio
chië" het feest van het pontificaat
van de prins der apostelen Uit
sluitend dit ..Stoeifeest" werd aan
vankelijk gevierd. Eerst in 1558
bepaalde Paus Paulus IV dat de
inbezitneming van de zetel te Ro
me op 18 januari plechtig zou wor
den herdacht. En daarvoor werd
dan praktisch hetzelfde misformu
lier voorgeschreven als voor 22 fe
bruari was vastgesteld. Deze „ont
wikkeling" alleen al is een over
weging waard, temeer daar bij de
recente kalenderhervorming de te
genwoordige Paus het feest van 18
januari weer helemaal heeft laten
vervallen. Dus het oude. oorspron
kelijke feest van de zetel te Anti
ochië heeft binnen de Rooms-Ka-
tholieke kerk gezegevierd.
Nu is het ons allen bekend, dat
„Rome" absolute aanspraken doet
gelden. Zij wil inderdaad „moe
der" zijn van alle kerken. Men
accepteert dat of men wijst het af.
Wij willen hier alleen een paar
eenvoudige, onopvallende citaten
weergeven van rooms-katholieke
auteurs, waaruit ons inziens duide
lijk blijkt, hoe men in die kringen
per se iéts bewijzen wil. wat niet
bewezen kan worden, omdat het
nu eenmaal niet waar is; althans
zeker niet waar is in de zin. die
men er thans zo gaarne aan geven
niet precies te bepalen, wan
neer de kerken van Alexandrië.
Antiochië en Jeruzalem zich van
Rome hebben afgescheiden". En
elders: ,,De Perzische kerk heeft
nooit rechtstreekse betrekkingen
met Rome onderhouden". Ten slot
te: „De kerk van Abessinië leeft
vanaf haar geboorte buiten de één
heid van de Katholieke kerk".
(Deze citaten zijn ontleend aan
„Het Christelijke Oosten", uitgege
ven in opdracht van het Aposto
laat der Hereniging. Uitgeverij: de
Toorts)
Wanneer wij zulke eenvoudige ci
taten rustig op ons laten inwerken,
krijgen we dan de indruk dat „Ro
me" vanaf het begin de moeder is
geweest van alle kerken?
Paus Gregorius de Grote van
Rome schreef aan patriarch Eulo-
gius van Alexandrië: ..Petrus heeft
de stoel van Rome zijn waardig
heid verleend, daar hij zich aldaar
heeft willen vestigen en zijn leven
op aarde beëindigen; hij heeft de
zetel van Alexandrië geëerd, waar
heen hij zijn leerling Markus, de
evangelist, heeft gezonden: hij
heeft de zetel van Antiochië. waar
hij zeven jaar lang vertoefde, be
vestigd." En hier ziet men meteen,
hoe moeilijk een ..gesprek" is. De
Rooms-Katholiek leest uit dit citaat
het primaat van Petrus en tevens
van Rome Anderen lezen hieruit
het primaat van Petrus, maar te
gelijkertijd de gelijkwaardigheid
der drie apostolische zetels.
tuur van de Patriarch van Alexan
drië luidt: allergoddelijkste en
hoogheilige heer. paus en patriarch
van de grote stad Alexandrië en
heel het land van Egypte: van Ly-
bië, Pentapolis. Ethiopië; vader
der vaderen, bisschop der bis
schoppen. de dertiende apostel, de
rechter der wereld". En wij zou
den dan gelovig moeten aanvaar
den. dat deze paus-patriarch van
Alexandrië zich vanaf het begin
onder Rome stelde?
Binnen de oude Oosterse Patriar
chaten vinden we de voor bui
tenstaanders verwarrende situa
tie. dat er steeds twee tof meer)
ambtsdragers zijn. die dezelfde ti
tel voeren. Zoals we dus in Neder
land twee Aartsbisschoppen van
Utrecht en twee Bisschoppen van
Haarlem kennen, zo kennen we in
Antiochië. Alexandrië. Konstantino
pel en Jeruzalem naast de Ortho
doxe patriarchen, de patriarchen
van de oude schismatieke kerken
'Monophysietcn. Nestorianen).
