TUBES
Uw probleem is het onze
Synode Geref. kerken nam
reeks rapporten door
KRONIEK
Duyvis I
Krant wapen in strijd
tegen ver wereldlij king
Een woord voor vandaag
Voorlopig geen hereniging
te verwachten in Wolvega
NU OOK IN
Gronings predikant op
reis naar Denemarken
a
ANDERZIJDS
„LEERTUCHT"
Op 1 mei zijn in de Nederland
se Hervormde Kerk ook die arti
kelen ran de kerkorde geldig ver
klaard, die het mogelijk maken
dat ten predikant, wiens vredi-
king en catechese met het belij
den der kerk in strijd worden ge
acht, van zijn ambt wordt onthe
ven. Naar aanleiding hiervan
schrijft ds. D. H. Scholten in
..Hervormd Nederland" onder
meer het volgende:
IJ ET EERSTE waar ik dan op
1 1 moet. is dit: eigenlijk
zou men het woord ..leertucht" in
dit verband boter niet kunnen ge
bruiken. Want dit woord roept on
middellijk allerlei gedachten op
«aan ..leer" m de zin van dode for
mules. aan ..tucht" in de zin van
kerkelijke muggenzifterij i die hier
toch beslist niet thuishoren Het is
niet toevallig, dat in onze kerkorde
het woord ..leertucht" niet eens
voorkom'. er wordt gesproken
van ..opzicht over de dienst des
Woords en de catechese" en dat
duidt ook al op wat ik met nadruk
zeggen wil: de hervormde kerk zal
ter zake van de leertucht niet de
wegen gaan waaraan menigeen bu
dit woord allereerst denkt; ze zal
niet de wegen gaan die anderen
haar willen wijzen of suggereren:
ze zal niet de wegen gaan. waar
aan velen misschien alleen maar
met bezorgdheid denken kunnen
ze zal haar eigen weg gaan. een
eigen toon trachten te treffen, die
door niets anders bepaald mag
zijn, dan door wat deze kerk, naar
boste weten, verstaat als Gods be
lofte en Gods opdracht, beide ge
grond in het evangelie van Jezus
Christus.
Het is daarom dat niemand bewe
ren mag. al te weten wat ..leer
tucht" in de hervormde kerk wor
den zal of worden moet. Wij zullen
hier in alle openheid en ootmoed
onze eigen weg hebben te zoeken.
In die openheid en ootmoed heeft
ook de synode zich met deze zaak
beziggehouden. Men hoeft daarom
heus geen ..daverende" uitspraken
te verwachten. Veeleer mag ieder
ten der hervormde kerk. maar om
de fundamenten van de éne. heilige
katholieke (algemene) kerk. waar
van de hervormde kerk een deel
wil zijn. Als wij met de belijdenis
verder reiken dan wij meestal den
ken: tot de einden der aarde en tot
het einde der tijden en nóg ver
der. In de praktijk is het al te vaak
zo geweest, en dreigt telkens wéér
dc verzoeking, dat ons bezig zijn
met de „leer", orzze ..tucht", ver
wordt tot een angstvallig schoon
houden van het eigen straatje, opko
men voor het eigen standje, een
kerkelijke binnenkamerruzie, waar
aan men deze openheid (over de
ootmoed spreek ik later) beslist niet
kan aflezen.
Wanneer het in de hervormde
kerk die kant op zou moetm gaan.
zou er alle reden zijn tot droefheid
en bezorgdheid na 1 mei 1961. Maar
de nota die nu door de synode aan
vaard werd, laat toch wel heel an
dere geluiden horen. De oecumene
wordt nadrukkelijk binnen het ge
zichtsveld gebracht, maar ook het
Rijk van God. In alle openheid
wordt gesteld: als wij leertucht oe
fenen. mag dat geen intern-her
vormde zaak zijn, maar doen wij
dat ten overstaan van heel de kerk
en heel de wereld, in het perspec
tief van het Rijk. Juist dit maakt
de leertucht in heel diepe zin van
het woord nu dus tot een zaak
van het allergrootste gewicht en
van de allerlaatste ernst.
TIET ZOU gemakkelijk zijn (en
het is zo verleidelijk) om met
moed mee te denken, opdat wij sa
men de weg vinden, die de her
vormde kerk in dezen zal hebben
worden, dat de synode in haar be
raad vooral geworsteld heeft om
het vasthouden van deze openheid.
Het stuk dat de kerk in zal gaan.
draagt daar de sporen van. Het
gaat immers in de leertucht (ik ge
bruik dit woord nu toch maar. on
der het hierboven aangegeven voor
behoud) om de fundamenten der
kerk. Niet alleen om de fundamen-
uitzicht naar alle kanten, niet altijd
op kunnen brengen. Dat ontslaat ons
dan toch niet van de plicht ons al
tijd weer daarop te richten.
