SPOOKBEELD ACHTER SHOPPINGCENTRE:
BINNENSTAD MET OHDERGAHG BEDREIGD
a
Bijbels en kookboeken
het sterkst verbreid
Rika Hopper opende in
A'dam ,Vestzaktheater'
Zuivelbureau kan weer
in de (melk)bus blazen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
11
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1961
Na re stormachtk* om-
wikkeling van de xelf-
bedieningszaken tien
jaar geleden nog maar
duizend, nu tegen de 40.000
gaat thans een voor Nederland
ander novum van start: het
shoppingcentre. In navolging van
Amerika liggen voor verschei
dene Nederlandse steden de
papieren plannen op tafel, voor
Den Haag (Mariahoeve), voor
Rotterdam (Zuidplein), voor Eind
hoven, voor Osdorp (Amsterdam-
West) en voor Beverwijk en Am
stelveen is het nu zover dat de
helft van het centrum er al staat.
Shoppingcentres een Neder
landse vertaling is nog niet
gevonden, ze zijn méér dan win
kelcentrum alleen moeten een
oplossing vormen voor het steeds
intensiever wordende verkeer,
voor hét grote vraagstuk van de
hedendaagse binnenstad: het
parkeren.
Met een autodichtheid van een op zestien
dreigt de stad één grote chaos te worden;
het centrum, de warenhuizen en de winkels,
zijn gemotoriseerd niet bereikbaar. „Een
gaatje vrij'' is voor de automobilist zo niet
nergens, dan toch moeilijk te vinden.
Amerika wees de oplossing: bouw een cen
trum buiten het centrum. Groots van opzet.
Met warenhuizen, parkeergarages, speeltui
nen, café's, lunchrooms, koffie- en snackbars,
banken en bioscopen. Een stadscentrum in het klein, maar met alle attracties van de binnenstad.
Het stelde zelf een voorbeeld. Vijf-en-dertig-honderd zijn er al gebouwd. Nederland volgt, het
shoppingcentre is in opmars
Ruimte «oor parkeren is een
t»*n de uoortnaarden tnaaraan
het moderne shoppingcentre
moet voldoen. Deze foto werd
genomen b\j het in aanbouw
zijnde centre in Amstelveen,
waar plaats is voor vele hon
derden auto's.
Rapport „Mensen en boeken - 1961
Gezinssfeer van
betekenis voor
leeswaardering
„Mensen en boeken 1961, ee
onderzoek naar koop-, lees- en stu
diegewoonten" is de titel van het uit
voerige rapport dat de Nederlandse
stichting voor de statistiek heeft
samengesteld over het in opdracht der
stichting „Speurwerk betreffende het
boek" te Amsterdam ingesteld onder-
B^pock naar het gedragspatroon en de
Instelling der Nederlandse bevolking
van 18 jaar en ouder met betrekking
tot het lezen (resp. bestuderen), be-
ritten en kopen van boeken.
Het onderzoek is in twee fasen uit
gevoerd. De eerste bestond uit
sociaal-psychologisch onderzoek,
tweede, een kwantificerend onderzoek,
jlc bestond uit een mondelinge enquête
bij 200 personen van 18 tot 20 jaar en
2015 personen van 21 jaar en ouder
Volgens het rapport neemt b|j de m
men van vrijetijdsbesteding lezen in
■ijn algemeenheid van boeken, krant
en tijdschriften, de belangrijkste plaats
A In. De protestants-christelijke onder-
Ui vraagden, die veel belangstelling heb-
|v ben voor geloofszaken, noemen lezen als
til vrÜe'Ü^shestcdlng aanzienlijk vaker dan
Ml de overige ondervraagden.
f De leesbereidheid wordt geremd door:
d|.
