Dr. Stalmann is niet omgekocht Cliroesjtsjef heeft fout hersteld India wil godsdienst en taal in Goa eerbiedigen Met miljoenen Frankrijk stelt Hirsch niet meer kandidaat gegoocheld TIP VAN BOOTZ uiv 3-in-1 drank Gulden Snede in de natuur L 19«| 3,6 MILJOEN VOOR B.B. De minister van binnenlandse zaken vraagt bij suppletoire begroting voor het lopende jaar 3.6 millioen aan ten behoeve van de Bescherming Bevolking Zoals reeds eerder aangekondigd zal het totaal lioen bedragen. De minister gevraagd. Minister Toxopeus meent ten behoeve van de brandweer 2 69o 000 nodig te hebben- Daarvoor zullen trekkers/vrachtwagens voor motorspuiten van mobiele colonnes en nieuwe brandslangen worden aangeschaft. Het materieel zal in vredestijd voor oefening van mobiele en lokale BB-eenheden met name brand weer. geneeskundige dienst en reddingsdienst worden gebruikt. Verder wordt 530.500 gevraagd voor apparatuur ten behoeve van mobiele staven, die tot taak krijgen verbindingen te onderhouden als de PTT-diensten mochten vallen en voorts om bevelvoering over te calamiteiten buiten werking worden gesteld als commandoposten dooi Een uitermate spannend en verrassend detective spel. Ideaal cadeau in de geschenkenmaand. Verkrijgbaar bij elke goed gesorteerde winkelier. N.V. S MEETS SCHIPPERS DE MAKERS VAN MONOPOLY Portugese gouverneur in arrest De Indische regering schijnt, |Jen erdedigers in de rug aan te vallen. De landingsboten werden ech- atten. HU de verovering van de drie ter vernietigd en de weinige mariniers :dden Portugese enclaves een feit is ge- die aan land kwamen, werden door de j j Portugezen neergeschoten, i nog worden, moeite te doen de in- Qe Indische minister van defensie, meel. woners van Goa ervan te over- Krisjna Menon. verklaarde gisteren bij tuigen, dat de christelijke gods- dienst (40 procent van de be volking is rooms-katholiek) zal worden geëerbiedigd en dat de Portugese taal in gebruik zal blijven. Goa zal als een aparte eenheid direct onder de centrale !e wen Indische regering vallen, totdat 3rthda ^et Par^emeat formeel de inlij- °Tnake1 vin& van ^et gebied bij India Aardbeving eist 17 levens ving. Volgens de eerste berichten zijn er 17 doden gevallen en 250 gewonden in de steden Armenia en Sonson, waar de beving het hevigst was. De bewo ners renden in paniek de straat op. Verscheidene huizen zijn ingestort. Advertentie Br zijn aankomst in New York. dat de vasie van de Portugese enclaves geen daad van agressie is geweest. De uit lating van de Amerikaan Stevenson, dat deze actie ..het begin van de dood" van de V.N. zou betekenen, sprak Menon, die het debat in de V.N. wil bijwonen, tegen. Hij zei te geloven, dat het In dische optreden in de volkerenorgani satie met gejuich is begroet, omdat het einde heeft gemaakt aan het kolo niale bewind in de drie gebiedsdelen. .•er vroeg na Menons usttpei heeft aangenomen. De te vei - m. rstpalq door de Indische troepen gearresteerd. zt wa Volgens een bekendmaking van het In- er ver dische ministerie van defensie, werd de gouverneur in een huis in Marma- 6a° aangetroffen. Hij wordt met de tan ai „aan zijn positie verschuldigde achting ■retposjen beleefdheid" behandeld. we, ei De Indiërs verwachten, dat de toe- ndelijj stand in Goa snel normaal zal worden. beuitnu geen weerstand meer geboden an he J?°.rc? Er is een begin gemaakt met p k-nn herstel van de radio-, telegraaf- en 1 telefoonverbindingen en van andere per te openbare nutsbedrijven. De Indische roepia en de Portugese escudo zullen e syrtkbeide als wettig betaalmiddel gelden, vinde) Uit Lissabon wordt gemeld, dat er in moefei de steden Vasco da Gama en Marga- tnaei &ao nc?g ?,eeds hevig wordt gevochten. 