Olivetti
4
RUYS
Aanval op Pearl Harbour
vandaag 20 jaar geleden
Hongarije wil weer
respectabel lijken
In principe eensgezind
over nieuwe associatie
].n eeft danig
Weerkaatsing
5
LAGER WEELDETARIEF
Staatssecretaris Van den Berge van financiën wil het weeldetarief
aantal artikelen verlagen. Dit deelt minister Zijlstra mee in
antwoord aan de Tweede Kamer over de begroting van financiën voor 1962.
herziening van de tabellen van ,de omzetbelasting hoopt de
- GEVLUCHT VOOR DE FISCUS
In
de
De vaste commissie voor de financiën uit de Tweede Kamer had minister
Zijlstra gevraagd, of hij gegevens kan verstrekken over het aantal beter ge
situeerde Nederlanders, dat kennelijk om fiscale redenen ons land verlaten
heeft. In de memorie van antwoord over zijn begroting antwoordt de bewinds
man thans, dat het ten aanzien van 31 personen met vermogens boven een
half miljoen, die ons land tussen 1 november 1960 en 1 november 1961 hebben
verlaten, aannemelijk is, dat fiscale redenen daarbij een rol hebben gespeeld.
NTILLIAANSE LENINGEN
SCHRIFTELIJK ONDERWIJS
Verschenen is een wetsontwerp, waarbij machtiging wordt gevraagd om
de door de Nederlandse Antillen te sluiten leningen te garanderen tot ten hoog
ste 11A miljoen Antilliaanse guldens, waarin begrepen rente en aflossingen.
Deze leningen en kredieten moeten dienen ter financiering van projecten
voor versteviging van de ecenomische basis van de eilandengebieden Aruba
en Curagao, Van deze 114 miljoen zijn 70 miljoen Antilliaanse guldens bestemd
voor rendabele en 44 miljoen voor onrendabele projecten.
ONTEIGENING BEDRIJFSPANDEN
De Eerste Kamer heeft gistermiddag zonder hoofdelijke stemming zijn
goedkeuring gehecht aan het wetsontwerp inhoudende een voorlopige regeling
in verband met de schadeloosstelling van huurders van bedrijfspanden, in geval
van onteigening of van vordering in eigendom van deze panden en in geval
van ontruiming van het gehuurde. Op grond van dit wetsontwerp wordt, bij
onteigening op grond van een uitbreidings- of wederopbouwplan de maximum
schadeloosstelling verhoogd van vijf tot acht procent van de huurprijs. Als
bodembedrag geldt een schadeloosstelling van twee jaar huur.
De senatoren Hooij (kath. v.), De Vos van Steenwijk (lib.') en In 't Veld
(soc.) zeiden, ondanks bedenkingen, met het wetsontwerp in te stemmen. De
KVP-fractieleider mr. Kropman verklaarde echter, dat een deel van zijn fractie
van mening was, dat dit ontwerp niet in de Nederlandse wetgeving thuis hoort.
Hij sprak zelfs van een „stuitende rechtsongelijkheid" die door de invoering
van de regeling zou ontstaan. Na de verdediging van minister Beerman,
waarin de bewindsman het betoog van mr.. Kropman innerlijk tegenstrijdig
noemde, verklaarde geen van de KVP-leden zich tegen aanneming van
wetsontwerp.
Mejuffrouw Klompé is, in haar functie van minister van onderwijs, kunsten
en wetenschappen ad interim, voornemens, binnenkort een commissie in te
stellen, die haar van advies kan dienen over de meest wenselijke organisatie
van het toezicht op het schriftelijk onderwijs. Zij deelt dit mee in de memorie
van antwoord over de onderwijsbegroting aan de Tweede Kamer. De minister
schrijft, dat klachten zijn geuit over de Inspectie van het Schriftelijk Onderwijs.
Bij onderzoek van deze klachten is gebleken, dat de moeilijkheden voor deze
vorm van onderwijs zeer groot zijn. De bewindsvrouwe meent echter te mogen
stellen, dat de I.S.O. steeds te goeder trouw heeft gehandeld. Dat hierbij ook
enkele fouten zijn gemaakt, moet als onvermijdelijk worden gezien.
WIJZIGING MAMMOETWET
Minister Cals zal spoedig een nota van wijzigingen op het wetsontwerp
tot regeling van het voortgezet onderwijs (mammoetwet") bij de Tweede Kamer
indienen. Dit deelt mejuffrouw Klompé. die tijdens zijn ziekte minister Cals
vervangt, aan de Tweede Kamer mee De wijzigingsvoorstellen zijn tot stand
gekomen mede naar aanleiding van het diepgaande mondelinge overleg dat
dit voorjaar tussen minister Cals en de Kamercommissie, die de openbare
behandeling van het wetsontwerp voorbereidt, heeft plaats gehad.