Zoals gezegd: de synode heeft
erom geworsteld, deze openheid, dit
uitzicht, vast te houden. Dit bleek
de moeilijkste kant van de zaak te
zijn. Zullen wij werkelijk uit moe
ten spreken dat voor een bepaald
belijden, niet alleen in de hervorm
de kerk. maar ook in de éne. heili-
St katholieke kerk. en in het
ijk van God. géén plaats is? Wie
zijn^wij, dat we dit zouden aandur-
Maar anderzijds: wat zou ons be
lijden nog betekenen als het niet
aan deze hoogste en laatste maat
staven gemeten zou mogen worden?
Ik hoop dat u voelt, hoe het hier
niet meer gaat om datgene, waar
men bij het woord ..leertucht"
meestal aan denkt óók niet om
datgene, waar men bij het geschrijf
rondom ..1 mei 1961" meestal op
doelt maar om een wijze van be
lijden. en dan ook staan voor dat
belijden, waar wij eigenlijk met el
kaar nog nooit aan toe zijn geko
men, en waar wij ons toch op moe
ten richten.
Prof. dr. K. Dijk
uit antipathie
Met grote ijver heeft de generale
synode van de gereformeerde ker
ken zich dinsdag te Apeldoorn in
plenaire zitting op haar taak ge- tpapn WprplflrfUirl
worpen. Had men maanden gele- ff CfCWWUUW
den de werkzaamheden verdeeld
en de stukken ter hand gesteld aan
een zevental commissies, in de zo
mermaanden hebben deze commis
sies geregeld vergaderd. De resul
taten daarvan lagen in de vorm
van een berg rapporten op de
synodetafel.
(Van een onzer verslaggevers)
De kerkeraad van Oude
de Heidelbergse Catechismus uit de Ne
derlandse Geloofsbelijdenis te preken.
De kerkeraad achtte dit zinvoL nu wel
dra het feit herdacht wordt dat de
NG.B. vierhonderd jaar geleden
scheen. Maar de kerkorde schrijft het
preken over de catechismus voor.
De synode overwoog dat aan het
vangen van de catechismus door de
loofsbelijdenis niet te onderschatten
zwaren zijn verbonden. Zij sprak uit dat
zij deze vervanging in het algemeen
niet gewenst achtte. (De commissie na
mens wie ds. W. Tom te Oudshoorn rap
porteerde. meende dat de prediking over
de N.G.B. wellicht een te dogmatisch
karakter krijgt; de catechismus draagt
veel meer een praktisch karakter).
Als uitwijkmogelijkheid werd gewezen
op het vervatten van de N.G.B.-stof in
de catechismuspreek. Overigens bleek in
de discussie hierover, dat verscheidene
De praeses, ds. P. D. Kuiper te Sas-
senheim. die in zijn openingswoord de
hoop uitsprak dat deze synode er in sla
gen mocht van korte duur te zijn, stelde
op de eerste zittingsdag reeds enige tien
tallen agendapunten aan de orde, die
vrijwel alle werden afgewerkt.
Het waren echter voor het merendeel
zaken van ondergeschikte betekenis, zo
dat men niet verwachten mag dat dit
het blijvende tempo zal zijn!
P i de vermelding van een aantal inge
komen stukken o.a. een schrijven van
de generale synode der vrijgemaakte
geref. kerken met antwoord op het ver
zoek om samenspreking noemde ds.
Kuiper een brief van de oud-hoogleraar
dr. K. Dijk te Driebergen.
Prof. Dijk, die vele jaren als lid en
praeses. later als prae-adviseur de gene
rale synodes bijwoonde, wenste de ver
gadering sterkte toe.
Hij maakte van de gelegenheid ge
bruik om nog eens lucht te geven aan
zijn antipathie tegen de Wereldraad
van Kerken en adviseerde de synode
met klem de gereformeerde kerken
niet tot aansluiting bij de Wereldraad ui^Cdat7ê^erêformee7dè kerkên"by "bcl
te voeren. noemingen tot organist rekening zullen
Ook het avondmaal in een stilden- I houden met het bestaan van dit diploma.
tengemeenschap. de intercommunie en D,e *>™de s'cldet 5,e"c^er 5n„b„e:
i sloot de aandacht van de kerkeraden op
het avondmaal als open tafel „een het bestaan van deze diploma's te vesti-
magisch middel om tot eenheid te gen, opdat zü er mee rekenen.
komen' achtte prof. Dijk onaan-
vaardbaar. Hij hoopte dat de synode! Op voorstel van dr. O. C. Broek Roe
de reformatorische beginselen van te Zuidlaren
doorgepreekt I
Organisten
Sedert enige jaren hebben de gerefor
meerde kerken een vertegenwoordiger
in de rijkscommissie voor het praktijk
diploma kerkmusici, de heer A. Westera.
vertegenwoordiger sprak de hoop
1886 onverzwakt zou hand-
■IIIIB
JANIO QUADROS
Over het aftreden van de Braziliaanse
president Janio Quadrot schrijft H e t
Algemeen Handelsblad: „Zijn
behoudend economische denken heeft Qua-
droa niet weerhouden ingrijpende
hervormingsplannen uit te werken. Genera
ties lang werd Brazilië geregeerd door de
feodale landeigenaren en grote zakenlieden.
