msrs mde brink geeft de strijd niet op ZATERDAG 6 JANUARI 1962 kan fokker voordeel brengen^, NAVO-puzzel: ontwerp een jacht- en verkennings vliegtuig en een transport vliegtuig (met plaats voor ongeveer honderd perso nen), dat vertikaal kan star ten en landen. Inzenden s.v.p. voor 15 januari 1962. Zó ongeveer luidde de op gave van het NAVO-hoofd- kwartier, enige tqd geleden, aan de vliegtuigfabrikan ten. En aan vele fabriekste- kentafels wordt daaraan nu gewerkt, in een wedloop tegen de tijd. Belangstelling ls er veeL Want dit beseffen de fabrieken wél: het winnen van de competitie kan een order op enkele duizen den toestellen betekenen, omdat dat zeggen luchtvaartautoritei ten ervan het VTOL (verti caal take-off and landing)-vlieg tuig ook in Navo-verband de toe komst heeft. Ook Fokker is aan een ont werp bezig. Samen met de Ame rikaanse vliegtuigfabriek Repu blic. Het ontwerp, dat te boek staat als D. 24 Alliance en waar voor in Amerika alleen al vijf jaar lang voorbereidingen zijn getroffen, voorziet in voortdrij ving door Engelse motoren. Het toestel in het nationaal lucht- en ruimtevaart laborato rium in Amsterdam worden er in het geheim proeven mee ge nomen is uitgerust met de nieuwste vindingen op het gebied van de elektronica en met op klapbare vleugels. Het zal in staat zijn onder alle weersom standigheden en op alle hoogten met supersone snelheden te vlie gen. De Hauker P 1127, het eerste ge- I xeehtsvliegtuig ter wereld dal 1 loodrecht start en landt. Ook de 1 langstelling voor dit Britse ont- werp. nog zal Eer NAVO-competitie nl. dat de win naar alleen met de eer ge noegen zal moeten nemen. Dat is namelijk nog niet zo lang ge- Alles over straalvliegtuigen Alles over straalvliegtuigen en wat eraan voorafging, door Hu- go Hooftman. Uitgave La Ri- vière en Voorhoeve, Zwolle. Hugo Hooftman heeft grote be kendheid als Nederlands lucht vaartjournalist. Helaas meer door de hoeveelheid dan door de kwa liteit zijner publicaties. Zijn taal en stijl hebben wij over het algemeen niet erg kun nen bewonderen en dat geldt ook voor zijn jongste boek. dat waar schijnlijk niet zijn laatste zal zijn. De verbinding tussen hoofd- en bijzinnen geschiedt vaak slordig, met verbindingswoorden ais d.e, dat, deze en dit gaat Hooftman soms merkwaardig om. De titel is in hoge r tieus en die dekt dan inhoud van dit overigens verzorg de en met fraaie foto's verluchte boekje: het is een onmogelijkheid om in 190 bladzijden alles te v?t- tellen wat er over straaiverkeers- vliegtuigen valt te zeggen. Een beoordeling op de techni sche merites is ons uiteraard niet mogelijk. Wel kunnen wij zeggen, dat wij. gezien in het verleden met Hooftmans gegevens opgeda ne ervaringen en rekening hou dend met de mening van des kundigen op luchtvaartgebied, de juistheid van de in dit boek ver melde feiten niet voetstoots dur ven aanvaarden. Wat niet wegneemt, dat een in de luchtvaart belangstellende jon gen het als een aanwinst in zijn boekenkast zal kunnen beschou- leden gebeurd. De NAVO schreef toen een wedstrijd uit voor een ontwerp van een licht gewichtja ger. Het beste toestel zou in al le NAVO-landen worden aange schaft, FIAT (die behalve auto's ook vliegtuigen bouwt) won met zijn G-91 ontwerp de competitie en kreeg de eer. Maar het aantal bestellingen bleef beperkt: slechts Italië zelf en West- Duitsland kochten. Andere lan den hadden geen behoefte aan en middelen voor een dergelijke jager De beste kaarten op het ogen blik heeft Lockheed. Deze Ame rikaanse fabriek heeft o.m. een ontwerp Ingezonden, dat in feite niet meer is dan een