hroesjtsjef wil aranties geven J.ft eea &a#t6e Kij, 48.75 V erkortiiig arbeidsduur geeft lagere produktie 39.75 Peek&Cloppenburg X 15 viel „platr in de atmosfeer terug TINEZ Bourguiba: binnen tien dagen Bizerta-gesprek Volkspolitie schoot op de Amerikanen 3X9 Schaakzetten zonder eind s IS EL BROOD OM ACHT UUR? Hoewel de Tweede Kamer akkoord zal kunnen gaan met de wijziging van de arbeidswet 1919, waarin wordt voorgesteld, de invoering van ploegenstelsel in het bakkerij bedrijf mogelijk te maken, leeft bij aantal leden van de vaste Kamercommissie voor sociale zaken en volks gezondheid, die de openbare behandeling van het wetsontwerp voorbe reidt, toch enige beduchtheid. Gevraagd wordt, of niet vooral het groot bedrijf zal profiteren van de mogelijkheid, ploegenarbeid in te voeren, en of van de zijde van het grootbedrijf als gevolg van deze maatregel de druk om reeds om acht of negen uur vers brood te mogen verkopen, niet zal toenemen. Verscheidene leden van de commissie vinden, dat men op den duur aan een vervroeging tot acht uur niet zal kunnen ontkomen. Zij vinden dit overigens een normale gang van zaken, omdat naar de mening van deze leden ook in de kleine bakkerijen moderniseringen zijn doorgevoerd, waardoor een snellere broodbereiding en dus een vervroeging van het ver koopuur mogelijk is. Andere leden wijzen er echter op, dat de nieuwe regeling slechts voor een kleine minderheid van de bedrijfsgenoten, die in de bakkerij werk zaam zijn, verbetering van de werktijdregelingen ten gevolge kan hebben. Voor de massa van de werknemers zal de oude toestand van een perma nente gedeeltelijke nachtarbeid blijven voortduren. Deze leden doelen op het personeel in het midden- en kleinbedrijf. Zij betreuren het, dat ook dezen niet in de voordelen kunnen delen. MEER OPERASUBSIDIE Omdat de Nederlandse Opera aan het eind van het seizoen 1959-1900 een tekort had van 360.447, heeft minister Cals de Tweede Kamer voor gesteld, deze instelling een extra-subsidie te verlenen van f 162.000. Ook het operagezelschap Forum heeft jaarlijks grote tekorten. Deze waren in augustus 1960 opgelopen tot ongeveer honderdduizend gulden. Minister Cals stelt voor, dat het Rijk de helft hiervan voor zijn rekening neemt. Het Holland-Festival zag zich over de jaren 1955 tot en met 1960 ge plaatst voor een tekort van ƒ55.666. Als de Staten-Generaal ermee ak koord gaan, krijgt het een extra-subsidie van f 20.900. Al deze uitgaven zullen komen ten laste van de begroting voor 1960. REURING VAN TV-FILMS? Mode-dromen van Een sportgirl kiest een wol len 3/4 jasje met capuchon. In,eindeloos'mooie longhair. Mode-detail: grote opge stikte zakken. En het model is helemaal met een wollen ruit gevoerd. 'n E.E.G. optimistisch gestemd 12 jaar Mééaterlijkzo'n sportgirl driekwart jasje.'t Zit lekker vlot (en 't Is sterk), want het is van een fijne kwaliteit katoenen gabardineMèt capuchon en helemaal ge voerd In warm-wollen plaid. De zakken zijn laag op. e leel'. eologis april lunisn lege Er is een lacune in het wetsontwerp tot wijziging van de bioscoopwet, zo meent een groot aantal leden van de vaste commissie voor binnen-1 landse zaken, uit de Tweede Kamer, die het wetsontwerp aan een kri tische beschouwing heeft onderworpen. Er is geen rekening gehouden met de mogelijkheid, dat via de televisie films in openbare gelegenheden kunnen worden vertoond, zo stellen deze leden in het voorlopig verslag. Zeker, over het Nederlandse tv-net worden alleen gekeurde films ver toond. In grote delerr van ons land kan men echter ook films via buiten landse tv-programma's ontvangen. Deze films hebben niet