f3975?
President Tsjombe naar
I premier Adoela toe
Sukarno kondigde
mobilisatie aan
Den Haag: Troepen
voortdurend paraat
Onderwijsdebat was
niet boeiend
Mammoetwet kwam slechts
zijdelings ter sprake
Demonstratie van eerste
Nederlandse Starfighter
Vijf tot twintig procent
voor ambtenaren
1EUWE LEIDSCHE COURAINT
DINSDAG 19 DECEMBER 1961
Premier Tsjombe van Katanga is
pteravond laat gearriveerd in de
oordrhodesische plaats Queens
Duse (bij Kitwe). Daar heeft hij nog
isprekingcn gevoerd met Gullian,
i Amerikaanse ambassadeur in
iopoldstad, die speciaal door presi-
mt Kennedy is aangewezen om
lar een oplossing van het Kongo-
5e probleem te streven. Dit gebeur-
i op verzoek van Tsjombe. Deze is
Indaag doorgereisd naar de Kon-
ilese basis Kitona (die in Jianden
m de V.N. is) om te onderhandelen
et premier Adoela van de centrale
Dngolese regering te Leopoldstad.
BESTAND
Intussen heeft het V.N.-leger in Ka-
jga opdracht gekregen, een tijdelijk
stand in deze provincie mogelijk te
jken (voor de duur van de besprekin-
n tussen Tsjombe en Adoela). Dit
fetand zou mogelijk zijn, omdat de on-
jddelijke doelen van de V.N.-eenheden
Elisabethstad zijn bereikt en regelin-
n zijn getroffen voor bedoeld gesprek.
Thant heeft nieuwe beschuldigingen
n de Belg Spaak over wreed optreden'
p de V,N.-troepen van de hand ge-
Izen en zijn verbazing er over uitge-
roken, dat de heer Spaak geen repri-
|nde heeft uitgedeeld aan de huurlin-
p en blanke sluipschutters (waarbij
Ie Belgen) in Elisabethstad.
De strijd om Elisabethstad was gisteren
jenlijk al geëindigd. Gevechtswagens
n de Ver. Naties reden naar het cen-
ïm in Elisabethstad. Mortlerbeman-
igen baanden een weg voor de wa
ns. Het hotel Leopold II kreeg enkele
(treffers en de straat en winkels bij
['ij worden weggejaagd
zeide Pen gel
Bij de böhaimdeiiiinig van 'd)e begroting
de Suminaiam.se StaJten is die heer J.
j Bengel gisteren alleen aan het woord
Keest. Hij sprak dmie uren larng en
e, dait zijn naitianale partij Suniname
1 blijven strijden voor een onaf ham-
lijk Suriname omdat de drramg naar
afhankelijkheid -miat te stuiiten is.
ffaar aanleiidlinig van die opmerkingen
n de fractieleiders van de verenigde
ndostaanse partij en die róoms-katho-
ke progressieve Surinaamse partij,
t zij dn het Koninkrijk wiillen blij-
n, zeide de heer Pengel dat die be
ugen van Nederland en Suriname vaak
jenstrijdig zijn. Een gelijkwaardigheid
q niiet bestaan, omdat die vensohil-
i te groot zijn. Suriname kan zich
i weelde niet veroorloven om gelijk-
iardig te zijn. Er zal een tijd komen,
ït Suriname uit het Koninkrijk zal
jrden weggejaagd", zeide 'hij.
W WERKEZEL...
hele dag voor U in de weer. Al Uw
ine transport (tot 300 kg per keer)
25 ïreen beetje benzine en een mini-
|m aan andere kosten. Wat 'n
pak zo'n „werkezel" voor Uw zaakï
•VOLAUTOMATISCHE
\F PICK-UP
ikke laadvloer 1,17x1.42 m, nuttig
idvermogen laadbak 300 kg. Lever-
ar met 600 cc - 22 pk of 750 cc -
-=pk motor. Open laadbak of laadbak
It huif (tegen meerprijs). Breng
ïrt in Uw bedrijf met de DAF
ik-Up!
PICK-UP
r i r-r-m mUr
1 India, 5 Japan, 3 Joeg. SI., 4 Liban
"iLiber., 41 Noor, 3 Oost Duits!.. 1 Pak.
4 Polen, 4 Port., 4 Rus.10 Spanje
i VAR. 20 Zweed. 1 Zwits., 1 Zd
V.N.-leger moet
voor een tijdelijk
bestand zorgen
het hotel leden zware schade. Bij het
postkantoor, dat het voornaamste doel
van de V.N.-rtoepen leek, ging een groot
aantal ruiten in scherven. Er waren zo te
zien geen Katangaanse troepen in de
stad. Zij hebben zich vermoedelijk terug
getrokken in de Afrikaanse buitenwijken
en op het omliggende platteland.
