KRONIEK
Een kanttekening
Natuur spreekt van God....
brengt niet het evangelie
■mi»
Ruim 6C0.0C0 voor hulp
kerken en vluchtelingen
Een woord voor vandaag
Militante zendingsmethoden
verstoren rust in Israël
Amerikaans pleidooi voor
meer godsdienstonderwijs
Snel gaar» MkIaar*Mo!enaar
VaetangzZs
1/
2
NIET DE OGEN SLUITEN VOOR
HET LICHT
DU HET ZOEKEN naar een antwoord op de vele vragen, die op politiek
en eociaal terrein («teld kunnen worden, mogen wij niet aan de Schrift,
aan de Openbaring Gods in Oud- en Nleuw-Testament, voorbijgaan.
De oorzaak van veel ellende in de verhouding tussen mensen en volken
ligt Juist in dat voorbijgaan, in het moedwillig sluiten van de ogen voor het
licht, dat de Schriftopenbaring ontsteekt.
WIJ hebben reeds, zij het in «eer beknopte vorm, gewezen op de Godsopen
baring in het Oude Testament. Er valt nog veel meer over te zeggen, maar i
beperking is eis. Niet geheel mogen wij echter zwijgen over de huwelijks-
regelingen, over de positie der vrouw onder Israël. En voor wat het sociale
leven betreft, mag de betekenis van de voorschriften inzake het nemen van
rente niet worden onderschat.
In vergelijking met vele heidense landen w as de positie der vrouw in Israël
veelszins uitnemend. Maar zij bleef beneden de normen, door Christus aan doopsgezinde dominee die in zijn
Zijn gemeente gesteld Hier vooral liet zich In vrij sterke mate gevoelen de eentje een enorme encyclopedie
„hardigheid der harten", waarmede de wetgever rekening moest houden, samenstelde en met de hand uit-
Maar de profeten Gods gaven re«ds een hoge standaard aan. Men leze schreef is een advies bekend, dat
slechts Maleachl 2:14IC.
De Schrift verspreidt licht over de splitsing der mensheid in volken en
In de tempel ran on gekorven hout
(Van een onzer verslaggevers)
Van Anthony Winkler Prins, de
hij tijdens zijn studententijd aan
zijn mede-theologanten gaf. Hij
«aten en leert ons de overheid den als een instelling Gods. Van God ont- "J" de wan-
-.i__ -u v- ti. 7i„ I PAm.in.n 17* v»n H»m v»r. raaaae nen sier* aan om ue wan
ving zij haar gezag. Zij Is Zijn dienaresse (Romeinen IS). Van Hem ver
kreeg zij haar zwaardmacht Een zwaard dient niet alleen tot afschrikking
maar het is ook een wapen om te doden. Het recht om de overtreder te
straffen, om desnoods aan iemand het tijdelijk leven te ontnemen, is daar
mede aan de overheid toegekend. Een bevestiging van het beginsel, in Ge
nesis 9:6 geopenbaard.
Maar de Schrift legt er herhaaldelijk nadruk op, dat de overheden haar
macht niet naar willekeur mogen uitoefenen. Zij zijn gebonden aan Gods
ordinantiën. Zij moeten Zijn wet voor ogen houden. Het Is haar taak om het
recht te bestellen en te h^mthaven zonder aanzien des pegsoons. Telkens
weer wordt in Oud- en Nienw-Testament het plegen van onrechtmatige
handelingen voor machthebbers streng veroordeeld. De kwaaddoeners
moeten worden bestraft, maar degenen die goed doen behoren te worden
beschermd (Romeinen 13:4, 1 Petrus 2:14).
Gehoorzaamheid aan de overheid wordt als een gebod Gods gezien. Maar
er is een rrens. God moet m*ér gehonwu'md wn*-Vn dan de mensen. Er
kan een situatie komen, waarin men om des gewetens wille geen gevolg
mag geven aan een overheidsbevel. Hier wordt ln beginsel ook het goed
recht van instellingen erkend, die controle uitoefenen over de overheids-
handelingen. Absolutisme vindt ln de Schrift geen steun.
De constitutionele regering, zoals wij die kennen, fa de vrucht van historische
ontwikkeling. Maar het kan bezwaarlijk ontkend worden, dat zij in sterke
mate fa bevorderd door het Christendom en meer speciaal door de reforma
torische. op grond van de Schrift gepredikte beginselen.
