X13
Vervoer van radioactief
afval kost hoofdbrekens
OPMERKELIJK VOORSTEL
VAN KERNGELEERDE
Diepzinnige televisie
opera: „Passkontrolle"
ZATERDAG 20 JANUARI 1902
Varkens vervoerd in
niet ontsmette auto
Vier Overijsselse expediteurs, die var
kens hadden vervoerd zonder dat hun
veeauto's een dag tevoren waren ontsmet,
zijn gistermiddag door de Almelose kan
tonrechter veroordeeld tot boetes var
75 of 15 dagen hechtenis. Het waren de
eerste zaken op dit gebied welke de kan
tonrechter sedert de invoering van de be
perkte maatregelen in verband met de
heersende mond- en klauwzeer behandel
de. Gedagvaard waren de-expediteurs H.
M. uit Harfsen. J. B. uit Gramsbergen, H.
RL uit Balkbrug en H. B. uit Gramsber
gen. Geen van hen was ter zitting
schenen zodat de zaken bij verstek
den behandeld. Allen hebben destijd bij
het vaststellen van de overtreding
klaard niets van de vereiste ontsmetting
op de dag voor het vervoer te hebben
geweten. Zij verklaarden, dat de wagens
wel regelmatig werden ontsmet. De kan
tonrechter en de officier van justitie
waren van mening dat de beperkende
maatregelen voldoende zijn gepubliceerd.
De vier expediteurs werd ernstige na
latigheid verweten.
Het 7-jarig meisje A. E. Broersma
uit Ilpendam is gisteravond bij het
oversteken van de drukke Jaagweg naar
Pui-merend door een personenauto aan
gereden en ter plaatse overleden.
Dit is een van de auto's waarmee
het radioactieve afval in Cali-
fornië wordt opgehaald en naar
een veilige plaats wordt ver
voerd. Binnenkort zal een der
gelijke auto ook in Nederland in
bedrijf worden gesteld
Vader en dochter bij
botsing omgekomen
Bij een botsing tussen een auto en een
bromfiets op de provinciale weg in
Noordwelle (gemeente Westerschouwen
in Zeeland) zijn twee personen om het
leven gekomen. De 63-jarige heer P. Hage
uit Noordwelle en diens 32-jarige dochter.
De autobestuurder, de 19-jarige C.
der V. uit Zierikzee, kon niet verklaren
hoe het ongeluk is gebeurd, daar hij
door het voorval geheel overstuur
geraakt.
De heer Hage was op slag dood. Zijn
dochter werd zwaar gewond naar
Rode Kruisziekenhuis in Zierikzee
gebracht, waar ze bij aankomst bleek te
zijn overleden.
Schaak-vraag 198
Lichte kost is dit probleempje vac
Hans Meisner, dat indertijd in Sa-
chovy Tiden verscheen en menig op
losser eerst in verbazing en daarna in
een goed humeur zal hebben gebracht.
Wit speelt en geeft mat in drie zet-
ten, zo luidt de probleemstelling en
het is vermoeiend gewoon hoe die
zwarte loper nog kans ziet het wit
lastig te maken bij de verwezen-
lijking van zijn plan. Een hele serie
mataanvallen van wit faalt bijvoor-
beeld op zwarts antwoord 1Lel.
l°PHi
Ham-vraag 197
De stand in het probleem van gis
teren was als volgt:
Zwart: 7, 8, 14, 16, 18, 19, 30, 40.
Wit: 15, 21, 23, 37, 38, 41, 50.
Wit speelt en wint in de volgende
zetten: 4944 40x49 gedw.; 2823,
49x41; 23x3, 16x27; 3x24.
Op zwart 4147 volgt wit b.v.
24—20.
Op zwart 4128 volgt wit 15—10,
j (28x5), 24—42!!!
