Jlieuiue jTcitisrtie GTouranl
Sukarno lijft
(opnieuw)
Nieuw-Guinea
maar vast
in
Commentaar
Met braille geen koude ,leesarmen'
Nasution: Laatste kans
voor Nederland
Opstand in Portugal
snel neergeslagen
Beslissing over tweede
etappe EEG uitgesteld
DINSDAG 2 JANUARI 1962
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u.
2,55 per maand; 0,59-per week.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58938.
ABONNEMENTEN: 7,50 per kwartaal;
Tweeënveertigste jaargang no. 12367
CHRISTELIJK'NATIONAAL DAGBLAD
.Staat»a«Ucb k «hebleoet»
mgn furt ia UgftenspotT
Verlangen naar vrede
Oost en West
zijn het eens
Zie pagina 5
CONCENTRATIE VAN AANVALSVLOOT IN HET NOORDEN?
PRESIDENT SUKARNO heeft gisteren officieel bekendgemaakt dat
„West-Irian" voortaan een provincie van Indonesië is, dat deze een
Papoea-gouverneur zal krijgen en militair gebied is onder een plaatselijk
commando dat de inval in Nederlands Nieuw-Guinea moet leiden. Het be
sluit werd genbmen op een bijeenkomst van de nationale verdedigings-
raad in Sukarno's paleis te Bogor (Nieuw-Guinea is overigens reeds jaren
geleden tot provincie van Indonesië verklaard met eigen parlementsleden).
Het besluit werd bekendgemaakt
door brigade-generaal Jani, vice-
chef van de staf van het Indonesi
sche leger en hoofd van de operatie
tot „bevrijding" van West-Irian.
„Sataf". Hij zeide dat Sukarno zelf
daarbij de leiding zou hebben en
ontkende, dat zijn regering Neder
landse voorstellen over Nieuw-Gui
nea bespreekt.
De Indonesische minister van verdedi
ging, Nasution, heeft verklaard, dat In
donesië Nederland nog een laatste kans
geeft voordat Indonesië „gedwongen zal
zijn, geweld te gebruiken". Het feit, dat
Staat van alarm na revolte
L zijn gisteren in staat van alarm gebracht, nadat troepen bij het
aanbreken van de dag een groep gewapende opstandelingen 40
a 50 burgers op de knieën had gebracht, die in de vroege ochtend
uren een kazerne in Beja ongeveer 170 kilometer ten zuidoosten
van Lissabon hadden bezet.
Nieuws in
één oogopslag
Aan het begin van
het Nieuw-Guinea-debat
in de Tweede Kamer
heeft de regering van
middag een mondelinge
verklaring afgelegd. Ge
zien het karakter van de
internationale contacten
achtte het kabinet het
momenteel niet verant
woord daarop in het
openbaar in te gaan door
middel van een nota.
De Indonesische mi
nister van defensie, Na
sution, heeft verklaard,
dat Indonesië Nederland
nog een laatste kans
geeft voordat het geweld
zal gebruiken. Volgens
een militaire woordvoer
der in Djakarta zal een
invasie in Nieuw-Guinea
in enkele dagen slagen.
Een groep van 40 tot
50 burgers heeft in de
Portugese garnizoens
stad Beja een opstand on
dernomen tegen de dic
tatuur van Salazar. Zij
bezetten enkele uren
lang een kazerne, maar
werden door Portugese
troepen verdreven. Drie
opstandelingen zijn ge
dood. De leider is ge
wond gevangen genomen.
Ook de Portugese staats
secretaris van defensie
is gesneuveld.
Op de laatste dag van
1961 hebben de ministers
van de E.E.G. in Brussel
geen beslissing kunnen ne
men over de Europese
landbouwpolitiek en de
overgang naar de tweede
fase van de Euromarkt
Donderdag gaan zij weer
vergaderen. Zij blijven dat
doen tot een akkoord is
bereikt.
In totaal zijn vijf
personen om het leven
gekomen tijdens een op
stand in Libanon. Deze
was georganiseerd door
de nationalistisch-sociale
partij, een uiterst recht
se groepering. De op
stand is in de kiem ge
smoord. De partij is ont
bonden. de samenzweer
ders zijn gearresteerd.
