PROFAAN PURPER
Grensoverschrijding van
militaire bond Pro Rege
KRONIEK
NEW DELHI
Een kanttekening
Overgangsregeling voor
arbeidsongeschiktheid
Een tvoord voor vandaag
Aantal Geref. kerken in
1960 met 2 toegenomen
)v
l/o.ztang.e,£ó
2
HOOGCONJUNCTUURBUS MINDER SNEL
s land. Wij zitten in de hoogconjunctuurbus
uit, dat wij binnenkort moeten uitstappen.
Toch is die bus wat minder snel gaan rijden, omdat de weg kennelijk moei
lijker is geworden.
DE PRODUKTIE in de industrie is hier een voorbeeld van. Zij blijft onge
twijfeld hoog maar het is teleurstellend, dat zij niet boven het peil van vorig
Jaar wil uitkomen. Althans van mei tot en met september; latere cijfers zijn
nog niet bekend.
DE WERKLOOSHEID is hier vermoedelijk de grootste spelbreker. Eigenlijk
kunnen wij van werkloosheid niet meer spreken. De vraag naar werknemers
door werkgevers is vier maal zo groot als het aanbod. In menig bedrijf kun
nen een of meer afdelingen daardoor niet op volle capaciteit werken, hetgeen
de produktivlteit nadelig beïnvloedt. Ook de sterke wisseling van arbeids
krachten werkt in deze richting.
DE CONSUMPTIE is door de stijging der lonen natuurlijk opgelopen. Zij
ligt ongeveer als wij de eerste negen maanden bij elkaar nemen 5 pet.
boven de consumptie van verleden jaar. Nemen wij echter alleen het derde
kwartaal bij de kop, dan is de stijging terug gevallen tot 3 pet.
DE BESPARINGEN zijn ondanks de consumptiestijging niet gedaald. Er
wordt, als wij alle besparingen via de spaarbanken bij elkaar tellen, meer
gespaard dan ooit.
DE LEVENSVERZEKERING, een andere vorm van sparen, breekt voortdu
rend nieuwe records. Steeds verder loopt de produktie omhoog.
DE KOSTEN VAN LEVENSONDERHOUD blijven redelijk stabiel, waaruit
blijkt dat de inflatoire krachten behoorlijk in toom gehouden kunnen
worden.
DE HANDELSBEWEGING wordt echter ongunstiger voor ons land. De In
voer neemt sterker toe dan de uitvoer, waardoor het tekort op de handels
balans stijgt en het overschot op de betalingsbalans daalt. Uiteindelijk moet
dit onze deviezenpositie beïnvloed.
Bij elkaar vormen dit min of meer duidelijke aanwijzingen, dat wij ener
zijds nog volop in de hausse zitten, maar dat wij anderzijds afremmen. Dat
dit helemaal geen kwaad kan, is een bijkomende omstandigheid.
Kunnen wij zeggen, dat de consumenten iets van deze tragere ontwikkeling
merken? Neen, eigenlijk heel weinig. De kosten van levensonderhoud zijn
inderdaad iets gestegen, maar een reden tot verontrusting is er nog niet.
Het is hoogstens voor hen die op!etten: een schot voor de boeg.
Merken de loontrekkenden er iets van? Eigenlijk ook niet, of het zou moe
ten zijn, <rat de loonstijging minder snel gaat dan men wel wenst. En dit is
dan nog niet eens aan de werkgevers tc wijten, maar wel aan de overheid,
die de touwtjes in handen houdt en die maar heel geleidelijk wil vieren. Het
is nog maar enkele weken geleden, dat overheid en bedrijfsleven eindelijk
elkaar wisten te vinden over het loonbeleid in de naaste toekomst, doordat
er voor 1962 een loonformule kon worden gevonden.
Producenten in het algemeen genomen verenigen zich dus met een
nieuwe loonsverhoging. Zij zullen dus ook wel niets van de afremming van
de economische wagen merken? Dat is nu juist wèl het geval. Het geld wordt
niet meer zo gemakkelijk verdiend als een jaar geleden: aan de winsten
wordt geknabbeld.
De loonstijgingen hebben de kosten opgevoerd. De vrije zaterdag heeft ook
de kosten opgedreven. Het tekort aan arbeidskrachten werkt eveneens
kostenverhogend, omdat men niet alti.d de beste man op de juiste plaats
kan neerzetten. En ten slotte heeft de revaluatie van de gulden voor alle
bedrijven die exporteerden het nadeel opgeleverd, dat de inkomsten zijn ge
daald. De meeste bedrijven waren gedwongen hun Nederlandse prijzen wat
te verlagen om in buitenlands geld op hetzelfde niveau als vóór de waarde
vermeerdering van de gulden te kunnen blijven leveren.
Dit alles zou nog niets gegeven hebbe*) als de producenten hun omzet maar
voldoende hadden kunnen opvoeren. Doch dit was er in vele gevallen niet
bij; eensdeels omdat de produktlestljgmg onvoldoende was, anderdeels omdat
de buitenlandse concurrentie zó scherp is geworden, dat men niet zoveel kon
verkopen als men wel zou willen.
