Relaas van Jan Schoenmakers
ERGER DAN DORPSPOLITIEK - IN CHAAM
VOOR U
GELEZEN
fr,
r
ZONDAGS-
BLAD
Fliemur CciJlsrlic UToiirant
ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1961
„Ik was fout," zei hij, „dat
moet ik eerlijk toegeven,
maar of men dan iemand be
handelen mag zoals ze mij
hier in Chaam behandeld heb
ben. meen ik toch te moeten
betwijfelen."
Dit waren de laatste woor
den, die de Brabantse land
bouwer Jan Schoenmakers (56) tot ons sprak,
toen we een dezer dagen eens bij hem aan gingen
om te zien hoe hij het maakte.
Men heeft in het kort de geschiedenis al in de
bladen kunnen lezen: Vorig jaar had deze ongetwij
feld pientere boer, die oud-wethouder van Chaam
is en nog altijd in de gemeenteraad zit, alsook in
de provinciale staten, terwijl hij in tal van bocren-
organisaties een leidende functie vervult, aan de
druk bereden weg van Breda naar Baarle Nassau
en Turnhout een bungalow laten zetten. Toen gaven
B. en W. een ander toestemming, vlak naast hem
ook een huis te bouwen, waardoor Schoenmakers
een deel van zijn uitzicht op de bochtige weg ver
loor. En dus verkocht hij zijn bungalow, met de
bedoeling, op een ander stuk van zijn land een huis
te laten verrijzen. Maar nu stak Den Haag een
spaak in het wiel, doordat plotseling aan dit soort
woningbouw grote beperkingen werden opgelegd.
Daarom liet Schoenmakers, zonder vergunning, op
dat nieuwe stuk grond voorlopig maar een kippen
hok van 3000 timmeren. Dat was wel niet hele
maal in de haak, „doch zulke hokken zijn er in
Chaam al zoveel zonder vergunning neergezet," re
deneerde hij.
Resultaat was echter, dat enke- weg, teneinde er
le weken, nadat hij erin was ge- een naar eigen In
trokken, de burgemeester tot af- zichten geschetste
braak gelastte. En daar er geen bungalow op te
sloper tot dit werk bereid werd zetten,
gevonden en ook de gemeente
werklieden weigerden of lijdelijk Dat kon volgens
„Toch moeien ze me een I
I bouwvergunning geven" I
I
in
zyn caravan^,
Voorop
Niettemin ontving ik op maan
dag 9 augustus om 5 uur mid
dags via de gemeentebode een
brief, waarin stond dat de volgen
de dag om 2 uur mijn noodwoning
zou worden gesloopt. De gemeen
tewerklieden voelden er echter
niets voor. En drie van hen, die
bleven weigeren, kregen op staan
de voet hun ontslag. Vijf anderen
waren toen schootvoetend bereid
te doen wat B. en W. verlangden.
Maar B. en W. moesten voorop
gaan, waarna dit vijftal hen volg-
gemeester. noch boer Adams durf-
de het bevel van boer De Roy in
wind te slaan! Wij hebben toen
de meubeltjes maar buiten gezet.
En toen op het einde -
zeggen of de bom was gebarsten.
Toch was het werkelijk geen plebs,
Ik SUBS(PSTMÏÏ
stuk, nl. over
agrarisch bedrijf. Maar dat
geen bezwaar, daar ik wel
Dat gebeurde op 10 augustus jl. veel rompslomp aan m'n zoon
En de volgende dag kon men daar overdroeg, dooh zelf in elk geval was op de rijkssubsidie. Maar B. dc ambtenaar van Bouw-
tegen een beminnelijke achter- nog wat jong vee wilde gaan wei- en W. weigerden hun beslissing te ningtoezicht terug. Hii
grond van elzen- en eikenhout, al- den en wat pluimvee wtide aaan herzien. Dat lag hem niet zozeer te proces-verbaal op -
leen nog maar een vloer met een houden. De aanvraag om een aan de burgemeester, want die is later kreeg ik van de kantonrech- jij je boerderij
stapel planken erop zien liggen, bouwvergunning, die ik in maart veel te goed. En het lag ook niet ter een schikking van 20 aange-
zijnde de overblijfselen van een 1959 bij het gemeentebestuur in- aan wethouder Fr. Adams. Het boden, wegens het bouwen zonder
jdiende, was derhalve gemotiveerd.
nen af te halen. De politie, met Durgemeesler
de burgemeester aan het hoofd,
keek stilzwijgend toe. Maar de
:n Wo- burgerij kon het niet langer aan
maak- zien en begon die fanatieke wet-
Drijfveer
de drijfveer van
En wat is
dit alles?
hoorde ik De Roy mèg me niet. Ik zit,
>.a. roepen. ..want je bent nu toch behalve in de provinciale staten
splinternieuwe noodwoning.