SALARISSCHAAL ONDERWIJZERS
aanvaard. De bewindsvrouwe deelt mee, dat zij
onderwijzend personeel naar leeftijd wordt gesalarieerd, uit administratief oog
punt aantrekkelijk acht. Het is de bedoeling, dat dit vraagstuk zal worden aan
gesneden in de algemene commissie voor georganiseerd overleg in het onderwijs.
Minister Klompé schrijft voorts, dat haar geen middelen ten dienste staan
om de taak van de kleuterleidsters tussen 60 en 65 jaar te verlichten. Een
verbetering van de positie van de gepensioneerde kleuterleidsters kan naar
haar mening niet worden verkregen door wijziging van de regeling inzake
pensioenvervangende of een pensioenaanvullende uitkering. Zo nodig zal
langs andere wegen hulp moeten worden geboden.
KLEINERE SCHOOLKLASSEN
Minister Klompé zet
antwoord over de onderwijsbegro
ting aan de Tweede Kamer uiteen, waarom pas op 1 september 1963 de leer-
lingenschaal voor het lager onderwijs kan worden verlaagd. Naar haar mening
is het' tekort aan onderwijzers nog te groot om tot eerdere verlaging over te
Weliswaar is de behoefte aan onderwijzers sinds 1955 voortdurend lang
zamer toegenomen, maar daartegenover stond een nogal sterk toenemend aantal
onderwijzers, dat het lager onderwijs verliet. Het aantal onvervulde vacatures
nam in verband daarmee niet af, maar toe. Minister Klompé verwacht over
1961 en 1962 een aanbod van 7.700 onderwijzers. Voor de normale vervanging is
in beide jaren een aantal van 5.900 onderwijzers vereist.
Als met de verlaging van de leerlingenschaal reeds op 1 januari 1963 een
bpgin zou worden gemaakt, zou deze maatregel ongeveer tweeduizend .onder
wijzers extra eisen. Hierdoor zou, vooral op het platteland, het tekort eerder
toe- dan afnemen. Dit zou de kwaliteit van het onderwijs niet ten goede komen
Op grond van dit alles wordt 1 september 1963 als streefdatum aangehouden.
Een verlaging van de leerlingenschaal bij het kleuteronderwijs en het v.h.m.o.
wordt nog niet overwogen.
't LEERPLICHT SCHIPPERSKINDEREN
ie- Op het departement van onderwijs, kunsten en wetenschappen bestudeert
en 1 men momenteel de mogelijkheid, de leerplichtwet zo te wijzigen, dat ook
I schipperskinderen volledig lager onderwijs moeten volgen. In schipperskringen
I was de klacht geuit, dat nog wel eens de hand werd gelicht met de leerplicht-
I bepalingen voor de schippersjeugd. De moeilijkheden- zouden kunnen worden
opgelost, als de schippersjeugd zou worden verplicht, aan de wal regelmatig
111 onderwijs te volgen. Uiteraard is dit een ernstige ingreep in het gezinsleven. Zij
zou bovendien alleen gerechtvaardigd zijn, als voldoende goede internaten voor
'e- de schippersjeugd beschikbaar zijn en een behoorlijke financiële regeling be
ier staat om tegemoet te komen aan de extra-uitgaven van de varende ouders.
Of aan deze voorwaarden kan worden voldaan zal in ernstige overweging
>1J" worden genomen, zo deelt minister Klompé als minister van O., K. en W. ad
el" interim aan de Tweede Kamer mee.
WIJZIGING V.H.M.O.-EXAMENS
de gymnasia en h.b.s.-en
__i W. Zo spoedig mogelijk
Koninklijk Besluit worden^afgekondigd. Ze zullen
de eindexamens, die 'jfl| J"~
Een herziening van de eindexamenregeling vc
ligt in ontwerp klaar op het ministerie van O., K.
zullen de wijzigingen
pas gelden
1963 worden afgenomen.
POLITIEK PER TV
Op de dinsdagavonden tussen het journaal en de NTS-filmuitzending zullen de
politieke partijen gedurende tien minuten de gelegenheid krijgen, zich te rich
ten tot het televisiekijkend publiek. Dit is het voornemen, dat minister Klompe
aan de Tweede Kamer voorlegt. De tien minuten zullen aan de wekelijkse
zendtijd van NTS en omroeporganisaties worden toegevoegd. Zij mogen worden
benut door de politieke partijen, die nu reeds van de radiozendtijd gebruik
maken.