In het klimaat van de Schrift levend, kent men de konlngswet van Deutero-
nomlum. Ook weet men. dat Samuel het recht van het koninkrijk schreef in
een boek. Wij zouden sterk geneigd zijn, hier aan een soort grondwet te
denken. Israels koning mocht maar niet alles. Hij had slechts beperkte be
voegdheden. Uitdrukkelijk werd hem onder meer verboden, te doen hetgeen
aan de priesters was voorbehouden. Hadden de overheden In de loop der
tijden gelet op de consequenties die daaruit voortvloeien, er zouden minder
conflicten zlln geweest tussen kerk en staat.
Terecht heeft men gesproken van de „sociale geest" van het Nieuwe Testa
ment Het Evangelie heeft de samenbinding van de mensen bevorderd. Van
de christelijke gemeenten werd door buitenstaanders getuigd, dat zij el
kander liefhadden, voor elkander zorgden, in lief en leed elkander bijston
den Dit heeft in de heldenlanden een gezegende invloed uitgeoefend. Maar
daarbij bleef het niet
Er waren in de loop der tijden dikwijls scherpe tegenstellingen gekomen
tussen de volken. De gedachte aan één mensheid, van een algemeen men
selijke samenleving, bestond in feite niet. Men kende wel uitbreiding van
grondgebied, door oorlogen, versterking van eigen machtssfeer, maar geen
werkelijk samenleven ln vrede en vriendschap. Met name was er ook
een scherpe afscheiding tussen Israël en de volken. Maar de evangeliever
kondiging bracht de boodschap, dat ln Christus niet een Griek of Jood fa,
geen Barbaar of Scyth, maar dat allen één kunnen worden ln Christus.
Bij zijn aanraking met de klassieke wereld in Athene wijst de apostel Pau-
lus aanstonds op de gemeenschappelijke afstamming, op het uit enen bloede
zijn der mensen, waaruit ook volgt een gemeenschappelijke roeping. Dank zij
Gods gemene gratie hebben heidense wijsgeren daarvan ook wel iets ge
voeld. Maar door het Christendom zijn de gedachten Van samenwerking,
van onderling hulpbetoon, weer gemeengoed geworden.
Stellig heeft ook de wereldontwikkeling dat christelijk streven bevorderd.
Men denke hier aan de veroveringen van Alexander, de vergrieksing van
het Oosten, de opkomst van het Romeinse rijk. Mede daardoor fa de weg ge
baand voor de vorming van een gemeenschap, van een menselijke samen
leving. net Evangelie heeft niet alleen een religieus-zedelijke invloed uit
geoefend, maar het heeft eveneen» grote betekenis verkregen voor het
sociale en economische leven en niet het minst ook voor de internationale
betrekkingen der volken.
Groen van Prinsterer poneerde: de geboden Gods gelden voor Iedere kring.
Ook voor de diplomatie, voor de verhouding tussen de staten. De Heilige
Schrift moest ook daar haar gezag doen gelden.
De grootste ellende, ook van deze tijd fa, dat men de Schrift niet meer
met Groen het „voornaamste wetboek" acht.
delsport te beoefenen. „Laaf u
aan de majesteit van de natuur,
blader in het nieuw ontdekte
evangelium, het openbaringsboek
der schepping", riep Winkler Prins
uit. „De eeuwige heeft het open
geslagen voor de stervelingen,
opdat zij door ernstige overpein
zingen tot kennis zouden komen
van Hem, van zichzelven en van
hun betrekking tot een aangenaam
geheel."
soort eredienst beschouwde. Van
Amsterdam is een
gedicht bekend, waarin hij de tempel
van ongekorven hout aldus beschrijft:
Diep ontzag doortrilt mijn boezem
in dit dicht en statig woud.
't Is een tempel, voor veel eeuwen
door God zeiven hier gebouwd.
Pijlers, waar als levend snijwerk,
't groene klimop zich aan hecht.
En de sterren die daar glinstren
aan 't gewelfde koepeldak,
zijn de zilvren tempellampen,
die de Schepper zelf ontstak.
En het koeltje dat daar omzweeft
met een lispelend geruis,
fluistert zachtkens: 't is hier Bethel,
hemelvoorhof, 's Heren huis!
Gods tweede boek
In de mooie tijd van het jaar wordt
dit door velen meegevoeld. Wie als
christen op zijn vacantietochten iets
mag zien van de heerlijkheid der natuur,
zal al gauw instemmen met het loflied
op de Schepper, zoals het reeds in al
le eeuwen is aangeheven. De oude dr.
Gunning noemde de natuur altijd „het
tweede boek Gods". Men moet wel goed
op die volgorde letten. De Bijbel is het
eerste boek. Daaruit leert men God ken
nen. Dat kan niet ln de natuur. Hoog
stens is dat „tweede boek" als aanvul
ling bruikbaar voor wie de Bijbel kent.