Triest gezicht
de gemeenteraad, in vele
organisaties, zoals in de Pachtka-
mer, in het hoofdbestuur
beschutten tegen
aanhoudende regen, die de oogst- 1959 konden
maand tot een farce maakte.
't Was zonder meer een triest ge
zicht. De televisie-antenne was zo
maar schuin tussen de sperzlebo-
1 In de grond geprikt. Er ach-
geworden'
alleen wethouder A. A. J. de vergunning. Er stond echter geen Al gauw verdween de burge
on ui juiu „w „au wo. die van geen wijken weten woord over afbreken in. Die 20 meester nu van het toneel, weldra
de vergunning. Toen kon ik met- wilde en zijn wil aan de burge- heb ik betaald en verder bleven gevolgd door wethouder Adams. C*""- <lees R.K.) Boerenbond,
een met bouwen aanvangen, aan- meester en aan zijn collega A- wc kalm zitten. Totdat ik om- Om dit tweetal bekommerde men m bet bestuur van de Zuivel-ex-
dle plan- gezien het een woning in de vrije dams oplegde. Wethouder De Roy streeks 20 juni van B. en W. be- zich dus niet veel. Maar toen daar- P0Ftv,f,re.mgl"g' het bestuur van
-*sector betrof. Begin november is hier dè man. die de dienst uit- richt ontving, dat 30 juni alles na ook De Roy vertrok, om de bet Waterschap, kortom ik o*"
kwam ze gereed en 7 november maakt Hij is de paus van Chaam weer gesloopt moest zijn, daar verdere werkzaamheden
ze betrekken.
de burgemeester Iemand, die het hok anders op mijn kosten gemeentewerklieden over te laten.
heeft.
voorman van de boeren. Dat
ben ik al zovéél jaren geweest en
dit is hem meer en meer gaan
aren er natuurlijk blij mee,
geboomte, stonfl een moaerne en Tsnn1u>c
puntgave
steken.
Ook dit heeft een oorzaak.
Bij het aanbreken van de be
vrijding kregen we een noodge-
meenteraad, waarvan De Roy on-
Langzaam
De verdere afbraak vorderde middellijk deel uitmaakte,
r langzaam, daar we alle meu- werd^ direct wethouder met
toonde rijde to bruMein gekre- fS b?uw° niit"'Sair bï ïtejlTaf, zei hii mij:
fdSto XS' m° Ik™s vriend waren geweest. Koks wilde Voor zulk werkjeen dt
familie praten; •Èrr"t>oett hij hoorde hoe >de gesloten. Men kon dus alleen, ma.
maanden met Wilhelmlna
Meel (43), zijn tweede vrouw (die P?.c
voorheen lerares was bij het Nlj-
verheldsonderwljs te Breda)
Jgenteest.1
>aaltjes werden uitgezet" en hoe echter niet verder van de weg af
lf een bouwput begon te gra- bouwen, ook niet nadat ik wel voor
Daar begreep ik niets van de tiende keer bij hem had aan-
omdat er. krachtens een gemeen- geklopt en hem ten slotte een be-
eerate huwelijk, to do«r te brem de ?00 meter mljn haü „jet m ai
zou worden gebouwd. 1k sing dus vergunning van Den Haag af-
a alle ge- onmiddellijk naar burgemeester *ya"h 15 "V rustlS ®P de P*®^
A. Schram (58), die me vertelde «k® wenste, gaan bouwen.
0—dat Koks al op 8 of 9 april 1958, Inmiddels had ik een gegadigde
_„i heel flauwe dus nog vóór mij, een vergunning gevonden voor mijn bungalow en
o. i de fraaie bun ga- voor de bouw van een woning-met- verlieten we deze woning op 13
low, welke een paar kilometer subsidie had aangevraagd. Die wo- mei 1960, om tijdelijk bij m'n zoon
meer in de richting van de Bel- ning zou inderdaad ongeveer 700 in te gaan wonen. En ik zocht
gische grens staat, aan de overzij- meter meer in de richting Breda tevens naar een ander hoekje
de van de weg, en thans bewoond verrijzen. Toen echter puntje bij grond voor het bouwen van een
wordt door een nog jonge wedu- paaltje kwam heette het, dat de nieuw huis.