Het is de bedoeling, dat de uitzendingen van de polmeke partijen uit de
kijkgelden worden bekostigd. Bij de openbare behandeling van de onderwijs
begroting in de Tweede Kamer zullen nadere mededelingen worden gedaan
over de voorwaarden, waaronder deze financiering behoort te geschieden.
India zal Goa nog
niet aanvallen
India is voor het ogenblik niet
plan met zijn troepen de Portugese
clave Goa binnen te trekken, maar
deze houding kan verandering komen, als
er „verdere provocaties" van Portugese
zijde komen, zo heeft gisteren een rege
ringswoordvoerder te New Delhi
klaard.
De woordvoerder zei, dat Portugal vol
gens onbevestigde berichten 8 a 10.000
man troepen in de enclave heeft. Hij
dat er in de voornaamste steden van G
een uitgaansverbod geldt en dat de mili
tairen opdracht hebben te schieten op
ieder die het overtreedt. Er wa;
sprake van onderdrukking in
werden mensen gemarteld.
elektrische
schrijfmachines
ROTTERDAM DEN HAAG HAARLEM UTRECHT GRONINGEN A
Officier schoot
:on -I
met pistool op
vliegtuig....
D
vliegtuigen met het em
bleem van de rijzende zon
braken enkele kilometers
noorden van het vliegveld Hic-
kam door de wolken. Onder hen
stonden Amerikaanse toestellen
keurig in rijen opgesteld. Uit de
cockpit van zijn vliegtuig zag pi
loot Yosjio Sjiga ,,een blauwe
hemel onder witte wolken. Vol
maakt weer." Twintig jaar later
gezeten in zijn kantoor te Tokio,
riep Sjiga die zondagmorgen, 7
december 1941, zijn geheugen te
rug: Pearl-Harbour-dag".
Sjiga was toen een kapitein van de
keizerlijke Japanse vloot en groepslei-
negen vliegtuigen van het
type Zero, die opdracht hadden ge
kregen het vliegveld Hickam, de
voornaamste Amerikaanse basis in
Hawaii, te verwoesten. Op die dag
vielen Sjiga en andere Japanse pilo
ten zonder waarschuwing aan met
bommen, torpedo's en machinegewe
ren. Zij doodden 2400 Amerikanen,
vernietigden een deel van de Ameri
kaanse vloot in de Stille Oceaan en
stortten Japan in de Tweede Wereld
oorlog.
pan aanschouwd. ,,Ik
Pearl Harbour zouden aanvallen, toen
ik mij op 17 november te Saeki (in het
zuiden van Japan) bevond", zei Sjiga.
dacht: ,,Is het wel goed, de eerste
ap te geven?"
„Japan", zo zei hij, „kon met het
oog op het feit, dat het was omringd
door vijanden, niet vermijden een der
gelijke aanval te ondernemen. Wij vie
len vliegtuigen en oorlogsschepen aan,
ar vuurden niet op mensen. Daar-
behoef ik me niet over te geven aan
zelfkwelling om de onverhoedse aanval
op Pearl Harbour. Het enige dat ik be
treur is, dat mij na de aanval werd
medegedeeld, dat een klein, geel toeris
tenvliegtuig, dat wij boven Hickam had
den gezien, was neergeschoten.
De aanval op Pearl Harbour was
slechts een in de van actie vervulde
loopbaan van Sjiga. Hij vernietigde die
dag drie Amerikaanse vliegtuigen op de
grond en later twee in de strijd boven
Dutch Harbor in de Aleoeten. Hij had
toen reeds zes in Chona neergescho-
i. Maar de zevende december 1941 is
toch het diepst in zijn herinnering ge
grift.
Begin
De aanval begon nadat alle Zero'
door het vliegdekschip Kaga in d
vroege morgen 240 km ten noorden
het eiland Oahoe
gemakkelijk konden worden bewaakt te
gen sabotage.
De gevechtstoestellen van Sjiga vlo
gen vervolgens zeer laag naar Barbers
Point op de zuidwestelijke punt van
Oahoe. Het eerstvolgende doel was
het station van de Amerikaanse lucht
macht te Ewa.
„Er stonden vele eenmotorige vlieg-
tuigen op de grond", zei Sjiga. Hij ver
telde, dat hij tijdens de derde be-
schietingsaanval met zijn Zero's iets
zag, dat hij nooit zal vergeten: midden
ceerd. De matrozen riepen Banzai" tussen de brandende wrakken stond
(leef lang) toen zij opstegen.