De Ierse en Zweedse troepen trokken
langzaam op in de stad. Zij bewegen zich
uiterst behoedzaam voort langs de muren
van de gebouwen omdat zij scherpschut
ters en enkele resterende haarden van
verzet vreesden. De enige plaats waar
zware strijd geleverd is. was het hoofd
kantoor van Union Minière, dat zondag
avond door straalvliegtuigen beschoten
werd. Het geratel van machinegeweren
Bluf
Toen de V.N.-troepen de stad binnen
trokken, verklaarden Katangaanse woord
voerders. dat hun troepen voornemens
waren een guerrillastrijd te gaan voeren.
Een blanke officier van het Katangaanse
leger zei: „Het verlies van Elisabethstad
interesseert ons niet. Wij reorganiseren
onze campagne op basis van een V.N.-
bezetting van Elisabethstad. Geloof
de oorlog is juist begonnen".
In de eerste uren van maandag leek dc
weerstand tegen de V.N. echter ten
einde. Toen trokken de Katangaanse
troepen zich rustig terug behoudens bij
het hoofdkantoor van de Union Minière.
Zij werden gevolgd door gevechtswagens
van de V.N., die langs het Franse con
sulaat, vier straten van het hotel Leo
pold II reden. De wagens ontmoetten
geen verzet en hun kanonnen bleven
zwijgen.
De Belgische burgers in de stad traden
na de luchtaanval op het hoofdkantoor
van Union Minière zeer onbeheerst op.
(Vervolg van pagina 1)
haaldelif.c zijn aanspraken aan de Al
gemene vergadering der Verenigde Na-
tijen hadden nooit een stap gedaan om
het gesuhil ten gunste van Indonesië ic
beslechen". Sukarno schreef volgens
hen„Als verantwoordelijke organen en
belanghebbende partijen geen oplossing
ties voorgelegd en „belanghebbende pa>r-
tot stand willen of kunnen brengen,
wat blijft er dan over?" Sukarno had
volgens hen verklaard, dat het Indone
sische volk niet lijdzaam kan blijven
toezien terwijl Indonesië „verbrokkeld"
wordt. Indonesië zou gedwongen zijn
tot geweld als de Nederlanders deze
„verbrokkeling" zouden blijven bevor
deren.
De Indonesische luchtmacht heeft he
den bekend gemaakt dat zy van plan
is het luchtruim boven de Molukkcn en
rondom west Nieuw-Guinea gesloten te
noten .gewaarschuwd
van een Indonesische aanval in" Goa-
stijl op Nieuw-Guinea, aldus bericht dï
Daily Mail. De Indische aanval op Goa
kan er volgens het blad sterk toe bijdra
gen, dat Sukarno tot de aanval op Nw.-
Guinea overgaat. Een Britse officiële
woordvoerder verklaarde: „Wij hebben
er niet rechtstreeks mee te maken, maar
deze kwestie mag niet met geweld wor
den geregeld."
Amerika „opgelucht"
Amerikaanse functionarissen te Wash
ington waren teleurgesteld over de toe
nemende ernstige mogelijkheid van een
„tweede Goa" in het geschil over
Nieuw-Guinea. Zij gaven toe dat de
kaïns op strijd tussen beide landen na-
dferbij was gekomen.
Maar eniiige opluchting was in Wash
ington duidelijk nu president Sukarno
afzag van een opdracht tot een onmid
dellijke aanval in zijn rede.
Zijn rede was die eerste duidelijke
wenk inzake de vraag of Indonesië In
dia zou volgen in het gebruik van mi-
Hbaire macht om zijn territoriale aan
spraak ten opzichte van een Europese
macht te Steunen.
Terwijl sommige berichten spreken
wan een miljoen toehoorders, meldt
Reuter er honderdduizend en een ander
bericht spreekt van tienduizenden.
Vrijbrief voor
infiltratie
Waarnemers in Indonesië menen dat
Sukarno's bevel een vrijbrief is voor
ni&t- en hailf-officiële aanvallen op
West-Papoea. Zij waren eohtqr verrast
dat Sukarno niet verder is gegaan na
de vele publiciteit, die aan de .toespraak
vooraf ging en na India's aanval op Goa.
Velen hadden verondersteld dat Sukar
no een begin dier vijandelijkheden zou
aankondigen.