vertikaal startende en landende Starfigh- ter, het tweemaal zo snel als het geluid vliegende toestel, dat de meeste NAVO-landen hebben gekozen als het standaard-vlieg tuig voor de toekomst. Een vóórdeel van dit ontwerp is. dat het altijd goedkoper is 2000 vliegtuigen te modificeren dan er nieuwe voor te kopen. Mocht een ander dan het Lockheed-ont- werp worden bekroond, dan loopt de winnaar alle kans zich slechts met de eer en een be perkt aantal bestellingen tevre den te moeten stellen Voordeel Voor Fokker kan het Lock heed-ontwerp een groot financi eel voordeel betekenen. Zoals bekend is, bouwt de Nederland se vliegtuigfabriek namelijk 120 Starfighters en het is duidelijk dat zij ook betrokken zal wor den bij een eventuele modificatie van deze toestellen. Thans is echter nog moeilijk te beoordelen in hoeverre deze modificatie zal zijn te gebruiken. Belangrijk is namelijk of het in dienst te nemen materiaal ook over vijf tot tien jaar nog tot het modernste behoort. Voordeien neeti net vertikaal startende en landende vliegtuig veel, zeggen de luchtvaartautori teiten. Er kan onder alle weers omstandigheden worden gevlo gen, de vlieger kan de wind richting negeren en hoeft de vliegbasis slechts in een richting te naderen. Een voordeel voor het publiek ls, dat de geluldsverbreldlng tot een minimum kan worden be perkt. Zodra de plannen vaste vorm zullen hebben gekregen, kunnen anti-lawaalcomité's rond de vliegvelden dan ook wel In pakken. Prototypen Voor het oog is op het ogen blik de Britse industrie het verst gevorderd en wel met haar Hawker P 1127. Twee van de zes prototypen zijn al gereed. moeten worden gebouwd. Amerika is men bezig met de TFX-jager, die zowel door de luchtmacht als door de marine zal worden gebruikt. Er is nog geen opgave gedaan van het aantal zitplaatsen in dit twee- motorige vliegtuig, maar men neemt aan, dat het een eenper soons jager zal zijn. De moei lijkheid bij de bouw van het toe stel is, dat er een compromis moet worden gevonden tussen de wensen van de marine (die een klem licht vliegtuig nodig heeft) en die van sommige ontwerpers en het departement van defen sie. die meer voelen voor een grotere jager voor langere af standen. Republic Aviation Corporation en Chance Vought hebben ge meld, dat zij zullen samenwer ken in de ontwikkeling van een jager, die eveneens zowel door de Amerikaanse luchtmacht als door^de marine zal worden ge- Volgens de beide fabrieken is de combinatie van de ervaring van de Republic-fabrieken in het ontwerpen van luchtmachtjagers en de bedrevenheid van Chance Vought in de bouw van marine- jagers er de waarborg voor, dat het tweetal aan de wensen van het departement van defensie te gemoet zal kunnen komen. Repu blic heeft zich sinds 1953 gecon centreerd op het ontwerpen van vooruitstrevende vliegtuigen. VTOL- en STOL-toestellen inbe grepen. Ook de Franse vliegtuigindus trie die de reputatie geniet om met goede en revolutionaire ont werpen voor de dag te komen, heeft zich op deze nieuwe mate rie geworpen. Zo heeft de Fran se luchtmacht enige details over de VTOL-jagers, die door Das sault tot ontwikkeling zijn ge bracht, vrijgegeven. De Balzac V is een klein ex perimenteel vliegtuig, dat ont wikkeld is uit het eerste proto type van de Mirage III. Zoals bekend heeft dit type een jaar geleden meegedongen om als „dric-in-één jager" voor de luchtmacht te worden aange schaft. Het toestel is uitgerust met acht Rolls-Royce RB-108 motoren voor de vertikale start en een Bristol Orpheus III mo tor voor de horizontale voort drijving. Het vliegtuig zal wor den gebruikt