Maar alleen met de natuur komt men
er niet.
Eigenaardig, dat dit vaak wordt ver
geten door christenen, die op een zo
merse zondag liever in de vrije natuur
verkeren dan in de kerk. „Je eert God
toch veel meer temidden van zijn
schepping dan onder het luisteren naar
een preek", heet het dan. „Als ik in het
bos loop, onderga ik dat als één mach
tige prediking, die mij meer over God
zegt dan de woorden van de dominee!"
Diezelfde mensen denken er echter
niet- aan tijdens een onweersbui of
sneeuwstorm de vrije natuur in te trek
ken. Dan zijn ze helemaal niet verlan
gend God tc eren temidden
oftewel heidcndc
Toen prof. dr. K. H. Mlskotte nog stu
dent in Utrecht was, tekende hij eens
in zijn dagboek aan: „Niet het bos Is i
een kerk van ongekorven hout, maar de
kerk Is een woud van diepdoorkorven.
erheerlijkt hout. De Kerk fa de Hout."
Verkeerde richting
Freudenstadt in het Zwarte Woud
de laatste eer bewezen aan de stichter
de beweging Frank Buchman. die
gesloten Zuiderkerk Ds. L. C. Schuiler daar maandag op 83-jange leeftijd
school voor dc zeevaart te Amsterdam
nog verplicht waren naar de kerk
gaan. zaten ze elke zondag in de
Advertentie
POSTZORGEN
Hel Algemcvo Handelsblad
Ivvrrf wherpe kritiek op het besluit var
dr P.T.T- He tweede postbestelling in Am-
sterdam. Den Haag en lotterdai tij
te doen plaats vinden na de eer«i
ling. Hn blad achrijft: .Het etaatebednjf
der PT T. ia een logenaamd openhaal
nul.bedrijf, waarvan hel pobliek een goed.
d.rn.tverlrning mag verwachten. De jong-
ate „verschuiving" van de poatbestellmgei
in de drie grote steden doet echter ern.li
ge twijfel rijsen of bel monopolistische be
drijf niet so langiamerband in lijn dienst
verlening in belangrijke mele tekort gaai
ach Kien. De „verschuiving" in de postbe
stellingen ia een gevolg van personeelsge
brek. Voor de moeilijkheden, die daaruit
voortvloeien kunnen wij begrip hebben.
Niettemin betekent de .lieuwe maatregel
vooral voor het bedrijfsleven een ernstig
nadeel in het bijsonder op maandag. Ook
dr particulier wordt er door getroffen.
Reeds nn verlaat men veelal
ronder in
best all
In 1960 verdubbelden de inkomsten zich
De Stichting Oecumenische Hulp
aan Kerken en Vluchtelingen heeft
het vorig jaar aan bijdragen
631.294.— ontvangen; dit bete
kent een verdubbeling van het
totaal van 1958. Aldus blijkt uit
het jaarverslag over 1960 van dej
stichting. De binnengekomen gel-
Beroepingsiverk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Blija: L. J. v. d. Kam te
Berkenwoude; te Schiermonikoog 'tocz.
drs. E. J. Alberts, kand. te Amsterdam
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Alphen a. d. Rijn: G. Blom
te Meerkerk Aangenomen naar Stad?-
i; kanaal: H. Biesma. kand. te Lisse. die
t I Aalsmeer, Almelo. Broek
De Krim, Franeker ci
Haamstede-Kerkwerve.
Rouwdienst voor
Frank Bnchman
dat hij de kweek
schooljongens daar later niet meer aan
trof. „Iemand schijnt ergens geschre
ven te hebben over gewetensdw
iongelieden aangedaan, door hen
deze kerk lcetL In de kerk van Freudenstadt werd
luisteren naar een prediking welke
hun richting was berichtte Schui
ler. „Toen is hun vrijheid gegeven ten
opzichte van het kerkgaan en deze
schijnt in de richting der vrije natuur
te liggen voegde hij er aan toe.
De onlangs herdachte dominee-dich
ter De Genestet schetste eens het ^loof
Jan Rap. de man die niet tot de
trouwe leden der gemeente behoort en
die toch overal kritiek op heeft. Wij le-
"in van hem o.a.:
Jan is niet kerks, dat spreekt vanzelf
Hij denkt zo heel verheven:
„Zijn tempel is het blauw gewelf.
Zijn godsdienst is zijn leven."
