KRONIEK
11/
Een kanttekening
Geen gelijkheid in bedrijf;
wel gelijkwaardigheid
SH5II
ABASIN
Gesprek was levendig op
Jeugdfestival Yelp
Plan voor protestants
ziekenhuis Ensehede
Een woord voor vandaag
Margekwestie twistpunt
regering en onderwijzers
Aanvullend
moet aan
schoolgeld
banden
Vo&tang.e.£i
3
WEL EN WEE DER BETALINGSBALANS
jQE NEDERLANDSCHE BANK heeft deze week aan vele onzekerheid over
onze betalingsbalans een eind gemaakt. Het tweede kwartaal heeft een
tekort opgeleverd (op de zogenaamde lopende rekening) van f 70 miljoen.
De netto ontvangsten aan verleende diensten (o.a. scheep- en luchtvaart),
alsmede de netto ontvangen renten en dividenden, waren bij elkaar dus on
voldoende om het tekort op de handelsbalans op te vangen.
De schold om dat zo te zeggen ligt echter niet bij de diensten, de
renten en de dividenden, maar wel bij onze buitenlandse handel: onze in- jje christelijke visie op de
▼oer is te groot en onze uitvoer is te klein. i i /I
Nemen wij de eerste reven miuiden van dit Jaar ab een eetleel, dan blijkt *7 bedrijf was het on-
onie invoer 9M pet. poter te rij. dan vorig jaar in deeelfde periode. De Verwerp, waarover profdr. H. R.
uitvoer steeg echter slechts met 3Vi pct„ en dat is dan nog alleen te danken Wijngaarden uit Amsterdam op
de ultvoerstijging In het eerste kwartaal. In het tweede kwartaal was het zomercongres van de Calvi-
Prof. Wijngaarden op zomercongres C.S.B.:
er helemaal geen stijging meer bij.
De revaluatie draagt hiervan in sterke mate de schuld. Wij zijn door het
duurder maken van onze gulden met onze produkten in het buitenland ook
duurder geworden. In een aantal gevallen hebben de exporterende bedrij
ven noodgedwongen hun prijzen verlaagd om hun export niet kwijt te
raken, maar niet ieder kon zich die luxe permitteren.
Of onze concurrentiepositie in de naaste toekomst zal verbeteren, betwijfe
len wij. De kostprijs loopt eerder nog verder op. In de eerste plaats door
het enorme gebrek aan arbeidskrachten.
In menig bedrijf kan hierdoor niet op volle kracht gewerkt worden, waar
door een produktiestijging wordt vertraagd en een daling van de kost
prijs per stuk wordt verhinderd. Ook de loonstijgingen, die in het vat zitten,
zullen de kostprijs verder opvoeren.
Niet voor niets waarschuwde het Centraal Orgaan voor de Economische Be
trekkin ren met het Buitenland er vorige week dan ook voor, dat wij bij
onze buitenlandse concurrenten achterop dreigen te raken. Alleen door onze
export steeds verder op te voeren, is in de toekomst onze werkgelegen
heid en onze welvaart verzekerd.
In tegenstelling tot de uitvoer neemt de invoer behoorlijk toe. Toegegeven,
in juli was dit juist niet meer het geval, maar wij moeten voorshands aan
nemen, dat dit een uitzondering is.
De sterk gestegen koopkracht komt ln het binnenland onvoldoende aan haar
trekken. Dit zal nog wel erger worden, nu blijkt dat de industriële pro-
duktie de laatste maanden ook geen vooruitgang meer laat zien.
Er wordt dan ook volop in het buitenland gekocht. Na de revaluatie is er
zelfs een prikkel bijgekomen, omdat de invoer goedkoper is geworden.
Wij voeren echter niet alleen veel meer duurzame consumptiegoederen in (in
het eerste halfjaar 25 pet. meer dan in het eerste halfjaar van 1960). maar
ook veel meer machines, apparaten, halffabrikaten en grondstoffen.
De bedrijven kopen gemakkelijk. Zij kunnen volop eindprodukten leveren.
Bovendien zitten zij niet in geldnood. Hebben zij zelf niet genoeg, het voort
durend toenemen van de kredieten door de banken bewijst, dat deze kraan
wijd open staat. Er komt dan ook steeds meer geld beschikbaar voor aan
kopen. Of de op 31 augustus door de Nederlandsche Bank in werking ge
stelde kredietbeperking uiteindelijk de aankopen in het buitenland zal in
perken, moeten wij maar rustig afwachten.