Aan deze toestand maakte Quadro» een
einde. De invloed van de feodale krincen
ia kwijnende, terwijl de druk van de arbei
den- en vooral der boerenklasse gestadig
toeneemt. Miljoenen boeren in N'oord-Oost-
Brazilië hebben een jaarlijks inkomen dal
de honderd gulden niet overschrijdt. En het
is duidelijk, dat Castro's revolutie op Cuba
»terk op hun verbeeldingskracht heeft ge-
verkt. Quedrrts kon ïich moeilijk veroor
loven een vijandig beleid tegen het Cuba
van Castro voor te staan, omdat hy anders
het gevaar liep door een revolutie van de
onvoorstelbaar arme plattelandam
worden weggevaagd. En van do rechtse groe
pen had Quadros niets meer te verwachten.
Nu wijzen de gebeurtenissen erop. dat de
conservatieve krachten in Bcazilië ander
maal aan het langste eind hebben getrokken.
Dit is een linog«t betreurenswaardige ont
wikkeling. Want alleen een sociaal denkend
man als Janio Quadros zal op den duur
kunnen verhinderen, dat Brazilië (met zijn
grote verschillen tussen rijk en arm) dezelf
He weg zal opgaan als het Cuba van Fidel
Cains
„Vmerika's houding tegenover Quadroi
en Brazilië", aldus De Volkskrant,
„«erd naast allr subtiele overwegingen ge
dicteerd door één groot belang: stabili
sering en consolidering in dit Zuidameri-
kaanse kern-land. Bjj het begin van deze
taak. die ook politieke sanering en stryd
tegen corruptie inhield, heeft Janio Qua
dros de wapens neergelegd. Zjjn heengaan
lukt een vlucht voor de verantwoordelijk
heid. De afgetreden president heeft de stijl
en de houding verloren die hem het hart
der Brazilianen deden winnen. Janio Qua
dros is ren ontluisterd man. die kleiner
was dan zijn eerzucht. Amerika maakt zich
nu met rrrlit zorgen over Brazilië. ire-
president C.oulart, de wettige opvolger van
bet staatshoofd, is veel „linkser" georiën
teerd dan de grillige Quadroa. Zijn beste
vrienden wonen in Peking. Dit kan tot
politieko spanningen leiden in Brazilië,
wsar de gedesillusioneerde aanhangers van
Quadrot aan de rand van een explosie ver
keren.
Het grote Zuidamerikaanse centrum, van
waaruit het hele continent economisch en
sociaal zou worden opgevijzeld, wordt door
onrust en revolutie bedreigd."
Dr. Bruins Slot voor C.S.B.
(Van een onzer verslaggevers)
De moeilijkheden, die het chris
telijk leven vandaag ondervindt,
worden vaak geprojecteerd op de
christelijke krant. Veel van de kri
tiek die men, met enig recht, zou
kunnen uiten op de christelijke
dagbladpers, is in feite kritiek op
de geestelijke leiding binnen het
christelijk volksdeel in de laatste
veertig jaar. Aldus dr. J. H. A. J.
S. Bruins Slot, hoofdredacteur van
het dagblad Trouw, op het maan
dagavond in Lunteren geopende
jaarlijkse congres van de Calvinis
tische Studentenbeweging.
In t
hrist
thiekc naïviteit zoals
ter drs. T. Jongsma het uitdrukte,
kenschets van enige problemen v.
voor de christelijke dagbladpers zich
momenteel gesteld ziet.
De positie van de christelijke dagbla
den is niet. aldus dr. Bruins Slot, in alle
opzichten even gunstig. Slechts iets meer
dan de helft van het aantal prot chr.
kiezers leest eert christelijk dagblad, de
overigen menen met een neutraal blad
genoegen te kunnen nemen. In de ge
bieden waar een christelijke regionale
pers naast Trouw bestaat liggen de za
ken gunstiger de regionale bladen
„doen" het in deze tijd.~Dr. Bruins Slot
noemde het dan ook in het belang van
de christelijke samenleving in Neder
land dat er meer regionale christelijke
bladen zouden gaan verschijnen. Hij
dacht in dit verband aan een organisatie
wijze waarbij Trouw het landelijke och
tendblad zou zijn, en er daarnaast, jour
nalistiek nauw verbonden, regionale
avondbladen in alle delen van het land
opgericht zouden worden. De beducht
heid dat een dergelijke concentratie,
economisch gezien, monopolistische ten-
denzen zou gaan vertonen, deelde hij
niet: het is een algemeen bekend feit dat
door de directies van de christelijke dag
bladen nimmer enige invloed op het re-
dactiebeleid wordt uitgeoefend.
ook een belangrijke taak weggelegd
als verbindende schakel tussen de ver
schillende sectoren van het christelijk
front. Wij moeten in deze tijd geza
menlijk strijden tegen de verwereld
lijking. en de krant is het typische
middel om op de hoogte tc blijven
met wat er aan dat front gebeurt.