'ar om 20 berichten zouden afkomstig zijn van een schip in de havpn van Mar- magao. Duizenden Indische soldaten, rij. D| gesteund door tanks, zouden, volgens het i: „Al bericht, ingezet worden tegen twee Por- oet in *ugese posities, die heldhaftig worden t vlak verded'"d- De Indische marine heeft it. AM geP°°Sd mariniers aan land te zet- De Internationale Kamer van koophan- zoraei de* heeft onlangs een resolutie goedge- roeqen keurd van het mct de I K K- nauw ver- tnww honden Internationale informatie-bureau van de kamers van koophandel, waarbij sae ei aan alle regeringen wordt aanbevolen de int. naam Kamer van koophandel wettelijk In ea te beschermen. et pak Een juryrechtbank in Trier heeft ste* woensdag de vroegere - SS-officier Josef OP en ecn ziekenverpleger van de irijvin SSWerner Fcnchel, vrijgesproken. Zij Ver waren beschuldigd van medeplichtigheid ,',-cr aan een in 1941 'gepleegde moord op ze- nsi of ve„tig Russen in het concentratiekamp n kot Hinzert. De openbare aanklager had ge nt. On vangenisstraffen van drie jaar geëist. en dol Een verslaggever verklaring, dat er geen sprax-e was ge weest van agressie: ..Hoe zou u liet dan willen noemen?" Deze vraat wek te de woede van de minister. Hij gaf de verslaggever een duw en riep: „l! heeft niet het recht onbeleefd tegen mii tt zijn". Later legde de minister het incident bij en schudde hij de journa list de hand. Staande ovatie voor Europeaan Frankrijk heeft niet, zoals ge bruikelijk, de voorzitter van de Euratomcommissie, de heef Hirsch, opnieuw kandidaat ge steld voor een nieuwe ambtster mijn. Hirsch zal dus nu per 1 januari zijn functie moeten neer leggen. Hij zal wofden vervan gen door de nieuwe Franse kan didaat, de oud-minister van bin nenlandse zaken Chatenet. De heer Hirsch had zich in Brussel de naam verworven ,,een zeer 'goed Europeaan te zijn, die on afhankelijk van zijn nationaliteit werkte' De ministers van de overige vijf lan den hebben hun teleurstelling uitge- O O (Van onze correspondent in Bonn) De officier van justitie bij het hoofdparket in Bonn ziet geen aanleiding om dr. Otto Stalmann, hoofd van de afdeling buiten landse handel van het Westduitse ministerie van landbouw, voed selvoorziening en boswezen, in staat van beschuldiging te stel len wegens passieve omkoping en hem daarvoor te vervolgen. Een justitieel onderzoek van negen maanden, dat werd gevoerd in samenwerking met en met steun van de Nederlandse autoriteiten, heeft aangetoond, dat de beschul digingen onhoudbaar zijn. Kort voor de toenmalige secretaris generaal van het ministerie van bui tenlandse zaken dr. Hilger van Scher- penberg afscheid nam van Bonn om Westduitse ambassadeur bij het Vati- caan te worden, werd hij door zijn collega op de bondskanselarij, Hans Globke ontboden. Deze had er zojuist kennis van genomen, dat de Nederlandse minister van landbouw mr, Marijnen zware beschuldigingen had geuit aan hel adres van de chef van de afdeling buiten landse handel van het ministerie vai sproken over dit Franse besluit. De landbouw, voedselvoorziening en boswa Belgische onderminister van buiten- zen. dr. Otto Stalmann. landse zaken, Favat, wees erop, dat Om meer Nederlandse tuinbouwpro- de benoeming van de commissies een ómden in de Bondsrepubliek toe te la. gemeenschappelijk besluit is, dat gemeenschappelijke verantwoordelijk- j