Olivetti 4 RUYS Aanval op Pearl Harbour vandaag 20 jaar geleden Hongarije wil weer respectabel lijken In principe eensgezind over nieuwe associatie ].n eeft danig Weerkaatsing 5 LAGER WEELDETARIEF Staatssecretaris Van den Berge van financiën wil het weeldetarief aantal artikelen verlagen. Dit deelt minister Zijlstra mee in antwoord aan de Tweede Kamer over de begroting van financiën voor 1962. herziening van de tabellen van ,de omzetbelasting hoopt de - GEVLUCHT VOOR DE FISCUS In de De vaste commissie voor de financiën uit de Tweede Kamer had minister Zijlstra gevraagd, of hij gegevens kan verstrekken over het aantal beter ge situeerde Nederlanders, dat kennelijk om fiscale redenen ons land verlaten heeft. In de memorie van antwoord over zijn begroting antwoordt de bewinds man thans, dat het ten aanzien van 31 personen met vermogens boven een half miljoen, die ons land tussen 1 november 1960 en 1 november 1961 hebben verlaten, aannemelijk is, dat fiscale redenen daarbij een rol hebben gespeeld. NTILLIAANSE LENINGEN SCHRIFTELIJK ONDERWIJS Verschenen is een wetsontwerp, waarbij machtiging wordt gevraagd om de door de Nederlandse Antillen te sluiten leningen te garanderen tot ten hoog ste 11A miljoen Antilliaanse guldens, waarin begrepen rente en aflossingen. Deze leningen en kredieten moeten dienen ter financiering van projecten voor versteviging van de ecenomische basis van de eilandengebieden Aruba en Curagao, Van deze 114 miljoen zijn 70 miljoen Antilliaanse guldens bestemd voor rendabele en 44 miljoen voor onrendabele projecten. ONTEIGENING BEDRIJFSPANDEN De Eerste Kamer heeft gistermiddag zonder hoofdelijke stemming zijn goedkeuring gehecht aan het wetsontwerp inhoudende een voorlopige regeling in verband met de schadeloosstelling van huurders van bedrijfspanden, in geval van onteigening of van vordering in eigendom van deze panden en in geval van ontruiming van het gehuurde. Op grond van dit wetsontwerp wordt, bij onteigening op grond van een uitbreidings- of wederopbouwplan de maximum schadeloosstelling verhoogd van vijf tot acht procent van de huurprijs. Als bodembedrag geldt een schadeloosstelling van twee jaar huur. De senatoren Hooij (kath. v.), De Vos van Steenwijk (lib.') en In 't Veld (soc.) zeiden, ondanks bedenkingen, met het wetsontwerp in te stemmen. De KVP-fractieleider mr. Kropman verklaarde echter, dat een deel van zijn fractie van mening was, dat dit ontwerp niet in de Nederlandse wetgeving thuis hoort. Hij sprak zelfs van een „stuitende rechtsongelijkheid" die door de invoering van de regeling zou ontstaan. Na de verdediging van minister Beerman, waarin de bewindsman het betoog van mr.. Kropman innerlijk tegenstrijdig noemde, verklaarde geen van de KVP-leden zich tegen aanneming van wetsontwerp. Mejuffrouw Klompé is, in haar functie van minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen ad interim, voornemens, binnenkort een commissie in te stellen, die haar van advies kan dienen over de meest wenselijke organisatie van het toezicht op het schriftelijk onderwijs. Zij deelt dit mee in de memorie van antwoord over de onderwijsbegroting aan de Tweede Kamer. De minister schrijft, dat klachten zijn geuit over de Inspectie van het Schriftelijk Onderwijs. Bij onderzoek van deze klachten is gebleken, dat de moeilijkheden voor deze vorm van onderwijs zeer groot zijn. De bewindsvrouwe meent echter te mogen stellen, dat de I.S.O. steeds te goeder trouw heeft gehandeld. Dat hierbij ook enkele fouten zijn gemaakt, moet als onvermijdelijk worden gezien. WIJZIGING MAMMOETWET Minister Cals zal spoedig een nota van wijzigingen op het wetsontwerp tot regeling van het voortgezet onderwijs (mammoetwet") bij de Tweede Kamer indienen. Dit deelt mejuffrouw Klompé. die tijdens zijn