om stabiliteits- en transmissie-problemen te bestu- door de commissie (die in haar werk door leger-experts wordt bijgestaan) ter goedkeuring aan de regering zal worden voorge legd. In beide ontwerpen wordt ge bruik gemaakt van de nieuwe Pegasus straalmotor met om- klapbare straalpijpen, die ook de Hawker P-1127 aandrijft. Zoals bekend, kan de straal van deze motor voor het opstijgen naar beneden worden gericht, waarna voor de horizontale vlucht de straalpijpen weer in de lengtt van het toestel worden omge klapt. Men vermoedt, dat het nog wel drie of vier jaar zal duren voor het toestel in de lucht zal zijn. Daarnaast houden Amerikaan se fabrikanten zich bezig met STOL-zakenvliegtuigen. Een der gelijk toestel zou kunnen wor den gebruikt voor transport van bestaande vliegvelden naar de verschillende fabrieksterreinen. Volgens de fabrikanten, bestaat er behoefte aan een net van transportlijnen naar duizenden punten, die op het ogenblik nog niet door particuliere toestellen of zaken-vliegtuigen worden be zocht. Men neemt aan dat de verwerkelijking van deze plannen nog wel vijf tot tien jaar op zich zullen laten wachten. Transport die zich momenteel met de ont wikkeling van dit soort vliegtuig bezighouden. Men denkt ook aan transport- en zakenvliegtulgen. Een commissie van het Britse ministerie van luchtvaart bestu deert op het ogenblik twee ont werpen voor een revolutionair straalvliegtuig, dat 150 man moet kunnen vervoeren. Het vliegtuig is bedoeld om in een ..operationele behoefte" van de Britse luchtmacht te voorzien en met d<> houw is een bedrag van 50.000.000 gemoeid. De beide fabr.eken wacnten dan ook met spanning af, welk ontwerp .Waar |j blijft J de U televisie „Aaotal verkeersslachtoffers kan worden gehalveerd" Maas van de Brink, de va derlijke en zachtaardige do cent in de autorijkunst, maar tevens de onbarmhartige ja ger op piraten van de weg, was Juist met een leerling op stap toen we ons aan zijn wo ning te Harderwijk vervoeg den voor een gesprek. Daar om werden we te woord ge staan door een volwassen zoon, die meteen opmerkte dat er geen kou aan de lucht was, daar hij wel even de be zem buiten zou zetten. En meteen liep hij naar achte ren, kwam inderdaad met een bezem terug en gaf deze een bescheiden plaatsje op het trottoir voor het raam, in tegenstelling tot het aloude gebruik in zeeoorlogen, tij dens welke zulk een apparaat hoog in de scheepsmast van een overwinnende vlootcom- mandant werd geplant. 't Bleek niettemin een pro baat middel! Ja het leek wel of ,,de oude" die bezem had geroken. Want we hadden nog niet eens gevolg gegeven aan het verzoek, „zolang plaats te nemen in het kantoortje boven", toen hij al voor ons stond: een flink uit de klui ten geschoten kerel, nog vol beweeglijkheid ondanks zijn grijze haren, vriendelijk, zelf bewust en bovenal overtuigd van het principe, dat er in de strijd tegen de verkeersonge lukken veel harder moet wor den opgetreden dan tot dus ver geschiedt. „Is het niet ontzettend", zo begon hij ter stond. „dat jaar lijks in ens land tweeduizend mensen in het verkeer worden gedood onder wie vierhon derd kinderen en vijfen twintigduizend personen zwaar worden ge- schrikkelijke feiten begonnen ruim een half jaar geleden zo aan zijn gewe ten te knagen, dat hij de pers bij elkaar riep om aan zekere bij hem gerijpte plannen alge mene bekend heid te geven. „Hoe vaak maak je het als autobestuurder dus Van de Brink, „dat ie mand je op roe keloze wijze in haalt, je gauw voorbijschiet en onmiddellijk daarna zich in dat soms kleine gaatje wurmt tussen jou en je