gebben Pontvangen. ondanks het feit Bonnse kringen niemand heid met zich brengt. Toen hij vroeg, waarom de Fransen geen reden had den opgegeven voor hun besluit de heer Hirsch te doen vervangen, ant woordde minister Couve de Murville, dat het „niet de gewoonte is in per soonlijke aangelegenheden redenen op te geven". woord van deze beschuldigingen ge loofde, liet de justitie hem in voorar rest zetten op grond' van het vluchtge- vaar en verduistering van strafbare feiten. Dr. Stalmann zat rond Pasen tien dagen in voorarrest. Aanklacht Minister Fayat betoogde voorts, dat de leden van de executieven onafhan- Thans is gebleken in een deel kelijk moeten zijn cn dat volgens het van onze edities van gisteren konden ~eze °naf' w'j hef al melden dat er geen j specteren. Westduitse ambtenaren zijn omge kocht, maar dat er door vooraan staande Nederlandse bankiers dienen EEG-verdra; Hij voegde nier aan toe, dat vermeden dient te worden, dat leden van de executieven worden vervangen, wan neer zij hun taak overigens tot ieders tevredenheid vervullen. De Belgische bewindsman zei zich bij het Franse besluit neer te leggen ..omdat het ju ridisch niet anders kan". De Nederlandse minister van econo mische zaken. De Pous. sloot zich bij de woorden van minister Fayat aan. Wijzende op de onderhandelingen tus sen Euratom en het onderzoekscen trum in Petten sprak de minister •oorden van lof voor het begrip, dat Hirsch voor moeilijkheden op naHio- naal vlak wist op te brengen. Tijdens het debat in het Europese parlement (jver de plannen tot politie ke samenwerking van de zes E.E.G.- landen, trad Hirsch op als een der eerste sprekers. Hij legde in een be wogen redevoering rekenschap af van zijn opvattingen over dc supra-natio- nale functie. (Het is een publick ge- dat deze opvatting de reden is. -n Frankrijk hem niet wenst :en tweede termijn als voorzit- ter>. Hij verklaarde ernaar gestreefd te hebben trouw te zijn aan dë beloften, die hij vier jaar geleden heeft afge legd. Hij hpeft zijn functie volledig onafhankelijk van nationale belangen willen uitoefenen. exporteurs van tuinbouwproducten en hun agenten in West-Duitsland met miljoenen is gegoocheld. In hoeverre er is omgesprongen met miljoenen zal nog wel blijken, neer nu de aanklacht wegens las ter, die dr. Stalmann zowel tegen minister Marijnen (die vermoedelijk 1p goede trouw heeft gehandeld) als tegen de heren Prins voorzitter van het Centrale Bureau voor dc tuin- bouwexpert en Goetzen, van beroep bankier heeft ingediend. In het belang van de betrekkingen tussen West-Duitsland en Nederland, die door de affaire-Stalmannzijn be last, is het te wensen dat deze zaak. die zich nu verder in Nederland zal afspelen, grondig wordt uitgezocht. Uit de lange verklaring, die het hoofdparket gisteren in Bonn heeft uit gegeven. blijkt dat er een financieel samenspel moet zijn geweest tussen het Centrale Bureau en het Oost-West syndicaat in Amsterdam, dat feitelijk met de export-bevordering in West- Duitsland was belast en daarvoor agenten in de bondsrepubliek onder hield. Een van de methoden ter be de bank West-syndicaat, maar stelde hij even eens de Westduitse autoriteiten op de hoogte. Tussen 1948 en 1961 zijn, zo heeft het onderzoek uitgewezen. 