Ds. Johnston dacht hierbij in het bij
zonder aan de zogenaamde vrije kerken
van Engeland die hoofdzakelijk zijn ge
organiseerd binnen een Bond van Vrije
Evangelische gemeenten, een Unie var
Baptisten Gemeenten en de Methodisten
Kerk. Deze kerken herdenken in Enge
land dit jaar het feit dat honderd jaar
geleden 2000 predikanten van de Angli
caanse kerk uit hun rechten werden ont
zet en uitgestoten.
De voorzitter voegde er aan toe: „De
gebeurtenissen die herdacht worden,
moeten ons er toe brengen meer aan
dacht te schenken aan onze verhouding
en onze toekomstige verhouding tot de
Vrije Kerken in ons land en onze zuster
kerk. de 'presbyteriaanse) Kerk van
Schotland."
„Het gesprek tussen Anglicanen en
Presbyterianen duurt nog steeds voort
ondanks de grote moeilijkheden. De
stem van de evangelische anglicanen
moet in dit opzicht gehoord worden. Als
wU de Presbyteriaanse kerken vragen
om onze episcopaalse kerkorde te er
kennen dan hebben wij niet het recht
een uitleg van het episcopaat van hen
te vragen die verre uitgaat boven de
uitspraken van onze kerk."
EPISCOPAAT
In dit opzicht hebben de laatste jaren
de hoogkerkelijken in de Anglicaanse
Kerk herhaaldelijk moeilijkheden gege
ven. Zij staan de eenheid van de vijf
kerken op Ceylon in de weg en hebben
in de afgelopen week ook bezwaren
gebracht tegen volle avondmaals„
meenschap met een te vormen eenheids-
xerk in Noord-India en Pakistan.
Ds Johnston gaf als zijn mening
dat de anglicanen de Vrije Kerken
een episcopaat moeten voorstellen,
dat werkelijk bruikbaar is. Daartoe
zouden veel meer kleinere gemeen
ten gevormd moeten worden en
waarschijnlijk meer kerkelijke pro
vincies.
Een Australische spreker dr. Leon L.
Morris stelde met nadruk dat alleen een
liturgische vorm niet voldoende is om
tot een werkelijke eredienst te komen.
„Het is niet voldoende om de juiste din
gen te doen en de juiste woorden uit
te spreken. Een waarlijk bijbelse ere
dienst vraagt naast de juiste houding
en de juiste woorden ook de juiste hou
ding van het hart. Een eredienst di
AVONDMAAL
Prof. dr. E. M. B. Green, hoogleraar
aan London College of Divinity schonk
ln het bijzonder nog aandacht aan inter
communie en aan het Heilig Avondmaal
in het algemeen. HU stelde dat het Nieu
we Testament geen duidelijk antwoord
geeft op de vraag, wie het Avondmaal
mag bedienen. In theorie zou eigenlijk
ieder gemeentelid het Avondmaal mogen
bedienen. HU wees fcierbij op Hande
lingen 2:46 waar het brood „van huls
tot huis" gebroken werd, en zei dat
wc hierbU moeten dedken aan de viering
door „leken" (gewone gemeenteleden)
van het Avondmaal. Hij verwierp de ge
dachte die in de Anglicaanse Kerk heel
sterk leeft, dat men de episcopale wU-
dlng ontvangen moet hebben om het
Avondmaal te kunnen bedienen.
Fries monument
voor ds. Talma
Het moderamen van het provinciaal
comité van anti-revolutionaire kiesver
enigingen in Friesland heeft besloten tot
het stichten van een monument voor de
in 1016 overleden anti-revolutionaire
staatsman ds. A. S. Talma, die van
1908 tot 1913 minister van landbouw,
nijverheid en handel is geweest in het
ministerie Heemskerk. Het monument
zal worden geplaatst in Bergem, de
het district, dat ds.
i de Tweede Kamer
hoofdplaats
Talma
bracht.
Romen Sc Zonen, Roermond
eik.
Algemeen fondsenbezit. Uitgave ge
lijknamige organisatie, postbus 1700,
Amsterdam.