ziekte minister Cals vervangt, aan de Tweede Kamer mee De wijzigingsvoorstellen zijn tot stand gekomen mede naar aanleiding van het diepgaande mondelinge overleg dat dit voorjaar tussen minister Cals en de Kamercommissie, die de openbare behandeling van het wetsontwerp voorbereidt, heeft plaats gehad. SALARISSCHAAL ONDERWIJZERS aanvaard. De bewindsvrouwe deelt mee, dat zij onderwijzend personeel naar leeftijd wordt gesalarieerd, uit administratief oog punt aantrekkelijk acht. Het is de bedoeling, dat dit vraagstuk zal worden aan gesneden in de algemene commissie voor georganiseerd overleg in het onderwijs. Minister Klompé schrijft voorts, dat haar geen middelen ten dienste staan om de taak van de kleuterleidsters tussen 60 en 65 jaar te verlichten. Een verbetering van de positie van de gepensioneerde kleuterleidsters kan naar haar mening niet worden verkregen door wijziging van de regeling inzake pensioenvervangende of een pensioenaanvullende uitkering. Zo nodig zal langs andere wegen hulp moeten worden geboden. KLEINERE SCHOOLKLASSEN Minister Klompé zet antwoord over de onderwijsbegro ting aan de Tweede Kamer uiteen, waarom pas op 1 september 1963 de leer- lingenschaal voor het lager onderwijs kan worden verlaagd. Naar haar mening is het' tekort aan onderwijzers nog te groot om tot eerdere verlaging over te Weliswaar is de behoefte aan onderwijzers sinds 1955 voortdurend lang zamer toegenomen, maar daartegenover stond een nogal sterk toenemend aantal onderwijzers, dat het lager onderwijs verliet. Het aantal onvervulde vacatures nam in verband daarmee niet af, maar toe. Minister Klompé verwacht over 1961 en 1962 een aanbod van 7.700 onderwijzers. Voor de normale vervanging is in beide jaren een aantal van 5.900 onderwijzers vereist. Als met de verlaging van de leerlingenschaal reeds op 1 januari 1963 een bpgin zou worden gemaakt, zou deze maatregel ongeveer tweeduizend .onder wijzers extra eisen. Hierdoor zou, vooral op het platteland, het tekort eerder toe- dan afnemen. Dit zou de kwaliteit van het onderwijs niet ten goede komen Op grond van dit alles wordt 1 september 1963 als streefdatum aangehouden. Een verlaging van de leerlingenschaal bij het kleuteronderwijs en het v.h.m.o. wordt nog niet overwogen. 't LEERPLICHT SCHIPPERSKINDEREN ie- Op het departement van onderwijs, kunsten en wetenschappen bestudeert en 1 men momenteel de mogelijkheid, de leerplichtwet zo te wijzigen, dat ook I schipperskinderen volledig lager onderwijs moeten volgen. In schipperskringen I was de klacht geuit, dat nog wel eens de hand werd gelicht met de leerplicht- I bepalingen voor de schippersjeugd. De moeilijkheden- zouden kunnen worden opgelost, als de schippersjeugd zou worden verplicht, aan de wal regelmatig 111 onderwijs te volgen. Uiteraard is dit een ernstige ingreep in het gezinsleven. Zij zou bovendien alleen gerechtvaardigd zijn, als voldoende goede internaten voor 'e- de schippersjeugd beschikbaar zijn en een behoorlijke financiële regeling be ier staat om tegemoet te komen aan de extra-uitgaven van de varende ouders. Of aan deze voorwaarden kan worden voldaan zal in ernstige overweging >1J" worden genomen, zo deelt minister Klompé als minister van O., K. en W. ad el" interim aan de Tweede Kamer mee. WIJZIGING V.H.M.O.-EXAMENS de gymnasia en h.b.s.