Waarom kunnen kerken niet
ZEVEN NIEUWE WEGEN
tezamen het avondmaal vieren
SRRIE EN JAN
Mensen van de kerken
bedriegen ons niet"
OOK DOSIS KRITIEK VAN AMERIKAANSE EVANGELIST
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 2 DECEMBER 1961
„NEW DELHI" IN BRANDPUNT DER BELANGSTELLING
VASTEND VERZET
Vertegenwoordigers van
twee groepen christenen hier,
In New Delhi, waar de der
de assemblee van de Wereld
raad bijeen is. doen hun best
om hun misnoegen kenbaar
te maken. Beiden xijn heftig
afkerig van de Wereldraad,
maar beiden laten dat op
hun eigen manier blijken.
Dr. Carl Mclntire. de presi
dent van de Internationale
Raad van Chriatelijke Ker
ken. doet het op zijn wester
se manier. Hij woont alle
persconferenties bij en pro
beert steeds door stekelige
vragen bewijzen te vinden
voor het feit dat het commu
nisme wortel heeft geschoten
in de Wereldraad van Ker
ken. Wordt de vraag niet
goed begrepen, dan is hij
maar al te graag bereid om
verder uit te leggen, wat hij
bedoelt. Inderdaad slaagt hij
er van tijd tot tijd even in
de leiders van de persconfe
rentie te irriteren. Kennelijk
met de bedoeling om hem
en de zijnen de mond te snoe
ren. werd besloten dat in
de persconferenties, die iede
re middag gehouden worden,
alleen de vertegenwoordigers
van de persbureaus en de
dagbladen Vragen mogen
Maar er is ook een typisch
oosters verzet. Sinds Gandi
het vasten populair maakte
als een wapen tegen de En
gelsen. wordt dit middel aan
gewend als het machtigste
wapen tegen alles waar men
l is. Tara Singh,
tussen hindoeïsme
hammedanisme. be"on enige
tijd geleden te vasten om
een eigen staat te krijgen
voor zijn volgelingen en
prompt begon een hindoe een
tegenvast om hem dit onmo
gelijk te maken.
Maar ook de Wereldraad heeft
zijn vasten-aanval te door
staan gehad. India heeft een
kleine kerk die zélf zegt
80.000 christenen te omvatten
die wild gebeten is op al
les wat met het westerse
christendom te maken heeft.
Deze christenen willen dan
ook niets weten van de We
reldraad. Op de eerste dag
van de assemblee had zich
voor de ingang op straat een
donkere, broodmagere man
van India neergelegd op een
soort bed om daar een lang
durige vastentijd te gaan be
ginnen. Het was F. P. Fatch
Masih. de secretaris-generaal
van de All-India Nationalist
Association. Hij eiste, dat al
le blanke zendelingen zich uit
India zouden terugtrekken en
de assemblee eenvoudig op
geheven zou worden. Niet
voordat zijn eisen zouden
worden ingewilligd, zou hij
weer voedsel tot zich nemen.
Hij ligt niet meer voor de in-
Sang van de Vigyan Bhavan,
e conferentiehal. De politie
heeft het beter geoordeeld om
de man daar weg te halen
en hem ergens anders de ge
legenheid te geven om zijn
vastend verzet voort te zet
ten. Maar ongetwijfeld zul
len de Indiase kranten ons
uitvoerig vertellen hoeveel
pond hij iedere dag afvalt,
wat zijn temperatuur is, en
hoe hij zich voelt, want op
zulk nieuws zijn de kranten
happig.
„Waarom doet hij dat eigen
lijk". vroeg een Amerikaan-
•e journalist aan de Ceylone-
se bisschop De Mei. Diens
antwoord luidde: ..Om publi
citeit te krijgen en ik zie dat
hij er in geslaagd is". Voor
lopig schijnt de westerse me
thode van Mclntire toch nog
iets meer uitwerking te heb
ben dan de oosterse van Fa-
teh Masih. Maar ondanks het
verzet van beiden gaat het
werk gewoon door, zonder
enige interruptie.