de Nederlandse keuring ondergaan. Zal de gemeentelijke nakeuring, die op grond van de bioscoopwet mogelijk is, zich ook kunnen en mogen uitstrekken tot die films, voor zover ze via buitenlandse televisieuitzendingen in openbare gelegenheden worden vertoond? Te denken is hier met name aan café's en dergelijke. Zal het mogelijk zijn, te verbieden, het tv-toestel in derge lijke voor het publiek toegankelijke gelegenheden aan te zetten, als via het buitenlandse net een niet door de Nederlandse filmkeuring gekeurde of toegelaten film wordt vertoond? En zal het de gemeenten vrijstaan, de aanwezigheid van jeugdige personen in die gelegenheden te verbieden, wanneer films worden vertoond, die volgens de filmkeuring voor hen niet toelaatbaar zyn? VRAGEN OVER RIJKENS GS De heer De Kadt (soc.), lid van de Tweede Kamer, heeft aan de minister president gevraagd, of de regering kennis heeft genomen van de mede delingen van de heer Rijkens aan de pers en van andere berichten betreffende de hernieuwde activiteiten van de groep Rijkens met betrekking tot de verhouding NederlandIndonesië. Voorts vraagt hij, hoe de regering staat tegenover de vermenging van behartiging van particuliere commerciële belangen en politieke vraagstukken in persoonlijke contacten met vertegen woordigers van buitenlandse regeringen. Ook wil hij weten of de regering, gezien haar positie ten aanzien van de K.L.M.. op de hoogte is van het optreden van een directielid van de K.L.M in dit verband en of ze bereid is haar invloed te gebruiken om een vermenging van commerciële en politieke aangelegenheden te verhinderen? KNAC WA-VERZEKERING Enige tijd geleden is bij de Tweede Kamer het wetsontwerp ingediend voor de verplichte W.A.-verzekering van motorrijtuigen. Volgend jaar zal dit wetsontwerp bij de Tweede Kamer wellicht in openbare behandeling komen. Als bijdrage aan de discussie over het ontwerp en tevens om er de weg gebruikers voorlichting over te geven, organiseert de K.N.A.C. een verzeke ringsmiddag op 25 oktober, te houden in het Kurhaus te Soheveningen, Behandeld worden de volgende onderwerpen: „Civiel-rechtelijke aspecten j-,e behandeling van autoschaden in de praktijk" en j motorrjjtujgeno» WÊ. JRo-ongevallen", „Wat verandert er door de verplichte W.A.-verzekering de middag is er gelegenheid tot dis Aan het eind Bonn houdt het heen stijf uitgebreider contact tussen Oost- en Wcst-Duitsland door middel' van gemeng de commissies. Ook zou Amerika bereid zijn. een tamelijk groot gebied in Europa voor te stellen, waarin de bewapening zou worden verminderd, of een zone om verrassingsaanvallen te voorkomen. Het zou echter niet akkoord willen gaan met Voor een snelle overeenkomst ^terugtrekken van de atoombewape- •met de westelijke mogendheden neeft Chroesjtsjef (in een brief aan Britse parlementsleden) de Hitte verdeeld In Duitsland is de aanwerving grachten, hotwel de produMjecapiotfit U4 zeker nog een versnelling mogelijk van buitenlandse arbeidskrachten maakt, verhoogd, ondanks de gestadige Opleving stroom van vluchtelingen uit Vooral tijdens de laatste maanden is i Oost-Duit sla nddie eveneens ter stond te werk gesteld kunnen wor den. Niettemin valt er geen uit breiding van de produktie waar l te nemen. Klaarblijkelijk is vooral wegens de verkorting van de ar- beidsduur, de produktie per man gedaald. Hetzelfde verschijnsel doet zich in Nederland voor, waar de industriële produktie nauwe lijks is gestegen. Dit valt tc lezen in een rapport van de E.E.G.