Dispereert niet. twintig eeuwen histo-
e van de Nederlanden, door A. en H.
Algra. Tweede deel. Derde, uitgebrei
de druk. Uitgave T. Wever. Franeker.
Postzegels, het verzamelen naar mo
tieven, door G J. Peelen. In serie De
Alkenreeks, beeldencyclopedie. Uitga
gade De Alk. Alkmaar.
Parijs. Foto's Nico Jesse, tekst Ute
Vallance. voorwoord Jean Cocteau. Uit
gave Elsevier, Amsterdam.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Hontenisse. Zld.: E. Grams-
bergen te Dendermonde. België; te
Hallum: A. Ie Coq te Beerta
Aangenomen naar Eemnes-Binnen.
toez D. J. van Dijk te Nieuwerkerk
a d. IJssel; naar Krimpen a. d. IJssel:
G. E. Bakker te Hteze, NBr.; naar Bever
wijk-Heemskerk, 6de wijkgemeente in
wording, toez.: J. A. Don. voorheen pre
dikant in Zuid-Afrika, thans bijstand in
pastoraat aldaar.
Bedankt voor St. Annaland: P. J. Bos
te Sprang, NBr.
Beroepbaarstelling: C. Knijff, voorheen
predikant bij de Rheinische Kirche,
Wagenfuhr 1. te Essen-Schonnebeck.
Duitsland is weer beroepbaai.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Vinkeveen: J W. Genuït
te Zevenhoven ZH en Woerdense Ver
laat; te Abcoude: P. N. Pilon, kand. te
Hilversum.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Almelo: M. W. Nieuwen-
huyze te Amsterdam.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Tweetal te Rotterdam-Zuid: F. Mallan
te Veenendaal en Chr. v. d Woesteyne
te Barneveld, waarvan eerstgenoemde
beroepen.
Nieuw blad voor de
Chr. Ger. ambtsdragers
In de kring van de Christelijke Gere
formeerde Kerken is een nieuw blad ver
schenen. Het richt zich in het bijzonder
tot de ambtsdragers, zowel ouderlingen
als diakenen. Het blad komt in de plaats
van „Diaconaal Contact" dat elf jaar lang
de christelijke-gereformeerde diakenen
heeft willen dienen. Hoofdredacteur van
het nieuwe blad is de vroegere hoofd
redacteur bU de Nieuwe Provinciale
Groninger Courant. H. W. v. d. Brink.
C.N.V. achter
ambtenaren
Nw.-Guinea
Het bestuur van het C.N.V. heeft
aan de minister-president ter kennis
gebracht, dat het verbond volledige
steun verleent aan de herhaalde ma
len geuite verlangens van het
C.W.N.G. Persekding Hollandia om
trent rechtspositie van en verdere
regelingen voor de Nederlandse amb
tenaar in Nieuw-Guinea.
status aan de rijksambtenaar, de
lening van repatriëringsvoorzieningen
bestaande uit: een huisvestingstoeslag
zolang geen normale huisvesting is
verkregen, een herinrichtingsuitkering
voor aanschaf kleding en kosten huis
inrichting en een goede wachtgeldrege
ling met behulp waarvan de repatrië
rende ambtenaar in staat gesteld wordt
na heroriëntering in Nederland een
nieuwe carrière te beginnen.
Benoemd tot onderwijzer aan de Tal
ma school te Arnhem: E. Pleijsant te
Delft: Chr. Nat. school te Dragterop-
slagen: C. Winter te Balk.