Onze korknieuwarodac*«ur Jan J. van Capolleveen
vertoeft in New Delhi om de bijeenkomsten van de
Wereldraad van Kerkan voor onze bladen bij te
wonen. Op pagina 2 van orw blad hebt u zijn be
richtgeving kunnen lezen en vandaag besteden we
ook in ons Zondagsblad aandacht aan „New Delhi"
door een serie artikelen van de hand van onze
NEW DELHI, december
(Van onze kerknieuwsredacteur)
Kerken erkennen over het algemeen de waarde van de doop die in andere kerken
wordt bediend, waarom dan ook niet het avondmaal? Deze vraag hebben de jongeren,
die in New Delhi in een tentenkamp bijeen waren, aan de gedelegeerden van de derde
assemblee van de Wereldraad gesteld. Zij gaven daarmede opnieuw uiting aan het
jeugdige verlangens om te komen tot avondmaalsgemeenschap, zoals dat heel sterk
door prof dr. J. C. Hoekendijk tjjdens de Europese jeugdconferentie in Lausanne
vorig jaar beklemtoond was. Maar deze derde assemblee heeft het nog niet tot één
avondmaalsdienst kunnen brengen. Alle gedelegeerden werden uitgenodigd voor een
avondmaalsdienst die vorige zondag werd belegd door de Anglicaanse kerken, maar
het was niet de enige avondmaalsdienst, want ook de Syrisch-Orthodoxe Kerk, de
Lutherse Kerken van India en de Grieks-Orthodoxe Kerk beleggen hun eigen diensten.
De Anglicaanse Kerken MPBH
dia. Ceyion, Pakistan en B-ma geweten geweld aan beho.
gingen het verste in hun uitnodi- doen of hun eigen kerkelijke tra-
ging. Alle gedoopte leden van ker- dlUe moeten veronachtzamen,
ken die lid zijn van de Wereldraad
en in hun eigen kerken toegang 3. Hoewel er mensen zijn die te-
hebben tot het avondmaal wer- gen een open avondmaalsta-
den uitgenodigd. De beide ortho- fel 'ijn (waar leder dus toegang
doxe kerken nodigden deze leden heeft) ..toch geloven wij dat er
ook uit, maar om alleen als stille een dergelijke gelegenheid be- vroegen* dat de deelnemers
deelnemer in de dienst aanwezig hoort te zijn voor de velen die hun avondmaal geloofden
zijn. De Lutherse kerken richt- een dergelijke dienst willen bljwo-
:n vrij zijn om deel te nc-
Zulke dii
zij hun eigen schillen van inzicht te bestaan.
Ook kunnen we zeggen dat deze
uitnodiging van de Indiase Luther
se Kerken toch een stap vooruit
is, vergeleken bij het verleden, al
weten we dat lang niet alle Luthe
ranen deze inzichten onderschrij-
Terwijl zij in Evanston nog
ten hun uitnodiging tot alle belij
dende leden van de Lutherse Ker
ken waar ook ter wereld en
daarnaast tot alle leden van de
andere kerken. Er was een merk
waardig verschil tussen het Duit
se programmaboek, dat zegt dat
alle doopleden toegang hebben tot Xoch getuigden de Lutheranen Pei?
deze dienst en bet ^Engels^pro- hun daad, dat zij de avond
maalstafel van de Verenigde Kerk
Zuid-India niet erkennen,
erkelijke tegenwoordigheid va
Christus in het sacrament, nodig
den de-Indiase Lutheranen
logelljk belegd worden door een leden van de Wereldraad-kerken
Lang niet alle Lutheranen wa
ren hier gelukkig mee en zij stel
den er prijs op te verklaren, dat
zij als Lutheranen in de afgelo
pen zeven jaar zeker niet van in
zicht waren veranderd. Dat moge
.•aar zijn voor de Duitsers cn
e!e Amerikanen, anderen ziin
plaatseljike kerk of kerken".
Niet begrepen
Vragen
gramma, dat de toegang beperkte
tot de belijdende leden. De tegen-
dSïr J
en er waren dan ook velen, voor- j. r.
al jongeren die deze houding niet
begrepen. Zij hadden het gevoel
dat juist deze daad van zowel de
Lutheranen als de oosters-ortho-
doxen toch eigenlijk niet goed te
Lausanne hebben aangedrongen keuren is. Zoals men weet hebben
op Intercommunie. Ook de spre- juist Lutheranen zich verzet tij-
ker Philip Potter, die eigenlijk dens de conferentie van Lausanne
zelf nog tot de jongeren behoort, tegen dit verlangen van velen om
te komen tot één enkele avond
maalsdienst en zelfs tot intercom- m?n as
munie tussen verschillende ker- Zij wa
ken die lid zijn van de Wereld- druk ti
raad. En zo werd deze avond
maalsdienst. die eigeniljk een ge Mi
zettende geestelijke strijd zijn ge- tuigenis van eenheid had kunnen d<
wlkkeld dit nu niet? Doen we niet zijn, in deze assemblee waar zo-
zeer gezocht wordt naar eenheid
een getuigenis van onderlinge ver
deeldheid.
