Jlieuiue jTcitisrtie GTouranl Sukarno lijft (opnieuw) Nieuw-Guinea maar vast in Commentaar Met braille geen koude ,leesarmen' Nasution: Laatste kans voor Nederland Opstand in Portugal snel neergeslagen Beslissing over tweede etappe EEG uitgesteld DINSDAG 2 JANUARI 1962 KANTOREN: Steenstraat 37. TELEFOON: alle afdelingen 31441. KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u. 2,55 per maand; 0,59-per week. ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter. Familieberichten 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting). POSTREKENING: 58938. ABONNEMENTEN: 7,50 per kwartaal; Tweeënveertigste jaargang no. 12367 CHRISTELIJK'NATIONAAL DAGBLAD .Staat»a«Ucb k «hebleoet» mgn furt ia UgftenspotT Verlangen naar vrede Oost en West zijn het eens Zie pagina 5 CONCENTRATIE VAN AANVALSVLOOT IN HET NOORDEN? PRESIDENT SUKARNO heeft gisteren officieel bekendgemaakt dat „West-Irian" voortaan een provincie van Indonesië is, dat deze een Papoea-gouverneur zal krijgen en militair gebied is onder een plaatselijk commando dat de inval in Nederlands Nieuw-Guinea moet leiden. Het be sluit werd genbmen op een bijeenkomst van de nationale verdedigings- raad in Sukarno's paleis te Bogor (Nieuw-Guinea is overigens reeds jaren geleden tot provincie van Indonesië verklaard met eigen parlementsleden). Het besluit werd bekendgemaakt door brigade-generaal Jani, vice- chef van de staf van het Indonesi sche leger en hoofd van de operatie tot „bevrijding" van West-Irian. „Sataf". Hij zeide dat Sukarno zelf daarbij de leiding zou hebben en ontkende, dat zijn regering Neder landse voorstellen over Nieuw-Gui nea bespreekt. De Indonesische minister van verdedi ging, Nasution, heeft verklaard, dat In donesië Nederland nog een laatste kans geeft voordat Indonesië „gedwongen zal zijn, geweld te gebruiken". Het feit, dat Staat van alarm na revolte L zijn gisteren in staat van alarm gebracht, nadat troepen bij het aanbreken van de dag een groep gewapende opstandelingen 40 a 50 burgers op de knieën had gebracht, die in de vroege ochtend uren een kazerne in Beja ongeveer 170 kilometer ten zuidoosten van Lissabon hadden bezet. Nieuws in één oogopslag Aan het begin van het Nieuw-Guinea-debat in de Tweede Kamer heeft de regering van middag een mondelinge verklaring afgelegd. Ge zien het karakter van de internationale contacten achtte het kabinet het momenteel niet verant woord daarop in het openbaar in te gaan door middel van een nota. De Indonesische mi nister van defensie, Na sution, heeft verklaard, dat Indonesië Nederland nog een laatste kans geeft voordat het geweld zal gebruiken. Volgens een militaire woordvoer der in Djakarta zal een invasie in Nieuw-Guinea in enkele dagen slagen. Een groep van 40 tot 50 burgers heeft in de Portugese garnizoens stad Beja een opstand on dernomen tegen de dic tatuur van Salazar. Zij bezetten enkele uren lang een kazerne, maar werden door Portugese troepen verdreven. Drie opstandelingen zijn ge dood. De leider is ge wond gevangen genomen. Ook de Portugese staats secretaris van defensie is gesneuveld. Op de laatste dag van 1961 hebben de ministers van de E.E.G. in Brussel geen beslissing kunnen ne men over de Europese landbouwpolitiek en de overgang naar de tweede fase van de Euromarkt Donderdag gaan zij weer vergaderen. Zij blijven dat doen tot een akkoord is bereikt. In totaal zijn vijf personen om het leven gekomen tijdens een op stand in Libanon. Deze was georganiseerd door de nationalistisch-sociale partij, een uiterst recht se groepering. De op stand is in de kiem ge smoord. De partij is ont bonden. de samenzweer ders zijn gearresteerd. Op een Nieuwjaars