Wij bouwen niet voor de eeuwigheid, al bestaat die gedachte
dan wel misschien onbewust. Is dit een wetenschap, die
ons de bereidheid en de wil tot doorzetten en tot ontplooiing
van grote activiteiten ontneemt? Wij zijn tijdgebonden, maar
zouden het toch heel erg vinden, wanneer na onze dood niets
meer zou bestaan, dat zou wijzen op of het resultaat zou zijn
van onze strevingen of bemoeiingen. In Psalm 49 gaat het
over dwazen en redelozen, die hun vermogen aan anderen
nalaten. En dan staat er dit: „Hun diepste gedachte is, dat
hun huizen altoo3 zullen bestaan, hun woningen van geslacht
tot geslacht". Het gaat dus niet tegen die huizen, maar tegen
de geest, waarin zij worden opgetrokken. Het gaat tegen het
verkeerde van de „diepste gedachte", namelijk dat menselijke
handelingen en voortbrengselen de tijd zullen overleven. En
nu kunnen wij wel zeggen, dat iedereen weet, dat dit onzin
is: de vraag heeft zin. of wij niet vaak net doen alsof het
vergankelijke definitief is. Onze huizen zullen niet altoos
bestaan, maar het is ivèl onze opdracht ze met het oog op de
eeuwigheid te bouwen! Dat is niet zomaar een spel met
woorden. Want die huizenbouw en u moogt het veel breder
zien, namelijk al onze menselijke activiteiten verraadt onze
instelling: doen wij het met God of niet? Is ons gehele streven
gericht op Hem of gaat het alleen maar om onszelf, om onze
eer? Voor God is de manier waarop wij iets doen heel wat
belangrijker dan het resultaat, dan de huizen, die eenmaal
zullen worden afgebroken.
(Van onze kerkredacteur)
Gedurende het jaar 1961 wer
den meer dan 900 Nederlanders
bekeerd tot de mormonen. Dit
aantal is groter dan ooit te vo
ren, zelfs groter dan in welke
tweejarige periode ook. Van de
13.500 Nederlanders die in de
afgelopen honderd jaar zich aan
sloten bij deze „heiligen der
laatste dagen" werd dus 7 pro
cent in 1961 bekeerd. De Neder
landse mormonenkerk is een van
de snelst groeiende mormonen-
kerken ter wereld. Alleen de
mormonen van Engeland nemen
nog sneller in aantal toe.
In geheel Europa werden in het
afgelopen jaar 22.000 bekeerlingen
maakt, wijzen de statistieken uit die
•juist door de „heiligen" zijn gepubli
ceerd. Daarvan wonen 16.000 mense
Groot-Britanië. De totaale winst
leden in de gehele wereld bedroeg bijna
100.000, zodat het totaal aantal mormonen
in de gehele wereld is toegenomen tot
1.875.000.
In Nederland zijn de mormonen het
sterkst in Zuid-Holland. Het gevolg is
dat in het afgelopen jaar "iet westen van
Nederland van zendingsgebied overging
tot een eigen ring binnen het geheel van
deze wereldkerk en zo een zekere mate
van zelfstandigheid kreeg. De leden uit
de steden Amsterdam, Den Haag
Rotterdam vormen deze ring. Het
de tweede ring die in Europa georgani
seerd werd. De eerste ring werd in 1960
m Manchester gevormd. Sindsdien zijn
zelfstandige groepen van kerken ge
vormd uit zendingsgemeenten in Duits
land, Zwitserland en Frankrijk.
Tot president van deze ring werd ge
kozen J. Paul Jongkees uit Voorschoten,
die twee adviseurs kreeg toegeweze
de heren Bernard W. Lefrandt
Den Haag en Geraard G. Stoovê
Rotterdam. De ring werd onderverdeeld
ln wyken.
De kerk van de „heiligen der laatste
dagen" kreeg zijn Nederlandse zelfstan
digheid precies honderd jaar. nadat de
eerste mormonenzendelingen uit Amerika
in ons land arriveerden.
