Chief Whip
'Residentie-Orkest in Leiden
uitstekend op dreef
492
Valkenburg nam afscheid van de
heer Anth. van den Berg
i1t
75
Grenswijziging
voor Leiden
voldoende
op ieders //p
Het zal erg vreemd zijn
als u straks weg bent
,,.i ..k. LEIDSCHE COURAIST
3
VRIJDAG 22 DECEMBER 1961
Groot succes voor Andor Foldes
is d|
lersi
aan
toci
°yELE K. O-leden hadden zich gisteravond naar de Stadsgehoorzaal
hegeven om het Residentie-Orkest onder Willem van Otterloo te be-
Dokteren. De leiding van het Residentie-Orkest schijnt tegenwoordig
vtpaar te streven de concertprogramma's zo mogelijk in een klassiek en
zijtyiern gedeelte, gescheiden door de pauze, te splitsen. Het principe lijkt
Jt dfc lang niet ongunstig voor de concertbezoeker. Het orkest was deze avond
onzigd op dreef en we hadden alie gelegenheid nog eens vast te stellen, dat
s eejUlem van Otterloo een dirigent van bijzonder formaat is. Bleef de inzet
Zij\n Beethovens ouverture Egmont wat slap deze inzet is uiterst moei-
s tefc te realiseren door de iegniwkkelde motiefbouw al spoedig kreeg
Jijbedirigent vat op zijn musici en kon de heroïsche strijd van de vrijheids-
Dild tot een, zij het ook ideëel, triomfaal slot worden gevoerd.
Kin<
be
Beethoven in Egmont zijn eigen
ische stijl reeds lang gt.
e ifli het eerste pianoconcert toont hij
!7ltie)1 no*> s*erk afhankelijk van
Jense voorgangers. Van Otterloo
ichtte de orkestpartij dan ook licht
bekoorlijk te houden, doch de solist
idor Foldes wenste meer de nadruk
I; leggen op die elementen in dit
rt. die reeds vooruit schijnen te lopen
lhet vierde en vijfde concert. Zijn
Vd~r 's gespierd, exact, ritmisch-vitaal.
|/(4r knap, niet uitermate genuanceerd
lyrisch opzicht.
Je beide visies harmonieerden
- eds, doch een evenwicht werd ii
of
50 GULDEN LAGER
Alleen morgen, zaterdag v.a.9 uu£
sensatie-verkoop
van winterjassen.
Door het wegblijven van de kou
worden wij door één van de beste
fabrikanten in den lande in de
gelegenheid gesteld een export
zending winterjassen aan te bie
den voor een prijs, die alles tart.
'ren'
De normale prijs is 99.75, maar
één dag betaalt U voor deze
prachtige velours
WINTERJASSEN
in de nieuwe modekleuren en met
de moderne schouderlijn de
tiepri js
ROTTERDAM:
Korte Hoogstraat 11 Meent hk. Goudse-
slngel Katendr. Lagedijk hk. Dorpsweg
West-Kruiskade 35
igenda voor Leiden
en Den Haag
i Slechtho-
VrUdag
'tehoborth, 8 uurBond
den. Kerstviering.
omerzorg, 8 uur: Vola, D. Scheer, oud-
lar. over „Zuid-Afrika".
tetraikerk. 8 uur: ..Imperium" met:
I ster van Bethlehem", vain M. Nij-
f.
en Haag, Kon. Schouwburg, 8.15
t: Haagsohe Comedrie met ..De Ker-
Huiiin".
lebouiw K. en W.. 8 uur: Snap en
=]||»prevue ,,'t Staat in de sterren'
iMigentaa. 8 uur: Georges Solchany,
6*
Zaterdag
Hliercf. Kerk, Oude Vest, 10.30 uur: Bij
Rlikomst (oud-)leerlingen Ds. de Wolff-
ool, Kerstviering vereniging „Phila-
H a a g, Kon. Schouwburg, 815
Comediie met ..Victoria"
en W., 8 uur: Snip en
Staat in de stenrer.".
Haaf
anfebouw
:1j^(preVue „'j
dekt-lasino (2.30 uur): Drie jongens en een
•jd (alle leeftijden); vanaf volgende
L jjjtk 7 en 9.15: Expresso Bongo (18 jaar),
laagddo <2.30. 7 en 9.15 uur): Daar droomt
Leg, meisje van (alle leeftijden).