Dr. O. FREDERICK NOLDE:
Niet alleen de jongeren
heeft In zijn toespraak
held de vergadering gevraagd:
Waarom konden wij ln de con
centratiekampen wel samen het
digheid naar de Anglicaanse
dienst en zo trokken de Luthera
nen dus onderling gescheiden op.
Nog geen eenheid
Ook de oosters-orthodoxen wa
ren lang niet allen afwezig. Velen
van hen kwamen bewust naar de
ze dienst, luisterden, maar na
men aan het avondmaal niet deel.
naar wereld van betrekkelijke rust
Ook in New Delhi trekken de
geestelijke leiders van de Rus
sische Orthodoxe Kerk sterk
de aandacht door hun karak
teristieke dracht en voorkomen
Deze foto werd indertijd ge
nomen tijdens de vergadering
van de Wereldraad in
tekort aan de waarde van
avondmaal als wij elkaar niet
kunnen vinden aan een tafel nu
wij hier ln deze oecumenische ge
meenschap intens beseffen dat
wij behoren tot een lichaam?"
Nog voor dr. O. Frederick kerk niet meer in staat is
n aanwezig om met na- Nolde zijn verslag gegeven
getuigen eenheid heeft over het werk van zijn
commissie voor internationale kennen"dat
aangelegenheden, werden zijn
mbargo
waren uitgegeven in de wandel-
kerk. Zij zijn tegenstaiv
intercommunie, omdat zij woorden die onder
menen aat deze de gescheidenheid
verdoezelt en de waarachtige een
heid niet brengt.
Stap verder
In i
kwa
druk besproken. Het schijnt, £en velen te denken dat
dat vooral bisschop Otto Dibe-
diensten belegt. Dit is
schiedenis nog nimmer geschied.
Maar wel nodigt een plaatselijke
kerk, in dit geval dus de Angli
caanse Kerk. alle gedelegeerden
uit voor haar avondmaalsdienst.
Zij kunnen dus allen als gast aan
wezig zijn en zo was het ook zon
dagmorgen.
Eisen
Er werd strikt de hand gehou
den aan de eisen, die reeds in
Lund in 1952 werden opgesteld:
1. Er moet altijd een gezamen
lijke dienst zijn ter voorberei
ding voor bet avondmaal- met ra-
druk op berouw ..voor het feit dat
wij nog gescheiden van elkaar le-
2. De avondmaalsdiensten moe
ten gehouden worden op een
ogenblik waarop alle deelnemers
aan een conferentie kunnen deel-
En toch mogen wij niet verge- ln het bijzonder uit. Het gebeurde lius bezwaar maakte tegen zijn
ten dat de Lutheranen van India J J J *-■*-
een stap verder zijn 'gegaan dan
andere kerken bezocht
op de zondag waarop deze derde uitspraak als zou een recht-
vaardige oorlog niet neer mo
gelijk zijn in onze tijd. Weer is
isemblee officieel zich
De werk zette. Een Jong meisje, be
lijdend lid van de Armeense Kerk
in coëxistentie in zich draagt, H De openbare mening in de
en. moet verminderd worden door wereld en morele druk
Nolde Baf als ziin meninB te de nadruk te le00en op vreed- moeten een goed tegenwicht
anen dat in de dagen van de za™e co,lcurre'ltie «n groeiende vormen voor wanhoop en cynis-
•eede assemblee men vaak de coöperatie (samenwerking). me. Hoewel de Verenigde Naties
kreet hoorde dat „een verschrik- noodzakelijkerwijs de verschillen
kelijk einde beter is dan een ver- De slagzin die herhaaldelijk m de wereld reflecteren moeten
wordt geciteerd door de toch voortdurend alle krachten
worden ingespannen opdat deze
ieder naar grote organisatie zijn onmisbare
zijn behoefte" kan dienen als rol kan vervullen voor de be-
een goede gids om te komen tot vordering van de vrede en de
sociale rechtvaardigheid. handhaving van het recht.
schrikking zonder einde." «JPR» «vu
gangen van Vighyan Bhavan aJ N^u bij^de derde^ assemblee^ dreN communisten: „door ieder
hebben uitgenodigd, de Zweedse,
Indiase en Nederlandse Luthera
nen wel. Ook in de Lutherse We
reldfederatie blijken over deze
kwestie van intercommunie ver-
oosters-orthodo:
ïaalsdienst en werd deelna
me geweigerd. In tranen verliet
zij de kerk en deze tranen waren
het zi:»e bewi.'s dat d» werkelijke
eenheid nog ver te zoeken is.