Bridge
Onlangs verraste een lezer mij met
kj* het volgende, fraaie probleem:
J C? A310 7 4 3 2
tier o ahv
AV
B I N V 7 4 2
«7 H B 6 w V 9 8 5
O B98742 |0 53
Al 20 ton besmet materiaal in 1961
(Van een onzer verslaggevers)
F)E VRAAG NAAR RADIOACTIEVE STOFFEN is de laatste jaren sterk
toegenomen. Ziekenhuizen, laboratoria, fabrieken en militaire instanties
hebben ze steeds meer nodig. Op plaatsen, die voor buitenstaanders vaak
borgen blijven, wordt op grote schaal geëxperimenteerd en gewerkt met
radioactief materiaal. Het is echter onmogelijk met deze stof te werken
zonder dat er van allerlei wordt besmet: papier, jassen, glazen stolpen, in
strumenten enz. De toenemende vraag naar radioactieve stoffen heeft dus
ook een vermeerdering van het radioactieve afval ten gevolge. Nederland
heeft nog niet zo'n geweldige hoeveelheid, maar toch wel zo veel dat er in
me' 1961 twintig ton radioactief afval in alle stilte naar het opvangcentrum
in Moll (België) werd gebracht. Ook de hoeveelheid afvalstoffen in andere
Europese landen is nu zo groot, dat hel zich ervan ontdoen een ernstig pro
bleem vormt. De Amerikaan dr. J. E. Law, gespecialiseerd in het vervoeren
van en het zich ontdoen van radioactieve afvalprodukten, heeft dit vraag
stuk bestudeerd en heeft een belangwekkende oplossing voorgesteld.
Hoewel het in die tijd nog-niet werd
onderkend, ontstond het probleem
heit besmette afval reeds toen ^Madame
Curie haar proeven nam.
De rad'ioaotieve afval is te verdelen in
dirie soorten: de gasvormige, de vloeiba
re en de vaste. Dit afval varieert van
materiaal met een lage graad tot mate
riaal met een hoge graad van besmet
ting.
ZUIVERING
TjE gasvormige afvalstoffen worden
door een soort filtens van bijna alle
schadelijke stoff engezuiverd. Ook het
besmette water van de reactoren is
zozeer een probleem. De geweldige
veringsinstallaties bij het Amerikaanse
kerncentrum Hanford kunnen 1.500.000
liter per uur van alle radioactieve be
standdelen reinigen. Dit water is door
deze behandeling het zuiverste water
ereld. Na zes uur kan het weer in de
de nabijheid stromende rivier worden
gebracht. Een groep Amerikaanse biolo
gen, die in de rivier voorkomende
onderzochten, kwamen tot de
olusie dat de dieren kerngezond w,
zelfs dank zij de grote zuiverheid
het water groter waren dan andere
dezelfde soort In het Nederlandse kern
centrum Petten is een vier kilometer
lange pijpleiding naar zee aangelegd. In
deze leiding worden door verscheidene
filters het water vam de reactoren van
alle onzuiverheden vrijgemaakt en in zee
Een veel nijpender probleem vormt de
grote hoeveelheid vaste radioactieve af
valstoffen. Vaste stoffen kunnen Immers
enkele minuten radioactief blijven, maar
754
H B 6
Zuid speelt een contract van 6
ichoppen (12 slagen).
West komt uit met schoppen 2.
Hoe kan Zuid het spel winnen, on
danks de beste Verdediging?
JACK DIAMOND
Dr. J. E. Law werd in 1922 i
Salem in de staat Oregon ge
boren. Hij studeerde aan de Wil-
lamitte University natuurkunde
en wiskunde. Voordat hij in i
land kwam, had hij kernfysica
gedoceerd aan de universiteit
van Madrid. Het is niet uitgeslo
ten dat als het vervoer van radio
actief afval in Europa op een
internationale basis zal geschie
den, dr. Law hierin een belang
rijke rol zal spelen
ook enkele miljoenen jaren. Dat bete
kent dat afval een zeer korte, maar ook
een zeer lange tüd besmet kan blijven.
Voorts kunnen afvalstoffen een hoge
graad van besmetting of een lage graad
bezitten. In West-Europa heeft men voor
namelijk te doen met radioactief afval
van een lage graad.
■RADIOACTIEF afval met een lage
voorbeeld met Jodium 131 bestraald,
dan worden zijn waswater en alle uit-
scheidingsvocht radioactief, Jodium 131
is echter een van die stoffen, die slechts
kort radioactief zijn. Maar er zijn tal
vam andere stoffen die op dergelijke
wijze langdurig worden besmet. Dit af
val kan niet worden vernietigd, wel
verzwakt, dat de straling geen gevaar
meer oplevert. Het afval kan niet
den begraven daar dan het grondwater
(dus ook het drinkwater) wordt besmet.
In Amerika en ook al in Europa heeft
men enkele keren radioactief afval in
zee laten verdwijnen. Afval wordt ook
wel in grote hoeveelheden in spelonken
opgeslagen. Overal in West-Europa, in
tal van plaateen. ligt radioactief afval.
rwaarmee niemand raad wee*.