:s in^udio (230. 7 en 9.15 uur): Het oog
sui-t de duivel (18 jaar),
wer-tuxor (2.30. 7 en 9.15 uur): Jerry als
aallelepoetser (alle leeftijden).
<2.30, 7 en 9.15 uur): Afspraak
iptember (alle leeftijden)
Tpthende vagebond.
lide kerstdagen: 2.15, 4.30, 7
^Hjdex (2,30, 7.15 en 9.15 uur): Tarzan
ppe- geweldige (14 jaar); donderdag: De
finale bereikt en hier was de vertolking
dan ook op haar best. Het briljante spel
van deze Hongaarse klaviervirtuoos
lokte een daverend applaus uit.
Na de pauze, zo had de programma
leiding waarschijnlijk geredeneerd, zal
men stellig voldoende krachten verza
meld hebben om Pijpers derde symfo
nie, dit zeldzame produkt van onze va
derlandse muziek der 20ste eeuw, dat
de landsgrenzen reeds menigmaal heeft
overschreden, naar waarde te schatten.
De geweldig omvangrijke, aan Mahlers
laatste symfonieën herinnerende orkest
bezetting van dit werk deed ons ver
moeden, dat de beproefde wanden van
de weldra te verbouwen Stadsgehoor
zaal zouden schudden, en dat deden ze
dan ook. Hiervan valt aan de dirigent
geen verwijt te maken, de uitvoering
van dit ritmisch en formeel zeer inge
wikkelde opus verdiende alle lof.
Hoewel deze derde symfonie tot de
beste werken van onze meest vooraan
staande componist van de jaren twin
tig en dertig wordt gerekend, horen we
deze muziek zelden en het is dan ook
moeilijk een min of meer solide oor
deel te vellen over de waarde ervan.
Blijft deze symfonie ook in 1961 be
langrijk.
Gedurende de eerste helft van ddt
kwartier raakten we geboeid door
de virtuoze wijze, waarop Pijper zijn
ritmische en melodische „kiemcel
len" ontwikkelt, hoe hij orkestreert
en hoe hij vondsten van Sbrawinsky
Roussel, de late Ravel en anderen
oorspronkelijk weet te verwerken.
Doch op. den duur geeft men zich er
rekenschap van, dat ondanks al dit
vernuft de emotionele inhoud nogal
eenvormig is en dat de kiemceltech
niek verstandelijk meer bevredigt
dan gevoelsmatig. De finale wordt
ten slotte vrij vervelend en de con
clusie blijft daarna, dat' Pijper een
zeer knap en constructivistisch com
ponist was, wien het echter uitein
delijk toch wel wat aan authentieke
scheppingskracht heeft ontbroken.
Als men daarna dan wordt gecon
fronteerd met een Vuurvogel-ballet-
muziek van Strawinsky, een werk dat
nog helemaal doordrenkt is van melo
diek en orkestmagie van diens leraar
Rimsky Korsakof, dan dringt de t
tuiging zich op, dat ondanks alles deze
beginnende Strawinsky in deze illu
strerende muziek meer persoonlijkheid
toont, meer inspiratie ook, dan de rijpe
en esthetisch zeer verfijnde Pijper.
Van Otterloo haalde uit de partituur
wat erin zit, ook al gaven zijn m
aanvankelijk blijk van een zekere
moeidheid begrijpelijk na Pijper,
apotheose behoort tot het meest be
toverende, dat de FransRussische bal-
letproduktie van het begin van deze
eeuw heeft voortgebracht, en dat
op zichzelf al niet gering. Dit extatische
besluit ontving een zelfs voor Leiden
ongewoon geestdriftige bijval, een fraaie
afsluiting van de concerten in dit jaar
1961.
Dr. J.
der Vei
(Van onze parlementsredactie)
Minister Toxopeus acht het plan, dal
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
voor de gebiedsuitbreiding van Leiden
hebben opgesteld, voldoende voor het op
lossen van de Leldse problemen. De be
windsman overweegt naast de voorge
nomen grenswijziging geen andere maat
regelen. Hem is niet gebleken, dat hier
aan ten aanzien van Leiden en de rand
gemeenten behoefte zou bestaan.
