Uw probleem is het onze
Werkloosheid als gevolg
van automatisering
Een woord
Hoogconjunctuur verbergt
structuurwijzigingen
de m"beJfsleLacïte,,1 rel ee\s om.,kunnen slaan in ecnÏJfSükïïJkomt verborgen
voor vandaag
HET SCHOOLKIND EN
ZIJN LEGE MAAG
I Splitsing Duitse Kerk
schijnt
onvermi]
V.C.S.B. koos een nieuwe
beginselverklaring
2
CATECHISMUS I
In het Centraal Weekblad heeft
mevrouw dr. F. T. Dicmer-Linde-
boom een drietal artikelen ge
schreven over de waarde van de
catechismus voor het hedendaagse
leven, die in het bijzonder de
aandacht hebben getrokken. In het
eerste artikel schreef zij reeds:
\TAN nabij heb ik een predikant
gekend, die ernstig berispt
werd door de kerkeraad. omdat hij
op Paas-zondagavond de gemeente
bepaald had bij: De Heer is waar
lijk opgestaan in plaats van by
de zondag over de paapse mis. die
volgens rooster aan de beurt was.
Dit nu was tegen de orde. En zo
iets mocht niet weer voorkomen.
Dat bracht maar verwarring. Mis
achten heeft de overtreder wel te
horen gekregen: ..Denk er aan u
in 't vervolg aan de yrde te hou
den. God is een God van orde."
Of hem dit laatste ook inderdaad
toegevoegd werd. weet ik niet; het
lekje in de kerkeraad was maar
klein. Wèl weet ik, dat Gods Orde
niet van déze orde is. Ook niet als
ze iets mmder rigoureus wordt toe
gepast dan in de dagen van de
hier aangehaalde gebeurtenis het
TAE door de grote calvinisten uit
de bijbel geëxtraheerde leerre
gelen alléén in mijn bijbel nog
geen 17 bladzijden druks leggen
beslag op evenveel tijd in de ge
meentediensten. als aan de bijna
1200 bladzijden beslaande zesenzes
tig boeken van de Heilige Schrift
tezamen is toegemeten.
Dat is wat! Terwijl de rijkdom
van het directe Woord Gods zo
groot is. dat gans een mensenle
ven nog te kort is om alle daarin
verborgen schatten op te delven,
moet in vrijwel de helft van de
gemeentelijke samenkomsten een
afgeleid geschrift centraal in de
aandacht staan.
Wie veertig jaar lang als trouwe
kerkganger toegewijd twee pre
ken op een zondag heeft beluis
terd. heeft dan ook veertig maal
elk onderdeel van de catechismus
in de kerk school en catechisa
tie laat ik er nu nog buiten ho
ren verklaren.
Daarvoor is deze magistrale
compositie niet bedoeld geweest.
Olevianus en Ursinus zouden
waarschijnlijk zelfs de eersten zijn
geweest om hiertegen te proteste
ren. Wat zij gedaan hebben is in
kort bestek in vraag- en antwoord
vorm een formulering geven van
de stand van de resultaten van het
reformatorisch onderzoek hunner
dagen naar de inhoud van de bij
belse boodschap. Aldus hebben zij
zich onsterfelijk verdienstelijk ge-
CATECHISMUS II
In een tweede artikel vervolgt
mevrouw dr. Diemer-Lindeboom
KEN moeder uit een middelgrote
stad vertelde mij onlangs, hoe
op een ouderavond van een gere
formeerde lagere school verschil
lende ouders smeekten om meer
bevattelijk godsdienstonderwijs.
De opgave, elke week een stuk
van de catechismus te moeten op
zeggen. betekende niet minder dan
een druk op kind en gezin. Een va-
der-predikant had zich van harte bij
die smeekbede aangesloten.
Dit vierhonderd jaar geleden ver-
vervaardigde stuk is tot op de dag
van vandaag nog steeds de leerstof
bij uitnemendheid aangaande het
heil in Christus. Onveranderd.
Niet alleen geniet het bij de pre
diking prioriteit boven de Bron
waaruit het is afgeleid. Maar ook
het catechetisch onderwijs verloopt
geheel, een enkele uitzondering
daargelaten, langs de hier getrok
ken lijnen. En daarbij moet de ge
hele catechismus uit het hoofd ge
leerd worden. Zo is het ons ge-
3aan. zo verging het de geslachten
'ml I
vergaat bet ook de
kennis nodig? En zonder leren gaat
dat niet Daarom leren we al van
iongsaf teksten en psalmverzen uit
net hoofd. Je hele leven heb je
daar wat aan.
Daarom ook krijgen we alle vra
gen en antwoorden van de cate
chismus letterlijk uit het hoofd te
leren. Dat is geloofsopbouw voor
het leven!
