Jlicuwc piïtsrl)c (tfoumnl
Kennedy komt met
nieuwe voorstellen
voor ontwapening
Commentaar
1
Elektronisch brein zorgt voor thee
Russische troika heeft
maar één koetsier!
Vissen doorstoken op MG '61
Geen opvolger voor
Hammar sk j öl d
Minister wenst snelheid
te kunnen beperken ook
buiten bebouwde kom
DINSDAG 26 SEPTEMBER 1961
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
POSTREKENING: 5893®.
KLACHTENDIENSTbezorging 18—19 u.
ABONNEMENTEN 7,50 per kwartaal;
2.55 per maand: f 0.S9 per week
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter
Familieberichten f 0.18 per millimeter.
(By contract belangrijke korting)
Tweeënveertigste jaargang no. 12287
Directie: F. OlEMEB
Hoofdredacteur: Cn. B DIBMBB
CHRISTELIJK'NATIONAAL DAGBLAD
v$Unt»a*Ucl) it abrblrwrt!
myn bert ia ItyijtaspstT
Verkeersplan
met schroom
goedgekeurd
Zie pagina 3
URESIDEN'T KENNEDY heeft het Russische plan Hammarskjöld door c
driemanschap te laten opvolgen, gisteren opnieuw verworpen. Hij zei
hierover onder meer: „Zelfs een Russische troika (een met drie paarden
bespannen wagen) heeft slechts één koetsier." Verder zei hij: „De V.S.
zyn van mening, dat de kwestie-Berlijn op vreedzame wijze kan worden
opgelost, terwijl tevens de geallieerde toegangsrechten tot de stad behouden
blijven. Overigens zullen de V.S. bjj eventuele onderhandelingen geen al
te star standpunt innemen." Dit zijn de voornaamste punten uit de rede,
die de president gisteren voor de Algemene Vergadering van de V.N. ge
houden heeft en waarin hij geheel nieuwe voorstellen heeft gedaan om te
komen tot een ontwapeningsprogramma.
De vergaderzaal van de V. N. was
afgestampt, toen president Kennedy
in de zaal verscheen. Hij werd lang
durig toegejuichd. De Sowjet-delega-
tie met Gromyko aan het hoofd, ap
plaudiseerde het langst. Ook tijdens
zijn rede werd Kennedy herhaaldelijk
door applaus onderbroken. Dit ge
beurde onder meer bij de passages,
waarin hij om vrije verkiezingen in
alle landen vroeg; dat zijn land nooit
onder dreiging zal onerhandelen en
de wapens en de nodige vastbesloten
heid bezit om 'alle vrije
wereld te helpen.
RECHERCHE zoekt intensief naar de vandalen, die in de nacht
van vrijdag op zaterdag tuinbeelden vernielden op het in afbraak
zijnde MG '61 terrein, in het stadspark te Groningen. De schade, die
meer dan f 10.000 bedraagt, wordt door verzekering gedekt.
Inmiddels is gebleken dat ook vernielingen zijn aangebracht
Buitenhof, het fraaie tuincomplex van MG '61. Toen deskundigen van de
Nederlandse Heidemaatschappij de aangelegde vijver leeg wilden halen,
zagen zij, dat drie van de zes goudkarpers gaten in hun lijf hadden. De
vissen moeten zijn doorboord met puntige stokken.
Nieuws in
één oogopslag
In zijn rede tot de Al
gemene Vergadering van
de Ver. Naties heeft presi
dent Kennedy een com
pleet ontwapeningspro
gramma ontvouwd, dat
o.m. voorziet in de op
richting van een speciale
V.N.-strijdmacht. Kenne
dy, die de Russische
troika-gedachte beslist
verwierp, gaf te kennen,
dat de kwestié-Berlijn op
\*reedzame wijze kan wor
den opgelost.
Het ziet ernaar uit,
dat op korte termijn een
opvolger van Hammar
skjöld zal worden be
noemd. De Russische mi
nister Gromyko heeft de
gedachte geopperd, bij
wijze van proef, drie ad-
junot-secretarissen-gene-
raal te benoemen onder
een voorlopig administra
tief hoofd van het secre
tariaat der V.N.
De kans is groot, dat
communistisch China zal
worden toegelaten als lid
van de Ver. Naties in de
plaats van nationalistisch
China. O.m. hebben de
z.g. Brazzaville-landen be
sloten voor deze toelating
te stemmen.