Bijzonder naar is, dat verscheidene bedrijven vooral in de sector van de
machinebouw en scheepsbouw orders hebben aangenomen, die men beter
niet had kunnen aannemen omdat zij verliesgevend waren. Dat deed men
echter uit angst, dat er te weinig werk zou komen en dat de werknemers dan
zouden wegvloeien. Liever verliesgevende orders, dan te weinig orders met
de kans op een nog groter tekort aan werknemers.
Als de kosten sneller oplopen dan de verkopen, dan komt de winstmarge
onder druk te staan. Dit is geen grauwe theorie, maar bittere werkelijkheid.
Wie de stroom van tussentijdse berichten leest, welke thans uit het bedrijfs
leven komen, weet dat hier inderdaad de schoen gaat wringen.
Het zijn daardoor maar enkele bedrijven, die kunnen bogen op grotere
winsten. Het is al heel mooi als de winst even groot blijft als vorig jaar.
Gelukkig is het nog maar een minderheid die openlijk met een winstdaling
voor de dag komt. Maar dat zij er zijn, Is een duidelijk teken aan de wand.
Dit alles houdt niet in, dat de bedrijven geen nieuwe loonsverhoging meer
zouden kunnen betalen. In sommige gevallen gaat dit nog heel gemakkelijk.
In vele andere gevallen zal het ook nog wel gaan, maar dan zal de winst
toch een gevoelige knauw krijgen als hier geen omzetstijging tegenover komt
te staan. Wat dit betreft, staan zij er het beste voor, die aan de consument
leveren; zij kunnen van de nieuwe koopkrachtstijging profiteren.
Maar er is onherroepelijk ook een groep die stevig in de knel komt te zitten.
Deze producenten vooral in de dienstenverlenende sector zullen op
omzetstijging niet veel hoop hebben. Zii moeten het vooral zoeken in doel
matiger werken en kostprijsverlaging En lukt dat niet. dan zullen zij op
prijsstijging aansturen. Dit laatste zit voor 1962 ongetwijfeld in het vat.
In januari eerste
militair tehuis
in Duitsland
(Van een onzer verslaggevers)
Niet ver van Munster ligt het
plaatsje Handor£ en in de buurt
daarvan vindt men het vliegveld,
waar in 1940 de Luftwaffe opsteeg
om Rotterdam te bombarderen.
Bij dit vliegveld ligt thans een
afdeling Nederlandse militairen,
de eerste groep die te maken
;ide wapens. Ten
gerieve van deze landgenoten
zal de Nederlandse Militaire
Bond Pro Rege eerstdaags een
tehuis bouwen. En daarmee
pleegt de bond, die al zoveel
tehuizen in Nederland heeft ge
sticht, een grensoverschrijding.
Gelukkig van heel andere aard
dan de Duitse grensoverschrij
ding in 1940.
Het vliegveld Handorf
nacht bezet. Maar de militairen die
hier hun taak verrichten, kunnen in
de omgeving geen recreatie vinden.
Bijzonder moeilijk is het althans voor
protestanten. Want Westfalen is
rooms-katholiek en zelfs in een stad
als Munster heeft het protestantisme
niet veel te betekenen.
Wanneer men bovendien bedenkt dat
het gaat om beroepsmilitairen, die voor
een gedeelte hier reeds met hun gezin
wonen er is al een schooltje met één
klas voor Nederlandse kinderen ge
opend dan ligt het voor de hand dat
een centrum voor geestelijke recreatie
niet langer gemist kan worden.
Kapitein ds. J. W. Jongbloed, lucht
machtpredikant voor Nederlandse mili
tairen in dit gedeelte van Duitsland,
heeft zich daarom tot Pro Rege gewend.
En de heer W. Nieuweboer, secretaris
van deze organisatie, is aanstonds pools
hoogte gaan nemen.
Dc heer Nieuweboer had niet veel tijd
nodig om te zien wat hier gedaan moest
worden. En toen is met grote snelheid
de hele zaak afgewerkt. Door noover-
troffen medewerking van overheid en
militaire instanties was alles in een wip
voor eikaar. Zodat in januari een tehuis
In Duitsland wordt geopend, van het
bestaan waarvan men vier maanden te-
>ren nog geen vermoeden kon hebben.
Het tehuis is een zg. prefab-bouw. De
Groofs Houtbouw te Vroomshoop ont
wierp, een model met een capaciteit van
tachtig personen. De kosten Zijn 84.000,
welk bedrag Pro Rege nog moet lenen.
Men heeft dan een gebouw dat ver
plaatsbaar is zelfs de fundamentenl
zodat het altijd waarde blijft hou
den.