Werkloosheid
toegenomen
(Van onze sociaal-economische redactie)
Er valt op het ogenblik een wijziging
le bespeuren in de ontwikkeling op de
Arbeidsmarkt. Nadat dit jaar de lijn van
ie werkloosheid een voortdurende da
ling le zien gaf en de vraag naar per-
teel constant toenam, is de situatie
zoverre veranderd, dat de werkloos-
leld aan het toenemen is en de vraag
laait
Volgens een opgave van het departe
ment van sociale zaken bedroeg de ge-
Deeistreerde arbeidsreserve eind okto
er 22 096 mannen tegen 21.547 eind sep-
ember. Deze toename van de werk-
Dosheid. die wel mede in de tijd van
et jaar haar oorzaak zal vinden, is op
ichzelf niet erg sohokkend, maar duidt
>eh op een wijziging in de ontwikke-
mg
[50
Die wijziging valt ook af te lelden
P®J it de vraag naar arbeidskrachten. Eind
ktober werden bij de gewestelijke ar-
lórtmreau's 81.602 mannen gevraagd
sgen 86 738 mannen eind september Ook
vraag naar vrouwen daalde: 39.560
ind oktober tegen 41414 oind septcm-
er. De vraag is evenwel nog altijd gro-
dan verleden jaar oktober, toen ei
1-371 openstaande plaatsen voor man-
36 631 openstaande plaatsen vooi
In de provincie Zuidholland bedroeg
b geregistreerde arbeidsreserve eind
fctober 4238 mannen tegen 3-947 eind
fptetnber. Daarvan waren er in Den
aag 1966 (1802), in Delft 199 (184), in
eiden 170 (181). in Alphen aan de Rijn
(56), in Gouda 44 (42) en in Lissc 110
e>.
VANMIDDAG STEMMING
OVER DE OPVOLGING
VAN HAMMARSKJÖLD
De Veiligheidsraad zou vanmiddag
bm vijf uur Nederlandse tijd bijeen
komen voor de benoeming van Oe
t tot secretaris-generaal.
De Sowjetunie heeft ermede inge-
Bemt, dat Oe Thant zelf zijn onder
secretarissen aanwijst.
een motorische gerichtheid of „or
tig" dynamisch temperament (liever
dingen doen waarbij men in beweging
is), behoefte aan sociale contacten (lie
ver dingen doen samen met anderen),
een geringe intelligentie, vooral wat be
treft de symbolische kant (liever wer
ken met de handen dan met het hoofd)
Vooral een motorische gerichtheid en
een geringe neiging tot intellectuele ac
tiviteit blijken bij een groot deel van de
bevolking voor te komen.
De waardering voor het lezen blijkt
vrij sterk samen te hangen met een
voor bet lezen gunstige gezinssfeer:
waar de overige gezinsleden graag lezen,
leest men eveneens graag, waar dit niet
het geval Is leest men minder graag.
Ook van de houding van onderwijzers,
leraren en jeugdleiders gaat in de jeugd
jaren een invloed uit op de waardering
van het lezen later. Deze invloed vond
vooral plaats in de vorm van het mee
geven van boeken en het voorlezen op
school. Kinderen aan lezen te wennen,
acht men overwegend noodzakelijk zelfs
als men zelf niet graag leest. Men denkt
dit vooral effectief te kunnen doen door
voorlezen, door boeken cadeau te geven
en door belangstelling te kweken.
Zowel een zeer omvangrijk boekenbe
zit als het ontbreken van enig boeken
bezit zijn uitzonderingen. Slechts tien
pet. der Nederlanders van 18 jaar en
ouder bezit geen boeken, hetzij alleen
hetzij in gemeenschap met andere ge
zinsleden. Het gemiddelde boekenbezit
per persoon kan globaal becijferd wor
den op circa 35 boeken. Dit komt over
een met een geschat totaal gezinsbezit
(van personen van 18 jaar en ouder) in
Nederland van circa 250 miljoen boe
ken. Het gemeenschappelijk boekenbe
zit (met anderen in het gezin), waartoe
men toegang heeft, bedraagt gemiddeld
circa 85 boeken. Behalve met leeftijd
hangt de grootte van het gemeenschap
pelijk boekenbezit vooral samen met
milieufactoren: sociaal niveau en ge
noten opleiding.