Coheir kan verfijn
dan zijn leven." Beide standpun
ten wees hij ten sterkste af.
Nolde meende echter dat er
een aantal oudere opvattingen
zijn die wij in onze tijd beslist
moeten afwijzen. ..Men vraagt
n politiek onderwerp zich af of men nog wel bij
•ü-^iftcün-irirMr-tvtrts-ü-trivirtrtrüictririt irirtrCrtrCrtrtrirüïrirtrtrirtririt 6 A AAt
het dusHmi
dat de gemoederen bezig houdt.
Dit accentueert wel heel duide
lijk, wat herhaaldelijk hier
hoort dat de proe
ven met multimegaton kernwa
pens de veiligheid van het leven
zullen bevorderen. De werkelijk-
het i
catastrofa-
Boekbeoordeling van kinderlectuur
De bijna veertienhonderd gede
legeerden, waarnemers, adviseurs,
journalisten en gasten van de der
assemblee van de Wereldraad
van Kerken wordt het leven zo ge
makkelijk mogelijk gemaakt, ln
dat kan ook gezegd
Voor de zevenenzeventigste over de geschiedenis van het het prachtlKe gebouw Vlghy
maal heeft de gereformeerde
zondagsschoolrereniging een
„boekbeoordeling van kinderlec
tuur voor de zondagsschool uitge
geven." Evenals de voorgaande
jaren is dit boekje ook dit maal
geredigeerd door P. de Zeeuw
J.Gzn. Het is bedoeld om de zon
dagsschoolverenigingen een lei-
Bhavan, dat oorspronkelijk
kerstboekjeDaaruit blijkt dat
i':. J°" d.e..Lieii<L.d,' 'r'.'.' bóuivü werd" voor c„ door do Uoco-
behalve de conferen-
vlot geholpen
wordt, dan is dat meestal een
gevolg van het feit dat loketbe
ambte en klant elkaar maar
moeizaam begrijpen^
Er zijn van die kleine momenten
die tot een dergelijke uitgave
kwam. Dat was in het jaar dat
E. Gerdes het lied schreef:
„Daar ruist langs de wolken".
Gerdes zelf heeft sedertdien Een kleine soldaat staat
die je dankbaar maken dat je Er n
een christen bent en die je doen
voelen dat de boodschap van
het evangelie toch zijn waarde
heeft.
tlezalen ook een eigen postkan- Vanmorgen stond ik voor het loket
de bank om^een cheque te
i zelfs
bank vinden.
dan 250 kinderboeken
teur een hoofdstukje geschreven schoots keus hebben.
op
wacht met een levensgroot ge
weer. Hij reageert niet op wat
men tegen hem zegt cn net is
zelfs de vraag of hij het ver
staat. Maar ook de mannen ach
ter de loketten spreken hun En
gels met een zwaar accent. Trou-
verzilveren. De Engelsmai
me stond met zijn chequeboekje
en zijn paspoort klaar, maar de
man achter het loket schoof het
paspoort ongeopend terug en zei:
..Dat heb ik niet nodig."
Ik kon niet nalaten om te zeggen:
„U stelt een groot vertrouwen
in ons." waarop de bankbedien
de met een ernstig gezicht zei:
„Mense.i van .i ..;eii ^.une-
gen ons niet." Ik kon niet na
laten te denken ..Wat een vrc-
selijke getuigenis zou het zijn.
als ook maar iemand van de
aanwezigen dit vertrouwen zou
beschamen."
een goede medewerking in
oosterse wereld en die me
dewerking wordt soms op een
merkwaardige manier openbaar.
Gisteren kwam ik bij de confe
rentiezaal aan met een taxi. De
meterstand was in roepies 2.20.
Ik zocht in mijn zak naar klem-
geld dat er niet was cn toen ik
al weer mijn portefeuille pakte
om een derde roepie te gevi
om te laten wisselen, zei i
man: „Laat u maar zitten."