Problemen heeft het christelijk dag
blad met betrekking tot de behoeften en
en van de lezers. Sociologisch ge-
is het christelijke volksdeel zeer ge
differentieerd In tegenstelling tot bla
den als de N.R.C kan de christelijke
krant zich niet richten op een bepaalde
bevolkingslaag. Dat geeft wel eens moei
lijkheden.
In de protestants-christelijke kring zit
ten wij vandaag aan de dag met verschil
lende opvattingen omtrent de ethiek. Ook
dat geeft voor de christelijke krant pro
blemen. Ten aanzien van vragen over
bioscoop cn schouwburg dringt de tele
visie ons naar een oplossing: deze heeft
deze cultuurmedia in onze huiskamers
gebracht.
de synode
besluit de zinsnede op: en te
vens de kerkeraden er op te wijzen dat
het gewenst is de organisten een behoor
lijke bezoldiging te verlenen". Want het
is prachtig wanneer men eisen gaat stel
len voor de organisten maar dan zal de
doorgaans trieste honorering eveneens
verbetering behoeven.
Woord en Toon
Uitvoerig werd gesproken over
een verzoek van Prof. dr. G.
van der Leeuwstichting ontmoetings
centrum van kerk en kunst om een
subsidie van 350.— ter bestrijding der
kosten van het onlangs gehouden
gres „Woord en Toon".
De commissie, voor wie ds. M. Kamper
te Wierden als rapporteur optrad, advi
seerde de synode op dit verzoek in te
Toen er nogal wat bezwaren kwamen,
omdat niet al wat bij de Van der Leeuw
stichting verschijnt strookt met de ge
reformeerde opvattingen, verklaarde ds.
Kamper het verkeerd te vinden de ge
vraagde steun te onthouden.
Het werk van de stichting is de
dacht van de gereformeerde kerken alles
zins waard. Speciaal het congres, dat im
mers .handelde over de toonzetting deri
psalmen.
De synode ging accoord met het voor
stel. (Dit betekent niet dat de Van der
Leeuwstichting rechtstreeks steun krijgt).
Dr. D. van Swigchem te Kampen
telde dat - - -
Discussie
Rijk
Aan het slot van zijn betoog pleitte dr.
Bruins Slot voor meer discussie in de
christelijke dagbladen. Het christelijk
dagblad kan geen echt discussieorgaan
Z{jn, maar wel moet dc mogelijkheid be
staan dat verschillende problemen van
verschillende kanten belicht worden. Het
moet ook mogelijk zijn een open voor
lichting te geven over dingen waar men
het in christelijke kring niet over eens
is. De hoofdredacteur van „Trouw"
waarschuwde daarbij nog voor de men
taliteit die bij een deel van het christe
lijk publiek blijkt te bestaan: alles slik
ken wat week aan week via Elsevier in
de brievenbus komt. en voor een chris
telijk dagblad bedanken wanneer er eens
iets in staat waar men bezwaar tegen
heeft.
I\a Taptoe-Delft
Open! uchtsamenkomst
opdeDelftsemarkt
walkerk in deze stad adviezen inwon bij
de stichting.
Er zijn ook in de gereformeerde kerken
adviescolleges voor kerkbouw. De synode
wees daar indertijd een deputaatschap
voor aan. maar de Geref. Werkgroep
voor Liturgie wil nu ook adviezen geven.
De synode sprak uit dat voorlichting op
dit punt door meer dan één instantie
niet gewenst is en adviseerde de werk
groep op dit punt samen te werken met
de deputaten voor kerkbouw.
I.K.O.R.
Na enige discussie machtigde de synode
het deputaatschap voor de arbeid onder
schippers om samen met het IKOR en d<
hervormde Raad voor de Varende Ge
meente tot de uitzending van een radio
catechisatie voor schippers over te gaan.
Ds. P. Visser te Tilburg was daartegen.
Het IKOR staat bij een bepaald deel van
de bevolking zodanig in de verkeerde
hoek, dat men alleen omdat het IKOR
deze catechisatie uitzendt, er niet naai
zal luisteren.
Dr. J. G. Aalders te Leeuwarden en d(
rapporteur ds. H. J. Riphagen te Baren-
drecht zetten uiteen dat er geen andere
mogelijkheid was. De N.C.R.V. verzorgt
geen kerkelijke uitzendingen en het Con
vent van Kerken kon hiervoor geen zend
tijd verstrekken. Men is dankbaar dat het
IKOR deze gelegenheid wél verschaft
meende die kans niet te moeten v
zuimen.
In de avondzitting heeft de praeses eer
woord gesproken ter nagedachtenis var
dr. L. van der Zanden, emeritus predi
kant van Groningen, die plotseling te
's-Gravenhage overleed.