In Bonn bestaat de in
druk (na het gesprek tus
sen Adenauer en socialis
tische leiders over de in
ternationale toestand),
dat een z.g. grote coalitie
tussen de christen-demo
craten en de socialisten,
ondanks de grote tegen
stellingen, zeker niet uit
gesloten is.
Franse regerings
woordvoerders hebben
meegedeeld, dat de de
monstraties van de O.A.S
Algerije niet algemeen
zijn geweest. Overigens
wapperde in Oran, de
tweede stad in Algerije, de
verboden zwart-witte vlag
op vele gebouwen. Presi
dent De Gaulle zal maan
dag weer een radio- en
t.v.-rede houden.
Aangezien het ultima
tum van de „Vereniging
voor bedrijfsvrijheid in de
landbouw" gisteravond
niet was ingewilligd (het
ongedaan maken van de
inbeslagneming van grond
en bedrijfsgebouwen van
boeren, die de heffing van
het Landbouwschap niet
willen betalen) zouden
ook vandaag de boeren
demonstreren door met
hun voertuigen de wegen
bij Vaassen te blokkeren.
De vier grote werk
geversbonden hebben stel
ling genomen tegen het
huidige emigratiebeleid.
Zij voelen niets voor ver
trek van werknemers
naar landen overzee en
geven de voorkeur aan
interne emigratie in de
E.E.G.-landen.
Namens de Neder
landse unie van schade
verzekeraars is medege
deeld, dat reeds een groot
aantal maatschappijen
heeft voldaan aan de
wens van vele bij de N V.
Brandaris verzekerden om
het verzekerde risico on
middellijk in dekking te
nemen.
Koningin Elizabeth II sprak gis
teren een rede uit ter opening van
de zevende na-oorlogse parlemen
taire conferentie der Gemenebest-
landen. Naast haar ontwaart men
haar gemaal, prins Philip. De
plechtigheid werd in Westminster
Hall in Londen gehouden.
Yeomen of the Guard" in hun
traditionele livrei staan opgesteld
op de trap achter de vorstin.
De president zei, dat vastbeslotenheid
en redelijkheid tot een vreedzame oplos
sing van de kwestie-Berlijn kunnen lei
den en dat de Ver. Staten niet noodza
kelijk vasthouden aan een vaste formule.
Hij verwierp het Russische troika-plan
en zei, dat de Ver. Naties gezamenlijk de
samenstelling van de diverse organen
van de V.N. moesten herzien.
Kennedy stelde voor het Handvest
van de V.N. uit te breiden tot het on
derzoek van de ruimte. Hierbij zou het
verboden moeten worden vernietigings
wapens de ruimte in te zenden of deze
van hemellichamen af te vuren. Hij stel
de tevefjs een wereldomvattend commu
nicatiesysteem met behulp van kunst
manen voor.
Het ontwapeningsprogramma, dat pre
sident Kennedy voorlegde, omvat de vol
gende voorstellen:
J Ondertekening door alle landen var
een verdrag tot het verbod van kern
proeven.
2 Het stopzetten van de produktic
splijtbaar materiaal voor militaire
doeleinden en het beletten van c
dracht van dit materiaal aan
land, dat nog geen kernwapens be
zit.
Het verbod van overdracht van
zicht op kernwapens aan landen, die
deze nog niet bezitten.
Het verhinderen, dat kernwapens
nieuwe slagvelden veroorzaken i
ruimte buiten de atmosfeer,
ej Geleidelijke vernietiging van de
wezigc kernwapens.
Het stopzetten van ongelimiteerde
proeven en produktie van strate
gische wapens met kernbommen er
de vernietiging hiervan.
Principe-akkoord
Hij nodigde de Sowjetunie uit tot
principe-akkoord te komen om in
praktijk overeenstemming te kunnen be
reiken. Kennedy wenste de onderhande
lingen onmiddellijk te hervatten en te
komen tot algehele en volledige ontwa
pening.