Te Washington verondersteld- men dat
Sukarno's rede bedoeld was als drama
tische druk op de Verenigde Staten,
die al geheel in beslag genomen worden
door de Kongo en Goa, om aan Dja
karta's zijde het uitbreken van vijande
lijkheden op een darde plaats te voor
komen. Te Washington gelooft men dat
Sukarno zijn opdracht aan de strijd
krachten zal aanhouden hangende een
verdere briefwisseling met Kennedy. In
donesische functionarissen aldaar zei
den, dat Sukarno ook een beroep had
gedaan op die V.S. om diplomatiek op
te treden.
Nieuw-Guinea luisterde
De Nederlanders in Nederlands Nieuw-
Guinea, die zich op een oorlogsverkla
ring voorbereid hadden, hebben het be
vel van Sukarno om Nieuw-Guinea ,te
bevrijden" met opluchting ontvangen
De Papoea's luisterden met belangstel
ling naar de rechtstreekse uitzending
van radio-Djakarta, welke overigens
slecht ontvangen werd, maar toonden
zich weinig onder de indruk. Een typi
sche reactie was „omong kosong" (leee
gepraat).
De rooms katholieke bisschoppen van
Nederland hebben aan minister-president
prof. dr. J. E. de Quay en president
Sukarno het volgende telegram gezon-
Atoomreactor in
Indonesië
President Sukarno heeft aan de Gadja
Madah-universiteit te Djokjakarta gis
teren een door dc Russen gebouwde
atoomreactor in gebruik genomen. Hij
zeide „Als andére landen een moreel
recht hebben atoombommen te vervaar
digen, dan zouden wij dit ook hebben
Maar wij willen onze jeugd niet in de
kernwetenschappen onderwijzen voor de
vervaardiging van atoombommen". De
Russische ambassadeur Miklailof zeide
dat zijn regering de Indonesische aan
spraken op westelijk Nieuw-Guinea
steunt en overtuigd is. dat het Indone
sische volk „zegevierend uit de strijd zou
i komen".
te Utrecht doen een dringend beroep
op de Nederlandse en de Indonesische
regering om met alle bereidwilligheid
le streven door middel van een
open en vertrouwvol gesprek van alle
betrokkenen naar een vreedzame op
lossing van het geschil om Nieuw-
Guinea (West-Irian).
Zij spreken het vertrouwen uit, dat
deze wederzijdse bereidheid de grond
slag zal kunnen vormen voor toekom
stige goede verhoudingen tussen de
betrokken volkeren. Zij menen dat bel
niet op de weg van de kerk ligt in
deze een bepaalde oplossing te sugge
reren of voor te staanmaar zij bidden
God dat Hij met Zijn wijsheid de lei
ders van de betrokken volkeren mag
helpen de juiste weg naar een duur
zame en vredelievende oplossing te
vinden".
„Amsterdam blijft
dynamische stad"
Het jaar is voor Amsterdam bepaald
niet slecht verlopen. Vele belangrijke za
ken zijn in het afgelopen jaar tot stand
gekomen. In de ogen van de rest van
Nederland was Amsterdam bijna een pro
bleemstad geworden die ingeslapen zou
zijn. Deze gevaarlijke mentaliteit is nu
verdwenen, doordat Amsterdam, meer
dan vroeger jaren het geval was, rucht
baarheid heeft gegeven aan de grote wer
ken die hier tot stand komen, de explosie
in de activiteiten gedurende de laatste
drie jaar, heeft bewezen dat onze stad
dynamisch is en een geducht concurrent
voor de andere economische centra is.
aldus de burgemeester van Amsterdam,
mr. G. van Hall gist'ermiddag in Kras-
napolsky op een federatieve kerstnieuw-
jaarsbljeenl^mst van de Amsterdamse
pers.
Scherpenisse wil niet
bij St. Maartensdijk
(Van onze correspondent)
De raad van Scherpenisse heeft zich
gisteren een fel tegenstander getoond
van samenvoeging van deze gemeente
met Sint Maartensdijk op Tholen, zoals
dit voorgesteld wordt door Gedeputeerde
Staten van Zeeland. Wij voelen uw plan
tot samenvoeging van onze gemeente en
Sint Maartensdijk als een discriminatie,
zo staat er te lezen in hun brief die van
daag op de post gaat naar Gedeputeerde
Staten van Zeeland. Burgemeester D. C.
Bouwense en gemeentesecretaris A. L
G. van Doorn lazen gistermiddag in de
raadszaal beurtelings enkele folio-vellen
voor van de ontwerpbrief, waarin B. en
W. hun grieven tegen de opheffing van
de gemeente hadden neergelegd. De door
het provinciaal bestuur voorgestelde
combinatie wordt daarin een salto mor-
tale ten opzichte van het leidende his
torische beginsel genoemd. Het ademt de
geest van opportunisme, zo zegt de brief.