-en __i W. Zo spoedig mogelijk Koninklijk Besluit worden^afgekondigd. Ze zullen de eindexamens, die 'jfl| J"~ Een herziening van de eindexamenregeling vc ligt in ontwerp klaar op het ministerie van O., K. zullen de wijzigingen pas gelden 1963 worden afgenomen. POLITIEK PER TV Op de dinsdagavonden tussen het journaal en de NTS-filmuitzending zullen de politieke partijen gedurende tien minuten de gelegenheid krijgen, zich te rich ten tot het televisiekijkend publiek. Dit is het voornemen, dat minister Klompe aan de Tweede Kamer voorlegt. De tien minuten zullen aan de wekelijkse zendtijd van NTS en omroeporganisaties worden toegevoegd. Zij mogen worden benut door de politieke partijen, die nu reeds van de radiozendtijd gebruik maken. Het is de bedoeling, dat de uitzendingen van de polmeke partijen uit de kijkgelden worden bekostigd. Bij de openbare behandeling van de onderwijs begroting in de Tweede Kamer zullen nadere mededelingen worden gedaan over de voorwaarden, waaronder deze financiering behoort te geschieden. India zal Goa nog niet aanvallen India is voor het ogenblik niet plan met zijn troepen de Portugese clave Goa binnen te trekken, maar deze houding kan verandering komen, als er „verdere provocaties" van Portugese zijde komen, zo heeft gisteren een rege ringswoordvoerder te New Delhi klaard. De woordvoerder zei, dat Portugal vol gens onbevestigde berichten 8 a 10.000 man troepen in de enclave heeft. Hij dat er in de voornaamste steden van G een uitgaansverbod geldt en dat de mili tairen opdracht hebben te schieten op ieder die het overtreedt. Er wa; sprake van onderdrukking in werden mensen gemarteld. elektrische schrijfmachines ROTTERDAM DEN HAAG HAARLEM UTRECHT GRONINGEN A Officier schoot :on -I met pistool op vliegtuig.... D vliegtuigen met het em bleem van de rijzende zon braken enkele kilometers noorden van het vliegveld Hic- kam door de wolken. Onder hen stonden Amerikaanse toestellen keurig in rijen opgesteld. Uit de cockpit van zijn vliegtuig zag pi loot Yosjio Sjiga ,,een blauwe hemel onder witte wolken. Vol maakt weer." Twintig jaar later gezeten in zijn kantoor te Tokio, riep Sjiga die zondagmorgen, 7 december 1941, zijn geheugen te rug: Pearl-Harbour-dag". Sjiga was toen een kapitein van de keizerlijke Japanse vloot en groepslei- negen vliegtuigen van het type Zero, die opdracht hadden ge kregen het vliegveld Hickam, de voornaamste Amerikaanse basis in Hawaii, te verwoesten. Op die dag vielen Sjiga en andere Japanse pilo ten zonder waarschuwing aan met bommen, torpedo's en machinegewe ren. Zij doodden 2400 Amerikanen, vernietigden een deel van de Ameri kaanse vloot in de Stille Oceaan en stortten Japan in de Tweede Wereld oorlog. pan aanschouwd. ,,Ik Pearl Harbour zouden aanvallen, toen ik mij op 17 november te Saeki (in het zuiden van Japan) bevond", zei Sjiga. dacht: ,,Is het wel goed, de eerste ap te geven?" „Japan", zo zei hij, „kon met het oog op het feit, dat het was omringd door vijanden, niet vermijden een der gelijke aanval te ondernemen. Wij vie len vliegtuigen en oorlogsschepen aan, ar vuurden niet op mensen. Daar- behoef ik me niet over te geven aan zelfkwelling om de onverhoedse aanval op Pearl Harbour. Het enige dat ik be treur is, dat mij na de aanval werd medegedeeld, dat een klein, geel toeris tenvliegtuig, dat wij boven Hickam had den gezien, was neergeschoten. De aanval op Pearl Harbour was slechts een in de van actie vervulde loopbaan van Sjiga. Hij vernietigde die dag drie Amerikaanse vliegtuigen op de grond en later twee in de strijd boven Dutch Harbor in de Aleoeten. Hij had toen reeds zes in Chona neergescho- i. Maar de zevende december 1941 is toch het diepst in zijn herinnering ge grift. Begin De aanval begon nadat alle Zero' door het vliegdekschip Kaga in d vroege morgen 240 km ten noorden het eiland Oahoe gemakkelijk konden worden bewaakt te gen sabotage. De gevechtstoestellen van Sjiga vlo gen vervolgens zeer laag naar Barbers Point op de zuidwestelijke punt van Oahoe. Het eerstvolgende doel was het station van de Amerikaanse lucht macht te Ewa. „Er stonden vele eenmotorige vlieg- tuigen op de grond", zei Sjiga. Hij ver telde, dat hij tijdens de derde be- schietingsaanval met zijn Zero's