receptie in het Kremlin heeft premier Chroesj- tsjef de verzekering ge geven, dat de Sowjetunie alles zal doen om in 1962 de dreiging van een oor log af te wenden. In een boodschap aan premier Macmillan van Engeland drong de Russische pre mier aan op meer samen werking op allerlei ge bied. De staatssecretaris van het leger, luitenant-kolonel Da Fonseca, werd daarbij gedood door kogels van de op standelingen. Een woordvoerder van het ministerie van binnenlandse zaken heeft gezegd, dat de wanordelijkheden beperkt zijn gebleven tot de vroegere Moorse garnizoensplaats Beja. Het aantal doden en gewonden noemde hij „heel klein". Latere berichten maak ten melding vgn drie doden. In een eerder uitgegeven communiqué van het ministerie van het leger werd kapitein Varela Gomes genoemd als een van de leiders van de opstand. Gomes, die gewond in handen van de regerings troepen is gevallen, was kandidaat de oppositie bij de jongste verkiezingen. Volgens een latere officiële medede ling werd Da Fonseca getroffen toen hij in het laatste stadium van de strijd naar de kazerne ging. Uit berichten van verschillende zijden blijkt, dat de op standelingen omstreeks drie uur tot de aanval overgingen op de kazerne. De weinig talrijke bezetting verdedigde zich, maar moest de kazerne in handen laten van de opstandelingen. Inmiddels had de gendarmerie in Beja strategische punten in de stad b'ezet en liet men eenheden van het leger en de gendarmerie rukken voor de tegenaanval. Deze werd vanuit zijn bureau te Lis sabon geleid door de minister van leger. Silva. Het Portugese staatshoofd, schout-bij nacht Americo Tomas, verklaarde in nieuwjaarsrede via de radio, dat mag verwachten, dat het Westen ten slotte uit zijn lethargie zal ontwaken tot de slotsom zal komen dat het zich wellicht snel in de richting van de erg ste van alle slavernijen beweegt. Wat de toekomst van het land betreft zei hij, dat het kunnen wachten altijd de grote deugd van het Portugese volk Is geweest. Hjj herinnerde er aan Portugal in zijn geschiedenis enige ver loren gegane gebieden, die zijn wettig eigendom waren, na verloop van enkele tientallen Jaren heeft kunnen terugkrij gen. Rivierboot sloeg om: 140 slachtoffers Een volgepakte rivierboot is gisteren op de rivier de Savithri bij Ratnagiri, 320 km ten zuiden van Bombay, India gezonken. Er zouden 140 personen zijn verdronken. Uitstel voor Eichmann De periode waarbinnen de verdedigd van Eichmann in beroep kan gaan te gen het doodvonnis dat over hom is uit gesproken, is met een maand verlengd. Engeland bevindt zich ln de greep var de winter op een wijze die ln tiental len jaren niet ls voorgekomen. In Kew Gardens werd gisteren eer minimum temperatuur va/n -21 C. ge meten, de koudste Nieuwjaarsdag sinds Sukarno niet het bevel heeft gegeven, betekent volgens hem niet, dat de strijd krachten niet gereed zouden zijn. Nasu- ei dat landen, die tegenstander zijn de Indonesische aanspraken, uit voor het communisme, een fout maken waardoor zij de sympathie van miljoen Indonesiërs verliezen. Gerucht Op Nieuwjaarsdag waren Sukarno i vooraanstaande regeringspersonen een uitgelaten stemming door onbe vestigde geruchten, dat het Neder landse Kabinet zou zijn gevallen ten gevolge van het vraagstuk-Nieuw- Guinea. Toen journalisten hem op de nieuw jaarsreceptie vroegen of hij gehoord had van geruchten over wijzigingen het Nederlandse kabinet, verklaar de Sukarno: „Het waren geen wijzi gingen; vac wat ik gehoord heb, 4s het gevallen". Hij onderhield zich ge- animeerd met de Britse en Ameri kaanse ambassadeurs. Toen journa listen Sukarno vroegen ivat er be sproken was op de topconferentie vai zaterdagavond, balde