voorganger, om dat een tegen ligger reeds té dicht is gena derd. Je moet dan dikwijls plotseling sterk af remmen, met alle gevaren die daaraan zijn verbonden. En wat doet de fatsoenlijke weggebruiker meestal in zo'n geval? Van de schrik windt hij zich even op, foetert wat voor zich zelf op ..die idioot" en.,., rijdt weer rustig verder. Hoog stens neemt hij zich voor, het nummer van die auto te ont houden, om het bij thuiskomst aan de politie door te geven. Maar hij is het natuurlijk 's avonds kwijt. En indien hij het zich nog mocht herinneren denkt hij: ..Laat maar waaien, wat koop ik ervoor? Waarin hij nog gelijk heeft ook. indien hij niet over een medegetuige be schikt. En hoevelen zitten nie>t alleen in hun wagen, of met naaste familieleden, tje van wegpiraterij te aanschouwen krij- De heer Maas van de Brink naast zijn /estrogen, die elke dag neer hetzelfde te horen krijgt: Maar daar is het dan ook een leswagen Als de familie de bezem buiten zet, weet Maas van de Brink hoe laat het is. Honderden brieten mocht hij tot dusver ontvangen, doch het moe ten er duizenden worden. „F.n dat zal gebeuren", zei de Harderuij- gen'. Om aan deze on macht der goedwillen- den nu een einde te maken kwam Van de Brink met een eigen organisatie ter tafel, die hfj noemde U.L. L.L. („U Langer La ten Leven") en voor lopig vestigde te zij nen huize. Brugge- straat 1. telefoon 03410 —2163. HU stelde zich de gang van zaken al dus voor, dat oogge tuigen van een ern stige verkeersovertre ding een en ander zc nauwkeurig mogelijk aan ti)n adres rap porteren, derhalve mét het autonummer, mèt de plaats van de over treding, met het tUd- stlp etc., opdat men er langzaam maar ze ker achter kan ko men, waar de wegpl- raten schuilen. En met deze kennis kunnen aan gedupeerden uiter aard grote diensten worden bewezen. On misbaar daarvoor is echter, dat niet enke le honderden, maar vele duizenden weg gebruikers het nut van zulk een unieke orga nisatie Inzien en zich bereid tonen, het door Van de Brink uitge dachte spel ten bate van de ver keersveiligheid mee te spelen. Doch helaas, meer dan een paar honderd meldden er zich tot dus ver niet. Al moet Van de Brink daar terstond aan toevoegen, dat hU er zelf ook nog niet de ver eiste tyd aan kan besteden. ,,'k Heb het zo razend druk met m'n rijschool", zei hij, „dat ik nauwelijks gelegenheid had de correspondentie behoor lijk af te doen. Maar binnen kort gaat m'n zoon me veel leswerk uit handen nemen en zal ik me eerst recht aan U.L.L.L. kunnen geven. Want men denke niet, dat ik de strijd al gestreden heb. Integendeel, ik moet eigenlijk nog begin- Instemming Hij laat ons stapels brieven zien, die zonder uitzondering van hartelijke instemming met en soms zelfs van groot en thousiasme voor zijn streven ge tuigen. Daarbij valt het ons op, dat er zoveel epistels bij zijn van intellectuelen: artsen, ad vocaten, ingenieurs etc. Al blij ken daarnaast ook tal van za kenlieden en andere burgers tot de briefschrijvers te behoren. „Ik vind uw plan zó simpel en tegelijk zó geniaal, dat ik u het dubbele van de gestelde aarcontributie ad 6 doe toe- tomen", schreef er een. Een andere schrijver vroeg om méér propaganda materiaal. Terwijl weer een ander er met trots gewag van maakte, dat het driehoekig transparantje of transfer van U.L.L.L. op zijn voorruit reeds heel wat vragen om inlichtingen bij hem had uitgelokt. Uit het bovenstaande blijkt Intussen, dat ook de organisatie van Maas van de Brink het niet zonder geld kan 6tellen. In dit verband merkte hij op: „Ik wil er geen cent wijzer van wor den. maar men