oo Luifelbaan Zuidwest wordt officieel geopend -S*K- Stroom van goede woorden en geschenken bij Grofsmederij n.v.HET mQtQrhuis Boekje over boeiende en 3 -oktoberviering betrouwbare gids NIEUWE LEIDSCHE COURANT VRUDAC 1 SEPTEMBER 1961 Alle winkels nu betrokken Tf NICE TIJD geleden werd in Leiden-Zuidwest de laatste winkel be- trokken van het winkelcentrum aan het 5 Meiplein en het Bevrijdings plein. Ter gelegenheid van dit feit zal op vrijdag 8 september de officiële opening van de „Luifelbaan" zoals dit winkelcomplex nu heet, plaats hebben. In aansluiting op deze opening door burgemeester jhr. mr. F. H. van Kinschot is er twee dagen feest in Zuidwest De actieve winkeliers vereniging heeft een groot aantal festiviteiten georganiseerd, die jong en oud veel genoegen zullen verschaffen. Vrijdagmorgen 8 september zal de bur gemeester door de onthulling van dc neon-verlichting „De Luifelbaan-' die op het maquette-huisje op de hoek van 5 Meiplein en het Bevrijdin-gsplein aangebracht de officiële opening verrich ten. Na dit gebeuren zullen postduiven worden gelost als symbool van vrede samenwerking. Samen met de leden van de winkeliers, vereniging zal 'het college van E dan een rondrit langs de wankels maken met het bekende Clippertje. Kleuters tot en met de leeftijd van vijf jaar zullen dan een speciaal gecomponeerd loflied laten horen m m. v. het Leidse Politie Muziekgezelschap. Kleuterfeest 's Middags om half twee beginnen de eigenlijke feestelijkheden met een penkastvoorstelling voor de jeugd va kleuterscholen; hierbij zal dan tevens een tractatie worden aangeboden, poppenkastvoorstelling wordt bij goed wer op de pleinen gehonden, anders in de scholen. Na afloop gaan de kinderen per Glippertje naar de scholen terug. Om half vijf beginnen de kinderspelen RADIO TELEVISIE m m LIGTVOET j Agenda voor Leiden en Den Haag Vrijdag Zuiderkerk. 8 uur: Koraalmuziekre- petitie 3 Octobervereniging. Breestraat 165, 34.30 uur: Receptie J. J. Schoenmakers, 40 jaar bij Van Gend en Loos, thans directeur te Leiden. Kleine Burcht, 8 uur: Ledenvergade ring Leidsche Distriotsdambond. Gymlokaal Hooglandse Kertcgracht- school. Kaasmarkt 1, 8 uur: Installatie G. J. van 't Spyker tot hoofd Geref. Uloschool. Hoogl. Kerkgracht Oegstgeest, hal Florascfaool, Lange Voort, 4 uur: Opening nieuwe openbare kleuterschool. Den Haag, Kon. Schouwburg, 8.15 uur: Haagsche Comedie met „Ben mal meisje". Kurzaal, 8.15 uur: Concertgebouw orkest o.Lv. Paul Klecki, solist: Hans JtLchter Haase, piano. Zaterdag Clubhuis „Ons Buiten". 4 uur: Ope ning tentoonstelling groenten, bloqnen en fruit. Paul Krugerstraat, 7 uur straatpre- diking vanwege Chr. Geref. kerk. apr. dr. W. H. Vel erna, rang door Chr. Geref. gemengd koor. Volkstuincomplex .Roomburg'' Vliet- weg. Zoeterwoude. 2.30 uur: Officiële opening door A. Zaalberg en herden king, 20-jarig bestaan. Den Haag, Kon. Schouwburg, 8.15 uur: Haagsche Comedie met „Het prieel". Den Haag Dagelijks: Diligentia, 8 uur, ABC-cabaret „Herexamen" met Wim Kan en Corry Vonk. Gebouw K. en W, 8 uur: Muaical „My fair lady". Kon. Schouwburg, 8.15 uur: Haagsche Comedie met „Ben mal meisje" (tan. 31 augustus). Kurhaus Paviljoen, 8.30 uur: Toon Hermans .jOne Man Show" (behalve maandag). Films Casino <2-30. 7 en 9-15 uujr Place Pi- galle. plein der zonde (10 jaar); donder dag: Op grond van overspel (16 jaar). Li do <2.30, 7 en 9.15 uur): Terug over de Rijn (18 paar). Luxor<2-30. 7 en 9.15 uur): Vijf gebrand merkte vrouwen (18 jaar)- Rex (2 30. 