architect van Koks hem niet jjotd to maart 1961 wiat ik besla, te
leggen op het stuk grond, waar ik
huwelijk,
jen.
Die caravan, hoewel v
makken voorzien, daar er zelfs
juist telefoon in aangelegd jverd,
vormde toch wel
afspiegeling 1
niet. dat bij het vallen van de duister.
Daarna verscheen op 26 juli, nis nog slechts het dak verwijderd
zonder dat ik daarvan op de hoog- was. Wij hebben toen eèn zeil c
te was gesteld, een andere sloper, het hok gegooid en hebben er
,i iitiiax olv,« t.w. de Gebrs. Van der Zande uit donderdag op vrijdag toch nog in
2000 aanbood. En toen Berücum. Nadat zij van me ge- geslapen. -
april 1960 eindelijk ook zijn boord hadden wat
de buitenkant af werken. Zo- raadsverkiezingen werden gel
naar Berlicum terug. De burgerij langstelling, daar de meeste
van Chaam lachte en haar oordeel sen op het land aan 't wer:
over de houding van B. en W. was ren. Maar de burgemeester was
lang niet mals. Het stak iedereen, In elk geval weer wél en ook de
dat er zó met twee maten geme- beide wethouders. Zó wilde De
moest de gemeenteraad,
uit 7 raadsleden bestond, uit zijn
SI midden twee wethouders kiezen,
het'land aan 't werk wa- Zes van die 7 raadsleden
Kromhout
de bekende i
torenfabriekfamilie. Zij, dat wil begrepen had. En
zeggen de bungalow, trekt onmid
dellijk de aandacht door haar
schone architectuur en witte be
pleistering, terwijl een uitwendig
rookkanaal van natuursteen er
een apart cachet aan verleent.
Maar voor Schoenmakers
toegestaan te bouwen op de plek, thans met deze caravan op sta en
waar hij uiteindelijk» hééft ge- dat ruim één ha beslaat. Weer liet
witte be- bouwd. ik een tekening maken voor een
Ik zei daarop de burgemeester, agrarisch bedrijf, daar ook deze
dat ik Koks met per se 700 meter grond het Ultbreidmgsplan is
vandaan wilde houden, gelegen. En opnieuw ging ik te
de Als hij nu
-. ..j eenmaal af. Hij had
na overleg met de architect, nog Bouw-
wel opzettelijk niet geheel
wijdig aan de weg laten bouwen.
^jmeter meer rade met de burgemeester wat
achteruit wilde bouwen. Ook nu ontkent. Reeds zodra ik
Woningtoezicht achtte mijn bungalow verkocht had zat
j daarom bij jk nota bene bij hem, deelde hem
van 700 meter geen buren krij
gen. Toch kreeg hij ze, in zeker
opzicht vlak voor zdjn neus. En
het slot van het lied is, dat hij
zit met de gebakken peren.
„Wie heeft u die peren nu ge
bakken?" zo vroegen we hem,
nadat we plaats
hadden mogen ne-
men op een bank,
die tevens als bed
fungeren kan. En
hij bleek aanstonds
beeld te schetsen
van de zonderlinge
toestanden, welke
in die agrarische
gemeente, zo rijk
aan natuurpracht,
,.Mijn vader," zo
begon hij. „had in
Chaamdijk. op 1500
meter van de
grens, een boer
derij met 25 ha
land. Toen hij
stierf bleef mijn
zuster op deze
boerderij zitten,
doch de grond
werd gesplitst,
Waarna ik op mijn
gedeelte in 1931
een nieuwe boer
derij liet bouwen.
Tot 1959 heb ik
daarop gezeten.