Dr. Law. die voor het transport en
het zich ontdoen van radioactief afval
in Califomië zorgt, heeft een grondige
studie van dit West-Europese probleem
gemaakt. Na uitvoerige besprekingen
met verscheidene West-Europese rege
ringen, Euratom en het International
Atomic Agency kwam hij tot de con
clusie, dat een Europese organisatie, die
overal hot radioactief afval ophaalt en
eventueel in zee stort of op een veilige
plaats begraaft, een oplossing kan zijn.
Indien ieder land in West-Europa zijn
eigen opslagplaatsen bouwt en exploi
teert, zal het totaal geïnvesteerde kapi
taal vier keer zo groot zijn als nodig is.
Een mogelijkheid, die gezien de grote
belangstelling van verscheidene regerin
gen niet over het hoofd moet worden
gezien, is samenwerking op regerings
niveau. met voor ieder land een aandeel
in de kosten naar rato van de hoeveel
heid te behandelen afvalstof. De landen
die voor deze vorm van organisatie in
aanmerking komen, zijn Spanje, Oosten
rijk. Duitsland, Italië, België, Frankrijk,
Zwitserland, Nederland en de Scandina
vische landen.
SAMENWERKING
TVEDERLAND is een van de (weinige)
ideaile plaatsen waar het radioactieve
afvaB van alle West-Europese landen
kan worden opgeslagen en vanwaar de
ze kan wonden vernietigd. Nederland
heeft zelf in vergelijking tót andere lan
den nuett zoveel radioactief afval. Boven
dien is de ligging van ons land uitermaite
gunstig. Nederland ligt tamelijk centraal
en er komen rivieren uit Zwitsemland,
Duitsland. Frankrijk en België.
De andere mogelijkheid is, dot de
reeds bestaande firma'6 in West-Europa
gaan samenwerken. Het is een veel te
kostbare zaak vóór de regering van één
land zelf het radioactief afval op te
halen en te niet te doen.
Dit te niet te doen levert In Nederland
nogal moeilijkheden op. De opslagplaats
voor afval in Petten is nog lang niet
klaar. Bovendien is het te betwijfelen of
Petten wel alle afval in Nederland zou
willen behandelen. Moll (België) is niet
happig op verwerking van liet Neder
landse afval, zo heeft de directeur van
dit centrum in een onlangs gehouden
lezing meegedeeld.
Met een oplossing in de zin van het
plain vam dr. Law zou Nederland zeer
gebaat zijn.
Als een auto het radioactieve afval
van bijv. Nederland, België en Noord-
Duitsland zou ophalen, zou dit bij- het
Hollands Diep kunnen worden opge
slagen van daaruit in zee worden
gestort. De Nederlandse regering heeft
onlangs een verzoek ontvangen van de
Commissie Ophaaldienst Radio-actieve
stoffen om gelden uit te trekken voor
de bouw van een auto, die het afval
kan ophalen.
WAAR IN ZEE
De plaats, waar het afvall in zee zal
worden gestort, moeit echter met zorg
worden gekozen. Het mag niet im on
diepe wateren of op visgronden wonden
neergelaten, daar de voedselkringloop
van de mens dan grondig zou kunnen
worden verstoord. Dr. Law ziet het ge
bied halverwege Trandheim en IJsland
als de ideale lozingsplaats. Natuurlijk
kord't het afval in beton „ingepakt",
voordat het in zee wordt geworpen.
VooraQ de radioactieve stoffen met
een hoge besmebtimgsgraad moeten op
een plaats terechtkomen, waar de kans
op verdere besmetting gering is.
Veilige plaatsen zijn óf de niet meer
geëxploiteerde zoutmijnen in Duitsland
óf spelonken in het Centraal Plateau in
Frankrijk of in Noorwegen. Volgens dr.
Law is het voor de regering van elk land
gunstiger het afvoeren van radioactief
afval in handen van een particuliere on
derneming te geven. De regeringen
kunnen dan gemakkelijker de controle
in handen houden. Oceanografrsoh on
derzoek op de plaatsen, waar radioactief
afval is gestort, moet eens in de twee
jaar geschieden. Het is duidelijk, dat in
dien alle regeringen in West-Europa af
zonderlijk zouden werken, geen van
de regeringen zich geroepen zou voelen
een kostbaar onderzoekmgsvaartuig naar
IJsland te sturen. Samenwerking is dus
een belangrijke voorwaarde!
