ïlicuiue geihictfe GTouratil Fins parlement gaat heen na Sowjet-eis na Commentaar NEDERLAND DE STEEK WORDT IN GELATEN Regering weigert elke concessie bewijzen Land moet dat het neutraal is Tsjombe was getuige Loemoembas dood Onderzoek van VN-commissie Schip gezonken in haven WOENSDAG 15 NOVEMBER 1961 KANTOREN: Steenstraat 37. TELEFOON: alle afdelingen 31441. KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u. ABONNEMENTEN: 7,50 per kwartaal; 2,55 per maand; 0,59 per week. ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter. Familieberichten 0.18 per millimeter (By contract belangrijke korting). POSTREKENING: 58938. T weeën veertigste jaargang no. 12329 CHRISTELIJKE AT ION AAL DAGBLAD a$tant*a«ttcl| is abtblrvto mfD bert io U^taspotl" DUET NYLONS 1,75 per paar volop verkrijgbaar bij ADR. VAN OOY Jr BREESTRAAT 39 LEIDEN TNE RUSSISCHE regering heeft van Finland een verklaring geëist, -L' dat het zijn huidige buitenlandse politiek zal voortzetten en zijn vriendschappelijke betrekking met de Sowjetunie door niets zal laten belemmeren. Daar de garanties ten aanzien van deze eisen pas kunnen worden gegeven na de parlementsverkiezingen, die in de komende zomer zouden worden gehouden en de Sowjetunie eerder antwoord verwacht, heeft president Kekkonen besloten het parlement i te ontbinden. De verkiezingen zullen nu op 4 en 5 februari worden gehouden. In januari zal de parlementsverkiezing worden gehouden. Gisteravond is een Finse regerings verklaring uitgegeven, naar aanlei ding van het bezoek dat minister van buitenlandse zaken Karjelainen zater dag aan zijn Russische ambtgenoot Gromyko heeft gebracht. Volgens dit communiqué zullen Russisch-Finse besprekingen over militaire maatre gelen niet nodig zijn als Finland be vestigt dat het zijn buitenlandse koers niet zal wijzigen. Het bezoek van Karjelainen aan Mos kou volgde op de Russische nota van 30 oktober, waarin gevraagd werd om een Russisch-Fins verdrag voor weder zijdse bijstand. Volgens de Russen was dit overleg nodig met het oog op een „dreigende aanval van West-Dnitsland en zijn bondgeijoten". Het' Finse regeringscommuniqué zegt nog, dat Gromyko heeft laten weten, dat Rusland niet voornemens is zich met de binnenlandse politiek van Finland te bemoeien. Ook had Gromyko het Russi sche vertrouwen in de huidige buiten landse politiek van Finland uitgespro ken. Men was evenwel van mening, dat de politieke toestand in Finland te wan kel is en dat politieke groepen trachten de buitenlandse politiek te wijzigen. Karjelainen had hierop geantwoord, dat er weliswaar verschillende politieke groeperingen zijn, maar dat deze alle de traditionele neutrale politiek van Finland voorstaan. Rusland meent ech ter dat dit niet voldoende vertrouwen geeft in de veiligheid van de Russisch- Finse grens. Het besluit van Kekkonen om tot ontbinding van het parlement over te gaan, is in de ministerraadsvergade- rirfg van gisteren aangekondigd. In de desbetreffende boodschap aan de ministerraad geeft de president te kennen, dat zijn besluit is genomen ..in verband met de gestegen inter nationale spanning, die oplossingen eist. die niet tot de volgende herfst na d° parlementsverkiezingen als ze op de aanvankelijk voorgestelde data zouden worden gehouden kun nen worden uitgesteld". In zijn bood schap zegt de president verder, dat men slechts door zich rechtstreeks tot het Finse volk te wenden de v waarden kan scheppen voor „vereni ging van krachten voor de samenwer king". Verongelukt. In de Kavelingen tussen Musselkanaal en Stadskanaal, is gisteren de twaalfjarige Frits van de Eist uit Val- thermond aangereden door een zandauto. De jongen was op slag dood. De chauf feur van