9 miljoen gulden door het Centrale Bureau het syndicaat betaald, J" Goetzen. die overal ..lussen mi. s maar zeer ten dele opgehelderd, al dit geld is gebleven. Ecn dei- agenten (Binne) is dood en kan niets meer vertellen. Een andere agent (Winschewsky) heeft met vele hon derdduizenden gemanipuleerd. O.a. stortte hij bijna ecn miljoen op een rekening in Zwitserland. Deze rekening heette op naam te staan van dr. Stal mann. Eigenaar ervan was echter de koopman Friedberg, die vasthoudt dat het zijn eigen geld is. Ook deze F riet berg bevorderde de Nederlandse ex port naar West-Duitsland voor 1800 gulden per maand. Nergens heeft het hoofdparket in Bonn overmakingen van gelden aan Westduitse ambtenaren kunnen vast stellen. ook niet aan dr. Stalmann. De Nederlandse justitie zal thans moeten uitzoeken, wat er op het Cen trale Bureau en bij het Oost-West- Syndicaat is gebeurd en welke rol bankier Goetzen heeft gespeeld. Dr. Stalmann gaat in ieder geval vrijuit, is door de verklaring van het par en het seponeren van de aan klacht volledig gerehabiliteerd. Hij heeft zijn functie op het ministerie trouwens niet ter beschikking behoe ven te stellen. Zijn werk heeft hij al geruime tijd geleden hervat. Van het Centraal bureau van de tuin bouwveilingen ontvingen wij de volgende verklaring: Het Centraal bureau van de tuinbouw veilingen beeft nimmer gelden aan het Oost-West-syndicaat ter beschikking ge steld met de opdracht hiermede Duitse ambtenaren om te kopen. Wel heeft het Oost-West-syndicaat gedurende vele jaren de belangen van het Centraal bureau van de tuinbouwveilingen in Duitsland be hartigd en heeft het Centraal bureau hiervoor aanzienlijke bedragen betaald. Toen omstreeks 1950 en in dc daarop volgende jaren geruchten circuleerden dat het Oost-West-syndicaat een gedeelte van deze bêdragen zou gebruiken om steekpenningen aan Duitse ambtenaren uit te betalen, heeft het Centraal bureau van de tuinbouwveilingen de relatie mét het Oost-West-syndicaat niet voortgezet dan na ecn regelmatig overleg met de bevoegde Nederlandse regermesmsttrties. Het verheugt het Centraal bureau- van d» tuinbouwveilingen, dat het diepgaande onderzoek thans ecn eind aan deze ge ruchten heeft gemaakt. HET is pas zes maanden geleden dat Nikita Chroesjtsjef in Wenen president Kennedy meedeelde dat hij voor 31 december zijn gang zoti gaan in Berlijn en dat hij iedere mo gendheid die hem dit zou beletten dc oorlog zou verklaren. Niet meer dan negentig dagen zijn voorbijge gaan sinds hij enkele Westeuropese staatslieden precies liet weten, hoe veel H-bommen de Sowjetunie nodig zou hebben om hun landen te ver nietigen en de indruk wekte dat die bommen wel spoedig konden vallen. De limiet van de 31 december is nu evenwel niet meer van kracht. Het lijkt er meer op dat de Sowjet unie aan een vredesoffensief is be gonnen. Uit bepaalde uitlatingen zou men kunnen afleiden dat een presidentieel bezoek in de lenfe van het komende jaar niet onmogelijk is. Het verschil tussen toen en nu is wel erg groot. Er valt uit op te ma ken dat Chroesjtsjef heeft gepro beerd zijn doel in Berlijn te berei ken door openlijk met geweld te dreigen, maar dat hij diep teleur gesteld werd door het Amerikaanse en Westeuropese antwoord. Er is nu veel duidelijk geworden o.a. dat Chroesjtsjef het slachtoffer van een misrekening was. opvallende the- n Chroesjtsjef's isrekening. Deze heeft het voor deel dat bepaalde andere raadsel achtige zaken er mee verklaard kun nen worden. Degene die haar heb ben ontwikkeld beginnen bij de eer ste Russische proeven met intercon tinentale ballistische projectielen in 1957. De aard van deze projectielen kun nen we door een merkwaardig feit nagaan. De eerste Spoetnik werd namelijk met behulp van één dezer projectielen in zijn