Het komt op een prachtige plek te
staan: schuin tegenover de ingang van
de kazerne. De grote zaal kan door
middel van harmonicadeuren in twee
ruimten worden verdeeld. Er zijn enige
vertrekken voor de tehuisleider, een lo
geerkamer, een kamer waar de lucht
machtpredikant. of een ander, gesprek-
vertrouwelijke aard kan voe-
Advertentie)
kOSRAM
linui.
T.V.-STAKING
Vandaag nemen we een drietal
taren over inzake de 48-uurs staking van
liet televisiepersoneel. Het Parool
schrijft: „Men mag hopen, dat deze sta-
king«artie oen afdoende uitlaatklep zal zijn
voor de ontstemming over het „gemarchan
deer" met de salarissen. Die ontstemming
is, zeker tegen de achtergrond van de ook
door de regering gewekte verwachtingen,
alleszins begrijpelijk.
Met deze staking wordt een nienw con
flict toegevoegd aan de reeks verstoringen
ran de arheidsnis» sinds de invoering van
de zogenaamde gedifferentieerde loon
politiek. Men denke in dit verhand bij
voorbeeld aan de trpografenMakingen, de
lui'Makingen, do modelnrtie bij de Neder-
londsrhe Spoorwegen, het weigeren van
overwerk door belastingambtenaren en dc
protestdemonstraties van politie- en belas
tin gpersoneel.
Al deze acties waren demonstraties tegen
het ongedifferentieerde optreden van de
legering, die hoog opgeeft van de waarde
san het zg. „bedrijfseigene" maar intussen
de loonpoliteik heeft gemaakt tot een gezel
schapsspelletje voor academisch gevormde
wiskundigen met een statistische knobbel.
Maar ook afgezien van alle loonpoli
verwikkelingen, staat het voor ons vast.
dat behoorlijke televisie alleen kan
worden cemaakl, wanneer de makers be
hoorlijk worden gehonoreerd. Him
protestactie is in dit opzicht een teken
erkt
„Hel
gch
lilde actie, waarbij
tiepersoneel. Het gebruikte wapen
zon zelfs wel eens als een boemerang kun
nen werken.
Wanneer wij deze aetie, wi
oatiee niet achter staan, afkeuren, wil dat
niet irEzen, dat wij eeen open oog en
groot begrip zouden hebben voor de grieven
die onder het televisiepersoneel leven.
Het Kamerdebat heeft laten zien dat alle
mogelijkheden nog niet zijn uitgeput. De
mini-ter heeft «irh bereid verklaard di
positie van het radio- en televisiepersoneel
nader te bezi
Bij de radio viodt geen protestactie
(Van onze parlementsredactie) .weegt nu de invoering van een
v» ij, i interim-regeling, die in hogere
Minister Veldkamp (sociale uitkerin v00r i„validiteits.
raken en volksgezondheid) acht rcntetrekkers zou moeten voor-
het niet mogelijk om in dejlicn. Bij de bchandeiing van liin
lopende parlementaire periode L fo de Tweede Kamer
het aangekondigde wetsontwerp h dc minUtcr hicrover nadere
op de arbeidsongeschiktheidsver., mededelül ,c kunnen doen.
zekering in te dienen. Hg over-
Dr. Veldkamp schrijft dit in zijn me
morie van antwoord aan de Tweede
Kamer over de begroting van zijn
departement. Minister-president De Quay
had deze week al in de Eerste Kamer
meegedeeld, dat een interim-regeling
voor invaliditeitsrentetrekkers wordt
overwogen.
Aan het definitieve wetsontwerp op de
arbeidsongeschiktheidsverzekering wordt
hard gewerkt, maar desondanks is een
spoedige indiening dus niet te verwach
ten. Het is minister Veldkamp, naar hij
schrijft, in de enkele maanden die sedert
zijn ambtsaanvaarding zijn verstreken,
gebleken dat hier een zeer omvangrijk
project van wetgeving op stapel staat.
In de eerste plaats is daar de te ontwer
pen nieuwe regeling ter verzekering van
uitkering wegens langdurige arbeidson
geschiktheid. Daarop moet aansluiten
du verzekering, die de uitkeringen voor
kortdurende arbeidsongeschiktheid re
gelt, waartoe de Ziektewet zal moeten
worden aangepast. Als onderdeel van de
nieuwe regeling zal de overgangsrege
ling daarvan voor hen. die ten tijde van
de invoering van de nieuwe regeling
reeds arbeidsongeschikt zijn, de schakel
moeten leggen tussen die nieuwe rege
ling en de bestaande regelingen, die voor
zien ln de uitkering wegens arbeidson
geschiktheid, t.w. de Invaliditeitswet, de
Ziektewet en de drie ongevallenwetten.
Verder dienen van de huidige regelingen
de Invaliditeitswet, de Ongevallenwet
1921, de Land- en tuinbouwongevallen-
wet 1922 en de Zee-ongevallenwet te wor
den geliquideerd.
hoge mate Ie betreuren dat het hele tele*
visiepersoneel zich door zijn emoties heeft
laten meeslepen.