Een groot deel (circa 80 pet.) der on
dervraagden bezit een of meer naslag
werken en bijbels. De verbreidheid van
het bezit van naslagwerken en bijbels
is voor de afzonderlijke categorieën ala
volgt: een of meer klassen 44 pet., en
cyclopedische werken 28 pet., een ol
meer bijbels 54 pet., een of meer woor
denboeken 50 pet. en een of meer kook
boeken 56 pet. (der vrouwen). Meer
dan de helft der Nederlanders va
jaar en ouder bezit geen school- en
studieboeken. Het aantal bezitters
boeken over liefhebberijen is vrü groot,
namelijk circa 40 pet. Gewoonlijk vormt
dit bezit een bescheiden onderdeel
het totale boekenbezit.
Iets minder dan de helft van het
tal ondervraagden heeft pocketboeken
in bezit. In de jongere leeftijdsklasse
dit veel meer; in de oudste leeftijds
klasse veel minder. Het aandeel va
pocketboeken in het totale boekenbezit
komt anderzijds zelden boven de 50 pet.
uit behalve bij de jongeren (tot ciri
Boeken koopt men overwegend
zichzelf. Toch is bet boek in grote mate
een geschenkartikel: een derde va
boekaankopen van de volwassen bevol
king is bestemd voor een ander. De
prijs die men opgaf in 1960 voor de ge
kochte boeken te hebben betaald, be
draagt gemiddeld ruim vijf gulden per
boek. Over bet algemeen beschouwt
boeken nog ondanks de verschijning
van het pocketboek als een ware luxe.
Ruim een derde van het aantal der
volwassen ondervraagden heeft thuis
een televisietoestel. Televisiebezitter*
lezen iets minder vaak graag dan ando
ren maar het verschil tussen beide per
centages (57 procent en 61 procent) is
zeer gering. Zij die een tv-toestel bezit
ten, kochten in 1960 niet meer en
minder boeken dan anderen.
In zijn toelichting op het raport zeide
de voorzitter van de raad van bestuur
der stichting „Speurwerk betreffende
het boek", drs. A. E. M. van den Brink,
dat in Nederland per hoofd van de be
volking drie boeken per jaar worden ge
kocht, dat is 0.8 school- en studieboek,
één pocketboek en 1.2 „gewoon" boek.
zo deelde drs. Van den Brink mede.
Doel: „voor jonge
auteurs meer
bekendheid'
(Van een onzer verslaggevers)
Amsterdam heeft sinds gisteren
;en nieuw theater. In Zuid, in de
Balthazar Floriszstraat Onopvallend
staat het op een bescheiden uithang
bord in rood-wit: Vestzak-theater.
Want even bescheiden als de blik
vanger is het theater zélf, een ver
bouwde leesbibliotheek aan een
smalle asfaltstraat
Een groep enthousiaste jonge acteurs
actrices hebben er na vele weken
moeizaam werken bezit van genomen
en daarmee een nieuw „home" gekre
gen. Sinds maart bestaat de groep nu.
ZIJ startte haar actlviteHen in het bo
venzaaltje van een Amsterdams café.
Maar dat werd te klein. Daarom zyn
in het winkelpand, waar tot voor kort
i leesbibliotheek was gevestigd, ge
trokken.
De leden van de Stichting Vcstzakthea-
ter verbouwden alles zelf. En het resul
taat is een klein intiem theater met
pakweg een goede vijftig plaatsen, wat
financieel tot stand kon worden ge
bracht met hulp van een bierbrouwerij
door het uitschrijven van obligatiele
ningen.
De toneelgroep, dl* ondanks haar nog
maar korte bestaan al veel ruchtbaar
heid heeft gekregen, staat in Amster
dam bekend als „avant-gardistisch" of
„experimenteel"
De stichting (directie Gelijn Moliercn
Wim Burkunk) ontkent dit en zegt:
„het Vestzaktheater wenst op artistiek
terrein slechts te experimenteren in zo
verre als elke kunstuiting een experi
ment genoemd kan worden. Wij hopen
in ons theater in directer contact met
het publiek te kunnen werken dan in
grotere 'theaters mogelijk is. Daarnaast
stellen wij ons voor hier de gelegenheid
te hebben zowel minder bekend reper
toire te spelen als het werk van jonge
auteurs naar voren te brengen."