de vrachtauto heeft niets ge merkt en is doorgereden. i Gistermiddag is op een zeer slecht weggedeelte in de Kavelingen tussen Musselkanaal en Valthermond de twaalf- iarige Frits van de Eist uit Valthermond door een vrachtauto beladen met zand aangereden. De jongen was op slag dood. De bestuurder van de vrachtwagen, de heer H. D. uit Valthermond. heeft van het ongeval niets gemerkt. Hij is door- KEKKONEN Vieuws in één oogopslag Minister De Pous heeft in de Ttveede Kamer ver klaard dat de produktivi- teit momenteel praktisch niet meer stijgt als gevolg van de geforceerd inge voerde verkorting van de arbeidstijd. De minister voelt er niets voor, de in vesteringen thans verder af te remmen. De Finse president Kekkonen heeft besloten tot ontbinding van het parlement. In februari zullen verkiezingen wor den gehouden. Dit alles staat in verband met de Russische eis, dat Finland zijn huidige buitenlandse politiek zal voortzetten en zijn vriendschappelijke betrekkingen met de Sowjetunie door niets zal laten belemmeren. De uitslag van de stemming over de door Nederland ingediende re solutie inzake Nieuw- Guinea is nog altijd niet zeker. Liberia bijv. heeft zich gisteren geheel on verwacht gekeerd tegen de Nederlandse opvatting en aangedrongen op over weging van de Indonesi sche eisen. Op Nederland en Indonesië werd een be roep gedaan onderhande lingen te beginnen over een vreedzame oplossing van de kwestie. Officieel is in Bonn verklaard dat de West- duitse regering zich heeft gedistancieerd van de „persoonlijke denkbeel den" van de ambassadeur in Moskou, dr. Kroll, die gisteren ruim anderhalf uur met dr. Adenauer heeft gesproken. Tegen over de pers ontkende dr. Kroll dat hij zijn boekje te buiten is ge gaan. Volgens een commis sie van de Ver. Naties, die een onderzoek heeft ingesteld naar de dood van Patrice Loemoemba, is de toenmalige Kongo lese premier op 17 januari jL vermoord door een Belgische kolonel. Presi dent Tsjombe zou van de moord getuige zijn ge weest, evenals de Katan- gaanse ministers Moenon- go en Kibwe. De socialistische leden van de Westduitse Bonds dag hebben gisteren de vergaderzaal in Bonn ver laten, nadat de voorzitter hun woordvoerder had geweigerd stelling te ne men tegen het ontbreken van een regeringsverkla ring onmiddellijk na de beëdiging van de nieuwe bondsdagleden. EEN onderzoekcommissie van de Ver. Naties heeft gisteren be kendgemaakt, dat na een diepgaand onderzoek is gebleken, dat Patrice Loemoemba, destijds premier van Kongo, op 17 januari van dit jaar vermoord is door een zekere kolonel Huyghe, in aanwezigheid van presi dent Tsjombe van Katanga en zijn ministers Moenongo en .Kibwe. Pas op 13 februari maakte radio-Katanga de dood van Loemoemba bekend. De commissie, die bestond uit een vertegenwoordiger van Birma. Ethio pië. Mexico en Togoland, is van oor deel dat de moord bedreven werd in overeenstemming met een tevoren op gesteld plan en dat een zekere kapi tein Gat, evenals Huyghe, een Belgi sche „huursoldaat", medeplichtig is geweest. Tegelijk met Loemoemba werden ook twee medewerkers van hem om het leven gebracht, t.w. Jo seph Okito en Maurice Mpoli. Wie hen vermoord heeft is de commissie niet duidelijk geworden. De commissie geeft als haar mening te kennen, dat zowel president Kasavoe- boe van Kongo en zijn medwerkers als de regering van Katanga, zich niet aan de verantwoordelijkheid voor de dood van Loemoemba, Okito en Mpoli kunnen onttrekken. „De Katangaanse regering heeft niet alleen nagelaten het leven van de drie gevangenen te beschermen, maar heeft door haar optreden rechtstreeks bijge dragen tot de moord op Loemoemba aldus de gehoord, id dit bevestigd. De V.N.