-commissie over dc economi sche toestand van de gemeenschap me dio 1961 en dc vooruitzichten voor de verdere ontwikkeling. De commissie ver wacht voor de laatste maanden van 1961, evenals voor de eerste maanden van 1902 een aanhouden van de gunstige conjunctuur en volledige werkgelegen heid. Het gezinsverbruik zal gekenmerkt worden door een voortdurend snelle groei. Daarentegen zal in verschillende landen dc produktieuitbreiding afgeremd worden door het gebrek aan arbeids- aanzienlijke opleving van de uitvoer van de gemeenschap geconstateerd. Niet in de laatste plaats. omdat van de krachtige opleving van de conjunctuur in de Verenigde Staten reeds enige sti mulerende werking op de wereldconjunc tuur uitgaat, is dc buitenlandse vraag na de stagnatie in het eerste kwartaal thans weer gestegen. De waarde van dc uitvoer naar derde landen is ten opzich te van de overeenkomstige periode van het vorig jaar, in het tweede kwartaal met 7" wellicht ook Italië was het slljglngs- tempo als gevolg van de aanzienlijke loonsverhogingen zelfs nog enigszins gro ter dan aan het begin van dit jaar. De expansie In de Benelux, vooral In Bol- f;ic, ls minder sterk geweest. In Neder- and was tijdelijk enige vertraging in de stijging van het gezinsverbruik. De conjuncturele stijging van de in voer, overtrof niet meer zoals verleden iaar, die van de uitvoer, zodat het saldo de handelsbalans ongewijzigd is ge- De tot dusver plaatsvindende &JHMI verslechtering heeft zich dus niet voort- over gehele oppervlak l stuurknuppel naar zich toe. waardoor de jbaan vlakker werd en hij zich in de atmosfeer kon laten vallen. 1 De gehele onderzijde van het toestel 1 onderging daarbij een enorme wrij ving. Daarna ging de X 15 weer in duik vlucht. Bij het bereiken van de dichte- - I re luchtlagen werd het toestel weer be- DE majoor van de Amerikaan-1 stuurbaar. De temperatuur op het opper en T> 1 vlak van de X 15 bereikte 480 graden Se luchtmacht Bob White i Celsius, dat is 160 graden onder het ma- heeft in een X 15-vliegtuig een xlrnum' dat het toestel kan doorstaan, nieuw wereldhoogterecord geves-' tïhlie m»akte e,n landln, mei af,«el- tigd en bij de landing bewezen tc raolmen °p dc luchtbasis Edwards, dat ook astronauten in een cap! ZUn sule met vleugels veilig door de atmosfeer kunnen dalen en lan den op de plaats die ze willen in- plaats van naar de aarde terug te keren als „gevangene" in een 0 neerstortende capsule. De majoor oemanillllgsJedeil Vüll bracht het hoogterecord voor ^Oord-Holland het bestaande record van de X 15 met 13 km. Zijn grootste snelheid was bijna 5.600 km per uur, dat is onge veer 250 km beneden het eerder behaal de record met de X 15. vliegtuigen op 65 kilometer. Bij i terugkeer in de atmosfeer barstte1 de voorruit van zijn vliegtuig. Het toestel viel plat terug in de at mosfeer. zoals een duiker die van de hoge plank in het zwembad springt, plat op zijn buik kan vallen. De wrij- vingshitte en de schok zouden een con ventioneel vliegtuig uiteen hebben gere- uits lijk?" dat in ds Ccfolgcnde punten voorgesteld: 1. g de farantics voor voortgezette toe- lang tot Berlijn; 2. erkenning stzégeifran dc Oder-Neisse-grens; 2. i rkenning van de (Westduitse) ndsrcpubliek en de (Oost- itse) DDR en toelating van leide staten tot de V.N.; 4. vcr- •od tot vprschaffen van kern- rapens aan beide Duitse staten; n 5. „ontruiming" van Midden in ïuropa door Navotroepen en de i'*gcsj hjjdkrachten van h t„pact van id aan Warschau". Het bericht werd in loskou officieel bekendgemaakt. Intussen stellen de Ver. Staten pogingen het werk, een verandering in de West- litse buitenlandse politiek te bewerk- elligcn. Men zou thans in Washington n mening zijn, dat de Duitse hereniging let bereikt kan worden