Dr. Van dor Zanden nam volgens ds.
Kuiper een grote plaats in het kerkelijk
leven in. Op vele synodes was hij tegen
woordig en als deputaat voor de doop
van geadopteerde kinderen getroostte hij
zich veel moeite om de gereformeerde
kerken in die zaak te dienen, ook voor
de thans zittende synode.
Dr. H. L. A. van Wijk
op studiereis
Od 8 seotember zal dr. H. L. A. van
Wijk. lector in het Spaans en het Por
tugees aan de Rijksuniversiteit in Lei
een studiereis van twee maanden
lar Honduras gaan maken.
De bedoeling van deze reis is. het ge
sproken Spaans te bestuderen. Voor de-
studiereis heeft dr. Van Wiik een sub-
ie van de Nederlandse Organisatie
ir Zuiver-Wetenschappelijk Onderzoek
ontvangen.
Borne oinpswerk
s
GEREFOPMEERDE KERKF.N
Beroepen te Giessen-Rijswijk (N.Br.):
M. Berg, kand. te Sappemeer.
GEREF. KERKEN (Vryg.)
Bedankt voor Brampton (Ontario. Ca
nada) Canadian Ref. Churches: S. S.
Cnossen te Grand Rapids.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Scheveningen: A. Hof-
UNIE VAN BAPT. GEM.
Beroepen te Westerhaar: J. Bouritius
bij de restauratie der Burg-1 te 2de Exloërmond.
Ook hierover schrijft Johannes heel eenvoudig: en Hij
is een verzoening voor onze zonden en niet alleen voor de
onze, maar voor die der gehele wereld!" Christus heeft aan
het kruis de last der zonden gedragen niet slechts de zonden
van een kleinexclusief groepje (zoals wij ons wel eens ver
heelden! maar van de gehele wereld. Zijn verzoenend sterven
was voldoende voor alle mensen, is voldoende voor alle men
sen en blijft voldoende voor alle mensen die nog na ons zullen
komen. Wie daar ook maar iets aan af doet, die doet tekort
aan Gods almacht en Gods genade.
Maar en laat daar geen misverstand over bestaan: Christus
is wel een verzoening voor de zondeu der gehele wereld, doch
niet „automatisch". Er is in de waterleiding voldoende water
voor iedereen maar wie water wil hebben moet er de kraan
voor open draaien. En wie verzoening zoekt voor zijn zonden, j
zal tot Jezus moeten gaan. Zal Hem moeten kennen, zo zegt j
Johannes. En hij voegt er aan toe: „Wie zegt: ik ken Wem,
cn Zijn geboden niet bewaart, is een leugenaar
Gods genade is eindeloos even eindeloos als Zijn recht- j
vaardigheid, die de zonde niet ongestraft zal latent
Moeizaam gesprek van gereformeeredn
Het ziet er naar uit, dat de Vrije
Gereformeerde Kerk van Wolvega,
die zich in 1958 van de Gerefor
meerde Kerk aldaar afscheidde,
voorlopig een zelfstandige kerkfor-
matie zal blijven. In haar laatste
antwoord aan de Gereformeerde
Kerk heeft ze een samenspreking
zoals deze kerk die had voorge
steld, beslist van de hand gewezen.
De lange en enigszins ingewikkel
de geschiedenis die hieraan is
voorafgegaan, heeft zich ongeveer
alsvolgt afgespeeld:
De scheuring in de Gereformeerde
Kerk van Wolvega, vond plaats naar
aanleiding van verschil van mening o-
ver de methode van evangeliseren in
het naburige Noordwolde en over de
zelfstandigheid van de plaatselijke kerk.
De ongeveer 500 afgescheidenen vorm
den de Vrije Gereformeerde Kerk. die
een jaar later een eigen gebouw kreeg.
Hun leider was ds. D. de Boer.
In het najaar van 1959 hebben de
kerkeraden van de twee gescheiden
kerken van gedachten gewisseld over een
mogelijke hereniging. Eerst schreef de
Vrije Gereformeerde Kerk een lang
stuk en daarop de Gereformeerde Kerk.
na de Vrije Gereformeede Kerk
niets meer van zich liet horen tot dit
voorjaar, toen ze de Gereformeerde
Kerk een brief zond met de vraag of
de raad van deze kerk een mogelijkheid
tot contact zag.
De „synodale" raad zond de „vrije"
raad spoedig een antwoord, waarin
onder meer dit te lezen stond: „Wij
blijven geloven, dat wij bij een even
tuele hereniging eikaars verschillend
inzicht in wat plaatsgreep en verdeel
de zullen moeten laten voor wat het
is. maar elkaar persoonlijk alles moe
ten vergeven wat wij tegen elkaar
hebben misdreven en misschien zou
den wij als kerkeraden een voorbeeld
kunnen geven door binnenkort in een
vriendschappelijk en broederlijk sa
menzijn bijeen te komen, waarin niet
meer over de kwestie wordt gespro
ken. maar beoogd wordt een hartelijke,
broederlijke eensgezindheid."