Het was de eerste keer in mijn
leven dat een taxichauffeur dat
tegen mij zei.
Lof voor „New Delhi" van Dr. Billy Graham
Eindelijk heeft dr. Billy Graham
lijn zwijgen verbrokrn. Dagenlang
hebben journalisten achter hem aan
gelopen en hem gevraagd, of hij geen
persconferentie wilde geven, maar
hij voelde er niet voor. Zelfs toen wij
met enkele anderen met hem dineer
den, weigerde hij zich uit te spreken
over zijn indrukken. Hij luisterde
aandachtig wat anderen te zeggen
hadden, maar riep de kleine groep
van vrienden zelf alleen maar op om
toch vooral voor deze assemblee hier
ln New Delhi ts bidden.
Een dag vóór zijn vertrek heeft hij
echter zijn indrukken op papier gezet.
Graham wa* hier al* officiële waarne
mer van de Unie van Zuidelijke Baptis
ten Gemeenten van Amerika. Hij heeft
niet deelgenomen aan de discussies, om
dat zijn kerk nog geen lid is van -de
Wereldraad. Maar ook toen de leiding
van deze derde assemblee hem verzocht
zijn inzichten te geven in de commissie
voor evangelisatie, gaf hij te kennen lie
ver te luisteren.
Onder de indruk
Uit zijn perscommuniqué bliikt echter
duidelijk waar zijn sympathieën liggen.
Niet bij zijn eigen landgenoten, maar
wel bij de Afrikaanse en Aziatische ge
delegeerden: ,,Ik ben onder de indruk
van de oprechtheid van de mensen die
hier aanwezig zijn. Velen, vooral de ge
delegeerden uit Afrika en Azië. zijn hier
gekomen om een antwoord te vinden op
de speciale problemen waar zij mee te
kampen hebben. Velen van hen hebben
een noge prijs moeten betalen voor hun
geloof en hun toewijding inspireert de
westerse gedelegeerden en maakt hen
nederig... Ik ben onder de inruk van
de geest van leiderschap, die in deze
Afrikanen en Aziaten openbaar wordt.
Zij aarzelen niet als zij voelen, dat.zij
moeten spreken. Ik hoorde, hoe een
Aziaat door zijn argumenten, door zijn
oprechtheid, en zijn echte nederigheid
in een discussie over een theologische
kwestie een vrijzinnige Amerikaan een
voudig op zijn plaats zette."
Ook kritiek
Graham steekt ook zijn kritiek niet on
der stoelen of banken: „Ik ben onder
de indruk van de theologische verschil
len die hier blijken te bestaan. Ortho
doxen en vrijzinnigen hebben theologi
sche kwesties besproken ln de commis
sies die Ik heb bijgewoond. De Ameri
kanen wekken de Indruk veel vrijzinni
ger te zijn dan de Europeanen en Azia
ten. Graham citeert ook een gedelegeer
de. die tegen hem gezerd heeft: ..Ik ben
bang voor deze machtige organisatie",
en voegt er aan toe dat daar een ge
vaar voor de Wereldraad ligt. waarop
de leiders bedacht moeten zijn.
Deze bekende Amerikaanse evangelist
heeft ook zijn wensen: ..Ik kreeg het ge
voel dat er meer ruimte gegeven be
hoort te worden aan het gebed. Ik zou
graag zien dat een grote bidstond ;ou
worden belegd nog voor het einde van
deze assembleeTot dusverre heeft
men nauwelijks gesproken over het pro
bleem van het militante atheïsme Ook
heb ik weinig gehoord over lüden van
christenen in landen waar geen volko
men godsdienstvrijheid heerst"
In het bijzonder heeft Graham aan
dacht geschonken aan het werk in de
commissies voor evangelisatie. Hij
schrijft daarvan: „Ik merkte op dat de
discussies twee geheel Verschillende in
zichten betreffende evangelisatie weer
spiegelden. Aan de ene kant probeert
men dc sociale omstandigheden van de
individuele mens te verstaan. omdat
hem een evangelie van sociale hervor
ming moet worden gebracht. Het andere
concept loopt meer langs de lijnen
van de eenvoudige evangelieboodschap
en. de traditionele evangelisatiemetho
den. Deze twee inzichten behoren niet
met elkaar in conflict te zijn. Het evan
gelie is niet slechts voor de individuele
mens, maar ook voor de gehele gemeen
schap De individuele mens moet de
transformatie van Christus beleven, eer
hij een beter burger kan worden in de
maatschappij."