iets zag, dat hij nooit zal vergeten: midden ceerd. De matrozen riepen Banzai" tussen de brandende wrakken stond (leef lang) toen zij opstegen. In zuidelijke richting vliegend, kwa- len de Zero's te 7.55 uur boven Kahoe- koe Point op de noordelijke punt van Oahoe. Zij formeerden zich, stegen tot ongeveer 6.500 meter hoogte en bleven in zuidelijke richting over de bergketen Koolau in de richting van Hickam vlie gen. Aan de andere kant van de bergen lag Pearl Harbour, waar rondom Ford Island in het midden van de haven het grootste gedeelte van de oorlogsschepen van de Amerikaanse vloot in de Stille Oceaan verankerd lag. „Daar waren de Tennessee, de Arizo- a en de Pennsylvania, precies zoals on- _j geheime dienst had gemeld", zei Sjiga. „De grijze schepen, die contras teerden met de zwarte van de Japanse vloot, lagen heel netjes bij elkaar". Anderen zouden de schepen aanvallen: iga moest de snelle Amerikaanse ja gers van het type P 40 voor zijn reke ning nemen, die van Hickam zouden kun nen opstijgen om strijd te leveren tegen de Japanse bommenwerpers, die op het ogenblik rondom Oahoe cirkelden om uit het zuiden aan te vallen. Maar de aanval was een volkomen verrassing. De Amerikaanse vliegtuigen „stonden in keurige rijen langs de start banen geparkeerd". Er waren slechts twee toestellen in de lucht, toen de Ze ro's aankwamen: het gele toeristen vliegtuig, dat was opgestegen voor een zondagmorgentochtje in de stralendi Amerikaans officier in gala-uniform met listooi op de met een snelheid van :m per uur voorbijzoemende ge vechtsvliegtuigen te schieten. Het was dapper maar nutteloos gebaar te landen. B 17, die binnenkwam Aanval De Zero's vielen aan. Sjiga vertelde dat de landende B 17 enkele ogenblik ken later, toen de wielen de grond raakten, in vlammen stond. Hij ver klaarde niet te weten, wie het toeris tenvliegtuig had neergeschoten. Toen volgden de beschietingsaanvallen. ,.Na enkele van die aanvallen werd het afweervuur onverwacht zwaar. Vroe ger, in China, had ik uitsluitend lucht gevechten geleverd", zei Sjiga. Door de zwa ïze doelen te het type rook was het moeilijk, en. De vliegtuigen van iren moeilijk in brand te schieten, want de benzinetanks wa rn vrijwel zeker leeg. Volgens de geschiedschrijver van de Amerikaanse marine, Samuel Eliot Mor- 18 Amerikaanse vliegtuigen vernield, hoofdzakelijk tengevolge van de Amerikaanse gewoonte, vliegtuigen gelan- te land zo bij elkaar te zetten, dat ze Brits-Guyana wil onafhankelijk- heid r" De premier van Brits-Guyana, dr. Ja- gan, heeft tijdens een bezoek aan Israël op een persconferentie in Tel Aviv ver klaard dat zijn regering zal vragen om onafhankelijkheid met ingang van 31 mei 1962. Hij «al ter bespreking hiervan in de naaste toekomst naar Londen Jagan zei voorts voorstander te zijn van een neutralistische politiek en dat zijn land zeer goede betrekkingen met Cuba onderhoudt. Fii wil Brits-Guyana na de onafhankelijkheid „Eldorado" noemen. Engeland lanceert in 1962 satelliet Engelands eerste aardsatelliet zal vol gend voorjaar worden gelanceerd met een Amerikaanse Delta-raket als draagraket. Viscount Hailsham, minister voor we tenschappen. maakte dit gisteravond in het Hogerhuis bekend. Engeland was vol gens hem niet Ln een positie waarin het ruimteonderzoek kon worden verwaar loosd. Volgens hem beschouwen te veel. mensen deze tak van wetenschap alleen maar als een soort internationale wed- f strijd. De 79-jarige H. Nieuwland te Brum- men is bij het voederen van het vee - van de zolder gevallen, waarbij hij eeni halswervel heeft gebroken. Hij was on- middellijk dood. H»^.»öhchilS!