Jlieuiue geihsctfe(Straruitl
Nieuwe kernproeven
gevaar voor ieder
Commentaar
Jongensmotel helpt ziekenhuis
NIEUWS in één oogopslag
Op twee
wielen
Kennedy beschuldigt Russen:
Ambtenaren N.-Guinea
krijgen het beter
Congres voor, leger
tegen Joao Goulart
DONDERDAG 31 AUGUSTUS 1961
KANTOREN$teenstraat 37
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
POSTREKENING: 5»».
KLACETENDEENSTbezorging 1819 Vu
ABONNEMENTEN: ƒ730 per kwartaal;
136 per maand; 039 per week.
AZWERTENTIES: 0.20 per millimeter,
familieberichten f 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
T-Wnr—rtig-t» {««rffmy
CHRISTELIJKE ATlOïi AAL DAGBLAD
h ihrtliira
mjo twrl in lt|l)ctsp<tl"
Slippertje
met een spook
Zie pagina 7
De Sowjetunie heeft besloten de proeven met kernwapens te
hervatten. Of Amerika het Russische voorbeeld zal volgen, is
mag niet bekend. De Amerikaanse afgevaardigde naar de con
ferentie in Genève over het stopzetten wam kernproeven is naar
Washington teruggeroepen. Verwacht wordt, dat zijn Russische
oollega Tsarapkin dn alle stilte naar Moskou terugkeert.
President Kennedy heeft officieel laten weten, dat het overleg
van de vier ministers van buitenlandse zaken over de Berlijnse
kwestie op 14 september in New York aal beginnen. De Ameri
kaanse president heeft generaal Lucius Clay, de man van de
Berlijnse hiohJtbrug. tot zijn speciale ambassadeur in WestwBerlijn
benoemd.
De militaire leiders in BreziHë hebben laten weten, dat Goulart,
de vioe-president, niet ml warden toegestaan naar het land
terug te keren. Het Braziliaanse Congres heeft met overwel
digende meerderheid besloten hem tot president uit te roepen.
Een minuteman-raket is gisteren ontploft bij een eerste poging
van de Amerikanen het projectiel te lanceren vanuit een tach
tig meter onder de grond gelegen ruimte. Er zijn geen slacht
offers.
In een memorandum van Bonn aan de in Belgrado vergaderen
de leiders der z.g. neutrale landen wordt verklaard dat de Rus
sen Berlijn tot een omsingelde stad maken en dat Oost-Duiis
land een groot concentratiekamp is.
Alle overlevenden van de ramp met de kabelbaan op de Mont
Blanc zijn gisteren met helikopters in veiligheid gebracht De
straaljagerpiloot heeft, in strijd met de instructies, in de Alpen
vallei gevlogen. Hij zal rich voor een militaire rechtbank moe
ten verantwoorden.
het ideaal van de
meeste automobilisten om
op twee wielen de bocht
door te gaan. Een enke
ling vindt het „stoer"
maar voor de meesten is
het een sensatie die ze
niet zoeken!
Tot die enkelingen, be
hoort de heer Jean Sunny,
een Fransman en van beroep
auto-aocrobaat. Althans hij
claimt dat beroep te heb
ben en hij laat er zich te
vens op voorstaan dat hij
bezitter is van het wereld
record autorijden op twee
wielen over een afstand van
2,8 kilometer. Eertijk gezegd
is het ons niet zo duidelijk
waarom dat over 2,8 kilome
ter moet gaan en niet over
3,1 of welk ander getal ook
en evenmin of het nu gaat
over een snelheidsrecord ol
over een afstandsrecord.
Feit ie in ieder geval dat
deze Jean Sunny deze week
in training is gegaan op de
Rodkilde Ring in Denemar
ken en dat hij plannen heeft
om zijn eigen record te ver
beteren. Misschien horen we
er nog wel van èn misschien
ook niet in het laatste ge
val missen we er trouwens
niets aan!
Over records gesproken
vandaag is het de driehon
derd-en-zoveelste keer dat
deze bon verschijnt in deze
hoek van ons blad. Het is-
of u het spijtig vindt of niet
tevens de laatste keer. Op
1 september begint een
nieuw leesseizoen (zo heet
dat) en dat nieuwe leessei
zoen heeft voor u als abon-
nees verrassingen in petto.