baan om de aar de gebracht. Met andere woorden deze nieuwe Russische projectielen waren nauwkeurig genoeg maar zij waren kolossaal zwaar en daardoor zeer kostbaar. Als in de Sowjetunie de proeven met het prototype van een belang rijk wapen zijn geslaagd, dan is de gewone gang van zaken dat dit wa pen onmiddellijk in de massapro ductie wordt gebracht. Vanaf 1957 was de Sowjetunie in staat intercon tinentale ballistische projectielen op grote schaal te produceren. Verwacht werd dat de Russen, zeker in dit bijzondere geval van hun normale ge drag.lijn zouden volgen en deze ver onderstelling leidde tot de officiële voorspellingen over een gevaarlijke achterstand op het gebied van de geleide projectielen. Ook deze reporter deelde die op vatting. Maar hij was tevens de eerste die bekend maakte dat er nooit een dergelijke order was gege ven. Wij mogen aannemen dat achter deze. voor de Sowjetunie zo belang rijke beslissing, de wens heeft geze ten om de ontwikkeling en de voor uitgang van dc industrie, waaraan Cliroesjtsjef altijd zo'n grote waar de hecht, niet te ontwrichten. Er moet echter ook een grondig excuus geweest zijn voor het negeren van JOSEPH ALS0P de gebruikelijke Russische priori teiten. rolpens welke eerst de be wapening. dan de zware industrie en tenslotte het algemeen welzijn komt. r\lT excuus was, klaarblijkelijk, het van te voren beproefde min der kostbare geleide projectiel voor middelgrote afstand. Ongetwijfeld hebben vele diehards in het Krem lin en de generale staf aangedrongen op een zo groot mogelijke productie t<an intercontinentale geleide projec tielen. opdat de voorsprong op de Verenigde Staten zo groot zou wor den als dc Amerikanen vreesden. Chroesjtsjef besliste echter dat de massaproductie van de veel goedko pere projectielen voor middelgrote afstand voldoende zou zijn. Deze daad localiseerde ..de achterstand" op het gebied van de geleide projec tielen voor Europa, -.jat het meest verontrustende clement in het hui dige strategische patroon is. Chroesjtsjef speelde hoog spel. Hij zelf onthulde deze zomer tijdens de periode van dreigementen, het be staan ervan, toen hij de Westeuro pese naties pochend zijn ..gijzelaars" noemde. Het resultaat was echter dat deze ..gijzelaars" zich allerminst als zodanig gedroegen en dat de Verenigde Staten meer vastberaden heid toonden dan Chroesjtsjef had verwacht. Hij moest wel tot de con clusie komen dat hij verkeerd ge gokt had. Chroesjtsjef nam zijn ver lies sportief en veranderde van tak- tiek. TJET mislukken van zijn spel had evenwel nog een ander gevolg waar niet zoveel aandacht aan is geschonken. Het aloude beginsel in de Sowjetunie, dat de wapen produc tie voor alles gaat, wordt weer van kracht. Terwijl president Kennedy de defensiebegroting met een paar miljard verhoogde deed Chroesjtjef er deze zomer niet minder dan een derde bovenop. Terwijl Kennedy 156.000 reservisten onder de wapenen riep. annuleerde Chroesjtsjef de de mobilisatie van 500.000 man en hield hij nog 750.000 reservisten onder de wapenen. De proeven met kernwapens maak ten duidelijk deel uit van hetzelfde plan van Chroesjtsjef. Zo ook de druk die Rusland op Finland uitoe fent. In het kort komt het dus hierop neer, dat dc Sowjets. nu zij ver keerd gewed hebben op de uitwer king van ecn minder-dan-maximale macht, trachten hun vergissing goed te maken. Dit is dan de theorie vdn de „hel derzienden", die beklemmend is, maar precies klopt met de bekende feiten. Advertentie f6.15 voor uw apéritief voor uw long-drink voor uw cocktail vordering was het omkopen van daar- voor in aanmerking komende Westduit- Hirsch kreeg aan het begin en aan se amb;enareri o a ,jr. Stalmann het eind van zijn rede een staande Van Prms stamt de be,A. ovatie van de afgevaardigden. Een .stalmann omkoopbaar zou ipmerkelijke^ uitzonderingen jias ;iacj d11 gehoord van bankier Goetzen nister Marijnen van deze prak- "ïïi5r. tijken hoorde, eiste hij niet alleen het staken van de betalingen aan het Oost- Franse U.N.R.