-
Stil
DE DOKTER aan 'i woord
pijn
KRONIEK
min
Een kanttekening
Wereldraad doet beroep
op kerken voor hulp
/T\
Wat late eis tot
schadevergoeding
Een woord voor vandaag
Dr. J. J. Buskes betreurt
besluit breed moderamen
ChefarineA
2
ONZERZIJDS
HET EVANGELIE MAAKT VRIJ
DE APOSTELEN gaven in hun prediking geen opzettelijke bestrijding
het instituut der slavernij. Zij eerbiedigden het bestaande rechtsverband.
Reeds uit de brief van Paulus aan Filemon blijkt, dat de apostel het eigen
domsrecbt van Filemon op de slaaf Onesimus niet betwistte. Stipt wilde hij
aich overeenkomstig dat recht gedragen. Hij had de weggelopen slaaf wel bij
sicb willen houden als zijn medearbeider in de zendingsarbeid. Maar zonder
Filemons instemming wilde hij niets doen.
Wel sprak hij de verwachting uit, dat Filemon de tot bekering gekomen
slaaf zou ontvangen „als méér dan een slaaf, als een geliefde broeder".HH|
Welk een verandering sou dat teweegbrengen, wanneer „heer" en slaaf elkan
der lief hadden en als broeders met elkaar omgingen. De verhouding in rech
ten bleef dezelfde, maar de feitelijke toestand werd radicaal anders.
Het spreekt wel vanself, dat daardoor ook het vrijlatingsproces gestimuleerd
zou worden. Vermoedelijk is ook Onesimus wel vrijgelaten. Het slot van de
brief geeft aanleiding om dit waarschijnlijk te achten. „Immers", schrijft de
apostel, „lk weet, dat gij zelfs meer zult doen dan ik zeg". Dat meerdere zal
wel hebben bestaan in de vrijlating en het ter beschikking stellen van Onesi-
mus voor de dienst van het Evangelie.
Indien de slaven behandeld moesten worden als „geliefde broeders", zou de
slavernij minder economisch voordeel gaan opleveren. Dit zou allicht ook de
vrijlating bevorderen.
De christelijke prediking van de gelijkwaardigheid van alle mensen voor
God heeft mede de slavernij als instituut ondergraven. Allen die in Christus
zijn zijn kinderen Gods. Hierbij is, naar Galaten 3:28, geen sprake van Jood of
Griek, van slaaf of vrije, van mannelijke of vrouwelijk. Zij zijn allen één in
Christus Jezus.
Vergeleken bij deze hoge geestelijke stand, Is- de aardse sociale functie van
ondergeschikte betekenis. Daarop worden de slaven ook telkens weer gewe
zen. Slaven werden wel tot opzieners gekozen. Zij werden daarvoor niet te
min geacht. Ook huwelijken tussen vrijen en slaven zijn onder de christenen
voorgekomen.
In hun vermaningen waren de apostelen niet eenzijdig. Zij wekten de slaven
op tot gehoorzaamheid en toewijding. Maar zij brachten de „heren" onder het
oog, dat zij steeds moesten bedenken, dat ook zij een „Heer" hadden in de
hemel, die hen eens rekenschap zouden vragen over hetgeen zij tegenover de
slaven hadden misdreven.
BIJ de toepassing van de apostolische vermaningen op de sociale verhoudingen
van onze tijd heeft men wel eens uit het oog verloren, dat zij gericht werden
tot slaven, niet tot vrije arbeiders. Calvijn heeft zich aan deze fout niet
schuldig gemaakt. Het „in alles gehoorzaam" gold zelfs voor slaven niet abso
luut. Er was altoos de grens van het Gode méér gehoorzaam zijn dan de men
sen. Voor de vrije arbeider van onze tijd is er bovendien de beperking door de
inhoud van het contract en van eventuele wettelijke voorschriften.
Het slaaf zijn was echter geen verhindering voor het als christen behandelen.
Met name behoorden de christenslaven steeds te bedenken, dat zij de roeping
hadden om door hun optreden ook de heren voor het Evangelie te winnen.
In 1 Corlnthe 6:21-24 schrijft Paulus: „Ieder blijve bij de roeping, waarin hij
was, toen hij geroepen werd. Zijt gij als slaaf geroepen, bekommer u daarover
niet, maar als gij ook vrij kunt worden, maak er dan te meer gebruik van.
Want de slaaf, die in den Here werd geroepen, is een vrijgelatene des Heren;
evenzo is hij, die als vrije geroepen werd, een slaaf van Christus. Gij zijt ge
kocht en betaald. Weent geen slaven van mensen. Broeders, iedereen blijve
voor God in de toestand, waarin hij werd geroepen".