Sukarno zijn vuist en zeide: ,,Dif is er besproken". Enkele dagen Het Indonesische departement van r ne heeft verklaard, dat een militaire val binnen enkele dagen zou slagen, dank zij de hulp van de Papoea's. Volgens het departement bestaat er geen twijfel, welke zijde de Papoea's zouden kiezen als Indonesië zou binnen vallen. Het Indonesische ministerie .van tenlandse zaken ontkende zondag, de Indonesische regering bemiddeling van derden had verzocht. Indien derde partij trachtte te bemiddelen, ge beurde dit zonder Indonesië. Indonesië nog niet onmiddellijk van plan be middeling te verzoeken. Het verluidt dat het bezoek van de Amerikaanse ambas sadeur van zaterdag aan de Indonesische regering betrekking had op Amerika': dat men een gewapend conflict zou voorkomen. WITTE KRUIS y de echte PIJNSTILLER tegen hoofdpijn: kiespijn, griep, reumatische pijnen etc. Hij achtte een vriendschappelijke oplos sing mogelijk, doch het scheen hem toe, dat de Indonesiërs het vraagstuk niet door onderhandelingen wensen op te los- Toen men hem vroeg of hij weer trachten te bemiddelen, zeide hij: Mijn handen zijn gebonden. De socialistische frontpartij heeft bij het parlement van Malaya een motie ingediend tot steun aan Idonesiës cam pagne. (Voor vervolg zie pag. 7) Zelfbeschikkin g geen voorwaarde Premier De Quay verklaarde van middag in de Tweede Kamer dat de re- gring bereid Is het beginsel van zelf- beschiking niet te stellen als een prea labele conditie, die als voorwaarde onderhandelingen door Indonesië moeten worden aanvaard. Vit. Japan Te Peking heeft het communistische, Chinese vakverbond tezamen mét een delegatie van het Indonesische vakver bond het „Nederlandse imperialisme" veroordeeld. Zelfs worden vrijwilligers opgeroepen. „In Japan zouden zich hon derd vrijwilligers hebben gemeld. De premier van Malaya, toenkoe Ab dul Rahman, heeft verklaard er geen be zwaar tegen te hebben als Indonesiërs of anderen in Malaya zich zouden aanslui ten bij het Indonesische leger derlands Nieuw-Guinea Troepen van V.S. gaan oefenen in West-Duitsland Amerika zal deze maand twee ge vechtstroepen infanterie voor oefeningen naar West-Duitsland sturen. Ongeveer 4000 militairen en een groot aantal vlieg tuigen van de luchtmacht (onder meer transporttoestellen) en hun bemannin gen zullen naar West-Duitsland gezon den worden. De twee gevechtsgroepen zullen naar verluidt onttrokken worden aan de 4de divisie infanterie die in Fort Lewis gelegerd is. Hoewel het zenden van de troepen waarschijnlijk een oefe ning genoemd zal worden lieten zegs lieden van het Pentagon doorschemeren dat de militairen verscheidene maanden in Europa zullen blijven. Sinds de Berlijnse crisis vorig jaar zomer begon, heeft Amerika ongeveer 45.000 militairen naar Europa gestuurd, waardoor het totaal aantal Amerikaanss militairen iin Europa is gestegen tot bij na 300.000. Vorig voorjaar was Amerika van plan 'n oefening overzee als boven genoemde te organiseren maar de rege ring Kennedy gelastte deze plannen 29 april plotseling af, waarschijnlijk de troepen in reserve te houden in band met de crisis in Laos. De Amerikaanse ambassadeur te Mos kou Llewely N. Thomson heeft vanmor gen een onderhoud van tweeënhalf uui gehad met de Russische minister van buitenlandse zaken Andrej Gromoky om te proberen een wederzijds bevredigende basis te vinden voor de hervatting van het overleg tussen Oost en West óver Berlijn. Zaterdag is het Nederlandse schip Santa Margerita na een aanvaring in dichte mist in de haven van Gothenburg in Zweden met een Britse tanker gekapseisd en gezon ken. Twee van de tien beman ningsleden zijn hierbij om het le ven gekomen. Op de foto zien we de Santa Margherita in de haven liggen. Honderden politiemannen zijn in de Oudejaarsnacht op de been geweest om aan eventuele relletjes het hoofd te bieden. De kou en de regen zorgden ervoor dat het zelfs in Den Haag waar het anders nogal ru moerig is tamelijk rustig bleef. Op het Oranjeplein werden, de politie mannen door bewoners op koffie en oliebollen onthaald. 