Zoek hem in 't zondagmorgenuur
Houdt kerk
Het is wel v
satievraag van vroeger „hoe leert men
God kennen", geantwoord moest wor
den: „Door natuur en schriftuur", maar
deze theologie heeft wel aan betekenis
ingeboet. Het christelijk dwepen met de
natuur, zoals het cr in de vorige eeuw
door Ten Katc en andere predikanten
ingehamerd is, vindt niet zoveel navol
ging meer.
De predikant Wilhelm Löhr te Elber-
feld schreef in 1929 een boekje ..Gottes
Herrlichkeit in der deutschen Natur".
Daarin tekende hij de Duitse natuur in
de twaalf maanden van het jaar. Löhr
was al zeventig jaar toen hij dit deed.
In het woord vooraf verklaarde hij:
„Twee dingen zijn mij een voortduren
de bron van vreugde geweest in mijn
leven: de kostbare, geliefde Bijbel en in
hem Christus onZe Heiland, en voorts de
machtige schepping, waarvan in het eer
ste hoofdstuk van de Bijbel staat: God
zag dat het goed was."
Jazeker, de natuur spreekt van Gods
werk maar zij gewaagt niet van het be
langrijkste dat Hij werkte. De natuur
spreekt wel van God, maar zij predikt
niet het evangelie. Hierin schiet de tem
pel van ongekorven hout tekort; daar
voor moet je in de kerk van steen zijn.
Toch is het verkeerd niet te letten op
de natuur. Guldo Gezelle zong:
Zalig hij, die luistert naar
der nature stemme klaar,
der nature stem. die Gods is.
Zalig hij, die niet te trots is
om Gods lessen ga te slaan,
waar die ook geschreven staan.
R.U. Utrecht benoemt
rector-niagnificus
rouwdienst gehouden. Prins Richard
Hesse en Buchmans secretaris Mor-
Martin lazen passages voor uit het
gewetensdwang, de Nieuwe Testament. Zoals bekend zal het
doen stoffelijk overschot van Buchman naar
de V.S. gebracht worden.
Tsjecho Slowakije heeft de grote mo
gendheden en de landen die door de
Duitsers bezet zijn geweest nota's
zonden waarin wordt gezegd dat de
Westduitse autoriteiten weigeren een
vervolging in te stellen tegen nazi-
rechters die rechtstreeks verantwoorde
lijk zijn voor de moord op duizenden
Deze vraag is gesteld: „Wat voor zinwat voor nut heeft
het om christen te zijn?" En antwoorden zijn gezocht in
allerlei gesprekken zoals de Bijbel die weergeeft. Dit zegt
de Heiland zelf in Zijn gesprek met Nicodemus. de overste
der Joden die 's nachts tot Hem kwam: Wie in de Zoon
des mensen gelooft, wordt niet veroordeeld; wie niet gelooft
is reeds veroordeeld, omdat hij niet heeft geloofd in de naam
van de eniggeboren Zoon van God. Dit is het oordeel, dat
het licht in de wereld gekomen is en de mensen de duisternis
liever gehad hebben dan het licht, want hun werken waren
boos
Kort gezegd is het dit: christen zijt ge omdat ge in het
licht wilt leven. Omdat ge niet zonder licht kunt leven.
Inderdaad: licht is soms bijzonder onbarmhartig. Wat in het
donker is geschied, wordt openbaar als het licht erop valt.
Laat het licht van Gods Woord eens op uw leven schijnen
ge zult ervan schrikken!
Maar andersom: licht is ook koesterend. Als de zon haar
licht doet schijnen, wekt zij tot leven zo wekt het koeste
rende licht van Gods liefde u tot nieuw leven. Tot een leven
in liefde tot God en liefde tot de naaste. En een eeuwig leven.
Kom tot uw Heiland, toef langer niet
De Raad van Christelijke kerken
te Jeruzalem, waarbij de meeste in
Israël werkende protestantse ker
ken en zendingen zijn aangesloten,
is verontrust over de gevolgen van
de militante zendingsmethoden
van twee zendelingen die namens
De Amerikaanse kerken zullen
moeten zoeken naar geestelijke
verdieping. Dat is de conclusie van
de bekende christelijke journalist
en leider uit de beweging van
evangelischen, James DeForest
Murch. Hij meent dat de enige weg
om tot deze verdieping te komen,
is een uitbreiding van het gods
dienstonderwijs, zoals dit door de
kerken wordt gegeven. De zon
dagsschool, schrijft in hij het blad
„Christian Herald" is niet meer
voldoende.
De meeste Amerikaanse kerken kennen
eigenlijk niet de vorm van catechisatie,
zoals de Nederlandse kerken die kennen.
Nieuwe leden krijgen vrijwel geen, of
maar heel weinig theologische instructie.