|! Snelle vlucht Sjiga brak de aanval af en maakte een snelle vlucht boven Pearl Har bour om de door torpedo's en duik bommenwerpers aangerichte schade in ogenschouw te nemen, waarop hij naar Kaena Point, het westelijkste gedeelte van Oahoe, vloog om zijn Zero's opnieuw te formeren. Zij keerden naar hun vliegdekschip, dat ten noorden van Oahoe lag te wach ten, terug en landden precies vijf en een half uur nadat zij waren opgeste gen. Sjiga meldde zijn superieuren, dat de resultaten van de luchtaanval goed wa ren, maar thans weet hij en Ameri kaanse militaire geschiedschrijvers zijn het daarmee eens dat zij beter had den kunnen zijn. „Wij hadden telkens opnieuw moeten aanvallen", zei Sjiga, „en ook de fa brieken en installaties en niet alleen de schepen en vliegtuigen onder vuur i ten nemen. Maar de Japanse nu had voornamelijk belangstelling oorlogsschepen en wijdde niet genoeg aandacht aan fabrieken en transport schepen". „Japan werd vernietigd door dezp transportschepen en fabrieken. De logsschepen en vliegtuigen waren spoe dig vervangen, maar de militaire in stallaties van Pearl Harbour zouden moeilijk te herstellen zijn geweest", besloot Sjiga zijn relaas. Campagne in het Westen De communistische regering van Hongarije schijnt een zorg vuldig overwogen campagne te zijn begonnen om bij het Westen in de pas te komen en invloed te winnen. Vijf jaar nadat Russische tanks de Hongaarse revolutie de kop indrukten en Janos Kadar aan de macht brachten, doet zijn regering een poging om in Westerse ogen als respectabel aanvaard te worden. De Hon gaarse heersers, die op dit punt buitengewoon gevoelig zijn menen, dat het Westen buiten gewoon onredelijk is door Hon garije een „kolonialistische ach terbuurt" te noemen, welks be volking vermoedelijk opnieuw in opstand zou komen, indien er geen garnizoen van 5.000 Rus sische soldaten in het land lag. EEN GOKJE De uitnodiging aan secretaris-gene raal Oe Thant om een bezoek aan Bop- dapest te brengen en persoonlijk de toestand in ogenschouw te nemen is een gokje, dat volgt op een diepgaand opinieonderzoek naar de mening van Westerse waarnemers ten aanzien van Hongarije. In de afgelopen maanden heeft een aantal Amerikaanse en ande- Rumoer om O'Brien in Iers parlement Drie leden van het Ierse parlement zijn gisteren geschorst en de zitting werd drie maal verdaagd naar aanleiding van dr Conor O'Brien en het voortgezette ge bruik van Ierse troepen in Kongo. De moeilijkheden ontstonden nadat het onafhankelijke lid Jack McQuillan zocht om een spoed behandeling va kwestie der Ierse troepen. Toen de zitter dit weigerde, protesteerde McQuil lan zo krachtig dat hem verzocht werd de zaal te verlaten. Dit weigerde hij. Premier Sean Lemass stelde vo< McQuillan te schorsen hetgeen met 81- 15 stemmen werd aangenomen. Nog steeds wenste McQuillan niet weg te gaan. Hier op werd de zitting verdaagd. Een kwar tier later werd de zitting hervat zonder McQuillan. Daarna werden dr. Noel Browne ei trick McAquliffe op dezelfde gronden ge schorst. De premier bleef evenwel bij zijn weigering een verklaring af te leggen over de oorzaken van O'Briens aftreden als hoofd van de V.N.-missie in Katanga en van zijn terugtrekking uit de Ierse di plomatieke dienst. Besprekingen EEG-Afrika Vandaag, 7 december, is het twintig jaar geleden, dat Japan zijn onver hoedse en verraderlijke aanval begon op de Amerikaanse vlootbasis van Pearl Harbor op Hawaii. Onmiddellijk volgde de oorlogsverklaring van de Verenigde Staten aan Japan en Duitsland, de tweede wereldoorlog was op een keerpunt gekomen. I Met de lichamelijke fit heid van de leerlingen op de Amerikaanse lage re scholen is het maar droef gesteld. Slechts on geveer de helft van de 200.000 kinderen, die aan de proeven voor de vaar digheidsdiploma's hebben deelgenomen, heeft aan de eisen voldaan. Aan de iets zwaardere eisen vol deed slechts tien procent. 