De eerste mormoon in ons land werd
een Rotterdamse rabbi die voor dit
nieuwe „evangelie" gewonnen werd door
een van de apostelen, Orson Hyde, die
een reis maakte naar Palestina. Dat was
in 1841. In 1861 vestigden de eerste twee
zendelingen. Nederlanders die naar Ame
rika waren geëmigreerd en daar bekeerd
waren, zich in ons land. In Nederland
hebben de mormonen ongeveer 4.500
De mormonen willen zich geen protes
tanten noemen. In hun leerstellingen
wordt gezegd dat hun kerk de werke
lijke herstelde keik van Jezus Christus
is. Zij geloven in de goddelijkheid van
Christus, Zijn maagdelijke geboorte en
letterlijke lichamelijke opstanding als
Heiland en Redder van de mensheid. De
mens heeft zelf zijn bestaan in een voor-
sterfelijk verleden cn zal met zijn indi
viduele identiteit blijven bestaan tot in
de eindeloze, eeuwige toekomst. Het
huwelijk is een eeuwige relatie, die man,
vrouw en kinderen niet alleen verbindt
„tot de dood ons scheidt" maar, „voor
alle tijd en eeuwigheidwanneer het
huwelijk tenminste voltrokken wordt in
een mormoonse tempel. Polygamie werd
in het begin door een aantal leden be
dreven, en nog door een groep van afge
scheiden mormonen, want ook deze sekte
kent zijn scheuring. Toen de Ameri
kaanse wetgeving het polygame huwelijk
verbood gaf de kerk in 1890 bevel er mee
op te houden en sedertdien worden leden
die er meer vrouwen op na houden ge
ëxcommuniceerd.
De kerk krijgt zijn financiën hoofd
zakelijk uit „tienden". De leden staan
een tiende van hun inkomen af voor het
werk van de kerk. De mormonen be
zitten echter ook een. groot aantal uil-
gestrekte boerderijen, een zeepfabriek,
een steenkoolmijn en inmaakbedrijven.
De kerk heeft geen betaalde ambtsdra
gers. Van alle leden wordt eenvoudig
verwacht dat zij hun tijd geven voor de
kerk. De zendelingen die men in Neder
land tegenkomt zijn alle vrijwilligers,
die zelf hun overtocht hebben betaald en
eigen onderhoud voorzien. Zij
geven ongeveer 18 tot 30 maanden aan
deze zendingsarbeid. Door hun werk
worden per jaar ongeveer 600 nieuwe
kerken in gebruik genomen.
Advertentie
JN MIDDELBURG wil- deze uren. Nu echter Een en ander houdt
len B. en W. een spe- kunnen de. kerken ge- dus in, dat de Middel-
invoereiï bruik maken van de burgse kerken op
Igende tarieven
ciaal tarief
voor stroomlevering aan
de kerken. Zij stellen de
raad voor een speciaal cent
dubbeltarief en een drie- stroom
tarievensysteem voor de zondagen
kerkgebouwen in fe stel- christelijke
len. De financiële con
sequentie voor Middel- dagen;
burg is. dat de stroom-
opbrengst naar schat
ting een verlaging
1300 gulden
gaan.
dagen en erkende chris-
dubbeltarief: 4'A telijke feestdagen aan-
:r kWh voor zienlijk goedkoper elek-
afgenomen op triciteit kunnen betrek-
erkende ken. De meterhuur van
feestdagen een drietarievenmeter
31 cent op andere ligt 12 a 15 gulden ho
ger dan die van een
drietarieven- dubbeltarief meter.
Daar een levertijd
geldt van 20 tot 24 maan
den zal wanneer de
christelijke wijziging van kracht
andere wordt met ingang
systeem: 4l/t cent per
kWh voor stroom afge-
:al onder- nomen op zondagen
erkende
Volgens de nu gelden- feestdagen;
de tarieven betalen de dagen tijdens de zoge- de periode maart-april
afnemers 31 cent per naamde lichturen
kWh binnen de zoge- cent per kWh
naamde lichturen en 17 ten die
cent per kWh buiten kWh.
de drietarievenme-
ting eerst feitelijk kun-
17 cent per nen worden toegepast
begin 1964.
Bestrijding van pijn
belangrijk verbeterd!
Vier middelen in één iablei werken krachtiger
zonder de maag van streek fe maken I
Tegen pijn en griep wordt meer en
meer een combinatie gebruikt van
geneesmiddelen die eikaars werking
ondersteunen. De combinatie van
Chefarine „4" werkt niet alleen
krachtig maar ook veilig, want één
der bestanddelen zorgt dat de maag
niet van streek raakt.