Ja. zou het? Ik denk, dat als
bijvoorbeeld het Gereformeerd So
ciologisch Instituut daar eens een
peiling naar zou doen. het resultaat
schrikbarend negatief zou blijken.
Niet omdat de inhoud van de ca
techismus niet goed is. en niet om
dat er geen waar geloof zou zijn.
Maar wel, omdat de vorm waarin
de stof gegoten is. een ontzaglijke
belemmering vormt, deze tot ver
stand en hart te doen doordringen
Dat is geen wonder. Want die
vorm rtamt uit, en draagt alle
kenmerken van het levensgevoel
achtig uitgedrukt als vol6t: ..Uitge
nomen dc diepe insnijding van
dood en leven, zonde en zoen, is al
les in hem en aan hem anders ge
worden. Een man van de 16de
eeuw zou in onze dagen van hart
zeer sterven. En zo ook een onzer,
in die eeuw teruggeschoven, zou
als een vreemde buiten haar le
vensstroom staan. Wat toen het uit-
nemendste was. is thans onbruik
baar". (Dit sloeg niet op de cate
chismus. maar zou er bijna op toe
gepast kunnen worden.)
Het was de tijd waarin een kind
beschouwd werd als een volwasse-
ne-in-'t-klein. De kleding van het
kind, of het 15 of 3 jaar telde,
was dan ook een getrouwe copie
van de zeer ingewikkeld gemodel
leerde en weinig bewegingsvrijheid
latende gewaden van de grote men-
Zo Is het nu ook met de cate
chismus. De inhoud is een stof van
uitstekende kwaliteit voor een ge-
loofskleed. Maar er is precies zo'n
bewerkelijk en moeilijk gepatro
neerd kledingstuk van gemaakt als
vier eeuwen geleden algemeen ge
bruikelijk was.
CATECHISMUS III
In het derde artikel vervolgt de
schrijfster dan met onder meer
de opmerking:
EERLIJK gezegd ben ik. nu ik
er eens voor ging zitten om te
onderzoeken in hoeverre de inkle
ding van de leerstof er zich toe
leent om het beoogde doel van ge
loofsopbouw te bereiken, ondanks
mijn vertrouwdheid met de inhoud
toch nog met weinig geschrokken.
Wat verbijsterd heb ik een pnos-
naar mijn aantekeningen zitten
ijken. Bij ogenblikken kon ik de
juistheid ervan nauwelijks gelo
ven! Wanneer ik er hier iets van
doorgeef, zal het wellicht anderen
Ik heb eens nagegaan een aantal
antwoorden, waarvan de inhoud in
één zin is samengevat Een erbij
bedacht, dat elke catechisant, on
verschillig hoe zijn ihaar) intel
ligentiequotiënt is. tot opdracht
heeft die antwoorden letterlijk te
kunnen weergeven.
Hier volgen enige gegevens:
Zondag 1. Wat is uw enige troost
ln leven en sterven? Het antwoord
rijgt 94 woorden in één zin aan-
Zondag 7. Wat is een waar ge
loof? 69 woorden achter elkaar,
zonder punt.
In zondag 9. van God den Vader
en de schepping, loopt het aantal
op tot 102.
en gemakkelijk in het hedendaags
gehoor liggen. Maar daar is geen
aprake van. Niet zelden wordt de
essentie van vier, vijf. zes teksten
in één zo'n zin gecomprimeerd.
Overal waar er zo tussen de 50 en
120~-woorden in een zin gebezigd
zijn bevindt zich daaronder een ge
heel aantal geladen begrippen.
De jonge catechisant. die in
kinderlijk geloof en eerbied voor
de dingen Gods op de les komt, en
aanvankelijk met toewijding en
ijver het opgedragen gedeelte uit
het hoofd probeert te leren, geeft.
indien niet bijzonder begaafd in de
ze richting, de moed al spoedig op.
Moedeloosheid groeit uit tot onver
schilligheid. Je moet er nu eenmaal
doorheen. Dus je spiekt, laat je
voorzeggen, of stuntelt En wie erg
makkelijk leert, en de zaken kent.
is het geleerde ook binnen enkele
dagen weer kwijt. Zo liggen deze
dingen bij de huidige jonge genera
tie.
In een openhartig ogenblik zullen
vele ouderen erkennen, dat er in
dit opzicht dan mets nieuws onder
de i
i is.
Liefelijke herinneringen der
jeugd? Neen.
Erger is. dat het doel: aanwak
kering en verdieping van het ge
loof, gemist wordt. Er blijft eer
der de indruk, dat dc christelijke
leer zoveel onverteerbaars bevat,
dat het verlangen naar méér eer
der uitgeblust dan opgewekt wordt.