Mr. Toxopeus schrijft dit aan de Twee
de Kamer in de memorie van antwoord
de begroting van binnenlandse
zaken. Hij deelt mee, dat met betrekking
tot de grenswijziging de in de gemeente
wet voorgeschreven procedure achter de
is. Thans pleegt hij nog overleg met
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland.
gouden verlovingsringen
Arrest van de Hoge Raad:
Verkeer op voorrangsweg heeft
geen onbeperkte voorrang
Nasleep dodelijk ongeluk op Voorschoterweg
DE Hoge Raad heeft dezer dagen een arrest gewezen, dat voor vele be
rijders van voorrangswegen van grote betekenis is. Ons hoogste
rechtscollege heeft hierin vastgelegd, dat het verkeer op voorrangswegen
geen onbeperkte voorrang heeft op kruisend verkeer van wegen van lage
re orde. Deze restrictie is van groot belang.
Men zal zich nog herinneren, dat op
21 december van het vorige jaar op de
kruising van de Voorschoterweg en de
Churchlliaan te Leiden een verkeers
ongeluk is gebeurd waarbij twee doden
waren te betreuren en bovendien drie
personen werden gewond. De slachtof
fers zaten in 'n personenauto die over de
Voorschoterweg reed, en ze waren op
weg naar hun werk in Den Haag. Zoals
bekend, is deze weg een voorrangsweg.
Hun auto kwam op het kruispunt in
botsing met een vrachtauto met aan
hangwagen, die van de Churchil-laan
aankomende linksaf de Voorschoterweg
wilde opgaan
De chauffeur van deze vrachtauto,
de 35-janiigie Niooliaas N .uit Rijswijk is
door die Haagse rechtbank veroordeeld
tot veertien diagen gevangenisstraf en
imrtnekkrimig van het rijbewijs voor de
tijd van één jaar omdait hij naar
het oordeel vam de rechtbank „hoogst
onverantwoord, onvoorzichtig en onop
lettend een kruising met een voorranigs-
was opgereden terwijl over die weg
motorrijtuig kwam aangereden en
het aldus aan zijn sohuld te wijten is
dat de Ze personenauto tegen zijn vracht
auto is gebotst".
Bij de behandeling in hoger beroep
oor het gerechtshof in Den Haag heeft
zijn raadsman, mr. J. v. d. Plas aldaar,
ander meer aangevoerd, dart artikel 27
het Wegen reglement een restrictie
bevat en wel deze, dat men slechts
voorrang behoeft te verlenen voorzover
gelijktijdig of nagenoeg geljjktij-
met het verkeer op de andere weg
de kruising nadert.
De chauffeur van de vrachtwagen had
op grote afstand de gedimde lichten
van de naderende auto waargenomen
zou nog alle tijd hebben gehad de
kruising te passeren, wane hert niet, dat
door de wegbeheerdor niet aange
geven uitholling overdwars hem ge
noopt had sterk af te remmen. De per
sonenauto is daarop met grote en on-
limdendie snelheid tegen de vracht
auto gebotst.
Niet onverantwoord
Uit het deskundigenrapport van de
heer Th. B. Waibeehm van de psycho
logische dienst der PTT bleek boven
dien, dat de personenauto aanmerkelijk
hardier moet hebben gereden dan onder
de gegeven omstandigheden is toege-
l. Immers, artikel 53 van heit We
genverkeersreglement schrijfit voor, dat
bestuurders van motorrijtuigen steeds
•crplicht zijn hun snelheid zodanig te
regelen dat zij het rijtuig tot stilstand
kunnen brengen binnen de afstand
waarover zij de weg kunnen overzien
vaarover deze vrij is. De snelheid
de personenauto moet dicht bij de
honderd kilometer hebben gelegen of
schoon er met dimlichten wend geneden
en het zicht mede als gevolg ran de
volslagen duisternis en de neervallen
de regen sleaht was.
Het hof ging slechts ten dele met de
opvattingen van de raadsman en de in
houd van het deskundigenrapport mee:
im de uvhspraak heeft het de termen
„onvoorzichtig" en „onoplettend" laten
vallen; de straf werd im een voorwaar
delijke gewijzigd
De Hoge Raad heeft thams echter in
zijrn arrest diuidelijk gesteld-, dat chauf
feur N. nimmer onverantwoord kan
hebben gehandeld omdat is gebleken,
dat van gelijktijdige of na-genoeg ge
lijktijdige nadering van de kruising
sprake is geweest.