In zuidelijke richting vliegend, kwa-
len de Zero's te 7.55 uur boven Kahoe-
koe Point op de noordelijke punt van
Oahoe. Zij formeerden zich, stegen tot
ongeveer 6.500 meter hoogte en bleven
in zuidelijke richting over de bergketen
Koolau in de richting van Hickam vlie
gen.
Aan de andere kant van de bergen
lag Pearl Harbour, waar rondom Ford
Island in het midden van de haven het
grootste gedeelte van de oorlogsschepen
van de Amerikaanse vloot in de Stille
Oceaan verankerd lag.
„Daar waren de Tennessee, de Arizo-
a en de Pennsylvania, precies zoals on-
_j geheime dienst had gemeld", zei
Sjiga. „De grijze schepen, die contras
teerden met de zwarte van de Japanse
vloot, lagen heel netjes bij elkaar".
Anderen zouden de schepen aanvallen:
iga moest de snelle Amerikaanse ja
gers van het type P 40 voor zijn reke
ning nemen, die van Hickam zouden kun
nen opstijgen om strijd te leveren tegen
de Japanse bommenwerpers, die op het
ogenblik rondom Oahoe cirkelden om
uit het zuiden aan te vallen.
Maar de aanval was een volkomen
verrassing. De Amerikaanse vliegtuigen
„stonden in keurige rijen langs de start
banen geparkeerd". Er waren slechts
twee toestellen in de lucht, toen de Ze
ro's aankwamen: het gele toeristen
vliegtuig, dat was opgestegen voor een
zondagmorgentochtje in de stralendi
Amerikaans officier in gala-uniform met
listooi op de met een snelheid van
:m per uur voorbijzoemende ge
vechtsvliegtuigen te schieten. Het was
dapper maar nutteloos gebaar
te landen.
B 17, die binnenkwam
Aanval
De Zero's vielen aan. Sjiga vertelde
dat de landende B 17 enkele ogenblik
ken later, toen de wielen de grond
raakten, in vlammen stond. Hij ver
klaarde niet te weten, wie het toeris
tenvliegtuig had neergeschoten. Toen
volgden de beschietingsaanvallen. ,.Na
enkele van die aanvallen werd het
afweervuur onverwacht zwaar. Vroe
ger, in China, had ik uitsluitend lucht
gevechten geleverd", zei Sjiga.
Door de zwa
ïze doelen te
het type
rook was het moeilijk,
en. De vliegtuigen van
iren moeilijk in brand
te schieten, want de benzinetanks wa
rn vrijwel zeker leeg.
Volgens de geschiedschrijver van de
Amerikaanse marine, Samuel Eliot Mor-
18 Amerikaanse vliegtuigen
vernield, hoofdzakelijk tengevolge van
de Amerikaanse gewoonte, vliegtuigen
gelan- te land zo bij elkaar te zetten, dat ze
Brits-Guyana wil
onafhankelijk-
heid
r" De premier van Brits-Guyana, dr. Ja-
gan, heeft tijdens een bezoek aan Israël
op een persconferentie in Tel Aviv ver
klaard dat zijn regering zal vragen om
onafhankelijkheid met ingang van 31
mei 1962. Hij «al ter bespreking hiervan
in de naaste toekomst naar Londen
Jagan zei voorts voorstander te zijn
van een neutralistische politiek en dat
zijn land zeer goede betrekkingen met
Cuba onderhoudt. Fii wil Brits-Guyana
na de onafhankelijkheid „Eldorado"
noemen.
Engeland lanceert in
1962 satelliet
Engelands eerste aardsatelliet zal vol
gend voorjaar worden gelanceerd met een
Amerikaanse Delta-raket als draagraket.
Viscount Hailsham, minister voor we
tenschappen. maakte dit gisteravond in
het Hogerhuis bekend. Engeland was vol
gens hem niet Ln een positie waarin het
ruimteonderzoek kon worden verwaar
loosd. Volgens hem beschouwen te veel.
mensen deze tak van wetenschap alleen
maar als een soort internationale wed-
f strijd.
De 79-jarige H. Nieuwland te Brum-
men is bij het voederen van het vee
- van de zolder gevallen, waarbij hij eeni
halswervel heeft gebroken. Hij was on-
middellijk dood.
H»^.»öhchilS!|!