Over de juiste betekenis van deze woorden heerst verschil van gevoelens. De
een zegt: dit beduidt, dat gij van de aangeboden vrijheid een recht gebruik
moet maken. De ander meent, dat Paulus zeggen wil: gebruik liever uw sla
vernij om de zaak van het Koninkrijk Gods te dienen. Wij gevoelen het meest
voor de eerste opvatting. De vrijheid moet leiden tot het nog met meer toe
wijding dienen van de Here. Overigens blijkt ook hier weer duidelijk, dat de
apostel de sociale status van ondergeschikte betekenis acht.
De houding van de jonge christelijke kerk beeft stellig gezegende Invloed
uitgeoefend en de slavernij allengs teruggedrongen. Mede door haar optreden
is aan de slavernij In verschillende delen van de wereld een einde gekomen.
Maar het is wel heel erg langzaam gegaan. Veel te langzaam zelfs. Ook de
kerk, tot macht en rijkdom gekomen, heeft slaven gehouden. Wel was hun
toestand niet ongunstig, maar het bewijst toch, dat de consequenties van de
gepredikte beginselen door velen niet ten volle zijn beseft,
llier denken wij ook met beschaming aan onze vaderen. Aan slavenhandel,
hebben zij dikwijls deel genomen. De zendingsarbeid onder de negerslaven!
en andere groepen werd vele Jaren lang niet met toewijding ter hand ge
nomen.
Heel kras ls hetgeen in het gebiedsdeel Curasao Is geschied. Toen de Span
jaarden zich op het eiland vestigden, werd ook de kerstening ter hand geno
men. Men paste wel oppervlakkige methoden toe, maar men deed tenminste
iets in de richting door christelijk verantwoordelijkheidsbesef voorgeschreven.
Er bleven echter nog heidense Indianen. Maar toen de Hollanders hier kwa
men, dachten zij er niet aan om ook de Indianen bekend te maken met het
Evangelie. De Westindische Compagnie bekommerde zich weinig of niet om
geestelijke belangen. Aan de van uit Nederland uitgezonden predikant werd
zelfs door de classis Amsterdam verboden Indianen te dopen. Slaven mochten
niet het geloof van hun meesters delen.
Neen, de „vaderen" vallen niet in ieder opzicht te prijzen!
De rooms-katholieken hebben voor hun missiewerk dat gebiedsdeel niet
vergeten.
150.000 Angolese vluchtelingen in Kongo
De Wereldraad van Kerken
heeft een dringende oproep doen
uitgaan om directe hulp voor de
duizenden mensen die Angola zijn
ontvlucht en de Kongo binnenstro
men. Er zijn doktoren nodig, voed
sel, medicijnen en kleding. De We
reldraad heeft een beroep gedaan
op alle 176 kerken die zijn aange
sloten om fondsen bijeen te bren
gen om de nood te lenigen en te
zorgen dat ook op langere termijn
deze mensen kunnen worden ge
holpen.
Naar schatting hebben reeds 150.000
mensen Angola verlaten en nog honder
den stromen iedere dag de grens over
en de Kongo binnen. De gevraagde hulp
zal in de eerste plaats deze duizenden
moeten helpen. De Wereldraad zal zijn
hulp bieden via de Kongolese kerkelijke
andere districten wordt
hulp verleend door het Rode Kruis, en
rooms-katholieke caritasorganisaties.
De oproep van de Wereldraad is ge
baseerd op een onderzoek dat ter plaatse
is ingesteld door ds. William DuVal
administratief secretaris voor de afde
ling voor interkerkelijke hulpverlening
en door ds. Pierre Benignus van de
Evangelische Zending in Parijs. In hun
rapDort schrijven zij dat onmiddellijk
nodig is:
Doktoren: Od het ogenblik ziln er slechts
250 erkende artsen in de Kongo tegen
750 voor de onlusten. De kerken van
de Kongo doen hun best om doktoren
aan te trekken en hebben een plan
opgezet dat zij „Operatie-dokter" noe
men. Men verwacht op deze manier
twintig doktoren te vinden, maar er is
een veel groter aantal nodig.
Medicijnen: Grote hoeveelheden zijn
onmiddellijk nodig van anti-malaria
medicijnen, pillen tegen wormen, ijzer-
pillen. asperine, anti-blotica, vitaminen
en verband in alle breedten. Boven
dien is gedroogde vis nodig, omdat dat
goed blijft in het hete klimaat en riik
proteïnen, waar de ondervoede
ben.
i het meeste behoefte i
i heb-
/rut
RDTERDGN
Materiaal: Onmiddellijk moeten de orga
nisatoren kunnen beschikken
twee trucks van vijf of zes ton er
Volkswagen bus. De trucks kunnen dan
gebruikt worden om voedsel en medi
cijnen naar de grensgebieden te bren
gen en vluchtelingen mee te nemen
naar het binnenland van de Kongo,
zodat de grensstreken ontlast worden.