mag van mij niet verlangen, dat ik vrijwil lig veel extra werk op m'n hals haal en daarvoor nog ga beta len ook. Ik heb diverse soorten kaarten laten drukken, ik heb affiches laten maken, ik moet telefoneren. corresponderen kortom ik moet geld uit geven. En vandaar die contri butie van zes gulden 's jaars. Kijk, dit is een aanmeldings- kaart voor het lidmaatschap van U.L.L.L. En hier heb ik een kaart, waarmee het nieuwe lid verwelkomd wordt en waar- i' rijdt en links, of rechtsaf wilt, moet u alle verkeer ook langzaam verkeer op die zelfde weg eerst laten gaan. Dus ook verkeer op fietspaden. Doorgaand verkeer op dezelfde weg heeft dus voorrang boven afbuigend verkeer op de zelfde weg. Let wel alleen op dezelfde weg." Nieuwe tip „Zij. die al lid zijn", aldus Van de Brink, „krijgen van mij toch elke maand weer zo'n kaart. Maar dan met een nieu we tip erop. En zo nodig met een verenigingsmededeling er bij. Op deze wijze heb ik al ge convoceerd, dat we 31 augustus a.s. in Harderwijk onze eerste toogdag krijgen, om ons bezig te houden met de gezamenlijk bereikte resultaten en om over nteuwe activiteiten te beraadsla gen. pel. ja overbodig zou men haast zeggen, daar er toch legio boek jes met verkeersregels bestaan. Doch gezien het feit. dat men zonder verdere toelichting vaak nóg zit te tobben goed le zen is een kunst apart ging ik er toe over, de dingen nog eens in andere woorden te zeg gen. De dringende noodzaak daarvan heb ik in mijn praktijk als rij instructeur maar al te zeer leren beseffen. Ik heb bij voorbeeld nog nooit een klant in m'n wagen gehad, die de voorrangsregel kende alvorens ik die had uitgelegd. En denk nu niet, dat het altijd de wei nig of niet-ontwikkelden zijn, met wie je moeite hebt. 'k Had onder m'n clientèle juristen, le raren enz., voor wie ik wel vijf tig maal dezelfde opmerking moest herhalen, voordat ze zich die eigen hadden gemaakt, ter wijl een doodgewone vissersjon gen alles direct vatte. Een leraar zei dan ook eens tegen, me: „Nu ga ik m'n leer lingen toch heus anders be handelen. Ik zal beslist geen „sufferd" meer tegen ze zeg gen, als ze de stof na herhaal de verklaring nóg niet snap- Als rijschoolinstructeur moet je met dat al tevens een goed paedagoog zijn, hetgeen maar al te velen ontberen. Vaak heb ik me er ook over verwonderd, hoe slecht automo bilisten-met-rijbewijs de bepa lingen voor de weg kennen. Zelfs mensen als een politie commissaris falen- soms. Zo drukte zulk een functionaris er zijn verbazing over uit, dat hij, na mijn uitleg te hebben ge hoord, een zekere verkeersregel nog nimmer goed bleek te heb ben toegepast. En daar draait toch alles om. Want niet alleen de piraten vormen een groot ge vaar in het verkeer, doch tevens zij, die de regels van het spel niet kennen. Verkeer is een spel. en boei end spel met spelregels. Te gelijk echter een gevaarlijk spel. Daarom zou ik zo graag zien, dat de televisie zich veel intensiever met het inhameren van die regels bezighield. Elke avond een duidelijk voorbeeld van wat wel en niet goed is schets erbij. Opdat ook gaan de oudere H maal geen boekjes bestuderen en als ze ander examen moeten afleggen geheel op de hoogte komen. Waarom laat die televisie op dat punt zo afschuwelijk verstek gaan, terwijl ze wel allerlei flauwe kul brengt. We moeten elkaar opvoeden. Ik wou zelfs wel, dat elke dominee het nodige van de verkeersregels leerde, zodat hy er tussen de preek door nog iets goeds mee zou kunnen doen. Tweeduizend doden per jaar. onder wie vierhonderd kinderen. En dan nog vUfentwin- tigduizend zwaar gewonden Als het