Snelle vlucht
Sjiga brak de aanval af en maakte
een snelle vlucht boven Pearl Har
bour om de door torpedo's en duik
bommenwerpers aangerichte schade
in ogenschouw te nemen, waarop hij
naar Kaena Point, het westelijkste
gedeelte van Oahoe, vloog om zijn
Zero's opnieuw te formeren.
Zij keerden naar hun vliegdekschip,
dat ten noorden van Oahoe lag te wach
ten, terug en landden precies vijf en
een half uur nadat zij waren opgeste
gen.
Sjiga meldde zijn superieuren, dat de
resultaten van de luchtaanval goed wa
ren, maar thans weet hij en Ameri
kaanse militaire geschiedschrijvers zijn
het daarmee eens dat zij beter had
den kunnen zijn.
„Wij hadden telkens opnieuw moeten
aanvallen", zei Sjiga, „en ook de fa
brieken en installaties en niet alleen de
schepen en vliegtuigen onder vuur i
ten nemen. Maar de Japanse nu
had voornamelijk belangstelling
oorlogsschepen en wijdde niet genoeg
aandacht aan fabrieken en transport
schepen".
„Japan werd vernietigd door dezp
transportschepen en fabrieken. De
logsschepen en vliegtuigen waren spoe
dig vervangen, maar de militaire in
stallaties van Pearl Harbour zouden
moeilijk te herstellen zijn geweest",
besloot Sjiga zijn relaas.
Campagne in
het Westen
De communistische regering
van Hongarije schijnt een zorg
vuldig overwogen campagne te
zijn begonnen om bij het Westen
in de pas te komen en invloed te
winnen. Vijf jaar nadat Russische
tanks de Hongaarse revolutie de
kop indrukten en Janos Kadar
aan de macht brachten, doet
zijn regering een poging om in
Westerse ogen als respectabel
aanvaard te worden. De Hon
gaarse heersers, die op dit
punt buitengewoon gevoelig zijn
menen, dat het Westen buiten
gewoon onredelijk is door Hon
garije een „kolonialistische ach
terbuurt" te noemen, welks be
volking vermoedelijk opnieuw in
opstand zou komen, indien er
geen garnizoen van 5.000 Rus
sische soldaten in het land lag.
EEN GOKJE
De uitnodiging aan secretaris-gene
raal Oe Thant om een bezoek aan Bop-
dapest te brengen en persoonlijk de
toestand in ogenschouw te nemen is
een gokje, dat volgt op een diepgaand
opinieonderzoek naar de mening van
Westerse waarnemers ten aanzien van
Hongarije. In de afgelopen maanden
heeft een aantal Amerikaanse en ande-
Rumoer om O'Brien
in Iers parlement
Drie leden van het Ierse parlement zijn
gisteren geschorst en de zitting werd drie
maal verdaagd naar aanleiding van dr
Conor O'Brien en het voortgezette ge
bruik van Ierse troepen in Kongo.
De moeilijkheden ontstonden nadat het
onafhankelijke lid Jack McQuillan
zocht om een spoed behandeling va
kwestie der Ierse troepen. Toen de
zitter dit weigerde, protesteerde McQuil
lan zo krachtig dat hem verzocht werd de
zaal te verlaten. Dit weigerde hij.
Premier Sean Lemass stelde vo<
McQuillan te schorsen hetgeen met 81-
15 stemmen werd aangenomen. Nog steeds
wenste McQuillan niet weg te gaan. Hier
op werd de zitting verdaagd. Een kwar
tier later werd de zitting hervat zonder
McQuillan.
Daarna werden dr. Noel Browne ei
trick McAquliffe op dezelfde gronden ge
schorst. De premier bleef evenwel bij zijn
weigering een verklaring af te leggen
over de oorzaken van O'Briens aftreden
als hoofd van de V.N.-missie in Katanga
en van zijn terugtrekking uit de Ierse di
plomatieke dienst.
Besprekingen EEG-Afrika
Vandaag, 7 december, is het twintig jaar geleden, dat Japan zijn onver
hoedse en verraderlijke aanval begon op de Amerikaanse vlootbasis van
Pearl Harbor op Hawaii. Onmiddellijk volgde de oorlogsverklaring van
de Verenigde Staten aan Japan en Duitsland, de tweede wereldoorlog was
op een keerpunt gekomen.
I Met de lichamelijke fit
heid van de leerlingen
op de Amerikaanse lage
re scholen is het maar
droef gesteld. Slechts on
geveer de helft van de
200.000 kinderen, die aan
de proeven voor de vaar
digheidsdiploma's hebben
deelgenomen, heeft aan
de eisen voldaan. Aan de
iets zwaardere eisen vol
deed slechts tien procent.