Op een Nieuwjaars
receptie in het Kremlin
heeft premier Chroesj-
tsjef de verzekering ge
geven, dat de Sowjetunie
alles zal doen om in 1962
de dreiging van een oor
log af te wenden. In een
boodschap aan premier
Macmillan van Engeland
drong de Russische pre
mier aan op meer samen
werking op allerlei ge
bied.
De staatssecretaris van het leger,
luitenant-kolonel Da Fonseca, werd
daarbij gedood door kogels van de op
standelingen. Een woordvoerder van
het ministerie van binnenlandse zaken
heeft gezegd, dat de wanordelijkheden
beperkt zijn gebleven tot de vroegere
Moorse garnizoensplaats Beja. Het
aantal doden en gewonden noemde hij
„heel klein". Latere berichten maak
ten melding vgn drie doden.
In een eerder uitgegeven communiqué
van het ministerie van het leger werd
kapitein Varela Gomes genoemd als een
van de leiders van de opstand. Gomes,
die gewond in handen van de regerings
troepen is gevallen, was kandidaat
de oppositie bij de jongste verkiezingen.
Volgens een latere officiële medede
ling werd Da Fonseca getroffen toen hij
in het laatste stadium van de strijd naar
de kazerne ging. Uit berichten van
verschillende zijden blijkt, dat de op
standelingen omstreeks drie uur tot de
aanval overgingen op de kazerne. De
weinig talrijke bezetting verdedigde zich,
maar moest de kazerne in handen laten
van de opstandelingen. Inmiddels had de
gendarmerie in Beja strategische punten
in de stad b'ezet en liet men eenheden
van het leger en de gendarmerie
rukken voor de tegenaanval.
Deze werd vanuit zijn bureau te Lis
sabon geleid door de minister van
leger. Silva.
Het Portugese staatshoofd, schout-bij
nacht Americo Tomas, verklaarde in
nieuwjaarsrede via de radio, dat
mag verwachten, dat het Westen ten
slotte uit zijn lethargie zal ontwaken
tot de slotsom zal komen dat het zich
wellicht snel in de richting van de erg
ste van alle slavernijen beweegt.
Wat de toekomst van het land betreft
zei hij, dat het kunnen wachten altijd
de grote deugd van het Portugese volk
Is geweest. Hjj herinnerde er aan
Portugal in zijn geschiedenis enige ver
loren gegane gebieden, die zijn wettig
eigendom waren, na verloop van enkele
tientallen Jaren heeft kunnen terugkrij
gen.
Rivierboot sloeg om:
140 slachtoffers
Een volgepakte rivierboot is gisteren
op de rivier de Savithri bij Ratnagiri,
320 km ten zuiden van Bombay, India
gezonken. Er zouden 140 personen zijn
verdronken.
Uitstel voor Eichmann
De periode waarbinnen de verdedigd
van Eichmann in beroep kan gaan te
gen het doodvonnis dat over hom is uit
gesproken, is met een maand verlengd.
Engeland bevindt zich ln de greep var
de winter op een wijze die ln tiental
len jaren niet ls voorgekomen.
In Kew Gardens werd gisteren eer
minimum temperatuur va/n -21 C. ge
meten, de koudste Nieuwjaarsdag sinds
Sukarno niet het bevel heeft gegeven,
betekent volgens hem niet, dat de strijd
krachten niet gereed zouden zijn. Nasu-
ei dat landen, die tegenstander zijn
de Indonesische aanspraken, uit
voor het communisme, een fout
maken waardoor zij de sympathie van
miljoen Indonesiërs verliezen.
Gerucht
Op Nieuwjaarsdag waren Sukarno
i vooraanstaande regeringspersonen
een uitgelaten stemming door onbe
vestigde geruchten, dat het Neder
landse Kabinet zou zijn gevallen ten
gevolge van het vraagstuk-Nieuw-
Guinea.
Toen journalisten hem op de nieuw
jaarsreceptie vroegen of hij gehoord
had van geruchten over wijzigingen
het Nederlandse kabinet, verklaar
de Sukarno: „Het waren geen wijzi
gingen; vac wat ik gehoord heb, 4s
het gevallen". Hij onderhield zich ge-
animeerd met de Britse en Ameri
kaanse ambassadeurs. Toen journa
listen Sukarno vroegen ivat er be
sproken was op de topconferentie vai
zaterdagavond, balde Sukarno zijn
vuist en zeide: ,,Dif is er besproken".