Langs deze weg in het leven ge
lukkig de enige niet bereikt wei-
1N een oude kinderpreek uit
A wendt de voorganger zich.
een uiteenzetting van de betekenis
een vraa uit "uw
midden: hoe kwamen die kinderen
daartoe? Ziet nog eens uw bij
beltje in. Dat de Here daartoe hun
hart bewerkte, was de voornaam
ste oorzaak".
Zo is het nu nog. Maar er is zo
weinig ruimte voor Het geluid
verstikt tussen de plooien van een
oud gewaad
..Indien Gij niet wordt als een
kind", zei de Here Jezus tn». de
Wat moet Hij toch oneindig goe
dertieren zijn. dat Hij ondanks een
op het tegendeel hiervan geschoeid
onderwijs steeds weer nieuwe kin
deren om Zijn Tafel vergadert.
Scheidende voorzitter Beambtenbond:
(Van onze sociaal-economische redactie)
TAE HEER J. M. HARTHOORN heeft vandaag met een indruk-
A-' wekkende rede afscheid genomen als voorzitter van de Neder
landse Christelijke Beambtenbond. Wat betreft de toekomst vroeg
de aftredende voorzitter de aandacht van de buitengewone alge
mene vergadering voor de invloed van de automatisering. Naar n a s maar meer eens
zjjn mening wordt in deze periode van hoogconjunctuur de ver- J|5indheld'heerste wdYr dJTmiddïn"
dringing van de mens door de machine nog versluierd. Maar naar standers. De middenstandsorganisa-
7Ün mening komt er ongetwijfeld een verzadigingspunt en dan zou ties hebben hier een taak. In het zui-|
aanbod, dat tot werkloosheid zal leiden. Amerika, waar de automa- ren niet meer voorkomen, aldus de'
tisering 10 a 14 maal zo sterk is als in Europa, staat met zijn meer beer liarthoorn.
dan 5 miljoen werklozen reeds voor dit probleem.
rouleersysteem toegepast, maar speci
aal de winkelchefs ondervinden hiervan
de moeilijkheden. De Ned. Chr. Beamb
tenbond geeft daarom de voorkeur aan
een vrije zaterdagmiddag voor het win
kelbedrijf. Het publiek zal zijn inkopen
zo vroeg mogelijk moeten doen en bij
voorkeur niet op zaterdagmiddag moe
ten gaan winkelen.
In het zuiden van het land blijkt
het winkelbedrijf zelfs nog te kampen
te hebben met de verkoop op zondag.
Wie hier niet aan meedoet verliest
zijn klanten. De heer Harthoorn was
echter van mening dat sluiting op
zondag en zaterdagmiddag best moge
lijk zou zijn als er maar meer
Zoals ons lichaam voedsel nodig heeft, heeft ook onze ziel
voedsel nodig. Geestelijk hongeroedeem is nog verschrikke
lijker in zijn uiteindelijke resultaten dan lichamelijk honger
oedeem. Het voedsel vindt de christen in de bijbel. God heeft
Israël reeds geleerd: „dat de mens niet alleen van brood leeft,
maar dat de mens leeft van alles wat uit de mond des Heren
uitgaat". Gods Woord is het voedsel voor onze ziel (Deut. 8:3).
Wij zijn geneigd grote waarde te hechten aan het materiële.
Deze woorden moeten wij juist in onze tijd ter harte nemen.
Onze tijd wordt in beslag genomen door radio, televisie en
krant, door alles wat zich om ons heen afspeelt. Hebben wij
nog wel tijd voor de bijbel?
Soms zijn we zo druk dat we geen tijd hebben om te eten.
Dat gaat een halve dag goed, maar dan beginnen we toch al
gauw de gevolgen te voelen. Maar velen zijn veel te druk om
hun ziel te voeden en ze merken niet eens dat zij verslappen.
Ze zijn zo ondervoed dat ze niet eens meer geestelijk voedsel
kunnen ontvangen en kankeren op hun dominee, omdat die
hun hapjes niet lekker genoeg bereidt. Het kan inderdaad
aan de dominee liggenmaar heel vaak ligt het aan ons zelf.
Wie zelf de bijbel niet leest haalt niet veel uit de preek.
Ook in Nederland
het wordt onmogelijk de overbodig
wordende werknemers allen naar de
dienstverlenende sectoren over te he
velen. Het aantal beambten dat reeds
een derde uitmaakt van de beroeps
bevolking zal nog toenemen. Tot de
beambten, die hun plaats vinden tus
sen de handarbeiders en het hoger
personeel, moeten gerekend worden
het administratief, het technisch, het
leidinggevend en toezichthoudend per
soneel. de vertegenwoordigers enz.
In sommige gevallen is hun rechts
zekerheid geringer dan die van de
handarbeiders, omdat, aldus cft heer
Harthoorn, zij nog in onvoldoende
mate de weg naar de vakbeweging
gevonden hebben.
