|licutue JTciïtsrlje Itfoiiranl
„Clay's verklaringen
proefballonnetje"
Commentaar
A NIEUWE
DAUPHINE
V CADEAU
Berlijn-politiek van
Y.S. ongewijzigd
Infiltranten
vluchten
Kongolese
grens van
leger bij
Katanga
Friendship tegen
berg: 28 doden
U
MAANDAG 25 SEPTEMBER 1961
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
POSTREKENING: 93936
KLACHTENDIENST bezorging 1819 a
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter
Familieberichten f 0,18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting)
Twecfnvffrtlgnte Jaargang no. 12286
Directie: T. DIEMFS
Hoofdredacteur: Dl. B. DIXUEB
CHRIST ELIJK.NAT10N AAL DAGBLAD
„ftantBottUk I* «hfbltftt
0190 bert ia ttgljenspnT
Mr. Bteminkt
Nog geen mogelijklieden
voor Chr. Volkspartij
Zie pagina 7
Nieuws in
één oogopslag
In West-Duitsland is
grote onrust ontstaan na
de aan generaal Clay toe
geschreven maar later ont
kende verklaringen over
het accepteren van de rea
liteit van twee Duitslan-
den. De Amerikaanse mi
nister Robert Kennedy en
McNamara hebben laten
weten, dat het westen ze
ker gebruik zal maken van
kernwapens, indien de vrij
heid van West-Berlijn dit
noodzakelijk mocht ma-
Generaal Moboetoe ver
zet zich krachtig tegen de
druk van het Loemoem-
bistisdhe Stanleystad om
Katanga te onderwerpen.
Hij verklaarde, dat dit mi
litair gezien op onoverko-
menlijke moeilijkheden
zal stuiten. Om te voorko
men, dat Gizenga troepen
vanuiit Stanleystad naar
Katanga zal sturen laat
Moboetoe legereenheden
uit Thijsstad naar Loeloea-
burg komen.
Een Friendship is in de
buurt van Ankara tegen
een berg gevlogen en neer
gestort. Van de inzitten
den kwamen 28 mensen om
het leven. Slechts een pas
sagier bracht het er le
vend af. Bij een lucht
vaartshow in Wilmington
(V.S.) is een transport
vliegtuig verongelukt. Van
de twaalf inzittenden zijn
er drie omgekomen.
President De Gaulle is
na een vierdaagse tournee
veilig en wel in Parijs te
ruggekeerd. Overal werd
hij met grote geestdrift be
groet. De oproepen tot het
boycotten van zijn bezoek
hebben geen resultaten op
geleverd. Dit weekeind
zijn zowel in Parijs als Al
giers weer verschillende
plastiek bommen ontploft.
Mr. Beernink, de voor
zitter van de C.H.U., is be
reid tot samenwerking en
tot bespreking van de ver
schilpunten met de A.R.P.,
maar hij meent, dat force
ring van een fusie brokken
zou veroorzaken. Z.i. zou
den waarschijnlijk twee
nieuwe partijtjes ontstaan
van a.r.- en c.h.-leden, die
het met de fusie niet eens
zouden zijn.
Verschillende c.a.o.'s in
de sector van de voedings
middelenbranche wordcv
per 31 december opgezegd,
ook in de bakkerij. Het is
niet uitgesloten, dat het zal
komen tot een „bakloze
maandag". Op die dag is
nog veel brood van zater
dag over en bovendien
wordt er op maandag maar
weinig brood verkocht.
Bij hun afscheid op
Schiphol hebben de leden
der delegatie van de Nw.-
Guinea-Raad, die enige
tijd op bezoek in ons land
zijn geweest, verklaard,
dat de contacten, die zij
in Nederland hebben ge
had. geen enkele reden tot
bezorgdheid geven ten
aanzien van de verwezen
lijking van het zelfbe
schikkingsrecht.