1 Een blinde man is ge arresteerd wegens het plegen van inbraken met behulp van zijn geleide hond en van een 13-jari- ge jongen. De arrestatie volgde, nadat men de blinde en zijn hond uit het raam van een huis bad zien klimmen. De 13- jarige jongen heeft he kend, dat hij de blinde man heeft geholpen. Deze vertelde hem namelijk altijd als ze ergens waren binnengedrongen, waar hij naar moest zoeken. In het noorden van de Zuidafrikaanse Kaap provincie hebben geleer den een volledig skelet van een dinosaurus ge vonden. Men meent, dat het de eerste maal in de geschiedenis is, dat een volledig skelet van dit dier is aangetroffen. In de Duitse plaats Kas sei is een bond voor voet gangers opgericht, die zich hoofdzakelijk ten doel stelt bejaarden en invaliden met de moei lijkheden van het ver keer vertrouwd te ma ken. Men wil in samen werking met de politie en de wegenwacht be reiken, dat autobestuur ders meer acht slaan op voetgangers. V Paus Johannes heeft gisteren in herinnering gebracht, dat St. Nicolaas 1600 jaar geleden gevan gen werd gehouden, zoals dat op dit ogenblik ook gebeurt met de r.k. bis schoppen in de door de communisten overheerste landen. Hierbij dacht de paus waarschijnlijk aan mgr. Béran uit Tsjecho- Slowakijc. I De senaat van de econo mische hogeschool in Mannheim heeft besloten prof. dr. ir. H. Gelissen, directeur van de n.v. pro vinciale Limburgse elec- triciteitsmaatschappij, tot eresenator te benoemen. Prof. Gelissen was reeds eerder benoemd tot ere doctor van de technische hogeschool in Aken en van de universiteit van Leuven, alsmede tot ere- senator van de universi teit in Keulen. Graaf Mountbatten. chef staf van de Britse defen sie, heeft er bij de vlieg tuigfabrikanten op aan gedrongen minder energie te besteden aan lijnvlieg- tuigen en jachtvliegtui gen en meer aan het ontwerpen van een „een voudig en robuust" vrachtvliegtuig. Ondanks de raketten en de oor logsvliegtuigen zal er altijd behoefte blijven bestaan aan een goed strategisch transport vliegtuig voor het ver voer van troepen (lees Britse troepen) naar ver re bases overzee. Op de eerste dag van de bespre kingen in Parijs tussen de zes lan den van de EEG en de met de EEG geassocieerde gebieden Afrika, is wel duidelijk gewor den, dat deze Afrikaanse landen de banden met het Europa van de Zes willen bestendigen. Be staan er over een aantal belang rijke aspecten van het nieuw te sluiten associatieverdrag tussen de verschillende landen nog onop geloste vraagstukken het han delspolitieke regime en de hoogte van de financiële bijstand om er slechts twee te noemen over het beginsel van de verdere asso ciatie bestaat overeenstemming. Aangezien deze gebieden sinds de ondertekening van het oude verdrag van Rome onafhankelijk zijn geworden, zal het nieuwe verdrag moeten worden ge sloten „op voet van gelijkheid en op basis van vrijwilligheid". Ook zijn de Zes het erover eens. dat het nieuwe associatieregime „minstens" dezelfde voor delen moet geven aan de Afrikaanse staten als het oude verdrag. Over het te voeren handelspolitieke regime bestaan er nog grote verschillen lussen de Zes. De bezwaren van som mige EEG-landen tegen een verdere douanevrije toegang van de agrarische produkten uit de geassocieerde landen in de EEG houdt onder meer verband met de wens om de belangen van andere ont wikkelingslanden niet te schaden. Inmid dels zijn de EEG-landen toch bereid iets te doen voor de stabilisatie van de in komsten uit agrarische export van de Afrikaanse landen, doch op welke wijze is een vraag, die juist een van de moei lijkste punten van het komende overleg zal uitmaken. ";1 is toegezegd, dat men bij het uit werken van het gemeenschappelijke landbouwbeleid in de EEG rekening zal houden met de belangen van de geasso cieerde landen. Dc Zes zün eensgezind in de opvatting, it