Het tekort op de lopende rekening van de betalingsbalans zou nog opge
vangen kunnen worden door een grote stroom van kapitalen uit het buiten
land naar ons land. Dit was echter in het tweede kwartaal evenmin het ge
val als in het eerste kwartaal. Wij betaalden per saldo niet minder dan
f 347 miljoen aan het buitenland (o.a. wegens aflossing van schulden). Bij
elkaar raakten wij dos f 417 miljoen kwijt.
En daar er ln het eerste kwartaal in totaal f 240 miljoen wegvloeide, ver
minderde ons bezit ln het eerste halfjaar met niet minder dan f 657 mil
joen. Dit steekt wel heel schril af tegen het overschot dus een toestro-
ming van f 624 miljoen in het eerste halfjaar van 1960. Het kan dus wat
men noemt verkeren.
Deze aderlating weerspiegelt zich duidelijk in ons goud- en devlezenbezit.
Op het eind van 1960 bezat de Nederlandsche Bank f 6255 miljoen aan goud
en deviezen. Begin deze week was er f 5984 miljoen in kas. Dit valt dus
gezien het revaluatieverlies van f 290 miljoen heel erg mee.
De klap Is dan ook niet aangekomen bil de Nederlandsche Bank, maar bij
de handelsbanken, die ook deviezen bezitten, en wel in het buitenland. Eind
december bezaten onze handelsbanken gezamenlijk nog f 624 miljoen aan
kortlopende vorderingen met een deviezenkarakter: eind juni jl: was dit saldo
ingekrompen tot het luttele bedrag van f 13 miljoen.
Ons devlezenbezit ls dus sterk verminderd. Voor de baiiken zelf betekent dit
nog geen verlies. Zij hebben haar kortlopende vorderingen omgezet ln lang
lopende vorderingen, welke niet onmiddellijk opvraagbaar zijn en dus ook
geen devlezenkarakter hebben. Die langlopende vorderingen stegen van f 1181
miljoen op het eind van 1960 tot f 1730 miljoen op het eind van juni 1961.
nistische Studenten-Beweging (C.
S. B.) te Lunteren een duidelijk
referaat hield.
Allereerst wees de spreker erop, dat
de bijbel de mens tekent als geschapen
met de opdracht: liefhebben. Hij is ge
roepen om vrij te zijn in gebondenheid:
zijn bestaan en zijn vrijheid mogen niet
tc i koste van die van de andere gaan.
Het bedrijf nu. waarin de mens te
werk is gesteld, is geen gemeenschap.
Het is geen verbondenheid op grond van
ideële motieven, maar op grond van
economische motieven. Er bestaat dan
ook geen gelijkheid van werknemers on
derling. er is verschil o.a. in begaafd
heid: maar er is wèl gelijkwaardigheid.
Bij het samenwerken is het een bijbel
se eis, dat men verantwoordelijkheid
voor elkaar betracht, zodat dat de ander
ook zo goed mogelijk tot zijn recht komt.
bij hii de nadruk legde op het grote be
lang van dergelijke bezinningssamen-
komsten.
Op de algemene ledenvergadering
werd een nieuw bestuur der C.S.B. ge-
installeerd: J. D. Ubels, praeses; mej.
W. S. de Groot, abactis; G. van Oost
veen, fiscus. Het abactiaat is gevestigd:
Nic. Maesstraat 38br, Amsterdam.
Vragen
Prof Wijngaarden werkte een en ander
nader uit op de punten van loon. arbeids
voldoening en gezag. Verschillende pro
blemen vragen hier om een oplossing:
hoe moeten prestaties beoordeeld wor
den; hoe bereikt men, dat ieder steeds
plezier in zijn werk heeft; welke vor
van medezeggenschap kunnen er in
bedrijf zijn?
Tenslotte stelde de spreker, dat in het
bedrijfsleven geen rechtlijnige ontwikke-
ting is. Het is een proces, dat nooit
klaar is, maar steeds weer andere
aanneemt Hierbij zal telkens
antwoord gegeven dienen te worden
aar de norm van liefde en recht.
Als laatste spreker op dit C.S.B.-con-
gres trad op drs. G. Puchtnger, die een
causerie hield onder de titel:,, Vier gro
te journalisten". Hierin belichtte hij op
interessante wiize de persarbeld van
Groen van Prinsterer, Kuyper, Coiijn
en Schilder.
Dit samenzijn van een week werd be
ëindigd met een gezellige feestavond.
Daarop verrichtte de conferentie-voor
zitter, drs. Tj. Jongsma, de officiële
sluiting van dit geslaagde congres, waar-
Artuertenti*
kalmeert de zenuwen
zonder slaap te verwekkent
Beroppingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Tricht (toez.l: C.
