Jlieutue £riltórf)e ÖTourniit
^.N.-leger zet Tsjombe
onder zware druk
Commentaar
Rood-China weer niet tot
Ver. Naties toegelaten
Nog geen resultaat
bemiddeling V.S.
NAYO-raad akkoord
met polsen Rusland
Portugese nota gaat aan
India's klachten voorbij
Kollum toont hoe woning
beveiligd kan worden
ATERDAG 16 DECEMBER 1961
I 196
KANTOREN: Steenstraat 37.
.TELEFOON: alle afdelingen 31441.
{KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u.
ABONNEMENTEN: 7,50 per kwartaal;
2.55 per maand; 0,59 per week.
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten f 0,18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
Tweeënveertigste jaargang no. 12356
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK'NATIONAAL DAGBLAD
.Stantvasticb «lubltttu
mgn hert ia ttgljeaspttT
Geloei of geroddel
in Heusden
Zie Zondagsblad
7VTU nog op geen enkelcwijze is gebleken dat Tsjombe werkelijk met
•*- premier Adoela van de centrale Kongolese regering wil onderhande
len, maar integendeel maatregelen worden genomen, die eerder op het
tegendeel wijzen, hebben de VN-strijdkrachten in de buurt van Elizabeth-
stad hun activiteiten vergroot. Met een groter aantal troepen èn met
krachtiger wapens dan totdusver dringen zij langzaam maar zeker de Ka-
i strijd op grote schaal te ont-
en munten ter herinnering
het zilveren huwelijksjubi-
van het Koninklijk paar
ij de rijksmunt geslagen. De
ngen zijn te koop in drie
eringen: een gouden van
n, een gouden van 18mm
jfoto) en een zilveren van
m, die op de keerzijde niel
oapens van Koningin en
t maar de ineengestrengelde
fs J. B. onder ae kroon en
opschrift „7 januari 1937
1962",
euws m
én oogopslag
De VN-strijdkrachten
Katanga ontplopien gro-
re activiteit dan tot dus-
srre om, zoals wordt ge-
gd, hun beivegingsvrij-
sid en het herstel van
de en rust te verzekeren,
jt niets is tot heden ge-
eken, dat Tsjombe wer-
jlijk aanstuurt op een
irzoening met de centrale
gering in Leopoldstad.
Aan het slot van de
nferentie van de NAVO-
pd in Parijs is verklaard,
kt de raad akkoord gaat
pt de Brits-Amerikaanse
finnen om de Sow jetunie
I polsen over mogelijke
idcrhandelingen inzake
l kwestie-Berljjn. Aan de
(allieerde rechten in het
pstelijk stadsdeel zal niet
prden getornd.
In New Delhi is ver
hard dat de Portugese
ita met betrekking tot
ba niet in een verzoen-
ke toon was gesteld. Zij
niet ingegaan op de twee
iotesten van India over
i grenzen. Alle vluchten
jssen Goa en Karachi zijn
jniddels afgelast.
In een bijzonder rumoe-
ge zitting van de Franse
itionale vergadering
left een tegen het beleid
|n premier Debré inge-
ënde motie van wan-
ouwen niet de volstrekte
eerderheid gekregen,
tote verontwaardiging
terste er over het feit dat
I Franse televisei wel de
Bullistische sprekers het
llle pond gaf, maar de
irekers van de oppositie
[verstaanbaar maakte.
Aan een in de Ameri-
lans plaats Baton Rouge
ior negerdemonstranten
i touw gezette demon-
fatie voor rassengelijk-
iid is door de politie met
ftangasbommen een eind
tmaakt.
In een rapport van de
?ansman Uleven heeft de
ttitieke commissie uit het
opese parlement een
ital wijzigingen voorge-
ild in het Franse plan tot
ling van een Unie van
'opese volkeren. O.m.
irdt gepleit voor een on-
lankelijke positie van
•.-generaal inplaats
n politiek secreta-
jat.
In Kollum heeft de
Hese Commissaris der
pningin gisteren een
B-voorbeelwoning" ge-
Gedurende een
pek kan men hier nagaan
welke wijze de van re-
ringswege verstrekte
Jorschriften voor zelfbe-
fcerming in de praktijk
i worden toegepast.
Op Vlieland is onrust
Jtstaan door berichten
Tïgens welke de legerlei-
pg uitbreiding van de
Henperiode op het eiland
dwingende noodzaak
jht. Vier jaar geleden
'erd hier een oefenterrein
Oor tanks ingericht. Na
rotesten zegde de minis-
ir van defensie toe dat 't
pornaamste deel van het
r. foedseizoen en het toe-
Istenseizoen niet zou wor-
ën geoefend.