Gedurende die 28
jaar kocht ik er
hier en daar land
bij. zodat in laatst-
jenoemd jaar mijn
Wethouder De Roy breekt eigen
handig het kippenhok, alias de
noodwoning t an Schoenmakers, af.
bed!
Irijf
zoveel grond
vatte als destijds
dat van mijn vader.
Nu kwam mijn
zoon Jos (thans
27), daar h(j ging
trouwen, op mijn
boerderij. Voor
lopig hield Ik de
kleinste helft van
de grond aan me
zelf. omdat ik per
saldo toch ook nog
een bestaan moet
hebben. En om
weer een dak bo
ven m'n hoofd te
krijgen ruilde ik
een stukje van
m'n land roet 4100
vlerkante meter
Waarop de burgemeester
woordde, dat hij niets liever zou
zien dat dat. Pas nu gaf ik een
architect opdracht voor het ma
ken van een tekening, die terstond
door Bouw- en Woningtoezicht
werd goedgekeurd. Daarna gingen
die paperassen naar Den Bosch,
waar ze nóg liggen.
Inmiddels voelde ik aankomen,
dat er voor het bouwen in de
vrije sector een bouwstop zou
worden uitgevaardigd. Naar een
bouwvergunning zou ik voorlopig
dus kunnen fluiten. Vandaar dat
ik de burgemeester vroeg of ik al
vast dat kippenhok kon laten bou
wen, om dat zo lang als nood
woning te betrekken. Dat was iu
april of begin mei jl. De burge
meester zei, dat zoiets zonder ver
gunning niet mocht. Hij had er
echter geen bezwaar tegen, als ik
zo'n kippenhok liet bouwen op 't
land van mijn zoon. Kunt u daar
nu bij? Op m'n eigen grond hier
mocht het niet. En in Cnaam wer
den al tal van die hokken zonder
vergunning gebóuwd....
Toen hakte ik de knoop snel
door, daar ik 13 mei bij m'n zoon
zou opbreken, gaf een timmerfa
briek opdracht voor de bouw,
waarmee op 9 mei werd begon
nen. En op 13 mei gingen we er
inderdaad in wonen. Het
r£L£
Onder dit zeil ligt het afgebroken kippenhok tegen de regen beschut.
Tweeduizend eeuwen Neder
land, door Anton Bruyn en Ei-
bert H. Bunte. Uitgave Ad M.
C. Stok Forum Boekerij, Den
Haag.
„Duizend jaar voor Christus....
de Batavieren komen in ons
land". U zult zich vast nog wel
herinneren, dat hiermee op school
de eerste geschiedenisles aanving.
En dat „duizend jaar voor Chris-
aardig ding. van 12 bij 4W tus" hield dan gelijk het histo-
De schuldvraag, door
Noordjlj. Uitgave De Bezige
Bij, Amsterdam.
langrijk. Maar wie schuld
zegt norm, en wet een norm
r christelijke belijdenis bui-
bestond. Dank zij drie
grote ramen. En al moesten nog
heel wat meubelen uit de bunga
low opgeslagen blijven in een ga
rage te Breda, we waren weer on
der dc pannen en zaten lekker.
het seksuele aspect
Stoppen
Nog voor men met de bouw ge-
reed was. kwam Bouw- en Woning Bunte
toezicht constateren, dat
het bouwen waren zonder vergun-
rekend. De auteurs leveren ons
deze uitgave het bewijs, dat
200.000 jaren geleden al boeren, welijk.
ambachtslieden c- 1s"
ons land leefden,
!febouwd aan de hand
ogische vondsten. Zij doen
niet alleen op een duidelijke,
maar vooral zeer leesbare ma
nier. Geen droge opsomming van
feiten geven hier de schrijver Op deze manier kom je
Bunte en dc wetenschapsman wezenlijke schuldvraag niet
Bruyn, welke laatste is verbonden hoogstens
n het Rijksbureau mm
handelaren in uiteraard.
:n bewijs, op- maakt het tot basis van het huwe-
archeo- lijk. Vanuit dat gezichtspunt
dit laat zij de man en de vrouw af
rekenen met hun verleden, maar
het blijft een trieste geschiede-
nis. zo helemaal buiten God om.
n de
toe;
canen
Oud-
ning. Men vroeg mij, of ik er- heidkundig Bodemonderzoek. Hun
mee wOde «toppen. Ik
de oorzaak.