7 en 9 15 uur) Bagdad 04 jaar); donderdag: Terug uit de heL Studio (230. 7 en 9 15 uur). Les vaoances de moneieur Hulot (alle leeftijden). Trianon (2 en 730 uur): Ben-Hur 04 jaaT). Tentoonstellingen Rijksmuseum van Oudheden, „Vierhon derd jaar Romeinse bezetting" (tot 1 oktober). voor de jeugd van li t. m. 14 jaar met onder meer „balzuigen" en ,,-treimtje ha len". Voor de ouderen is er 's avonds op het 5 Meiplein een judowedstrijd en waarschijnlijk op he: Be vrij ding splem een micro-korfbalwedstrijd. Ock de twee de feestdag op 9 september staat geheel in -het teken van de jeugd. Voor de jeugd van 6 t.m. io jaar beginnen 's middags om twee uur de kinderspelen met vele attractieve zaken voor de jonge feest neuzen, zoals blokjcsrapen en kcekhap- pen. Bromfietsevenement Uniek voor Leiden is de brom- fietsbehendigheidswedstrijd, die om elf uur begint. Onder auspiciën van de B.P. (British Petrol) zullen de bromfietsers op een speciale baan hun kunsten mogen vertonen. Een groot aantal aantrekkelijke prijzen, waaronder een beker en een draag bare radio, vormt de beloning voor de primus inter pares onder de bromfietsers. Inschrijving staat open voor iedereen boven de 16 jaar die in het bezit is van een bromfiets Deelnemers kunnen zich opgeven op de adressen 5 Mei plein 96 Bevrijdingsplein 18. Bovendien krijgt iedere deelnemer na de rit een liter benzine gratis verstrekt. voor een groot deel hierin zijn ge slaagd. Toch zijn er nog vele wensen, die op het verlanglijstje van de nijvere midden standers prijken: a. van de Johannes Poststraat een goede verbinding maken met de Churchill- laan voor al het verkeer in plaats alleen het ontworpen fietspad; b. telefooncellen; c. het brede trottoir van beide pleinen onderbreken door een fietspad. d. meer parkeerruimte; e. meer zitbanken Opening en heropening Chin.-Ind. restaurant boven „De Harmonie" Gistermiddag had in de geheel ver bouwde bovenzaal van hotel- café-restzu- rant „De Harmonie" aan de Breestraat te Lelden de opening plaats van het Chi nees en Indisch restaurant „Ping-An" er levens de heropening van „De Harmonie" zelf. Tijdens een druk bezochte receptie In ,.Dc Harmonie" mocht de directeur, de heer S C. Chang, vele relaties vrienden en bekenden ontvangen die hun geluk wensen kwamen aanbieden, welke vaak gepaard gingen met bloemen en geschen- Onder de aanwezigen was onder ande ren wethouder mr. J. Drijber. De bovenzaal van De Harmonie, die een ware metamorfose heeft ondergaan, is voornamelijk verbouwd naar ideeën van de heer en mevrouw Chang Het is een aangenaam en sfeervol verblijf j geworden. Plein feest i Het avondfeest wordt evenals de kin derfeesten georganiseerd door de winke liersvereniging m samenwerking met de speeltuinverenigingen Westerkwartier. De Vijf Hoven en „Zuid-West" Er is een van avontuur, een schiettent en an dere kramen. Voorts treedt het accor deonorkest Con-Vivezza afwisselend op beide pleinen op Een grote Nederlandse onderneming zal filmvoorstellingen in de open lucht verzorgen op een- reusacht.g scherm op het Bevrijdingsplein Voorts rijdt op de feestdagen het Glippertje, zodat iedereen een feestelijke rondrit kan maken. Wensen Leiden-Zuidwest is voor de Led- denaars ongemerkt een belangrijk sdeel geworden nu daar zo'n 15000 mensen wonen. Het is daar om niet te verwonderen, dat deze wijk Langzamerhand een geheel eigen sfeer krijgt. De mensen, die er veel toe bijdragen, dat dit eigen ka rakter wordt bewerkstelligdzijn de winkeliers. En iedereen