Aan het slot van de rede stelde Ken
nedy voor een internationaal recht op
te bouwen en een strijdmacht van de
V.N. te scheppen, waaraan, iecjcre lid
staat speciaal geoefende contingenten
ter beschikking zal stellen. Vooral het
laatste voorstel werd met grote aandacht
aangehoord, omdat dit een belangrijke
stap schijnt tot het geven van meer
macht aan de V.N. Kennedy was van
mening, dat de eerstvolgende maanden
beslissingen genomen moeten worden,
die het komende wereldbeeld zouden be
palen. Hij noemde twee plaatsen, waar
het oorlogsgevaar dreigde, nl. Berlijn
en Vietnam, maar onderhandelingen
zouden zeker een oplossing kunnen ge-
Vele diplomaten in de V.N. hebben
hun waardering uitgesproken voor de re-
an Kennedy. Allen waren het vot-
komen eens met de ontwapeningsvoor
stellen, die in het midden van de ver
gadering zijn gelegd. Het communis
tische blok was zeer voorzichtig in zijn
commentaar. De ontwapeningsvoorstel
len zullen zeer voorzichtig overwogen
worden. i
(Zie vervolg op pagina II)
TAE vooruitzichten op een akkoord
tussen de vijf permanente leden
van de Veiligheidsraad over een tij
delijke opvolging van Hammarskjöld
als secretaris-generaal van dc V.N.
zijn zeer gering. Dit heeft de voor
zitter van de Raad (Nathan Barnes
van Liberia) aan de Aziatische en
Afrikaanse groep van landen mede
gedeeld. Hij sprak de vertegenwoor
digers van deze staten toe tijdens een
geheime bespreking over de vraag
hoe de vacature kan worden vervuld.
Barnes verklaarde getracht te heb
ben, de grote mogendheden tijdens
het weekeinde bijeen te roepen om
het probleem te bespreken, maar dat
hij er niet in geslaagd was, omdat dé
Russen weigerden samen met de ver
tegenwoordigers van nationalistisch
China aan de conferentietafel te gaan
zitten en de anderen een afwachten
de houding wilden aannemen om te
zien of de niet-verbonden landen de
vergadering er toe kunnen brengen, I
Intussen heeft de Rus Gromyko ver
klaard. dat slechts op basis van de
troika-gedachte overeenstemming kan
worden bereikt. Deze zou gevormd kun
nen worden door drie adjunct-secreta
rissen-generaal en zou kunnen dienen
om te zien. of dit stelsel kan functione
ren. De minister zei, dat het troika-
beginsel op een interimregeling kan
worden toegepast Het viel de journalis
ten op. dat hy niet zei moet worden
toegepast.
De drie secretarissen-generaal met In
terim-bevoegdheden zouden volgens
Gromyko het eeens moeten worden over
de voornaamste kwesties. Overeenstem
ming over elk klein punt aehtte hij
onnodig. Het denkbeeld zou voor een
proefperiode dienen. Waarnemers merk
ten op dat dit denkbeeld impliceert, dat
er één voorlopig administratief hoofd
van het secretariaat zou komen. Gro
myko weidde echter over dit punt niet
uit.
Bij de ontruiming van de aan de sectorgrens van Berlijn gelegen Ber
nauerstrasse kwam het tot schrille tonelen. Sommige bewoners dei
huizen zagen nog kans onder het wakend oog van de Oostduitse politic
naar het westen van de stad te vluchten. Een 77-jarige dame werd let
terlijk aan de greep van de Vopo's ontworsteld. Terwijl Oostduitsers
haar armen vasthielden, trokken Westberlijners haar omlaag naar d
vrijheid. Elders in Berlijn (foto rechts) sprong een Oostberlijnse vrout
in een vangzeil van de brandweer naar de vrije westelijke sector.
MINISTER Korthals (verkeer cn
waterstaat) is van plan een wij
ziging van het Wegenverkeersregle
ment aanhangig te maken, die hem
de bevoegdheid moet verschaffen
voor alle soorten wegen buiten de
kalmer
bebouwde kom een maximum-snel
heid in te voeren. Hij zegt dit in een
korte nota naar aanleiding van het
verslag op een voorgestelde wijzi
ging van dc Wegenverkeerswet.
De minister meent, dat deze bevoegd
heid zou moeten gelden voor gevallen,
waarin de weg niet voldoet aan de te
stellen redelijke eisen ln verband met het
van die weg gebruik makende verkeer.
Daarbij kan gedacht worden aan de staat
waarin de weg verkeert maar ook aan
overmatige drukte op bepaalde dagen.