Enkele dagen
Het Indonesische departement van r
ne heeft verklaard, dat een militaire
val binnen enkele dagen zou slagen, dank
zij de hulp van de Papoea's. Volgens het
departement bestaat er geen twijfel,
welke zijde de Papoea's zouden kiezen
als Indonesië zou binnen vallen.
Het Indonesische ministerie .van
tenlandse zaken ontkende zondag,
de Indonesische regering bemiddeling
van derden had verzocht. Indien
derde partij trachtte te bemiddelen, ge
beurde dit zonder Indonesië. Indonesië
nog niet onmiddellijk van plan be
middeling te verzoeken. Het verluidt dat
het bezoek van de Amerikaanse ambas
sadeur van zaterdag aan de Indonesische
regering betrekking had op Amerika':
dat men een gewapend conflict zou
voorkomen.
WITTE KRUIS
y de echte
PIJNSTILLER
tegen hoofdpijn: kiespijn,
griep, reumatische pijnen etc.
Hij achtte een vriendschappelijke oplos
sing mogelijk, doch het scheen hem toe,
dat de Indonesiërs het vraagstuk niet
door onderhandelingen wensen op te los-
Toen men hem vroeg of hij weer
trachten te bemiddelen, zeide hij:
Mijn handen zijn gebonden.
De socialistische frontpartij heeft bij
het parlement van Malaya een motie
ingediend tot steun aan Idonesiës cam
pagne.
(Voor vervolg zie pag. 7)
Zelfbeschikkin g
geen voorwaarde
Premier De Quay verklaarde van
middag in de Tweede Kamer dat de re-
gring bereid Is het beginsel van zelf-
beschiking niet te stellen als een prea
labele conditie, die als voorwaarde
onderhandelingen door Indonesië
moeten worden aanvaard.
Vit.
Japan
Te Peking heeft het communistische,
Chinese vakverbond tezamen mét een
delegatie van het Indonesische vakver
bond het „Nederlandse imperialisme"
veroordeeld. Zelfs worden vrijwilligers
opgeroepen. „In Japan zouden zich hon
derd vrijwilligers hebben gemeld.
De premier van Malaya, toenkoe Ab
dul Rahman, heeft verklaard er geen be
zwaar tegen te hebben als Indonesiërs of
anderen in Malaya zich zouden aanslui
ten bij het Indonesische leger
derlands Nieuw-Guinea
Troepen van V.S.
gaan oefenen in
West-Duitsland
Amerika zal deze maand twee ge
vechtstroepen infanterie voor oefeningen
naar West-Duitsland sturen. Ongeveer
4000 militairen en een groot aantal vlieg
tuigen van de luchtmacht (onder meer
transporttoestellen) en hun bemannin
gen zullen naar West-Duitsland gezon
den worden. De twee gevechtsgroepen
zullen naar verluidt onttrokken worden
aan de 4de divisie infanterie die in Fort
Lewis gelegerd is. Hoewel het zenden
van de troepen waarschijnlijk een oefe
ning genoemd zal worden lieten zegs
lieden van het Pentagon doorschemeren
dat de militairen verscheidene maanden
in Europa zullen blijven.
Sinds de Berlijnse crisis vorig jaar
zomer begon, heeft Amerika ongeveer
45.000 militairen naar Europa gestuurd,
waardoor het totaal aantal Amerikaanss
militairen iin Europa is gestegen tot bij
na 300.000. Vorig voorjaar was Amerika
van plan 'n oefening overzee als boven
genoemde te organiseren maar de rege
ring Kennedy gelastte deze plannen
29 april plotseling af, waarschijnlijk
de troepen in reserve te houden in
band met de crisis in Laos.
De Amerikaanse ambassadeur te Mos
kou Llewely N. Thomson heeft vanmor
gen een onderhoud van tweeënhalf uui
gehad met de Russische minister van
buitenlandse zaken Andrej Gromoky om
te proberen een wederzijds bevredigende
basis te vinden voor de hervatting van
het overleg tussen Oost en West óver
Berlijn.
Zaterdag is het Nederlandse schip
Santa Margerita na een aanvaring
in dichte mist in de haven van
Gothenburg in Zweden met een
Britse tanker gekapseisd en gezon
ken. Twee van de tien beman
ningsleden zijn hierbij om het le
ven gekomen. Op de foto zien we
de Santa Margherita in de haven
liggen.