door onderhan- elingen tussen dc Grote vier. maar dat iict iernaar gestreefd moet worden in een Naar aanleiding van het Amerikaanse streven verklaarde gisteren Von Brcntano, de Westduitse minister van buitenlandse zaken, dat alle onderhandelingen over een Europese veiligheidszone tegelijk met die over de oplossing van de poli tieke kwesties gehouden moeten worden. Het veiligheidsvraagstuk kan niet wor den opgelost op basis van een verdeeld Duitsland, zo meent hij verder. Van een dc facto erkenning van Oost-Duitsland zou dan ook geen sprake kunnen zijn. Contacten tussen Oost- en West-Duits- land sluit hij niet uit. Hij noemde als voorbeeld contacten ter voorbereiding van een kieswet voor geheel Duitsland. Voorts zal zijn regering zekere werke lijkheden niet ontkennen. De kansen op onderhandelingen met de Oostduitse communisten noemde hij echter zeer klein. Hij noemde tenslotte de volgende punten, die kenmerkend zjjn voor de politiek van West-Duitsland: 1. handhaving van de vrijheid van West-Berlijn en de toegangswegen: ver werping van een vrijstad West-Berlijn; 2. hereniging van Duitsland blijft het doel van de Westduitse buitenlandse politiek: 3. de politiek ten aanzien van de Europese instellingen, vooral de ge meenschappelijke markt, blijft ongewij zigd: 4. ook de Navopolitiek blijft onveranderd, waarbij gepoogd zal wor den, het politiek overleg te bevorderen en gestreefd zal worden naar militaire integratie. Het Rapackiplan voor een zone met beperkte bewapening in Midden- Europa wordt van de hand gewezen, omdat het dc Navo zou verzwakken. 1 Z1Jn in Singapore 18 van de 27 opvarenden.van dc zee- sleepboot „Noord Holland",' die in sep tember door de Indonesische marine tij dens hulpverlening aan een gestrand Grieks schip werd aangehouden zijn gis termiddag te Singapore aangekomen. Dit heeft de agent van N.V. bureau Wijsmul ler te Singapore meegedeeld. PBij de toegepaste methode wordt de! r, j r hitte over een groter oppervlak van het achttien mannen waren door te in-, vliegtuig verdeeld. Bij een duikvlucht ij|d°nesische autoriteiten van Djakarta naar het voornamelijk de neus van het toe i Suigapore gezonden- Tien dagen geleden stel, die de hoge temperaturen !e v:„r was hun vriilating reeds door de duren krijgt. sische autoriteiten aangekondigd. De vlucht bewees volgens eeleerden Reeds eerder kwamen te Singapore .'.e dat deze techniek ook kan worden v"n opvarenden van de ..Noord Holland- gepast bij terugkeer In dc atmosfeer aan' dle van de ontvlucht wa van bemande, met vleugels ultrerust* ren In Dïakarta verblijven thans nog raketcapsules na in een haan li kapitein E. Edelenbosch en eerste stuur aarde te hebben gecirkeld man W H Meijer De ..Noord Holland" Majoor White zei, dat 'de buitenste ligt nog te Tandjong Priok. Sm'SSU" IS THBfL^hKJuJsidie"9- De be ïnvloed door de gebarsten ruit. DUIKVLUCHT beneden vallen. Toen haalde hij de| Onderzoek in VS naar geestelijke achterstand President Kennedy zal een commissie benoemen, die een diepgaand onderzoek zal moeten instellen naar het probleem van de geestelijke achterstand, waaraan vijf miljoen Amerikanen zouden lijden. De commissie, die zal bestaan uit des kundigen op het gebied van geneeskun de, onderwijs, rechtswetenschappen, psy chologie en maatschappelijk werk, zal uiterlijk 31 december volgend jaar haar rapport moeten uitbrengen. In een door het Witte Huis uitgegeven verklaring zegt de Amerikaanse presi dent, dat de gehele mensheid profijt zal kunnen trekken uit het Amerikaanse onderzoek naar de „geheimen van de geest". De president verklaart het de plicht der Ver. Staten te achten de