De minister is het met de vaste com
missie uit de Tweede Kamer eens dat de
bedoelde bevoegdheid ook moet gelden
voor andere dan rijkswegen. Daarmee is
aansluiting gezocht bij het systeem dat is
verankerd in de Wegenverkeerzwet en
dat inhoudt dat dc bevoegdheid tot het
vaststellen van maximumsnelheden, be
houdens een enkele uitzondering van be
perkte betekenis, werd ontnomen aan
plaatselijke autoriteiten cn werd verleend
aan de ceftlraTc overheid. Daardoor wordt
bereikt, dat ook de thans bedoelde inci
dentele snelheidsbeperkingen in het ge
hele land volgens uniforme maatstaf wor.
den vastgesteld Met de thans toegezegde
reglementswijziging het tijdstip van
invoering is nog niet bekend distan-
cieert de minister zich van de door en
kele instanties aanbevolen algemene snel
heidsbeperking voor alle wegen.
In Zweden heeft men met periodieke
snelheidsbeperking al ervaring opge
daan. Deze heeft aangetoond dat het
aantal dodelijke ongelukken belangrijk
daalt als men een maximumsnelheid
van negentig kilometer per uur voor
schrijft.
1 EVEN WIJ IN FRANKRIJK? Men zou
het menen als men ervaart hoe ook
bij ons een groep ontevreden boeren de
wegen blokkeert.
Ook in Frankrijk is dit optreden laak
baar, zij het daar nog ten dele verklaar
baar. Daar toch Is de legale volksverte
genwoordiging in ha*r bevoegdheden be
perkt, hetgeen ruimte schept voor aller-
hand pressiegroepen. Bij ons echter func
tioneert de democratie in alle redelijk
heid die daarvan te verlangen is. In zulk
een situatie zijn acties als deze wel zeer
te verwerpen.
Het groepje waarom het hier gaat kon
digt zich aan als vrije boeren. In feite
zijn zij slachtoffers van eigen waandenk
beelden. De regelingen waartegen zij
zich keren vragen van de landbouw een
klein geldelijk offer, betekenen echter
voor de landbouw- een groot nut. liet be
treft hier voorzieningen die door de over
heid nota bene in handen van de land
bouw zelf gelegd zijn. Deze voorzieningen
zijn noodzakelijk en onvermijdelijk.
Wat wil men dan? Dat ook zij weer bij
de staat komen? Te vrezen ware, dat dan
de kritiek in het geheel niet van de lucht
zou zijn. Dat men op regelingen van ho
ger hand kritiek heeft, Is ieders recht.
In ons goede land heeft bovendien een
leder het recht om op demorratlsche wijze
van zijn kritiek te laten blijken. Daarvoor
beschikken wij in ons land over gans een
staatkundige apparatuur.
Wat doen echter deze ontevredenen? Zich
zelf als vrije boeren aandienend, lappen
zij wettelijke voorschriften aan hun laars
eventueel klomp cn trachten het
maatschappelijk leven onder dwang te
zetten. Zij plegen daartoe, door het ver
keer lam te leggen, een ingreep in het
openbare leven.
Dit optreden getuigt van een kortzichtig
heid, die ergerlijk moet heten en schade
lijk ia. ook voor de betrokkenen zelf en
trouwens voor heel de boerenstand. Te
recht hebben dc bona fide organisaties
met alle daarbij aangeslotenen van deze
actie afstand genomen en zien zij deze
gang van zaken met wrevel aan.
Gemakkelijk toch kan de landbouw als
zodanig ook onder ons volk in discrediet
geraken. Niettemin verdient hij een beter
lot. Niet gediend is hij met deze koppig
heid, die overheid en maatschappij de
voet dwars zet aanvankelijk alleen fi
guurlijk, thans zelfs letterlijk.
(juta)
Veroordeelde Franse
officieren ontsnapt
Kolonel Roland Vaudrey en kapitein
Philipe de Saint Remy, die vorige week
respectievelijk tot tien cn vijf jaar ge
vangenisstraf werden veroordeeld, zijn
maandag ontsnape. In doorgaans welin
gelichte kringen verklaarde men dat de
officieren, die in een .gevangenis ten
zuiden van Parijs zaten, om een medisch
onderzoek in een militair hospitaal had
den verzocht. Zü werden daarheen ge
bracht maar sindsdien waren zij ver
dwenen.
De officieren waren schuldig bevonden
in samenzwering tegen Frankrijk tij
dens de mislukte opstand van april in
De geneesheer-directeur van het hoz-
pitaal van Val de Grace, generaal Hcn-
rion, de geneesheer-directeur van het
hospitaal Begin, kolonel Hubert, en de
directeur van dc gevangenis te Fresnes.
Marty, zijn in verband met deze «air
voorlopig uit hun functies geschorst.