Kind overleden
aan brandwonden
Vanmorgen is in het ziekenhuis
n Zeist de 2-jarige Eduard Vlas-
'eld overleden, die zeer ernstige
wand wonden had opgelopen, toen
pij samen met een 3-jarig broertje
i een onbewaakt ogenblik een
fil met kokend water heeft om
trokken. Beide kinderen werden
verpleging in het ziekenhuis
Pgenomen.
-Gewond na botsing
met wild zwijn
l Zittend op zijn bromfiets is de
I neer B. Mouw. postdirecteur te
I Blspect. in de omgeving van het
ÈBorp, in botsing gekomen met een
ild zwijn, dat de weg overstak,
ij werd door een inwoner van
Bunspeet bewusteloos gevonden.
heer M. is in zorgwekkende
poestand naar het Boerhaave-zie-
(kenhuis in Harderwijk overge
bracht.
TAE vooraanstaande Amerikaan, die in Berljjn heeft verklaard, dat het
-L' tijd wordt, de realiteit van het bestaan van twee Duitslanden te
erkennen, is niemand minder geweest dan Lucas D. Clay, de speciale
afgezant van president Kennedy. Clay, die met succes verzet bood tegen
de Russische blokkademaatregclen in 1948-'49 is, zoals men weet, nu
weer met een speciale opdracht in de vroegere Duitse hoofdstad. Velen
beschouwen Clay's (overigens vertrouwelijke) mededelingen als een proef
ballonnetje, met het oplaten waarvan gewacht is tot de verkiezingen
West-Duitsland achter de rug zouden zijn.
Men heeft in Washington evenwel ge
lijk, als men tegenspreekt dat er wij
zigingen zouden zijn gekomen in dc
Amerikaanse buitenlandse politiek. Ir
feite erkennen zelfs de Westduitsers door
hun talrijke contacten al jaren lang de
facto het bestaan van een afzonderlijke
Oostduitse staat.
Clay heeft zaterdag verklaard, dat
hem dingen heeft laten zeggen, die niet
waar zijn. Zo zou hij niet gezegd heb
ben. dat de erkenning van het Oostduit
se bewind onvermijdelijk is geworden.
De generaal sprak over de erkenning
van de realiteit dat er twee Duitslan
den bestaan, hetgeen bepaald niet het
zelfde is als het erkennen van het com
munistische regime in Oost-Duitsland.
De verklaring van Clay kan betekenen,
dat de'Ver. Staten bij komende onder
handelingen met de Sowjetunie zich niet
te verzetten tegen een afzonderlijk Rus
sisch vredesverdrag met het Oostduitse
regime, in ruil voor een degelijke, niet
aan welke voorwaarden ook verbonden,
waarborg, dat aan de westelijke rechten
in en op de wegen van en naar West-
Berlijn niet zal worden getornd.
Spaak zou deze „oplossing" uit Mos
kou hebben meegebracht Het akkoprd
zou opgenomen kunnen worden in be
doeld vredesverdrag. En in een goede
bui zou Chroesjtsjef zelfs hebben ver
klaard, dat hij nooit gezegd heeft dat
Dc opruiming van de Indonesische
infiltranten bij Sorong in Nederlands
Nieuw-Guinea geschiedt met succes.
De laatste dagen is een niet onaanzien-
lijk aantal gevangen genomen en eni
gen zijn gesneuveld.
De bevolking heeft gewapende in
filtranten aangehouden en overgedra
gen aan het bestuur. Uit het vinden
van weggeworpen wapens en uitrus
tingsstukken kan men afleiden dat het
moreel der infiltranten over het alge
meen laag is.
Reuter meldt een gevecht tussen infil
tranten en Nederlandse militairen en
politie. Hierbij zijn twee infiltranten
gesneuveld onder wie een luitenant Er
zouden thans bij Sorong zestien infil
tranten zijn gevangen genomen.
In Sorong zelf
Indonesische infiltranten zijn volgens
Ass. Press in Sorong zelf aangetroffen.