In Amerika bestaat reeds 50 pet.
van de werknemers uit beambten.
Voor Nederland en Duitsland is dit
percentage ongeveer 35. In Zwitser
land en Zweden ligt het nog iets ho
ger.
Deze ontwikkeling schept voor de vak
beweging een probleem. Handarbeiders
zijn in de regel meer organisatie-
minded" dan beambten. De historie
heeft dit bewezen. De invloed van de
vakbeweging zou zo kunnen verminde
ren. Er zullen maatregelen genomen
dienen te worden ter vermindering van
het aantal ongeorganiseerde beambten.
Hetzelfde geldt voor de bedrijfsbon-
den binnen de kring van het C.N.V. Ook
zij krijgen in de bedrijfstakken die zij
bestrijken met deze kwestie te maken.
Bij dc propaganda zal ernstig aandacht
besteed moeten worden
rie beambten.
automatisering des te scherper door
zetten en leiden tot werkloosheid van
wellicht grote groepen werknemers.
Het' loonvraagstuk het arbeids
vraagstuk zuilen blijven bestaan. Het
individu zal ook in de toekomst niet
in staat zijn beide vraagstukken zon
der vakbeweging tot een bevredigende
oplossing te brengen.
In de derde plaats noemde de heer
Harthoorn het vraagstuk van de inter-1
menselijke verhoudingen. De christelijke'
vakbeweging zal de mens in zijn hoe-1
danigheid van schepsel Gods centraal
moeten stellen. Een mens zal bij brood'
alleen niet leven.
Voorts noemde de heer Harthoorn de
volgende punten: het bevorderen van de
beroepsopleiding, het streven naar een
concretere vorm van medezeggenschap
in onderneming en bedrijfstak. Het ge
ven van voorlichting en scholing, waar
door de afstand tussen leiding en leden
kan verminderen en streven naar ver
betering van de arbeidsrechtspraak.
Ongeschoolden
ondervoeding voor
In voedingskringen maakt men
zich nog steeds bezorgd over de
kwaliteit van onze Nederlandse
volksvoeding. Weliswaar is de
zichtbare ondervoeding in ons land
praktisch verdwenen, doch de „ver
borgen" ondervoeding, de defi
ciënties en a-vitaminosen treft men
hier en daar nog welig aan. De
groepen die in 't bijzonder aan
deze „verborgen" ondervoeding
bloot staan, zijn de a.s. en jonge
moeders, het schoolkind, de ouden
van dagen en zieken (zoals de
suikerzieke en de tuberculose pa
tiënt), zo schrijft men ons van
bevoegde zijde.
heidsdiensten en de Kruisverenigingen
goed gezorgd en ook voor de ouden van
dagen doet men zijn best. Voor de a.s.
en jonge moeders wordt weliswaar zo
gezorgd dat zij die verstandig zijn, er
profijt van kunnen trekken; doch vele
Ingaande op enkele actuele vraag
stukken verklaarde de heer Harthoorn!
nog niet bijster tevreden te zijn met
dc nieuwe loonregeling voor het jeug
dig administratief personeel. Dc
werkgevers in de Raad van Bestuur
;n Arbeidszaken weigeren namelijk
het loon van de jonge kantoorbedien
de te brengen op het niveau van de
de catego- j ongeschoolde arbeider van dezelfde
leeftijd. De jonge beambte zou later i
voldoende compensatie krijgen door I /"ill I ill 11 11e 11 Cf li p
middel van promotie. Over studiekos-
ten wordt voor het gemak ook maarl
Voor de vakbeweging zag de heer n.'f* 8esproken. De beambtenbonden
Harthoorn in de toekomst overigens Zl'n daarom nog lang niet voldaan
nog een belangrijke taak. De bestaan- mete n,euwc zogenaamde J.A.P.-
de hoogconjunctuur kan naar zijn me- rtseimg.
ning niet altijd blijven voortduren.
Taak vakbeweging
Zij verbergt op het ogenblik reeds
structuurwijzigingen, die bij een re
cessie aan het licht zullen komen. In
de tweede plaats zal de automatise
ring straks een heel andere situatie
Beroepin Qswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen tc Amsterdam (als ziekenhuis
bed dr. G. J. Paul te Oosterbeek; te
Rotterdam (als pred. voor buitengewone
Aangenomen de benoeming bij de gem.
's-Gravenhage als hulppredikant: K. L. W.
van de Maden, hulppred. te 's-Gravenha
ge.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Vries M. J Vos. kand. te
Overveen; te Zijldijk: A. J. L Hoogka
mer. kand. te Den Haag.
Chrlat. Geref. Kerk
Tweetal te HaamstedeKerkwerve: T
Brienen te Mussel en H. van Leeuwen te
Arnhem.