4 januari wordt zitting hervat TAE ministerraad van de EEG heeft U zaterdag tegen middernacht moeten besluiten de beslissing over de overgang naar de tweede etappe van het verdrag van Rome uit tc stellen tot 't begin van januari. De nog vele onopgeloste vraagstukken op 't gebied van de gemeenschappe lijke landbouwpolitiek verhinderde de Raad te constateren,'dat tijdens de eerste vierjarige periode van de ge meenschap voldoende vooruitgang naar de doelstellingen was bereikt. De ministers van de zes landen zul len op 4 januari opnieuw in Brussel bijeenkomen „ter voortzetting" van de besprekingen teneinde de nood zakelijke overeenstemming op het gebied van de landbouw te bereiken. De ministers kwamen na urenlange beraadslagingen tot dit besluit on danks een aanbeveling van de Euro pese commissie van de E.E.G. om tol de tweede fase van het Euromarkt- verdrag over te gaan. Opgemerkt werd, dat dr. Mansholt, die in Europese commissie is belast met het landbouwbeleid, de vergaderzaal ver- liët, toen prof. Hallstein namens de Europese commissie de aanbeveling uitbracht. De Nederlandse ministers De Pous eh Marijnen waarschuwden na afloop de tweedaagse vergadering tegen een „ongerechtvaardigd optimisme" ovei afloop van de verdere besprekingen in januari, waarop nog niet te onderschat ten zware problemen moeten worden op gelost. In antwoord op vragen zelden zij zich niet te willen wagen aan voorspel lingen. „Het zou roekeloos zijn een ver wachting uit te spreken over de datum, waarop de ministers tot een positieve beslissing kunnen komen." (Voor vervolg zie pagina 7) TTET PRILLE JAAR heeft reeds een mis- A lukte opstand te beleven gegeven, en wel tegen het bewind van Salazar ln Por tugal. De dag tevoren, de laatste dag dus van het zo bewogen jaar 1961, was er een, eveneens mislukte, opstand geweest in Libanon. Portugal, om ons nu tot dit land te beper ken, Ls de laatste tijd door omstandighe den druk in het nieuws. Maar het is geen nieuws dat Portugal, en in het bijzonder zijn regering, aangenaam kan zijn. In de Afrikaanse kolonie Angola Is het reeds lang onrustig, begrijpelijk nu ln het zelfde Afrika het ene land na het andere zelfbeschikking heeft gekregen. In Azië moest nog onlangs Portugal het gebied van Goa aan India afstaan. De wijze waar op Nehroe daarbij te werk ging heeft te recht allerwegen kritiek ondervonden, maar deze kritiek betekende nog geen onverdeelde sympathie met Portugal, dat inzak Goa star aan zijn standpunt vast hield, het zonder meer als een provincie van eigen land betitelend. Dan is er het groeiend verzet onder de Portugezen zelf tegen het bewind van Salazar. Nog herinneren we de namen van mannen als Delgado en vooral van de zeeman Galvao, die erin slaagde met een geroofd schip niet minder dan twaalf da gen de oceaan te bevaren. Zij, als ande ren, moesten voor liet voeren van opposi tie tegen het bewind van de dictatoriaal aangelgde Salazar de toevlucht elders zoeken. Het Portugese volk is een trots volk. Dat kan een goede eigenschap zijn, maar het kan evenzeer zijn bezwaren hebben. Er kunnen zich omstandigheden voordoen, waarin wijsheid geboden is die bereidheid Inhoudt tot inschikkelijkheid voor het onvermijdelijke. Dat kan nationale trots een belemmerende factor zijn. Men