TAE N.A.V.O.-raad heeft zich gisteren akkoord verklaard met de Engels-
Amerikaanse plannen om de Sowjetunie te pols enover eventuele on
derhandelingen inzake de Berlijnse kwestie. Het slotcommuniqué, dat na
afloop van de ministersconferentie werd uitgegeven, geeft uitdrukking aan
de vastberadenheid van de alliantie niet te buigen voor de communistische
druk. Het doel van de onderhandelingen op ambassadeursniveau moet zijn
een redelijke basis te verkrijgen ter vermindering van de spanning in
Duitsland. In de verklaring wordt gezegd, dat het Westen er voor zal
gen, dat de geallieerde rejehten
blijven.
De secretaris-generaal van de Navo,
mr. D. U Stikker, heeft op een pers
conferentie na afloop van de verga
dering gezegd, dht er geen sprake
van is, dat er onenigheid is geweest
in de Raad. Hij gaf toe, dat het debat
af en toe „zeer levendig" is geweest,
vooral over de punten Berlijn en Kon
go. Maar het slot was een absolute
eenheid geweest.
De „levendige discussie" zal naar alle
waarschijnlijkheid ook gevoerd zijn over
de clausule in het slotcommuniqué, waar
in nieuw diplomatiek contact met Mos
kou werd goedgekeurd. De Franse minis
ter Couve de Murville bracht verschil
lende bezwaren naar voren tegen de
formulering, totdat uiteindelijk een tekst
was gevonden, die voor allen aanvaard-
Deze paragraaf over Berlijn, die uiter
aard op de persconferentie van mr.
Stikker de meeste aandacht kreeg, luidt:
„De Raad heeft de verklaringen over
Berlijn aangehoord van de ministers van
buitenlandse zaken van de landen, die
het meest direct bij de zaken zijn betrok
ken (De VS, Engeland, Frankrijk en
WesMDuirsland).
Secretaris-generaal Stikker wordt in de
mond gelegd gezegd te hebben, dat de
Navo-landen het erover eens zijn de
Oostdu'^se regering niet te erkennen. Dit
komt overeen met een zinsnede in het
slotcommuniqué, waarin sprake is van
het Oostduitse regime, dat „niemand an
ders dan haar Sowjetmeesters vertegen
woordigt" Mr. Stikker wees er voorts
op, dat het buitengewoon moeilijk zou
worden om met de Sowjetunie tot over
eenstemming te komen, omdat de wester-
landen overeengekomen zijn geen
Berlijn te aanvaarden, welke
De week voor Kerst breekt aan.
In stad en land klinkt nu overal
kerstmuziek. Elke avond zijn er
in stad en dorp kerstwijdingen
en -cancerten, en wie thuis
blijft, kan op alle uren door
radio of T.V. kerstliederen ho
ren. Zelfs de mijnwerkers diep
in de aarde van Bamsley in
Engeland zullen hun kerstcon
cert hebben. Het eigen mijnwer
kerskoor, met vier muzikanten,
repeteert al in een mijngang.
Op 22 december geeft het koor
een uitvoering onder de grond,
voor het begin van de nacht
dienst-
West-Bcrlijn gehandhaafd zullen
de veiligheid van "West-Europa afbreuk
Bovendien moet de economische en po
litieke levensvatbaarheid van West-Ber-
Ijjn gewaarborgd zijn. In dit verband
wordt door verschillende ministers ge
dacht aan het plan om de instellingen
van de Verenigde Naties naar Berlijn
over te plaatsen.
De twee standpunten, die het meest
tegenover elkaar stonden ter conferentie
waren de Belgische en Franse standpun
ten. Spaak wilde onmiddellijk onderhan
delen, maar de Fransen willen alleen
maar een polsen van de Russen, zodat zij.
bij een eventuele mislukking tot niets
gebonden zonden zijn.
De belangrijkste rede, die op deze
conferentie is gehouden, is ongetwij
feld de rede van de Amerikaanse mi
nister van defensie McNamara geweest.
Hij zou gezegd hebben, dat de VS be
reid zijn en ook in staat zijn om niet-
communistisch Europa te verdedigen
tegen onverschillig welke aanval uit
het oosten.
Voor vervolg zie pagina 9
De aard van de strijd wordt gete
kend door het beroep, dat de V.N.-
opperbevelliebber op de Katangaanse
gendarmerie heeft gedaan oin met de
V.N. samen te werken bij hét herstel
len van orde en rust. McKeown vraagt
de gendarmerie ,zich te ontdoen van
de buitenlandse huurlingen, die geen
belangstelling voor het Katangaanse
volk tonen, maar alleen uit zijn op
geld en de gendarmerie gebruiken om
hun eigen doeleinden na te streven.