zal moe ten toegeven, dat deze mensen reeds DlHG'. Prachtige JONGENSPANTALONS in diverse moderne kleuren. Kreukherstellend, wasbaar, krim pen niet, plooihoudend. AIj échte Coster-verrasjing, één dag: LEIDEN: Haarlemmerstraat 25 ROTTERDAM: Korte Hoogstraat 11 Meent hfc. Goodie, ringel e Katendr. Lagedtjk hV. Dorpsweg e West-Kruiskade 35 ook leverbaar vier deuren en 1700 motor fyhfrdaAJM, AttrtMv - IdlardtCeJcz/ <Sc4uxy*&U4L Volmaakt rijgenot fn'n wagen zonder opsmuk maar verzorgd tot in het kleinste detail met tal van accessoires als standaarduitvoering. Een practische en duurzame automobiel met onbelemmerd uitzicht en asymmetrisch opge stelde ruitenwissers. Voor extra rijgenot kunt U een Rekord met Olymat automatische koppeling of Opel vouwdak kiezen. Ook leverbaar met een 1.7 liter motor. Neem de proef op de som en maak een proefrit! STATIONSWEG 1 EN 2 TELEFOON 01710-24741 Openbare scholen vrijaf Onder het motto dat de jeugd in' de afgelopen zomer veel zon tekort is ge komen heeft de gemeente Leiden beslo ten alle openbare scholen vandaag en morgen vrijaf te geven; „om van de zon te kunnen profiteren". Helaas doet de dit edele gebaar in nevelen opgaan Puzzel prominent en 1. Mejuffrouw G. Winterink, Lo- ridaushof 10, Leiden; 2. J. Las- schuit.Evertsenstraat 44. Leiden; 3. A. van Veen, Noordwijkerweg 25, Katwijk aan den Rijn. Directeur hartelijk gehuldigd Leiclenaar wordt in Den Helder beëdigd Als luitenant ter zee derde klasse zal de heer C Chr. M. de Nooijer uit Leiden donderdag door de commandant der zee macht in Nederland, schout-bij-nacht mr. A. N baron De Vos van Stecnwijk, in Den Helder worden beëdigd. Historie en traditie van heidens feest HPER GELEGENHEID van het 75-jarig bestaan van de Drie-October- vereeniging heeft bestuurslid Han de Wilde een vooral voor Leide- naars buitengewoon aantrekkelijk boekje geschreven. De titel luidt „Vijf enzeventig jaar 3 oktober vieren", uitgeverij L. Stafleu en Zoon zorgde voor een mooie uitvoering met een goed gelukte kaleidoskopische omslag en van morgen af is het in de boekhandel verkrijgbaar tegen betaling van 2.90. Men moet schrijver en uitgever prijzen om hun initiatief. Nog al te veel mensen hebben wat historie en traditie van het 3-oktoberfeest betreft, wel de klok horen luiden, zonder precies te weten, waar de klepel hangt. In een uur tijds kunnen zij nu haarfijn op de hoogte zijn en zich tevens amuseren met een serie kostelijke foto's. Nadat de oprichting van de 3-Octobcr- vereeniging is getekend. geeft de schrij ver een indruk van de feesten in de afgelopen 75 jaar. Hij constateert, dat in die vieringen een zekere uniformiteit valt op te merken, maar naar zijn mening is dat juist het aantrekkelijke van dit Leidse feest, dat lééft van de tradities. Alle vie ringen lijken op elkaar en toch verschil len ze onderling. Ieder jaar brengt weer wat bijzonders t is een goed idee geweest veel foto's op te nemen. De schrijver zelf stelt, dat het 3-oktoberfestijn een echt levend, - haast onbeschrijflijk volksfeest is, men moet hebben meegemaakt om het te kunnen aanvoelen. Aan dit mee maken komen de afgedrukte foto's in hoge mate tegemoet Wie krijgt niet zin mee te doen als hij de plaatjes ziet waar op facetten van deze grote dag -treffend zijn afgebeeld. De prentjes uit de oude doos zullen kennelijk evenzeer tot de verbeelding spreken als de weergave van allerlei documenten uit lang vervlogen jaren. Daar zijn om maar wat te noemen een proclamatie van 1835, de geboorte-akte