Hoewel de besprekingen in een begin
stadium verkeren rijn tal van deskundi
gen in buvnen- en buitenland zeer geïn
teresseerd over het plan van dr. Law
Deze deskundige (eerste president en
oprichter van de Nuclear Engineering
Company en lid van de staf van het
Amerikaanse Naval Rad.ological Defense
Laboratory in San Francisco en de Gene
ral Electric Company te Hanford), zaü
Vefkoudheidsbaeillen
zijn als de dood
Dit doosje betekent:
protektic tegen infektie
Nieuw hotel voor
nog geen 3 ton
(Van onze correspondent)
Twee jaar nadat de eerste steen werd
gelegd voor het hotel-restaurant „Del
tahotel" in Haamstede, is het, na fail
lietverklaring van de eigenares, de N.V.
Scelveringhe, in veiling gebracht en ver
kocht voor f 280.000 aan de fabrikant van
breigoederen in Roozendaal, S. Bleyen-
berg. Dit hotel kwam vorig jaar in de
aandacht, doordat de N.V. Scelveringhe
failliet ging, waardoor het niet mogelijk
was dit splinternieuwe hotel in gebruik
te nemen. Het werd dan ook vorig jaar
een hotel zonder gasten, want terwijl
in heel Schouwen-Duiveland de vraag
naar hotelruimte bijzonder groot was, en
men veel bedden tekort kwam, kon dit
hotel door de enorme schuldenlast niet
in exploitatie worden genomen. Al spoe
dig nadat het hotel gereed was, bleek
namelijk dat de schuld, die de eigenaars
inmiddels hadden gemaakt, bijna een
miljoen bedroeg. Ten slotte ging de N.V.
dan ook failliet en de enige oplossing
was een openbare veiling, die gisteren in
de zaal van hotel Bom in Haamstede
plaats vond. Aanvankelijk was gedacht
dat het gebouw veel meer zou opbren
gen dan f 280.000. Gedacht was aan een
bedrag van een half miljoen. Met name
werd gerekend op Duitse geïnteresseer
den, terwijl ook verwacht was dat en
kele grote Nederlandse maatschappijen,
waaronder bierbrouwerijen, dit hotel
wilden exploiteren. De nieuwe eigenaar
de heer Bleyenberg. wil het hotel weer
bewoonbaar maken. Het zal opnieuw
moeten worden ingericht, maar zal waar
schijnlijk nog dit seizoen in gebruik wor
den genomen.
Werktijdverkorting
wordt opgeschort
De Koninklijke Textielfabrieken Ge
broeders Van Heek te Enschede heeft
thans besloten om de invoering van de
werktijdverkorting op te schorten. Dit
bedrijf had eerst voor 1400 man pro-
duktiepcrsoneel werktijdverkorting aan
gevraagd. Dit aantal werd later terug
gebracht tot 900 personen.
Voorlopig zal Gebroeders Van Heek cr
toe overgaan om de werktijden van 900
arbeiders in het tweeploegenstelsel terug
te brengen tot het aantal dat in de c.a.o.
wordt genoemd, nl. 42!s uur per week.
Zij werken thans 44 uur per week.
Duizend huizen
minder in 1961
In het jaar 1961 kwamen, volgens voor
lopige gegevens van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek, 82.650 nieuwe
woningen gereed; in het jaar I960 be
droeg het aantal gereedgekomen wo
ningen 83.815.
In de maand december kwamen vol
gens de voorlopige cijfers 7.850 wonin
gen gereed; in december 1960 was dit
aantal 8.618.
De 75-jarige heer D. But uit Terncu-
zen is gisteravond omgekomen, nadat hij
bij het oversteken van de straat voor
zijn woning was gegrepen door een pas
serende auto.
TN 1959 werd in opdracht van de Oos-
tenrijkse regering en de Unesco door
de Oostenrijkse radio en de internatio
nale muziekraad in Salzburg een festi
baar gebleken en zij spreekt van een
goed vakmanschap.
Dc uitvoering leek ons voortreffelijk
en Julius Patzak maakte van de oude
krantenverkoper een fascinerende ti-
Dra. H. E. Kokee-van den Berge
Vermoedelijk zal dan ook een coör
dinatie van verschillende nationale en
internationale commissies op het ge
bied van radio-actief afval binnen
korte tjjd tot stand komen.
vanavond
Het televisieprogramma krijgen we
van de AVRO: om half acht „Lui
paard op schoot", en na het NTS-
journaal direct de quiz „Kom er
maar eens achter", tot 9 uur. Dan de
Hazy Osterwald-show, het spel „Hou
je aan je woord" en tot besluit een
opname van de sopraan Joan Suther
land. die voor de BBC zong. De strip
„Mijn zuster Eileen" vervalt.