Ook voor zover men uitdrukking vril
geven aan onlustgevoelens over het tele-
visiebeleid van de regering bewandelt men
met een wilde staking de verkeerde weg.
Er had van de verantwoordelijke repi"curs
en producers een meer beheerste bijdrage
tot de opinievoiming over het omroep
beleid mogen worden verwacht.'"
Volkskr
dat de
litzending van het debat in de
Tweede Kamer over de salarisssen van het
omroeppersoneel getuigt van onrijpheid
van de leiding van bet medium. Het blad
vindt het zeker niet verwonderlijk dat dan
ook het personeel hier wat van meekrijgt.
De staking door de topmannen, die hij
voorbaat tot niets kan leiden, ligt eigenlijk
in hetzelfde vlak, zo meent deze commen-
'ator, die vervolgt met: „We hebben vol
ledig begrip voor gerechtvaardigde loon
eisen maar willen slechts herhalen, dat
kans ziec in de komende c.a.o.,
ogingen om eenmalige toeslagen
binnen te halen over voorbije jaren. Maar
men wil de aandacht. Men wil zijn onlust
gevoelens naar huiten demonstreren, men
wil opnieuw iedereen deelgenoot maken
van wat men als zijn ellende aanvoelt. En
zegt dan wel braaf, dat het lagere personeel
niet mee hoeft tc doen, maar men gooit
in feite met zijn eigen besluit een goed
brandende lucifer in de olie. En dan maar
verbaasd staan als de vlammen uitslaan.
Op deze wijze bouwt men echter niet in
positieve zin aan een verbetering vat
positie of b ipt men ertoe mee om daad-1 De vereniging
ren, en de gebruikelijke dienstruimten.
Staatssecretaris Calmeyer verleende
alle hulp. daar hij overtuid was van het
belang van dit project. De regering
heeft zich garant verklaard voor rente
en aflossing van de bouwsom.
Er is één bezwaar: voor het genoem
de bedrag heeft men slechts het tehuis
en niet de inrichting. Daarvoor zal Pro-
Re ge zijn afdelingen gaan activeren.
Wie los daarvan dit mooie Initiatief zoq
willen stennen door storting van een
gift op giro 127892 ten name van Pro
Rege Utrecht, zou de bond zeer helpen.
Pionier gevraagd
Wie weet hoeveel tijd er verloren gaat
wanneer men in Nederland moet bou
wen, slaat er gewoonweg van achter-
se grond, staat onder Duits beheer,
wordt door Nederland gebruikt en res
sorteert onder het N.A.T.O.-commando.
Je zou zeggen: er zijn jaren mee ge
moeid eer die zaak in kannen en krui
ken zit. Mede door voortvarendheid
van de Duitsers duurde het maar
kele weken.
De Duitsers weten niet wat een pro
testants militair tehuis is. Zij begrepen
ook helemaal niet hoe zoiets door parti
culier initiatief tot stand komt. M;
wat zij wèl snapten was, dat dit gebouw
voor de geestelijke verzorging moet
dienen. Daarom gebruikten zij de
duiding „Betreuungsheim" de naam
van de kerkelijke wijkcentra der Evan
gelische Kirche.
Welnu, dat is het gebouw ook volop I
Het zal niet alleen dienen als tehuis voor
militairen, maar vermoedelijk ook als
pastoraal centrum voor de Nederland
se noodgemeente, die in Handorf zal
het lukken, dan wil men er eveneens
verplaatsbaar tehuis zetten. Maar
zekerheid heeft men nog niet, ofschoon
staatssecretaris Calmeyer wederom
welwillend tegenover het denkbeeld
stond. Men zal er wel meer van horen.
Vandaar dat voor de tehulslelder
die nog gevonden moet worden heel
wat komt kijken. Hy zal dan ook boven
het salaris een toesiag voor het buiten
land ontvangen. Vereist is een echt
paar zonder kinderen, dat in staat Is om
uulten het eigenlijke werk voor de mi
litairen iets te doen, bijv. als ouderling-
assistent van de luchtmacütpredikant,
als zondagsschoolleider. Gezien het in
ternationale karakter van deze basis, zal
kennis van Duits en Engels niet kunnen
ontbreken. Kortom, er is iemand met
pioniersgeest nodig.
Nog meer tehuizen?
Slechts enkele uren nadat deze zaak
„rond" was, kwam een tweede aan
vraag binnen, te weten uit Hohne een
zeer grote iegerplaats, waar Nederland
se troepen oeienen.
Hohne ligt in de onmiddellijke nabij-
neid van de plaatsjes isergen en zei
sen en dan weet iedere Nederlander ge
noeg. Van het concentratiekamp oat
nier gelegen heeft, zijn alle sporen uit
gewist. Maar wel keek de heer Nieuwe-
ooer bij een bezoek aan de evangeli
sche predikant te Hohne een beetje
vreemd op, toen deze nominee doodleuk
verklaarde dat hrj in de oorlogsjaren
Urtskommanoant van Gorincnem was
geweest. De zaak kwam recht te liggen,
toen hij een boekwerk voor de dag
naaide, hem uit dankbaarheid aangebo
den door de burgerij van Gorinchem...