Welke en hoe, daarover la
ten we ons niet uit, het moet
u nu voldoende zijn te we
ten dat deze bon die u hier
onder ziet, niet meer op die
plaats zal verschijnen
Dusde conclusie kan
geen andere zijn dan dat het
uw laatste kans is. Niet dat
we in het komende seizoen
geen beroep op u zullen
doen maar dat staat los
van nu, van deze 31e augus
tus. Het zou aardig zijn om
met deze laatste bon een re-
oord te vestigen. Dat kaïj..
als u daarvoor niet rekent
op een ander, maar zelf de
pen ter hand neemt om na
men in te schrijven. Uw da
gelijks# bon-sohrijver zou
het na de driehonderd-en-
zoveelste keer een praohtig
afscheid vinden)
BON
U kunt noteren ab nieuwe
niteltng geschiedt per week;
maand/kwartaal/per gtro.
(Doorhalen wat niet vai
Ale bewfj» van dankbaar
heid uwerzijds, ontvang Ik
graag het boek „Hp-Parade"
Koninklijk gezin
teruggekeerd
Het Koninklijk gezin ls weer terug van
vakantie. Gisteren ls de regerlngs-Friend-
ship, waarmee de Koningin, de Prins en
de prinsessen Beatrix, Martyke en Mar
griet uit Italië terugkeerden, geland op
het vliegveld Soegterberg.
De vakantie In het Koninklijk vakantie-
verbluf in Porto Ercole aan de Italiaanse
kust heeft ruim vüf weken geduurd.
Tsjombé had een
hartaanval
President Tsjombe van Katanga heeft
gisteren een lichte hartaanval gehad.
Toen de president de aanval kreeg was
hij in gesprek met de vertegenwoordi
ger van de Ver. Naties in Katanga,
O'Brien en de bevelhebber van de V.N.-
strijdmaoht, generaal Radja. De toestand
van de president geeft reden tot enige
ongerustheid.
Halve gebr. kip
f 1.95
Alléén: PETER LEENEN
Gangetje 14
OOK OM MEE TE NEMEN
"PRESIDENT KENNEDY heeft gisteravond de Sowjetunie beschuldigd
van het scheppen van een bron van gevaar voor ieder menselijk wezen,
door de proeven met kernwapens te hervatten- Hij liet het een open vraag,
of de Verenigde Staten al dan niet het Russische voorbeeld zullen volgen,
nu de opschorting eenzijdig door de Russen is verbroken. Wel heeft hij
Arthur Dean, zijn speciale afgevaardigde naar de Geneefse conferentie
over het verbieden van kernproeven, naar Washington teruggeroepen voor
het plegen van overleg over hetgeen nn dient te gebeuren.
Enkele uren, nadat het Russische
voornemen officieel door radio Mos
kou bekend was gemaakt (voor de
inhoud van de verklaring zie men
pagina 5) verklaarde Kennedy, dat
de Russen een grote verantwoordelijk
heid jegens de gehele mensheid op
zich hebben genomen en bovendien
blijk hebben gegeven van een volle
dige minachting van de Verenigde
Naties.
De Amerikaanse president herinnerde
eraan, dat de Russische beslissing in
volstrekte tegenspraak is met de wens
van de mensheid, de bewapeningswed
loop te verminderen. De motivering van
de Russische regering is de crisis, die
zÜ zelf heeft geschapen door haar drei
gementen de vrede te verbreken, dat
in Duitsland en Berlijn heeft geheerst.
De enige werkelijke motivering is
echter, dat de Sowjetunie de serieuze
onderhandelingen wenst stop te zetten
en de vrije hand wil hebben bij het
hervatten van de kernproeven. De aan-
kondigng van de plannen om „super
kernbommen" tot een kracht van 100
miljoen ton te beproeven, noemde Ken
nedy dreigementen, waarvan de Sow-
jets moeten weten, dat zij de rest van
de wereld niet kunnen intimideren.
Regering tracht exodus te remmen
TAE REGERING heeft in overleg met het gouvernement van Nederlands
-L' Nieuw-Guinea voorzieningen getroffen om de positie van de Neder
landse ambtenaren aldaar reeds onmiddellijk of bijna onmiddellijk te ver
beteren. Met deze maatregelen wordt dus niet gewacht op het nog in te
dienen wetsontwerp inzake het bijstandskorps voor Nieuw-Guinea.