1 Een blinde man is ge
arresteerd wegens het
plegen van inbraken met
behulp van zijn geleide
hond en van een 13-jari-
ge jongen. De arrestatie
volgde, nadat men de
blinde en zijn hond uit
het raam van een huis
bad zien klimmen. De 13-
jarige jongen heeft he
kend, dat hij de blinde
man heeft geholpen. Deze
vertelde hem namelijk
altijd als ze ergens waren
binnengedrongen, waar
hij naar moest zoeken.
In het noorden van de
Zuidafrikaanse Kaap
provincie hebben geleer
den een volledig skelet
van een dinosaurus ge
vonden. Men meent, dat
het de eerste maal in de
geschiedenis is, dat een
volledig skelet van dit
dier is aangetroffen.
In de Duitse plaats Kas
sei is een bond voor voet
gangers opgericht, die
zich hoofdzakelijk ten
doel stelt bejaarden en
invaliden met de moei
lijkheden van het ver
keer vertrouwd te ma
ken. Men wil in samen
werking met de politie
en de wegenwacht be
reiken, dat autobestuur
ders meer acht slaan op
voetgangers.
V Paus Johannes heeft
gisteren in herinnering
gebracht, dat St. Nicolaas
1600 jaar geleden gevan
gen werd gehouden, zoals
dat op dit ogenblik ook
gebeurt met de r.k. bis
schoppen in de door de
communisten overheerste
landen. Hierbij dacht de
paus waarschijnlijk aan
mgr. Béran uit Tsjecho-
Slowakijc.
I De senaat van de econo
mische hogeschool in
Mannheim heeft besloten
prof. dr. ir. H. Gelissen,
directeur van de n.v. pro
vinciale Limburgse elec-
triciteitsmaatschappij, tot
eresenator te benoemen.
Prof. Gelissen was reeds
eerder benoemd tot ere
doctor van de technische
hogeschool in Aken en
van de universiteit van
Leuven, alsmede tot ere-
senator van de universi
teit in Keulen.
Graaf Mountbatten. chef
staf van de Britse defen
sie, heeft er bij de vlieg
tuigfabrikanten op aan
gedrongen minder energie
te besteden aan lijnvlieg-
tuigen en jachtvliegtui
gen en meer aan het
ontwerpen van een „een
voudig en robuust"
vrachtvliegtuig. Ondanks
de raketten en de oor
logsvliegtuigen zal er
altijd behoefte blijven
bestaan aan een goed
strategisch transport
vliegtuig voor het ver
voer van troepen (lees
Britse troepen) naar ver
re bases overzee.
Op de eerste dag van de bespre
kingen in Parijs tussen de zes lan
den van de EEG en de met de
EEG geassocieerde gebieden
Afrika, is wel duidelijk gewor
den, dat deze Afrikaanse landen
de banden met het Europa van
de Zes willen bestendigen. Be
staan er over een aantal belang
rijke aspecten van het nieuw te
sluiten associatieverdrag tussen
de verschillende landen nog onop
geloste vraagstukken het han
delspolitieke regime en de hoogte
van de financiële bijstand om er
slechts twee te noemen over
het beginsel van de verdere asso
ciatie bestaat overeenstemming.
Aangezien deze gebieden sinds de
ondertekening van het oude verdrag van
Rome onafhankelijk zijn geworden, zal
het nieuwe verdrag moeten worden ge
sloten „op voet van gelijkheid en op
basis van vrijwilligheid". Ook zijn de
Zes het erover eens. dat het nieuwe
associatieregime „minstens" dezelfde voor
delen moet geven aan de Afrikaanse
staten als het oude verdrag.
Over het te voeren handelspolitieke
regime bestaan er nog grote verschillen
lussen de Zes. De bezwaren van som
mige EEG-landen tegen een verdere
douanevrije toegang van de agrarische
produkten uit de geassocieerde landen in
de EEG houdt onder meer verband met
de wens om de belangen van andere ont
wikkelingslanden niet te schaden. Inmid
dels zijn de EEG-landen toch bereid iets
te doen voor de stabilisatie van de in
komsten uit agrarische export van de
Afrikaanse landen, doch op welke wijze
is een vraag, die juist een van de moei
lijkste punten van het komende overleg
zal uitmaken.
";1 is toegezegd, dat men bij het uit
werken van het gemeenschappelijke
landbouwbeleid in de EEG rekening zal
houden met de belangen van de geasso
cieerde landen.