Het arrest van het Haagse Hof werd
mitsdien vernietigd.
Decemberdagen vragen om de beste sigaret
Waargoede stemming en gastvrijheid de boventoon voeren...daar ziet men
ook Chief Whip in de bekende groene doos. Chief Whip - de Virginia der
Virginia's - is nog altijd niet overtroffen in zuiverheid, smaak en kwaliteit.
Dorpshuis bleek nog te klem
verband met het aanstaande vertrek van de heer Anth. van den I
IN verband met het aanstaande vertrek van de heer Anth. van den Berg
werd hem gisteren door het bestuur der Christelijke School
scheidsavond aangeboden. Van 1939 tot heden was de heer Van den Berg
hoofd dezer school en hij heeft in Valkenburg legio nevenfuncties ver
vuld. Het was dan ook geen wonder, dat het nieuwe dorpshuis voor deze
avond eigenlijk nog te klein bleek. De heer Van den Berg zal in Tuil
(Gelderland) nu hoofd ener school en geestelijk verzorger worden. De
voorzitter van het schoolbestuur, ds. D. Lekkerkerker, verwelkomde in
het bijzonder burgemeester M. A. van der Have en echtgenote en drs. R.
Kramer. Deze avond, aldus ds. Lekkerkerker, mag de toon niet in mineur
staan, ons samenzijn is goed en juist. Er heerst wat weemoed in ons hart,
maar dankbaarheid voert de boventoon.
Wij hadden een half jaar geleden niet
kunnen denken vanavond, 21 december
1961. van u afscheid te zullen. Toen de
beslissing bij de ingewijden bekend werd,
was de reactie: verbazing. Men kon zich
niet voorstellen, dat iemand op achten
vijftigjarige leeftijd nog zou veranderen,
een schoolhoofd een zesmansschool
een tweemansschool en een dorp
2000 inwoners voor een van 300 zou
verwisselen. Dit was teveel voor het
Valkenburgse chauvinisme.
Toen echter bekend werd, dat uw taak
Dor de helft in de school en voor de
helft in de kerk zou liggen, ging men het
anders bekijken en men zei: „Wat gaan
beginnen". U hebt uw besluit genomen
or Gods aangezicht en dit hebben wij
respecteren en te aanvaarden. Voor het
schoolbestuur was het een onaangename
verrassing. Men was vertrouwd geraakt
met de gedachte, dat de heer Van den
Berg tot zijn pensioen zou blijven, wat
graag had gezien en waarin geen
verandering werd gewenst. Een periode
tweeentwintig jaar is groot genoeg
met de school te vergroeien en er
zich dan los van te maken, moet niet
gemakkelijk zijn.
Oorlog
Lekkerkerker herinnerde eraan,
hoe de heer Van den Berg de oorlog in
Valkenburg had meegemaakt, de oude
school een ruïne zag worden. In de
ve school kreeg men te kampen met
ruimtegebrek, tot een paar jaar geleden
de school aan de Broekweg werd ge
bouwd. Dit had niet alleen van het
schoolbestuur, maar ook van het school
hoofd veel gevergd. Hij zette zich voor
alles in de bres. Het schoolbestuur blijft
hem daar zeer dankbaar voor.
Ook mevrouw Van den Berg werd
in de dank betrokken. Zij heeft haar
man in de zaken van de school en
het onderwijs trouw terzijde ge
staan. Geen moeite was haar teveel.
De school had hun beider liefde. De
heer Van der Berg is onderwijzer
in hart en nieren en stelde zich tot
taak het onderwijs tot een zo 1
mogelijk peil op te voeren. Zijn
school staat bij de middelbare scho
len in de omtrek als uitstekend be
kend. Hij stelde hoge eisen aan de
leerlingen, maar ook aan zichzelf.
Zijn stem was fors, soms formidabel
en zal in het 'dorp bekend blijven
als de stentorstem.
De heer Van den Berg kan zich niet
vleien met de gedachte iereeen
vrind te hebben gemaakt. Voor iemand
met zoveel functies kan dit ook niet.