Nood in cijfers
spoedig
MINDER LAWAAI
kand,
van 1 oktober
mogen produceren. De Telegraaf schrijft
hierover in een commentaar: „Men behoeft
werkelijk geen vooralander te aijn van het
acheppen van regelingen en verordeningen,
om deM maatregel van harte toe te jui
chen. Het vrijwel onophoudelijke geknal
van de bromfietsen is een enorme ergerni*
voor duisenden mensen «n bederft ook veel
van het vakantieplesirr, voorsover men
dat In ons regenachtige land nog kan ge-
„Wij zijn er zeker van dat de
Engelsen hun verplichtingen zul
len nakomen." Dit zei dominee
Joseph Koci, rector van de histori
sche Episcopaalse kerk van St.
Peter te Philadelphia, toen hem
beperkt geluid j gisteren werd verteld dat de Engel-
se minister van financiën het ver
zoek van de dominee overweegt
voor een schadevergoeding van 18
dollar die met 183 jaar samenge
stelde intrest tot meer dan 750.000
dollar (2.7 miljoen gulden)
opgelopen.
Het is te hopen.
overheid een el
I houden op de nalevini
ran deie geluiddempende maatregel. Dr
nieuwe geconstrueerde geluidameter tal de
ie controle aanzienlijk vergemakkelijken.
Wanneer de politie, tirh beroepend op he
Dc Britse troepen die in de winter
van 1777—78 in Philadelphia ingekwar
tierd waren hebben toen de omheining
van het kerkhof gesloopt en als brand
hout gebruikt.
Koci heeft een brief geschreven aan
Selwyn Lloyd, de Britse minister van
financiën, waarin hij zei dat de Engelsen
toen een redelijke schadevergoeding
hadden toegezegd, maar hun belofte niet
jhadden gehouden. De dominee stelde een
komt men van de regen in de drup: bedrag van 18 dollar voor (65 gulden)
ao mogelijk nog meer lawaai en^toenemend en g procent samengestelde Interest,
gebrek aan ontzag voor de wet". De dominee gaf toe geen verstand van
Het Vrije Volk ia eveneena verhengd overlcüfers te hebben, dus liet hij het uit-
de beperking van het hinderlijke bromfiets-'rekenen aan bankiers over. Allen kw
vroeg is om te voorspellen wat i
gebeuren.
De dominee
telefoon de hele dag
vele mensen aan de lijn krijgt die in de
kranten over zijn eis tot schadevergoe
ding hebben gelezen.
"jij vertelde dat de correspondent var
Londens blad hem had opgebeld er
had gedreigd met een tegeneis voor eer
halve ton thee, die in de haven var
Boston is gegooid. De dominee had daar
op geantwoord dat dit hem koud
laten, omdat die rekening na~~
gezonden zou moeten worden.
De Amerikaanse revolutie begon, toen
Amerikaanse patriotten vermomd als In
dianen aan boord van een Brit» schip
klommen en een partij thee overboord
gooiden uit protest tegen dc Britse be
lasting op thee
BOEKENHOEK
Bakwanga-dlstrict: Hier bevinden zich
350.000 tot 500.000 vluchtelingen. Velen
hebben reeds een plaats gevonden,
maar er komen nog steeds nieuwe. De
kerken geven de vluchtelingen vor
men om zelf stenen te maken voor
eigen huizen. Er bestaat hier een plan
om vijf noodscholen in het leven te
Nederkongo-dlstrlct: Hier bevinden zich
130.000 vluchtelingen uit Angola. De
kerken proberen hen op te vangen, op
dat zij niet allemaal naar Leopoldville
zullen afzakken, waar reeds 75.000
werklozen zijn.
Loesambo-district: Hier bevinden zich
duizenden Baloeba-vluchtelingen die
het slachtoffer geworden zijn van
stamoorlogen. Zij hebben in de afge
lopen weken hun eigen woongebied
verlaten en zwerven in zuidelijke rich
ting. De kerken proberen ze op te
vangen in een kolonie ongeveer 150
kilometer ten noorden van Loeloea-
burg.
Kahemba-district: Ongeveer 10 tot 20.000
Angolezen zijn hierheen gevlucht.
Vooral de zending van de Mennonie
ten zorgt hier voor de verdeling van
voedsel.
Kablnda-distrlct: Hier bevinden zich
ongeveer 5000 vluchtelingen. Alleen
voor dit gebied is reeds minstens dui
zend gulden nodig voor voedsel en
12.000 gulden om onderkomens in te
richten en kleine scholen op te zetten.
In het schrijven heeft de Wereld
raad de kerken verzocht om materiaal
direct over te maken aan de secreta-
-generaal van de Congo Protestant
Relief Agency in Leopoldville. Gelden
moeten evenwel direct naar de afde
ling voor interkerkelijke hulpver
lening van de Wereldraad overge
maakt worden.