-commissie heeft getuigenissen afgenomen tijdens vier zittingen in New York, twee in Brussel en tien in Genève. Onder de getuigen bevonden zich voor malige huursoldaten en autoriteiten van de V.N.. die in verschillende delen van Kongo gewerkt hebben. Het rapport van de commissie maakte ook melding van enkele andere lezingen over het gebeurde. Zo had een getuige verklaard dat Loemoemba en zijn mede gevangenen op een vliegtocht van ThUs- stad naar Moanda, en vandaar verder naar Elisabethstad. door Kongolese sol daten zwaar waren mishandeld. Bij hun aankomst in Elisabethstad had Moenongo, die him komst had afgewacht, Loemoemba met een bajonet in de borst gestoken. Terwijl Loemoemba stervende was, had, volgens deze getuige, een Bel gische huurling „een eind aan zijn lijden gemaakt door een kogel door zijn hoofd te schieten". Hij zou verder hebben ver klaard, dat Tsjombe woedend was ge worden over 't bericht van Loemoebam'; dood en verplicht was geweest een plan te ontwerpen om het publiek te mislei- Een andere lezing was afkomstig van een Britse officier van de Katangaanse gendarmerie, die door de Ver. Naties gevangen was genomen. Deze officier had, aldus het rapport, toen hij met ver lof in Johannesourg was, gezegd te heb ben gehoord, dat zowel Loemoemba als zijn metgezellen waren gedood door kolonel Huyghe. Een andere Britse huur- Oud-burgemeester J. Bleeker overle den In het ziekenhuis te Bilthoven op 76-jarige leeftijd overleden de heer J. Bleeker, die van 1937-1950 (met derbreking gedurende de jaren 1943-1945) burgemeester van Dordrecht is geweest De heer Bleeker was ridder in de ords van de Nederlandse leeuw en ridder in d« orde van Oranje-Nassau. Ook in Oost-Berlijn ping Stalin de laan uit. De naam van de Stalinallee werd gewijzigd in Karl Marxallee en het standbeeld van de oud-Sow- jetleider dat op de allee prijkte, werd weggehaald. Oost-Berlijn volgt hiermee trouw het voorbeeld van Rusland, waar radicaal met alles wat afin Stalin herinnerde, werd afgerekend. Twaalf man van Deens schip verdronken Het 789 ton metende Deense vracht schip Teddy is maandagavond ten oosten van het Deense eiland Moen in de Oost zee gezonken. Het Deense schip Gniben redde gisteravond vier van de zestien opvarenden van de Teddy. De twaalf ar.deren zijn verdronken. Het vrachtschip is binnen twee minu ten gezonken. Het heeft geen sloep uit gezet. Op de plaats van het ongeluk dreef alleen een rubberbootje met vier opva renden dat door de Gniben werd gevon- Slachtoffer Baarnse moord begraven Theo Mastwijk, het 14-jarige slachtoffer van de Baarnse moord is vanochtend ter aarde besteld. Gisteravond werden de stoffelijke resten in het ziekenhuis van Baarn opgebaard van waaruit vanochtend de kist. die gedekt werd door een viertal bloemstukken van familieleden en ken nissen naar de ouderlijke woning werd vervoerd in Soest. In de parochiekerk in Baarn werd door een familielid van de vermoorde jongen, pater H. G. Mastwijk, een gezongen re quiemmis opgedragen. Door Sukarno 's dreigementen NEDERLAND wordt langzaam maar zeker in de steek gelaten door ver schillende landen, die hun steun aan de resolutie inzake Nieuw- Guinea hadden toegezegd, waardoor het vrijwel zeker is, dat zij niet de vereiste tweederde-meerderheid zal behalen, als er over gestemd moet worden. Gisteren maakte Liberia een diplo matieke salto mortale door zich on verwacht tegen de Nederlandse voor stellen uit te spreken en aan te drin- Prins Bernhard is gisteravond van Schiphol naar New York vertrok ken om daar een vergadering van het adviserende comité der Bil- derberg-conferentie bij te wonen De Prins werd, zoals de foto laat zien. uitgeleide gedaan door de