Het zou zelfs niet wenselijk zijn, daar
er dan iets scheef zit. Op een afscheids
avond moet men niet idealiseren. U hebt
op uw wijze uw plicht gedaan, meer
dat; en daarom komt u lof toe. Honder
den leerlingen hebben bij u in de klas
gezeten; velen zullen u en uw vrouw no|
schrijven en in Tuil kunt u ook wel be-
Dankbaar zit de heer A. van
den Berg uit Valkenburg achter
het bureau, dat de oud-leerlin
gen zojuist hebben aangeboden.
Links mevrouw Van den Berg.
Foto N. van der Horst
zoek verwachten van Valkenburgers,
zei ds. Lekkerkerker.
Het schoolbestuur heeft in de heer De
Heus uit Kreil een opvolger gevonden,
die deze avond uit de N.O.-polder v
overgekomen.
„Onze beste wensen vergezellen u
Tuil. Wij hopen dat het werk in school
en kerk u volle bevrediging zal schenken
Het werk in de kerk is van andere aard
dan in de school. Door uw roeping zult
u van het een naar het ander moeten
overschakelen. Hij die u daar roept
echter getrouw. Hij zal het ook doen."
Het schoolbestuur bood de heer Van
den Berg een prachtige tuintafel met
stoelen aan.
Hoog peil
Drs. Kramer, inspecteur van het Chr
Nationaal Schoolverband, zei dat het
werk dat het scheidende hoofd vooi
C.N.S. heeft gedaan van zeer grote bete
kenis is. Met de hand op het hart kon
drs. Kramer verzekeren, dat het onder
wijs op zijn school op hoog peil staat. Hij
bleek van mening, dat dc sfeer tusser
personeel en hoofd uitstekend was.
De heer A. Bult sprak namens het per
soneel der school. Ook hij was vol lof
de heer Van den Berg en prees hem
vooral als baas". Mevrouw Van den
Berg had ook haar „mannetje" wel ge
staan als het op koffie-zetten, pleisters
plakken en handwerkles geven aankwam
Namens het gemeentebestuur sprak
burgemeester Van der Have. Men ziet de
heer Van den Berg met gemengde ge
voelens vertrekken. Men kan zich het
dorp niet voorstellen zonder hem. De
burgemeester had hem leren kennen als
uitnemend onderwijzer en hoofd
als iemand die zich steeds spontaan
de gemeente gaf. Burgemeester Van
der Have was hem zeer dankbaar
het vele dat hij hier heeft gedaan. Een
aantal boeken mocht de burgemeester
namens de raad aanbieden.
Een hoogtepunt was het ogenblik
dat de heer Joh. Rijnsburger,
oudste door de heer Van den Berg
uitgeschreven, en Hans Meurs, de
jongste uitgeschreven leerling, het
afscheidscadeau van de oud-leerlin
gen aanboden. Een prachtig bureau
met bureaustoel kwam op het to
neel. Tevens werd een album met
de namen van de oud-leerlingen die
iets daarvoor hadden bijgedragen
overhandigd.
De C.J.V. had een aanvulling in de
m van een bureaulamp. De heer C
der Werf, voorzitter van de C.J.V.,
herinnerde eraan, dat ..meester Van den
Berg' van 1938 tot 1954 voorzitter
geweest van de C.J.M.V. Ook na 1954
heeft hij achter de schermen heel veel
oor de C.J.V. gedaan.
Ds. A. Langeler, als voorzitter van
bestuur der Chr. Kleuterschool, schetste
de band die er tussen Van den Berg en
de kleuterschool had bestaan. Hij bood
boekenbon aan. Juffrouw De Boer
sprak namens het personeel van de kleu
terschool.
De heer Van Delft dankte namens
hoofdbestuur en ouderafdeling van Pro
Rege voor alles wat de heer Van den
Berg hiervoor had gedaan. Namens Val-
kenburgs Harmonie sprak de heer P. van
der Walle. Hij herinnerde eraan, dat de
heer Van den Berg in de oorlogsjaren
dirigent is geweest en schonk een prach-
vaas. De heer M. van Stijn dankte
?s de Bond voor Veiligverkeer. Hij
bood een boekenbon aan.
Namens de kerkvoogdij der Hervormde
Gemeente en de afdeling der C.H.U.
sprak dc heer K. van den Broek. „Als er
Valkenburg geen drogisterij was ge
est, zou men naar meester Van den
Berg zijn gegaan om Haarlemmerolie".