-afgevaardigde Peij- refitte. De socialistische fractie gaf daarna een verklaring uit, waarin met grote verwondering kennis werd geno men van het „ongerechtvaardigde ont slag" van Hirsch. dat slechts te ver klaren Is door de trouw, die Hirsch betoond heeft aan het E.E.G.-verdrag. Het Hongaarse persbureau „M.T.I." meldt dat Hongarije de Albanese am bassadeur te Boedapest heeft aangezegd het land te verlaten. De Hongaarse am bassadeur in Tirana is teruggeroepen. De Algemene Vergadering Volgens M.T.I. is de Albanese am- Ver. Naties heeft gisteren bassadeur verantwoordelijk.gesteld voor ecn resolutie aanvaard betreffende de ..het verspreiden van propagandamate- kosmische ruimte. riaal. waarin kritiek wordt geoefend op. De resolutie doet een beroep op alle de politiek der Hongaarse republiek". staten die kunstmanen of ruimtevaar- Ook de Albanese ambassaderaad voor tuigen lanceren aan de speciale com- handelszaken is tot ongewenst persootf missie voor de ruimtevaart onmiddel- verklaard wegens ..propagandistische en lijk inlichtingen omtrent lanceringen te vijandige activiteit jegens Hongarije". verschaffen. Ru i m teresolu t i e werd aanvaard Een Hollandse jongen zou in zo'n geval op het zadel van zijn fiets zijn gaan staan om alles beter te kunnen zien. maar in de Dominicaanse Republiek beklim men jongens hun ezel en zij to nen dus verwantschap aan onze Dik Trom. als zij zoals dit knaapje in La Vega een poli tieke meeting gadeslaan. De op positieleider Fiallo was aan het woord om de omverwerping van de regering Ballaguer te eisen en het jochie luisterde gespannen toe, terwijl de ezel zich nergens Iets van aantrok. raaq dc Britse archeoloog John Allegro zal I na Kerstmis pogingen doen om in de zo- jr kas genaamde Kerstmis-grot ten westen van Gej dc Dode Zee documenten op te sporen, n vaB die geschreven zouden zijn in de tijd bouw tf>cn christencn van 'iel eerste uur uit Jeruzalem werden verdreven. Provinciale Staten van Friesland hebben hun \erontrusting uitgesproken over geruchten, dat het ministerie van defensie van plan zou zijn uitbreiding n gub> te geven aan de periode waarin schiet- gevee? oefeningen worden gehouden op de Vlie- tor d« horst bij het eiland Vlieland. 32 be- hi een Kil I Italic lijdt nog steeds kou door de ijzige wind van dc Balkan. In de Abruzzen zijn vele dor- pen en gehuchten geïso leerd door zware sneeuw. Ook de bewoners van de anders zo zonnige eilan den Sicilië en Sardinië bibberen nu reeds drie dagen lang bij tempera turen onder het vries punt. bouwen, heeft een maand huur als kerstgeschenk aan zijn 42 huurders kwijtgescholden. De huis baas. die anoniem wil blijven, had als enig commentaar: „Ik wilde alleen maar wat mensen gelukkig maken". De huur bedraagt gemiddeld 70 mark per gezin. Tien burgers zijn in Spanje door een krijgs raad veroordeeld tot ge vangenisstraffen van 16 tot 4 jaar wegens het vervaardigen en versprei den in Spanje van com munistische propaganda. B In de afgelopen week zijn ongeveer veertig Poolse toeristen