Gereformeerde Gemeenten
Bond van Vrije Ev. Gem.
Beroepen te Bergum: T. H. Penninga.l
woonachtig te Rotterdam, voorheen te
Gonnchem.
Bij het winkelpersoneel zijn verbete
ringen ingevoerd voor het kruideniers-
bedrijf en het grootwinkelbedrijf tex
tiel. Voor het middenstandstextielbedrijf
blijft de zaak echter maar hangen. In
het voorjaar werd overeenstemming be
reikt met de werkgevers, maar de voor
stellen liggen nu al drie maanden bij
het College van Rijksbemiddelaars. De
goedkeuring is thans echter op korte
termijn te verwachten.
Winkelsluiting
De heer Harthoorn ziet wat betreft de
werktijdverkorting in het winkelbedrijf
nog weinig mogelijkheden bij handha
ving van de huidige winkelsluitingsbepa-
lingen. Er wordt hier en daar al een
Zwinglihoncl over
de zaak-Smits
In Amersfoort heeft de Zwinglibond
een weekendronferentie rehouden. In
rijn openingsrede besprak de voorzit
ter. dn. A. J. Roodsant van BeUIngwol-
de. de csak-Smits. Spr. betreurde het.
dat de synode der Ned. Herv. kerk de
kwestie niet relf ter hand heeft geno
men. doch overgelaten heeft aan het: -- j
breed moderamen. Thans is op het ter- einde Van de vorige Wereldoorlog j4
rein van leervrljheld t.a.v. de versoe- heeft d{? VnizinniC Christelijke a l 2! ^?rdt "°g ge"gd
ningsleer geen klaarheid verkregen. ae vrijzinnig inrLieujKe dat deze beginselverklaring een ver-
Studentenbond een nieuwe begin- klaring van de bond is en geen on-
selverklaring opgesteld. Het is de dertekening van de leden wordt ge-
vierde maal in de c«chieden,s dat ZIZl
Voor de tweede maal sedert het hen in dc studentenwereld en daarbui-
■JAGO SHAWLS
verv
ulli
në
(Van onze correspondent in Bonn)
De Oostduitse communisten zijn
bezig achter de muur, het prikkel
draad, de haag van bewakers in
Oost-Berlijn en achter de „Todes-
streifen" langs hun vermeende
„staatsgrens" met West-Duitsland,
een doel waarnaar ze al jaren
streven te verwezenlijken; de split
sing van de protestantse kerk.
Na de 13e augustus, toen Walter Ul-
bricht. de leider van de staatspartij en
van de regering, zijn Oostduitse heil
staat tot één groot concentratiekamp
maakte, zijn twee beslissende stappen
in die richting genomen.
Eerst zetten de Oostduitse communis
ten de voorzitter van de Evangelische
Kerk in Duitsland. Prases Scharf. uit
de D D R. Scharf (die in het begin van
dit jaar tot opvolger van bisschop Dibe-
lius werd benoemd, vooral omdat hij
zijn domicilie in Oostberlijn had en als
burger der z.g. Duitse Democratische
Republiek zich vrij in de Oostzone kor.
bewegen en ook in West-Berlijn werk
zaam kon ziin) mocht niet meer naar
Oost-Duitsland terugkeren. Alle verzoe
ken om hem de terugkeer naar Oost-
Berlijn mogelijk te maken en alle pro
testen hebben niets geholpen.
BENOEMING
De tweede stap was het geleidelijk
aansturen op dc benoeming van de
evangelisch-lutherse bisschop van dc
(Oostduitse) provincie Thiiringen, Mo-
ritz Mitzenheim tot „nestor der pro
deze groep besteden toch
nog niet voldoende aandacht aan zich
zelf. Zij komen de medische adviezen en
voorschriften die hun gegeven worden,
et regelmatig en goed na.
Melk in pauze
Het slechtst echter is het schoolkind
aan toe. Staan baby en kleuter nog
in minuut tot minuut onder moeders
controle, het schoolkind gaat vaak na
karig ontbijt (in der haast naar bin-
geslokt) naar school, en blijft daar
drie tot vier volle urenvaak zon
der eten. Het gevolg van het te schaar
se ontbijt is een daling van het bloedsui
kergehalte, wat allerlei nare gevolgen
heeft: aandachtverslapping, onrust, ze
nuwachtigheid en (natuurlijk) honger.