De raadsleden konden zich zonder uit
zondering akkoord verklaren met de
forse reactie in dit antwoord, waarin de
door G.S. geopperde argumenten stuk
voor stuk worden aangevallen.
In 1962^eer ILSY
Op 'tweede Pinksterdag van het ko
mende jaar, maandag 11 juni, zal op Ypen-
burg de zevende ILSY worden gehouden.
Deze Interanationale Luchfcvaartshow
Ypenburg wordt evenals in het verleden,
georganiseerd door de Koninklijke Ne
derlandse Vereniging voor Luchtvaart in
nauwe samenwerking met de Koninklijke
Luchtmacht en de gemeente Rijswijk.
In Haagse gezaghebbende kringen
men er vanmorgen op, dat in Indonesië
een mobilisatie niet dezelfde betekenis
heeft als in het Westen. Men kent
niet een dienstplicht zoals hier. Alle
troepen, waarover Indonesië beschikt,
zijn reeds onder de wapenen. Als Sukar
no over mobilisatie spreekt, moet
daaruit niet concluderen, dat hij zijn
leger zal versterken. Veeleer
zijn uitspraak opvatten als* een beroep
op het hele Indonesische volk, zich te
stellen achter de „bevrijding" van West-
Uiteraard, zo verluidt in Den Haag,
heeft de regering onder ogen gezien,
welke maatregelen zullen moeten
worden genomen, als inderdaad een
gewapend conflict uitbreekt. Daarbij
is ook de mogelijkheid onder ogen ge
zien om, als de situatie dat nodig
maakt, militaire versterkingen ï.aar
Nieuw-Guinea te zenden.
De woordvoerder van de minister van
defensie deelde desgevraagd mee, oat de
houding van Sukarno momenteel nog
geen aanleiding geeft tot het nemen van
bijzondere maatregelen. Hy herinnerde
eraan, dat dc strijdkrachten in Nieuw-
Guinea praktisch steeds voor 75 a 100
procent paraat zyn. Zij moesten immers
lot n utoe reeds ten allen tijde rekening
houden met de mogelijkheid van Indo
nesische infiltraties.
Nederland beschikt in Nieuw-Guinea
over ongeveer vierduizend goed ge
oefende militairen, te weten het Nieuw-
Guineabataljon van de Landmacht (on
geveer duizend man), ondergebracht in
zeven garnizoenen, een detachement ma
riniers van eveneens ongeveer duizend
man, een dozijn Hawker-Hunterstraal-
heid van de Marine, bestaande uit de
jager Utrecht, de twee fregatten Korte-
naer en Evertsen, een aantal kleinere
vaartuigen, zestien Neptune vliegtuigen
voor het maken van patrouillevluchten
en een aantal jachtvliegtuigen van de
Marineluchtvaartdienst.
W;
Indonesische leger schijnt te bestaan
uit ongeveer driehonderdduizend mili
tairen, maar het is onvoorstelbaar, dat
deze strijdmacht in zijn geheel tegen
Nieuw-Guinea zal worden ingezet.
Indonesië heeft de laatste tijd actiel
wapenen en ander militair materieel
aangekocht, maar de aard der bewape
ning loopt dermate uiteen, dat deskun
digen betwijfelen, of het Indonesische
leger deze wapenen zeer efficiënt zal
kunnen benutten. „Men moet", zo werd
van gezaghebbende zijde met nadruk ge
zegd, .Indonesië niet onderschatten
maar aan de andere kant toch beslist
ook niet overschatten".
(Van onze parlementsredactie)
TAE begrotingsrace in de Tweede Kamer is gisteren voortgezet met de
behandeling van de begroting-1962 voor onderwijs, kunsten en we
tenschappen. Bij die gelegenheid had niet minister Cals die nog steeds
ziek is achter de regeringstafel plaats genomen, maar zijn plaatsyer-
vangster minister Klompé (maatschappelijk werk). Deze werd aan het be
gin van het debat door het onlangs uit New York teruggekeerde KVP-
Kamerlid mej. dr. J. C. H. H. de Vink begroet mettwee hartelijke
kussen. Voorwaar een ongewone geste in ons parlement.
Het stond eigenlijk al bij voorbaat
vast, dat het o.kjw.-debat dit jaar niet
erg boeiend zou worden, omdat door de
afwezigheid van minster Cals de alge-
s belijdslijnen niet of nauwelijks in
discussie konden komen. De meeste spre
kers beperkten zich dan ook tot zakelij
ke kwesties, zodat minister Klompé het
bij de voorbereidiing van haar antwoord
niet al te moeilijk zal hebben.