geheimen van de menselijke geest te doorgronden en hun kennis ter beschik king van de gehele wereld te stellen. De Ver. Staten beschikken over alle mid delen om dit ernstige probleem aan tc pakken. Syrië door Frankrijk en Duitsland erkend I In navolging van de V.8. hebben Frankrijk en West-Duitsland het nieuwe Syrische bewind erkend. We>t-Dultsland heeft bovendien zich bereid getoond- ambassadeurs uit te wisselen. Oost-; Duitsland heeft Syrië reeds maandag er kend. Naar aanleiding van de oproep van de Syrische premier dr. Koezbari aan de Arabische landen om tot een Arabische statenbond te komen, heeft de woord voerder van de Arabische liga ver klaard. dat de Arabische wereld geen behoefte heeft aan een nieuwe federatie. De liga vervult reeds alle functies, die de nieuwe federatie ook zou moeten verrichten. Volgens radio-Cairo is maarschalk Amer. de opperbevelhebber van het le ger van de V.A.R. door zijn voornaam ste Syrische medewerker, kolonel Nah- loui bedrogen. De kolonel had ver keerde inlichtingen doorgegeven over de Syrische officieren. de lid-staten stegen van eind maart tot eind juli met in totaal 445 miljoen dollar. Advertentie SANT0SA-22 cent licht en geurig l,iacnuien man. cue mans zij:i op onreveer M k« li. n ziJn ruim dr:e 'vekcn lang in ae .t.rta/»rïTK*Ül£r iSTilS' Er Diakarta sehuisvest «rwcMt wm «era niet be- De kapitein en de eerste stuurman zul len morgen voor een bijzondere rechtbank te Djakarta moeten verschijnen. Palar in V.N. over Nieuw-Guinea De Indoneiiür L. N. Pal.r heeft don- derdag m de beheerschapscommissie van de Algemene Vergadering der V.N. weer met nadruk verklaard, dat ..V/est-Irian deel uitmaakt van Indonesië". Palar en de Nederlandse ertegenwoor-! diger mr. C. W. A. Schürmann voerden het woord over deze kwestie. Zo zei rnr Schürmann dat Nederland altijd bereid' is geweest en dit nog is om het geschil - voor te leggen aan het internationale ge-1 rechtshof. Nederland had voorgesteld om de soevereiniteit over Westelijk Nieuw-! Guinea over te dragen aan het volk van dat land. Dit dan na een referendum on der auspiciën van de V.N. Palar ver-| klaarde dat de kwestie als politiek pro-j bleem zal blijven bestaan en als zodanig j door de volkerenorganisatie geregeld zal moeten worden. In Parijs is gisteravond verno- worden. Tunesië zou echter niet na- laten de consequenties uit de gebeurte nissen van juli te trekken. Mocht de kwestie niet op vreedzame wijze kunnen worden opgelost dan zal Tunesië wellicht verplicht zijn een nieu we guerilla te beginnen. Het Tunesische staatshoofd betoogde dat de beste verdediging van dc basis de terugtrekking van de Franse troe pen is. aangezien Rusland deze basis niet zal aanvallen als ze niet door buitenland se troepen is bezet. men dat president Bourguiba van Tunesië de Franse regering heeft voorgesteld binnen tien dagen on derhandelingen over de ontrui ming van de basis Bizerta te be ginnen. Uit de bewoordingen waarin de nota is gesteld blijkt echter op geen enkele wijze dat de Tunesische houding krachti ger is geworden. In een toespraak tot het parlement zei Bourguiba dat de strijd om de ontrui ming van de basis tot aan het vertrek van de laatste vreemde soldaat zal voort duren. Eerst na de ontruiming zal over en vorm van samenwerking kunnen 'orden gesproken aldus Bourguiba. Tunesië wil In cultureel en economisch pzicht niet langer afhankelijk van 'rankrljk zijn zo verklaarde de president, hetgeen overigens niet wilde zeggen dat de huidige politiek radicaal gewijzigd "Dat wist ik allang: De kunst van wol wassen zit in ieder pak Echfalon". kenfl JL In de fles, lost geheel op