Ds. Veldkamp sprak als huisvriend tot
de heer Van den Berg.
Moeilijk
Aan het slot van de avond wenste de
heer Van den Berg zelf het woord te
Het zal voor hem moeilijk zijn
Valkenburg te verlaten. Onmogelijk was
het hem weer te geven, wat hij zou willen
zeggen. De inspiratie door hem in Val
kenburg opgedaan was wat de menselijke
waarde aangaat van de Valkenburgers
uitgegaan. Voor de zeer plezierige sa
menwerking en de grote mate van vrij
heid die hij had genoten, bracht hij dank
het schoolbestuur. De collegas wilde
hij tenvolle in de lof laten delen en hij
herinnerde aan de prettige jaren die hij
in C.J.M.V. en C.J.V.F.
haddn meegemaakt. Ik heb één gebrek",
aldus de heer Van den Berg, „ik kan
geen ,.nee" zeggen als er een beroep op
wordt gedaan."
De heer Van den Berg die van
januari 1947 af correspondent voor
ons blad was, heeft dit met plezier
gedaan. „Als die krant je te pakken
heeft, laat zij je niet meer los" zo zei
hij. Hij heeft getracht zijn leerlingen
duidelijk te maken, dat ze op een
christelijke school zaten. Graag had
hij iedereen hoofd voor hoofd wil
len bedanken, maar dit was onmo
gelijk. Ook namens zijn vrouw en
kinderen dankte hij allen voor de
liefde die men hem en zijn gezin
had geschonken. „God, de Almach
tige, zegene u in al uw werk en ook
ons in Tuil. Soli Deo Gloria".
Tenslotte zong men de scheidenden toe
Ps. 121 4 „De Heer zal u steeds gade
slaan".
Allen werden bij het verlaten van de
zaal in de gelegenheid gesteld de familie
Van den Berg de hand ten afscheid te
RADIO TELEVISIE
Kerstwijding in de
Chr. Geref. kerk
In de ChrGeref. kerk te Leiden
ad een kerstwijding plaats waaraan
het koor Alles ter ere Gods, de heer
M. Overduin orgel en de heer C.
Spaanderman declamatie medewerking
verleenden. Het geheel stond onder
leiding van de heer J. Arnoldus. Dr.
W. H. Velema, plaatselijk predikant,
sprak over „Het feest van licht en
lied".
Deze wees erop. dat het werkwoord
..zien" in het Kerstevangelie nogal eens
voorkomt. Zo zag Simeon het Licht tot
verlichting der heidenen. Ook hebben
Zacharias en Maria van het Licht ge
zongen. En God heeft omgezien naar
Zijn volk. Omdat er wat te zien is, daar-
s er feest. Christus zet de mens in
Gods barmhartigheid. Jezus is het Licht
der wereld. Het licht van de wereld
blijkt kunstlicht te zijn, dat niet ingaat
op de diepste nood van de mens. De ge
boorte van Jezus houdt een belofte in.
Wil dan gaan en buigen voor dat Kind.
Het kinder- en meisjeskoor en het
grote koor hebben deze avond weer
goed gezongen. Eenvoudig en beschaafd.
Uiteraard bestond het programma uit
liederen van de Advent- en Kersttijd. De
heer Overduin verzorgde een orgelsolo,
..Wie schön leuchtet der Morgenstern"
Buxtehudc. Dc heer Spaanderman
declameerde gevoelvol enkele gedichten.
De avond werd besloten met het zin-
en van het „Ere zij God".
Volledige hoofddienst
Lutherse Gemeente
Men sohrijflt ons;
In de Kerstnacht viert de Lutherse
Gemeente het feest van Christus ge
boorte met een volledige hoofdóenet,
een dienst, die zijn hoogtepunt
vindt mi de viering vam hot Heilig
Avondmaal.
De versterkte Lutherse Schola werkt
aan deze dienst mee. en verzorgt be
halve de Introïtus (dc Intochtspsalm)
en enkele beurtzangen met de Gemeen
te. ook de „Musica sub Communiooe",
de muziek tijdens de Avondmaalviering.
De dienst begint om half 11, en zal tot
plm. 12 uur duren.