Onder hen bevond zich een jongen van
15 jaar. Zaterdag werden dicht bij het
militaire tehuis vyf infiltranten gevan
gen genomen. Twee anderen werden ge
grepen, toen zij zich tussen het publiek
in een winkel bevonden. Zij waren be
wapend met handgranaten. Onder de in
filtranten bevond zich een gewezen per
soneelslid van een Nederlands handels
huis te Sorong en volgens betrouwbare
berichten ook gewezen Indonesisch olie-
personeel.
Prinses Irene heeft zaterdag in
Tilburg de première bijgewoond
van ,JJe tiende man" zie ook pag.
5). In de pauze onderhield zij zich
met onder anderen Sigrid Koetse,
Jan Retèl en Maxim Hamel.
er voor het eind van dit jaar een
slissing moest worden genomen,
neemt niet weg, dat het nieuws vai
afgelopen dagen onder de Duitsers
gevoel van onbehagen heeft gewekt. Dat
geldt ook voor de verklaringen van de
Amerikaanse senatoren Humphrey en
Mansfield, die ronuit hebben gezegd, dat
de Ver. Staten bereid moeten zijn toe
te geven op sommige minder belangrijke
punten, die niet vitaal zijn voor de vei
ligheid van het Westen. Mansfield wi)
zelfs zo ver gaan, dat hij een vorm van
een „vrije stad West-Berlijn" wil aan
vaarden.
Kennedy, die zelf nog geen woord
over deze affaire heeft gesproken, ook
al hebben heel wat bladen hem heel wal
ln de mond gelegd, zou vandaag z(jn toe
spraak tot de V.N.-asaemblee houden.
Verwacht wordt, dat h(j zal aankon
digen dat de ontwapeningsbesprekingen
met de Sowjetunie spoedig zullen wor
den hervat.
De moeilijkheid Is echter dat men het
over de deelnemers aan de besprekingen
niet eens kan worden. De Russen willen
aan de v(jf westelijke en v(jf communis
tische landen nog vijf neutrale landen
toevoegen om een langzamerhand be
rucht geworden „trolka" te kunnen vor
men Gisteren heeft de Sowjetunie
nog voorgesteld binnen vier tot vijf Jaar
tot algehele en algemene ontwapening
te komen.
Schietpartij bij Palembang
Bij Palembang heeft een patrouille
Indonesische militairen in een desa het
vuur geopend op aanhangers van een
fanatieke religieuze secte onder aan
voering van een zekere Karnawi, een
wonderdokter, die zich had uitgeroepen
tot sultan van heel Indonesië en een
gouden pajong voerde.
Hij deed met een aantal volgelingen,
die met pijl en boog en parangs gewa
pend waren, een aanval op de patrouille
doch sneuvelde tezamen met een züner
aanhangers.
GENERAAL Moboetoe, de stafchef
van de Kongolese strijdkrach
ten, heeft in het weekeinde ongeveer
150 militairen per vliegtuig naar
Loeloeaburg gezonden. Dit is dc gar
nizoensplaats die het dichtst
geveer 225 km bij de Katangaan-
se grens is gelegen. Naar te Leopold-
stad verluidt zijn andere Kongolese
legereenheden en pantserwagens per
rivierboot van Leopoldstad en Co-
quilhatstad op weg naar Loeloea
burg. Men verwacht dat deze een
heden pas over ruim een week op
hun plaats van bestemming zullen
aankomen.
Vrijdag lriet de Kongolese centrale
regering weten, dat zij haar toevlucht
tot „eigen middelen" zou nemen om
dc afscheiding van Katanga een
einde te maken. Volgens betrouwbare
kringen in de Kongolese hoofdstad zou
de regering nog geen besluit hebben
genomen om Katanga binnen te vallen.
Intussen zijn echter ongeveer tien of
ficieren van het Kongolese legercom-
mando ln Stanleystad in Leopoldstad
aangekomen. Generaal Loendoela, de be-
Prins Reza, de zoon van de Sjah
van Perzië en Farah Diba, grijpt
naar een stuk speelgoed, dat zijn
moeder hem voorhoudt. De foto
werd genomen in de tuin van het
zomerpaleis van de Sjah, bij Te
heran. Prins Reza wordt volgende
maand een jaar.