RIKA HOPPER
Met een toespraakje van de „in het
in het vak vergrijsde" 84-jarige Rika
Hopper werd het theater in gebruik ge-
genomen. „Ik dank julle lieve jongeren,
zei zij. dat jullie de oude Rika Hopper
b|j de opening van jullie theater hebt be
trokken. Ik vind het prachtig dat een
groep Jongelui met zoveel enthousiasme
de toneelspeelkunst wil dienen"
„Het is een mooi ideaal. Toneelspe
len ontrukt je uit de sfeer van alle
daagsheid, het geeft je het gevoel de
mensen iets van waarde te geven, zei-
Rika Hopper, die ook enkele adviezen
meegaf en waarschuwde voor de vele
moeilijkheden waarvoor de acteurs en
actrices nog zouden komen te staan
„Denk erom dat je je hart. Je hele we
zen In Je spel legt. Er is niemand die
zo zuiver voelt als het publiek!"
Het Vestzaktheater gaat zaterdag voor
het eerst in het nieuwe theater van
start met de opvoering van het spel Al
len tegen Allen van Arthur Adamow.
de voorwaarde
voor het stichten van een shopping-
van het verkeer is het verrezen elf jaar geleden voor het eerst in net ^^1*. En Kn snei^ wij moeten voor-
Amerikaanse Cincinnati. Daarna kwamen er nog een slordige 3500 bij. komen dat do binnenstad leegloopt en
Meest aan de rand van grote steden. Go te en kleine bedrijven trokken weg degradeert door oen te laat ingrijp*^
ttit de binnenstad. Het werd er te nauw. Buiten aan de open weg Nederland rijn verdubbefd.
lagen betere mogelijkheden voor de zakenman. De binnenstad van vandaag zal die
Het leek een oplossing. In het begin. Maar nu het proces zich langzaam toename bij lange na niet kunnen op-
heelt voltrokken komen de gevolgen acn het licht. Zeer nare gevolgen: J™»™; mS
binnensteden lopen leeg, doods zyn de centra, die enkele jaren geleden sanering van do steden, opdat eon
nog de duizenden kopers trokken. herhaling van wat in Amerika is ge-
In Boetons irnkke winkelstraten van weleer groeit nu gras: «-street
in New York is gedegradeerd tot een provinciale weg. Boven de verlaten cn plank<!n voor de ramen. Het is het
panden hangen borden „for sale, 1 dollar", voor 1 dollar te koop. spookbeeld dat onze steden bedreigt
„Als wij in Nederland niet heel terrein zal namelijk bebouwd worden,
gauw beginnen met de sanering van M"r getuigen van een vooruitziende
de grote steden.' lopen we hetselfde het plan Lynbaan wel
gevaar, zegt de heer A. van der
Wal, directeur van de Algemene
Bouwcentrale in Amstelveen en
grote promotor van het Nederlandse
shoppingcentre. Nu kan het nog,
straks is het te laat. De ellende tal
niet te oversien xijn."
Dit zal er gebeuren als de zaak niet
Het plan voor Den Haag in de wijk
Mariahoeve beantwoordt meer aan de
eisen van een shoppingcentre. Het Is
echter de vraag of het ontwerp zal
kunnen worden gerealiseerd. De huur
zal voor de winkeliers vrij hoog ko
men te liggen.
Hoe hot ook zij, de naam die het nicu-
centrum is toegedaoht is origineel:
Het shoppingcentre hoeft geen
nadelige Invloed op de stad te heb
ben. Zij kunnen nAést elkaar be
staan. De Kalverstraat in Amster
dam, de Spuiatraat in Den Haag,
het kunnen winkelstraten blijven,
aldus de heer Van der Wal. Onder
één voorwaarde: dat nu wordt gesa
neerd:
V.S. voorzichtig
met kernproeven
(Vervolg van pagina 1)
Een andere paragraaf, die een beroep
doet op de kernmogendheden om zich
met bekwame spoed te wijden aan In
ternationaal bindende overeenkomsten
ter beëindiging van de proeven, werd
met eenentachtig stemmen voor, tien
tegen en tien onthoudingen aanvaard.
Engeland was voor. Rusland tegen,
Amerika en Frankrijk stemden blanco.
De gehele resolutie (Ingediend door
India. Zuld-Slavlë. Ghana. Nepal, Egypte
en Ethiopië) werd len slotte met tweeën
zeventig tegen eenentwintig stemmen
(bij acht onthoudingen) aangenomen.