val georganiseerd voor „Opera in radio. en hy was inderdaad het centrale
televisie en film". Men stelde zich toen punt Qok de overige medewerkenden
het probleem van de verhouding tussen gaven uitstekend spel én zang te be
televisie en muziek, omdat de televisie wondorcn. Of werd de zang soms ge-
geheel eigen normen én vormen stelt. produceerd door-geleende stemmen,
Een opera-uitvoering via de televisie mot uitzondering van Patzak dan.
bleek geen succes en dus moest men
iets anders zoeken, speciale muziek dus
voor televisie. En zo kwam men tot do
ontdekking van „televisie-opera", een
kunstvorm, die gebruik kon maken van
de mogelijkheden van de elektronica,
door geluids- en beeldeffecten toege
past op de televisie. Een prijsvraag
werd uitgeschreven, waarin Henk
Badings een eervolle vermelding ver
wierf met de elektronische opera „Salto
mortale" alsook Jurriaan Andriessen
met zijn „Kalchas". Winnaar werd de
Oostenrijker Paul Angerer met „Pass-
kontrolle", die gisteravond in het tele
visieprogramma van de KH.O, werd
uitgezonden.
Nu wij deze opera dan gezien en be
luisterd hebben, begrijpen wij ook de
bekroning. Want de inhoud is typisch
Oostenrijks-diepzinnig en stamt nog
geheel uit de zwaarwichtige symboliek
van Hugo von Hofmannsthal. Het pro
bleem waarover gefilosofeerd wordt, is
dat van de zucht tot zelfbehoud, als da
mens tegenover de dood wordt ge
plaatst. Een aantal mensen op een per
ron moeten op de trein wachten on
daar verschijnt een oude krantenver
koper, die de dood personifieert en de
mensen ter verantwoording roept. Na
tuurlijk stellen zij zich beter voor dan
zij zijn en dan staan achter hen grieze
lige witkielen, die de stem van het ge
weten voorstellen. Zo wordt de span
ning verder uitgewerkt en de regie van
Theodor Gradler weet deze inderdaad
meesterlijk op te wekken. De tekst van
Hans Friedrich Kühnelt past er ook uit
stekend bij, al is het woordgeb. aik wel
eens te zwaar retorisch en pathetisch
Paul Angerer, die in Oostenrijk een
gezien componist is, schreef muziek, die
allerlei elektronische én dodecafone ef
fecten verwerkt in een Hindemitb-
achtige muziek. Erg oorspronkelijk
klinkt zij niet, maar zij is goed bruik-
vanavond
NCRV-reportages uit
Nieuw-Guinea
Voor vanavond kunnen wij weer d»
bekende radioprogramma's van KRO
en VARA verwachten. KRO met de
Populaire Klassieken tussen 7.55 en
8.50 uur. het omroeporkest speelt on
der leiding van Henk Spruit werken
van Schubert, Rich. Strauss en Bo-
rodjien. Tussen 9 en 10 Tierelan
tijnen met aansluiting van het
schertsforum en na het nieuws voor
bereiding op de zondag, gevolgd door
kerkmuziek van Mozart.
De VARA met veel afwisseling op
amusementsgebied: 8.05 uur radio
show met prominenten o.w. André
Carrell, Peter Piekos, Rijk de Gooyer
en Luc Lutz, 9.10 uur dansmuziek,
10 uur cabaret met Ton van Duin
hoven en na het nieuws een radio
spelletje naar het verhaal „Hel
slokje" van Guy de Maupassant. Ver
der lichte muziek.
Programma voor morgen
ZONDAG 11 JANUARI 1962
HU ver
Xw
8.15 Gram 8.2
Nws en watersl
CONVENT VAN
De NCRV-verslaggever Jan de Visser, Hoogmis. NORV: 9.3C
die vlak voor de jaarwisseling naar 9 +5 Geestelijke liederen
Nieuw-Guinea vertrok in verBand met NCRvf^'i.»''Bariton er
de dreigende houding van Indonesië, KRO: I2.is Buitenl
zendt regelmatig verslag van zijn be-
vindingen uit in de Radiokrant van do iwo'v*d kind 14.00 De hiieter l__-_
buis, «dankbeeld 14.30 Utrechts Stede!
ork en Nedorl Madrigaalkoor 15.00 Boea-
actuele bespr IS.10 Trombone-kwartet 15.30 Muzi
kale lezing 16.00 Sport 16.30 Oecumentooha
bidstonde. EKOR: 17.00 Kerkdienst.