Intussen is al auioelijk dat de omge
ving nier niet rooms-katnonek is, maar
vrijwel geheel evangelisch. Desondanks
oestaat er schreeuwend behoefte aan
met een capaciteit van honoerdvrjftig
Het moreel van de troepen is goed,
maar aan huiselijkheid en recreatie
ontDreekt het vrijwel geheel. Dit ver
klaarden ook de vier legerpredikanten
die hier arbeiden: T. van der Taun uit
Roosendaal, G. van 't Riet uit Lioes-
sens, J. G. H. Schout uit Bant en H.
Dijkslag uit Meeden.
Er wordt momenteel nagegaan of Pro
Rege voor Hohne iets kan doen. Zou
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Oldebroek: J. van Rootse-
laar te Delft, die bedankte voor Uddel;
te Uithoorn (2e pred. plaats): J. Borg
hard! te Den Helder.
Aangenomen naar Schoonhoven (2e
pred. plaats): H. Jongerden te Zijderveld,
die bedankte voor Huizen (N.H. 5e pred.
plaats) en voor Nieuw Beijerland; voor
't Harde: P. J. Bos te Sprang; voor
Steenderen (toez.) L. L. Blok te Huissen
(Geld.); voor 's-GrevelduinCapelle
(toez.): P. F. J. Lamens te Kamerik; voor
Putten: J. v. d. Heuvel te Ede; voor Op-
heusden: B. Haverkamp te Blauwkapel—
Groenekan.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Dronten (Oost-Flevoland):
B. J. Aalbers te Enschede.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Eemdijk: W. de Joode te
's-Gravenhage-Z.; te Ouderkerk j J
Amstel: *T "|Ég
Schut.
Ribbers te Noordsche
Wandelingen in
yooi
(Van onze kerkredacteur)
R VELEN i
opmerkelijke i
ïfcraten die hier
New Delhi zijn gehouden, dc toe
spraak van dr. Nikoj Nissiotis over
de eenheid van de kerken. In ieder
geval geldt dat voor prof. dr. G. C.
Berkouwer, met wie wy een ogen
blik over deze oosters-orthodoxe
visie hebben zitten praten, omdat
deze gedachten toch wel zeer sterk
het gesprek hebben geopend niet
een geheel nieuwe gedachtcnwcrcld.
Maar prof. Berkouwer waarschuw
de ons, dit toch ook weer niet al
te sterk 'e overtrekken. Hy vertelde
dat hij lange tyd met deze nog vry
jonge man had gesproken. Nissiotis
is volgens hem geworteld in zijn
oosters-orthodoxe wereld, die hy
beslist niet heeft los gelaten. Maar
hij is wel een van de weinige
oosters-orlhodoxen die zeer sterk be-
invloed is door de westerse theologie.
„Voor mij'vertelde de hoogleraar
aan de V.U. ons, „heeft liy deze
twee werelden in zich, maar is hij
er niet in geslaagd nog om ze reeds
tot een eenheid samen tc brengen.
Hy is een man die zyn traditie trouw
wil blyven, maar tevens vele lessen
van dc reformatie heeft geleerd.
De moeilijkheid met de oosterse
orthodoxie is echter dat Nissiotis
slechts een uitzondering is in zijn
Grieks-Orthodoxe Kerk. Er is verder
nauwelijks iemand die zoveel afweet
van de westerse theologie als hy.
In een besloten vergadering heelt
een van de Griekse gedelegeerden
een uitspraak gedaan waarin hij
tegen het westen zei: Gij hebt te
worstelen met de vragen van het
denominationalisme, het bestaan van
verschillende kerken naast elkaar.
Wy hebben te maken met het schisma
(toen Oost en West uit elkaar gingen,
eeuwen voor de reformatie). Zijn
nadruk was dat als iedereen nu
maar by hen kwam, zoals ook de
rooms-katholieken dat kunnen stel
len, maar hij misschien nog sterker,
dan was alles in orde.
Prof. Berkouwer vertelde hoe hy
naderhand nog een persoonlijk ge
sprek met deze man heeft gehad en
hem gevraagd heeft: Wilt u dan
zeggen dat de jonge kerken van
Afrika en Azië, die nieuw zijn ont
staan, terug moeten naar die oude
tijd, die hen misschien helemaal
niet aanspreekt? Hoewel deze Griek
de moeilijkheden wel inzag, bleef
hij toch bij zyn standpunt. Nissiotis
echter wordt heen en weer getrokken
tussen oosterse loyaliteit en de aan
trekkingskracht van nieuwe visies.