Vijftiende festival
van Edinburgh
geopend
Het vijftiende internationale kunst
festival van Edinburgh is zondag ge
opend met een godsdienstoefening in
de St. Giles Kathedraal. Onder de
honderden hoge functionarissen die
de dienst bijwoonden, waren vertegen
woordigers van de stadsbesturen van
verscheidene steden op het Europese
vasteland. Amsterdam is vertegen
woordigd door de loco-burgemeester,,
wethouder mr. A. de Roos.
Drie hoofden van stadsbesturen ko
men uit steden uit communistische
landen, nl. Praag, Belgrado en Boe
dapest. Verder zijn er de burgemees
ters van Oslo. Brussel, Bonn, Mün-
chen en Dublin en loco-burgemees
ters van Parijs, Wenen en Reykjavik.
Het festival duurt drie weken. In
die tijd zullen zes orkesten, zes to
neelgezelschappen, 35 solisten, acht
kamerorkesten, een operagezelschap
een balletgroep in totaal 183 maal
optreden.
i Methodisten willen
wereldkerk
I De methodisten zijn van plan een
'wereldkerk te formeren. Dit werd be
sloten op de tiende Wereldconferentie
van de internationale organisatie van
Methodisten-kerken die dezer dagen
I gehouden werd in Oslo. Tot nu toe
za] zijn deze kerken in een Wereldraad
van Methodisten-kerken samengebon-
Auteur kinderboeken
wordt predikant
Binnen afzienbare tijd zal de Gerefor
meerde kerk van Westmaas weer
een eigen predikant hebben. De heer
J. Rowaan te Zeist, die een beroep
van deze gemeente ontving, heeft
dit aangenomen. In kandidaat
Rowaan krijgt de gemeente van
Westmaas een „selfmade"-man, want
zijn theologische studie volgde de
heer Rowaan niet aan een universi
teit, maar op zijn eigen studeerka
mer. Jarenlang heeft hij na zijn vol
ledige dagtaaic op het kantoor van
In de rij van geloofshelden neemt Abraham een vooraan
staande plaats in en toch is hij in de bijbel de eerste tot
wie Gods geruststellende woorden komen: Vrees niet!" Want
ook de geloofsheld Abraham was bang. Hij had gehoor ge
geven aan Gods roepstem en was weggetrokken uit het land
zijner vaderen. Hij was gegaan want, zo had God hem gezegd:
„Ik zal u tot een groot volk maken." En het was hem niet
slecht gegaan: rijkdom en eer en koninklijk aanzien waren
zijn deel geworden maar kinderen had hij niet en naar
menselijke berekeningen was de kans op kinderen vrijwel
nihil. En dus was Abraham bang. Bang dat er van Gods be
loften niet veel terecht zou komen
Hoe dikwijls koesteren wij in huiselijke omstandigheden ook
die angst. Onze kinderen zijn gedoopt, teken en zegel van
Gods verbond maar wat voor werkelijke waarde hechten
wij er aan in het gewone leven? Als het met een jongen of
meisje fout dreigt te lopen zoals het bij Abraham leek fout
te lopen?
Abraham werd door God meegenomen, naar buiten onder de
sterrenhemel. „Zie toch op naar de hemel en tel de sterren
zo gij ze tellen kunt; en Hij zeide tot hem: zo zal uw nageslacht
zijn!" En dan volgt er: „En Abraham geloofde in de Here en
Hij rekende het hem toe als gerechtigheid."
Door het geloof kan zoveel angst uitgebannen worden!
Reactie op verklaring negen theologen
Vok
Straat
Gemcx
Plan
jEerstc
18 uur
llig".
een pharmaceutische fabriek, in de
avonduren over de vele boeken ge
bogen gezeten. Leermeesters van
deze theologische student waren de
plaatselijke predikanten ds. P.
Kuyper Jr. en wijlen ds. J. Gil-
lebaard.
Op 17 mei j.l. was het zover dat de
heer Rowaan voor de classis Zeist
z\jn praeparatoir examen aflegde in
dit geval op grond van artikel 6 der
K.O. (de bijzondere gaven). De 28e
juni daarop volgde zijn beroepbaar
verklaring. De zondagen die daarna
volgden zag kandidaat Rowaan
slechts zelden de kerk van Zeist,
want meestal was hij op weg naar
diverse gemeenten om daar preek
beurten te vervullen.