Als pap, klontert niet Droog uit de hand héérlijk van smaak! CS Een vliegtuig van de Russische vliegtuigbou wer Kamov, dat opstijgt als een hefsrhroefvlieg- tuig, maar vliegt als een gewoon toestel, heeft een snelheid van 366 kilo meter per uur bereikt. Dit betekent een wereld record voor dit soort toe stellen. De piloten vlogen op een hoogte van 1500 meter. V Het Nieuwzeelandse parlement heeft een wets voorstel tot afschaffing van de doodstraf wegen' moord aangenomen. In 1!M1 werd in Nieuw-Zee- land de doodstraf voor moord afgeschaft, maar in 1950 werd deze straf weer ingevoerd. V In de militaire academie tc Brazzaville hebben 270 cadetten woensdag de boel kort en klein gesla gen, uit solidariteit met twee cadetten die wei gerden bet dienstver band, waartoe zij zich na vrede en het mensdom, zal volgende maand in het Zwitserse parlement, toegekend worden. Deze prijs is genoemd naar Eugenio Balzan. voorma lig directeur van het Ita liaanse blad Corriera della Sera. Hij was een hevig tegenstander van Mussolini en moest Dc Oostduitse volkspolitic heeft vanochtend geschoten op Ameri kaanse militaire politic en West- bcrlijnse politie die negen vluch telingen hielpen, die bij hun vlucht naar het Westen vast liepen. De negen vluchtelingen probeerden met een vrachtauto door de prikkel draadversperring te breken maar bleven erin steken. De West-berlijnse politic zei. dat de Amerikaanse militaire politie en haar eigen mannen op dat ogenblik ter plaatse waren. De Vopo's schreeuwden naar de Ame rikanen c-n de West-berlijnse politieman nen niet bij de versperringen vracht,-'- inwoner van Heemstede zij het licht branden in het huis sche re.uj»Cf.- memana wera getrouen. zijn broer, die mei iNoch dc Amerikaanse militaire, noch dé afloop van hun militaire het begin van de jaren opleiding hadden plicht, na te komen. Troepen herstelden de orde en arresteerden de onruststokers. dertig naar Zwitserland vluchten. De officier van justitie in Haarlem heeft een straf van vijf maanden met aftrek voor voor arrest geëist tegen de 21- jarige Van W.. die ver dacht is van het stelen etenswaren. Enkele fMhU,rto te komVn' net geweren en automati- Niemand werd getroffen. .'ikaanse militaire vakantie was. Hij ver- 1 Wcstberlijnse politie heeft het SU moedde. dat zijn zoon. i «"ttwoord. Alle negen vluchtelingen bc- die hij uit huis gezet bad rclkten veilig West-Berlijn. wegens slecht gedrag, daar verblijf hield en waarschuwde de politie. I Zijn zoon werd inder- knie non mm I DBoerenleiders, burgemeesters en ge- meisje. met wie me®nteraadslcden in Zuidwest-Frankrijk hij drie dagen in de wo- hcbbcn donderdag dc boeren verzocht - - - - - om nieuwe demonstraties tegen de re- ■■■^■bereiden. II eer boerenacties in Frankrijk? ning had doorgebracht. 7ii haifripn Tirh nan Zij hadden zich levensmiddelen, het huis aanwezig tegoed gedaan. ie in verhoging van de inkomsten varen, boeren nog steeds in behandeling bij dc 'nationale vergadering. Twintigste proef van de Russen De Amerikaanse commissie voor kern energie heeft meegedeeld dat de Sow- jetunie gisteren opnieuw een boven grondse kernproef heeft verricht De proefexplosie vond plaats in de omgeving van Semipalatinsky in mid- den-Siberië en was van laag tot middel matig gehalte. Het was de twintigste Russische kern proef die de commissie sedert de her vatting op 1 september heeft bekend ge maakt. President Kennedy verklaarde eergisteren echter op zijn conferentie dat de Russen reeds meer dan twintig proeven hebben verricht. Naar aanlei ding van deze uitlating maakte de re gering later bekend dat dc Russen en kele kernproeven hebben verricht die niet in het openbaar bekend zijn ge- Geen zes adviseurs van seer.