De „vrije" kerk gaf hierop als haar
mening te kennen dat het haar wijs
leek eerst serieus te onderzoeken of een
dergelijke samenspreking vruchtbaar
zou kunnen geschieden en zin zou heb-
't Gaat hier niet om wissewasjes, met
vriendelijkheidjes en lievigheidjes heelt
men kerkelijke breuken niet." Ze stelde
voor eerst de moderamina van de ker
keraden der beide kerken te laten
Heerlijk op toast en beschuit,
fijn op vleeswaren,
handig b\) pick-nicks:
Duyvis Sandwich Spread.
SANDWICH SPREAD I
Met gratis cocktail-vork jes l
Bevreemding
de de Gereformeerde Kerk, die zich
afvroeg of de brief waarin de Vrije
Gereformeerde Kerk om contact vroeg
niet ernstig was gemeend, of dat ze van
gedachten was veranderd. De Gerefor
meerde Kerk wees erop dat ze in haar
schriftelijk antwoord van 1959 had ge
zegd, dat het meningsverschil haars in
ziens niet ging om kerkrecht en belijdenis,
doch louter om zaken van persoonlijke,
organisatorische en financiële aard en
dat zij van mening was dat hereniging
alleen mogelijk zou zijn als de Vrije
Gereformeerde Kerk terug zou keren
tot de gemeenschap van de Gereformeer
de Kerken in Nederland. Toen de „vrije" i
kerk in april om contact had gevraagd,
had de „synodale" kerk dit gezien als j
een bewijs dat de „vrije" kerk het met
bovenstaande eens was geweest. De Ge
reformeerde Kerk gaf tenslotte als haar
mening dat een samenspreking. die j
trouwens tussen de volledige kerkeraden
zou moeten plaats vinden, geen zin zou
hebben, wanneer de Vrije Gereformeerde
Kerk zich niet met haar en met de
Gereformeerde Kerken in Nederland j
zou willen herenigen.
Het antwoord van de Vrije Gerefor
meerde Kerk van Wolvega luidde als
volgt: U hebt dus ons voorstel om als
moderamina van beide kerkeraden sa
men tc komen, ter voorbereiding van
een samenspreking tussen de volledige
kerkeraden van de hand gewezen. Bo
vendien stelt u bU voorbaat dat hereni
ging volgens u alleen mogelijk Is, als
wij terugkeren tot de kerkelijke gemeen- 8
schap met u en met de Gereformeerde
Kerken. U weet van ons dat wij dit
zonder meer niet kunnen doen, hoewel
wij de oude geref. belijdenissen en kerk
orde volledig aanvaarden. Voor ons heeft P
nu elke samenspreking tussen de beide F
kerken haar zin verloren. Waarmee
een hereniging van beide kerken voor-
lopig niet te verwachten is.
C.
Drs. Van Boeckel per
korjaal 10.000 km
door Suriname
Di
De Stichting Wetenschappelijk Onder-1
zoek Suriname Nederlandse Antillen d-
(Wosuna) heeft in 1960 de heer J. J. G. ei
M. van Boeckel, doctorandus in de fv- k
sische geografie, een subsidie verleend
voor een regionaal zwaartekrachtson- j
derzoek in de noordelijke helft van Su-
Door deze subsidie heeft de heer Van
Boeckel van mei tot november van het w
vorige jaar langs de rivieren van dit
overzeese rijksdeel metingen kunnen k<
verrichten, waarbij zijn korjaal (een i
kano met hulpmotor) niet minder dan Ja
10.000 kilometer door de rimboe heeft
afgelegd.
Op het ogenblik is de heer Van Boec
kel druk bezig de verkregen gegevens
uit te werken en hij zal zijn conclusies o)
gecombineerd met de daarbij beho
rende geologische aspecten in een v:
dissertatie neerleggen.
Als promotor zal dan prof. dr. J. Veld
kamp optreden, direkteur van de geo
fysische afdeling van het Koninklijk
Nederlands Meteorologisch Instituut in
De Bilt en buitengewoon hoogleraar in
de geofysica aan de Rijksuniversiteit in
Utrecht.
F
er
uitlopen, zodat er vieze vette rUst voorgeschreven.
[plekken ontstaan. Hoe kunnen wij de- regel genezing is tc bereiken.
door W. J. Thieme
de phen.