Glazen buisje 20 tabletten f-0.80
Handige alripverpalking 40 tabletten f 1.50
Voordelige flacon 100 tabletten f 3,50
ter. Zit i
Vraag: Wij bezitten een schemer
lampje van varkensleer, dat hagelwit
was, maar nu tamelijk geel is gewor
den. De voornaamste oorzaak zal wel
zijn, dat het op de schoorsteen staat.
Hoe zou ik het lampje weer wit kun
nen krijgen? Ook hebben wij een
Glafonnière met smeedijzer. Dit smeed-
zer is lelijk geworden en ook wat uitharken, zodat het dode
gaan roesten. Hoe kan ik het
mooi krijgen?
dan kunt u volstaan met 25 tot Nederland voorkomende krentebomen
kg kalkmergel per vierkante me- hebben niets hiermede te maken (Ame-
dan kunt u beter lanchiër Botynium). Rozijnen
i het gras met een scherpe hark goed
goed uitgaat. Het gazon wordt er be
ter door. Vergeet ook niet het gras
flink te mesten met stalmest of com-
Antwoord: Het schemerlampje wordt p0st.
hagelwit. Varkensleer
kleurt op den duur en wordt
Het smeedijzer zal opknappen s
het afneemt met hete olie. b.v. slao-
Vraag: Een weduwnaar met kinde
ren hertrouwt op huwelijksvoorwaar
den. Bij zijn sterven wordt de soedel
gescheiden. Uit het tweede huwelijk
zijn geen kinderen. Mijns inziens ko-
bij het overlijden van de wedti- erfdeel
Brieven, die niet voorzien zijn
en adres, kunnen niet
beantwoord worden. Geheimhou
ding verzekerd. Vragen, die niet
onderling met elkaar verband
houden, moeten in afzonderlijke
brieven worden gesteld.
Vraag: Om een licht beige mantel- deren
stof te reinigen heb ik deze in een len a
wasketel met water, waarin wat zout,
geen goederen i
r toe i
1 het minderjarige kind. Was
de kin- de moeder niet wettelijk verplicht al-
bain marie verwarmd. Daar- gezet. Na het uitspoelen bleek mij dat
na inwrijven I
Vraag: Ik heb een jong meisje als In bedoelde ketel wordt gewoonlijk
hulp in de huishouding in dienst ge- x""
Hoe heb ik te handelen met
plekken in
:1de
gekookt i
gekomen.
aangifte belasting, ziekenfonds. Raad m,
vnn Arbeid e d - Moet ik loonbelasting hBP;
betalen cn A O W. o! is het usance, dat "gai „,Ji
de werkneemster dit doet? Hoe moei
ik dat opgeven'' Zij werkt halve da
gen en verdient 10 per week.
worden uitgegeven Dr Brinkhoff kreeg leur zijn manuscript zou omwerken. Dr.
van een stichting die wetenschappelijke i Bnnkhoff is daarop niet ingegaan, om-
huizen vorig jaar het boek geschreven. studies over de sociale en economische j dat hij meent, dat de gewenste coupu-
I I social*
maar hu werd een schrijver zonder pu- geschiedenis van Nederland uitgeeft, het I res verlies zou betekenen voor de histo-
bliek toen het regentencollege van de verzoek zijn studie aan het fonds van de rische waarde van zUn publicatie. Hij
j_ t etlrMinp af la T%- M"1 u--fc Sai --
heeft het college een brief geschreven
rin hij de heren de bevoegdheid ont
zegt toestemming te verlen-n tot publi- PHI
een arbeid, die niet door het nodige papieren opstuurt
gehonoreerd Inmiddels is er Vraag: Ik wil mijn gazon
Antwoord: U dient deze werkneem
ster aan te melden bij de Dctam. Nij-
cnoord 1. te Utrecht. Verder dient u
een werkgeversverklaring in te vullen,
zodat de werkneemster zich kan aan
melden bij een ziekenfonds als ver
plicht verzekerde. Tevens dient u bij
elke uitbetaling van loon de rentekaart
van het meisje te vragen om hierop
de verschuldigde zegels te plakken. Te- de druiv
vens moet u haar opgeven bij de be-
lastinglnspect
eduwnaar. Deze verval-
de familie van de weduwe.