Dc Zes zün eensgezind in de opvatting,
it aan het bestaande ontwikkelings
fonds, waarin dc Zes tot eind 1962 een
bedrag van 581,5 miljoen dollar zullen
hebben gestort, voor de volgende periode
tenminste een gelijk bedrag ter beschik- j
king zal worden gesteld. Voor Nederland
betekent dit een bijdrage van ruim 100
liljoen gulden voor vijf jaar. De vraag
of de bijdragen in het fonds zullen wor-1
den verhoogd, is nog open.
re Westerse journalisten visa gekregen
voor bezoeken aan Hongarije teneinde
de situatie persoonlijk in ogenschouw te
nemen. Het regiem heeft geconstateerd,
dat een aantal verslagen met onwelwil
lend gesteld was. hoewel de meeste
dagbladen en tijdschriften, waarin deze
verslagen voorkwamen allesbehalve
communistisch-gezind waren.
Hierdoor aangemoedigd besloot de re
gering voor een bezoek een groep van
30 Westeuropese journalisten uit te no
digen. Op persconferenties konden deze
journalisten naar hartelust vragen stel
len aan ministers. Dit was iets geheel
nieuws in Hongarije.
MINDSZENTY
Een der ministers deed zelfs een po
ging tot verbetering van de gespannen
Amerikaans-Hongaarse betrekkingen.
Hij betoogde, dat het lot van Jozsef
kardinaal Mindszenty. die als vluchte
ling in de Amerikaanse legatie woont,
definitief geregeld zou kunnen worden.
Indien Oe Thant een gunstige indruk
van de binnenlandse toestand krijgt en
tevens een verbetering in de betrekkin
gen met de Verenigde Staten kan con
stateren, zal het regiem twee van de
moeilijkste hinderpalen sinds 1956 heb
ben overwonnen. De Hongaren achten
het buitengewoon onaangenaam, dat de
Hongaarse kwestie telkenjare opnieuw
op de V.N.-agenda geplaatst wordt
ERKENNING
Verder willen de Hongaren dat de
Verenigde Staten het regiem onverkort
diplomatiek erkennen. De Verenigde Sta
ten hebben hun gezant kort nadat Ka-
dar aan de macht kwam teruggetrokken
en de legatie te Boedapest staat sinds
dien onder leiding van een zaakgelas
tigde.
Indien Oo Thant ook maar een gema
tigd gunstig rapport over Hongarije kan
geven, zou dat voor de communisten op
velerlei gebieden nuttig materiaal kun
nen blijken te zijn. Premier Niklta
Chroesjtsjef zou dat rappoi. aan het
stalinistische China en Albanië kunnen
voorhouden als een voorbeeld, hoezeer
zljr soort communisme vruchten af
werpt voor een land, dat bereid Is
bloed te vergieten om zich te ontdoen
van de stalinistische tyrannie.
Serie arrestaties op
parkeerplaatsen in
Oost-Duitsland
De Westberlijnse politieke politie
heeft meegedeeld dat de Oostduitse
volkspolitie 16 Westberlijners heeft ge
arresteerd op de autoweg die van West-
Berlijn naar West-Duitsland loopt. De
gearresteerden hadden allen afspraken
om daar vrienden of familieleden te ont
moeten op parkeerplaatsen of in het
Michendorf restaurant niet ver van
Berlijn. Minstens zeven Oostduitsers
zijn eveneens gearresteerd.
Een ontmoeting langs de autoweg is
praktisch de enige nog bestaande moge
lijkheid voor Oost- en Westduitsers om
elkaar te ontmoeten, maar het blijkt een
gevaarlijke methode te zijn.
De parkeerplaatsen en het restaurant
zijn vrij toegankelijk voor reizigers langs
de weg, zij mogen verder de weg niet
verlaten. Tot nu toe waren de parkeer-
filaatsen en het restaurant ook toeganke-
ijk voor Oostduitsers.
Sommigen van de gearresteerden zijn
reeds weer vrijgelaten, een Westberlij-
ner heeft twee weken in de cel gezeten
wegens „onwettig parkeren".
(Advertentie)
Loethoeli
vandaag
in Londen
Albert Loethoeli is vanmorgen in Lon
den aangekomen. Hij is onderweg naar
Oslo om zijn Nobelvredesprijs in ont
vangst te nemen.
Loethoeli, die in de vrieskou uit" Jo
hannesburg kwam, werd hartelijk be
groet door een delegatie labourafge-
vaardigden, geestelijken en vertegen
woordigers van anti-apartheidsorganisa-
ties.