De meesten worden zonder meer op
basis van een persoonlijk geloofsgetui
genis als lid aangenomen. Het godsdienst
onderwijs moet geheel gegeven worden
in het uur zondagsschool op zondag
morgen. Deze school is niet slechts voor
de kleine kinderen, maar heeft klassen
voor alle leeftijden, dus ookl
belijdende leden.
De schrijver DeForest Mureh meent
echter dat de zondagsschool de onder
wijstaak in het geheel niet aan kan.
Deze loopt bijna 50 jaar achter bij haar
tijd. Zij loopt even ver achter bij wat
een goede kerk in onze tijd op onder
wijsgebied moet geven, als een trek
schuit bij een straalvliegtuig.
Prof. dr. H. G. K. Westenbrink is
voor het studiejaar 1961-'62 benoemd
tot rector-magnificus bij de Rijks
universiteit te Utrecht.
Prof. Westenbrink was in hetL.Bi
jaar 1960-"61 secretaris van de senaat.
Sinds 1945 is hij gewoon hoogleraar
de faculteit der jeneesluinde voo, „,euwe verruw,, vun ooue-
!S^ni.","u°^rW;IeSrdmht1C SSüfë
de Koninklijke Nederlandse Aka-
Vakantieschool
DeForest Murch wijst op de zui
delijke baptisten, een van de grootste
kerken van de Verenigde Staten, die
enkele jaren geleden zijn gaan stre
ven naar nieuwe vormen van gods-
kleine klassen verdeeld, zo
demie van Wetenschappen.
Grot» HUNTER
fotowedstrijd
„Vader enZoon"!
150 Prijzen ven
f'. 1000.- tot f.25.»
Zie affiches:
Sigaret..?
HUNTER!
bettellingen per dag waren, plas eet
"Tfa'ïraag is alleen: Kan de P.T.T. het
HHHHL— helpen, en vooral: kan aij er iets aan
het beait te lijn van de ochtend- helpen? Zou het voorafgaande overleg
i». Hrl vroeger uitvoeren van tl'' liet bedrijfsleven, dat de Kamer* van k
bestelling heeft voor de partieulirr handel hadden gewenst, de beperkingen in
kei nut. En het is voor ons seer de Jr postdienst hebben kunnen «oorko
den zijn naar 26 verschillende
landen gezonden.
Bijna f 100.000 ging naar het door e'en
aardbeving getroffen Chili. ruim
64.000 werd besteed aan diverse pro
jecten in Italië. Voorts ging ruim
61.000 naar het vluchtelingenwerk in
Hcr.gkong en ongeveer 47.000 naar de
slachtoffers van de aardbeving van
Agadir. Bedragen tussen 5000 en
30.000 gingen naar Algerië, Birma, Ga
za. Griekenland, India. Japan, Jorda
nië. Kenia, Mauritius en Turkije.
Op maandag 14 augustus vertrekt
een groep Nederlanders naar Kongo
om voor de Baptist Mission Society
te gaan werken. Het team neemt gro
te hoeveelheden medicijnen mee. die
worden verdeeld over verschillende
hospitalen. De stichting Oecumeni
sche hulp aan Kerken en Vluchtelin
gen, stelde voor de aankoop van deze
medicijnen 50.000 beschikbaar.
Onder auspiciën van de stichting zijn
vorige maand 14 jonge deskundigen
vraag of bet bedrijfsleven daarmee wel ge
let aijn. Houders ven postbussen heb-
maatregel, to heeft de centrale directie drr
PTT. verklaard. Maar .olang cr onvol
doende postbussen sijn en dese in de bui
tenwijken vrijwel geheel ontbreken, is dal
van icer betrekkelijke waar
d«.
Ilsd de P.T.Tm die toeli reeda lang de
moeilijkheden tag aankomen, niet tijdig
maatregelen kunnen nemen om het b<
drijfsleven en de particulier enige compen
satie te kunnen bieden in de vorm van het
be.chikhaar stellen van meer postbussen?