in We nen achtergebleven. Het merendeel van hen was afkomstig uit de voorma lig Duitse gebieden, die na de tweede wereldoor log door Polen zijn bezet. Velen van hen zijn al naar West-Duitsland ver trokken om cich bij ver wanten te voegen. I Gisteravond is in Ham burg de penning van de vrije kunstacademie top- gekend aan de Zuidafri- kaansc schrijver Alan Paton voor diens „moe dige en onzelfzuchtige activiteit in naam van menselijkheid en christe lijke beginselen". De on derscheiding werd door Patons zoon. Jonathan, in ontvangst genomen, daar de schrijver zelf niet naar Hamburg kon komen, omdat de Zuidafrikaanse autoriteiten zijn paspoort in beslag hebben geno- I In Ede is gisteren voor de tweede maal de 60.00')- ste ingezetene van dc ge meente geboren. In de cember 1959 werd voor de eerste maal het getal 60.000 bereikt, dorh hier aan werd toen geen aan dacht geschonken, omdat op 1 januari 1960 als ge volg van de grenswijzi ging 4254 inwoners naar de gemeente Veenendaal zouden overgaan. I Dc wereldberoemde Spaanse cellist Pablo Ca sals heeft kritiek gele verd op de regering Ken nedy. omdat deze een ontmoeting georganiseerd heeft tussen de Ameri kaanse minister van bui tenlandse zaken Rusk en generaal Franco. Rusk ontmoette Franco afge lopen weekeinde, terwijl Kennedy in Zuid-Ameri- ka was. 780) We hebben een vorige maal kunnen we het heel verklaarbaar vin gesproken over de Gulden Snede die den dat aan een figuur zoals bijvoor- een lijn in uiterste cn middelste re- beeld de vijfpuntige ster, een hljzon- dch verdeelt, waardoor de lijnstuk- dere betekenis werd toegekend. Im- verhouding te zien gevi 0,618. Deze Gulden Verhouding kunnen wc vaak tegenkomen ln bouwwerken en kunstvoorwerpen, Bepaalde stork tot on spreken. Zo De lengte verhoudingen blijken schoonheidsgevoel te >k deze Gulden Snede, breedte van een blad- regelmatige vijfhoek dc diagonalen naar de hoek punten worden getrokken, delen die diagonalen elkaar volgens de Gulden Snede. Er ontstaat dan een vijfpun tige ster. En door de snijpunten van die diagonalen te verbinden, ontstaat een nieuwe vijfhoek waarvan de dia gonalen elkaar wéér volgens de Gul zijde, de bladspiegel en zetspiegel den Snede verdelen i van een boek. dc de zetspiegel, al deze maten staan soms tot elkaar in verhoudingen dlc tot de Gulden Sne de zijn terug te voe ren. Maar zonder moeite kunnen we verhoudingen TOCH IS HET ZO in de afmetingen van notitieboekjes, briefkaarten, lu cifersdoosjes. reclamcbiljetten. post zegels, enz. En zelfs in de natuur kunde. want in de trillingsleer vin- hoekig stukje papier wordt geachre- gaat dit i zich voor de antieke mens Iets heerlijkers in denken dan de Gulden Verhoudin gen die zich tot in het oneindige her haalt? In de oud- held was dit be langrijk genoeg om tan het pentagram een magische betekenis toe te ken nen. En wanneer nu de formule abracadabra volledig op ecn drie erhouding terug hij trillingsgetallen van grondtonen, die zich verhouden tot die van dc bov tonen als 1:2:3:5: de reeks die we de noemden. En gaan we verder dan blijkt deze verhouding ook in sommige bloemen, vruchten, planten en kristallen voor te komen, evenals in Gothische kathedralen, schilderij en. beeldhouwwerken, brandgeschil derde ramen, pyramlden en lemnels, ja zelfs In de bouw van de Stradiva rius viool! Nu was het dc oude Grieken, zoals Eudoxos in de 4de eeuw v. Chr., reeds opgevallen dat de Gulden Ver houding een bijzondere aesthctischc waarde had en bovendien een be langrijke rol in dc