Met zichzelf
Heel scherp ls de kritiek van Graham
ala hij ten slotte zegt: „Eerïtik gezegd
ben Ik van mening dat de kerk. zoals
die hier vertegenwoordigd ls. te zeer
met zichzelf bezig ls. Te veel tijd wordt
gewijd aan klagende uitspraken over
gebrek aan kracht en dc moeilijkheden
waarvoor de kerk staat. Deze assemblee
moet haar oog richten op dc opgestane,
overwinnende Christus." Zo spreekt een
prediker die als geen andere In de
schijnwerper van de publieke belang
stelling heeft gestaan, die wekelijks
honderden radiostations van de w
te horen Is. wiens blad
een half jaar al een oplage bereikte
dan
nlljoei
plaats, en daarte
gen reageert men in sommige
kringen hier in New Delhi, zei
hij dat „een preventieve, of zoge
naamde rechtvaardige oorlog een
uitnodiging is tot een algehele
vernietiging. Deze gedachte is
nog niet geheel verdwenen. Waar
dergelijke dingen ook gezegd wor
den en in welk verband dan ook.
wij moeten ze krachtig afwijzen."
In de derde plaats verzette dr.
Nolde zich tegen de gedachte als
zou er in onze dagen nog sprake
kunnen zijn van een nationa
le souvereiniteit. Volkeren moe
ten zich steeds meer gaan onder
werpen aan supranationale insti
tuten als het wereld vredesge-
rechtshof in Den Haag en aan in
ternationale economische afspra-
NIEUWE KRACHTEN
Nolde wilde zeven nieuwe we
gen zoeken om te komen tot een
wereld van betrekkelijke rust.
I Hoewel hij in geen enkel
-*■ opzicht het christendom op
een lijn wilde plaatsen met
andere godsdiensten meende hij
'i de toch dat we zullen moeten leren
samen te werken met alle men
sen die van ..goede wille zijn"
om te bereiken wat wij chris
tenen zowel als anderen willen
bereiken.
O Er moet een internationaal
ethos gevonden worden,
waarop internationale wetge
ving zich kan baseren. Dit ethos
zal niet uitgesproken chris
telijk zijn, maar de christenen
moeten er aan meewerken om
tot een dergelijk ethos te komen.
internationale situaties,
mogen niet spreken vanuit een
eigen traditionele situatie of als
een heersende klasse en de kerk
mag zich niet onderwerpen aan
de uitspraken van de staat: ,£r
zijn gevallen bekend waar on
der de druk van de regering of
van een heersende klasse de
mensen niet vrij zijn om in het
openbaar steeds te zeggen wat
zij gelovenWat de kerken
te zeggen hebben behoort niet
neutraal noch blindelings par
tijdig te zijn, maar moet ge
scherpt worden door de slijp
steen van de verantwoorde
lijkheid."
dragen moeten zij de vrijheid
hebben om van hun inzichten
te doen blijken voor de rege-
eld ring een besluit genomen heeft
elljks en zij moeten de vrijheid heb
ben om kritiek uit te kunnen
De super-krik-krak
WMT SARIE hoort of ziet, vergeet ze niet meer. Dat is 'n
voordeel: je kunt op die wijze nog eens iets opsteken en
andere mensen daarmee helpen. Je kunt bovendien een
andere lijn in je leven brengen; we herinneren ons immers
al te goed dat Sarie haar trouwvoorbereidingen eigenlijk
baseert op iets wat ze jaren geleden meemaakte. Baseert op
de kerkelijke inzegening en bevestiging van 'n clubhuis
leidster, die ze lag. Maai het vermanende woord van Therma
over nóóit te tekenen contracten heeft een veel onmiddel
lijker effect
paren worden door leurders-
op-afbetaling aangesproken, ach
tervolgd, belaagd. Juist in die
dagen wahdelt er een meneer
tje door de wyk, die het meer
op opoetjes voorzien heeft-Hij
doet in wonderapparaten, die de gekste en onwaarschijnlijkste
functies heten te verrichten. Het instrument waarmee hij op stap
is kan alles: stofzuigen, room kloppen, haar drogen, als straal-
kachel dienst doen, koffie malen. Ik weet niet wat al meer.