In kandidaat Rowaan krijgt de ge
meente van Westmaas niet alleen
een theoloog, maar ook een man met
een vaardige pen. In de journa
listiek is hij geen onbekende en ook
als schrijver van kinderboeken is
hij o.a. bij uitgever Callenbach geen
onbekende. Twee kinderboeken
zagen reeds het licht n.l. „Het Wil
genslootje" en „Pieter". Verwacht
mag worden dat nog in dit najaar
uitkomen „De Uilenjacht" en „Fort
Rabbijn Prinz naar
West-Berlijn
Rabbijn Joachim Prinz. uit Newark,
president van het Amerikaanse Joodse
Congres, zal vrijdag per vliegtuig naar
Berlijn gaan om de Joodse gemeente in
het belegerde West-Berlijn moed in te
Dr. Prinz deelde mee dat hij besloten
had zijn terugkeer naar Amerika uit te
stellen en een uitnodiging aan te nemen
om vrijdagavond in de Westberlijnse
synagoge te preken.
Dr. Prinz was rabbijn In Berlijn totdat
Hitier aan de macht kwam. Hij vluchtte
toen naar Amerika. Hij is nu 59 jaar.
„Ik kan niet zeggen, hoe dank
baar ik ben, dat deze negen broe
ders gesproken hebben. Te mid
den van vele nare, schrijnende,
j onklare, en onverkwikkelijke ge-
i luiden is hun getuigenis een
verkwikking". Dit schrijft ds. J.
J. Buskes in het blad ,,In de
Waagschaal", in reactie op de
verklaring die negen vrijzinnige
theologen hebben gepubliceerd,
naar aanleiding van het besluit
van het breed moderamen, prof.
P. Smits zijn bevoegdheden als
van een emeritus te ontnemen.
Hij meent dat het in het besluit
van het moderamen niet meer
om de waarheid van het evange
lie, maar om de waardigheid der
kerk gaat.
„Juist omdat lk prof. Smits vanwege
zijn theologische inzichten fel bestreed
en schreef dat zijn beschouwingen
over de verzoening naar mijn overtui-
Sing het belijden der kerk weerspreken,
eb ik er behoefte aan als een. die
zeer bepaald niet vrijzinnig is, mijn
ge broeders'
Hoewel ds. Buskes het volstrekt on
juist acht dat prof. Smits een verder
gesprek heeft geweigerd en hij de uit
latingen van prof. Smits over de leer-
tucht „bijzonder hautain en zelfbewust"
vindt, is hij toch van mening dat het
besluit van het- breed •moderamen on
juist is. „Prof. Smits heeft het 't breed
moderamen niet gemakkelijk gemaakt
en ik kan best begrijpen, dat het
om het zacht te zeggen de heren
te machtig werd. Dit neemt niet weg.
dat ik het besluit van het breed mode
ramen betreur".
Verkapte leertuclit
heeft meegedeeld dat zijn, den, die geen kerkordelijke bevoegd-
Ie dag rinkelt en dat hij heden bezit. Deze organisatie is ei
genlijk analoog aan de organisatie
van de presbyteriaanse en hervormde
kerken in de World Presbyterian Al
liance en de Lutherse Kerken in de
Lutherse Wereldfederatie. Men wil de
verschillende nationale kerken ech
ter nu in een wereldkerk laten op
gaan, met dus een centrale wereld-
svnode. Deze kerk zou dan ongeveer
20 miljoen leden omvatten in 76 ver
schillende landen.
Advertentie
Krachtige bestrijding
van pijn of griep
zonder de maag van
streek te maken I
lader tablet Chefarlne „4" bevat 4 beroemde
geneesmiddelen, die elk afzonderlijk in de hele
wereld beroemd zijn geworden. Een van deze
middelen is Chefarox en dient In het bijzonder
om do maag te beschermen. Ook zij die een
gevoelige maag hebben kunnen zonder be
zwaar Chafarlna „4" gabrulken. Het is een
ideaal middel om pijn of griep snel en doel
treffend te bestrijden.
besluit in de huidige
links als rechts als verkapte leertucht
zou worden opgevat, hoewel er hier
van leertucht geen sprake is. gezien or
dinantie 13-29-5, op grond waarvan prof.
Smits zijn bevoegdheden als van een
emeritus zijn ontnomen, aldus ds. Bus
kes. De vrijzinnigen liepen te hoop
„ik vind dit te hoop lopen van de vrij
zinnigen bepaald griezelig" en na
men het voor prof. Smits op tegen de
verkapte leertucht van het breed mode
ramen en ook rechts heeft het besluit
van het breed moderamen als verkapte
leertucht geïnterpreteerd.
In de tweede plaats betreurt ds
Buskes het besluit van het breed mo
deramen. omdat de zaak Smits nu op
een ander spoor is gekomen: een
spoor, waarop deze zaak zijns Inziens
niet thuishoort. Het ging in deze za
ken om het belijden en prediken der
kerk. aangaande de verzoening, om
de waarheid van het evangelie. In-het
besluit van het breed moderamen
gaat het echter niet meer om de
waarheid van het evangelie, maar om j
de waardigheid der kerk. aldus ds
Buskes.