Dat men zich dit in onderwijs- en voe
dingskringen reels lang gerealiseerd
heeft, blijkt uit het al jaren oude stre-
i om de gevolgen van het te schaar -
ontbijt voor het schoolkind te mini
maliseren door het verstrekken van
o.a. melk in de pauzes tussen de les-
Dit neemt natuurlijk niet de verant
woordelijkheid van de ouders weg om
hun kinderen een volwaardig (eiwitrijk)
ontbijt voor het naar school gaan te ge
ven. Het komt alleen tegemoet aan de
daling van het bloedsuikergehalte tij
dens de morgenuren, enkele uren na
het opstaan dus. En daarom is het zo
bijzonder jammer dat nog niet op alle
scholen de schoolmelk is ingevoerd. Ou
ders en onderwijzend personeel van
scholen, die van de voordelen van de
sehoolmelkvoorzieningen profiteren, we
ten-, dat de kinderen er beter van wor-
Dik gezond?
stantse bisschoppen In de D.D.R.'
let zou niet te verwonderen zijn wan
eer bisschop Mitzenheim straks zou
worden geproclameerd tot hoofd van
de protestantse kerk in Oost-Duitsland. Bij
de communii
althans de splitsing der E.K.D.,
vaar ze al jaren naar st'even. zijn
oltooid.
Bisschop Mitzenheim, die op 17 au
gustus vier dagen na de sluiting van
de Oostzone 70 jaar werd. wordt door
de Oostduitse communisten bewust met
alle égards behandeld. Toen hij op 27
september j.l. terugkeerde van een of
ficiële reis naar Roemenië en Honga
rije. werd hij op het Oostberlijnse vlieg
veld Schönefeld begroet door de staats
secretaris voor kerkelijke aangelegen-
neden der Oostduitse regering, Seige-
wasser, wiens zoon onlangs naar West-
Duitsland is gevlucht.
Sindsdien heeft bisschop Mitzenheim
de communistische pers de officiële
tel van „nestor van de protestantse
bisschoppen in de D.D.R." Hij ontving,
gelegenheid van zijn 70ste verjaar-
een felicitatiebrief van Ulbricht. die
hem prees om zijn „onberispelijke ge
zindheid en verdienstelijk streven aan
de zijde van alle mensen van goede
wil". Walter Ulbricht verleende hem
tevens de hoogste onderscheiding van
de D.D.R., de ..nationale orde van ver
dienste in goud" en bracht hem de har
telijke dank over van de regering Geen
enkele protestantse leider in Oost-
Duitsland is ooit zoveel eer betoond.
NATIONALE KERK
Dc uitwijzing van prases Scharf en
het eerbetoon jegens Mitzenheim die
dit overigens over zich heen moet la
ten gaan en van wie het nog helemaal
niet zeker Is, of hij het we! op prijs
stelt zijn onmisbare tekenen, dat de
communisten in Oost-Duitsland nu spoed
willen zetten achter de creatie van een
z.g. ..nationale kerk", aan het hoofd
waarvan de Thiiringse bisschop zal
moeten worden geplaatst.
Zijn beschermeling is vooral de El-
senachse „Oberkirchenrat" ds. Gerhard
Kinderen, waarvan de scholen nog
niet in de schoolmelkcampagne zijn in
geschakeld, missen iets. Zij komen te
kort! Zij krijgen minder beschermen
de stoffen dan de anderen. Zij worden
eerder ziek, lijden vaker aan verkoud
heden en vooral missen zij de concen
tratie en de rust die nodig zijn voor het
opnemen van de moeilijke schoollessen,
die voor hun later leven van zo groot
belang zijn.
In vele landen is de schoolmelk voor»
ziening verplicht, en/of wordt van
staatswege schoolmelk verschaft op
iedere school, aan ieder kind Maar dat
is vooral in de landen, waar de tekor-
de voeding zeer duidelijk zijn.
dat gelukkig niet het geval.
Maar toch' Bij ons lijkt het wel vaak
alsof ieder kind goed gevoed is. omdat
het er dik uitziet. Dikte wordt echter
vaak veroorzaakt door overvloedige
koolhydraat- en vetvoeding, en dat dit
een tekort aan opbouwende en bescher
mende stoffen zoals eiwitten en vitami-
kan betekenen.
•t is daarom, dat we spreken mo-
van een „verborgen" ondervoeding.
En deze heerst hier en daar nog
steeds, ook bij onze Nederlandse school-
Lotz, die ook de juridische adviseur
van bisschop Mitzenheim. Ds. Lotz is
voornaamste voorvechter van de z
„Thüringse richting", welke stroming
in 1933 al ln de kerk merkbaar w
Van Thüringen ging in de eerste jai
van het Hitler-regiem het streven uit
naar integratie van staat, partij en
kerk. In een geschrift dat hij ter gele
genheid van de 70ste verjaardag van
oisschop Mitzenheim opstelde, heeft ds.
Lotz gesteld, dat de staat van de kerken
loyaliteit en respekt voor zijn politiek
nag verwachten. Voorts, dat de kerken
?een uitzonderingspositie in de maat
schappij innemen.