't Scheelt maar weinig of het is bovendien nog 'n televisietoestel,
een bandrecorder, een ijskast en een atoombom. Het is echt het
toppunt van de Westerse beschaving. Een non plus ultra: méér
is ondenkbaar. Er wordt een boekwerk gratis bijgeleverd, waarin
je op schoongekleurde platen kunt ontwaren wat je er allemaal
mee kunt uitspoken!
Nu zal ieder zinnig mens zich afvragen wat opoetjes aan
dergelijke moderne martelpalen hebben. Ze hebben 'n kamertje
van hoogui. vier bij vier meter en ze plegen die niet vuil te
maken en dus no0 minder te stofzuigen. Slagroom kunnen ze
desgewenst bij de plaatselijke melkbier in overdaad kopen, zo
ze dat al weten te bekostigen. Ze wassen hun haar zelden:
als het nodig is, doet een dochter of een wijkverpleegster dat
wel tussen de bedrijven door. Ze hebben een gezellig potkachel-
the, dat vriendelijk snort en sociale zaken, diakonie of wijk
zorgen voor de benodigde brandstof. En ze malen koffie als
vanouds, gelijk dat vijftig jaar geleden geschiedde, of ze kopen
gemalen koffie. Maar de mens is een hebzuchtig wezen, tot in
'n hoge ouderdom toe: je behoeft 'm maar goed op te stoken
i hij wil en zal de genietingen van de tweede helft der twin
tigste eeuw de zijne of de hare
hier In deze bijt vol kerkelijke leldei
een vreemde eend was. Het Is duidelijk
dat hU zich bU de Aziaten en Afrika
nen meer thuis voelde dan bij zijn Ame
rikaanse en Europese collega's.
fc'e ia'rh oefe,ien op hun regering.
ET Er moet meer vreedzame
samenwerking komen in de
wereld. Het risico, dat de
"TlAAR AAST dit leurderlge meneertje op.
L/ Hij belt aan na zich grondig overtuigd te hebben dat zijn
prooi gans alleen in haar woninkje zit. En hij doet zich aller
eerst voor. als een heel aardige meneer. Hij komt de groeten
doen van 'n kennisje uit Zuid. uit Noord, uit West of uit Oost.
Toe hoe heet ze ook alweer. Dan zegt zo'n opoetje natuurlijk
negen van de tien gevallen zelf wel een naam en dan zegt
meneer: „Precies! De hartelijke groeten!" met een stem,
die keistenen zou doen smelten. Daarop zal dal opoetje vra
gen of hij daar dan gisteren, of eergisteren op bezoek was en
de meneer zal stralend liegen dat hij dat inderdaad was en
dat die lieve kennis hem speciaal met de allerhartelijkste groe
ten naar opoetje heeft toegestuurd. En dan is alle ijs gebroken.
Er volgt een gesprek. En na. laat ons zeggen, een kwartier
komt de meneer tot de reden waarom hij gisteren of eergis
teren die lieve kennis bezocht. Hij heeft daaraan namelijk de
super-krik-krak verkocht. Dat zou had die kennis gezegd
nu net wat voor opoetje zijn. Maar meneer wil zich niet in
dringen en niet opdringen. O heden, néén! Hij weet veel te best
dat niet iedereen de super-krik-krak betalen kan. en er zijn toch
al te weinig toestellen om aan elke aanvraag te voldoen. En
hobbelt meneer door en windt opoetje al verder op. En
slot is dat opoetje tékent voor een super-krik-krak gratis
er dagen op zicht en niet goed, geld terug en wat kan je
gebeuren. Ze kan alleen niet goed meer lezen, en dat is jam
mer want nu zit ze aan 'n schuld van een paar honderd gulden
vast.
En net als Sarie binnenstuift, zal opoetje Slaker tekenen.
Maar daar begint me die Sarie te schelden, te schelden! Ze
grist het contract weg en scheurt het in duizend snippers. En
ze stofzuigt, klopt, droogt, straalt en maalt die meneer de
woning uit en kwakt hem z'n super zó hard achterna dat ie
krik-krak zegt.
Waarmee ik maar zeggen wil dat Sarie goed oplet als Je
wat tegen haar beweert. En dat je beter één Sarie in je achter
kamer kunt hebben, dan tien super-krik-krak's. En dat men
ieder opoetje moet waarschuwen om niet, op welk papier dan
ook, haar handtekening te plaatsen!
WIJKPREDIKANT