13 «HI II. t gi-ld 'Ion yehip. lezing 13.30 De
landia tot stand gebracht. Dit brengt Keek aan het werk. Kerke! act 16.40 Cate-
nogal wat technische moeilijkheden inv®?r„sfhippurs3uUgd;QK'
mee; het gesproken woord komt soms menzang 19.30 Door een geopende deur in
ga verminkt aan, dat men in Nieuw- dc hemel lezing. KRO: 19.45 Nws 30.00
- tnlng. hoorspel (deel 17) 20.4c
'iet lichte lied
NCRV.
Voor commentaren op
_IH lü 13.25 Lichte
12.45 Gram 12.55 De hand aan de
ploeg, lezing 13.00 Nws 13.06 Ucfat progr
21.10 Het
Guinea ijlings een ander zendkanaal
moet zoeken, waarlangs alle reportages Europese bos en de bomen" lezing
"vorden herhaald. Kamermuz 22 00 Licht progr 22 20 Ralflya
Monte Carlo !962 22.25 Boekbcspc
Aangezien r
r de kwaliteit v
kan instaan, worden dezelfde reporta
ges soms driemaal in Hilversum op de
band opgenomen en de best verstaan
bare gedeelten worden dan geknipt en
tot een geheel samengevoegd. In record-
tempo natuurlijk, want het spuien van
het nieuws heeft altijd haast.
Jan de Visser heeft een rondreis ge
maakt langs Biak, Sorong, Manokwari
en Fak-Fak
in Hollandia.
23.15 Kerkorgel
larHon 23.55—24.00 Nws.
Iversum U. 298 m. 1007 kc/«. VARA:
8.00 Nws 8.16 Trombone-kwartet 8.25 V h
platteland 8.35 Gcvar progr 9.46 Geestcltl'k
leven, toespraak 10.00 Stvijkork 10.30 Ge-
var progr. AVRO: 12.00 Lichte muz 12.25
Railyc de Monte Carlo 1962 12.
Gram 15.01
gestationeerd pr^r'rt3"»
12 32 Orgel BP
7 De toestand ln dc wei
13.17 Medcd en gram 13.20 Voc
114.00 K i
Sport
Kunstsymposion
Kamerork en soliste 16.00
Tui
nog
i'ige tijd in ons land blijven.
„U moet 't wetboek eens doorlezen, dame. Chan
tage is zwijggeld. Het is een schatting die betaald
wordt om immuniteit te kopen en wordt afgeperst
met de bedreiging om iedereen te vertellen wat
voor een schurk de gechanteerde is. Heeft generaal
Ruthven iets te verbergen? Ik betwijfel het. We
kunnen ook zeggen: chantage is geld vragen door
middel van dreigementen. Is hier sprake van een
dreigement? Ik bedreig u niet. Als uw vader niet
betaalt ga ik weg en laat u bij Talbot achter. Wie
zou het me kwalijk kunnen nemen? Ik ben bang
voor Talbot. Hij is een gevaarlijk man en zelfs een
moordenaar."
„In dat geval krijgt u niets."
„Toch wel", zei Jablonsky volkomen op zijn ge
mak. Ik probeerde me deze man in de war of on
zeker voor te stellen. Het lukte me niet. „Het is een
kwestie van even aandringen. Uw vader betaalt
heus wel."
„Op ontvoering staat
„De elektrische stoel of de gaskamer", vulde Ja
blonsky blijmoedig aan. „Ik weet het. Die zijn dan
voor Talbot. Hij ontvoerde u. Ik heb het alleen
maar over weggaan, is het niet? Er komt geen ont
voering aan te pas." Er kwam een harde klank in
zijn stem. „In welk hotel zal ik uw vader kunnen
vinden?"
„Hij is niet in een hotel." Haar stem was dof
en ze scheen het opgegeven te hebben. „Hij is op
de X-13."
„Ik houd niet van raadsels", zei Jablonsky kortaf.
„X-13 is een van zijn boortorens. Er wordt olie
in de Golf van Mexico mee geboord. Twintig tot
vijfentwintig kilometer hier vandaan. Ik weet het
niet precies."
„In de Golf van Mexico? U bedoelt een drijvende
boortoren? Ik dacht dat die op dit ogenblik voor
de kust van Louisiana lagen."
„Ze zijn nu hier allemaal samengetrokken van
de kusten van Mississippi, Alabama en Florida.