-gen. V.N. Naar verluidt hebben de Ver. Staten een Russisch voorstel van de hand gewezen om aan de secretaris-gene raal ad interim der Ver. Naties zes secretarissen als adviseur1 toe te voe- f:en. Het geheel zou dan teveel gaan ijken op een dubbele troika de raad van drie, die de Sowjetunie gaar ne als permanent leider van het V.N.- secretariaat zou zien. Vertegenwoordigers van beide lan den hebben hierover uitvoerige be sprekingen gc-voerd. Zij waren het er over eens, dat daarbij een Rus. een Amerikaan, een Afrikaan en een latijns-Amerikaan behoorden te zijn. De secretaris-generaal zelf zou een Aziaat zijn. Gisteren echter heeft Adlai Stevenson verklaard met zes adviseurs niet akkoord te kunnen gaan. 724) Niemand is er noj ooit in ge- ontstaan hierdoor reeds vele mlllloe- ■kenen. IJlt de legende die onverbrekelijk met de lelden). uitvinding van het schaakspel is ver bonden. blükt eigenlijk al waarom een dergelijke berekening niet of nauwelijks mogelijk ls. De uitvinder van het schaakspel Sissa ibn Dahir, Dit onoverzichtelijke grote aantal mogelijkheden, die het ondoenlijk maken het schaakspel volledig te analyseren, heeft het spel echter pas verkregen na aanraking met het graankorrels voor het tweede vakje, van Indische vier graankorrels voor het derde nelgd zijn aai vakje, en vervolgens steeds een ver dubbeling van het aantal graan korrels voor elk volgend vakje tot ten slotte het 64ste veld zou zijn be reikt. Zoals u weet, dit i TOCH IS HET ZO ;elijke eis, want de tarweproductle van de gehele wereld gedurende een tijd vak van duizend jaar zou niet voldoende zijn geweest Tsjatrang, welke naam Is afgeleid iprong zodat we ge- nemen dat het spel uit India afkomstig Is. Zekerheid be staat daaromtrent niet. Vanuit India schijnt het schaak spel omstreeks de 6de eeuw In Perzië te zijn beland, waar de Arabieren het korte tijd later leerden kennen toen /.Ij onder Omar in 638 dit land ver overden, De Perzen noemden het spel Deze legende mist weliswaar Iedere leger". Het Indische leger bestond - - -. - vroeger nl. uit voetvolk, ruiters, oli fanten en strijdwagens of schepen, aarbij dan nog de koning of opper- geteld. Deze figuren vinden we In duide lijke samenhang met hun functies ln één* stuk het *cbaak8Pe' De koning heeft naar Iedere rlch- 'de tegenwoordige loper) of de strijdwagen beweegt zich, één veld overslaand, dwars door het strijdgewoel, het paard springt kriskras door het terrein van de slag, de zware olifant (de tegenwoordige loopt llnea recta vooruit en voorwaarts. De figuur die u ln deze opsomminr node zult missen. Is de koningin, maar juist deze machtige hebben we voor het laa* historische betekenis, maar toont toch overtuigend aan dat de moge lijkheden op het schaakbord formi dabel Zijn. Het Is niet moeilijk in te bevelhebber moest zien dat het aantal zetten met de ver schillende stukken dit astronomische getal nog aanzienlijk overtreft. Im mers. wanneer tweevoudige zetmogelijkheden toe- bewegingsvrijheid kennen, kunnen de 64 velden reeds tlng: het schip op bijna 18 trlllloen manleren door lopen worden door van veld tot veld te springen. Het normale schaakspel wordt echter niet gespeeld met één stuk maar met 16 stukken, die door twee partijen worden gehanteerd. Deze het voetvolk rukt schrede stukken kunnen volgens zes eigen be- weglngssystemen verschoven worden, waarbij zij theoretisch en op enkele uitzonderingen na in elk 64 velden terecht kunnen bewaard om te doen zien hoe veel verschilt het

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 5