Rusland en Amerika behoorden tot de
tegenstemmers; Nederland onthield tleh
van stemming. Gezien de stemmenver
houding zal de resolutie, die. zoals be
kend. oproept tot vrijwillige stopzetting
van de kernproeven, ook in de Alremen*
Vergadering der V.N. worden aangeno-
U leest
een krant
van formaat!
Amerikaan krijgt
Nobelprijs
scheikunde
De Nobelprijs voor scheikunde is dit
jaar toegekend aan de Amerikaanse
hoogleraar Mei vin Calvin. Deze is ver
bonden aan de Callfornlsche universi
teit van Berkeley. De prüs is hem toe
gekend voor zjjn onderzoek naar de
assimilatie van kooldioxyde in planten.
Brits disconto
verlaagd 'r'
De Bank van Engeland heeft 2 no
vember het disconto verlaagd van
61a tot 6 procent
snel wordt aangepakt. Het bedrijfsle- Copenlhagc!
ven (rekt weg. De grondprijzen in de Hetzelfde bezwaar vinden sommigen
binnenstad kelderen. Kapitaal wordt aan het lan Roterdam-Zuid kleven:
vernietigd. Grote en goede zaken, die men naa^ af of het niet te duur
publiek aantrekken en gezelligheid bie- jf inter€sse vmdcn bij de
den, maken plaats voor deiderangszaak- keibedrijven.
j*®, Een bezwaar van hert shoppingcentre
Het winkelcentrum sterft een trieste in EindhoVen is het gebrek aan par-
3°°". De binnenstad is kapot, gedegene- jceen-uimte. juist op het grote parkeer-
reerd. „Er is een mogelijkheid om de terrein, dat naast het station ligt wil
W* X»" men dit centrum gaan bouwen....
dar Wal, en tevens daarnaast erbuiten 0ok Amstelveen is geen edit shopping-
- shoppingcentres te sUohten. Zorg er- wntre. bcl „,ordl 8ekruist door snel.
voor dat het centrum tydig wordt ge- verkeerswegen. Het ontwerp er voor
saneerd. Door goede toeganswegen aan wcrd fdmaakt vooniat de tormulo"
te leggen en voldoende parkeergelegen- voor shoppingcentre was uitgevon-
h«id te scheppen. den.
De meeste automobilisten hebben een Het shoppingcentre heeft zich zo snel
ingeboren haat tegen lopen. Ze rijden ontwikkeld, dat het zich nauwelijks heeft
liever tien minuten langer dan dat ze aangekondigd en ontwerpers voor vele
twee minuten lopen. Natuurlijk, veelal problemen stelde, zegt de heer Van der
zal sanering gepaard gaan met het ver- \yai.
dwijnen van culturele en historische
waarden, waaraan de Nederlander zich Ygn stül't
meer dan de Amerikaan gebonden voelt.
Dat is te verwachten. Evenals eeuwen Het shoppingcentre gaat van start. In
geleden te verwachten was dat de trek- neiging Van Amerika en Zweden, dat
schuit zou verdwijnen. Maar we kunnen eveneens al vele centres telt. De Perzi-
van leefsteden toch geen musea maken scbc markt en de Indische passar maken
ten koste van grote economische verlie- oc>k ;n de modcrne wereld opgang, zc
zen' blijkt wel. Al bestaan er dan qua vorm-
Overigens, door tijdig ïngrypen zal gevjng grote verschillen, het idee is
in de meeste gevallen nog een belang- vryWei hetzelfde.
rijk gedeelte van die historische waarde Het bedrijfsleven wil de ruimte. In
kunnen worden gered. Maar dan moet bescheiden mate zijn daartoe al geruime
HÉMT Èm hoogste tijd. tjjd pogingen gedaan. Verscheidene grote
warenhuizen stichtten filialen in de
nieuwbouwwijken van de grote stad.
Vrijwel alle artikelen, die in het moe
derwarenhuis zijn te verkrijgen, werden
ook daar verkocht.