meetkunde speel de punten van die driehoek en op een bepaalde manier n gevouwen, is net magische dat Is dus woord automatisch gevat in d^ regel- rlge maal matige vijfhoek, waarin de Gulden Verhouding tot in het oneindige is geborgen. Een beter middel teger rts of kiespijn i wel r welijks dcz< en magiërs die op zoek waren naar de wetmatigheid van het heelal, waardoor al het gebeuren In dc cos- mos en op aarde verklaard zou kun nen worden, meenden dan ook in de Gulden Verhouding één van de wet ten te hebben ontdekt, die als grond slag hadden gediend bij de Schep ping. En wanneer we ons in deze ge- dachtcngang wat dieper ingraven. We zullen ons ln de magie niet verder begeven, maar wijzen er al leen op, dat waar ook In dc natuur sprake is van een regelmatige vijf hoek. de Gulden Snede, de Gulden Verhouding of het Gulden Getal te vinden Is. dus In dc kristallen, de zeester, dc ribben van een cactus, dc vijfpuntige ster van de Sedum purpurcum of hemelsleutel enz. Hier in zit niets verbazingwekkenders dan In dc andere regelmatige figuren en dus andere verhoudingen die we in de oneindige variaties ln de natuur aantreffen. En dat we dc Gul den Snede vaak in bouwwerken en kunstvoorwerpen tegenkomen. Is toch al heel weinig mysterieus, want de makers daarvan hebben die construc ties zelf gebezigd! Maar ln de oudheid en In de mid deleeuwen poogde men op grond van dergelijke theorlecn het hele heelal ln elkaar te knutselen. Thailand kritiseert r gedrag ZOAVO De Thailandse minister van buiten landse zaken Thanat Khoman heeft te Bangkok tegenover verslaggevers ver klaard dat Thailand mogelijk de volgen de bijeenkomst van dc ministerraad der Zuidooslaziatische Verdragsorgani satie (ZOAVO). die in maart 1962 te Parijs zal worden gehouden, niet zal bijwonen. indien geen maatregelen worden getroffen om tot ecn doelmati ger werking van de organisatie te ko- Als voorbeeld van wal hij kenschet ste als de „ondoelmatigheid" der ZOAVO noemde Khoman het feit. dat de ZOAVO enige tijd geleden geen ge hoor had gegeven aan de door Laos uitgerproken wens. om een waarnemer naar dat land te zenden. In antwoord op ecn vraag verklaarde de Thailandse minister an buitenland se zaken dat de te Genève door dc communistische afvaardiging naar het overleg aldaar over de toekomstige status van Laos afgelegde verklaring, dat Laos niet onder bescherming van de ZOAVO mag komen tc staan, „in overeenstemming is met het bekende streven der communisten, die op de vernietiging van de ZOAVO uit zijn". WHITE OWL UNION 22 et SENORITAS 14 ct UILTJE voor de kenners Stalin niet genoeg ontluisterd De ..Prawda" schreef gisteren dat er op bijeenkomsten van vele plaatselijke parlij-organisalies maar oen zeer korte cn weinig interessante uitleg is gege ven van dc besluiten van het 22ste par tijcongres in Moskou. Het blad oefent heftige kritiek op de actieve leden van de partij, die deze besluiten moeten toelichten op bijeenkomsten waarop ook de gewone man aanwezig is. Het centrale comité, aldus dc „Praw da", heeft in Moskou ecn conferentie belegd voor dc „werkers op ideologisch gebied Op deze conferentie zal men dc beste propagandamethode moeten uitzoeken om dc br"dc lagen van hei voik te bereiken. Het blad doet voorts een beroep op kunstenaar- cn radio commentators om de partij hierbij te steunen. Zoals bekend werd op het 22ste partijcongres de persoonsverheer lijking veroordeeld, die speciaal onder Stalin tot wandaden zou hebben geleid.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 5