Aanleiding is de uittocht van amb
tenaren. die geleid heeft tot een uit
voerig overleg tussen de regering en
het gouvernement.
i Alle Nederlanders in vaste dienst
(ongeacht salaris) bij het gouver
nement zullen een gelijk recht op bui-
tennlands verlof en overtocht genieten,
al naar gelang van de diensttijd, na 4,
resp. 3 jaar actieve dienst in Nieuw-
Guinea. Een zekere spreiding is nodig,
maar men zal ernaar streven allen in
de gelegenheid te stellen in de eerst
komende drie jaar hun verlof op te
nemen. Ook voor Papoea's zal men er
naar streven hun snel in staat te stel
len op gezette tijden de streek van
herkomst te bezoeken,
o Om een goede opleiding en vor
ming van de kinderen van Neder
landse landsdienaren mogelijk te ma
ken, wordt de kindertoelage (ongeacht
het salaris) verhoogd tot 100 per
maand voor elk kind dat met het oog
op de studie in of buiten Nieuw-Guinea
buiten het gezinsverband moet verblij
ven. De kindertoelage voor studerende
kinderen wordt toegekend totdat het
kind de 27-jarige leeftijd heeft bereikt.
Papoea's krijgen reeds een tegemoet
koming voor verblijf van kinderen in
internaten voor studiedoeleinden,
o Verlofssalarissen worden verbeterd
tot 100 pet van de eerste 1000 per
maand en tot 50 pet van het meerdere
van de activiteitsbezoldiging. Ambtena
ren die een nieuw kort verband aan
gaan. krijgen gedurende drie maanden
een gelijke verlofsbezoldiging als per
soneel in vaste dienst.
A Landsdienaren wier gezin hen niet
naar Nieuw-Guinea volgt. krijgen
halverwege hun actieve diensttijd een
kort tussentijds verlof naar Nederland
uitrustingskos-
te zenden per
soneel wordt verhoogd met 25 pet voor
ongehuwden en 33pet voor gehuw
den. Op deze bedragen wordt een kin
dertoelage toegekend van 10 pet voor
elk kind met een maximum van 30 pet
voor alle kinderen tezamen.
Een kortverbrander zal zijn volle
dige kortverband toelage krijgen
ook indien hij vóór het verstrijken van
zijn verbandsperiode wordt ontslagen
wegens verlies van zijn bestemming.
Deza maatregelen kunnen, voor zo
ver zij tat de bevoegdheid van de gou
verneur behoren, dadelijk ln werking
treden. Wat de wijziging van het bul-
tenlands verlof-reglement betreft, zal
een ordonnantie niet lang op zich laten
Westelijke diplomaten in Genève wa
ren met stomheid geslagen, toen zij
vanochtend vroeg vernamen, dat de
Russen de proeven met kernwapens
zullen hervatten. Zij verklaarden dat
de Russen nooit enigerlei aanduiding
hebben gegeven, dat iets dergelijks op
komst was. De Russische afgevaardig
de Tsarapkin werd waarschijnlijk in
gelicht, toen hij vorige week voor en
kele dagen naar Moskou werd terug
geroepen. Vanmorgen was hij niet te
bereiken voor commentaar. Het wordt
niet onmogelijk, dat Tsarapkin met de
noorderzon naar Moskou zal vertrek
ken, waardoor de conferentie te Genève
zal uitgaan als een nachtkaars. De wes
telijke mogendheden zullen de kwestie
nu wellicht aan de Algemene Verga
dering van de Ver. Naties voorleggen.
sen in het geheim verder zouden gaan,
of maatregelen zouden nemen om on
verwacht op grote schaal tot hervat
ting te kunnen overgaan (zoals nu wel
licht het geval ls).
De Sowjetunie heeft haar stap tot her
vatting van de kernproeven vanochtend
gemotiveerd en de schuld hiervoor onom
wonden aan president Kennedy gegeven.
„De nieuwe meester op het Witte HuLs
heeft de handen van de verwoede mili
taristen vrijgemaakt. Het is voldoende
erop te wijzen, de generaal Taylor de
voornaamste militaire raadgever van de
President geworden is." De Prawda. die
het Russische standpunt vandaag publi
ceerde, sprak verder over de opvoering
van de bewapeningswedloop; „elke dag
die verstrijkt begint Amerika meer cn
meer op een militair kamp te lijken",
aldus het artikel in de Prawda.
Er heerst nu stilte m Marienfelde,
het Westberlijnse opvangcentrum
voor vluchtelingen, waar enige we
ken geleden nog duizenden men
sen doortrokken. Slechts af en toe
meldt zich nog een vluchteling,
die door de afgrendeling heeft
kunnen heehbreken.