I)e P.T.T- had tijdig ia Ji« manco moe
ten voortianhet hanteren van het woord
„verschuiving" is een verdoezeling van
„verslechtering". Er ia alle reden voor
grote besorgdheid over het toenemende ge
brek aan werkelijke dienstverlening door
de postdienst".
liet Algemeen Degblod kei
sich volledig verenigen met het proleet da
de Kamers van koophandel der drie grot<
steden hebben ingediend bij de secretaris
genersal der PTT Het blad merkt
op: „Vooral voor het bedrijfsleven Is hel
hinderlijk, sella schadelijk dat er dagen
rullen komen waarop de postbode
één keer de brieven besorgt. En dan t
denken dat cr in oiue Jeugd vijf tot ses
dai de kinderen les kunnen krijgen
naar hun leeftijd. De baptisten be
gonnen met vacantie-scholen, waar
's morgens twee weken lang in de
bijna drie maanden durende zomer
vakantie godsdienstonderwijs wordt
gegeven, afgewisseld met spel en han
denarbeid. In deze twee weken wordt
de kinderen me.er bijgebracht dan in
een jaar zondagsschool. Ook de vrije
zaterdagmorgen wordt meer en meer
gebruikt voor kerkelijk godsdienst
onderwijs.
In Minneapolis begon een methodisten-
kerk een avondcursus één avond in de
week in „christelijk leven". Hier wordt
godsdienstonderwijs gegeven aan volwas
senen, maar dan direct aansluitend bij
het practische leven van iedere dag.
Andere kerken zijn dit voorbeeld gaan
volgen en hebben soortgelijke cursus
avonden ingesteld, die over het algemeen
goed worden bezocht. Hier worden de
gewone leden getraind om verantwoor
delijkheid te gaan dragen in de kerke
lijke arbeid.
de „Church of Christ" onlangs een
nieuw werk begonnen zijn. Zij
hadden visa gekregen hoewel de
Israëlische regering er weinig voor
voelt dat zich in Israël nog meer
protestantse groeperingen vestigen
om een eigen werk op te bouwen.
In maart van dit jaar kochten de
beide zendelingen Ernest Stewart en
Ralph Henley een gebouw in de voor
malige Griekse kolonie van de stad,
tegenwoordig een woonwijk van hoofd
zakelijk orthodoxe Joodse emigranten
uit de Verenigde Staten. Zij begonnen
de kinderen uit te nodigen voor bijeen
komsten waar zij Nieuw-testamentische
verhalen vertelden, die met filmstroken
werden geïllustreerd, en begonnen actief
te evangeliseren, aldus het Hervormd
Persbureau.
De omwonenden namen al spoedig een
jandige houding aan. Het gebouw werd
herhaaldelijk met stenen bekogeld. Maar
ook de Raad van Christelijke Kerken is
ongerust over de activiteiten van de
beide jonge zendelingen, die zonder
ënige ervaring de Joodse buurt benade
ren, zoals zij dat in Amerika zouden
doen. De Raad is reeds jarenlang bezig
om te komen tot een betere verhouding
tussen Joden en christenen en zijn werk
boekt langzaam maar zeker succes. Het
ziet er naar uit dat de nieuwe betere
verhouding door het werk van deze
beide zendelingen verstoord wordt.
De Church of Christ (Kerk van Chris
tus) is een Amerikaanse kerk, die be
staat uit 18.000 plaatselijke gemeenten
en sterk fundamentalistisch is. Zij be
hoort tot de groep van de zogenaamde
„apostolische kerken". Zij ziet zichzelf
als de enige ware Kerk van Christus.
Zelfs de Jerusalem Post heeft zich ln
_;n hoofdartikel over de kwestie uit
gesproken. Daarin wordt onder meer
gezegd:
Dagscholen
Bijzonder waardevol vindt de schrijver
evenwel het feit dat de ouders en pro
testantse kerken steeds meer scholen
stichten voor christelijk dagonderwijs.
In Grand Rapids bijvoorbeeld gaan al
meer kinderen naar christelijke dan naar
de zogenaamde openbare scholen.
Deze scholen ontvangen geen cent sub
sidie en worden geheel financieel ge-
gedragen door de kerken, of door groe
pen ouders die een stichting vormen
Iedere week worden er nieuwe chris
telijke scholen gesticht.
De tijd ls rijp voor meer godsdienst
onderwijs. meent DeF>-est Muren. De
belangstelling is er. De kans moet echter
;egrepcn worden en het werk moet goed
worden aangepakt. Op het ogenblik bie
den de meeste protestantse kerken niet
meer dan 50 unr godsdienstonderwijs per
jaar, tegen 500 unr gegeven door de
iRooms-Ki*im''*ft«» Kerk. Of-' <-J- js.
slotalinea, of
een tijd is voor het maken van bekeer
lingen, die tijd er niet is terwijl de
Joodse staat moeizaam worstelt om
zich zelf te bevestigen, om zijn immi-
gramten in het volksleven op te nemen
en om dat volksdeel een gevoel van
nationale eenheid te geven. In plaats
daarvan hebben deze kerken zich ge
concentreerd op het bestrijden van de
wederzijdse onkunde die een van de
voornaamste kloven is die ons scheiden
gebrek aan kennis van het Joden
dom bij de christenen welke slechts
geëvenaard wordt door de vaak ver
bluffende onwetendheid met betrek
king tot het christendom bij de jonge
Jonge mensen hier.