De V.N.-troepen zullen u behandelen
als soldaten, als u wilt samenwerken.
Aan deze belofte zullen we ons strikt
houden, aldus de opperbevelhebber.
Over de vorderingen, die de VN.-
eenheden hebben gemaakt, is sedert gis
teravond niets meer meegedeeld. Toen
was bekend dat het eerste doel van de
VN-actie was bereikt, zondqg slacht
offers aan de zijde van de VN-troe-
pen. Het offensief begon donderdag
avond (pl. tijd) en het doel ervan is,
de bewegingsvrijheid van het VN-per-
soneel en het herstel van orde en rust
in de stad te herstellen. Gisteren zou
den de VN-thoepen slechts enkele hon
derden meters van het paleis van pre
mier Tsjombe verwijderd zijn geweest.
Van VN-zijde werd tevens verklaard,
dat er voorlopig geen wapenstilstand
zal worden gesloten tussen de VN en
Katanga, ondanks de interventie van
president Kenendy. Men verwacht dat
Kennedy secretaris-generaal Oe Thant
zal steunen in dienst streven naar
voortzetting van de operatie, totdat
president Tsjombe toont, te goeder
trouw onderhandelingen te willen be
ginnen over de hereniging van Kongo.
In Washington heeft een officiële
woordvoerder naar aanleiding van
Tsjombe's beroep op Kennedy ver
klaard te hopen, dat de heer Tsjombe
oprecht is in het door hem uitgespro
ken streven.
De Amerikaanse bemiddelingspogin
gen zjjn intussen in volle gang. De
ambassadeur in Leopoldstad is gisteren
reeds begonnen met het voeren van
besprekingen. Premier Adoela was ech-
Morgen zal de nieuwe Gedachteniskerk in Berlijn door bisschop Dibe-
lius in gebruik genomen worden. Een groot aantal kerkelijke en bur
gerlijke autoriteiten is voor deze plechtigheid uitgenodigd. Op de foto:
links de nieuwe Gedachtniskirche, in het midden de ruïne van de oude
Keizer Wilhelm Gedachteniskerk en rechts daarvan de moderne toren
van de nieuwe kerk.
INDIA heeft een voorstel van Por
tugal tot het zenden van neu
trale waarnemers naar de grens
met Goa niet als „verzoenlijk" be
schouwd.
Een woordvoerder van het Indische
ministerie van buitenlandse zaken
heeft gisteren in New Delihi gezegd,
dat de Potugese nota aan de twee pro
testen van India over de grenzen
voorbijging en niet in een verzoen-
lijke toon gesteld was. Naar men aan
neemt heeft India de nota verworpen
Het Indische antwoord is gisteren aan
de Braziliaanse ambassade overhan
digd. -
Het Portugese ministerie van buiten-
ter reeds naar de provincie Kivoe ge
reisd, voordat de ambassadeur in ac
tie kon komen. In de provincie Kivoe
tracht Adoela orde te scheppen in de
chaos, die militairen van het leger var
de communist Glzenga uit Oostprovin
cie daar in dc afgelopen weken heb
ben veroorzaakt.
Gisteren heeft Adoela in een radio
rede (die blijkbaar van tevoren was
opgenomen) een aanval gedaan
Frankrijk en Engeland, die hij van
dubbelhartigheid beschuldigde. „Alle
landen van de wereld weten, dat er
vrede zou heers enin Kongo, als deze
staten Tsjombe niet langer zouden
steunen." Hij herinnerde er aan, dat
geen oase van vrede is. Het
de afgelopen 18 maanden het
toneel van vuur en bloed. Hele dorpen
werden platgebrand onder leiding van
buitenlandse huurlingen.
landse zaken maakte bekend, dat de Por
tugese nota, die deze week aan India ge
zonden is, slechts betrekking heeft op
het Portugese voorstel om internationale
waarnemers naar de grens tussen India
en Goa te sturen.
Alle vluchten tussen Goa en Karachi
zijn vanaf gisteravond afgelast, zo is in
Karatchi bekendgemaakt. Functionaris
sen van de Portugese ambassade zeiden,
dat dit geldt zowel voor de emigratie-
vluchten als voor de handelsvluchten. Er
werd geen reden bekendgemaakt. Gis
teren is een vliegtuig met 140 evacués
naar Lissabon vertrokken.