Vader heeft er een vlak bij Key West. Ze drijven
niet, re ach wat geeft het Hij is op de X-13."
„Telefoon?"
„Jawel. De kabel loopt over de zeebodem. Er is
W J A
door
A listair
MacLean
VARA: 17.00 Gevar
cl Jeugd 17.50 Nws, sportuit
l8J0rKoct? Ned Herv kerkdienst
00 V d Jcuzd 19.30 De
ook radioverbinding met het walkantoor."
„Radio trekt te veel de aandacht. Ik kies de te
lefoon. Gewoon maar bij de centrale naar de X-13
vragen, is het niet?"
Ze knikte zwijgend, Jablonsky liep naar de tele
foon, verzocht de juffrouw hem met de centrale te
verbinden en vroeg daar naar de X-13.
Terwijl hij wachtte, siste hij een of ander niet
meer te herkennen wijsje tot hij plotseling op een
gedachte kwam.
„Hoe onderhoudt uw vader de verbinding tus
sen kust en boortoren?"
„Met een boot of een helikopter. Gewoonlijk de
helikopter." „In welk hotel logeert hij als hij aan
wal is?" „Dan woont hij in een gewoon huis. Hij
heeft het gehuurd. Het ligt ongeveer drie kilometer
ten zuiden van Marble Springs."
Jablonsky siste verder. Zijn ogen schenen naar
een vast punt op de zoldering te staren, maar toen
ik mijn voet bij wijze van proef een paar centi
meter naar voren bewoog, zag ik die ogen meteen
op mij gericht. Het bewegen van mijn voet en het
plotseling van richting veranderen van Jablonsky's
blik waren Mary Ruthven niet ontgaan en heel
even ontnioetten onze ogen elkaar. Ik ontdekte geen
sympathie in die van haar, maar wel verbeeldde ik
me er iets van medegevoel in te ontwaren. We za
ten in hetzelfde schuitje en het was snel aan het
zinken. Ik hoorde een krakend geluid in de tele
foon en dan de stem van Jablonsky.
„Ik zou generaal Ruthven graag willen spreken.
Het is dringend. Het gaat over.wat zegt u.oh
jaja, ik begrijp het."
Hij legde de hoorn op de haak en keek naar Mary
Ruthven. „Uw vader heeft de X-13 vanmiddag om
vier Uur verlaten cn is nog niet teruggekeerd. Ze
zeggen dat hij niet zal terugkomen voordat ze u
gevonden hebben. Bloed schijnt dikker dan olie te
zijn. Dat maakt het gemakkelijker voor me."
Hij had een ander nummer van de boortoren ge
kregen en begon het te draaien. Opnieuw vroeg hij
naar de generaal. Bijna onmiddellijk kreeg hij hem
aan de lijn. Hij verspilde geen woord.
„Generaal Blair Ruthven? Ik heb nieuws voor u,
generaal. Goed nieuws en slecht nieuws. Ik heb uw
dochter hier. Dat is het goede nieuws, maar nu
volgt het slechte. Het kost u vijftigduizend dollar
om haar terug te krijgen."
Jablonsky zweeg en luisterde. Glimlachend als
altijd liet hij de Mauser om zijn wijsvinger draaien
„Nee, generaal", zei hij dan, „ik ben John Tal
bot niet. Maar Talbot staat wel naast me. Ik wist
hem ervan te overtuigen dat het ronduit onmense
lijk is om vader en dochter nog langer gescheiden
te houden. U kent Talbot, generaal. In ieder geval
van horen zeggen. Er kwam heel wat overtuigings
kracht bij te pas. Vijftigduizend dollar aan over
tuigingskracht."
Plotseling verdween de glimlach van Jablonsky.
Zijn gezicht werd koud en hard. De echte Jablons
ky. Toen hij weer begon te spreken was zijn stem
zachter en dieper dan ooit alsof hjj een stout
kind voorzichtig een standje maakte.
„Zal ik u eens wat vertellen, generaal. Ik hoorde
een vreemd geluid: een soort klik. Alsof een be
moeizieke slimmerd een neventoestel opnam en nu
met zijn oren staat te klapperen. Er kan ook een
bandrecorder aangezet zijn. Ik houd niet van luis
tervinken. Ook niet van bandjes met vertrouwe
lijke gesprekken. U ook niet. Tenzij u uw dochter
nooit meer.(Wordt vervolgd
V*PR<
DOOR-
deur, lezingen. AVRO: 20.00 Nws 20.03
Lichte muz 20.45 Londen en Parijs, hoor
spel 21.25 Intern volksliederen 21.43 In
het voetspoor der wetenschap 22.00 Gram
22.30 Nws 22.40 Act 22.55 Meded en sport-
ultsl 23 00 Amus muz 23.20 Gram 23.53—
24 00 Nws.