Het is ook ternauwernood
geworden, eerder een i
ken zonder vergunning
bouwd en dit hok de volgende dag
reeds klaar z
werk was i
boek is boeiend, levendig en zeker dernistisch brok toegepaste freu- ,7 Y
daar er in Chaam al zovéél hok- interessant Hun relaas wordt diaanse psychologie. Bij deze mluitueuze beschrijvingen en de
nog verduidelijkt met tal
'goede» foto's en tekeningen. Voor moeten
komen, 't Meeste belangstellenden in deze materie voegen, wipt het gebruik
xs al verricht in de is dit populair wetenschappelijke krachttermen en andere onbe-
fabriek. Na een week. toen de zaak boek in veel opzichten de moeite schaafde woorden is bepaald stui-
in B. en W. was geweest, kwam waard, tend.
Roy werd als no. 2 op die lijst
af
wilde evenwel waardig blijven.
H'us ue urie arue.uer* uc.ee
var?wethouder^De Rov bedankt- De vorige dag had ik ze
ZtioVom aUen de toegang tot mijn huis ont-
„<xmhT«arzE to« d, v.™*.
Verbazing Overleg bericht, dat "het op 17 jUn
'i Ten einde raad ben ik naar Koks ntite rekening afgebroken
toegegaan, om zijn medewerking
E, vlak n..at do banng.dat Jacquea.Kok, (45t. een de "eerSMUeT
e van het kippen- ChïïSt £i^v™™mS rtoj» tto ISljS^En^ dïï hid P" B«fe. meteen en ander bei, to on, noodhuiaje hadden la. r™'.":
nau ounwritmakers een cara- 3,1ikwel moed od omdat de familie waS belast, ging rk eens met hem ten staan en de boel hadden af-
gestationeerd, die hij van be- "gf JIgj}, ya$W?^n£w w —w™ m.. ,n«n m.,r
Ofschoon ik als lijsttrekker van de
boerenlijst de meeste stemmen
kreeg, deed zich het wonderlijke
geval voor, dat nu De Roy en
Adams tot wethouder werden ge
kozen, hoewel ik vóór die verkie
zingen al met De Roy was over
eengekomen, dat hij en ik wethou-
der zouden worden. Ik sloeg nl.
de capaciteiten van De Roy hoger
aan dan die van Adams. Zonder
mij echter te waarschuwen is De
Roy toch anders gaan manoeuvre
ren, met het gevolg, dat hij en
Adams wethouder werden. Vijf
van de zeven raadsleden stonden
toen aan de kant van De Roy
en slechts één, een middenstan
der. aan mijn kant. D4t is nu wel
anders, doch met dat al was
bleek me, dat hij de pest
gekregen had kan ik het hel
pen dat ik bij de boeren zoveel
vertrouwen geniet? en 2o is hij
ook degene geweest, die me de
das heeft aangedaan met die bou
werij van Koks. De burgemeester
had me beloofd, dat hij, na ken
nis genomen te hebben van mijn
bezwaren, de vergunning aan Koks
nog 24 uur zou vasthouden, om
alsnog met Koks nader overleg te
bouwen waar hij uiteindelijk 1
de, 20 meter naast me en schuin
voor mijn grote huiskamerraam.
De burgemeester wilde me dus
wel terwille zijn, maar nogmaals,
het is een zeer slappe man. En
De Roy is een heerser, een des-
ot, die mèt de burgemeester al-
handelaar. Die twee konden elkaar
niet zetten. Toen in 1946 de eerste
stukken tekent, hoewel dat
eigenlijk wethouder Adams als lo
co-burgemeester dient te doen.
Geen steek
Ik heb de burgemeester al her
haaldelijk op deze dingen gewe
zen. doch het helpt allemaal geen
steek. De gekste dingen doen zich
hier dan ook voor.
Nog vóór Nieuwjaar heb ik de
burgemeester daarom nog eens
duidelijk in de raad gezegd, dat
„boven" de bezem er door moet.
Niemand reageert dan echter en
men gaat over tot de orde van
de dag.