Koningin. Bij zijn aankomst in New York verklaarde hij ook een kunsttentoonstelling te zullen be zoeken en zijn oude vriend, de speelgoedfabrikant Louis Marx te willen ontmoeten. De Prins zal niet de zittingen van de Algeme ne Vergadering van de V.N., waar over de kwestie Nieuw-Guinea wordt gepraat, bijwonen. Maandag keert hij naar Nederland terug gen op overweging van de Indone sische aanspraken op het betwiste gebied. Het deed een beroep op beide landen, onderhandelingen te begin nen over een „vreedzame oplossing". De Liberiaanse afgevaardigde zei dat het Nederlandse voorstel niet als ernstig kan worden opgevat, als men de onge letterdheid van de bevolking van Nieuw- Guinca in aanmerking neemt. Hoewel zijn land het zelfbeschikkingsrecht in het al gemeen voorstaat, zal het dit nooit steu nen. als het leidt tot moeilijkheden en bloedvergieten voor het betrokken volk. Liberia betreurt thans plotseling, dat de kwestie in do Algemene Vergadering is gebracht. Blijkbaar is het geschrokken van de oorlogszuchtige verklaringen, die door Sukarno en andere Indonesische woordvoerders zijn afgelegd. Een van die verklaringen luidde, dat de aanval op Nieuw-Guinea zal worden geopend als de Nederlandse resolutie door de Alge mene Vergadering zou worden aanvaard Ook de vertegenwoordiger van Colum bia. van welk land werd aangenomen dat het de Nederlandse resolutie zou steunen, gaf geen aanwijzing, dat zijn land nog achter Nederland staat. Hij zei slechts, dat de voorstellen neerkomen op het in stellen van een V.N.-beheer over Nieuw- Geen gevaar" Intussen heeft de Nederlandse dele gatie nog getracht het nadelig effect van de dreigende Indonesische verklaringen weg te nemen, door te beweren, dat deze dreigementen slechts onderdeel zijn van een zenuwenoorlog en dat van een wei- kelijk oorlogsgevaar geen sprake is Nederland heeft zelfs laten weten, be reid te zijn genoegen te nemen met een besluit dat een V.N.-commissie van on- derzoel naar Nieuw-Guinea zal worden gezonden en dat pas volgend jaar aanleiding van de bevindingen van deze contmissie in de Assemblee een besluit zal worden genomen over het Nedei landse voorstel Inzake een V.N.-beheer over Nieuw-Guinea. Oorlogshysterie Met het naderen van de stemming In de Verenigde Naties over bet plan-Luns ontstaat volgens Ass. Press in Indonesië allengs een toestand die aan oorlogs hysterie grenst. Onder aanvoering van Sukarno hebben de belangrijkste rege ringspersonen zich tot het volk gewend met de raad zich voor te bereiden op Te Djakarta stijgt de spanning. De luchtmacht heeft twee groepen bombar- dements- en jachtvliegtuigen gezonden naar de grenzen van Nederlands Nieuw- Guinea. Het leger heeft zijn garnizoenen op Ambon versterkt. Russische Tu-16 lange afstands-bommenwerpers zijn voor oefeningen vertrokken, naar verluidt bo ven Noord-Sumatra. Op het Merdeka-plein te Djakarta heb ben zich duizenden jonge mannen en vrouwen vrijwillig gemeld voor zware militaire opleiding, on. voor guerrilla. Hoge officieren trekken door het land en roepen de bevolking op „bereid te zijn om te sterven" voor Nieuw-Guinea. Ervaren waarnemers menen dat de oor logshysterie nog nooit zo sterk is geweest. Amerikaans bezoek De Amerikaanse onderminister van bui tenlandse zaken, Chester Bowles, zal deze week een tweedaags bezoek aan Indonesië brengen en besprekingen voeren met pre mier Djuanda. waarnemend minister van buitenlandse zaken Leimena en minister van verdediging Nasution Hij wordt donderdag verwacht. Officieel is het beleefdheidsbezoek. Weer veroordeling van Zuid-Afrika in V.N. Een speciale VN.