Gel
der. kand. tc Amsterdam; te Hattem
(toez.): J. de Olde te Steenwijk; te Ba-
byloniënbroek (toez.): C. v. Wingerden,
kand. te Harderwijk; door do generale
synodo als zendellngspred. van de Gercf.
Zendings Bond. voor het zendingsveld
to Bwona Loubser, Eldorct (Kenya): J.
J. Tigchelaar to St. Anthonypolder.
Aangenomen naar Blija: L. J. v. d.
Kam te Bcrkenwoudc.
Bedankt voor St, Annaland: W. de
Bruijn tc Ermelo.
Christ. Geref. Kerken
Tweetal te Elburg: G Blom te Meer-
kerk en E. Venen,, te Zwtfndreeht: t. zijn prerogatief, waarom menigeen
Kunst nader tot
de jongeren
(Van een medewerker)
mer aan het Jeugdfestival Velp
I _n prerogatief, waarom menigeen
Papendrecïit: H. w Êcriand te Amers-jhem heeft moeten benijden, kwijt.
I,k,rt en J. Kampman 1. Rü-bur». He[ festival> drie Jaar gelden
De wereldberoemde (Amerikaanse) mogelijk gemaakt door de onbaat-
architectEeroSaarinen. ia vrijdag in z geest van de acteur Hans
Ann Arbor. (Michigan) na een hersen-
operatie overleden. Saarinen. die in Tiemetjer (die inmiddels IS terug-
FinUnd werd geboren, was 51 jaar. Hijgetreden na gebrouilleerd te zijn
werd als een der grootste pioniers van 0 t,
de moderne architectuur beschouwd. geraakt met de minder oorspron
kelijk denkende medeleiders), is
weer voorbij; de jongen en het
meisje die het hebben meegemaakt
moeten weer met de voeten op de
grond staan en zich instellen op
het a-muzische schoolwerk van
De schooljeugd vierde klassers mid
delbaar onderwijs hebbeu belangrijke
dingen gehoor odver bouwkunst, ovi
film, over de boodschap, die toneel kan
brengen, over het begaan-zijn van een
schrijver met lijn publiek, zijn innig
zoeken naar het hart van de lezer (een
mede-mens), kortom: over zeer vele
ken, die bü dc knnstcn inwonen.
(Advertentie)
HOE GE'UKKIG TE LEVEN MET REUMATIEK
Leef opgewekt. Neem Togal tabletten. Bevrijdt U afdoende van pijn,
reumatiek, ischias, spit, hoofd- en zenuwpijn Morgen reeds mogelijk.
Togal is veilig voor de maag. Bij apoth. en drog. TOGAL 0.95; 2.40; 8.88.
Verpleeghuis voor
chronisehe zieken
krijgt voorrang
(Van onze correspondent)
DE plannen om in Enschede een
protestants-christelijk zieken
huis te stichten krjjgen steeds vas
tere vormen Na vele voorberei
dende besprekingen, o.a. met de
besturen van de beide bestaande
ziekenhuizen, is een voorlopig co
mité gevormd, dat thans aan alle
raden van de protestantse kerken
en aan het Leger des Heils in En
schede een brief heeft gezonden
waarin wordt gevraagd om morele
steun voor het plan en voorts om
deel te nemen in het bestuur van
de te vormen stichting.
Het voorlopig comité stelt zich
Wonen Vort een stichting in bet lev
roepen onder dc naam protestants raden.
christelijk ziekenhuis en verpleeghuis
chronische zieken". Men wil dan
oeginnen met een verpleeghuis voor chro-
ie zieken, omdat gesprekken met
•le medici hebben geleerd, dat daar
op het ogenblik de meeste behoefte
bestaat.
Reeds enige Jaren speelde bij enkele
Enschedeërs het idee van een protes
tants ziekenhuis door het hoofd,
behoefte hieraan is de laatste jaren niet
minder geworden. Bovendien ld Zieken
zorg, het neutrale ziekenhuis waarvan
het bestuur uit protestanten moet be
staan, thans bezig met dc realisering
van vrijwel de laatste uitbreidingsmoge
lijkheden. Voorts is cr in Enschede nog
Men zou kunnen beweren, dat het pro
gramma nauwelijks te torsen is geweest
zeventienjarigen en dat het om
geestelijke en lichamelijke gesteld
heid vroeg van een geoefende frontsol
daat. Zker zal niet alles zijn bezonken
en veel zal naast de zeef van het ge
heugen zjjn gevallen. Maar één kostbaar
duig zullen de jongelieden vandaag mee
naar huis hebben genomen: de ervaring
dat de reine, rechtschapen kunst (in fei
te: een contradicto in terminis) erop uit
is ons hart te raken, ons van binnen
ontmoeten; dat de kunst bedoelt de
mens (kunstenaar) te verbinden met de
andere (zijn beschouwer). Misschien
veel later zrl de jonge, die deze week in
Arnhem en Velp is geweest, beseffen,
dat de kunst, door dc kunstenaar kan
leiden tot een gesprek.
instpunt.