Honderdste schip van
stapel hij N.D.S.M.
Bij de Nederlandsche Dok- en Scheeps
bouw Mij. is te Amsterdam *t honderdste
schip na de oorlog van stapel gelopen,
de 47.400 tons tanker Esso Lincoln. Het
schip heeft 35 tanks met een inhoud
66.500 kubieke meter.
Voor een fleurig relatiegeschenk
Bloemenmagazijn PREENEN
yO IS OPNIEUW een toelating van Rood
China tot de Verenigde Naties voor
een jaar uitgesteld. Er bestaat tot die toe
lating een groeiende aandrang. Het is in
het bijzonder Chroesjtsjef, die zich in dit
opzicht actief betoont. Hij heeft zijn moei
lijkheden met de Chinezen. Zij hebben een
eigen systeem van communisme en heb
ben ook niet willen meedoen aan de ver
oordeling van het buitensporige Albanië-
Chroesjtsjef heeft wel de leiders van dc
satelietstatcn, niet echter de regering van
het rode China in de hand. Wellicht hoopt
hij dit beter te bcre'ken bij toetreding
van China tot de V.N. Zelf communist,
is hij trouwens tot dit pleit voor een, hoe
dan ook, communistische staat wel ge
houden.
Maar ook buiten het communistische blok
zijn er niet weinigen, die een Chinees toe
treden tot de V.N. wensen, niet dat zij
China sympathiek gezind zijn. Maar ook
zij zijn van oordeel, dat China gemakke
lijker binnen de perken kan worden ge
houden, wanneer het eenmaal in de offi
ciële volkerengemeenschap is opgenomen.
Zolang China geen lid is, trekt het zich
van alle beschuldigingen niets aan. Mis
schien wordt dat anders, zodra erkenning
van China tevens de mogelijkheid opent
tot een gesprek.
Het wezenlijke verweer tegen China's toe
treden is de beschuldiging van de agres
siviteit, waaraan het zich steeds weer te
buiten gaat. Tibet, Laos en ook India we
ten er van mee te spreken. India is overi
gens voorstander van toelating, stellig uit
de overweging dat China zo doeltreffen
der in staat van beschuldiging kan wor
den gesteld.
Het verweer van de agressiviteit is juist.
Men kan moeilijk een staat tot de volke
rengemeenschap toelaten, die telkens weer
blijk geeft, de regels van het internatio
nale recht als niets te achten.
Zijn overigens anderen, Rusland bijvoor
beeld, in dit opzicht onschuldig? Neen,
maar er is verschil. Rusland is reeds lid
en het is gemakkelijker, een staat van het
lidmaatschap af te houden dan een staat
die reeds lid is van de lijst te schrappen.
De agressiviteit van China is bovendien
nog heel wat onverholener en cynischer
geweest.
Toelating van China tot dc V.N. zou dit
toch al niet sterke instituut innerlijk zeer
verzwakken.
Toelating zou een middel kunnen zijn om
een toegetreden China over zijn verkeerde
daden tot de orde te roepen. Zij zoq ech
ter tegelijk dit communistische land een
nieuwe mogelijkheid bieden tot het voe
ren van propaganda en tot het stichten
van verwarring. Dan zou de inschikkelijk
heid der anderen wel heel slecht worden
beloond.
Wij voor ons hebben vrede met dit nieuwe
jaar van uitstel.
Engeland en Scandinavië vóór
VOORLOPIG weer voor een jaar
is communistisch China niet tot
de Verenigde Naties toegelaten. Het
Russische voorstel om „de vertegen
woordigers van de kliek van Tsjang-
V.N. te stoten" en „de regering van
digen afgevaardigden te zenden om
aan de werkzaamheden van de V.N.
Kai-Sjek uit alle organen van de
de volksrepubliek China uit te no-
deel te nemen" kreeg slechts 36
stemmen, bij 48 tegenstemmen en 20
onthoudingen.
Onder de landen die het Sowjet-
ontwerp steunden, bevonden zich En
geland, Denemarken, Finland en Zwe
den. Andere landen die voorstemden
Nederland stemt
Manco
waren Afghanistan, Albanië, Birma
en Hongarije. Noorwegen, dat zich
aanvankelijk van stemming had ont
houden, verzocht later bij de landen
die vóór het Sow jet-ontwerp gestemd
hadden, geplaatst te worden.
Eerst was met 45 tegen 30 stemmen,
bij 29 onthoudingen, een amendement
van Indonesië, Cambodja en Ceylon,
met het doel de beledigende passage te
schrappen en alleen de uitnodiging aan
Peking te doen, verworpen. Dit voor
stel had onder meer de steun van
Engeland, dat diplomatieke betrekkingen
met de rode Chinezen onderhoudt.