Het ts voor de Hervormde Kerk in
het bijzonder en voor de christelijke
kerk in Nederla'nd in het algemeen
van het allergrootste belang dat de zaak
Smits niet doodloopt op het spoor van
de waardigheid van de kerk, maar dat
dit een zeer wezenlijke, actuele zaak
blijft, op het spoor van de waarheid
van het evangelie. Zoals de zaken nu
verlopen, wordt een wezenlijk gesprek hoff, Leiden.
over de leer der verzoening geblok
keerd, aldus ds. Buskes.
Naar aanleiding van de volgende zin
uit de verklaring van de negen theolo
gen: „Ondergetekenden menen, dat het
op de weg van zowel prof. Smits als
van het breed moderamen ligt, om een
ons door het evangelie geboden wijze
van omgang te hervinden" schrijft ds.
Buskes: „Ik kan slechts hopen, dat
het mijn vrijzinnige broeders zal ge
lukken. prof. Smits ervan te overtui
gen. dat hij nu eindelijk eens op moet
houden, om. als het hem om de waar
heid van het evangelie te doen is; zijn
eigen kerk bij voortduur te irrite
ren door de zelfbewuste en hooghartige
toon, waarop hij meent de vragen, die
hem bezig houden, aan de orde te moe
ten stellen, hem er ook van te over
tuigen, dat het niet aangaat over de
leertucht te schrijven op de wijze,
waarop hij het doet. Ik kan soms niet
ontkomen, aan de indruk dat hij er be
wust op uit is, te irriteren."
„Leertucht betekent voor mij, dat
de kerk karakter heeft, haar karakter
wil behouden en geen Maatschappij tot
Nut van het Algemeen wil worden. Zo
als het nu gaat, gaat het, vrees Ik,
fout.... De aaak om welke het gaat, het
belijden en prediken der verzoening, is
van zo fundamentele betekenis voor
kerk en wereld, dat wij alles op alles
moeten zetten om te verhinderen, dat
zij op dood spoor komt. Het gaat ten
slotte niet om prof. Smits, ook niet om
het breed moderamen, zelfs niet om de
synode, maar om de kerk van Jezus
Christus, die Zijn evangelie heeft to
prediken," aldus besluit ds. Buskes
zijn betoog.
Scharf moest op het
rode mat je komen
Het geestelijk hoofd van de gehele
Duitse protestantse kerk prases Scharf
moest eergisteren voor zijn communis
tische heersers verschijnen in verband
met een telegram van leidende ambts
dragers van de Duitse kerk. Zij protes
teerden daarin tegen de „Chinese muur"
die de communisten opgetrokken heb
ben in Berlijn. Scharf. die in Oost-
Berlijn woont, moest verschijnen voor
de Oostberlijnse regeringschef Ebert, die
om zijn woorden gezag bij te zetten het
hoofd van de zogenaamde volkspolitie j
Eikemeier bij zich had.
Gisteren heeft het Oostberlijnse blad
„Neue Zeit" een felle aanval gedaan op
Scharf. Dibelius en f'? rooms-katholieke
kardinaal Döpfner. Volgens het blad
heeft hun optreden niets meer te maken
met de christelijke godsdienst. Zij bedrij- j
ven slechts minderwaardige politiek".
Het telegram van de kerkelijke leiders
is slechts sentimentele stemmingmakerij i
ten gunste van de door Brandt opgezette
campagne.
Het blad wijst er voorts op dat deze
kerkelijke leiders zich maar eens moe-
ten spfegelen aan bisschop Mitzenheim,
die onlangs het „vaderlandse kruis van
verdienste" in goud gekregen heeft. Hij j
staat tenminste loyaal tegenover dte (ro-
de) regering.
Avonturen van Faris en Fatise Ko-
menijs. door A. Pleysier. Uit A.P.-
ieugdserle. Leefti'd 10-14 'aar en ouder. 1
Illustraties knipsels Mance Post. Uitga- i
ve N.V De Arbeiderspers. Amsterdam. I
De astronauten, pioniers in de ruimte,
door de zeven astronauten van het
Mercury-nroject, met medewerking van j
Loudon Wainwright van „Life". Extra:
het authentieke verhaal van Alan She-
pard Jr. over zijn ruimtevlucht. Verta-
ling J. F. Kliphuis. Uitgave A. W. Sijt-
Ve
Modes
Piet
Plan
Dei
uur:
Kur.
'Natha;
fLutt
Winstbepaling en economische
vanging. door J. C. Brezct. Overdruk
De Naamloze Vennootschap. Uitgave
H. van der Marck N.V.. Roermond.
Zondares? De vrouw uit het proces-
Jaccoud vertelt het verhaal van haar
leven, door Linda Baud. Vertaling J
Th. F. van Es. Uitgaven Ad. M. Cl
Stok - Forum-boekerij. Den Haag.