Toch kwam nog wel even de omstre
den Mammoetwet ter sprake, zij het
slechts zijdelings, zo verklaarde de
KVP-er Albering nog eens, dat zijn
fractie op een aantal punten bezwaren
heeft tegen het ontwerp (met name voor
wat betreft de positie der maatschap
pelijke organen en de planningsproce
dure). In de hoop dat minister Cals
daaraan tegemoet zal komen, wil de
KVP aan de totstandkoming van de wet
„op constructieve wijze" meewerken. De
heer Van Bennekom (a.r.) zei dat de be
zwaren, die in onderwijskringen tegen
de Mammoetwet naar voren zijn ge
bracht. door zijn fractie „in sterke mate"
worden gedeeld. Maar ook hij zegde
constructieve medewerking toe. Me
vrouw Van Someren-Downer (lib.)
meende, dat de Mammoetwet niet de
oplossing beeft gebracht, die haar frac
tie zo graag zou hebben gezien. Intus
sen hoopt de WD, dat het ontwerp na
amendering een voor haar meer aan
vaardbare vorm zal krijgen.
Het betoog van mevrouw Van Some
ren was gisteren vrijwel het enige, dat
een beetje politieke kleur had. en wel
in kritische zin. De KVP-er J. M. Peters
betichtte haar naderhand zelfs van „krib
bige oppositie". De liberale spreekster
betwijfelde of minister Cals, gezien zijn
beleidsprestaties, wel aanspraak kan ma
ken op het epitheton „eerzuchtig", waar-
mee men pleegt te sieren. De bewinds
man heeft in de afgelopen jaren immers
geen wezenlijke voortgang geboekt
het oplossen van de kernproblemen
ons onderwijs. Wat zijn benoemingsbe
leid betreft: gerust zijn de liberalen
daar nog niet over, ondanks 's ministers
verzekering dat alles in orde is. Tol
dusverre bleek niet, dat in de werkelij
ke topfuncties bij o.k. en w. positieve en
actieve voorstanders van het openbaar
onderwijs zitten. In dit verband
mevr. Van Someren er nog op, dat dc
kostenstijging bij het bijzonder lager
onderwijs f 7 miljoen bedraagt en bij
het openbaar 0.
De strijdlust van mevrouw Van So
meren werd niet getemperd door het feit
dat zij tijdelijk half-invalide is. Haar
rechteram zat gisteren in het verband.
In de wandelgangen ivist men te ver
tellen, dat zij vorige week tijdens een
judo-les een gekneusd schouderblad en
enkele gescheurde spieren had opgelopen
Wit voetje
Nieuw proefcentrum van Fokker
hol, op het terrein van de n.v.
Nederlandse Vliegtuigfabriek Fok
ker, zozeer de betrekkelijkheid van
het menselijk kunnen en kennen ge
demonstreerd als de plotseling in
gevallen koude. Terwijl de minis
ter van defensie, ir, S. H. Visser,
door het drukken op een knop in de
filmzaal van het nieuwe elektronisch
proefcentrum, aan de vlaggemast
voor het hoofdgebouw van Fokker,
vele meters van het nieuwe gebouw
verwijderd, de Nederlandse drie
kleur liet hijsen (hetgeen in de film
zaal door de autoriteiten door mid
del van televisietoestellen kon wor
den gevolgd), kon de eerste door
Fokker in Nederland geassembleerde
Lockheed F 104 G Starfighter aan
vankelijk niet starten, omdat de op
het terrein aangebrachte luchtlei-
ding door de koude geen lucht door
liet.
in de zgn. noordgroep van de vlieg-
tuigfabrikanten samenwerkende Ne
derlandse en Duitse ondernemingen
zo belangrijke dag, vermeldde, dat de
demonstratievlucht van deze eerste
bij Fokker geassembleerde Starfighter
doorgang zou vinden, „indien het weer
zulks toelaat".
Het bleek, dat het weer het inderdaad
niet toeliet, maar, nadat ook andere
op het terrein gemonteerde luchtleidings-
apparaluur, welke dient om de aanvoer
van lucht te verzekeren, die nodig is
om de motor van de Starfighter ie
doen strrten, het liet afweten, bracht
een van de KLM geleend verrijdbaar
aggrega.ii uitkomst
De chef-invlieger van Fokker, de heer
A. P. Moll, kon om ruim half twee
's middags laten zien, dat het toestel
Inderdaad wel de lucht in wil. En hoe!
Het steeg na een zeer korte aanloop van
Schiphol op en verdween bijna lood
recht omhoog op de krachten, die opge
wekt worden door de turbinestraalmo
tor en geholpen door de bij de start In
geschakelde nabrander. Het vliegtuig
was in een paar tellen een blinkend
stipje geworden boven de wijde vlakte
van Sch.phol. Het maakte een kort
„ommetje' en kwam daarna op betrek
kelijk geringe hoogte, maar vanzelfspre
kend met een aanzienlijk geringere
De minister van defensie, ir. S. H.