,j Men besefte dat vooral in de grote
stad de afstand van nieuwbouwwijk
binnenstad voor velen te groot
Koopgewoonten
Niet alleen de toename van de vi
keersdichtheld is een reden voor 1
stichten van shoppingcentres. De vi
Filiaalstiohtiug te* aanvankelijk
wSialm een .esemmukom.ng «aar ideaal wa,
cn niet met it boodschappentas «dn- "1 In vele gevallen bleek de pak
ket-In wlnkel-olt aionwen. tlsc>* parkeerruimte vee te ktem «-
ontstonden vrijwel dezelfde moeilyk-
Steeds meer worden op één middag hcden als !n bjnnenstad.
de inkopen voor een hele week gedaan. Met goed geoutilleerde shoppingcen-
Zelfbedieningszaken en supermarkets ^rcs kunnen Vele problemen worden op-
Hjken daarvoor een oplossing te bieden. Maar daarvoor is dan ook een
De winkeliers willen ook wel. maar uit- ferme aanpak nodig. Dat kan het best
breiding is in een dichtgegroeide bin- worden gedaan door een promotor, die
nenstad dikwijls onmogelijk en de grond. bouwer is> gewend is met architecten
prijzen zijn fabelachtig hoog. cn aannemers om te gaan. die voor
Parkeerproblemen en de veranderen- de financjenng (er zijn tientallen mil
de koopgewoontes, ze zyn de twee fac- joenen gcmoeid met dc bouw van één
toren, die het klemmend pleidooi voor contacten heeft met grote in-
het shoppingcentre vormen Voor een steuingen, die relaties onderhoudt met
ieuw centrum buiten de stad. de overheidsorgancn. met de stede-
Aan dat centrum worden door deskun- bouvvkundigC. met de huurder. Hij moet
digen vele eisen Besteld. d, dj€ voor alle belanghcb-
Er mag geen kruisend ruverkcer zijn. bcn(ten „aar blutc„ „cdt, vindl de heer
De winkels moeten al» eenheid zijn ge- Van dor Wa]
pland, waarbij eenheid en assortiment
op elkaar zijn afgestemd. Dat betekent
speciaalzaken én warenhuizen én super
markets.
Er moet concurrentie zijn. Dat wil
publiek En iedereen moet er kunnen
kopen. Wie zijn overhemd altijd van
herenmodezaak heeft betrokken,
moet dat ook in het shoppingcentre kun.
doen, in de speciaalzaak die een
meer individuele behandeling zal geven
Het shoppingcentre is niet bedoeld om
het grootwinkelbedrijf in een gunstige
positie te stellen ten aanzien van de
ddenstand. zegt de heer Van der Wal.
Middenstand en grootwinkelbedrijf, ze
zijn beide nodig en kunnen zelfs niet
zonder elkaar.
En dan moet er ruimte rijn om te
parkeren. Voor iedere vierkante meter
winkel, vier vierkante meter parkeer
plaats, zegt do heer Van der Wal. Via
brede toegangswegen moeten deze ter-
n zijn te bereiken. Enkele duizen
den auto's moeten «r een plaats kunnen
vinden.
In de tijd dat Amerika zyn eerste
shoppingcentre bouwde, groeide op pa
pier de creatie van de architecten Van
de Broek cn Bakema: de Rotterdamse
Lynbaan, dat het nieuwe winkelcentrum
in Rotterdam zou worden.
Maar een echt shoppincentre is het
niet, meent de heer Van der Wal. De
grote warenhuizen liggen er nog te ver
vandaan en vormen niet één complex
de winkels. En dan; er is geen par
keerruimte. althans binnen afzienbare
tijd niet. Het nu nog braak liggende
Toogdag Chr. muziekbonden
Uitnemend musicerenmaar
goede muziek gevraagd
het studentikoze Lepelenburg, heeft
gisteren van 's morgens vroeg tot
's avonds laat gedaverd van krachtige
blaasmuziek. Want de Ned. Federatie
van Chr. Muziekbonden hield er haar
jaarlijkse toogdag, of, zoals ze het def
tiger noemt, haar jaarlijkse cultureel
pedagogische vormingsdag. Dat daar
voor Utrecht was gekozen, kwam, om
dat een ran de aangesloten bonden,
de Bond van Chr. Muziekverenigingen
in Nederland, zijn 60-jarig bestaan
vierde. En namens deze Bond nam de
Utrechtse Chr. Fanfare „De Bazuin"
als gastheer de honneurs waar.