Zaterdagavond en zondagmorgen, doorl
Alan Sillitoe. Vertaling Hans Edinga
Het werk. door Emile Zola. Verta-
lawaai. Het'blad schrijf»: „Een jaar lant'mcn op een ander bedrag uit. maar het i,ng A. J Richel. Uitgave Bigot it Van
hrrfi men uilgeaien naar een bepaling al* 1 bedrag was 767 868 dollar Rossum N.V.. Blaricum.
a... J-n:n_ii«rh-n-n WPi.1 In Londen heeft een zegsman van heft Op bezoek bij onze Zweedse Karin.
h.I.i nnnrrrknmr 1 iik Mei name whiini he»'m,n,sterle verklaard dat rekening is zevende bock in serie over kinderen van
haa.t onoverisoineli^. Mei name sciujnt ner binncnj{eltomcn maar d#t het teandere landen Foto's E. C. van Hou-
grlaidsapeetrum, .lus de scherpte van hel ten en L(?x van dc, Pol telC5, Mathih
grlmd, meer le hinderen dan hel volume de Rool's. redactie Nederlandse uitgave
Niettemin: de onvolprezen T-N.O. in Delft j-j W. F de Bree. Uilgaven Zuid-Holland-
heeft de riak tot klaarheid gebracht en nn /iPf/lPDI/I (J I Uitgcversm-ta' app- Den Haag
Vragen op medisch gebied «enden onn de redanlle van ons blad
nel linksboven op de enveloppe t Medische Rabrlek. Antwoord
wordt gegeven, hetxlj per brief, helxlj In der.e wekelijkse kolom.
ia hel oog aan de polit
'J Ander» Tail
le riehlen te-
De politie aal aieh daarop
lm en hel ia te hopen, dat
am voor aal kunnen vinder
met do bepaling nóg nieU ui
gen da „brotro»",
Jui»l tij zijn hel legen wie het nieuw gr
amede wapen in alle aeherple moei worden
gericht, hetzij wanneer gij rijden, hetzij
wanneer tij alleen
nendje. acht-
y-j W. F. de Bree. Uitgave
Her op pin es iverk
ste boek in serie ove
NED. HERV. KERK andere landen. Foto'
Beroepen te Rilland Bath C D. Kou-Jekst_ MathRde Roolfs.Redactie „Neder-
De heer F. ten B. te R. vraagt:
„Ik heb enige maanden geleden een lichte
hartaanval gehad. Mijn hulsarts heeft mij ta
bletjes voorgeschreven. De hoeveelheid ln te
nemen tabletjes kom ik van hem pas te we
ten. nadat bij mij wekelijks het bloed is on
derzocht. Kunt u mij Iets naders over de werk
zaamheid en dc gin van dexe labletjes vertel
len?"
ie tabletjes, die u can uw huisarts kreeg, be-
vloeden de stolbaarheid van uw bloed, met an-
ere woorden wanneer u er teveel van zou inne
men, zal het bloed te vloeibaar worden met al
le gevolgen van dien. als bloedingen die moei-
Hou- te stoPPen 2'j" Vandaar de regelmatige con-
- 'role naar de vloeibaarheid van uw bloed. Uw
semakcr^te Westmaag; te Hulzen NH. jlandse uitgave W. F de Bree. Uitgave huisarts beoordeelt aan de uitslag van deze con-
w(jk F. (toez): L. Kievit te Putten, die Zuid-Hollandsche Uitgeversmaatschap- trole hoeveel tabletjes u moet innemen, om uw
bedankte voor Bodegraven: te Aimer 1 oü- Den Haag. bloed ongeveer tweemaal zo vloeibaar te houden
itoez.i H. J v. Leeuwen te St. Anna1 Volkswagen, 'echnischc gegeven? en normaal. Er zal dan minder kans bestaan
Parochie praktische wenken, in opdracht van de
Aangenomen naar Lunterc: J Bos A.N.W B door Han Bouvy. Layout en
te W.erdcn. die bedankte voor Glemen- T™* Fl,£ave„..^
-----M. C. Stok Zuid-Hollandsche Uitge-
I versmaatschappij. Den Haag.
razen. I GEREFORMEERDE KERKEN Het wondere kristal, het vervaardigen
De gewone forger kan wel vertrouwen op Beroepen te Oudega <W.). Viancn en van kristallen dcor Alan Holden en
wal de fabrikanten doen ora mei dc nieuwe Zuid-Beijerland: B. Fidder. kand. te Phvllis S'nger Elsevier-pocket. Ver-
prodnkten binnen de perken te blijven". Emmen. taling drs. A. A. Manten. Uitgave Else-
Aangenomen naar Utrecht-O. vac. G. vier. Amsterdam
Benoemd tot gewoon hoogleraar in de' Laarman: C. Goeman te Haarlem-Z: naar! Over liefde praten wij later, door
Wrotmaoa j Rowraaik. kand. t» Zeist, die IFrank F Braun Elsevier-pocket Ver-
de Geus. Uitgaven Elsevier.