Visser heeft op het terrein van
Fokker bij Schiphol het nieuwe
elektronische proefcentrum ge
opend. De opening houdt verband
met de keuze van de regering om
de Lockheed F-104 G Starfighter
aan te schaffen voor de lucht
macht.
snelheid dan die van het geluid, over
vliegen. Gedurende de ogenblikken dat
de Starfighter van de nabrander ge
bruik maakt (ln het algemeen bij de
start en om snel bij een doel te geraken,
of zich. na bestoking daarvan, snel
te kunt.cn verwijderen) verbruikt de
motor tweemaal zoveel brandstof als
een kruisende Douglas DC—8. Het is
duidelijk, dat het gebruiken van de na
brander daarom „met verstand" ge
beurt.
Prof. Van Emden, technisch directeur
van Fokker, herinnerde er aan, dat de
opdracht voor de bouw van enige hon
derden Starflghters de grootste is in het
bestaan van Fokker. Voor de bouw van
dit nieuwe type vliegtuig was het no
dig het bedr(jf van Fokker uit te brei
den met een elektronisch proefcentrum,
waarin een zeer groot aantal zeer ge
voelige hypermoderne beproevlngs- en
(jkapparaten ls ondergebracht, die die
nen om de buitengewoon ingewikkelde
elektronische apparatuur, waarmede de
Starfighter is uitgerust, te beproeven
en te (Jken. Deze elektronische appara
ten In het vliegtuig hebben betrekking
op de navigatie, communicatie cn vuur
leiding.
Door de bouw en de inrichting van dit
beproevingscentrum is Fokker vooraan
kunnen blijven in de Europese vlieg
tuigindustrie.
repte bracht ojn. de stijgimg van. het
begrotingsbedrag (met bijna f 300 min.
voor 1962) ter sprake. Het verheugde hem,
dat minister Cals bij zijn ambtgenoot
van financiën kennelijk een wit voetje
heeft gehaald", maar er zijn ook kosten
stijgingen die de heer Tilanus niet be
greep. Zo bijvoorbeeld die van de afde
ling buitenlandse betrekkingen. „Er
wordt daar te veel geschreven", zo stel
de hij vast, doelend op het te grote aan
tal aangetrokken schrijvers. Soortgelijke
bezwaren had hij ook tegen het voor de
afdeling „watersnood" geraamde bedrag.
Dr. Tilanus bepleitte voorts verlaging
van de pensioengerechtigde leeftijd voor
kleuterleidsters tot 60 jaar. Voor het
kleuteronderwijs achtte hij de uitwer
king van een dergelijke maatregel over
enige jaren van groot belang, omdat dan
niet meer al te oude leidsters voor de
klas komen te staan.
Van verschillende kanten drong men
er bij de regering op aan nu ernst te
gaan maken met de verlenging van de
leerplicht. De socialistische mevrouw
Heroma-Meiliiïk b.v. wees erop, dat
handhaving van de 8-jarige leerplicht
vanuit sociaal en onderwijskundig oog
punt steeds minder bevrediging wekt
De verlenging dient daarom niet
1970 te worden verschoven. De regering
geve de Kamer in de loop van het ko
mend jaar berekeningen en prognoses,
zodat de consequenties van een en ander
zijn te overzien.
Ds. M. A. Mieras van de SGP-fractie
hield bij dit debat zijn maidenspeech.
Hij had waardering voor de arbeid van
minister en staatssecretarissen, maar
niet voor de grondslag van het o.k.w.-
beleid, dat immers niet gebaseerd is op
de Heilige Schrift. Vele begrotingsposten
(zoals die voor toneel, televisie, dans
e.d.) wees hij af, omdat ze in strijd zyn
met het beginsel der staatkundig-gere
formeerden.
De heer Mieras pleitte wel voor sub
sidiëring van bepaalde protestants-chris
telijke scholen, zoals de chr. HBS te
Axel. Dat deed ook de heer Van Benne
kom (a.r.), die zich. er overigens over
verheugde, dat minister Cals dit jaar
een redelijk aantal protestantse scholen,
op de subsidielijst heeft geplaatst.
Een tweede christelijk-historische
spreker, de heer De Ruiter, geloofde dat
invoering van de vijfdaagse schoolweek
bij het glo niet alleen aanbevelenswaar
dig maar ook heel eenvoudig is. Waar
reeds bestond, deden zich in de praktijk
zelden of nooit moeilijkheden voor
beste is, de vrije woensdagmiddag
af te schaffen.