HHHne geworden
cultuurweek van vorige
Vandaag een drietal commenta
het besluit van de Sowjetunie weer te be
ginnen met het nemen van proeven
kernwapens. De Volkskrant schrijft:
„Cliroesjtsjefs uitdaging tot de heli
heid speculeert erop dat de angst
zal zijn dan het verstand; dat de evidente
anti propagandistische noot bij dit losli r
van monsters, overstemd zal worden door
angstgeschreeuw; dat de brutale Rnssischi
machtspolitiek overal mensen bereid zal
vinden om het hoofd te buigen. Het kan
premier Chroesjtsjef weinig schelen
deel van de mensheid hem bewondert of
haat, als allen maar voor hem beven. Zijn
bondgenoot is dc angst van dc gewone
die aan de toekomst van z\jn kinderen
denkt- Tegen deze achtergrond van vri
sluimert de gedachte: gcêf Chroesjtsjef
's hemelsnaam Berlijn als daarmee di ge
moedsrust van meer dan een miljard
sen gekocht kan worden.
Het is deze drogreden, gericht op het
kweken van defaitisme, waarmee de Rus
sische politiek van dreigen de laatste tijd
het moreel van de hele niet-commnnis-
tische wereld aftast. Chroesjtsjefs verbreking
de kern-stop, in doorzichtig nota-papier
verpakt, doet nauwelijks een poging
politici, die van nature geneigd zijn
licht te zoeken achter donkere Russische
wolken, te overtuigen. Reeds lang
Reten, eigengereide atoombommen, merk-
De Ganllc, en de bouw. van ondergrondse
proefstations in Amerika, zonder dat hierbij
ontploft is, zijn de argumenten die
namens Chroesjtsjef worden aangevoerd,
loopt premiet Nehroe zelfs bij de
eerste oppervlakkige indruk niet
Rusland heeft de hele wereld doelbewust
gebrutaliseerd."
rij e Volk noemt de Russische
beslissing verpletterend als het schrijft:
„Het bericht uit Moskou is verpletterend
door wat erin wordt medegedeeld en door
wat het in ruimere zin betekent De her
vatting van de kernwapenwedloop, die het
onvermijdelijke gevolg van de Russische
stap is, zal steeds meer landen gaan
sleuren. Elke hoop tenminste op dit
punt, dat voor alle betrokken partijen be
langrijk leek, een akkoord te bereiken
weggeslagen.
Het bericht is ook verpletterend omdat
eruit blijkt, hoe zelfs het uiterste minimi
aan vertrouwen in Russische bedoelingen
plechtige verklaringen weer misplaatst
gebleken.
Als dit mogelijk is, als een jarenlange
wereldwijde campagne die ook zoveel
lijke en goedwillende mensen in het Westen
en in do neutrale landen beïnvloedde,
zoveel cynisme plotseling in zjjn tegendeel
kan verkeren, dan is alles mogelijk."
Do Tijd-De Maasbode merkt
o.m. op: „De werkelijke reden voor dc Rus
sische maatregel is wellicht, dat de Sowjet-
otoomgclccrden Chroesjtsjef hebhen duide
lijk gemaakt, dat men in de ontwikkeling
van nienwe kernwapens aan proefexplosies
toe was, Chroesjtsjef heeft wellicht de hoop
gekoesterd, dat Kennedy, onder druk van
dc Amerikaanse atoomgeleerden, eerder tot
de hervatting van de kernproeven zou zijn
overgegaan. Amerika heeft dat echter niet
gedaan, en de Sowjetunie durfde kennelijk
zelf niet langer te wachten.
Het is betreurenswaardig dat cr nu weer
kernproeven worden genomen, a! zal men
Washington opgelucht zijn dat het niet
ïerika maar Rusland is, dat dc experi
nten het eerst moest hervatten. D
Sowjet-propaganda is tot heel wat in staal
Chrocsjtsef zal moeito hebhen zij;
jongste besluit, bijvoorbeeld voor de jonge
staten acceptabel te maken."