De parlementsleden, die naar het
vliegveld gekomen waren, om Loethoeli
te begroeten, waren Fenner Brockway,
Barbara Castle en Philip Noel-Baker,
innaar van de Nobelvredesprijs-1960.
Een menigte van 100 blanken en Afri
kanen hief het zoeloevolkslied „Nkosi
Sikilele Africa" aan toen Loethoeli aan
kwam.
Later verklaarde Loethoeli op een
persconferentie, dat zijn strijd militant,
maar geweldloos was. Loethoeli vertel
de van de toenemende verzetsgeest on
der de Afrikanen in Zuid-Afrika en hij
dacht dat dit belangrijker was dan eni
ge andere ontwikkeling.
„Wat het blanke gezag ook doet", zei
hij, „als het volk vastberadenheid toont,
geloof ik dat daaruit alleen maar goeds
kan voortkomen."
769) We stelden eerder de vraag
wat helderder is: een zwart voor
werp ln de zon of een mooi wit vel
papier in het maanlicht. Eerlijkheids
halve vertelden we erbü, dat dit
eigenlijk een strikvraag ls. omdat
vrijwel ieder het witte papier, dat
door de maan wordt beschenen, een
grotere hoeveelheid helderheid zal
toekennen dan het zwarte voorwerp
in de zon. De duistere indruk, die
de zwarte kleur overdag op ons
maakt, is zo overtuigend, dat leder
wit, hoe zwak ook beschenen, daar
bij vergeleken helder zal schijnen.
Laat u zich door
die indruk niet beet
nemen. In het zon
licht zien onze ogen
geen grotere hel
derheidsverhoudin
gen dan ten hoogste
1 tot 100. Pas ge
vallen sneeuw, die
het zonlicht zo oog
verblindend kan tc-
verbllndend kan terugkaatsen, heeft
een weerkaatsvermogen van 78 pro
cent en de zwarte aarde van vochtige
bouwgrond kaatst 8 procent terug.
Dit ziin de twee uitersten van zwart
en wit in het landschap, die dus
slechts In procenten verschillen. En
i kum
welisw
de vraag, welke zwarte kleur
we door de zon laten beschijnen, maar
of we nu roet, potlood, of een diep
ste zwart nemen dat met behulp van
kaliumblchromaat uit blauwhont-af-
trekscl kan worden getrokken. in al
le gevallen zullen toch enkele nm-
centen van het znnlkh' worden
weerkaatst en d® helderheid vp- hef
hiermee gekleurde voorwern ze' dus
steeds enkele procenten bed' -en
van de helderheid van het opval
lende zonlicht.
Maar het licht van de zon ls onee
reer 400 oen ma«i zo held»r als het
licht van de volle maan. De onkel»
orocenten die zwarte vnorwernen van
het zonlicht terugkaatsen, moeten dus
noodzakelijkerwijs een grotere hel
derheid hebben dan het helderste
voorwerp dat door de maan besche
nen wordt.
Dit is een redenering, die echter
niet de geringste waarde heeft, in
dien zy niet door waarnemingen kan
worden bevestigd. Ook wat de prak
tijk betreft kunnen we u geruststel
len. Want bij metingen ls gebleken
dat roetzwart ln het zonlicht ccn hel
derheid had van 100 lux, terwijl een
helder-wit stuk papier in het maan
licht een helderheid had van slechts
0.25 lux. Het door
de zon beschenen
zwart was in dit ge
val dus maar liefst
400 maal zo helder
als h®t. witte papier
bij maanlicht. Met
andere woorden in
dien wij er ln zou
den slagen dc zwarte
kledingstukken, die
we bij plechtige gelegenheden dragen,
ongewijzigd over te brengen van de
dag In de nacht (hetgeen natuurlijk
een onmogelijkheid is) dan zouden
deze kleren die overdag zo somber
schijnen, ln een heldere maannacht
licht afstralen!
Ongelofelijk? Dat schijnt inderdaad
zo, vooral omdat we bij maanlicht zo
duidelijk menen te kunnen zien. Bij
dit all»s dienen wc echter te beden
ken. <Tai de gevoeligheid van onze
gerkhtsorganen in het duister 10.000
tot 100.000 maal zo groot wordt, van
daar dat de zwakke helderheid van
wit nanlcr in maanlicht ons bllkans
verhilriripurt toeschllnt terwijl het In
werkelijkheid aanzienlek minder hel
der is dan het zwartste ding over
dag.
Nu we het toch over de maan heh-
hen. weet ii f»at h®t zwaartemmt van
m»*n-'«n-aprrf® ee~ i-.m.- 1(100 km
n~.»«r het girHnnnprrbk ligt?