Er werden voorts nog opmerkingen
gemaakt over om. de scholenbouw,
waarop staatssecretaris Stubenrouch
die vanmiddag na minister Klompé s
het woord komt zal ingaan, Uiteraard
werd van praktisch alle zijden minis
ter Cals een spoedig herstel toegewenst.
Engeland heeft medewerking
leend aan een overeenkomst, waarbij
die reserves van het Internationale Mo
netaire Fondis meit 40°/« zullen worden
verhoogd. De Verenigde Staten dragen
volgens Britse schaitting f 7.2 miljard bij,
Engeland en West-Duiltsland elk f 3240
miljoen. Frankrijk en Italië elk f 1800
min. België, Nederland, Zweden, Cana
da en Japan elk f 900 min.
Het dagblad Suiuh Indonesië vai
Partai Nasional Indonesia mag volgens
de militaire autoriteiten te Djakarta weer
verschijnen. Het is twee weken Jang ver
boden geweest omdat een hoofdartikel
•erklaard dat overheidspersoneel
zich zou moeten aansluiten bij politieke
partijen. Dit is voor bepaalde groepen
ambtenaren echter verboden.
Wall street zwak
en onregelmatig
De New Yorkse effectenbeurs was gis
teren onregelmatig en toonde een zwakke
stemming tegen het slot en er waren
aanzienlijk meer aandelen lager dan
Voor de toonaangevende aandelen lie
pen winsten verliezen uiteen van fracties
tot een dollar, doch een aantal aandelen
toonde verschillen van 2 dollar in beide
richtingen. Het nieuws was bemoedigend,
doch de handel was verward door be
lastingverkopen en arbitrage.
De beide Unilevers daalden scherp
tengevolge van winstnemingen.
Van de 1307 vdrhandelde fondsen slo
ten 416 hoger, 657 lager en 234 onver
anderd. Er waren 18 hoogte- en 15
laagtepunten voor 1961.
Het gemiddelde van Standard and
Poor voor 500 aandelen daalde 0.25
tot 71,76, voor 425 industriëlen 0.28
tot 75,81, 25 spoorwegen 0,28 tot
32,88, 50 nutsbedrijven 0,08 tot 65,99,
van Ass. Press voor 60 aandelen 1,20
tot 263,40, van Dow Jones voor 30
industriëlen 1,69 tot 727,71 punten.
I.C.L doet bod
op Courtaulds
Imperial Chemical Industries, het groot
ste bedrijf van het Britse Gemenebest,
heeft een bod uitgebracht op de aande-
/an Courtaulds. een grote fabrikant
synthetische vezels, teneinde aan
Amerikaanse en Europese concurrentie
het hoofd te bieden. Na de fusie zou een
onderneming met een kapitaal van acht
en half miljard gulden ontstaan met een
grote menigte van produkten, uiteenlo
pend van synthetische vezels tot verf en
plastics. Beide werken reeds samen in
de British Nylon Spinners. In het laatste
boekjaar heeft I.C.I. ƒ930 miljoen winst
gemaakt en Courtaulds 187 min. Cour
taulds heeft fabrieken in de Verenigde
Staten, Canada. Zuid-Afrika, Frankrijk
en Australië en belangen in Italië, Duits
land, Spanje, Zweden, Mexico en Zwit
serland. Vier aandelen Courtaulds kun
nen verwisseld worden in drie van I.C.I.
Het is nog niet bekend of Courtaulds
het bod aanbeveelt.
r d Ham (Haarlem). Kand.
r Hart en S C N de Jong
(Amstecam). Kan. ex. rechten: mej. C B J
M Maseüand en A Kadorp (Amsterdam).
Kand ex. Engels: mej. H J B Snllders
(Den Haag) en mej. M C Strolnk (Am
sterdam). Doet. ex. Frans: mevr. A EUkel-
boom-Dik (Amsterdam). Doet. ex. theolo-
in Amerongen-van Straten
dig ingenieur: R Coene (Amsterdam), S Dja-
maludin (Delft). Kand. ex. civiel Ingenieur:
P Bakker (Hoogozand), W G Beef tok (Gro.
ntogen). J Blaauwenraad (Schenpenzc
B'""ton), J W Bosschi
i Drlel (Koctge;
(Breda), J J
Jong (Oss). H Jongedljk (Bindhover
Kcflc (Schiedam). M J A van der Kr.