Bij dit alles wordt de leiding der
S K.D.. die nog altijd in West-Duits-
and zetelt, volkomen terzijde gedrukt.
Wat ds. Lotz beweert geldt alleen voor
ie Oostzone van Duitsland.
Feitelijk zijn de kerken in Oost-
Duitsland door de muur en door het
orikkeldraad en door de uitwijzing
van jjrases Scharf van die in West-
Duitsland afgesplitst en gescheiden.
In kerkelijke kringen in de Bondsre-
oubliek wordt als vaststaand aange
nomen, dat de formele scheiding bin
nenkort zal volgen. Bisschop Mitzen
heim zal dan het hoofd van de E.D.K,
in Oost-Duitsland worden.
Spr. deelde mee. d»t prof. Smits in
hoger beroep ie gegaan bit de commis
sie voor bezwaren en geschaien. Het is
te hopen aldus spr dat binnen
kort duidelijk geformuleerd zal worden
waar de grenzen liggen, waarbinnen
het geloofsleven van de Hervormde
Kerk zich kan bewegen.
Da. H. van Lunzen, hoofdredacteur
van het blad „Zwingli". besprak „We-
3en en uitzichten na 1 mei 1961" <d«
atixn van het inwerkingtreden van de
leerplichtbepalingem. Volgen* spr.
rijn de Doipagezinde en Remonstrant
se Broederschap, evenmin als de Ned
Protestanten Bond. geschikte uitwijk-
havens voor hen dTe de Hervormde
Kerk willen verlaten
De Leidse hoogleraar, prof. dr P. A.
H de Boer. sprak nog over blijvende
religieuae waarden in bet Oude Testa-
Benoeming
Aan de universiteit Libre te Brussel
ia benoemd tot buitengewoon hoogleraar
in de fysiologie dr P Vlaeer te Amster
dam. thana als wetenschappelijk hoofd-
amtenaar a verbonden aan het fysiolo
gisch laboratorium der Gem. Universi
teit van Amsterdam.
Vraag: Op de schaal van mijn Duits Was deze. verwijder steeltjes e
radiotoestel komt achter verschillende
Duitse stations de afkorting
„Gleichw." of „Glw."
..Glcichwelle" zijn. i
de» studenten óch bezinnen suiker
wisseling van ae leaen onaer derland znn er in Duitsland verschil- de kook ei
hun beginselen. Zij spreken nu Uit hevig is. Het aanzien van de bond is iende regionale zenders, b.v. de zenders Voeg het
dat zij zich willen laten richten' achter stabiel en daarom is dan o*u
door het peloof in God 'oal* Hii deze beginselverklaring voor de bo
ooor net geloot m ooa. zoals hij als gchml opgcsteld hierin wordt
t zoveel water, dat z
half onderstaan en kook ze zachtjes tot groeien moet i
betekent Roer
zacht zijn (ongeveer tien
Israël te klein i
..i de omliggende koninkrij-
i goed ken. zoals Syrië. Edom, Moab, enz. on-
i de stekplantjes top- derworpen of schatplichtig waren.
Vraag: Gaarne wilde ik de naam we
en van de inzender, die een vraag stel
le over het zesstuiverstuk van Zeeland
lit plm. 1800.
daarop is Antwoord: De discrete aard van de
Deze bond van studenten spreekt nu
officieel maar niet erg duidelijk uit
„De Vrijzinnig Christelijke Studenten-
bond noemt zich vrijzinnig christelijk,
omdat hij zich laat richten door het ge
loof in God. zoals Htj zich in het evan
gelie van Jezus Christus doet kennen,
en omdat hij nadruk legt op het per
soonlijk geloof of de weg daartoe in
openheid voor geestelijke vorming en
kritisch onderzoek. Als studentenbond
is hy een beweging die zich met ande
ren verantwoordelijk weet voor het
denken en werken van de universiteit
en haar taak in de samenleving. Aldus
wil hy het geloof maken tot een kracht
mengevat waaruit de bond wil leven.
De bond verwacht met van ieder lid
een duidelijk gevormd christelijk ge
loof, aldus de toelichting, maar stelt
toch geloof in God naar het evangelie
van Jezus Christus centraal, omdat dit
„de nadruk legt op de kracht van het
geloof die in het heden werkzaam is.
Het evangelie is dus iets anders en
meer dan de vier evangeliën, het is
de bron van het geloof in het verleden
en heden
Bovendien wordt in de toelichting
nog ingegaan op de uitdrukking „doen
kennen." Daarbij wordt niet zozeer ge
dacht aan kennen in de intellectuele
zin van het woord, maar aan kennen
Toals het in de bijbel wordt gebruikt
relatie aan te duiden: kennen met i
het leven van zyn leden en door i verstand en hart en zieL
tot de j:
belang nceft. Roer van
de radiobezitters in de buurt theelepel water
van een dergelijke zender. Deze zenden benzoezui
op dezelfde golflengte (vandaar dus ten. Doe
Gleichwelle of gelijke golf) cr
dus dat men in de buurt van ec
lijke zender de programma'
ontvangt.