Honderden politiemannen zijn in de Oudejaarsnacht op de been geweest
om aan eventuele relletjes het hoofd te bieden. De kou en de regen
zorgden ervoor dat het zelfs in Den Haag waar het anders nogal ru
moerig is tamelijk rustig bleef. Op het Oranjeplein werden, de politie
mannen door bewoners op koffie en oliebollen onthaald.
4 januari wordt
zitting hervat
TAE ministerraad van de EEG heeft
U zaterdag tegen middernacht
moeten besluiten de beslissing over
de overgang naar de tweede etappe
van het verdrag van Rome uit tc
stellen tot 't begin van januari. De
nog vele onopgeloste vraagstukken
op 't gebied van de gemeenschappe
lijke landbouwpolitiek verhinderde
de Raad te constateren,'dat tijdens de
eerste vierjarige periode van de ge
meenschap voldoende vooruitgang
naar de doelstellingen was bereikt.
De ministers van de zes landen zul
len op 4 januari opnieuw in Brussel
bijeenkomen „ter voortzetting" van
de besprekingen teneinde de nood
zakelijke overeenstemming op het
gebied van de landbouw te bereiken.
De ministers kwamen na urenlange
beraadslagingen tot dit besluit on
danks een aanbeveling van de Euro
pese commissie van de E.E.G. om tol
de tweede fase van het Euromarkt-
verdrag over te gaan. Opgemerkt
werd, dat dr. Mansholt, die in
Europese commissie is belast met het
landbouwbeleid, de vergaderzaal ver-
liët, toen prof. Hallstein namens de
Europese commissie de aanbeveling
uitbracht.
De Nederlandse ministers De Pous eh
Marijnen waarschuwden na afloop
de tweedaagse vergadering tegen een
„ongerechtvaardigd optimisme" ovei
afloop van de verdere besprekingen in
januari, waarop nog niet te onderschat
ten zware problemen moeten worden op
gelost. In antwoord op vragen zelden zij
zich niet te willen wagen aan voorspel
lingen. „Het zou roekeloos zijn een ver
wachting uit te spreken over de datum,
waarop de ministers tot een positieve
beslissing kunnen komen."
(Voor vervolg zie pagina 7)
TTET PRILLE JAAR heeft reeds een mis-
A lukte opstand te beleven gegeven, en
wel tegen het bewind van Salazar ln Por
tugal. De dag tevoren, de laatste dag dus
van het zo bewogen jaar 1961, was er
een, eveneens mislukte, opstand geweest
in Libanon.
Portugal, om ons nu tot dit land te beper
ken, Ls de laatste tijd door omstandighe
den druk in het nieuws. Maar het is geen
nieuws dat Portugal, en in het bijzonder
zijn regering, aangenaam kan zijn.
In de Afrikaanse kolonie Angola Is het
reeds lang onrustig, begrijpelijk nu ln het
zelfde Afrika het ene land na het andere
zelfbeschikking heeft gekregen. In Azië
moest nog onlangs Portugal het gebied
van Goa aan India afstaan. De wijze waar
op Nehroe daarbij te werk ging heeft te
recht allerwegen kritiek ondervonden,
maar deze kritiek betekende nog geen
onverdeelde sympathie met Portugal, dat
inzak Goa star aan zijn standpunt vast
hield, het zonder meer als een provincie
van eigen land betitelend.
Dan is er het groeiend verzet onder de
Portugezen zelf tegen het bewind van
Salazar. Nog herinneren we de namen
van mannen als Delgado en vooral van de
zeeman Galvao, die erin slaagde met een
geroofd schip niet minder dan twaalf da
gen de oceaan te bevaren. Zij, als ande
ren, moesten voor liet voeren van opposi
tie tegen het bewind van de dictatoriaal
aangelgde Salazar de toevlucht elders
zoeken.
Het Portugese volk is een trots volk. Dat
kan een goede eigenschap zijn, maar het
kan evenzeer zijn bezwaren hebben. Er
kunnen zich omstandigheden voordoen,
waarin wijsheid geboden is die bereidheid
Inhoudt tot inschikkelijkheid voor het
onvermijdelijke. Dat kan nationale trots
een belemmerende factor zijn. Men kan
zich indenken, dat er andere mogelijkhe
den zijn dan de Portugese regering han
teert om te problemen te bestrijden waar
voor zij zich geplaatst ziet.