Televlalcprogr. NTS: 13.25—14.45 Euro.
visie: Hahncnkamrennen (sklwedstr.) te
KltzbUhel. RKK/KRO: 16.00 Mogen ril
allen één zijn, oecumenisch gesprek 16.30
—1.7.30 RiKK: Vesperdienst. NTS: 19 30
Weekjourn 20.00 Sport In beeld NCRV:
20.30 Documentaire filmn 20 55 Amerik.
TV-film 21.15 Kamerork en solist 21.40
Documentair».
Programma voor maandag
MAANDAG 22 JANUARI 1062
Hilversum I, 402 m. 746 kc/s. NORV:
7.00 Nws cn SOS-ber 7.10 Gram 7.20 Sport,
udtsl 7.30 Gewijde muz 7.50 Meditatie 8DO
Nws 8.15 Radiokrant 8.35 Gram 8.50 Gram
9.00 V d zieken 9.35 Waterst 9.40 V d
vrouw 10.10 Gram 10.20 Theologische
etherleergang 11.05 Gram 12.00 Volksmuz
met comm 12.25 Voor boer en tuinder i2.30
Land cn tuinbouwmeded 12 53 Lichte muz
13.53 Gram of act 13.00 Nws 13.15 Lichte
muz 13.46 Gram 14 05 Schoolradio 14.35
Gcvar prorr (hert») 51.30 Kamermuz 16.00
Bljbelovecdenking 16.30 Hobo, gitaar en
plano 17.00 V d kleuters 17.15 V d jeugd
17.30 Gram 17.40 Bcurflber 17.43 Rcgc-
ringsuitzBalans van de cuUturele sa.
menwerking met Suriname en de Neder
landse AntiUïen, door M D Thijs.
18.00 Orgelspel 18.30 Gram 10.00 Nws
en weccber 19.10 Op de man af praatje
19.15 Gram» 19.30 Radiokrant 19.50 City.
Theater ork en sol 20.20 Grote verwach
tingen. hoorspel (ITI) 21.30 Gram 22 00
Partem comm 22 15 Zangrecltal 22.30 Nws
2.40 AvondovercJenkJng 22 55 Boekbespr
23.05 Muzikale lezing 23.35 Gram 23.55—
24 00 Nws.
Hilversum II. 298 m. 1007 kc/s. VARA*
7.0o Nws 7.10 Gym 7.20 Gram 8.00 Nws
8.16 Gram 8.35 Van de voorpagina, praatje
8.40 Gram 9.00 Gym v d vrouw 9.10 Gram.
VPRO: 10.00 Tc waar om mooi te zijn,
overdenking. VARA: 10.20 Zestig minuten
voor boven de zestig 11.20 Voordracht 11.35
Hult en klavecimbel 12.00 Roemeens ork
12.30 Land. cn tuinbouwmeded 12.33 Voor
het platteland !2 38 Hammondoree'.spel
13 00 Nws 13.15 Voor de middenstand 13.20
Pianotrio 13 45 Wikken en wegen praatje
14.00 Mezzo-alt en plano 14.30 Schijn be.
Ml'mcomm h00rsP*1 15 25 Darvsmuz 17-50
18 00 Nws cn comm 18 20 A(
duo 18 50 Openbaar Kunstbi
2 30 Nws 22 40 Gra
elrvlsleproer NTS 20.00 Journaal en
KRO; 20 20 Paganlnl. operette
DRAADOMROEP
(over de 4e lijn)
indag 22 Januari 1962 van 16—20
I. Anton Bruckner: Symphonic nr 3
kit. Allegro moderato. Scherzo.
Adagio, felódlch |<ing.
Allegro modei
sam. doch nicht schleppend
ntcht achnt-E Phlih-rmonisch StaaUorkc-,
Hamburg o»v _Eugen Jochum. II. Johan.
llch.
irg oVv
-ahma: Dubbelcot
1.a® v®°r vlooi, cello en orkest. ABefr^
Andante. Vtyace nn troppo Poco me no
3 !lT0r, Te?lpo prlni0 Dav";d Istrach.
vdool. Pierre Fournlrr celo. Phtlharmonia
Orkest olv. Aiceo Galllera.