van de 3-Octobervereeniging. haar eerste reclamestrooibiljet en enkele fraaie ad vertenties. waarin een liter brandewijn voor tachtig cent en heeren-costumes voor f 9 worden aangeprezen. T ekst Dat wij het eerst over de illustraties uitweiden, beduidt geenszins, dat wij de tekst minder zouden waarderen. Integen deel. Zeker, we hebben hier niet met geschiedkundig standaardwerk te doen Dat was ook de opzet niet. Het plan was een beknopt overzicht te geven van achtergrond en ontwikkeling van de Leidse drie-oktoberviering en dit in aan merking genomen, kunnen wij niet anders zeggen dan dat de auteur zijn taak voor beeldig heeft volbracht. Men moet hem roemen om de beheersing van zijn on derwerp. om de beperking die hij zich heeft opgelegd en om zijn rustige, strakke verteltrant Er is een verstandige keus gedaan uit de overvloed van documen tatiemateriaal. de schrijver heeft zich er terdege voor gehoed langdradig te wor den. Wie de geschreven inhoud van het boekje op de voet volgt, leest eerst een algemene beschrijving van het stadsbeeld op de dag van Leldens ontzet. Vervolgens stuit men op een kort overzicht van de geschiedenis betreffende beleg en verlossing, waarna enige aandacht wordt ge schonken aan de 3-oktobervlering vóór 1886, het jaar waarin de 3-Octo- ber-vereeniging werd opgericht Hulde wordt gebracht aan de studen ten die de „stad Lelden hebben wak ker geschud en ertoe hebben bijge dragen, dat de herinnering aan het beleg niet vervaagde. In 1823 vilden de burgemeesteren om economische redenen de 3-oktobervlering namelijk verxetten. Toen brak een storm van verontwaardiging lot, waarbij vooral de studenten zich weerden. Een ander hoofdstuk handelt over Van der Werf en zijn standbeeld. Dit stand beeld Is er gekomen, maar men moet niet vragen hoe. Tien jaren van gesukkel, gebedel en gepraat waren ervoor nodig Toch kreeg de 3-oktoberviering omstreeks 1884 al het karakter van een viering zoals men dia vandaag-de-dag kent. Vee) programmapunten van toen zijn traditie geworden. V oorbeelden Als voorbeeld worden genoemd de intocht van een Geuzen vloot in 1887. de aankomst van 40 Amerikanen het jaar daarna, de uitreiking, bij de uitdeling van haring en wittebrood in 1890. van een tulband waarin vier rijksdaalders waren verborgen aan de juist 81 jaar geworden Betje Voorzaat. „Het oude wijfje weende tranen van vreugde", zo meldt het jaarverslag. Opgemerkt wordt, dat het op 3 oktober meestal redelijk weer is. Van de feest vieringen sinds 1886 troffen er 25 prach tig weer, 21 keer was het weer vrij goed. 12 keer matig en slechts 4 keer uitge sproken slecht. Interessant zijn een schrijven van schout, burgemeesteren ende gerech te ten aanzien van het feest in 1577, een lijst met getallen betreffende de uitreiking van haring en wittebrood en een ongecorrigeerd opstel van een leerling derde klas lagere school met als onderwerp „Mijn drie-oktober feest". Dat opstel begint met „Toen ik uit school kwam gingen we paling eten". En het eindigt met de volgende regels: Toen wert het avont we gin gen naar huis maar om 10 uur gingen we naar het furwerk kijken en-toen? 12 uur geworden toen gingen we naar huis om paling te eten en toen gin gen we naar bed." Aan het slot stelt De Wilde, dat er niets is veranderd cn dat er niets zal veranderen. „Want Leidens ontzet wordt, wat er ook mag gebeuren, herdacht en gevierd. Drie oktober is. niet alleen voor Leiden een begrip en een traditie ge worden. Er zullen eens weer andere ge zichten