Een Fokker Friendship van de
Turkse nationale luchtvaartmaat
schappij met 29 personen aan boord
is zaterdagavond in een regenstorm
nabij Ankara tegen een berg opge
vlogen. Hierbij zijn 28 mensen on
het leven gekomen. Slechts één in
zittende, een Turkse passagier, heeft
ongeluk overleefd. Hij liep
slechts lichte verwondingen op. Ver
moed wordt dat de piloot een navi-
gatiefout heeft gemaakt
Reddingsploegen zijn er gistermorgen
pas in geslaagd het wrak te vinden. De
hele nacht waren er nasporingen gedaan
door de Turkse minister van verbindin
gen zelf. Even voor de ramp heeft de
piloot nog gemeld, dat alles normaal was
en dat hij zou gaan landen. Waarschijn
lijk heeft hij op dat moment een navi-
gatiefout gemaakt, want het toestel werd
ongeveer 30 kilometer van Ankara in het
woeste Etimesutgebergte gevonden,
januari 1960 is in dit gebied een Franse
Caravelle neergestort Alle inzittenden
kwamen bij deze ramp om.
De enige overlevende, een Turkse
bankinspecteur, is met lichte verwondin
gen in het ziekenhuis van Ankara opge
nomen. Hij zei, dat het toestel bij de
dering van deze stad plotseling sterk
steeg. Hij hoorde een klap en toen hij
zijn ogen opendeed, bevond hij zich te
midden van steunende mensen. Het duur
de negen uur, voordat hij werd gevonden
Bij het ongeluk zijn 28 mensen on
leven gekomen. Onder hen bevonden
zich tien Duitsers. De vier bemannings
leden waren Turken. Het verongelukte
toestel was er één van de vloot toestel
len van de Turkse luchtvaartmaatschap
pij. die uiteindelijk uit tien Friendships
zou moeten bestaan. De helft wordt ge
bouwd door Fokker en de andere helft
door Fairchild in de V.S. Dit jaar zouden
de laatste vier toestellen afgeleverd
ten worden.
B(j een luchtvaartshow In Wilmington
in de V.S. is gisteren ten aanschouwen
van 100.000 toeschouwers, een transport
vliegtuig met twaalf Inzittenden bran
dend neergestort. Drie Inzittenden heb
ben hierbU het leven verloren.
Aan boord bevonden zich leden
een groep valschermjagers cn enkele
persfotografen, die er allen het leven af
gebracht hebben. Sommige zyn gewond
geraakt.
Voor de kust van Bermuda is giste
m een marinevliegtuig uit de V.S. in
•e neergestort Een Amerikaans koop
vaardijschip heeft drie bemanningsleden
opgepikt Zeven leden van de beman
ning worden nog vermist
Een straalvliegtuig van de American
Airlines Is gisteren aan het einde van
de landingsbaan van het vliegveld Lo
gan b(j Boston ln ondiep water terecht
gekomen. Alle 71 paaaglers en beman
ningsleden konden door de nooddeuren
het toestel verlaten. Geen van hen heeft
ernstig letsel opgelopen.
De piloot verklaarde, dat er wat mist
a« en dat hij iets verder op de lan
dingsbaan gekomen was, dan hij aanvan
kelijk dacht Het vliegtuig slipte van de
baan en kwam in het water.
velhebber van de troepen in Stanley
stad, zou hen zeer binnenkort volgen.
Zijn aanbod om Katanga van het noor
den uit binnen te vallen heeft kritiek
ontmoet van de zijde van generaal Mo
boetoe, die heeft gezegd, dat zijn troe
pen beter geschikt zijn, om „de orde in
Kongo te handhaven".