Romme, Van Niftrik
en Diepenhorst over
samenwerking
craten houdt op 15 en 16 september op
de Witte Hei een congres over de chris
ten democratische samenwerking. In
Nederland zijn de jongerengroepen van
de K.V.P., de federatie van Christelijk-
Historische Jongerengroepen en de
Arjos bij de internationale unie aange-
Drie sprekers zullen hun visie geven
er de mogelijkheid om te komen tot
een gezamenlijk christen-democratisch
politiek program. De K.V.P.-jongeren
brengen mr. C. P. M. Romme mee, een
c.h. visie wordt vertolkt door prof. dr.
G. C. van Niftrik, en als anti-revolutio
nair spreekt prof. mr. dr. I. A. Diepen
horst. De conferentie wordt besloten met
een forum., waarin behalve de sprekers
ook dr. K. Hahn van het bureau van de
internationale unie van christen-demo
craten uit Rome zitting zal hebben.
Gestage vooruitgang
van Barthiméus
Een dezer dagen is het jaarverslag
van Barthiméus over 1960 verschenen.
Uit heel het verslag spreekt dank
baarheid en het toont aan dat de za
ken van Barthiméus gestaag vooruit
gaan. Er wordt ook in vermeld, dat
Barthiméus veleden jaar oktober 45
jaar bestond, wat toen niet feestelijk
is herdacht.
Met grote dankbaarheid herinnert prof.
dr. I. A. Diepenhorst aan de opening
van „De Ehze", het tehuis voor verstan
delijk minder begaafde blinde en slecht
ziende kinderen, waarmee een lang ge
koesterde wens m vervulling ging.
De afgetreden directeur van de Brail-
leschool, de heer J. Laansma schrijft
de vorderingen der leerlingen, van
het aantal in het afgelopen jaar met
2 is toegenomen tot 103. De oud-leerling
die op het ogenblik aan de universiteit
Brussel bezig is voor zijn doctoraal
imen theologie, de heer E. Schafer,
wordt in het bijzonder genoemd.
De directeur van de School voor
Slechtzienden, de heer W. Th. Stolk,
vermeldt dat er verleden jaar november
99 kinderen op zijn school waren; hel
hoogste aantal dat tot nu toe werd ge
boekt. Ook wordt er in het verslag her
innerd aan de aanstelling van de heer
C. P. de Bruyne, als propagandist
Barthiméus.
Ds. A. de Vries eindigt het overzicht
met de woorden: „Achter ons ligt een
jaar, waarin veel was dat ons dwingt
tot grote dankbaarheid. Gods bewarende
Ons ,Mjn in de wereld en toch niet van de wereld" roept
in menig leven spanningen op. Het is altijd zo geweest en
het zal altijd zo zijn, dat „de wereld" wat vreemd aankijkt
tegen christendom en christenen, soms wat meewarig, soms j
ook uitgesproken vijandig al naar gelang de geest des tijds
is. Schrijvend over die spanningen zegt Johannes dit: ,£iet
welk een liefde ons de Vader heeft gegeven, dat wij kinderen
Gods genoemd worden en wij zijn het ook! Daarom kent de
wereld ons niet omdat zij Hem niet kent. Geliefden, nu zijn
wij kinderen Gods en het is nog niet geopenbaard wat wij
zijn zullen; maar wij weten, dat, als Hij zal geopenbaard
zijn, wij Hem gelijk zullen wezen; want wij zullen Hem zien
gelijk Hij is!"
Twee tegenstellingen: de christenen zijn kinderen Gods -
de wereld kent God niet en begrijpt daarom de christenen
niet. En: de wereld leeft bij het heden de christen bij Gods
wederkomst.
Nogmaals: het zijn tegenstellingen die soms spanningen op
roepen. Want het niet van deze wereld zijn, het leven naar
de toekomst, is niet gemakkelijk. Maarwij worden kin-
deren Gods genoemd en wij zijn het ook! Laat het uw triomf
kreet èn uw dagelijks gebed zijn. Het gebed tot uw almach
tige Vader in de hemel!