Hun zendingsmensen studeren He
breeuws, zenden hun kinderen naar
Israëlische scholen en trachten het
vertrouwen in de kwaliteit van hun
vriendschap te versterken alsmede hun
begrip voor de nauwe verwantschapt
tussen de twee grote godsdiensten dte
in dit land zijn ontstaan. Dit moge
langzaam in het werk gaan, maar het
doet hopen op veel wederkerige vol
doening en profijt. Zij streven er niet
zo zeer naar ons te redden van het
hellevuur als wel de branden in deze
wereld te blussen, en ze hebben geen
klachten gehad over onnodige belem
meringen van dit werk.
Het is te betreuren dat dit proces van
verbetering der betrekkingen verstoord
moet worden door een kleine groepe
ring die methoden van proselieten-
toepast die uit de tyd zijn; een groepje
dat argwaan en onwil die onmiddel
lijk wordt versterkt onder de niet-
orthodoxe Joden opwekt door hun
protesten bij de Amerikaanse consul-
generaal en in The New York Times
dat ze geen passende politiebescher
ming ontvangen. Tot dusver is er nog
Seen grote schade aangericht, maar
et heeft geen zin bekeerlingen te
werven met een drljfhamer."
te helpen. Het team bestaat uit lard
bouw- en veeteeltspecialisten, een ver
pleegster. een maatschappelijk werk
ster. een theoloog, een econoom en twee
bouwkundigen. Zij maken de boeren in
Vigla vertrouwd met moderne metho
den van akkerbouw, melkwinning en
veeteelt-
Laat om toch h< 1
i ern tijd waarin aller voortdurende
krachtsinspanning nodig n<u lijn om ome
nog maar «eer betrekkelijke welvaart!
to behouden, te versterken, eventueel te;
verdedigen wenst ons volk in grote meer-,
derheid do vijfdaagse werkweek. Het be
drijfsleven (elf heeft die hang naar de vijf-'
daagse gestimuleerd. Bijna nergens lijn te
gen de invoering ervan protesten gereaen.:
niet van de rijde van de Kamer» van:
koophandel. Te weinigen hebben «ieh. toenl
daar nog de gelegenheid voor waa, afge-j
vraagdKan dat nu allemaal wel? Kan on-|
"u-St Kerken van Didam en
blijkt lal de werktijdverkorting grote apen-
ningen oproept. Natuurlijk ook bij de P.T.T.
Wat wil men den?
Kan in een land, waar men korter gaat
werken terwijl er al gebrek aan mensen
is en nota bene arbeidskrachten kunnen
emigreren .nel subsidie, in de P-T-T. ge-
eist worden todanige toverkunsten te ver
richten dat aij wel haar diensten geruisloos
kan blijven handhaven?
Het protest van de Kamers is begrijpe
lijk: inkrimping van de postdiensten is bij-
ion dei naar.
Wij moeten ons echter voor ogen stellen
dat er nog veel meer van t
verschijnselen rullen volgen.'
ilnders Bond bracht In een
jaar 100.006 op voor Vlgla. DU be
drag maakt het mogrelijk voor elke
vluchtelingenfamilie ln deze plaats
een Hollandse melkkoe ter beschik
king te stellen.
De Gereformeerde Kerken zijn van
plan de eerste zondag in februari a
een inzameling te houden voor projec
ten in Hongkong, en Pakistan. Dit is
dezelfde zondag waarop reeds ver
schillende andere kerken haar jaar
lijkse hulpverleningscollecte houden
Geldermalsen worden
gerestaureerd
Twee Gelderse kerken, die op de lijst
van de Nederlandse monumenten var
geschiedenis en kunst staan, zullen wor
den gerestaureerd. Het zijn de hervorm
de kerk in Geldermalsen en de monu
mentale toren van de Mariakerk in Di
dam. daterend uit de vijftiende eeuw.
De restauratiekosten voor de kerk in
Geldermalsen zijn begroot op ruim
100 000 die van de toren van Didam
437 000.—. In beide gevallen zullen
Irijk es provincie in de kosten bijdragen.
fiNZE kinderen hebben zich in deze vakantie
ontwikkeld tot fanatieke vissers. Zelfs de
dochter van vier zit een oude zeilpet van haar
:ader bedekt het verschoten rattekopje
met een omgebogen veiligheidsspeld aan een touw
tje onverdroten dag in dag uit op „beet" tc wach
ten.