Een Kongolese vice-premier, de Baloe-
bakatleider Sendwe, heeft via de radio
een beroep gedaan op de Baloebastam, die
In Katanga tegen president Tsjombe in
de oppositie is, om kalm te blij
ven en niet tot gewelddaden over te
gaan. Volgens hem moet de stam er bij
Tsjombe op aandringen, dat de Baloeba
een „grote mate van autonomie" wordt
gegeven. Sendwe zei ook, dat de
Katangaanse vertegenwoordigers bestem
de plaatsen ln het centrale parlement nog
steeds voor hen open zijn. Hij verzocht
de betrokkenen naar Leopoldstad te ko-
Woordvoerders van de V.N. in Leopold
stad verklaarden gisteren geen bevesti
ging te hebben van de beweringen van
Tsjombe over de aanwezigheid van een
groot aantal Russische Iljoesjin-vliegtui-
en in Stanleystad.
Eerste vliegtuig
in Jalimodal
De oecumenische ploeg van zendings
arbeiders, die een half jaar geleden uit
de Baliemvallei naar het nog niet door
blanken betreden Jalimodal vertrok,
heeft thans een eerste succes behaald.
Zaterdagmorgen landde het eerste
vliegtuig op het door zendingsarbeiders
en de bevolking aangelegde vliegveldje.
Het toestel was van de missionary a-
tion fellowship, aldus meldt de raad
de zending van de Nederlandse Hervorm
de kerk.
Tevoren had men zeer veel moeilijk
heden ondervonden. Thans kan men
vliegtuigen met medicijnen en voedsel
voorraden naar het Jalimodal zenden en
het zendingswerk met kracht ter hand
nemen. Leden van het gezelschap zijn
de Nederlandse zendingsarts, de het
W. H. Virned, een Duitse predikant e
enige Papoea-evangelisten.
Bij het por fiets oversteken van t
weg HoornEnkhuizen in Blokker is t
tachtigjarige J. Schoutsen uit Hoorn gia-
door een vrachtauto dodelijk ge-
NEHROE GENOEMD ALS
OPVOLGER VAN
DAG HAMMARSKJÖLD
De leider van de democratische fractie
in de Amerikaanse Senaat, Mike Mans-
field, heeft in een televisievraaggesprek
voorgesteld, premier Nehroe van India
te benoemen als secretaris-generaal der
Verenigde Naties. Diens benoeming zou
volgens hem, een doeltreffende manier
zijn om het Sowjet-voorstel voor een
driemanschap te bestrijden.
TJ1TLATINGEN VAN CLAY, niet voor
publikatle bestemd maar uitgelekt,
hebben In West-Duitsland heftige reacties
opgeroepen. Heeft hij gesproken onder de
pressie van zijn gezelschap, dat uit jour
nalisten bestond? liet Is bekend, dat Jour
nalisten het met hun vragen menigeen
moeilijk kunnen maken. Met halfheden
zijn ze niet tevreden. Ze hebben graag
feiten, en bij voorkeur schokkende.
Het is niet aan te nemen, dat Clay, als
doorgewinterd Amerikaan met de knepen
van de publiciteit bekend, daarop niet
verdacht zal zijn geweest. Zodat men zou
kunnen denken aan een proefballon. Clgy,
vertrouwensman èn van Kennedy èn van
het Duitse volk, zou dan de aangewezene
zijn geweest om een Idee te lanceren.
Intussen, waarop komt hetgeen hij dan
gezegd heeft neer? HIJ heeft niet veel
meer gedaan dan te wijzen op Oost-Duits
land als een realiteit, die ook als zodanig
erkend zou kunnen worden. Nu zijn er
onderscheidene vormen van erkennipg.
Een feitelijke erkenning Is nog geen Juri
dische, al plegen de grenzen tussen belde
wel eens te vervagen. Tot enige feitelijke
erkenning van Oost-Duitsland Is men zelfs
in West-Duitsland wel gekomen. Handels
verkeer wordt niet vermeden. Of daarop
eens een nadere erkenning zal moeten
volgen?
Wat Amerika betreft, Is duidelijk, dat het
het conflict met Rusland wil terugleiden
tot de kern. Die kern ls Berlijn. En wan
neer het zijnerzijds aarzelde om de fei
telijkheid van Oost-Duitsland te erkennen,
dan toch vooral omdat het beducht was,
dat Rusland Oost-Duitsland tegen Ame
rika handelingen zou laten verrichten,
waartoe Rusland zelf niet wilde overgaan.