Vraag: Ingesloten blad
Nes. uitgege- oorzaakt grote schade
Jeu
veel onge- V(
In aansluiting op de Taptoe-Delft. Antwoord: Er zit niets anders op jn de wasmachine
Vraag: Van de geëmailleerde kuip van een struik in mijn tuin. Is het
afkomstig cedure
rief. Kan ik hem dwingen hieraan
einde te maken? Hoe werkt zo'n pro-
welke kosten zijn hieraan w
die op zaterdag 2 september wordt dan het gevlekte behang te verwijde- sprongen, zodat er gevaar bestaat a
stuk afge- gelijk mij de
Dr. E. J. F. Smits, hervormd predikant In Adorp. ia! een studie gaan maken
van de *lch ln Deremarken bevindende achildertjen van Berend Kunat. Deze
Nederland» aehllder. die eigenlijk Berend Wlerta Kunat heette, werd op *1 mei
1794 In Nlanw Wolda reboren. Na eerut bakker te tijn geweeat. wijdde h|J ilch
In 1821 aan de schilderkunst en verwierf vooral naam als portretechllder. Kunst
heeft illn werkterrein niet alleen tot Groningen en de Ommelanden bepaald, maar
hit aehllderde onder meer In Duitaland en In Denemarken. Op de in 1959 In
Groningen gehouden tentoonatelllng ..Reünie
verschillende door Kunat vervaardigde portr.
Het ls niet verantwoord te stellen dat beëindigd, zal op zondag 3 septem- ren en de"scharnieren te ontvetten
christelijk dagblad een bij uitstek bfr de markt jn Dem een mee- tetra of synthetisch sop. Na het dro-
'eh0,,d:n ,«t
menlijke Delftse protestantse evange
lisatie werkgroepen, waarbij gebruik
zal worden gemaakt van de dan nog
aanwezige tribunes van de Taptoe.
De bijeenkomst zal 's zondagsavonds
om half negen plaats vinden en worden
geleid door de heer Chr. Kley. Er zal
gesproken worden door ds. G. Toorn
vliet over „Het grote défilé voor God".
Twaalf koren zullen aan deze meeting
meewerken. Kees Decnik zal enkele lie
deren zingen, daarbij begeleid door de
Delftenaar Leen 't Hart. Verder zal er
een massale samenzang zijn, die wordt
begeleid door het Congreszaal Muziek
corps van het Leger des Heils uit Rot
terdam. o.Lv. kapelmeester J. B. K.
Voorn. Koren en samenzang staan on
der leiding van de dirigent de heer Cor
Boutern.
Wanneer het weer zo slecht is dat het
niet mogelijk zal zijn de bijeenkomst op
dc markt te houden, zal hij in de Nieu
we Kerk plaats vinden.
politieke krant moet zijn: de cultuur is
rijker. De christelijke dagbladen zijn
weliswaar vroeger als politieke strijd
bladen opgericht, maar de tijden zyn
veranderd.
De taak van een dagblad omschreef
dr. Bruins Slot, refererend aan publi-
katies van dr. Diemer. als het inlich
ten. toelichten en voorlichten met be
trekking tot het actuele nieuws. Daar
naast zag hij voor de christelijke krant
kon men
Conferentie van de
Geref. diaconieën
hui Voorgeslacht'
I Op woensdag 27 september zal in Am-
..i sm sterdam de centrale diaconale conferen-
Dr. Smtta. die veel studla van Kunst heeft gemaakt, .al bij lijn ondenoek worden gehouden van de geretormeer
In Denemarken onder meer tor «tjde worden gestaan door mevrouw Klraten diacon een Op dere confo-entie zal
Borg uit Kopenhagen, die «leh eveneens In het oeuvru van Kunst heeft verdiept rrof dr. G H J van der Molen spre-
gnMÉ j, ovorludua ln Hoge sand op S Juni 1881. 'ken over het werelddia cona at
stuk
ken behang, 'die u niet afknipt met
een schaar, maar afscheurt. Deze stuk
ken plakt i
leden. Als
ren. wees dan zuinig met olie en houd
aan de onderkant van het scharnier
een stuk papier, want u gebruikt al anderhalf jaar hebben
gauw tc veel olie. Beter is het de pen mis mooi in bloei was.
eruit te tikken, deze in te vetten
er dan weer in te zetten.
Vraag: Een weduwe i
geleden hertrouwd met
ouder was dan 65 jaar,
haar eerste huwelijk een kind
jaar. Zij wordt dit jaar vijftig. Heeft
zij. wanneer onverhoopt haar man
mocht sterven, recht op AWW?
struik is wat verwilderd en groeit
het pad heen. Nu wil ik deze
Is het mogelijk
roesten. Is dit te verhelpen?
Antwoord: U kunt de leverancier
vragen dit te repareren. Misschien is heg van te maken, evenals bij
er nog garantie. Zo u het zelf wilt liguster, door de zij-
doen. moet u de plek eerst schoon
erop en het leed is ge- ken 'en daarna behandelen met
een scharnier wilt sme- beetje emaillelak.
Vraag: Hierbij zenden wij
lidcactus, die
bovenkant
snoeien
Antwoord: Het blad is van
verbonden? Bovendien heeft de buur-
te noemen? De man mij een prachtig uitzicht ontno-
>ver men door op de grens van ons eigen- °l
fat- dom drie meter hoog boomstammen
soort op te stapelen. Mag dit?