Vraag: Is het mogelijk zelf rozcbottcl
gelei te maken? Welke rozcbottels wor
den hiervoor gebruikt en hoe moet mer
daarmede handelen? Zelf beschikken
we over bottels van rosa rugosa-rood
en rosa aubig. eglant z.g. zaairozen
Kunnen we deze gebruiken?
Antwoord: Voor het maken van roze
botteljam kan men gebruik maken van
de fraai glanzende rode vruchten aan de
wilde roos in de maanden september en
oktober Deze bevatten zo lang ze noe
niet ryp zijn zeer veel vitamine C en
carotine. de stof die het lichaam omze:
groeivitamine De
is dus zeer gezond voor kinderen
kook onder zijn wel kaarten met gedeelten
i mijn oude Bijbel rubriek verbiedt
i Is-
Doch misschien i
de
het n
het geheel. Ook de vraagsteller bereid hierop te reageren.
i_» Vraag: Op mijn porseleinen borden
de kranten laten niet
vierde theelepel hoe groot de oppervlakte van het land zijn zwarte stippen gekomen. Wat kan
j. jk ha(j fien da( het veel groter de oorzaak zijn en wat kan ertegen ge-
erdoor gedurende vijf
in schoongemaakte potjes
maken >f glaasjes. Sluit ze af met vochtig cel-
derge- lofaan.
beter Vraag: Wanneer is de beste tijd om
'fuchsia's, begonia's en geraniums te
Antwoord: Stekken kan heel gemak
telijk geschieden in het voorjaar of in
lugustus. U neemt daartoe goed ont
wikkelde scheuten van 6 tot 10 cm lang
waarvan de onderste bladeren verwij
ierd worden. Juist onder een bladoor
snijden. De stekken moet men een dag
laten liggen, omdat de wonden volko
men droog moeten zijn en daarna steek)
-j ze in en klein potje met een pot
scherf op de bodem, ongeveer 2 cm diep 'and slechts geleidelijk veroverd
n zandige bladaarde Stekken van fuch-
is dan Nederland,
Antwoord: De schijn bedriegt. Het
oppervlak van Israël is 20.678 vierkante
kilometer,
afstand va
400 km dus aanzienlijk groter dan
Ierland. Het land is echter bij-
smal. op sommige plaatsen
-naar tien tot twintig kilometer. De
ippervlaktc van Israël in de tijd van
ie komst der kinderen Israël is moei-
ijk weer tc geven. In de eerste plaat?
■mvatte het land toen het gehele ge-
lied bewesten de Jordaan en het over
i worden?
Antwoord: Het verschijnen van
stippen is te wijten aan de kwaliteit v
Gebruik dit schuur-
:t te droog, dus maak
I vochtig.
Vraag: Waar komt het cijfer 4711 van
eau de cologne vandaan?
Antwoord: Tijdens de bezetting van
Keulen door Napoleon kregen de huizen
voor het eerst nummers, dus ook het
huis van de eigenaar van een eau de
geranium wortelen gemakkelijk den
grote delen van het land
I Verwerk de bottels zo vlug mogelijk
flesje water
aam Daarna moet u de stekker,
tekpotjes zetten met voedzame grond,
prd het nummer 4711 en de heer Mülhens
han- besloot toen dit nummer voor zijn pro-
de kinderen Israëls De dukt te gebruiken Men zegt wel eer.s.
zonnig grootste uitgebreidheid had het rijk in dat de heer Mülhens 4
Ag
ring C
Kerr
Pryt
A. Sc)
Stad
Philha
o.l v.
Bos)
Der
Dilig
Füm
Rest
Rehc
den-Ce
■ur: H
Gebc
Quarte
Dilig
theater
noegen
Hamilt
Stad
v. „I
Eerst
Dpenin
1 Werkg:
moreit'
met „I
Dilig
Zabale
(18 jaa
Rex
van de
Lady C
Studi
apothei
20552.
menten
Rijks
£).va
Lees
straat
tot 5.30
1 tot 5.
van 7 t
Byka
volw. c
woensd
Ke
Schr;
wekelij
Krelag'
de in ei
Highne
Bloemt
bijzond
De kv/;
sterke
van V
afdelim
tenvroi
gelisati
over
ken".
ronder
dood a
kïr (ir
bet m<
i Salomo toen de dochters had.
de juiste oorsprong
oude bewoners verdreven of onderwor- van het cijfer is het huisnummer.