aan het bestaande ontwikkelings fonds, waarin dc Zes tot eind 1962 een bedrag van 581,5 miljoen dollar zullen hebben gestort, voor de volgende periode tenminste een gelijk bedrag ter beschik- j king zal worden gesteld. Voor Nederland betekent dit een bijdrage van ruim 100 liljoen gulden voor vijf jaar. De vraag of de bijdragen in het fonds zullen wor-1 den verhoogd, is nog open. re Westerse journalisten visa gekregen voor bezoeken aan Hongarije teneinde de situatie persoonlijk in ogenschouw te nemen. Het regiem heeft geconstateerd, dat een aantal verslagen met onwelwil lend gesteld was. hoewel de meeste dagbladen en tijdschriften, waarin deze verslagen voorkwamen allesbehalve communistisch-gezind waren. Hierdoor aangemoedigd besloot de re gering voor een bezoek een groep van 30 Westeuropese journalisten uit te no digen. Op persconferenties konden deze journalisten naar hartelust vragen stel len aan ministers. Dit was iets geheel nieuws in Hongarije. MINDSZENTY Een der ministers deed zelfs een po ging tot verbetering van de gespannen Amerikaans-Hongaarse betrekkingen. Hij betoogde, dat het lot van Jozsef kardinaal Mindszenty. die als vluchte ling in de Amerikaanse legatie woont, definitief geregeld zou kunnen worden. Indien Oe Thant een gunstige indruk van de binnenlandse toestand krijgt en tevens een verbetering in de betrekkin gen met de Verenigde Staten kan con stateren, zal het regiem twee van de moeilijkste hinderpalen sinds 1956 heb ben overwonnen. De Hongaren achten het buitengewoon onaangenaam, dat de Hongaarse kwestie telkenjare opnieuw op de V.N.-agenda geplaatst wordt ERKENNING Verder willen de Hongaren dat de Verenigde Staten het regiem onverkort diplomatiek erkennen. De Verenigde Sta ten hebben hun gezant kort nadat Ka- dar aan de macht kwam teruggetrokken en de legatie te Boedapest staat sinds dien onder leiding van een zaakgelas tigde. Indien Oo Thant ook maar een gema tigd gunstig rapport over Hongarije kan geven, zou dat voor de communisten op velerlei gebieden nuttig materiaal kun nen blijken te zijn. Premier Niklta Chroesjtsjef zou dat rappoi. aan het stalinistische China en Albanië kunnen voorhouden als een voorbeeld, hoezeer zljr soort communisme vruchten af werpt voor een land, dat bereid Is bloed te vergieten om zich te ontdoen van de stalinistische tyrannie. Serie arrestaties op parkeerplaatsen in Oost-Duitsland De Westberlijnse politieke politie heeft meegedeeld dat de Oostduitse volkspolitie 16 Westberlijners heeft ge arresteerd op de autoweg die van West- Berlijn naar West-Duitsland loopt. De gearresteerden hadden allen afspraken om daar vrienden of familieleden te ont moeten op parkeerplaatsen of in het Michendorf restaurant niet ver van Berlijn. Minstens zeven Oostduitsers zijn eveneens gearresteerd. Een ontmoeting langs de autoweg is praktisch de enige nog bestaande moge lijkheid voor Oost- en Westduitsers om elkaar te ontmoeten, maar het blijkt een gevaarlijke methode te zijn. De parkeerplaatsen en het restaurant zijn vrij toegankelijk voor reizigers langs de weg, zij mogen verder de weg niet verlaten. Tot nu toe waren de parkeer- filaatsen en het restaurant ook toeganke- ijk voor Oostduitsers. Sommigen van de gearresteerden zijn reeds weer vrijgelaten, een Westberlij- ner heeft twee weken in de cel gezeten wegens „onwettig parkeren". (Advertentie) Loethoeli vandaag in Londen Albert Loethoeli is vanmorgen in Lon den aangekomen. Hij is onderweg naar Oslo om zijn Nobelvredesprijs in ont vangst te nemen. Loethoeli, die in de vrieskou uit" Jo hannesburg kwam, werd hartelijk be groet door een delegatie labourafge- vaardigden, geestelijken en vertegen woordigers van anti-apartheidsorganisa- ties. De parlementsleden, die naar het vliegveld gekomen waren, om Loethoeli