„En wat denkt u nu verder te
doen?" vroegen we ten besluite
boer Schoenmakers.
zitten. Ik krijg m'n bouw
vergunning op den duur toch. Ze
kunnen immers niet blijven weige
ren. Want dan ga ik het uitvech
ten. Zo nodig leg ik mijn situatie
voor aan de Kroon. Ik was fout,
dat moet ik eerlijk toegeven, maar
of men dan iemand behandelen
mag, zoals ze mil behandeld heb
ben, meen ik toen te moeten be
twijfelen,..." """f
den stond De Roy op een gemeng-
de lijst, waarin alle groepen ver
zeil over tegemvoordigd waren. Ik stond,
afkomstig van de lijst van De Roy
en 1 dat was ik van de
boerenlijst. Daar De Roy ervan
overtuigd was, dat hij maar op
de steun van 3 der 6 raadsleden
van zijn lijst kon rekenen, vroeg
hij mij, of ook ik op hem wilde
stemmen. Ik ging daarmee ak
koord. op voorwaarde dat hij op
mij stemmen zou. Zo gebeurde
het inderdaad en De Roy en ik
werden beiden wethouder, waar
door de graanhandelaar had afge
daan. Alles verliep daarna nor
maal, totdat er in 1949 weer
raadsverkiezingen nodig waren.
Nu kwamen de arbeiders uit met
een eigen lijst, aan het hoofd
waarvan boer Adams werd ge-
Elaatst. Dat mag wat vreemd lij-
en, maar Adams heette sociaal
voelend en ik weet al niet wat nog
meer. Bij de nu volgende verkie
zing wilden de arbeiders het zo
gespeeld zien, dat ik tot wethou
der gekozen werd als man van de
boeren, en Adams namens hen
èn de middenstand. Als dit niet
gebeurde zouden de arbeiders een
coöperatie oprichten voor het bak
ken van brood en het verkopen
van kruidenierswaren! Dit leidde
ertoe, dat Adams en ik wethouder
werden en De Roy aan de kant
kwam te staan. Dat wil zeggen,
dat hij wel lid van de gemeente
raad bleef. Twaalf jaar lang ben
ik wethouder geweest. En al die
tijd heb ik van De Roy weinig
of geen last ondervonden.
In 1958 kwamen er opnieuw
Van Koningskind tot Koningin,
door Margareth Irwin. Uitgave
Ad. M. C. Stok Zuid-Hollandache
Uitgevers mij., Den Haag.
Margareth Irwin heeft ons met
haar biografische roman Van Ko-
Nel ningskind tot Koningin de jeugd
van Elisabeth de Eerste van En-
3eland voortgezet, met het doel
e lijn naar haar koningschap,
dat een van de meest glorieuze
geweest in Engelands geschie-
Het thema van de nieuwe roman
an Nel Noordzij: de vraag naar
schuld vén een „gemummtfi- denis, door te trekken. De lezer
V K„ W|isi«jeiuc wuiui gesuiiciBi, men
K-iot-Viu? wordt geconfronteerd met de intri-
be lang rijk ges aan het hof. met de atriid
rooms-katholleken en sniL-
tevens wordt gewezen
op oe Karaktereigenschappen van
Elisabeth.
Doordat Margareth Irwin de ro
manvorm gekozen heeft, is zij er
in geslaagd, de afstand tussen het
heden en het verleden volledig te
niet te doen. hetgeen bet geheel
boeiend heeft gemaakt. Door de
rol spelen,
tijd tot tijd
door de bomen „Bess" nauwelijks
meer ontwaren, wat een nadeel
NIEZEN NIET MEER NODIG
permanente bloemen" in Amerika
Ethel Merman's hotelkamer stond vol met magnolia's,
chrysantemums en anjers bij haar eerste optreden in het
nieuwe seizoen in San Francisco. Ofschoon deze zangeres
overgevoelig is voor bloemen, hoefde ze niet éénmaal te
niezen, want de hele bloemenweelde was namaak. De
bloeiende namaakbloesembusiness in Amerika bernst na
tuurlijk niet alleen op het huldigen van allergische zange
ressen en toneelspeelsters. De invoer uit Italië en Hongkong
waar verreweg het grootste deel van de namaakbloe-
men vandaan komt is sinds 1955 niet minder dan twin
tig maal zo groot geworden.