Het lijkt allemaal prachtig, want wat zou een
moeder meer verlangen in de vakantie dan kin
deren die zich vermaken? Waar ik naar verlang,
waar ik naar snak? Nou. gewoon naar de school
bel die klingelt en mijn loze vissertjes tot werken
noodt.
Toegegeven dat mijn pissende stel schilderach
tig is om naar te kijken, maar ondertussen heb
ik toch dik de balen ran dat hengelgedoc. Want
als er geen haakjes uit broeken of sokken ge
prutst moeten worden, zitten de tuigen in de klit.
Twee plastic emmers zijn „echt helemaal per
ongeluk" verdwemn, terwijl er al dagen een
kaplaars hangt te drogen, omdat er een paling
in vervoerd werd. Paling, laat me niet lachen,
een nieutre laars verknoeid voor een veredelde
wurm.
Bepaald schilderachtig u'aren ook de vier glib
berige scharminkels, die juichend op het aanrecht
gegooid werden. „Ziezo, nou ga je vis bakken
hé? Je hebt zelf gezegd, dat als we er vier had
den je het zou doen enne.... beloofd ts beloofd,
moeder Van Rijsdijk".
Ik zit er dus aan vast. Met de verbandschaar
knip ik de vinnen eraf, was mijn handen alsof
ik een moord heb gepleegd en ga mijn geëner
veerde zenuwen kalmeren met een kop koffie:
daarna heb ik pas weer moed tot de rest van de
vivisectie; de kop en aanverwante griezeligheden
moeten nog verwijderd worden. Dit blijkt vak-
en
werk. waarbij ik faal. En een dode ris heeft de
hebbelijkheid om te blijven kijken, verwijtend en
mokkend, 't Is alsof ik zachtjes hoor zeggen:
„Moet dat nu zo, is er in dit huis geen orden
telijk mes om mij de laatste eer te bewijzen?"
Dan gooi ik driftig de broodzaag neer en be
ëindig, kokhalzend, met het aardappelmesje het
beulswerk. Maar als ik de resultaten bekijk
wat verpieterde visrestanten neem ik een kloek
besluit, wikkel de cadavers in een krant, mik al
les in de vuilnisbak en ga diepvriesvis halen bij
de groenteman.
Voorwaar een trijs besluit, trant een paar uur
later staat oom Paul hongerig op de stoep en
wil graag een hapje mee eten.
De kabeljauwfilets staan goudbruin sudderend
in de oren als de kinderen thuiskomen, als
steeds: tuigen in de klit, vuil, moe en lawaaiig.
Oom Paul is in dit stadium juist het tonicum, dat
zij behoeven. Hij is nL een groot visser en weet,
terwijl ik de kinderen wat opfris, imponerende
verhalen te vertellen over snoeken, peuren cn
kanjers van baarzen.
Als vader thuiskomt en we aan ■afel zitten,
komen de tongen los. Allemaal tegelijk voelen ze
zich geroepen de twee volwassen mannen mee
te delen, hoe groot de gevangen rissen wel wa
ren, die we nu met z'n allen zullen verorberen.
,Jfou vooral die ene, dat was een kwaje zeg,
eerst maar zuigen en zuigen, maar ja, je kunt
vissen of je kunt het niet". Mijn oudste zoon
zet bij deze laatste zin het opschepperige gezicht
alle vissers eigen. Oom Paul kijkt wantrouwend
van de kabeljauw naar mij, maar gelukkig ver
staat hij het s.o.s. dat ik uitzend.
.Jongens, jullie zijn hengelaars de familie
waardig, bravo bravo, maar, je moeder verdient
ook een pluim, want ris schoonmaken is vak
werk en wat ik nu zie lijkt me zelfs hélemaal
graatloos. Eén hoeraatje voor je moeder luid
gejuich en jullie, jullie tracteer ik morgen op
een dubbeltje maden en een leefnet". Nog luider
gejuich.
's Avonds als ik de zoon ran acht welterusten
kom zeggen, vraagt hij ernstig: „Moeder, kijk
me eens recht en eerlijk aan?"
Ik gehoorzaam.
„Waren het mijn rissen, die we aten?"
„Nee zoor,, 't was diepvries kabeljauw".
„Dat dacht ik al, je bent de gekste moeder van
de wereld, maar morgen met de maden ran oom
Paul rang ik kanjers, zal je zien. Bak je die
dan wel?"
,Als het er vier zijn, ja".
.Jippie. Welterusten".
't Is ineens een heel klein ventje, dat ik toestop,
al vist hij dan morgen met maden.
MINK VAN RIJSDIJK