stilstaan rn tóch dam—Nederhardtnxveld.
wils te geven in de diergeneeskundigebedankte voor Bruinisse. Hyum-Finkum taling E. d
,n bfokwuch. tox^loS. «_NtowoM*^Al5?ne,rear'?n „ld, d-br Gin. IC.us El
•r-pocket. Vertaling C. C. Bender.
meTmgang'van de daV"waarop hQjSjnl Kand. B. Fidder verzoekt ons mee tej Panter
ambt tal aanvaarden: dra. H.
i Gen- delen, dat hij geen verdere beroepen in
dat zich stollingen in de bloedsomloop
die verantwoordelijk gesteld moeten worden voor
uw doorgemaakte hartaanval.
De wijkverpleegster sr. T. J. te H. vraagt, naar
aanleiding van vele vragen, haar door ouders ge
steld:
1 overweging kan nemen.
IUitgave Elsevier, Amsterdam.
Het belangrijkste ia, dat het matrasje stevig
ia. zodat de baby er niet teveel in tvegrinkt. Bo
vendien moet het goed luchtdoorlaatbaar zijn. Het
oude er vertrouwde alpengras matrasje kan pe-
makkelijk opconcurreren tegen de matrasjes
van modernere materialen. Als u een „vastbin
der" gebruikt, haal deze dan onder de vlonder
indien aanwezig door dan blijft het matras
je plat en krult aan de randen niet om.
Mevrouw L.-B. tc vraagt:
„Mijn man Is nr 54 jaar en werd onlangs
voor een maagzweer geopereerd. Hij was al
tijd al mager, maar nu wordt hij nog niet dik
ker, Integendeel. Na het eten vooral van vloei
bare voedingsmiddelen wordt hij misselijk en
zweterig en krfjgt het gevoel flauw te zullen
vallen. Vóór de operatic had hij ook klachten
na het eten, maar die waren van geheel an
dere aard. Moeten wij deze operatie nu als
mislukt beschouwen?"
De klachten die u beschrijft, zijn een veelvul-
tig verschijnsel bij mensen waarbij een gedeelte
van de maag werd weggenomen, zoals bij maag
zweren. De oorzaak ligt hierin, dat het resteren
de maaggedeelte onvoldoenae in staat is vloei
bare voedingsmiddelen voldoende te verteren door
de snelle passage. De dunne darm zou hierdoor
geïrriteerd worden, en de klachten veroorzaken.
Maakt u zich er maar niet ongerust over. Zoals
u bemerkt zult hebben verdwijnen de klachten na
ongeveer een half uur spontaan. De operatie is
zeker goed gelukt. De angst voor de klachten is
vaak een reden minder voedsel tot zich te nemen,
en een vermagering kan dan niet uitblijven. Laat
uw man als volgt handelenGebruik meermalen
per dag een maaltijd, zonder daarbii iets te drin
ken. Gebruik weinig of geen zoetinheden. melk.
pap, jus. limonade enz. Drink alleen tussen de
maaltijden. Zonodig liggend de maaltijden gebrui
ken en even blijven liggen. Nooit teveel eten.
De heer C. ten K. te L. vraagt:
„Ik ben werkzaam in een grote fabriek, rn
moet om bepaalde redenen dagelijks bij mijn
huisdokter op het ochtendsprcekuur komen voor
een bepaalde behandeling. Mijn werkgever wil,
dat ik een briefje van de dokter meeneem dat
Ik Inderdaad bij hem onder behandeling ben.
Is dat Juist?"
Dit is niet juist. Een werkgever kan niet van
zijn werknemers eisen, dat zij een verklaring
meenemen van een bezoek aan een arts, om de
eenvoudige reden dat een arts deze briefjes niet
map afgeven. Ook mondeling mag een arts niets
Het valt mij op. dat deze werkgever van een
..grote" fabriek dat niet weet. Of hebt u hem
mogelijk door een andere reden wantrouwig ge-
Mejuffrouw C. M. te R. vraagt:
„Heeft het zin gedurende dc wintermaanden
een hoogtezon te ,-ebrulken?"
Onder normale omstandigheden is er geen aan
leiding voor volwassenen en kinderen om van
een hoogtezon gebruik te maken. De behoefte aan
vitamine D kan ruimschoots uit de voeding ge
haald worden (margarine), zodat we ons va de
ze zonarme zomer hierover geen zorgen behoe
ven te maken! Hoogtezon heeft een toniserend ef
fect, en dat kan in bepaalde gevallen nuttig zijn,
vooral bü zwakke en vatbare kinderen.
b°'h
Onde