In elk geval wordt wel duidelijk, dat het
bewind aanzienlijk democratische dient te
worden dan het thans nog ls. Het bewind
van Salazar kan niet voorkomen, dat er
ontevredenheid is, maar deze kan niet op
democratische wijze van zich laten blijken.
Er is ook geen mogelijkheid tot het ont
laden va nspanningen.
Dan wordt het risico van onwettige ge
dragingen maar groter. Alleen het onder
drukken van een opstand is nog geen op
lossing van deze problemen.
Waar Portugal onze bondgenoot In de
NAVO is, kan wat daar gebeurt ons te
minder onverschillig zijn. Moge men er
het nieuwe jaar weten te benutten om
het noodzakelijke te doen.
(RITA)
Hebt U
„Dat zit zo" al?
Zie bon op de advertentiepagina's
„Ik geloof, dat we dat meisje en haar
hondje ook een stukje moeten geven."
jVA HET WEGTREKKEN van een de-
pressie die op 31 december regen,
sneeuw en aan de kust tijdelijk i
achtige noordwestelijke winden bracht,
is de luchtdruk op de Britse eilanden
en onze omgeving regelmatig blijven stij
gen op de nadering van een hogedruk-
gebied van de oceaan. De kern hiervan
was vandaag boven Ierland aangekomen
en verwacht mag worden, dat deze, nog
langzaam verder in betekenis toenemend, Tendens dalend
in de richting van ons land zal trekken
Het blijft daardoor rustig weer met hier maan op 5.03 onder 1434 uur. Nieuw»
en daar nog enkele wolkenvelden en maan 6 januari.
plaatselijk mist. maar geen neerslag
meer. In de nacht en vroege ochtend ral HET WEER IN EVROPA
het op de meeste plaatsen licht, op enkc'e
Weere-
9
ülil
cesteidh
S
i!
plaatsen matig vriezen. Overdag loopt de Rapporten hedenmorgen
temperatuur weer op tot om het vries
punt. Het hogedrukgebied zal enkele
dagen in onze buurt blijven.
De Bilt verwacht tot woensdagavond:
In het algemeen weinig bewolking maar
hier en daar mist, cn overwegend droog penb
weer. Weinig wind. In de nacht en vroe- Usa
ge ochtend lichte, plaatselijk matige
vorst, overdag lichte vorst tot tempera- wen,
tuur om het vriespunt. (Opgemaakt 11.15 Eindh
uur).
Zon en maan
Woensdag: zon op 8 48 ander 16 48 i
uur
Hel» n if
Öslo
ingezonden-stukkenru- woord: braille leren. HU Jongen deden, lees met be- ons die niet van centrale elektrische deken en een
bnek van de Londense citeert wylen Lord Grey, die hulp van een zaklantaarn verwarming houden een grote kruik nooit last van de kou
dienst bewijzen wanneer hij, had. Een lezer liet weten dat
Aanleiding tot deze brie- "iL.vLrie"_deU^.e_ le?*r ?,ou hij ^ew.°?n .wa_s om. als hij
Times wemelt de laatste tüd bijna geheel blind geworden onder de dekens",
van brieven over een zeer is en eens gezegd heeft: „Jul-
brandend probleem: hoe moet lie mensen kunnen niet in uc*c Ulie" uitleeeen hoe men dit tie. rf'nmui hna~„TT
men hel klaarspelen s win- bed leien, maar ik heb er "n artikel I" zen in bedl kan doen zonder zijn kamrrjas achlentevoiïn
tem in bed te lezen zonder reen last mee: ik houd het Times van Lord Birketl, dat handen en schonden re- aan te trekken en boven de
ijskoude handen en armen boek onder de dekens waarin deze de genoegens voelloos van de kou worden", dekens te draperen, „bU bij-
Een andere lezer stelt van lezen 1x1 bed uiteenzette. schreef een lezer. Lord zonder koud weer zijn wan-
ten anaere lezer stelt Birkett antwoordde dat hij ten van onschatbare waarde"
Een lezer geeft als ant- voor: ,,Doe wat wg als school- »Het sou degenen onder dank zy een dikke trui, een zo voegde hij eraan toe.
vlixMI
nw 6
zw bew.
h. bew
gh. bew.