Een ding is zeker. De oude leus
dat de Wereldraad de open deur is
naar de vrijzinnigheid is niet meer
geldig. „Als ik het goed zie", ver
telde prof. Berkouwer ons heel
voorzichtig, „heb ik veel meer het
gevoel dat de tendens niet meer gaat
in de richting van de vrijzinnigheid,
onder invioed van de Afrikanen
Aziaten n
»udige evangelie"
zoals dat doo, Billy Graham wordt
gepredikt."
De overheetsende positie van de
vrijzinnige theologie schijnt vrijwel
zeker tot staan te zijn gebracht onder
invloed van de oosterse orthodoxie
die nimmer door de vrijzinnigheid
is beïnvloed, eu dc jonge-kerken die
veelal uit het directe zendingswerk
zyn ontstaan dat altjjd theologisch
veel orthodoxer is geweest dan de
kerken op het thuisfront. Prof.
Berkouwer kon zich er natuurlijk
niet over uitlaten, en wij hebben
het hem zelfs niet gevraagd, maar
het is ons wel gebleken dat de
waarnemers van kerken buiten de
Wereldraad hier over het algemeen
meer voelen voor aansluiting dan
ooit, omdat zij menen dat nu hun
stem beslist invloed kan hebben.
In Timnath-Serah op het gebergte van Efraïm in Palestina,
ten Noorden van de berg Gaas, is een graf gedolven. Hier,t
binnen het gebied van zijn eigen erfdeel, wordt het stoffelijk
overschot ter aarde besteld van Jozua, vele jaren leidsmarft
van zijn volk. Hoe de begrafenisplechtigheid is verlopen is»
niet bekend. Wat wij weten is, dat, als laatste activiteit vany
een lang en bewogen leven, Jozua het volk heeft laten gaarU
vanuit Sichem, „ieder naar zijn erfdeel". Hij laat het volkfi
verzorgd achter, zijn taak is volbracht. In de jareh, dat hijh
was belast met de leiding van Israël, heeft het God gediend
En dat bleef zo na zijn dood. In Jozua 24 staat, dat het uolfcjg
trouw bleef aan de dienst van God „al de dagen van de oud
sten, die Jozua hebben overleefd, en die al de daden gekend
hadden, welke de Here voor Israël verricht had". Daarnal
dat leest u elders in de Bijbel is het verkeerd gegaan
Israël had God niet meer nodig: het woonde in een land, dat
overvloeide van melk en honing en het meende God niet meer
nodig te hebben. Zo gaat dat: zolang de mensen leven, die
zelf getuigen zijn geweest van Gods daden, verricht in een
periode van beroering, is er geen enkel bezwaar God de eer
te geven, die Hem toekomt. Maar als alles zijn normale gang
gaat, worden die daden vergeten. Het historisch besef slijt
uit en het besef, dat zonder Gods daden dat normale leven
niet mogelijk zou zijn geweest, verdwijnt. Is er, sinds Jozua
dagen, wel iets veranderd?
Uit statistiek blijkt:
se
Uit de jaarstatistiek van de
Gereformeerde Kerken in Neder
land, die zojuist is verschenen,
blijkt dat het aantal kerken in
1960 met twee is toegenomen en
op 31 december van dat jaar 805
bedroeg. Het aantal belijdende
leden bedroeg op die datum
396.173 en het aantal doopleden
349.905. Op 1 januari 1960 waren
deze aantallen respectievelijk
391.549 en 345.791.
In absolute cijfers vermeerderde het
ledental van de Gereformeerde Kerken in
het jaar van onderzoek met 9606, dat
is met 1.327 procent. Het voorgaande
jaar zijn toename in ciifers en percen
tages resp. 9634 en 1,357.
Hoewel de absolute toenemingscijfers
dat nauwelijks aangeven, tonen de per
centages aan, dat de toeneming in I960
iets lager ligt dan in het voorgaande
Uitvoerige gegevens bevat de statis
tiek omtrent de aantallen leden die tot
de Gereformeerde Kerk toetraden en de
ze verlieten.
Van de Gereformeerde Kerken onder
houdende artikel 31 werden 424 leden
toegelaten, terwijl 122 leden overgingen
naar deze kerk, hetgeen een toename
betekent van 302 leden.
Uit de Nederlands Hervormde Kerk
kwamen 269 leden meer over dan er
naar deze kerk overgingen. De aafuar?f!n
spectievelijk 1756 en 1487. Uit de
Kerkbeeld vernield:
eis 2 maanden
Wegens vernieling van een beeld
'an de gekruisigde Christus in de St,
Nicolaaskerk te Amsterdam heeft de
officier van justitie bij de rechtbank
te Amsterdam gisteren bij verstek
tegen de 36-jarige fabrieksarbeider
H. A. W. uit de hoofdstad twee maan
den gevangenisstraf geëist. De ver
dachte gaf het feit toe. Hij had die dag
vijf pilsjes op en was de kerk binnen
gegaan. Ik zag het Christusbeeld, dat
hoort toch niet in een r.k. kerk, het
een dekmantel voor de gemeenheid
van de rooms-katholieke geestelijk
heid", zo las de president uit een door
verdachte afgelegde verklaring voor.