Reddingsploegen helpen kabelbaanpassagiers, die zich langzaam
een touw uit de cabine boven de Witte Vallei bij Chamonix laten glijden
om op de begane grond te komen. De hele nacht zijn de reddingsploegen
in touw geweest. He reddingswerk verliep zonder incidcnen.
(Zie ook pagina 5)
Verwarring in Brazilië
DE
,E situatie in Brazilië is zeer ver
ward. Het Congres besloot
vandaag met overweldigende meen-
derheid vice-president Goulart tot
president te maken, al was men het
nog niet eens over de staatsvorm die
in het vervolg zou gelden. De Bra
ziliaanse minister van oorlog, een
van de felste tegenstanders van
Goulart, is een militaire actie begon
nen tegen diens aanhangers die ver
enigd zijn in het „derde leger", dat
in de provincie Rio Grande do Sul
(waar Goulart vandaan komt) gele
gerd is. Behalve dit „derde leger"
zouden de Braziliaanse strijdkrach
ten in hun geheel gekant zijn tegen
Goulart, omdat ze hem als een ge
vaarlijke linkse figuur beschouwen.
Het Congres zou vandaag gaan ver
gaderen over de vorm van het amen
dement. Vermoedelijk zal beslist wor
den of een parlementair systeem in
gevoerd zal worden met een sterke
president, zoals in Frankrijk, óf zoals
in Italië, waar de president een re
presentatieve functie heeft en de
eerste minister, die door het parle
ment gekozen wordt de grote be
voegdheden.
De minister van oorlog. Odylio Denys,
blijft echter een hardnekkig tegenstan
der van Goulart. Hij verklaarde het
(Zie vervolg op pagina 11)
TN DE WESTELIJKE wereld mag men
1 pijnlijk getroffen zijn door het Russi
sche besluit tot hervatting van de proe
ven met kernwapens, geheel verrast «IJn
zal men niet De mogelijkheid zat er altijd
al ln en als zodanig werd zij te duidelij
ker. naarmate de atoomconferentie ie
Genève, enkele honderden zittingen ten
spijt, al duidelijker een mislukking bleek.
Het enige dat verwacht had kunnen
worden was, dat de mislukking v«n de
Geneefse conferentie eerst nog officieel
zou zijn vastgesteld. Het lag Immer* In
de lijn der verwachtingen, dat de confe
rentie te Genève zou uitlopen op betogen
van de delnemers, waarin ten overstaan
van de wereld aan de ander de misluk
king zou worden verweten- Nu echter rest
die deelnemers weinig meer dan hun kof
fers te pakken en hun haardsteden, en dus
ook hun regeringen, op te zoeken.
Wat gebleven is, is het adres aan de
wereld. Rusland heeft wel begrepen, dat
het minste wat het thans te doen stond
was om althans te pogen tegenover de
wereld zijn besluit te motiveren. Want
met alle recht beschouwt de wereld alles
wat met kernwapens verband houdt als
een bij uitstek ernstige zaak. Zij ver
langde naar de definitieve afschaffing.
Wie nu. als Rusland, ln plaats van tot
afschaffing tot nieuwe verhevigde aanpak
meent te moeten besluiten, komt er zonder
pleitrede ten overstaan van de wereld
niet af.
Of met deze pleitrede Rusland erin ge
slaagd is. de wereld van de juistheid van
lijn besluit te overtuigen, moet op zijn
minst twijfelachtig heten. Al te duidelijk
ls de woordenvloed waarvan Rusland de
publikatie van zijn besluit vergezeld deed
gaan. een schamel doekje voor het bloe
den. En dat bloeden zal, als God het niet
verhoedt, het lot van de wereld zijn.
Ruslands redenering ls doorzichtig. Zelf
heeft het in deze weken een wereldcriiii
opgeroepen, een crisis die als een ketting
reactie oorzaak werd van steeds meer
kwaad tot steeds erger. Het heeft
het daarbij aan dreigementen bepaald niet
laten ontbreken. Eenmaal echter de crisis
tot bedenkelijke hoogte gekomen, doet het
zich voor als de vermoorde onschuld en
verklaart het zich genoopt, zijn proeven
met kernwapens te hervatten.