aan mij lag zou iede re automobilist of motorrijder bij het begaan van een ernsti ge overtreding (zoals bijv. ten onrechte geen voorrang verle nen i zijn theoretisch examen moeten ovegdoen. En nog zwaardere overtreders der voorschriften zou ik tot een al- De grootste zondaren, de mis dadigers, zoals lieden die inha len terwijl het eigenlijk niet kan (frontale botsingen!), soa ik nog heel wat harder aanpak ken! Ik verzeker n, dat indien ik de baas was, het aantal on gelukken in één jaar met de helft was verminderd. Zo niet, dan zouden ze me voor zes jaar in de bak mogen stoppen." „Je behoort steeds zó te rij den. dat je te allen tijde ie voertuig tot stilstand kunt bren gen binnen de afstand, waar over de weg vrij en overzichte lijk is. Dat geldt even goed voor het rijden in de bebouwde kom. Want al staat daar nu een bord met „Maximum snelheid 50 km per uur", dan rijd je dat toch niet. In zo'n geval rijd ik 25 km per uur, daar ik weet, dat daar plotseling een kind uit de ouderlijke woning de straat op kan rennen. Je mag toch niet eisen, dat een kind de ganse dag aan een touwtje wordt vastgehouden. Dat druist volko men tegen het karakter van een kind in. Een kind moet vrij zijn, moet kunnen springen en dansen, anders tiert het niet. Maar dan rust op óns de dure plicht, de auto of motor in be dwang te houden. Zo zijn er ook nog altijd automobilisten, die nalaten met mist hun lichten te ontsteken. Tegen zulke lieden zou men moeten zeggen: „Halt, rijd je wagen maar in de kant of het weiland in en ga maar met ons „Dat de politie al van verre kenbaar is u weet wel, „Rijkspolitie" in grote letters op de auto vind ik onjuist. Het heet dan, dat ons volk niet gediend is van al die geheimdoe- nerij. En dat is op zich zelf geen slechte eigenschap. Maar bij het huidige systeem wordt de politie door de wegpiraten gewoon voor de gek gehouden. En tegen hèn gaat de strijd toch in de eerste plaats. Niet tegen fatsoenlijke rijders die ook wel eens achteloos zijn. Handgrepen Voor het op slot doen van de autoportieren tijdens de rit voelt Maas van de Brink even min iets. „Bij een botsing", zo zei hij, ..springen die deuren doorgaans toch open, ook al zijn ze op slot gedaan. Maar anderzijds kunnen ze er de oor zaak van wezen, dat na een on geluk redders je niet gauw ge noeg kunnen bereiken, zodat je sterft aan een slagaderlijke bloeding, of blijft in een be wusteloosheid". Wel is Van de Brink gepor teerd voor zoveel mogelijk ste vige handgrepen in een auto: Vóór je, opzü van je, boven je. Van nuttig gesproken, waar om ruimde men toch die knip- peroollen op? Zo vroeg ook Maas van de Brink zich al her haaldelijk af. En over het voor sorteren merkte hij op: „Steeds zo gaan staan, dat je belde linkerwielen de witte schei dingsstreep raken. Dus niet in scheve positie je beurt afwach ten. waardoor je een obstakel kunt worden voor het verkeer dat jou nu rechts moet inhalen. Men kan niet gemakkelijk langs onlangs nog is gebeurd. En om te besluiten nog deze belangrijke wenk", zo zei hij: „Kijken! Kijken! Kijken! Vóór. achter en opzij! 't Ligt welis waar erg voor de hand, maar er wórdt nog zoveel verzuim gepleegd op dh punt. Ik ga dan ook, zodra ik voldoende tijd en geld heb, allerlei veel gemaakte fouten filmen, om het publiek maar zo goed mogelijk te kunnen inlichten. Laten de kranten wat meer doen, door bijvoorbeeld regelmatig een ver keersregel af te drukken, mét een duidelijke verklaring aan de hand van een eenvoudige tekening. Het weerbericht ne men ze toch ook elke dag op?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 13