Het Amerikaanse voorstel, mede in
gediend door Australië, Columbia, Ita
lië en Japan, om te verklaren dat een
voorstel tot toelating twee derden van
het aantal stemmen zou moeten heb-
ken, kreeg 61 stemmen, (tegen: 34 cn
7 onthoudingen).
Dit heeft tot gevolg dat een nieuw
initiatief tot toelating pas in de zit
ting van volgend jaar aan de orde kan
komen. Bij het Russische voorstel
onthield Nederland zich van stem-
GEHEEL Nederland met uitzondering
van Zeeland lag vanmorgen
vorstluchtmet in Twente een tempe
ratuur van min 6 graden. Vlissingen
meldde vanmorgen nog plus 5 graden.
Ook de bewolking gaat oplossenzodat
tijdens het weekeinde het weer een
winters en vrij zonnig karakter heeft.
De temperatuur blijft een langzame da
ling vertonen. In de komende nachten ii
ook in het westen 3 tot 6 graden vorsl
te verwachtenin het oosten van ons land
6 tot 9 graden. In een deel van Duitsland
vroor het vanmorgen 10 tot 15 graden.
Een sneeuwgebied trekt van Polen in de
richting van de Alpenwaar in Zuid-
Duitsland en Oostenrijk vanmorgen
sneeuw viel.
Het laat zich aanzien dat de nu inge
vallen vorst ook in het begin van de
volgende week nog zal voortduren en
tevens iets toenemen.
Dc Bilt verwacht tot morgenavond:
Overdrijvende wolkenvelden maar droog
weer. Zwakke tot matige wind tussen
Oost en Zuidoost. Lichte tot matige vorst.
(Opgemaakt om 11.15 uw).
ZON EN MAAN
Zondag: zon op 8.43, onder 16.29; maan
op 14.21, onder 2.59.
Tendens stationair
Maandag: zon op 8.44, onder 16.29;
maan op 14.48, onder 4.14.
22 december Volle Maan.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
iS i*
I!
"TtE commissaris der Koningin in de
provincie Friesland, mr. H. P.
Linthorst Homan, heeft gisteren de
B.B.,„voorbeeldwoning" in dc Van
Riniastraat te Kollum geopend. Het
gemeentebestuur van Kollummerland
heeft namelijk een pas gereedgeko
men. woningwetwoning voor een week
ingericht als voorbeeld van de toe
passing van de van regeringswege
verstrekte voorschriften voor zelfbe
scherming.
Bij het inrichten van hert. huis is
men er van uitgegaan dat het kon
worden getroffen door radio-actieve
straling van een middelzware atoom
bom, die volgens de veronderstellin
gen op een afstand van 30 kilometer
is gevallen.
De woning heeft geen kelder. Daarom
is er een schuilgelegenheid ingericht
door de keuken aan de buitenkant af te
schermen met zandzakken. Verder werd
er een zandlaag van twintig centimeter
Hebt U
„Dat zit zo" al?
Zie bon op de advertentiepagina's
dikte op de zolder aangebracht In de
gang, is verder een „sluis" gemaakt. Zo
doende werd een afscherming verkregen,
die met de factorafstand meegerekend
1/50 van de buiten aanwezige radio
actieve staling elk 12 millicurie, die op
het dak waren aangebracht, aangetoond.
Op het dak was de straling 250 mlllirönt-
gen en in de keuken 5 milliröntgen. Men
had deze schuilplaats verder toegerust
met de zgn. „ijzeren voorraad", lectuur
en spelletjes, nodig voor de veronderstel
de 48 uur, die men in de schuilplaats
zal moeten doorbrengen.
Bertua
Frankfort
MUnctieo
ZUricb
Wenen
orvbew.
onbew,
ontoew.
58936
is het nummer van onze postreke
ning. Als u daarop vóór i jan. het
abonnementsgeld voor het le kwar
taal 1962 a f 7-50 overschrijft, dan
voorkomt u dat er bij u een kwi
tantie wordt aangeboden en het
is gemakkelijk voor onze admini-
De abonnees, die gewend zijn het
abonnement per jaar te betaler
gelieven 30- te gireren.
Wilt u er vooral op letten dat het
juiste adres waar de krant be
zorgd wordt op het strookje wordt
vermeld?
De betaling kan ook geschieden
aan ons loket: Steenstraat 37.
Bij voorbaat vriendelijk dank voor
uw medewerking.
DE ADMINISTRATIE.
CRITAO