Afspraak niet
nagekomen'
T"*|E in de algemene Nederlandse
Onderwijzers Federatie
(ANOF) samenwerkende onder
wij zersorganisaties (ruim 60.000 le
den) zijn van mening, dat de rege
ring de met haar gemaakte afspra
ken wat betreft het gelijktijdig en
evenredig van onderwijzers mee
delen bij algemene salarisverbete
ringen voor ambtenaren heeft ge
schonden. In een artikel in het
Schoolblad, het orgaan van de
Ned. Onderwijzers Vereniging,
wordt gezegd, dat z.g. margekwes
tie bij de salariëring voor het on
derwijzend personeel de aanlei
ding vormde tot dit conflictpunt
tussen regering en ANOF. Het is
toegespitst, nadat minister Toxo-
peus het ANOF-bestuur een au
diëntie over deze kwestie had ge
weigerd. Volgens Het Schoolblad
zijn de onderwijzers-organisaties
,c
Aandacht
Te oordelen naar de toegewijde aan
dacht, jdre de jeugd aan de dag heeft ge
legd voor alle groepsgesprekken, voor de
belérende, de vrijblijvende, de spciender-
wijs-didactische (Gabriël Smit, Guillau-
mc van der Graft) en voor de formeel-
informatieve gesprekken, ontkent hel
Jeugdfestival Velp elke pessimistische
toespeling op het verloren gaan var
gesprek.
Er mag onder dc inleiders van deze
week een opmerkelijk ontroerende A. i
uitbreidingmogelijkheden heeft, welke Domburg, film-lector aan de r.k. uni-
mogelijkhedcn de eerste tien Jaar waar- versiteit in Nijmegen, zijn -eweest, die
schijn!ijk niet te verwezenlijken zijn. onder dc jeugd enig gal naar boven
De belangrijkste promotors van hetbracht (hij leidde donderdag een film-
plan zijn ongetwijfeld ds. D. J. Ras. forum van jongeren, waarin hij onaange-
gcref. predikant In Ensehede en de her- naam-autoritair en verbijsterend ouder-
vormde arts A. D. van Loin. Ds. Ras -ets de baas speelde de jeugd siste
hoopt, dat eind senlember de stichting»-zelfs enkele keren van ontzetting als
acte is gepasseerd. Binnen een jaar ver-hij zei iemand te iong te vinden om een
wacht hij de start van het verpleeghuis nfwijkend oordeel over een film te heb-
ln een bestaand onderkomen, terwijl on- ben L de anderen hebben dc jeugd het
dertussen gewerkt wordt aan de houw gevoel bijgebracht, dat kunst, in zekere
n nieuw verpleeghuis dat later j expressies, verwant is aan naatenliefde.
irden nltgebreld met een gewoon
ziekenhuis Zowel de besturen van de De grote winst van dit derde Jeurd-
belde bestaande riekenhulren als het ge- 'estival Velp ligt bovendien hierin, dat
«tlehtinf ta hc, leven te te - op bet ....oord v.b de kerke «ver HotxwT. daj En
Tijdens een gisteren in Utrecht
gehouden vergadering van dé Ver
eniging van leraren bij het voor
bereidend hoger- en middelbaar
onderwijs heeft de voorzitter, drs.
P van Houte, enkele opmerkingen
gemaakt over de mammoetwet.
Het feit dat bijzondere scholen op
gericht kunnen worden zonder
subsidie aldus wordt in de wet
bepaald zet voor dit onderwijs
een achterdeurtje open dat voor
het openbaar onderwijs niet be
staat.
Drs. Van Houte voorzag in verband
daarmee voor het openbaar onderwijs
een weinig rooskleurige toekomst. Nu
de bijzondere scholen voor voortgezet
onderwijs bij inrichting en exploitatie
geheel gefinancierd worden uit de al
gemene middelen, dient, zo verklaarde
hij, het zogenaamd aanvullend school
geld aan banden te worden gelegd.
Ook heeft de heer Van Houte gespro
ken over de tanende belangstelling voor
de problematiek van het maatschappelij
ke en politieke leven in het algemeen er
het verenigingsleven in het bijzonder.
Volgens drs. Van Houte opent het ver
schijnsel van de non-participatie weinig
optimistische perspectieven. Denken en
handelen worden steeds meer overgela
ten aan een steeds kleiner aartal be-
roepsfunctionarissen. Dit is op den duur
een dodelijk gevaar voor de democratie,
zo meende hij.
De oorzaak van de tanende belang
stelling voor de problemen van staat en
maatschappij moet men, zo meende drs.
Van Houte, niet zoeken in het technische
vlak.
Het kwijnend vergaderingswezen is éèn
gevolg van de hiiidlge mentale dispo
sitie. De voornaamste oorzaak van het
verschijnsel der non-participatie is het
proces van centralisatie van macht en
bevoegdheden ten gevolge van de min
of meer noodzakelijke instelling van be
roepsfunctionarissen en als gevolg daar
in van de minimalisering van de leden.