Er gaat nu voor vijftig mil- leen nog maar echte bloe-
joen dollar per jaar in om, men krijgt voor haar eerste
verzekert „Time". Waren ze korsage en op haar begrafe-
vroeger van slechte en ordi- nis". Op sommige kerkhoven
naire kwaliteit, thans zien is het gebruik van kunstbloe-
de imitatieseringen, rododen- men verboden, niet zozeer
drons. geraniums, magnolia's om redenen van goede smaak
en orchideeën er zó echt uit. als wel omdat het zo lastig
dat je neiging zou krijgen ze wordt het gras kort te houden,
vers water tc geven, ook al Maar andere kerkhoven heb-
hebben de lelies soms gerani- ben aan de aandrang toegege-
umbladeren. Een exporteur ven en staan nu van alles toe.
irlijk genoeg uit en daar-
naken we hybriden". Er
Duurte
Contract
Dc duurte van echte bloemen
en de moeite om ze een tijd
je goed te houden hebben tot
dragen. Ofschoon plastic bl
In hotels, bars rcsteursnls <L'n
•n kintoren syn de echte bloe- .J
men al biina eeheel verdron- van8en cn nooit afgeknipt te
gen door de kunstmatige. Vele ^tJ.dCv0i<»ens Irvine*S
hotels hebben een levering?- v°,lg,ens,iIrvmg W?,te.;
contract lopen, dat voorziet in wSJLn r^C mnntln
een voortdurende wisseling van 1*£5, <Je „Ten£n
bloemen al naar gelang van
het seizoen, omdat het natuur- vrNe,es.j U®.1df.
lijk niet aangaat de hal in 2
juli met hulstbesjes te dekore-
ren. In San Francisco gebrui-
ken kunstschilders kunstbloe- ?"nsibJ0^,e,Ji, «even,
men voor hun stillevens. In veill*heid'
Texas stoften de dienstmeid- d,da'«
jes één keer per week dc beweert
rtlantnn af In nibble var, Oeweeri
e'ke'das'water te'fSven" Aen d"e
de Westkust hebben amsteur- 1 %hK.
tuiniers hun buren de ogen "^la8.t',c„
uitgestoken met schitterende i?,JL stV.«, „lt
bedden, boordevol met de pdLet.
prachtigste plastic tulpen. Vc- "I'S? °J"
le inwoners van Detroit, die Jf*1'„iJL®* '„„5
het moe geworden waren hun hfn®mfnTaoV i«^.n f"
met zorg gekweekte bloemen f Francisco
te zien ondereaan door ziek- daaraan toe: .Aan een
ten «T plaglnf droogte en ^ie ^"hLif he^ft'riaa^h^b iï
honden van de buren, hebben b ,f Q*L 'f ik
ze vervangen door imitatie- fiL o?
cultures, die nu dc lege plek- PL'a °olfrafff}. °P«ezette
ken in hun tuin kleurriik vul- p a houdt
T?ni\ Inu-cen buiten^y* va" Merkwaardigerwijze heeft
^aMnWécht* m*Mn0naïe- de *eweIdl*« die
maakte blauwe regen naast ku"stbloemen thans maken,
elkaar te planten, zodat hij de verkoop van echte nog
een bijzonder rijk geheel niet ernstig aangetast. De-
kreeg. „In de zomer kun jc zelfde man uit San Fran-
de ene niet van de andere on- cisco meent dat dat komt
derscheiden^', zei hjj,_ „maar doordat kunstbloemen de
voortdurend aan
- - .Bi - - |WL schoon
heid altijd zullen duren", zo
iHH"' U( Handelaars
in de winter wordt het wel
herirneren ook echte te ko
pen. Maar intussen dekken
de meeste bloemenzaken
Met Kerstmis knuffelen ver- zich toch maar naar twee
liefden etkeer te,en«oorfi, kanten. Ze verkopen de na-
onder een plastic mistletoe cn ma-i. __i. Wil
de bruid moet het stellen met np®"1"
polyethyleen oranjebloesem. »Jet »™n*tbloemen zei een
„Het is al zover gekomen", "'oemist, „we zeggen: per-
verzuchtte een bloemist uit manente bloemen, dat klinkt
Wichita, „dat een meisje al- beter".