Voorts is generaal Pouvillois, directeur
van een bureau van het leger in Parijs,
van zijn functie ontheven.
Boot ramt spoorbrug
De Wantijbrug tussen Dordrecht en
Sliedrech: is gistermiddag door een
boot aangevaren. Hangende het onder
zoek was over de brug geen trmavar-
keer mogelijk Dc trein die om zes mi
nuten voor twee uit Dordrecht naar Gel-
dermalsen moest vertrekken, werd op
geheven Bussen hebben verder de pas
sagiers tussen Dordrecht en Sliedrecht
vervoerd. Om drie uur kon de trein-
dient worden hervat.
Een groot dcc! van West-Europa
vanmorgen bedekt door een hogedruk-
gebied waarin rustig weer heerste en
plaatselijk mist voorkwam.
Bij IJsland lag een diepe depressie
waaromheen polaire lucht met storm
achtige winden over de oceaan in de
richting van de Britse eilanden werd ge
voerd. Het front dat deze lucht begrenst,
bereikte vanmorgen de westkust van
Ierland en Schotland, voorafgegaan door
hKshtdmkdalingen en vergezeld van een
regenzone. Dit front zal morgen ons land
raderen. Onder invloed hiervan zal de
wir>d aanwakkeren uit zuidelijke rich
ting, de bewolking zal toenemen en later
zal er wellicht ook enige regen vallen
De mistkansen nemen in verband met hei
toenemen van de wind af. Vannacht zal
hei minder koud zijn dan de afgelopen
nacht Overigens zal er in de tempera
tuur niet veel verandering komen.
58936
onze postreke
ning. Als u daarop vóór 1 okt. het
abonnementsgeld voor het 4e kwar
taal 1961 7.50 overschrijft, dan
voorkomt u dat er bij u een kwi
tantie wordt aangeboden en het
is gemakkelijk voor onze adminl-
Wilt u er vooral op letten dat het
juiste adres waar de krant be
zorgd wordt op het strookje wordt
vermeld?
De betaling kan ook geschieden
aan ons loket: Steenstraat 37
Bij voorbaat vriendelijk dank voor
uw medewerking.
DE ADMINISTRATIE
Tendens stationair
De Bilt verwacht tot woensdagavond:
Aanvankelijk weinig, later toenemen
de bewolking maar waarschijnlijk tot
de avond op de meeste plaatsen droog
weer. Tm matig en aan de kust tot
krachtig toenemende zuidelijke wind.
Dezelfde temperaturen als vandaag of
Iets hogere. (Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Woensacg 27 september non op 6.33,
onder 18 28, maan op 20.22 onder 10.03;
1 oktober laatste kwartier
HET WEER EN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
TyE SHELL heeft op de bouw tweemaal per dag van precies acht minuten op alle Juffrouwen met theewagens tleve contracten met de
zuidelijke oever van de thee te voorzien telkens 25 verdiepingen brengen, klaar, die de koppen vullen werkgevers.
gebouw 5.000 koppen voor 25 verdie- Het geheel staat onder lel- en naar de talrijke kantoor- Volgens deskundigen kos-
pingen. ding van een elektronisch ruimten brengen. dle theepauzes Engeland
Na veel discussie is hier- brein, dat geacht wordt er- 50 miljoen manuren per
voor een lonende-band-sys- voor te zorgen, dat de kan- Britse werknemers hebben wee|,t maar een van de
teem ontworpen. nen hete thee, die door elke twee theepauzes per dag en zekerste manleren om op dit
Elke band bedient een be- band worden vervoerd, nre- daar worden matige eiland beroering In
-'■* ital verdiepingen en rles 00 het luiste orenhllk en geraakt. Vele vakbonden de industrie te veroorzaken
ae r'Ttmfnliik» handen Vnn- de 'ntste vevdten'nr van de hebben die theepauzes laten de theepauzes te
nen de benodigde thee in band stappen". Daar staan waarborgen in hun eollee- tasten.
Theems
van 25 verdiepingen neerge
zet, dat 30 miljoen pond ster
ling meer dan 300 miljoen
gulden heeft gekost.
Van dit bedrag is het
lieve sommetje van ongeveer naald aantal verdieningen
887 000 uitgegeven alleen
om de werknemers in het ge-
f
5 E
Tempor
Station
getroldb
uil*
ii
D Helder
Yponburg
Eelde
De Bilt
Elndh
Zd .Umb
Madrid*
Ntallorc»
zw. bew
h bow
regen
h bew
onbew