Tenslotte meende drs. Van Houte
dat de positie van de leraar is gedeva
lueerd ten gevolge van de grote toe
name van het aantal en door het nog
steeds stijgende aantal onbevoegde
leerkrachten.
ACADEMISCHE EXAMENS
isterdam ls geslaagd
leuterpedagoglek: mevr. E. R.
eart-Heyligers (Den Haag).
UTRECHT. Voor het e
vastbesloten de strijd voor deze ei
rechtvaardige zaak voort te zetten w
en niet te rusten, voordat de uit
1946 daterende afspraak zoveel
mogelijk is nagekomen. s«
Ïjekwestie is een uitvloeisel van
anuari 1958 tot stand gekomen
salarisverbetering voor de lagere en mid- g.
delbare ambtenaren. De „vertaling" van zi
deze verbetering voor de onderwijzers
salarissen leverde reeds moeilijkheden
op. Beide partijen vonden uiteindelijk el
kaar, op het punt van de marges werden d
de onderhandelingen officieus voortge- ti
zet. In de centrale commissie weigerden g;
de ambtenarencentrales (met instem
ming van de onderwijzersorganisaties) p
akkoord te gaan met een margeverbete- b
ring uit de z.g. franjepot. De regering r
bepaalde toen, dat zij de zaak eerst aan
de orde wilde stellen bij de verdeling
de „ruimte" voor 1962 en 1963, waar- n
vóór 1 januari a.s. zal worden-onder- w
handeld. Dit standpunt beschouwde zij t>
als een logisch uitvloeisel van haar op- v
vatting van de z.g. vrijere loonpolitiek.
De onderwijzersorganisaties menen daar- u
entegen, dat de margekwestie een oude E
zaak is, die buiten de „ruimte" moet
worden gefinancierd.
De inhoud 1
Wat de materiële Inhoud van de marge
kwestie betreft gaat het volgens do i
A.N.O.F. om een geringe verbetering j
:.g. margetrekkers. Dit zijn de
onderwijzers bij het n.l.o., b.l.o. en v.g.l.o
en de hoofden van scholen. De met deze
groep vergelijkbare ambtenaren kregen 1
volgens de A.N.O.F. per 1 januari 1958
een 6alarisverbetering van maximaal c
twee en soms zelfs vier pnnten (één pnnt
ls ongeveer 15)De margetrekkers kre
gen echter één punt. j
Over deze ongelijke behandeling ont
stond grote ontevredenheid. De A.N.O.F.
beroept zich op een ln 1946 tussen haaf
en de regering gemaakte afspraak, waar
bij, werd bepaald, dat by algemene sala
risverbeteringen voor .ambtenaren voor
taan het „gelijktydig eh evenredtjj" voor
onderwyzers zou gelden. Deze spelregel
alle onderwijzers van het groot- i
ig wordt geacht, is de regering
niet nagekomen, zo meent het school
blad.
Toen bleek, dat de regering eerst per
1 januari 1962 de datum waarop voor
de ambtenaren de tweede periode van de i
z.g. vryere loonpolitiek begint ver
hoging van de marges in overweging 1
wilde nemen, heeft het A.N.O.F.-bestuur
de kwestie op 30 mei j.l. met minister i
Cals besproken.
Daarbij bleek, dat de minister
hieraan niets kon doen, omdat
de regering volgens het schoolblad een
standpunt heeft ingenomen als uitvloeisel
van haar opvatting over de toepassing
van de z.g. vrijere loonpolitiek voor amb
tenaren. Daarom werd een audiëntie aan
gevraagd by minister Toxopeus, aange
zien hij voor het salarisbeleid verant
woordelijk is. Toen het antwoord op dit
op 31 mei j.l. gedane verzoek uitbleef
werd op 21 juli j.l. op een antwoord
aangedrongen. Een week later berichtte
de minister, dat hy een onderhoud met
het ANOF-tiestuur over de margekwes
tie niet opDortuun achtte.
Wij vinden dit in hoge mate teleur
stellend om geen scherpere kwalificatie
te gebrniken" zo schrijt het schoolblad.
standpunt nog enige kans heeft
te zegevieren, moeten we afwachten. Nu
de regering geweigerd heeft onze argu
mentatie op dit ogenblik nog eens aan
te horen, zullen we ons moeten beraden
welke wegen we nog verder gaan bewan
delen. Een ding staat vast: loslaten doen
we deze zaak niet".
UTRECHT.