-commissie heeft gis teren opnieuw Zuid-Afrika veroordeeld, slechts enkele uren nadat de politieke commissie Zuid-Afrika had gegispt wa gens de apartheidspolitiek. Ditmaal was het de speciale commissie voor Zuidwest-Afrika. die het tweede rapport over het omstreden beheerschap van Zuid-Afrika over dit gebied bekend maakte. In het rapport van gisteren werd op Zuid-Afrika een beroep gedaan op te houden met het gebruiken van geweld tegen de Afrikanen, een einde te maken aan de apartheidsmaatregelen ln het ge bied en zeventien Afrikanen vrij te laten die worden beschuldigd van het gebrui ken van geweld bij de onlusten ln Wind hoek in december 1959. Het rapport zal ter sprake komen ln de beheerschapscommissie van de Assem blee en in de Assemblee zelf. Storm geluwd. De noordooster storm, die de afgelopen dagen veel schade aan richtte langs de West-Europese kusten, ia weer geluwd. Daarmede zijn alle verbin dingen ter zee weer hersteld. Verschil lende boten, die averij opliepen, zijn bin nengebracht en de loodsdiensten zijn weer in bedrijf Ameland is bevrijd uit zijn isolement, dat door het lage water op de Wadden. 24 uur heeft geduurd QNZE NATIONALE luchtvaartmaat- schappij maakt moeilijke tijden door. Nu heeft zij het sinds de oorlog niet ge makkelijk gehad. Tegenslag na tegenslag moest worden overwonnen. Maar dat luk te en onze K.L.M. groeide tegen de ver drukking in. Mede daardoor kon lij een oorzaak worden tot nationale trots. Thans echter is van groei geen sprake meer. Er worden belangrijke verliezen geleden, ook over die maanden van het jaar die anders gunstig plachten te zijn. De aan deelhouders weten reeds dat ze over 1961 niet op dividend behoeven te rekenen. Maar zijn we, naar gezindheid zeker, niet allen aandeelhouders? De huidige zorgelijke situatie lijkt onver mijdelijk, al is ze na de moed waarmee d# K.L.M. steeds alle problemen te lijf is ge gaan dubbel te betreuren. Want het is nu niet alleen meer een kwestie van moed en evenmin van vindingrijkheid. Het probleem waarvoor de K.L.M. staat is hetzelfde waarmee alle luchtvaartmaat schappijen te worstelen hebben, doch dat in het bijzonder drukt op de ondernemin gen in kleinere en kleine landen. De lucht vaart maakt nog altijd een opzienbarende ontwikkeling door. De vliegtuigen worden steeds sneller, steeds gerieflijker, maar ook steeds duurder. Niet slechts liggen zij hoog in de lucht, doch ook hoog in de aanschaffingskosten, en de afschrijvingen schijnen zich even snel te moeten vol trekken als de vliegtuigen zich in de lucht voortbewegen. Zo moet de vraag wel rijzen, of de K.L.M., welker voorspoedige vlucht ons allen steeds zo verheugde, niet al te groot is geworden voor ons kleine land. Zij moest zo groot worden om de concurrentie van elders te weerstaan met het elan dat zij daarbij aan de dag heeft gelegd. Eens echter moet de grens van het mogelijke zijn bereikt. En niettemin moet reeds weer gedacht worden aan de aanschaf van ma chines, die nog belangrijk sneller en beter zijn, maar tevens aanzienlijk duurder. Er Ls op luchtvaartgebied concurrentie te over.De ervaring leert, dat onze lucht vaartmaatschappij daarbij soms wordt be streden met middelen die verdrietig moe ten heten: men denke aan de weigering van landingsrechten in Amerika. Maar zou men, inplaats van elkaar uitsluitend te beconcurreren, niet wat meer aan sa menwerking kunnen denken? Concurren tie Ls nuttig, maar heeft haar grenzen. Wij mogen ook als volk belangstellend zijn naar de pogingen van de K.L.M. om de huidige situatie te boven te komen. Als onze nationale luchtvaartmaatschappij mag zij ook daarbij rekenen op onze sympathie. (B1TA) „Ik laat de glazenwasser ook de ruiten van mijn poppenhuis doen. Het kost maar een gulden extra"i Radio- en t.v.