te begroeten, waren Fenner Brockway, Barbara Castle en Philip Noel-Baker, innaar van de Nobelvredesprijs-1960. Een menigte van 100 blanken en Afri kanen hief het zoeloevolkslied „Nkosi Sikilele Africa" aan toen Loethoeli aan kwam. Later verklaarde Loethoeli op een persconferentie, dat zijn strijd militant, maar geweldloos was. Loethoeli vertel de van de toenemende verzetsgeest on der de Afrikanen in Zuid-Afrika en hij dacht dat dit belangrijker was dan eni ge andere ontwikkeling. „Wat het blanke gezag ook doet", zei hij, „als het volk vastberadenheid toont, geloof ik dat daaruit alleen maar goeds kan voortkomen." 769) We stelden eerder de vraag wat helderder is: een zwart voor werp ln de zon of een mooi wit vel papier in het maanlicht. Eerlijkheids halve vertelden we erbü, dat dit eigenlijk een strikvraag ls. omdat vrijwel ieder het witte papier, dat door de maan wordt beschenen, een grotere hoeveelheid helderheid zal toekennen dan het zwarte voorwerp in de zon. De duistere indruk, die de zwarte kleur overdag op ons maakt, is zo overtuigend, dat leder wit, hoe zwak ook beschenen, daar bij vergeleken helder zal schijnen. Laat u zich door die indruk niet beet nemen. In het zon licht zien onze ogen geen grotere hel derheidsverhoudin gen dan ten hoogste 1 tot 100. Pas ge vallen sneeuw, die het zonlicht zo oog verblindend kan tc- verbllndend kan terugkaatsen, heeft een weerkaatsvermogen van 78 pro cent en de zwarte aarde van vochtige bouwgrond kaatst 8 procent terug. Dit ziin de twee uitersten van zwart en wit in het landschap, die dus slechts In procenten verschillen. En i kum welisw de vraag, welke zwarte kleur we door de zon laten beschijnen, maar of we nu roet, potlood, of een diep ste zwart nemen dat met behulp van kaliumblchromaat uit blauwhont-af- trekscl kan worden getrokken. in al le gevallen zullen toch enkele nm- centen van het znnlkh' worden weerkaatst en d® helderheid vp- hef hiermee gekleurde voorwern ze' dus steeds enkele procenten bed' -en van de helderheid van het opval lende zonlicht. Maar het licht van de zon ls onee reer 400 oen ma«i zo held»r als het licht van de volle maan. De onkel» orocenten die zwarte vnorwernen van het zonlicht terugkaatsen, moeten dus noodzakelijkerwijs een grotere hel derheid hebben dan het helderste voorwerp dat door de maan besche nen wordt. Dit is een redenering, die echter niet de geringste waarde heeft, in dien zy niet door waarnemingen kan worden bevestigd. Ook wat de prak tijk betreft kunnen we u geruststel len. Want bij metingen ls gebleken dat roetzwart ln het zonlicht ccn hel derheid had van 100 lux, terwijl een helder-wit stuk papier in het maan licht een helderheid had van slechts 0.25 lux. Het door de zon beschenen zwart was in dit ge val dus maar liefst 400 maal zo helder als h®t. witte papier bij maanlicht. Met andere woorden in dien wij er ln zou den slagen dc zwarte kledingstukken, die we bij plechtige gelegenheden dragen, ongewijzigd over te brengen van de dag In de nacht (hetgeen natuurlijk een onmogelijkheid is) dan zouden deze kleren die overdag zo somber schijnen, ln een heldere maannacht licht afstralen! Ongelofelijk? Dat schijnt inderdaad zo, vooral omdat we bij maanlicht zo duidelijk menen te kunnen zien. Bij dit all»s dienen wc echter te beden ken. <Tai de gevoeligheid van onze gerkhtsorganen in het duister 10.000 tot 100.000 maal zo groot wordt, van daar dat de zwakke helderheid van wit nanlcr in maanlicht ons bllkans verhilriripurt toeschllnt terwijl het In werkelijkheid aanzienlek minder hel der is dan het zwartste ding over dag. Nu we het toch over de maan heh- hen. weet ii f»at h®t zwaartemmt van m»*n-'«n-aprrf® ee~ i-.m.- 1(100 km n~.»«r het girHnnnprrbk ligt?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 5