onder de hoge hoeden lopen jongere handen zullen de feeslstokken zwaaien, nieuwe generaties zullen de haring en het wittebrood in ontvangst nemen en prillere kelen zullen zich in spannen bij het spontaan zingen van de liederen bij de koraalmuziek Maar da» verandert in wezen niets aan de 3-okto berdag. die in 1574 het ontzet van Leiden en de redding van Holland bracht cn die bijkans vier eeuwen later, nog altijd een bijzondere en merkwaardige feestdag i«. die geen goede Leidenaar zou willen En zelfs de niet-Leidenaars begrij pen er iets van. In 1953 schreef er een: „Het is een echt volksfeest, waaraan burgers van alle levensop vattingen en alle standen broederlijk deelnemen en elkaar vinden in de rechte burgerzin. De toeschouwer proeft hieruit een kostelijk saam horigheidsbesef." DE JUBILEUMVIERING van de Leidse Grofsmederij gisteren vond hoogtepunten in de uitreiking van twee koninklijke onderscheidin gen en de onthulling van een door de werknemers vervaardigd monu ment. Daarvan hebben wij reeds verslag kunnen uitbrengen. Maar een be knopte beschrijving van wat het feestprogramma verder vermeldde, mag vandaag toch niet achterwege blijven. Om te beginnen zij vermeld, dat het voltallige personeel om tien uur bijeenkwam in de flenzenhal, die bloemrijk was versierd. Onder de genodigden bevonden zich behalve de commissaris der Koningin in Zuid-Holland, mr. J. Klaasesz, ook de bur gemeester van Leiden en drie wethouders, de heren Drijber, Menken en Stolp. Na een inleidend woord van bedrijfscommissaris mr. J. Kroese schetste directeur De Jong de groei van de Grofsmederij, waarbij hij als een belangrijk facet van de vooruitgang de nieuwe verhouding tussen werkgever en werknemer noemde. Ir. De Jong prees de goede sai king rqft h^t Leidi gemeentebestuur, dat altijd een open oog heeft voor d van de Grof, Ook dc werkneme dank gebracht voor hun saamhorigheid en hun belangstelling voor het werk. De directeur stelde voor een telegram te stu ren aan de Koningin en één aan presi dent-commissaris ir. A H Tngpn Housz die wegens ziekte verhinderd was aan- Humor Na een van humor tintelende toe spraak reikte mr. Klaasesz vervolgen: een koninklijke onderscheiding uit aai directeur De Jong (officier O N.) en aar gereedschapssmid P. Barendse (zilver O.N.). De heer De Jong werd teven verrast met een attentie van de bedfijf. commissarissen, hem uitgereikt door nu Kroese De burgemeester van Leiden, jhr. nu F. H. van Kinschot, sprak zijn waard» ring uit over de manier waarop de Grof smederij wordt geleid. „Dit bedrijf van grote betekenis voor Leiden als dustriestad. Het was een van de eer in de metaal toen het in 1883 een premie- vrij pensioen voor het personeel in" dc. In de loop der jaren heeft de taaiindustrie de textielindustrie in den volkomen overvleugeld en de Grof smederij groeide inmiddels uit tot ee door-en-door Leids bedrijf." De heer A. M. H. Bake, achter kleinzoon van de oprichter, bood een gekleurd portret van zijn overgroot vader aan. waarna de heer J. G. Wassink. die het woord voerde na ment de ondernemingtraad en de fondsen aan de onderneming verbon- den. de totstandkoming van de vele sociale verbeteringen schetste. De heer J Bij. het jubileumcomité vertegenwoordigend, bood op symboli sche wijze het door het personeel ven vaardigde monument aan en hij overhan digde een zilveren rookgamituur vooi de vergaderzaal De laatste spreker vooi de pauze, de heer N. B. van der Voort, In 1912 droegen de haringvrou wen een witte kornetmuts. De