-salarissen (Van onze sociaal-econ. redactie) DE vertegenwoordigers van de vakbonden en de omroepbestu- ren hebben gisteren tevergeefs ge probeerd de regering tot meer in schikkelijkheid te bewegen ten aan zien van de omvang van de uitkering ineens aan 't radio- en t.v.-personeel. Gevraagd was aanvankelijk om acht pet loonsverhoging de stichting van de arbe'd bracht dit terug tot twee maal een uitkering ineens van drie pet., de regering heeft er daarna een een malige uitkering van drie pet van ge maakt. Minister Veldkamp bleek gisteren ech ter van geen wijken te weten. Onder geen voorwaarde wilde hy verder gaan dan dr>e pet ineens De vakbonden heb ben zien daarna gisteravond nog beraden op de situatie. Men wil thans echter nog de afloop van de interpellatie in de Tweede Kamer afwachten Morgen zal de regering nl. antwoorden op vragen over de salariëring van het radio- en t. v.- personeel, vragen welke door enkele kamerleden zijn gesteld. Daarna vergade/cu donderdagavond om acht au, de drie vakbonden met het gezamenlijke persoi.ee] van de omroep en de t. v in de Karseboom te Hilver sum. Om elf uur volgt nog een verga dering van bet personeel met de per- soneelsraad. Onder het personeel zou de ontevre denheid zo groot zijn dat men een sta kingsactie overweegt Het lijkt echter onwaarschijnlijk dsi de vakbonden achter een dergelijke ar (ie zullen gaan staan. Zij sullen waarschijnlijk eerder proberen de aandacht van het personeel te vragen voor een eventueel te bereiken behoor lüke ve-betering van de salarissen per 1 januari a. s. onder de invloed van de depressie tivitelt boven noord-Europa. Daarentegen handhaaft zich een hoge drukgebied ten westen van de Britse eilanden met een uitloper in de richting van de Noordzee. Deze uitloper nadert langzaam ons land. De kans op opkla ringen neemt daardoor toe en in verband daarmede zal dc komende nacht de tem peratuur plaatselijk tot onder het vries punt dalen. De middagtemperaturen zullen ongeveer gelijk zijn aan die van vandaag. De Bill „rwxh, tot donderdtfavo.d: Rapporlen hedenmorgen zeven Droog weer met plaatselijke opklarin- gen. Vannaeht hier en daar lichte vorst met kans op mlstvormlng. Morgen over- d** ongeveer dezelfde temperaturen ala vandaag. Meest zwakke wind. (Opgemaakt 11.15 uur). ZON EN MAAN Donderdag: zon op 8.01, onder 16.48 uur, maan op 14.31, onder 0.02 uur. 22 november: Volle Maan. Tendens: langzaam sty gen a HET WEER EN EUROPA In de tweede binnenhaven van Vlis- singen is gisteren zonder aanwijsbare oorzaak een zogenaamd penetreer-schip gekanteld cn gezonken. Het schip, de circa 350 ton wegende Bitumarin-2 van de n.v. Bitumarin in Rosmalen is voor zien van een asfaltinstallatie. Het schip kan asfalt penetreren op onderzeese oevers Gewoonlijk wordt het bemand door vijftien persnen. Niemand van hen was echter aan boord toen het schip scherp kantelde en langzaam onder wa ter verdween. Stauon if 11 til» Temper lills L II O. Helder Ypenburg Eelde De BUt Twente o 7 no 8 no 7 ono 3 7 4 6 4 8 3 8 4 8 4 0.1 0.1 0.1 0.1 Elrvdh Zd.-L.imb Helst old Stockh. Oeto m regen m.regen Kb. bew gh bew. no 5 ono 8 w 7 -windstil 8 4 3 4 -0 -1 3 1 1 0 0.3 1 0 LondeD A'dam t. bew m.regen Kb. bew windstil nno 5 no 8 7 3 8 8 8 3 0 0.3 Luxemb Partte Bordeaux Grenoble h. bew Zh bew iw bew ono 5 windstil ono 1 9 8 5 8 5 13 3 0 0 1 0 MOnchen ZOncb Genéve Kb bew gh bew eb bew ono 1 no 4 nno w:ndt»il 4 3 8 4 8 3 8 S 08 0 0 8 Wenen Innabruck Belgrado Athene Rome AJacdo rw bew gh bew mixt h'b'w 1. bew ono 3 windstil wrw j ozo 3 zo 3 7 4 11 3 14 -3 W 10 30 17 9 18 0 0 03 0 13 Malloree Usee bon gh bew regenb rw bew. windetll winditil 11 8 17 9 03 3 0.1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 1