Negen korpsen, elk uitgezocht door do
bonden, namen aan deze toogdag deel en
speelden het opgegeven programma van
vier nummers voor de jury. deheren R
van Yperen, Jac. Broer cn P. Wester-
houd, maar bok voor een zeer talrijk pu
bliek, dat deskundig luisterde en des
kundig de verschillende prestaties be
sprak. Een levendige sfeer heerste daar
in Tivoli een bewijs, hoezeer deze
toogdag belangstelling gewekt had. En
wat ons bijzonder opviel, wat het grote
percentage van Jeugdige luisteraars in
de zaal. alsook van jeugdige spelers in
de corpsen. De Ned. Federatie heeft
benijdenswaardige „Nachwuchs"
kwekt met haar cursussen, speciaal
de jeugd. Hoezeer dit eigen musiceren
bij de jongeren aangeslagen beeft, oton-
de het concert van het Nationaal Jcugd-
korps van de Ned. Federatie, dat
der leiding van kapelmeester P.
Bruggen 's avonds Regeven werd: hier
in werd voortreffelijk gespeeld, zuiver
en fris en orkcsttechnisch lang niet
slecht!
Een goed werk wordt hier gedaan,
werk, uitermate belangrijk voor dc toe
komst. En in zulke mate genoot dit jeugd-
korps de sympathie van het publiek,
dat spontaan heel wat geld bijeenge
bracht werd voor het instrumentenfonds,
toen voorzitter Y. Woudstra om een
drage vroeg. Zo ergens, dan is hier het
geld wèl besteed
Hoe waren nu de algemene prestaties
van de negen korpsen? Het besta
zijn deze aangegeven door het punten-
HET Nederlands zuivelbureau wil
volgend jaar zijn reclame-acti
viteiten over de gehele linie gaan uit
breiden: in het binnenland voor melk
vanwege de aanhoudende daling
het consumptiemelkvcrbruik, voor
boter ter handhaving van dc uit dc
Planta-affairc voortgevloeide v
delen voor de afzet, voor kaas om de
zeer geleidelijke stijging van
hoofdelijk verbruik zo mogelijk te
doen voortduren.
Ook in het buitenland wil men veel:
in West-Duitslend om te trachten het
procentuele aandeel van de Nederland
se kaas in de totale kaasconsumptie
tenminste te handhaven, in België om
het afbrokkelende uitvoerkwantum van
onze kaas te handhaven, ln Noord-
Italië omdat er aanwijzingen zyn dat
de ddar in 1960 begonnen kaascam
pagne tot resultaten kan leiden, in
Engeland omdat het van belang wordt
geacht deze vrije markt, ondanks dc
moeilijkheden die men er ontmoet,
open te houden.
Voor meer activiteit is meer geld nodig
en de begroting 1962 van het bureau, die
gisteren door het bestuur van het pro-
duktschap voor zuivel is goedgekeurd
geeft dan ook een bedrag van ƒ8 600 000
aan uitgaven aan. tegen ƒ7.553 00 in 1961
Twee nieuwe groepen van potentiële
consumptiemelkgebruikers zullen worden
„bewerkt", namelijk de sportbeoefenaars
en dc deelnemers aan het gemotoriseerde
verkeer. Voor televisiereclame staat, hoe
wel mon.nog niet weet wanneer daarmee
kan worden begonnen, alvast een bedrag
van ƒ274.000 op de begroting.
In België cn Duitsland zullen proeven
worden genomen met groepen „kaas
meisjes".
Boven zUn algemene begroting heeft
het Zuivelbureau voor 1962 nog 843.000
gevraagd voor de achoolmelkvoorzlenlng
op kleuter- en lagere scholen, 305.000
voor achoolmelkvoorzlenlng bU het
voortgezet onderw ijs en 400 000 voor de
M-eamparne. Ook daarmee ging het be
■tuur van het produktachap akkoord.