(Den Haag) E H de Leeuw rn» t.u
W Lud-wig (Delft). H H
P M Posthumus (Hilversum), S F Pi
(Heerenveen) H J J Re Ineke (Watenineer
B J L Roelrxfs Cs-Hertogentoosch). W
Rooij (Badhoevedorp), G J Scheffel (D
Haaig), P H M Schets (Breda) J Schlppr"
(Ddifgauw bij Delft). J S Sipkenia (Gcon"
gen). E Statemo (iSpaarndaOTi1)J -Sa'1-'
(Den Haag). C C Veerman (Delft), J
Verheem (Delft). A P Verninvmen (Te',
neuzen), C G Vensteegh (Dedft) W M F'"—
'Tilburg), J A Vonk (Sappemeer), P
Wnflhout (Sint Annaland) T Warm"--
(Delft). R de Wit (Den Haag) en P A
Zijderveld (Hilversum).
GRCTNTNGEN Geslaagd voor doet. e-
T Boonstra-Ber
D J ParlevHet (Heemstede). R B F-
eelama en G L Potma (-beiden Sneek) A
de Roos en S J Stenrby (beien Groningen
Bfij mej. RAM Heeger (K"'
gogeloerdhefl'd: 1
eleid in Nederland".
regionaal economisch
(Vervolg van pagina I)
midclelbare ambtenaren, alsmede
een uitkering ineens over 1961.
Voorts wilden zij verbeteringen aan
brengen in de positie van de gepen
sioneerden, de invaliditeitsrentetrekkers
»n de weduwen.
Geen uitkering ineens
De minister bleek evenwel van
ning dat het ..dal", waarin het lagere
en middelbare personeel zich bevindt,
bij uitvoering van de regeringsvoorstel-
zou zijn opgevuld. Voorts was hij
niet bereid een uitkering ineens in over-
eging te nemen. Voor een positiever
betering van de gepensioneerden, rente
trekkers en weduwen zag hij geen aan
leiding, gezien de verhoging van de
AOW-uitkering per 1 juli en de voor
genomen wijziging van de invaliditeits-
egeling. De suggestie van de Centrales
im dan tot juli een tijdelijke maat
regel te treffen en de positie van
deze groepen in de zomer van het vol
gend jaar opnieuw te bedien, werd af
gewezen.
Belastingpersoneel
Van regeringszijde werd wel toege
zegd dat het overleg over de salarissen
van het politiepersoneel, de belasting
ambtenaren en de onderwijzers (zoge
naamde margebezitters) kan worden
voortgezet. Ook bleek de minister in
beginsel bereid de ploegentoeslag te
verbeteren, evenals de overwerkrege-
ling. Hij beloofde dat nog een nader
onderzoek zal worden Ingesteld naar
de hoogte van de trend, waarvan de
uniforme verhoging ls afgeleid. Voorts
zal de structuur in het bezoldigingsbe
sluit onderwerp worden van nadere
studie.
Zuigkracht
goede 70 miljoen per jaar kosten. In
het overleg werd duidelijk dat de flinke
salarisverhoging, die het hogere per=
soneel op deze wijze krijgt, de regering
is ingegeven door de wetenschap dat
het beter betalende bedrijfsleven grote
zuigkracht uitoefent op deze ambtena
ren. Waar dc regering ter uitvoering
van haar beleid nu eenmaal steunt op
haar ambtenarencorps, acht zij het van
belang hoger personeel te kunnen aan
trekken en houden. Van de zijde der
samenwerkende centrales werd betoogd,
dat dit motief evenzeer geldt voor het
lagere en middelbare personeel.
Gevoelige deuk
In kringen van de samenwerkende
centrales was men gisteravond uiter
aard niet erg tevreden met het overleg.
De voorzitter van de Christelijke Bond
van Overheidspersoneel (NCBO), de
heer J. ten Heuvelhof, bleek zeer te
leurgesteld. Hij wees er op dat welis
waar nog nooit zulke vergaande voor
stellen in het overleg zijn gebracht door
een minister van binnenlandse zaken,
maar vond dat de centrales niet ak
koord konden gaan met een zodanige
verdeling van de beschikbare gelden,
als thans is voorgesteld.
De heer Ten Heuvelhof achtte het so
ciaal onaanvaardbaar dat de gepen
sioneerden niets van de verbeteringen
merken cn de laagst-bezoldigden, zoals
de werklieden, het uitsluitend met do
5 procent, die op zichzelf correct is,
moeten doen. Hij zei te hebben aange
drongen op het in aanmerking nemen
van de feitelijk betaalde lonen in het
vrije bedrijf (gratificaties, toeslagen cn
dergelijke). Het woog hem zwaar dat
de voorgestelde uitkering ineens niet
in overweging is genomen, zelfs niet
voor de laagst-bezoldigden. De NCBO-
voorzitter zag de verhouding tussen do
salarissen van hogere en lagere/middel
bare groepen nog schever getrokken
dan zij el was. Zijns inziens heeft het
georganiseerd overleg als instituut een
gevoelige deuk gekregei..