vijfde van links is Mie Penseel, die jarenlang op 3 oktober ha ringen uitdeelde. B de personeelsvereniging, noemde de Grof een sieraad voor de stad Leiden en een parel aan de kroon van de Nederlandse industrie. Hij deelde mee, dat de personeelsvereniging had besloten directeur De Jong tot ere-voor- zitter te benoemen, welke benoeming thans werd onderstreept door de san-bie ding van een voorzittershamer en een kistje sigaren. Dc heer J. G. J. Verhey van Wijk maakte een einde aan het koffiedrinken. Hij vertegenwoordigde de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland, de vereniging van Leidse industriëlen en het departement Leiden van Nijverheid en Handel. Geschenken: een gravure en het vererend getuigschrift met zilveren ere-medaille van de Maatschappij De heer N. van Ginkel bood de di recteur namens het gezamenlijke perso neel een radio met platenspeler en gram mofoonplaten en een Delftsblauw wand bord aan. De voorzitter van de bazen- vereniging, de heer G. Schraa, schonk da jubilerende directeur, die steeds werd geprezen wegens zijn verdiensten voor fabriek en personeel en zijn houding in da oorlogsjaren, enkele grammofoonpla ten met muziek van Brahms. In zijn dankwoord toonde de heer De Jong zich ten zeerste getroffen door de hem bereide huldiging. Hij zei niet te hebben verwacht, dat men hem zo in het zonnetje zou zetten. Hij had gedacht, dat alle nadruk zou pallen op hef jubileum van het be- irij). Receptie onthuHènf vsn plaats, waarover wij gis teren al schreven, 's MHidaga volgda een receptie, die honderden gasten naar da grote flenzenhal trok. Onder de aanwezigen waren onder an derendeputaties van Shell Nederland Oranje Nassau-mijnen te Heerlen, Hoog ovens. N.K.F., Arbeidsinspectie, N.E.M., N V. Mekog, Demka, Wilton Feyenoord, K.L.M., Stork, de drie organisaties van de werknemers in de metaalindustrie, T.N.O., Nederlandse Staalindustrie, Pro vinciale Waterstaat Zuid-Holland, Rota- ryclub Leiden, Verbond van Nederland se Werkgevers, Koninklijk Instituut van Ingenieurs. Stoomvaart Maatschappij .Rolland", A.NM.R Regionale Werk plaats voor Vakopleiding te Leiden. Ne derlandse Spoorwegen. N.A M, bestuur van de Koninklijke Nederlandae Jaar beurs en de Rijkskuatverlichting. Voort* waren aanwezig: de heren H. L. du Boeutf (burgemeester van OegsV- geest) namens het Hoogheemraadschap Rijnland, dr. K. ReiUma (directeur van het openbaar slachthuis te Leiden), D. Haring (directeur van de Ambacht» school te Leiden), ir. H. J. G. Klinkert namens de S.L.F. te Leiden, ir. T. K. J. Koch namens gemeentewerken te Lei den, prof. mr. J. V. Rijpperda Wierdsma (rector magnificus van de rijksuniversi teit te Leiden), mr. N. F. Hofstede (se cretaris van het college vsn curatoren van de rijksuniversiteit te Leiden), mr. Ph .1 de Ruyter de Wildt namens de Leidse Vereniging van Industrieën en mede namens M. S. G., J J. den Heeten (ondervoorzitter vsn de Ksmer vsn Koophsndel te Leiden). K. van Dlepc- ningen (burgemeester van Leiderdorp), wethouder mr. J. Drijber en mr H A C. Branderhorst, secretaris van de Kamer van Koophandel. Legpenning Namens de Federatie vsn Metaal- en Elektrotechnische bedrijven bood de heer W. van Osselen na een geestige toe spraak ir M. C. de Jong een legpenning van deze federatie aan Hij liet deze on derscheiding vergezeld gaan van fnto- copieen waaruit blijkt, dat de Grofsme derij op 6 maart 1850 het predikaat „Ko ninklijke" werd verleend.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 3