Antwoord: Uw buurman mag het
water van zijn schuur niet op uw erf
laten aflopen. Indien hij door de bouwi
groen gemeentelijke bepalingen heeft
blijvende heester, de prunus laurece- treden, kunt u hem waarschuwen
redelijke tijd toestaan
hand echter werden de blaadjes
biaad- rasus. De struik kan gesnoeid worden.
reeds In dit geval moet men de struik om-
Kerst- laag snoeien door het dikke hout te niet, dan kunt u
Langzamer- verwijderen en de nieuwe twijgen te De kosten zijn
kleuren. Wat kan de oorzaak zijn? De
Zij heeft uit plant staat voor het raam. maar niet
in de zon. Zij krijgt geregeld water
Antwoord: De blaadjes vertonen
luis, welke u dient te bestrijden met
een mengsel van een liter water, twin-
Antwoord: Inderdaad heeft zij recht tig gram zachte zeep en tien gram dat deze lijm te rijkelijk
op AWW. daar het huwelijk kennelijk brandspiritus. Met deze oplossing moet bracht en is er een manier o
mcn spujten en de behandeling moet ten weer schoon te maken'
na tien dagen herhaald worden. Dit Antwoord: Natuurlijk is het
is echter niet de oorzaak van de ver- gelijk, dat er teveel kleefstof i
kleuring. U geeft rijkelijk veel water bruikt. Het kan echter ook. dat
hierdoor ontstaat de verkleuring kleefstof niet genoeg gedroogd
vóór 1 januari 1959 gesloten
vendien heeft zij uit haar
welijk een kind. dat jonger
Vraag: Wat is er te doen tegen het
dan 18
Eenmaal in de week moogt u water voordat het boordband werd aange- recht
II i eueiijKe iija roesiaan om w
ander te veranderen. Helpt dit
advocaat nemen. 8311
-- rekening van de
Hierdoor ontstaat een ver- buurman, maar u zult deze moeten Op
voorschieten. Vooruit valt niet te zeg- sch
gen hoevee) deze zaak kosten zal, pei-
J maar waarschijnlijk zal de advocaat1 v—
is aangebracht door middel wel een minnelijke schikking met de
textiellijm. Na enige tijd is buurman kunnen treffen. Wat de hout-- lan
ook opslag betreft vrezen wij, dat hieraan. WO]
weinig te doen valt. Het is het terrein exc
van uw buurman en daar mag hij doen een
wat hij wil. mits hij maar niet in strijd zee
de mat- komt met verordeningen. Dit kunt u cur
op het gemeentehuis nagaan.
et mo- Vraag: Tot voor kort was het wa-|
ter bij de huishuur inbegrepen, maar
nu moet de huurder het water zelf
gaan betalen. De kosten
het band erg smerig geworden
op de matten onder het band is
rand gekomen js het mogelijk,
Antwoord: Men zou wat talkpoeder geven op kamertemperatuur en eens in bracht. Gaat het
kunnen strooien tussen de wrijvende de maand een weinig kunstmest. Dit den
is rijkelijk voldoende. Men mag het
water niet over de plant gieten, maar
Pertis mag alleen de aarde bevochtigen. W;
ƒ4,10 per kwartaal
der
desnoods wat vaseline gebrui
ken.
Vraag: Wat is de ziekte
of Pertijs"
--- --- ----- de vuile ran- worden nu ƒ8. Moet de huurder nu de sch
den van de kleefstof weg te werken oude huursom blijven betalen of mag
dan zoudt u daarvoor aceton kunnen hij die 8 per kwartaal van de huis-1
nemen. U doet dit vocht op een dun huur aftrekken? 1311
Antwoord: De ziekte va
Legg Perthes is een stoorni
heupgewricht (aantasting vat
substantie in de dijbeenkop
paard gaat met pijn en beweging-
deze methode toepast, zal de stofranden weg. Gaat het
Calvé- plant zich direct herstellen,
in het Vraag: Is het mogelijk mij een ti
de been- tel op te geven van een boek over het
prepareren en opzetten van vogels en
Het is reeds vroeger in deze erf
de ontstane kleef- Antwoord: Tot voor kort
huur.om ttn b-drau v,n «.10 perj
hele schoonmaakbeurt, dan 13 een sop- kwartaal vastrecht van de waterlei-'
Vraag: Mijn buurman heeft op zijn ƒ4.10 per kwartaal van de oude huur-
perking. Over de oorzaak is niet? met rubriek vermeld,
zekerheid bekend. Het is in elk geval Antwoord: Waarschijnlijk bedoelt u
geen ontstekingsproces. Meestal treft het boekje „Prepareren" van J. U. A.
ndering worden gebracht. Dei
- - -- -- verhoging van het vastrecht van ƒ4 10
dat ia nogal een behoorlijke oppervlak- tot ƒ8 per kwartaal of f3.90 p*r kwar-
te op mijn erf aflopen? Dit ver- taal moet echter de huurder betalen.