1 aantal, dat ieder behaald*. Bij een maxi
mum van 720 punten kreeg de Chr. Mu
ziekvereniging „Hattem" (uit Hattcm)
met 665 punten de wisselbeker v»n de
N.C.R.V. in d* afd. fanfare. Dirigent H.
Pijlman had op een uiterst zuivere cn
welluidende klank gelet, die ook in
langzame passagees gehandhaafd bleef.
Het orkestspel was technisch zeer ver
zorgd en de voordracht beschaafd en rus
tig van expressie. In de afd. harmonie
won „Arbi et Religioni" uit Alphen aan
de Rijn de wisselbeker, die de Groningse
Bond ter beschikking had gesteld, met
618', punt Hier was Peet van Bruggen de
dirigent, die mooi soepel liet spelen en
vooral een compositie wist te „maken."
Juist in dit laatste punt schoten sommige
dirigenten meer dan eens te kort. ZU
konden de „komma's en punten" dus de
zinsbouw niet onderscheiden cn dan zak
te het werk bedenkelijk in elkaar. Juist
hier, waar de composities nu niet bepaald
van sterke kwaliteit zijn, komt het op
voordracht bijzonder op aan. Er is Im
mers nog steeds een groot tekort aan
goede muziek voor harmonie- en fanfare
orkest. muziek, die voor amateurs speel
baar blijft. Dit kwam ook nu weer
scherp uit, als men de programma's door
keek en beluisterde. Otto Ketting's Di
vertimento Festivo 1960 was een van de
weinige gunstige uitzonderingen. Het
schijnt wel of de huidige componist het
contact met d camatcuristische muziek
beoefening verloren heeft een beden
kelijk teken, dat hopelijk ook onder d*
aandacht van de aanwezige autoriteiten
als dc heren Daniskas en Wagemans van
o. k. en w. gekomen is! Hoe veel meer
nut zou het hoge peil van deze muzikale
zelfwerkzaamheid dan afwerpen. Immers
alle negen korpsen speelden opval
lend goed: er was sterke aandacht be
steed aan de zuivere stemming, aan de
klankschoonheid, aan de orkesttechniek.
Dat alles zag er wel verzorgd cn uitste
kend uit cn men hoorde hierin het grote
enthousiasme en de enorme ijver ln het
studeren. Horen bij dit alles dan niet
goede composities?
W/JJ vermelden nu verder de punten-
aantallen van de overige korpsen: ln
de afd. harmonie kreeg de Dcdemsvaartae
Harmonie 507 punten, „Excelsior" uit De
Lier 576 punten, in de afd. fanfare won
.Gloria Dei" uit Gerkesklooster-Strijbos
574 punten, „Dc Eendracht" uit Aalten
578 punten. ..Elad" uit Muntendam 517
punten, „Excelsior" uit Surhuizum 620
punten cn „Oranje" uit Bolsward 620 '4
In de ochtend hadden alle negen or
kesten, onder leiding van N. Houpper-
mans, een zeer geslaagde aubade gebracht
Burgemeester cn Wethouders van
Utrecht cn 's avonds luisterden zij zelf
naar hun jongere collega's, die het er
plezierig afbrachten, cn daarna naar
de Engelse Munn and Felton Band, die
onder leiding van S. H. Beddington met
virtuoos en brillant musiceren de zaal
tot laaiend enthousiasme brachten. Jam
dat het programma van dit uitne
mende orkest zo bitter weinig originele
goede muziek opleverde!
laar in onze Christelijke harmonie-
fanfarewereld ziet het er goed en
zéér veelbelovend uit Dat leerde deze
toogdag. En nu is het consigne dus
voortgaan in de goede richting!
Dra. H. E. Koke*-van den Berge
Jongste bisschop. De Paus heeft
ld* geestelijk directeur van het klein
seminarie in Michielsgestel, Joh. W. M.
Bluijssen (46». benoemd to! hulpbisschop
Den Bosch en tot titulair biasohop
Aeto, een oud Grieks bisdom in
Epirus Mgr. Bluijssen zal de Jongste der
Nederlandse bisschoppen zijn.
Onder curatele 'Opgegeven door V. 6.
Graaf A Co»: E. Th J. baronesse van
Heemstra, Den Haag.
uraf