Ons dunkt, de wereld moet deze poli
tiek doorzien. Doorzien moeten het de lan
den in Azië en Afrika. Doorzien moeten
het de neutrale landen, die juLst nu te
Belgrado bijeen zijn.
In ons wankele tijdvak ls op de moei
zame weg naar een wat meer stabiele
vrede door dit bedenkelijke Russische be
sluit een grote stap terug gezet.
Indien al niet rechtsomkeert is gemaakt.
(RWA)
„Neem me niet kwalijk, dat het er hier
zo saai uitziet, Tom mg, maar mijn
moeder heeft juist mijn kamer een goede
beurt gegeven."
FR bevinden zich twee hogedrukge-
'-J bieden in de naaste omgeving van
omgeving
land. Het centrum van het krach
tigste hogedrukgebied wordt boven Po
len aangetroffen, dat van het tweede
boven midden Engeland. Achter het front,
dat woesdagmlddag ons land passeerde,
is koelere lucht l innengestroomd en
daarin ontstond door een sterke uitstra
ling gedurende de nacht mist en laag
hangende bewolking. Het weer blijft ook
morgen onder invloed van het hoge
drukgebied waarbij over het algemeen
na het oplossen van mist of lage bewol
king het weer zonnig en droog blijft. De
temperaturen, die woensdag in het zuid
oosten van het land opliepen tot 33 gra
den. zullen nu minder hoog worden, maar
ze blijven ver boven dc normale waar
den voor de tijd van het jaar.
Tendens: langzaam stijgend
ZON EN MAAN
Vrijdag zon op 5.50, onder 19.20 i
Maan op 22.59, onder 13.33 uur.
Laatste kwartier 2 september.
De Bilt verwacht tot vrijdagavond: HET WEER IN EUROPA
Droog weer met In dc nacht cn ochtend
plaatselijk mist of lage wolken, daarna Rapporten hedenmorgen xeven uur
overwegend zonnig. Weinig wind en de
zelfde temperaturen als vandaag of Iets
hogere. (Opgemaakt om 11.15 uur.)
Strandvericachting
fa ïi\Ü U
D. Helder
ÏS"""
Eelde
Na enkele mist- of wolkenvelden ook
morgen zonnig en mooi strandweer.
Zwakke wind tussen Oost cn Zuid Tem- 5e'
peratuur in de middag 22—24 graden, Twente
zeewater 18 graden. Vooruitzichten:
hogedrukeentrum komt boven de Noord- Heislnk
te liggen, met voorlopig nog fraai Stockfc.
strandweer.
tenkamp waar logies met
ontbijt op bed 25 dollarcent
per nacht kost.
Deze weldadige prijs blijkt
bovendien nog voldoende te
zijn om het ziekenhuis voor
gebrekkige kinderen ter
plaatse te steunen.
Het idee ontstond toen de
11 Jaar oude Tommy Riley
een tent van zijn vader
kreeg. De ouders van zijn
vriendjes bleven niet achter.
„Er kwam de ene tent na de
andere tent bij en toen von
den wij dat het op een motel
begon te lijken," vertelt
Tommy.
Het woord motel bracht
hen op het idee het kamp te
gaan exploiteren. De volgen
de stap was wegwijzers op
bomen te timmeren met een
lijst met de volgende prij
zen: Kamers 15 en 18 dol
larcent per persoon, ge
bruik van radio 3 dollarcent,
glas limonade 1 dollarcent,
crackers 5 dollarcent per
pak en een kijkje door de
telescoop 1 dollarcent.
Om nog meer kinderen te
trekken, werd een biblio
theek met de laatste strips
ingericht en besloot de 10
jaar oude Monay Wray, één
van de drie directieleden, te
gen een kleine extra vergoe
ding het ontbijt op bed te
brengen.
De eerste nachten waren
de ontvangsten van het mo
tel 2.52 dollar, welk bedrag
geheel afgedragen zal wor
den aan het ziekenhuis.
Geen van de buren heeft
tot nu toe bezwaren ge
maakt tegen het tentenkamp,
maar wel zijn enige van de
kleine motelgastcn 's avonds
met heimwee naar moeder
teruggegaan.
Oalo
Kopenta.
Aberdeen
Brujeel
Lux-mb
Partje
Bordeaux
Grenoble
Nice
BerUJn
Frankfurt
MUnchen
ZOrlch
Genève
Madrid
Mallorca
Llaeabon
wlndetil
w J
wlndetil
31 14 0.1
M 17 4.1