De man had het gipsen beeld willen
losschroeven, doch het lukte niet. De
schade aan het beeld, dat geheel ge
restaureerd moet worden is 250.
Prof. dr. J. M. Stevels heeft zijn ambt
als buitengewoon hoogleraar in de afde
ling der scheikundige technologie aan de
Technische Hogeschool te Eindhoven
aanvaard met het uitspreken van een
rede, getiteld: „Meester en leerling".
Aan de R.K. Universiteit te Nijmegen
zijn benoemd tot wetenschappelijk mede
werker: drs. W. A. G. H. Hendriks te
Apeldoorn; dr. M. Kroh te Nijmegen aan
de faculteit der wis- en natuurweten
schappen en drs. F. J. Kuyper, arts te
Nijmegen, aan de faculteit der genees-
formeerden naar deze kerk overgingen*,,
In 1960 gingen 172 rooms-katholieken
over naar dc Gereformeerde Kerken,
omgekeerd werden 77 gereformeerden t
rooms-katholiek. Vanuit de Pinksterge
meente kwam niemand naar de Gere
formeerde Kerk over, daarentegen ver
trokken 26 gereformeerden naar dez«
groep, terwijl er 27 leden overglngei.f
naar de secte van de Jehova's getuigen™
die geen leden afstond aan de Gerefop 1
meerde Kerken. J®r
Bij deze cijfers tekent de statistïel
tistiel
of inier
Bij deze i
fers dient"in aanmerking te worden g#™
nomén, dat zij betrekking hebben op 78pk
van de 805 kerken, die aan het sta G
tistisch onderzoek hun medewerking hettar
ben verleend. jerl
De inkomsten uit vaste bijdragen be
droegen in 1960 14.943.430.— tegel r
13.768.965.— in het jaar daarvoor. Du,
inkomsten van de diaconieën bedroegen'
respectievelijk 5.597.823. en 5.597.59r-„.
het bedrag dat voor de zending geofferl"1
werd bedroeg in 1960 2.646.857. en iF*
1959 2.490.894. Voor de evangelisatie™
werd bijeengebracht 1.124.267. tegaPi
1.080.371,- in het jaar 1959. De totateel
opbrengst in het jaar van onderzoden)
was 33.337.373. hetgeen ƒ1.891.718. n
meer is dan in het voorgaande jaafee
Belijdende en doopleden brachten ft
middeld in 1960 54. op of ƒ2,10 mee^.
dan in het jaar daarvoor. Deze opbreng#"1;
per ziel vertoont gerekend vanaf 1953 et^nt
jaarlijkse stijging, waarbij de statistle G<
aantekent dat de stijging ln het laatslïpe:
jaar de geringste sinds 1953 is, hetgeean
zou kunnen wijzen op een stabllisatif
proces. -m
Tenslotte blijken deze financiële gauz
gevens-betrekking te hebben op 762 kei Ac
ken. die een totaal ledental vertegen- J
woordigen van 719.334. l00g
Pi«
Zestig werkgroepen^
in Wereldraad Jr
De algemene vergadering van
thans le New Delhi vergaderende W(
reldraad van Kerken heeft een zesti|Pr(
tal werkgroepen gevormd. Een dezrJPP1
werkgroepen heeft zich bezig gehot,1
den met de onderwerpen ontwapening^
nationalisme en andere international^
vraagstukken. Bij de bespreking v^pe]
een hieroyer door deze werkgroep oirU5
gesteld rapport verklaarde de he^cuJ
Levering, bestuurslid van de Amerierei
kaanse „Vereniging van Vrienden'De
„Het is een kolossale 2onde om reuferk
achtige bedragen aan bewapening uorei
te geven. Christenen behoren duideljjpt
te verklaren dat zij tegen de.oudeiG^t
wetse opvatting zijn, dat geschill^011
tussen de staten in laatste aanleg doo'Jist
oorlog kunnen worden beslecht". Lut
In het rapport van deze werkgroe
wordt onder meer gezegd dat dcasi
„jongste scheidingen van de overee®een
gekomen tijdelijke opschorting dte gr
proeven met kernwapens de volkeragers
ter wereld met een schok tot e' Lick
nieuwe bewustwording van het t^rde
staande gevaar en van de verschritLux»
kingen, die een moderne oorlog ri#den
zich zou brengen, hebben gebracht"®*
j jas
Tri .i
Ujk:
idse
>riiai
- chr. mulo zal haar
werkelijke waardering te kweken voor het
medium. Daarom is de stap van de tele
visiemensen te betreuren, al znllen de
winkeliers tnisseh en die afkeurinjt niet
delen. Hun eerste Sinterklaas-koopavond
liep lekker. Niemand morst om acht
plaat*. Dat ia de betere weg. Het is nu in 'huis zijn voor het journaal."
algemene vergadering houden op 21
22 december in het concertgebouw tc
Haarlem. Als referent zal optreden
prof. dr. A. J. Bronkhorst. hoogleraar
aan de theologische faculteit te Brus
sel, met het onderwerp „De toekomst
van het christelijk onderwijs ln West-
Europa".
t de
inds
straalkacheltje doet vergeefse moeite de klamme
kilte te verjagen. De ruiten zijn beslagen, een
zieltogende vetplant hangt even kwijnend in zijn
pot als ik in mijn stoel. Buiten miezert een grauwe
motregen.