Daarbij was het denken natuurlijk in de
eerste plaats aan de verbindingen met
Berlijn, die Oost-Duitsland. eenmaal er
kend, zou kunnen bemoeilijken.
Zijn er aanwijzingen, dat Amerika dit
risico wil gaan lopen? Hetgeen Clay dan
heeft gezegd, zou er op kunnen wijzen.
Mits onder erkenning van datgene waarop
het aankomt het geheel eigen karakter
van Berlijn zou Kennedy dan tot in
schikkelijkheid bereid zijn.
Dat de Duitsers dit zelf moeilijk zouden
kunnen verwerken, ligt voor de hand. Het
komt aan een mogelijke hereniging van
de belde Duitslanden niet ten goede. Maar
zou men daarop voor afzienbare tijd
nog wel hoop hebben gevestigd? Omge
keerd zou erkenning van feitelijkheden
mogelijkheden tot contact kunnen Inhou
den. die vandaag nog zijn uitgesloten. En
ten slotte kruipt het bloed waar het niet
gaan kan.
Crita)
tussen twee ge
bieden van hoge luchtdruk,
het ene al enkele dagen boven Rusland
ligt en het andere op dc Oceaan tot ont
wikkeling is gekomen. Langs de noorde
lijke rand van deze hogedrukgebieden
bewegen depressies over IJsland
het oosten. Ze blijven op grote afstand
ran ons land. De enige invloed, die te
hier uitoefenen ie het veroorzaken van
een winddraaiing naar zuidwest.
Daaraan voorafgaande zal de komen
de nacht een rug van hoge druk passeren.
Het wordt dan vrijwel windstil en om
dat we ons in polaire lucht bevinden,
tamelijk koud. Op sommige plaatsen zal
mist ontstaan, maar deze lost morgen
ochtend hoogstwaarschijnlijk spoedig op.
fAdvertentie
NOG STEEDS KANS OP
OF OP 500,-VERDIENEN
ALS U DEZE WEEK EEN
PROEFRIT MAAKT!
Vraag alles wat u weten wilt aan uw Renault-dealer!
DAUPHINE CADEAU F.5.250.-
F.500, VERDIEND
Bovengenoemde winnaar* warden reed* persoonlijk geïnformeerd
Tendens stationair
De Bilt verwacht tot dinsdagavond
Koude nacht met op vele plaateen mist
Overdag vr(J zonnig weer. Weinig wind,
maar later ln de kustprovincies zwakke
tot matige zuldweatelUke wind. Onge
veer dezelfde mldagtemperaturen ale
vandaag. (Opgemaakt 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Dinsdag: zon op 6.31 uur; onder 1831
uur: maan op 19.52 uur, onder 8.46 uur.
2 oktober laatate kwartier.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
Station
geeteldh
kil*
it
O Helder
vfrburf
n» bew.
h- bew.
n°° a
windstil
17 14
is ia
19 15
s
Eelde
mist
wnw a
ai ia o.i
Twente
mtot
S3 19 0
Zd.Ximb
HcUinkJ
*h bew
min
nw a
windstil
23 19 0.1
10 l 0
Stockh
Oslo
h bew
regen
s 4
windstil
13 9 0
15 ia b
Aberdeen
bew
windstil
1» 3 0
Brussel
bew
nw 1
windstil
w a
18 11 0
10 14 0
EEL
rh. bew
zw bew
nw a
windstil
W 11 0 6
30 10 0
Grenoble
Rice
onbewi
wlndstii
n 4
a a o
36 17 0
Berlijn
Frankfurt
*h. bew
trut
wnw
windstil
21 0
>4 14 0
ZO rich
0n£ut
z 1
windstil
O 10 0
Locarno
Wenen
windstil
no i
39 11 0
23 7 0
Inabruek
Belgrado
^mlit
w 1
zw a
*7 6 o
23 6 0
Rome
onbew
wlndstU
SO 14 0
39 11 0
MiUorce
Lissabon
onbew.
gh. bew
windstU
30 15
23 16 0