kan zich indenken, dat er andere mogelijkhe den zijn dan de Portugese regering han teert om te problemen te bestrijden waar voor zij zich geplaatst ziet. In elk geval wordt wel duidelijk, dat het bewind aanzienlijk democratische dient te worden dan het thans nog ls. Het bewind van Salazar kan niet voorkomen, dat er ontevredenheid is, maar deze kan niet op democratische wijze van zich laten blijken. Er is ook geen mogelijkheid tot het ont laden va nspanningen. Dan wordt het risico van onwettige ge dragingen maar groter. Alleen het onder drukken van een opstand is nog geen op lossing van deze problemen. Waar Portugal onze bondgenoot In de NAVO is, kan wat daar gebeurt ons te minder onverschillig zijn. Moge men er het nieuwe jaar weten te benutten om het noodzakelijke te doen. (RITA) Hebt U „Dat zit zo" al? Zie bon op de advertentiepagina's „Ik geloof, dat we dat meisje en haar hondje ook een stukje moeten geven." jVA HET WEGTREKKEN van een de- pressie die op 31 december regen, sneeuw en aan de kust tijdelijk i achtige noordwestelijke winden bracht, is de luchtdruk op de Britse eilanden en onze omgeving regelmatig blijven stij gen op de nadering van een hogedruk- gebied van de oceaan. De kern hiervan was vandaag boven Ierland aangekomen en verwacht mag worden, dat deze, nog langzaam verder in betekenis toenemend, Tendens dalend in de richting van ons land zal trekken Het blijft daardoor rustig weer met hier maan op 5.03 onder 1434 uur. Nieuw» en daar nog enkele wolkenvelden en maan 6 januari. plaatselijk mist. maar geen neerslag meer. In de nacht en vroege ochtend ral HET WEER IN EVROPA het op de meeste plaatsen licht, op enkc'e Weere- 9 ülil cesteidh S i! plaatsen matig vriezen. Overdag loopt de Rapporten hedenmorgen temperatuur weer op tot om het vries punt. Het hogedrukgebied zal enkele dagen in onze buurt blijven. De Bilt verwacht tot woensdagavond: In het algemeen weinig bewolking maar hier en daar mist, cn overwegend droog penb weer. Weinig wind. In de nacht en vroe- Usa ge ochtend lichte, plaatselijk matige vorst, overdag lichte vorst tot tempera- wen, tuur om het vriespunt. (Opgemaakt 11.15 Eindh uur). Zon en maan Woensdag: zon op 8 48 ander 16 48 i uur Hel» n if Öslo ingezonden-stukkenru- woord: braille leren. HU Jongen deden, lees met be- ons die niet van centrale elektrische deken en een bnek van de Londense citeert wylen Lord Grey, die hulp van een zaklantaarn verwarming houden een grote kruik nooit last van de kou dienst bewijzen wanneer hij, had. Een lezer liet weten dat Aanleiding tot deze brie- "iL.vLrie"_deU^.e_ le?*r ?,ou hij ^ew.°?n .wa_s om. als hij Times wemelt de laatste tüd bijna geheel blind geworden onder de dekens", van brieven over een zeer is en eens gezegd heeft: „Jul- brandend probleem: hoe moet lie mensen kunnen niet in uc*c Ulie" uitleeeen hoe men dit tie. rf'nmui hna~„TT men hel klaarspelen s win- bed leien, maar ik heb er "n artikel I" zen in bedl kan doen zonder zijn kamrrjas achlentevoiïn tem in bed te lezen zonder reen last mee: ik houd het Times van Lord Birketl, dat handen en schonden re- aan te trekken en boven de ijskoude handen en armen boek onder de dekens waarin deze de genoegens voelloos van de kou worden", dekens te draperen, „bU bij- Een andere lezer stelt van lezen 1x1 bed uiteenzette. schreef een lezer. Lord zonder koud weer zijn wan- ten anaere lezer stelt Birkett antwoordde dat hij ten van onschatbare waarde" Een lezer geeft als ant- voor: ,,Doe wat wg als school- »Het sou degenen onder dank zy een dikke trui, een zo voegde hij eraan toe. vlixMI nw 6 zw bew. h. bew gh. bew.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 1