De wachtkamer ruikt grote-beurterig naar boen
was. een geurtje, dat zijn best doet je „bij moeder
thuis" te laten voelen. Maar aan de muur hangt
een grote kaart, waarop nauwkeurig wordt ge
toond hoeveel enge afwijkingen een mensen-
mond allemaal kan hebben, zodat de griezels me
over de rug lopen. Nee, thuis voel ik me helemaal
niet.
Om mezelf af te leiden grasduin ik wat in een
stapel tijdschriften. Er is niet gerekend op ver
strooiing zoekende vrouwen, want er liggen wat
een tactloze mannenvoortrekkery uitsluitend
auto-periodieken.
Ik zit zeker al een kwartier, als een blommige
assistente vraagt, of ik bezwaar heb even te wach
ten: er is een ingewikkeld spoedgeval. In zo'n
situatie drukt je nette opvoeding als een last op
je eerlijkheid, want je zegt beleefd, dat je geen
bezwaar hebt. En daar zit je dan. Koud. naar,
melig. Met mijn handschoen maak ik een kijkgat
in de beslagen ruit. Aan de overkant brandt in
rode neonletters: Toneelkleding.
Wat zou ik daar graag eens rondscharrelen.
Heerlijk lijkt me dat: allerlei gewaden passen. Ik
zie mezelf al staan in het fluweel van Maria Stuart,
om daarna de eenvoudiger kleding van Jeanne
d'Arc eens te proberen. Ik droom helemaal weg
en dans met wiegende rok en witte pijpekrullen
een menuet. Juist als ik al piekerend dc acces
soires bij elkaar dicht voor Mariken van Nimwe-
gen, stapt Sinterklaas uit de deur onder de neon
letters. Ja natuurlijk, zo'n bedrijf heeft behalve
historische vrouwengewaden ook rijen bisschoppe-
er.
in het vak. Als twee hupse bakvissen hem Zach^p|Us
rig groeten, maakt hij plichtsgetrouw en fe&nd
strooid het gebaar, dat vooraf gaat aan beleefden
de hoed afnemen. e we
Vlak na hem komen twee bisschoppen tegelif25),
naar buiten. Hun hele manier van doen is studeqachi
tikoos. Ze slaan elkaar als ouwe jongens-onde^n
elkaar op de schouder. Als de hoogwaardige tuier he
ling zich splitst en de één links en de ander reeftk e;
afgaat, delen ze broederlijk-collegiaal vier Pietëhuis
Het verbaast me niet meer als deze Sinterkfae
zenfabriek per lopende band de één na de anê 6*ac
afwerpt. Grote, kleine, dikke, dure en minct311
echte Sinterklazen komen naar buiten, met baa'
den, die variëren van golvende zilvergrijze lokkfc aa
tot touwachtige voorhangels. Gelukkig zie ik geênoe
kinderen rondom dit trefpunt van de bisschoppPan^
lijke vakvereniging, want hoeveel pril geloof zP1
er hier in de motregen niet op de klippen kunny^
lijke uniformen hangen. Dit is eigenlijk geen
,jlicolaas", maar gewoon „Klaas", hij draagt een
armoedige plunje: van „trek je beste tabberd aan"
is hier geen sprake geweest. Er zijn in de sint
branche natuurlijk ook rangen en klassen; flanel
len cape met geel tres en de kartonnen mijter
verraden een voordelige aanbieding.
Juist als hij zich met moeite in een lelijk eendje
wurmt, stapt tot mijn verbazing een tweede goed
heilig man de motregen in. Een dure dit keer. een
donkerrood fluwelen, met veel goud en hagelwit
broderie, gevolgd door twee Pieten. Hij loopt
schichtig en onzeker. Kennelijk is hij nog niet lang
Als de tandarts-assistente me plotseling
vertellen, dat het mijn beurt is, heb ik wel
sinterklazen gezien.
De tandarts miert in mijn mond en als hij
verlossende: „Spoelt u maar", laat horen, zeg
patserig, als een kind dat voor het eerst niet niet vel
in sint gelooft: ,,'k Heb net twintig sinterklazt het
gezien". expoi
De tandarts is een nuchter mens en zegt: ,,3-wer
Dat is een hele processie. Doet u de mond nf be'
cuen open?" K Nt
Dan boort hij weer vakkundig verder.
Hij gelooft er al jaren niet meer in, dat zie je a
MINK VAN RIJSDIJ
hij hi V'