J. Klok (Ede);
Advertentie
AOSRAM
~iVER de vrije zaterdag wind ik me natuurlijk
niet op. Het is tegenwoordig ook geen bon
ton meer, je ergens over op te winden. Het ge
tuigt van beschaving en evenwichtigheid als je
de dingen weet te accepteren. Trouwens, als ik
nu eens onbeschaafd of onevenwichtig had willen
zijn, wat had ik dan moeten doen? De witkwast
nemen en op straten en schuttingen kalken:
„Weg met de vijfdaagse werkweek"? Ach, maar
je wilt toch ook resultaat zien, nietwaar? Ge-
kalk zou tot niets leiden; bovendien is het ver
boden, geloof ik.
't ls eigenlijk vreemd gegaan met die zater
dag. Ondanks het feit dat ik geen televisie heb,
is er wel een man aan de deur geweest, die
wilde weten of ik vóór of tegen commerciële t.v.
was. Het scheen van groot belang dat mijn me
ning over dit afgekloven onderwerp zwart op wit
stond. Zo niet met de zaterdag. Geen enquêteur
wipte eens even langs om namens de minister
een diepgaand opinie-onderzoek te plegen.
De vrije zaterdag was er zomaar. Net wn
bromvlieg. ,rZoem-zoem waar ik vandaan kom,
dat gaat je niet aan. je hebt me niet uitgenodigd,
maar ik kom toch lekker hinderlijk in je kamer
vooral alles maar leuk vinden en evenwichtig en
beschaafd de dingen accepteren. Geen rebellie,
geen witkwast, braaf zijn. Het is duidelijk dat
dit moeilijkheden geeft. Ik heb de oplossing ge
zocht in iets wat niet gebruikelijk is in onze krin-
en
Het is beschaafd en evenwichtig om je niet op
te winden en de dingen gewoon te accepteren. Ja,
ia. goeje morgen maar wat is het eind? Dat
ie hele gezin denkt, dat ze op hun vrije zater
dag de beschikking hebben over een privé-baboe.
Want: zoem-zoem. lekker vrij, moeder bedenk
ens wat leuks en waar is de s'eutel van mijn
louter uit opvoedkundige overwegingen. Kalm en
weloverwogen kwam ik opgetut en aangedaan aan
het ontbijt, waar ik begroet werd met: .Moeder
we willen graag geroosterd brood" en: „Zo wat
ben jij mooi op de vroege morgen"
„Als tulHe toast willen eten, best, dan gaan
jullie je gang maar, de broodrooster staat in
de keukenkast. En weten jullie waarom ik zo net-
ies ben? Ik ga weg vandaag".
„Weg!? Waarom?"
„Nou gewoon omdat ik vandaag mijn vrije za
terdag eens opneem".
Toen volgde er éen hartroerend stukje volksto
neel, maar omdat ik geen stinkende wonden wil
de maken, stond ik mezelf niet toe een zachte
heelmeester te zijn en verdween.
O, 't was helemaal niet dol hoor eerlijk gezegd
was er zelfs geen lor aan.
Ik liep met mijn ziel onder mijn arm te denken
hoe Jan Steen-achtig het thuis zou gaan. „O, bes
te brave bonzen uit het bedrijfsleven, lieve goe
de ministers en andere hoge hurren" dacht ik,
„wat doen jullie me toch aan? Waarom is het
nodig, dat ik hier mijn dag loop te verdoen om
mijn dierbaren thuis vrije-zaterdag-rijp te ma
ken?"
Drie keer heb ik in een telefooncel gestaan,
drie keer ben ik sterker geweest dan hij die een
stad inneemt. To zeven uur 's avonds hield ik
het vol. Moe en melig kwam ik thuis. Wie
schetst mijn verbazing toen ik in een net huis
kwam. waar een zonnige vader met drie gedou-
ehete kinderen vredig zat te mens-erger-je-niet-
ten? Overal stonden bloemen zelfs in de keuken
hingen de madeliefjes slap in een vaasje om
mij te verwelkomen. Alles wees erop. dat ze ge
loofd hadden in mijn terugkeer.
- Wat toen volgde was pas echt goed volkstoneel,
want iedereen kreeg iedereen, 's Avonds zei mijn
man: .Jij moest tiet huwelijks- en doopsformu-
lier nog maar eens overlezen, dame. Daar staat
duidelijk in dat weglopen volgens de spelregels
niet mag".
Ik was weer thuis en werd geplaagd. Dat deed
me goed en dus antwoordde ik, op dezelfde golf
lengte: ,Jk zal ze je vóórlezen Jouw aeheugen
heeft ook wel een opfrissertie nodig".
MINK VAN RIJSDIJK