Is dit juist?
Antwoord: Deze conclusie is juist.
Bij de boedelscheiding na de dood
- j» - van de hertrouwde weduwnaar hebben
suml. Wat raadt u mij de kinderen van de weduwnaar alles
ontvangen, waarop zij recht hebben,
heeft de zout- Wanneer de weduwe overlijdt en geen
res- testament maakt, gaat alles naar haar
,aD ramilie. De weduwe heeft echter reent aansprakelijk zijn als de minderjari
Wa- een testament te maken en de nalaten- schade lijdt. Is er geen toezien'
handje vol schaP te verdelen zoals zij wil, als zij voogd en luistert de moeder niet. dan
zout oplossen. Na deze wasbeurt moet Ke,®n kinderen heeft. Heeft zij echter kunt
in water w'v' kinderen, dan is dit recht beperkt,
u echter Raad van lezer: Mocht een zinken
fr- teil roesten tengevolge van ouderdom,
aan een dan kan men deze een laag witte lak
'n van ge- geven, desnoods tweemaal. Dan kan
rozijnen? de was weer veilig in bleekstof gezet
Antwoord: Blijkba;
zich vermengd
de sunil. Probeer
'assen in een teil met schoon
U kunt daarin wel
les ^door
Antwoord: Inderdaad is dit de
plicht van de moedervoogdes en de
kantonrechter ziet daarop toe. Als dit
niet geschied is. doet u het beste de
moedervoogdes en de toeziende voogd
te waarschuwen hiermede haast te
maken daar zij met hun vermogen
goed spoelen, eventueel
met wat azijn. Daarna mi
weer spoelen in schoon w
Vraag: Groeien krenten
struik of boom. of maakt i
droogde druiven krenten
doorsnijden
bestand tegen
weeshuizen, dat de opdracht voor de j stichting af te staan De Nljmeegi
publicatie had gegeven, het manuscript hoogleraren die de redactie van
afkeurde, omdat de wijze v an geschied- stichting vormen, waren eensgezind
schrijving het college niet welgevallH mening dat het geschrift van dr Brink- katl
was De schrijver hal historische feiten hoff verdiende te worden uitgegeven. Zij college
vermekl die bepaalde wantoestanden uit vroegen formaliter de toestemming van een uitgever komen aanbellen die be- bestrooien Wat i
het vefleden n de weeshuizen ge-izna- het reg ntencollege. ter will van de lie- langstelling heeft getoond voor het veel- of landbouwkalk.
leerd. aan het licht zouden brengen i ve vrede Maar de regenten bleven besproken werk van de Nijmeegse doc-i veelheid per 100 vierkante
Antwoord: Krenten zijn de gedroog- dl«de emaille-emmers
druiven van een bepaalde druive- behandel lk altijd op
enige tijd geleden toch op hun weigering staan, tenzij de au-
bcpaalde druive-
volgens Winkler Prins de viti»
vinifera L. var. apyrena. Zij komen
voornamelijk uit Griekenland, nl. de
kalk eilanden Cephalonia en Zante en het
beter: kalkmergel district Patras. Zij worden ook ge-
de hoe- kweekt in Australië en Californic De
:er? naam is een verbastering \an Korin-
Antwoord: Ic er geen mos in het ga- the een stad in Griekenland. De in
roestplekken
altijd op deze w.jze en
iei succes.
Vraag: Mij kwam
veivuigviis moei men ae vrui
nP™P;.,S?t,V.n Vitren iP reeple' S"i>de"
gezin
geval
de
en vrouw in gemeenschap van goede
ren gehuwd waren. De man overleed
en de vrouw bleef achter met een min
derjarig kind. Nu geeft de moederHBHi
naar willekeur uit ten nadele van het deksel
weinig water ongeveer 5 minuten
voorkoken. Hierna moet men de pa
prika's overdoen in goed schoonge-
ter maakte flessen en de flessen met wa
ter met wat zout (of half water, cn
half azijn en zout) vullen tot onge
veer 2 cm onder de paprika's. Men
sluite de fles af met een goed passen-
goed schoongemaakte ring en